Skip to main content

Full text of "www.lamaktabah.net-fahess makhotat"

See other formats


ENCYCLOPAEDIA. 



I. (Ood, Mi Wfe?a.) 

4jua3l . ^iyM -JjLw.. .Constat hot. opus< q)nm'> H^jr. t".. '* 
ft Boeiotaie viroiiim eruditomm oompotuktm, 51 travail bu« ;l © tjtii ^ 
b»?f; Bister Codes compleotitur 25 UIM ^ *UO« J 7 X ^u^ ^ i-'JU . 
j^tlJ) jfcjuu* «Jjfe*oJ &A3Uv!> jd^.*# y.w^j? ■»j'L ,^^ci ^Jle jojLbsu'i'i 5 26 U) - 
tiUw^'ii q-v Ij^I&aJI &a%S"j, i^U^s^! jj^. (j*?Ji^! a^wj E^i^s' J, &JUs, 
RSj^UI &-h\ ^ t^eUjjIgj 2T um ...l^' ' .*,Utfi^i ' Jus ^LLj' ^ KJUb. 

.^gXb/, 28 uia L&3^s»3 ^ &*5C& U3 yy^.3 O^i* ■*»&&> Kl^L $. iUUi , 
.cLm&J^ ^C! ^(e ,5 ; 29™ piQl, olJklfl £Jk* <$ i'JL^ ; 8yo» JlJl 

tatus ' sob 'eommimi titulft JJLa. Jbx iLd&J Ib.iL"-'-*-^' JjU.^I ^, 
faeieateB sactionem tertiam (JL-il&l' tj^l^W -i£ ^^^ «m«J3S)} qy- 
rain primug ~ 8i»<» (7»» hi God), agifc ^ Ja JUlifJI J, *l : .|.i , 
y^e!^; S2 flS sL&ail ■■■q^'"^; J^ KyJliiail ^uP $ J SB" 8 J'H 



(Jai I, 



,» ■•■.»)( ,1, ! /j) 



K?;5 ejvVKsw; >-„.-'; U>ti'r,-^ f^r^fe. ;-waifc.T fr^-v^f; «vk^ ;:;>■;; ;^ ;;■•■; •; 

^■ >! -*> ■"''■'•"■ , - r.y 4 J--"^-. g- AU^ ^■v^-5> »^UJi cv /-.'U j 

^ { ^ *"*>■*» cr <£.r c . d^-4 O.M* u-.a ( _,^;JI ^i «jc 4.i=-iii 
& - ! ' 1 '^ ii Hi ' U^j fr-ixiA Di) U% sU.^) D ^J c,&e SLlL»i*jf t |i 

^ je aJji 4! fc £! jUi ; 48™^b^jt s jUai %%T J; 49 UD J- 

■«■» ,H lys ^ ^^ ^g^ji .aS^-i.; 

■OoUatis iifl quae Miigel ,(Z. d, D. M, 6L ITU, .18) .aumnil, 
psitei, iiyBMUJLu Godicsm contmere Bacimdam section am oparis iade 
a. vsap, 12 (25) usque ad -fiaem totius libri De -opere ipso .couf, 
Diatsrioij D*'e PMlosqpMe der Araber i& X Jahrh ■«. Ghrktus. 
Barlm-- Leipzig 1858—1879. 

Asmi note, eraea .est, sed Oodss nee satlquit&te aee olegaatis 
so comiaeadai . Fob TBcafc laeaniB. . 

Yaril tractates ei .*L&*aJt D ^4' dspromti eratoat in. Bibl. Paris. 

(S, Germain des ' Pr& '.n. 890); Bodl. (Uri) '188 (8), 894, ^69, 

■96.6 6, (lie.) 254, 8865 Bonn. IB; 'Goth. 157; AaibroB. 313, 3i^ 

■iJBenr. 928; Maa.:Ae. Pefcrop. (pom p. 290). e| Sooiefc. Assat. <jal-. 

,-.; jToium opis.pU^ji f J^ .exfltofin Bibl.p«ria. (d.e Blaae) 1105j Bbdl 
(Uri) 871, 88S, 904, 989; Oaee. Vindob. (Miigel) 1; Berol. (Sprenger) 
1946; Tiibing. .(WeteBte'in) 86; Monac. 6S1, 662, 658, 654; Oantobp. 
(Eings CloIL) n. 2; Oonsiaafcmop. (KopriiL) -870, 871. — de Sacy »..8g. 

I) Cod, ^L lUsets ia Cod, Spreag. (rfd, Miigsl 1.1. p. IS)„ 



ENCYCLOPAEDIA. O 

TraotatuB ociaras quadrantis seeundij sive universi operie vige- 
simuB primuE (cf, Niooll, p. 215 , ann, e), editus etd Caleuttae anno 
1812. CeteruiQ cf, de editiombufi Pertechj Cat ("loth, ad num. 157. 
Ejusdem 'tractatus veroio Turc, cum titulo .^Lvi'ii wiy& ujLJLS", 
auctore Larnii, ect in Bibl. Paris. (Tare, 15? > S. Germain dee 
Pros 342 ot 546); Caoa. 'Vindok 436; XJpsal a. 480 et Ainbi-ou 
(n. 192). 

IL (Cod. 514 Warn.) 

ie*Jl*JI ^wjL&/« auctore Abn-Abdallah Mohammed ibr<-Ahmed ibn- 

Jusof al-Khowarizini al-katib > qui saeculo quarto floruit et banc 
librum Abu-'l-Hasano Obaidallah ibn-Ahmed al-Otbi, weziro prin- 
ciple Samanidae Nub II, dedicavit \ SuspicatuE est Rieu (Oat. 
Mue. Brit., p. 640 j ann, e) auctorem eundem esse ac Abu-Bekr 
Mohammed ibn-al-Abbas al-Kbowar-izmi (f 383) , de quo cf. Ibn- 
Khall. Vita n. 675 et infra in capite Epistolae. Verum patrony- 
micorum diserepantia talis est ut haeo suspicio vix admitti possit 
et minus etiam quum nusquam huic yiro tale opus a,dseribatur„ 
Maqrizf (I, p. Voa, 4 a f.) laudans opus Mafdtih al-olum auctorem 
appellat Mohammed ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn-Jusof al-Balkhi 
Auctor in praefatione declarat , se librum componere yoluisse , 
quo prinoipia et elementa cujusvis diseiplinae traderet vocesque 
technicas explicaret. 

Claves disciplinarian divisae sunt in duas maqdlas , ex quibus 

prior sex capitibus ■(wjjjl) constat, Bequentibus scilicet: 1 .&J&II ,3; 

2 jjLDI ,3; 3 fc^uJI £ ; 4 KjLXuI ^; 5 y»^jju!^ „sj&JI ^j; 6 £ 

'. jUsx^t. Altera maq&la noyem continet capita, nempe: 1 XitwJiiJ! ,£; 



i) Nub II regnavit ab anno 365 vcl -366 (cf, Defrcmery, Histoire des Samanides, 
p. 262, ann. 104, Ibn al-Atbir, ¥111, "!"](>) usquo ad annum 387. De ejua weziro 
Abu'l-Hasan al-Otbi agit Mirkhond (p. 47 , 48 testAs, 168, 169 ?ers. Gall). Ab 
aliis auctoribus vocatur Abu-l-Hosain; minus recte, ut videtur; nam com in 
nostro et duobus TarisiensibuD (a Defremery in usum l)ozyi collatis) Codicibua 

H. Khal. Abu^l-Hasan Tocatur, turn in praefatione libri .Jbul ^J»'uL« Becundutn. 
omnes Codices. Vocatur acil. ibi Abu-'l-Hasan Obaidallah ibii-Ahmed (in uno tantum 
Codice additur al-Otbl). 



r! W O 5f Oi.iiu 1 ASDi iu 






ft w,"ju/if 



- -:AUS; 7 fv- fj + ;; >-.•■; <- . a j ,;, 



Benpwxn or,* (joiim. &a.in. ?>•.(>, i'iu* oiiewslupk m Mw;, b K 
B... 4li() (11) , I'm (2), IJiiK: jic-oi. (uuudho^) I0i.il. 

rn. (Cod. jj?r;i (gj r.:-.L,uiL. fot s v. eo v.; 

.•'.■•\! s «<£ ,?*\M .'ir'v'Vi * l-V 1-. „.,„<.„, . ,. n V, ■ . 

i ^v ■j."~~ l' '.'''' (""'""■ ' m ~ t,lul " •*& ■£i&i •iaWft:) <jJ.iL tjl, i, a. 

umiuxn 600 Boupsit. GpumndHm iyjK uaopinaj edifcum, ui ii* E^p;: 
&,ii;hiridion itudiosi dictum. Coder rectus, nempe t^o 877 aoriptt^, 
et iualeganteE ezaratuu wiwslt; fe-loBsemafcibuB margiaaliWu tl; into.-- 
Imearibuc est .mstruotus. 

Ahi .Godd, .fere, in qawt'ib liibliotlijaofc -'mveuiuiiiui- w. g,.: iri- 
tis, (d«. Blanc) 5I!> (1), '616, b70 s 978(B), 1391 (10) ; Mas. BnL 
742; Oxon. (Sic.) 383 (6), Oaes. Vinci. 11 et 12; Acad. Oriea.t. 
Yind. n. 3, 4; Gueipherb. n, 47 5 Lips. a. 186, l°. t 2% B* , 
187, 1°.- ;:&oth. 159 '(2), 160, 161; Monao. 660, 661, 662; ikag-' 
89 ■(2);;-Berol. ; (Bay.) 191, .(Spreng.) 1801, (Landb^g) 4U, 646; 
Giom« G . a.f. 13, IWop. 24!i (4) ; Mas. Aciat. Peir.j Mivulua (V* 
)KW. -itol,, 62, p. 306)5 fihodus etc. etc, Etiam do fiaoy Codi- 
cem posaidebat (n„ 95). 

■■ . IV* (Cod. 1939 = Amin 212).'' ■ 

iia*^JI p^t -j, ^JLJJI ^^Jfc) auotore -BohMnfl-ad-din ibn-al 

..ZTwwtfy?*) ut legimue -in .froate ■<3edioiB. r Bed anhnaaTorteixdam ©si 

loco ■■■■S(*amB ad-dln olim aliac! scripfcum Masa De opex-e, quod 

ainpleetifar VII diseipliaas sell j^wis, '..e^j^.,- «&, w^t, i^, 

Xa^IJ.J' gt uLat>. of. H TTbf'f T W^L tt fi 1 •/ . 

.^- , 01. u. ^.l.^., j y rf/A t ^ Khy\,. tat aucsorem 

1) Ita legitar lituiua m praefafcionp hug us Codick .; 

2) Sine jure Landberg repreliondit H. Khal, quod hoc roktivnmlegsrii, al- 
SdiaM, qaod neque in ed. FlQgd nee in Eoutro Cod. 1370 .Brutal , forts lanfeum ia 
ed. -Bnlaq, qm ilb wsus est. Ipse aufccm errai noHteu "legens al-Khuwwi, nam 

■'■■' ■ w '.*■ ''3 ■■■:.; 

■derivaiidum sat a jjy>; vide Sojuta ed, Veth ia vo«e. 



■'SHOYOLor-AEBi.it 8 

moriuuui men anno 6SS (quod autam ndu ia omnibus* mse. Jwfii.'.i- 
deest e. o« in nostro Ood. 1870) et collates nei s quae ad I 'k adm*- 
tarii editor Biigal .gs: libro Sqfutiij do «><,».., ,^,im.». (v'l) M>< 
de anno quo ex vita deoeBtiaiif. Abu-iibdailab Bobibte iid-div. il:« 
abEbowajii dubiiare quia nequite Bed *H>>'ii>£<* iitih. t^ii kauo xtuiii '', 
'Ubri auofcorem fuisse. Jh-obabiliiM eat uiiiju s^niksia folase a pat^. 
ejus,, qui re vera noraer* RobauiG-fidwliu bi bvdS oi mm^e jisdifu; 
3upremi iuugebafcur Dainaaci. In t'ronta Ooaidti «o..fci (-mini )ogn.«L .:. 
Mu*&aJi , -.^Is — |>^AiJ ei, ut. iaiu. obuei-'^avit Bbhaiiikua .Amu: 
auotor in libro ipso teetatui? (iol, 22 i>. Qoek-i OocL) u& siadhii-, 
.'Fakfrr-ad-diu ar-itazi, jam anno 6(K> vita dei'uaciuwij i,^ vk: 
■credibile de alio sed omniao variui&iile eut do patee, Orediiu 
igitur H, Khal. erra-Bse^ qumn hie liber foibueret Alio loco pafcvL, 
qui itidein nomine ibn-ahKhoimjji 'um\mmt 

Codex 3 jjontiuenfl 217 fob, anno 788 ebaraatere aeskhi oirai*i,i 
■est Aliud exemplar nobis non imiofcuit. 

■V. .-(Oodd. 5, 19 Gob 2,78 Wcr~.) 



~£o*6 



paedia, 1? volumina, 

Uniyersae bujus ■ Encyclopaedia© >, iii^ontic uujo opoini, drvi .. 
eermone latina indioafca est a Eeiskio in, Proiidagmatis, In uaus 
virprum .doctorum bic dabimus conspeotam ambice, 

j* j^^uj %wji jj$m 3 (^% -j^ujt ,l&i a *Uwj j, J;5T n i}i 

vS-J ! 'iL^£>- ^aJj 10 U, -fUvJi t > 5^! (W*Jiil J --=*>.■ JiJ K^r'- 



wbswJ j J/it v Lji v!>.'' **,l -A i' r :Ji^ _,l>'i» ; ; ,»!•)> ' r ^ ■ 



HK'OYOLOPAEDIA, 



& <^La% Ol4«Jt £ juft wLJj tUI 9 ^.Ull ,i,, &S ; ,5^ w 



^-■Sl V&* Jl 



y^it^s ^ ^ys JITF fl |^) LJ .-jiivvji £ ^jOjTTTj 

^Lc'% ^4,% J,^% ..j^'ii, ^^4% 'Qi^ { JM L ; ^XTTI^Ji 

t,«MJt s ^Jt^ ^j^ yi^ ^L, Jul, u ^' d g?7^ 
i j,UJi vW' LPj^i UU^ y. H j, J^TTlJT fcji^ n^*. ^ 

& Js^l WjjUJl wiyjt iU^ k«-w% (jjUiij j^sajiilj JiUtU, 54r<MJi 
%MJ\ u&LJI ^aSUs. J, Jl^r^LJ! L^iULw ^jls^ *>^Jl f^M? ■ 

&jUae! wa-^s J^JUJ^ iu$Jl& 3 jOU^ 3 ^\MX,&>\ ^ ^^\~~^^\ 

fe^ 3 -vLyJ^lj i$^Uj UL4»% KlsUt 3 w.wJ! 2 JjiJIj -I^a^a^ 
wjLJ! *juUi3 3 «jiLfi*j5 fclt^ -aSLfix&i j, J^l wUf w^l Ks^! 
&|X*J 3 -vJLjyJt v*^ 3 -*f wfc-*^3 U^ 1||,aa^ aaUaej Oft*^ J, J.LJjf 
VM'.-' *L^' (jA* ufeA2j,3 J 3 daUi JljOiet^ K**US S ^uj^, ^^^ 



ENCYCLOPAEDIA. 



jS'-jj'f} JCA|iil -U^Mj vjjS,'' uKjtej'^ WJ.SJi (JlX^) Qq yy£&4>2 S&O) K^L^Uai) 

_p»L~~*iU ijisjyBJ-'iiij oIjLU% B fttXJ^ iwwiJiljj bj-j^JaJtj ijUJte, 



w.-'jJ\l) \\A<J J^ JAAiS i t jUJI ijw'jc^l ^j JO^ wLJI wUj' &w^£> fc-vSj 



4(iVJi«) K^Lp'tit, M^daM* Jt.-^J'tj .."j-^lt, Kx^Xti .Up-! j, livJLiJI tjjLJI 

SjaUitj v iJ>'-«) ^U^ oLpLXfiJt 5 ^ysUSj, j^^ „iAlt j, i^aIUJi *,wJU! 

&u<t ju»«i sL^ui! ^5 (3^-^—" wjLJI ^LasJ ->&.'£ ioiLs ^as^ _iXii ^ 
sjiJi '_=»UJ! ^U'j oLMjCsii^ y^lyJ!^ n^- <S <i-Ji-&J! u^LJI tiLal _&e 
,3 L^ift HiA4 ^» jL-^-s**'^ L^j1^v.)3 L|j'bu5>-» l L^j'btj L^ i y^j -*-3i ,3 

K,eJjU iuu ija^aJ^ \*%i -t$*** Cf*$ Om* J' q» 4b^ i^* - ry^ XaA^M*' 
Uj iyS_s<« J) -bi^Jj igJJd,' iui' _.Ia^, U>-0 jwLaJI uA-jdl cLjwJij 






^UJl \jLJS JL&*JI$ ^L^XJf ,3 (j 5 "i! uUI Sr>]}d &su J ^3 K^i^lj 

. ___^ it , 



•f'avvb K-SJ5V *>^3 *Lii«A.Ji^ uiLXOij SLyLitXi) uupUI' °r35 ^iUwJ) u^u^j'j 



8 mCYOLOPAEDIA, 

, r .. VjM ^ <^-W' u.^v-;: U-d. ^Ir^'ZO ^> ! -•■[,, aUM oi*-. 
CO t«LU! .1>U** t i -JXrCO ^^L ^k^SL E^v^x]! t i« s !.Ui: 

( ^.-9 D v'.lVCv.yij, ^IjJI ,U^ ii, r '*.^ ^A ^Hnjll &<JUJtl 503lsU 
U&bjJi^ kJ^s J) '\ s Jito* l ^ ^yM» UtjlJwej i^Lg4*-k, (J«&a^- \kM Jb j^yLaJf 

v&jJL&ii wUJ! (jwYs-H jlj JCjUj ^3 v JLM t 2u^ 3 wma£ J,UJI v^LJt 
wl'CUi ^j u> . ^ ^w^s sj'jJ' wLaJi L&v«lXs-i(& JLfcA%>=&> .iiife.ni? gS j£*i& 

(J^waW! pl*ssii Kav-«*»'«* (Jw^c J^XwJj AyA^UaJ! .•yfcAss. .>9 < i£*JUSJt I'tr*^ 
wju*«5) w'^ji K^'4*S 2sjt§^ L^-¥aaS» ..*,/« L«4=j ''^jaAOAj L*j cIamwI -S tjgol 
w«s'Jwiij .^Xy'j, iX|ftJ' i?^ JjL=^J! wLi! j^XJjj jAaJIj tXwlii , -i wW*t 

rfr'J Wi^wJfg WA-LkSjIj WjL^\ajwJ) ' J ■ i^iJLaJI wL*J> (jWa^sUL fLxt&j'* 



Jj"^l 5 L f%% *^U ,.,w>.^yrt5, J^nJI £ 5j3 vLJI wjjjl &&& ftjJ s 
^M) ^i ii>JUj). wUJI ^i^il^ J-cp!^ ^UAs^Jf j4& i5 J»l^5l wOi 

<^ «3y^ v^-r' v^' ^^ ^5 [sUi^tj, wjIj^' iff^ liJl^i) ^A»*aJl 



BHOTOL0PABDXA. 9 

w*j*5,j! .Wu** k~**A* t$W*J eL_U ( - _f.yt , ,,,U'~^ ,.?. ", ■•%! ^'iF",r~rSl! 
> ) ... 

; A?a.5! «tUm. .^ e s ..Vfi y'4 .-^nUUj ' r ~j-Ji 0>. ; <-m? i.-.'^l J-' ,V V ^ U *^ 
*LJ» wi^ ^ Pl'Q yv^JS 3 ^ji, ^Jl, wUU! & 



-• .-• ■ ( >.& ■- < ■> ^ „■' - ^ [' / -' J >■-*. 

>% «>,S ■ ' "■, ^-M J b. «tW*Ji> u»lfc«s ^A s £jJ 
(iW\«J| 5 ^),p^ u^yit, tJ-kJ^ ajjlftJIf, ^v^j^I^ pl^uJtj, JbJt, 

y? r rl!J! ^ y^! obb ^i jUySt wjLJI .^IUqsJSj wJ*»fe-% t^AX^JL, 

|„UJ^ KlJafl^ ^,?jt^ J^fejj ^^li&Ji^ w-A^ijiJU (^IAjJIij j^—sjj'j 

I^aJIj ^'5jJ|j (JiUil ji^j (cW^ jA^' (t^ yA.flLSJ! w_>L3j lib^Jlj, 
gsLwJl wLJ( ^Jiil^ ^asLJU, ptoijjuJIj' ■ v«jLxJt 5 jJUl ■■l>ji> 5 *>U^ 

". . ■>»_'■■'■' . 

■|iX-P tJ.-js . -(i^Loj) *Lw3i Kaj.I (Jwe J^Xiij 5 oLuJ! ^i jejt~Sl v^Ji 

4 vW K$^LS ■iws.j o^jJiJI^ : o^y«ai8ij c^y^l j'o &J j3**oaJjj ^.1 ^t> 

■-,1/jl Kfi'jjJf ryE (j»>t>lj ^.sLwJi oU»aJ' XblJv .^jish%Mt>A Uj t)^?' rj5^ 





: .< ... 
OaU I. 



10 ENCYCLOPAEDIA* 

«-*& U*s 4* vM v.W £&& *-=£-% jl^^i tf i ^IaJI*T^5I 

'i_£V Is <^ s «*^5 i> v "/^ 
* _ # , ,,.. ■...-_. ' ' ]^_ _ __ 

* __„_ 

^ U J,.c j,;"% yaS^.y. \ U% jvAi .U-a ^UJ r " wLJ! _^JUJ> 3 

^w%&.», jjfjfeCjJij (jw^ij URj^Ws .j^jaJ^ ^viijt ^ 

yU^Jtj o Ur0^l 3 £ 3-MaJl &_j J^wwjij ^1^*% .^jJI ^Js Kjyi ^vJjjl 

^s ^y vM W^Urfj, *iLLAd! 3 t>j_suJ| ^J AiJUJI wjUJ! juoLw 5 
.aiL*^ ^A^jJ! J^A^Ji ^ u^y»LsUr wUJt *JJ>U/» a &IUa»I^ JjOaoJI 

B-L&UmII ^ij 8jiiSXAw.il bUIIj ol%AadJI J^p j «^yUJI ^LJI ^"5flj, 
^^•"vOF ^4 *sJ0ji »UI £ j^- ^J| kj 5 ^I j y£uF;X3t 

WW » „ 

iS uj^l (6-witll jbL^sI K»^*3- (J^s ()»4^vj 5 ^,bJI ^ ^^v^l^Ui ^\ 



ENCYCLOPAEDIA. 11 

vOF ^ J_jJI j^jj^i J^j>\ ^ eJUJi wjUJi tf^^'s f,^ *•>! j! 

(f^£ iLa K_-waJ jJ (jftOLJi <->UF *Afi«i! ^vJ_j)b SlO!j>.> v>(f: fc'j v...c 

^Jl (jL^t .L=^s>i *> wLwJt wUJt sifbLPj K'sUJ! 5y>£ 9 ^-i- p? 
Uj (_j« r S! v^L^Pt _*3« ^i q^UJI wjIJI ^^l^ t.W:,ti r *ajljt s KJLk4.l 



fr*' cr» o 



u^a*^ Jduft (^J>2 Vjj^-ji^ w^-wjj JL^aJj WjJj^rjj vJ.sH ^-3»5 Js^J 
jL^ss-U, ,*6 J~J^- .*a^> KjwlS ^J J^l i_Xjj! vlw' &ilaav a^ ^ 
qjLM' i_^_Lsj a»o^i «-« Jy -fei- j^i ^LaJ) cjUJI ...IsJli ,.»j <3^ 
&a_5 ^ ^OiwLJt j*s v^ybu^ O*—^! „*„£» ^ c^JUJI wUi| 

'^LwJI v-jLJ! *j= s^.' o^ iV*^ c^ "j3* i«s (j^^L^Ji wU3l *Xcle^ 

^— <* 8»A>5 *ft IM'J^" ('S-J i ^**4** -*™A<S— S /j— J£ jJ»#Xw.J (iAjWJ' A»WvftJ] 

JOv»-wtj oL^C} 55-wajJIj (jfcLJtj J»jkS j=>5 HtXsu Q^j ^-"j^ ri3*§ 05*^ 
V|r*"3 V^ : *i»-^ ri3»3 ny*j!5 L***«5 1^*^*15 ^'^ ( - y y*-?3 &duo$ 

f* ^^^3 r^r^* a!r^ cr*-^ Vj j^S :'*5>^ jH=S <S^ o^ 

Wo L^aS ojTo ■ k-jjjijl ^^i' tJ^"* 'i)*****rf - ^S5^ :(*#*£*' 'iX? (j»B . va^.^j 



12 ENCYCLOPAEDIA. 

jewyO RaoS , J> Ji^l W,JUJ ! i>Lk£ t. r wvS> ,U»4 f*t Ua<&( UtXjy ...^ 

o$J* f^$ iMyt {.$*-? J^^ a^f C^r^s (** o^ o!r^" cH' 

qK L*aS j,'^ 1 V>"J-' t^~»^ J'fr-% f**^ Q-S.Lii- r^i'-J, i S *H£* WJt,fi>t ; 

wuJl ^e q^^W, ^jb^ «yJU>5 OjJlbj J^Jy-wlj X^Cj JUvwJI^ (jaLJSj 
(jftXrX&P ^&*td v'r^S y^J ui*-^! &£*$ W*)!} ^A**" iW>' i^ S333I 

j^A^$ W^J jrJ^"Lf* (j^yO'o^Ui wjLJI l-^ij j+**$ (** (^* O^ U*4^ 
jV*^ ^ (j*a>L«JI wLJ) ^ f*-^-^ q-J >( ^m*^£5 &£JUl (*J_/«5 0^5 
U^AAS^Sfe _j-*i>3 j?y~*t q* ^ U3 lj-^** &-J-*")' q-#X-J' UW;1>*- 

jp* j JjLsJI v»LJI ^ ^ ^ { y*>^ (35ji J^S jfiu jd\ ciotjA 
g3~^ g} - ^ s^HS JL?-aJI JolSj (j»,^l iil ^ ^^^c J>.p 

°^ y^ ^ y^ ^ e^B""izp" ^ LrW u V B BI555 <w^ j?ou^ 

(_ei Jj^l uUJ! v-jIjj! 5L*s4J> fc-^ij XJL5>L|l ^ yjJ^ ^^35 ^1 
^l_^>t ^ J.UJI V LJI U^l B^^, ^ ^yj^t yuyiJI ^6 ^U>l 

fa fs*!^ 1 cr» r 5 ^ 1 ^ ^~j_s4 ^ eJlii' v^ 1 (sic. Caucasus) 
a b>J! ^.Uj }CJL«LJt rf^JUtj vJ*-%y ^U, J 3 ^l u^J« ^>- 
**$£, saftl^ 9 x^^js Jy/A J^Ls^'i ^5 i^'J^ls cJW» 



ENCYCLOPAEDIA, 13 

W -IIIMHIMlllll.il ■ 

'^d^Lk ^9 l^p^SS Vr 8 ^ f\>) iP .(j*woL£\JI wUJ! p^J| ^Vova! 

y&*e mi &Ji s ^aIje alii ^J U s ^.L,s>3 J^LV^S S$L$ JjJ^ 2u t 4~'U 
jL*s»»' t? i J>t3l ^wJ" j^Ias aJJI Jj^aw. lJ(Xu« iL*w« .p J^S! t»jLJl lil? 

<»jLJ v«^^^ qawA. aj^ij lJ^s qUa£j j^§ X? ,3' «tXsu q-» syy.ij 

,/**"' ^ £^J' VM 8 ^=3 jel^Jb Kjyo^! Rj^tXJt A^S*-! *> v£Jl3i 

^ (j*v>LwJ' wLjI jSU^ (j»LJLjI Jwiw (jftJju'bJt Uss-ij qwJOu'^Ij 
fijji JJXwl q*., Jl^jjjt ^ LjjJ^ ^ 5 wjjait obLij A-^ri^t } L»fc«J-4 

yy*J»- J^iw lXju Lgij^ JJCiis Kj^urJIj 5siy»^' (^y^y-^* i5 (.^stW-^ 3 ^ 
XLwtyftJI^ gjp' a_*s>L«> J>— !— >' (P w«UJi v-jUJt U^^j .^-Ls q-J 
'&JUIJ3, liUU, JJiiU«t ^^Ui-I c< i ^wU3i v^U< J.^1 o^Laj ^j'^s 

Ow>gJI 5 OcImJI l>^Lj 5 ^_a_JI 5 K-i^ej ^ly^d^ JU>3 yfr^' s j)5 '-^j 
iC^^i.'l XijiXitj Ajy^JI aJjvXJIj, Xj.liuaJI &J5JJJ5 kIjUUJI kJ 5 wXJ^ 
vjjjj*'' «i)jL> ^Ls»! ^ yiUJt iy»Uit KJLxii KJ 5 Jjlj K^JIjJJI KJ 3 t>JI % 

%«^vW fcijOJIj A-^jJI K^JbOJI kJ 3 vXJ'3 JCutJuA &$ 3 OJ6 RLlJ^ 

Xj^jl^ii JCj^AJt ^La„e>»I ^ yke ^^LsO! cjUJI kI^Ij^I &JjOJt s 
^i l^xLo q-jiXJI Xjyatl .ifXJI «^L«i ' Ls»l ^9 .As ; J,UJI wA*J| 



14 .ENCYCLOPAEDIA. 

R^JJ' «UJ,£- w'h-.'i 0.,,j ,...,j? LgxiAjIfc L^.5CW. ^5*^'^*^*-' ^ CTO i\!^^K ; '-' , ^ ; "'^ 

V«Ju5'_5 W^4*Jt l>bLj (J5-S >>yjCLo tag JuL^Xjl ^ Juij-JCj! ..„y5 f?j— <i>l. . v /5 

iw.s*-LwJ> .^iXiij;, sLwi^ ^U.-oLCvJ! i^bL-A^Jta KjjAffll' »l?*^ ik& ifciij>A'j^ 
^il. *w&J'^ r-**— <*. 4-3>U ^w-£>-J^ iUiij'^i iJjvXit [»4^3 ' S&|j^ (j»iyui^ 
jvJjJBSi qA ■ «fcjL> Uj 5lU (^»Lo Qn«i tiLxJI &i s ^ i»W^S l^jto'Ju! (jjjS*- 

AX»J> U*yto 5 uh-S 6 - ^ vjUUlt q* id^xJr « JvP t»)JU ^J . J&J -Uj 

^-j iX*^ ^Ail JjI QjjJtj, LjjJI yab yeUJ! (iUJt y£JLJ! i>^ ( 
j&JaJt ^t ■^XJlj LojJI ^ .yaJUJ! tjUit tiUU' O^fvjJI ^ILLJl 

^ oV 4 ^ ^%il vy° ^'3 

Fann I, qism 1, bab 1— II, 4, 4 continents Codicibus 2o et 
273. Codex 2a est formae maximae et nitide exaratus anno 807 ; 
ut in subscriptione notatur, sed nonnulla folia igne et aqua grave 
damnum passa Sunt. Codex 273 est ingens volumen, paginas 1145 
formae maximae oontinens, et nitide sed parum accurate scriptus. 
Fann II, 2, 1 — II, 3, 2 oontinentur praeterea Oodioe 2b. 

Fann II, qism 5, bab 1 — V, 4, 2a oontinentur Codice 273. 
Fragmenta certe ex Fann II, 5, 14 (ubi de katibi arte et de 
celebratis katibis agitur) exstant in Oodioe Paris. 702 A (de Slane 
1577), qui varia fragmenta operis an-Nowairii continet. Fann III 
et IV oontinentur Cod. Vindob. 900; fann TV insuper Cod. Berol. 
86 (Wetzstein) autographo. Fann V, 1, 1— V, 4, 2a, oontinentur 



1) Patet e subscriptione capitis decimi (vid. infra) lacunam snpplendam esse verbis 



ENCTfOLOPAMMi. 15 

quoque Codice 2c , qui satis antiquus eat, sed cui deeet finis. Fann 
V, 1, 1— V, 3 (historia Veteris et Novi Testamenti) exstant prae- 
terea in Bibl. Escurial. (Oasiri 1637). 

Farm V, 4, 2b— V, 5, la continentur Codice 2d. Librarius in 
subscriptione testatur se ilium anno 972 descripsisBe ex ex9mplari 

ab ipso auciore exarato (*..sJ^o Jai» ^ wu^), Fere eadem con- 
tinentur Cod. Paris. 700 (1573) qui fertur autographus. 

Fann V, 5, lb. Duo hujue partis hie habemuc exeinplaria, 
Unum est 2e sine anni nota sed anno 952 antiquum, ut e pouses- 
eorum notis patet; alteram , 2f, deseriptum videtur ipso auetore 
auspice, nam ei a librario subscriptum est: ^ „-&,£ (_*oLJ! c^p. < y 4 S 
0^1 g^ij sJTj .jt& fcR^o iAj jJx uj^I ytjlh ,$ v_^M ^-M* V^ 
u^j»i' ^*-OjI ^jsjXaJI *jljjt Ji.a£ qj tX*^° \.yi wjjl^JI Ju.fi ,.oj| 

Fann V, 5 , 2 et 3« continentur Codice 273 (in fine) et 2g. 
Hie eadem manu exaratue est atque 2d, et in hujus quoque Co- 
dicis Bubooiiptione annus 972 notatus est. 

Fann V, 5, 36. Fere totum illud caput (^JS) tertium. (eujus 
perexigua tantum pars exstat in Codd. 273 et 2g), quod de Omaija- 
darum imperio in Oriente agit, jn Europa desiderari videtur. 

Fann W, 5, 4. Historiam Abbasidarum in al-Iraqo et Aegypto 
ixnopuq offert Cod. 2h (sine anni nota sed ut 2k fere anno 1000 
exaratus), quod patet collato hoc Codice cum 19a, qui historian! 
Abbasidarum offert ab anno 466 usque ad annum 646, et in quo 
multo fusius res narrantur. Posterior Codex scriptus est anno 
798. Pars hujus capitis exstat in Bibliotheca Paris. 645 (de 
Slane 1574). 

Fann V, 5, 5 con tinetur Codice 2h (in fine) et exstat etiam 
in Codice Paris. 645, in quo historiam Omaijadarum in Hispania 
ad annum usque 418, nee tantum ad annum usque 290, ut tra- 
ditur in Catalogo Bibl. Reg. (p. 168), narratam esBe, ab Amario 
accepit Dozy. Historia denique tup \j£\jh$ ^JU exstat etiam in 
Codice Paris. 647 (de Slane 1576. Excerpta ad eandem historiaiE 
pertinentia ibid. n. 1577, 1587 "(c), 1588 (a).). 



16 ENCYCLOPAEDIA. 



l (, ?,nii Tj b, 6, Histor-ia Africae continefcur Codice PfirisiefiBi 
702 (ri« Hlaae .1576, 158£ (6). 

.fi'ami T\ 5, 7. De iis qui contra Omaijadae et Abbasidat ro- 
be'llionem nioverunt. Gontinetur Codice Paris. 702 (de Biarie 

Ib75). 

ot p::ioi paiT row fann V, fc ^ 9; aUUIL, liWib JjiA*vl ^ .Li-4 J;, 

u ....-• v i -*' •• •..-.-' . '-'. •• . ■■* •• -> • • 

(JiAi)lt) t.-k=?.,VAj' iJmL»J^ rt^ j> &=ij-J-3 ■•tlJCsAijAl3to jL-f«»-j Tff^ jS ^ 

Kf4.^3-tj JiU-.i.JjtXilg Kj,<JuU XjfcJjRjl^ KjiUusJL &^JUL*JI KJjiAjIS oonii- 

nontur Ood. Paris, 647 (de Slane 1576); poefceriorom partem con- 
tlnefc quoque Codex noefcer 2?', qui continet historiam Dailami- 
taruiu, Gbaznavidaruia et GHiuridaraua, 

Farm V, B, 10 et 11 eontinetur eodem illo Codice 2i f ubi 
nempe bistoria dynastiarum Hamd&n, Bowaih, Seldjuk in 'variie 
■in quibue regnarunt regionibus , et Atabek enarratur, et deinde 
dynaeitiarum Ehowaresm et Tatarorum. Codex pulcherrime ex- 
aratiiB est, non iameti ab ipso auctore, ut vir qnidsm doctne 
Belga (in voluminig initio) statuit, quod effeciaee videtur cum 
es. verbis quae occurrunt in fine historiae Seldjukidarum Asiae 

Minoris: Uatoj cftf 5 * ^' l"jL=^>! ,.y« L*L*j J^j^j't U -~s»l !iX»0 

X«JU su^w,^ iL^A^e gy.l JLJLm* j u*a*JUJI ltX=4<Jj turn ex sub- 

ocriptione, quae sic audit: K«f% ^3s ka^a tA_j J^»e tuJ&- ^*f 

8jj] sed eonvenit haec subeoriptio oum subscriptione Codicis 2f, 
qui tamen Codex proreua diver&a manu exaratus- est. Eadem 
profane eubscfiptio atque in 2f legitur quoque in medio Codice 2i. 
Di&&tt praeteifea quam inaxime scripinra Codicis 2* (eadem atque 
Codicis 2J) ab ilia quae cernifcur in Codice 196, qui revere est 
aufcograpbuG ! ) Bed monondum adhuc est, ultimam partem capitis 



1) Ufc carto corUus eat collate also Codice ab au-Nowairio Mtfipto. Cf. l)ozy c 
Comtitmtaire hiaioriqm dllm'Badrmn sur le pohne (Flbn-Abdcm, p. 11, aaa. 8. 



ENCYCLOPAEDIA. 17 

(b&b) 10 et totum bdb 11 etiam contineri Codice 2k (1), qui 
nempe incipit a regno Moghftz-ad-dini. Codici illi 2k , finite bab 
11, subscriptum est: kJ^ } tJdy, Ja:> ^ (-^XS' Ji^uu q* ^tf 

& (My*' j.^/ttl ^Uli «lli 

Fann V, 5, 12, Bectiouem , quae inaximi est momenti et ex 
qua partes tantum servantur in Bibl. Paris. ] ), hie poasideuiuc 
Codex 21 ejus initium offert et progreditur unique ad annum 658; 
eadem manu est exaratus atque Codex 21. Praeterea Codex 2k (2) 
(inde a pag. 9 med., nam de praecedentibue Tide infra) bietoriam 
offert ab anno 265 (initium est: ^j t\rl ^ ^LaJ! luajs S6 

yyjU 3 (^Xm-j, .fjN^s> JOm. £*, & lycl q* ^ L> 3 aujl J*e qJ^ 

$~y *Ar J* <-^r' qJ (j*UsJ! (^Aac, quibus verbis respondent ilia 
quae leguntur in Codice 21 fol. 6 v. in fine) usque ad annum 
59R nempe ad dimidium usque voluminis 21, cujue altera pars 
eonvenit oum Codice 2m, qui tamen historiam ad annum 678 
doducit, et, ut subscriptio docet, anno 974 scriptus est. Codex 
2n historian! oontinuat ab anno 679 ad 700. Eodem anno et eadem 
manu scriptus est atque praecedens et sequens (in quo annus ta- 
men notatus non est) 2o, qui bistoriam annorum 701—720 con- 
tinet. Historia annorum 699— 606 continetur quoque 9 paginis 
prioribus Codicis 2k (2). Historia denique annorum 720— 730 con- 
tinetur Codice 19&, cui in fronte adscriptum est ^^.jyj £w>.,L=) 

■ ^ . X^ n J ,' Ja-A, quique revera auctoris manu, addiiis notis non- 
nullis in margine, exaratus est. 

Praeterea adhuc monendum est, in Museo Britannico (n. 349 ; 3) ease 
Hindleyi apographum capitis de Kahtanidis, ab Alb. Scholtensio in 
Historic/, Joctanidarum editi. Excerpta ex Fann I continet Ms. Berol. 
1008 (Ahlwardt); In Bibl. Koprulii (Constantin.) servantur 4 volumina, 
n. 1185—1188 in Cat. Utrum Laurent, n. 8; Palat. 108; Vatic. 738— 
741 hnjus encyolopaediae partes contineant neone, eflBcere nequeo. 

1) Nempe in Codd. 789 irappl, (Cat. 1678) ab anno 0B8— 701 et 083 (Cot. 1679) 
= 2» Leid. ab anno 678— 700. In cod. 702 A (Cat. 1677) est fragmentum hiBtoriae 
Fatimidarnm. 

Cat. I. 3 



1 () iSKCYOLOPAEfriA.. 

"VI, (Oodtt 1398 et 1894). 

' 'tofcituib xieymanni Nouxdriana, To'iuiner. pvimmn; 

Apogi'aphum pai-tie opem i:,^Kowami ; iieiupe praofationie -, 
diakibutionk to^ius; oporffj; et \\a.Vi\ flr-ctionic quhiiae (tjuae bisk- 
nam biWicam continei) "nisou.'. iid i<iof:c»iam ^ofiuae, Addita efi'» 
anno tali o ad tcxtum ArUnouiiK •— 'Volumes aiterau. ; 

T'ei-eio Latina iiormxi loeovum oiim aunotatione index Gpaoialie 
5i>:--::wiftj! civjj quae traoiantuv hi operie an-Kowairfc rjXj.af.Yi.or priinifs 
Bectionibus. Lectionee Academioae ad Historiani universalem Mu- 
Lammedieam Kuweirii, inde ab Adanio usque ad ulieriora tem- 
pora.j quarum initium f'uit d. 23 Sept. 1720. Lectionee Aoademi- 
eae ad Historian* umversaleni Muhainmedioam Nivweirii, habitae 
1721 in, Sept. etc., incipientes ab Hud sive Heber Propbeta *). 

•Ex ingenti et perutili ilia Encyclopaedia pars quae minoris 
esaet moment! ? seligi plane non poterat. Proposiium fuit Hey- 
manno (ut ipBe testatur initio Led, Academ.) fyas elueubrationes 
»in lucem edere et mundo communicare." 
Dono dedit Van Utrecht DreoselhuiB. 

VIL (God. 474 (41) "Warn, fol, 371-439). 

.K'^il^fiJtj (jis&ysJt^ ^j.Uylj j*2SU% s^iJ' .-i.'-sjjjl Uy&JI (^)V* 

auetore Sckaraf-ad-din Ism&ll ibn*abi-Bakr al-Jftinant vwlgo ihn* 
al-Moqrt (f 837). 

Compendium jurisprudentiae , grammaticae, hietoriae Rasulida- 
iuui ot arfcis metricae, miro artificio compositum ; of. fusa Ham- 
med deocripfcio in Wiener Jahrb. f &, 61, Ants.-Bl., p. 11 sq. 

Oodox anno 999 soriptus est. 

Tin. (Ood. 650 Warn.) 
Idem opus. Sine anni note. 



1) Rcjiaaiiaaa euGalos ect faloam tjpieionoia illornta qui Hudus et Haberom 
cijudom fuieao putuat. Of, Geiger, Wat hat Mohammed cat., p. 118 eqq. 



BKOTOLOPAEDIA. 19 

IX. (God. 1508 Testa.) 

Idem opus. Codex anno 1185 inelegauter examine ©at. 

Alia exemplaria: Paris. 1391; Mus. Brit. 899; Ind. Off. 1038 
(10); Lee n. 97; Oaes. Vindob. 8; Monac. 882, 900 (1); Goth. 
164, 165 ; von Kremer 151 ; Mus. Asiat, Patron. ; Sooiet. Asiat. 
Caloutt. p. f ; Fez of. Bull, de Corr. Afr. 1883, sub n° Id: Da- 
masci Oatal. p. aa, n. 81 — 83. 

Opus lithographice prodiit hi urbe Oaloufctae ; alia editio parata 
est in urbe Haleb anno 1294 (Brill n. 444). 

X. (Cod. 947 Warn.) 

«&<jCiJt f$j& v5 *»uJC1»JI tfsj|y£Jt auotore Abd-ar-Bahman ibn- 

Mobammed ibn-AIi ibn-Ahmed al-Bistdmt (f 858), qui hujus libri 
materiam inde ab anno 795 ©ollegerat, eunique, anno 844 firiitum, 
dedieavit sultano Morado II. ' 

Argumentum hujus Enoyolopaediae (quam auotor non abflol- 
■vit, quum ex oentum oapitibus, quorum indioem huio libro prae- 
misit , tantum triginta priora perfeoerit) iam fuse indioarunt Ham- 
mer (JTt'en. Jahrb., t. 83, Anz.*Bl. } p. 12—15) et Fleisoher {Catal. 
Lips., p. 530 sqq.). Praeter duo Lips. (293 et 294) et duo Vin- 
dob. 9 et 10(1), reperiuntur hujus operis exempl. in Bibl. Escur, 
1754 (?) et 1815 (1). Nostrum anni nota* oaret. 

XI. (Cod. 944 (4) Warn. fol. 99—204). 

«*juIII *!Jii <&AjJt *UJ'I. Commentarius quo as-Sojutt , anno 

6 

873, opus illustravit a se ipso antea scriptum, quod de 14 disci- 
plinis agit et an-Nok&jah dicitur* 
Codex anno 1015 soriptus' est. 

XII. (Cod. 1315 (2) p. 6— 9). 

Initium ejusdem opens'; aunt tantum quatuor paginae. 

Oriundns ei Bibl. Spoietatis Indiae Orientalis, 

Ipsum iLjlJUilj Caes. Vind. 14 (1) \ Monao, 893 f. 97; Dresd. 



ENCYCLOPAEDIA. 



204(9); Eacur. (Derenk) 218(2); Commented Caes. Vind H (<»• 
Mob. Brit 432; Goth. I67 : i66; Lee 98; Tetaa, 229; Tippu >■ i*- 
n. 19 (P); Koprulii p. bl n . 284: ^^^ 0Wt ^ ?Q _^ 

et Sooiet. Asiai Oaloutfe. p. v. 

3311. (God, 2W58 = Amln 540), 
« fjf Ui Ljuiu ^ £ ^i ^ BivQ Yeyflio mefeioa Iibr . ^ 

Sojufcii, ^UUJ! dioti, ancfcore SohMb ad-dfai Ahmed ibn-AbcM, 
itaqq m^m* a^rf (f 99q) 0f> r ^ YJ g?2 „« 18 

Traotantur. XVIII disoiplinae, quum auotor IV diociplinas libro 
aa-Sojutii addideriL Postea hoc suum poema oominentario fflut- 
tawit, de quo vide num. Beq. ubi Bingulae dieciplmae enumera- 
tae aunt. 

Codex bonae notae seriptus est anno 983, quum auotor adhuo 
inter vivos esset ut testatur librarius in fine. Alia exemplaria habes 
xn Mub. Brit. 893 (7); Goth. 169. 

XIY. (Ood. 418 Warn.) 

"ft** 31 ***-> && '&&* ^ gJJ t eommentarius ab ipso 
auotore conBcriptus in versionem metrieam quam modo deBorip- 
simus. Agit de sequentibus disciplinis: ^^1 £ ^1 J^| ^ 

out .« ^Ji ,i (>^t * & ^t fi D LJt « ^u« * > it 

O^asd! :.« u^Ut c ..^y&jtf | fi , Est spiBsum volumen. 

Nitidus Oodex septimo anno post absolutum opus (982) sqri- 
ptus est, anno scilicet 989.^-AliuB mihi non innotuit. 

XV. (Cod. 759 (2) Warp. fol. 127-139). 

Bjalal-ad-dln Mohammed ibn-Afiad ac-Cadiqi ad-DanwAni .(+ 907) 
scnpserat brevem Enoyclopaediam, ^1 . Uyj vocatam efc Bulta no 
Mahmudo dedicatam. Ad hujuB libri Atationem soriptum est 



ENCYCLOPAEDIA. 21 

opusoulum quod hie babemus , efc quidem a 6Mjatz=ad-dm &1-Mancur 
ibn-Mohammed al-Hosaini (f 949), qui in praefatione veheinenter 
in ac-Qadiqium invehit ut solet (of. infra inter pkilosopkoB des- 
criptio Cod. 769 (5), R. Kbal. II, 201 oet), contenditqua eum de 
compluribuB disciplinis seripsisse, quum nullam oognifcain haberet. 



Titulue 



est (•«3tW C)Usa .Ci&JjjJb' iJ^^Ji KrfiiLi" |."&waJI p.i3j^) jA-£; O. 

Sunt 25 pagg. Anni-nota addita non eGt s sed ex praefatione 
patere videtur, auctorem adhuc in vivis fuisGe quum hoc exem- 
plar Bcriberefcur. Codex bene soriptuB est. 

XVI. (Cod. 759 (6) Warn. fol. 180 v.- 184 v.) 

Ejusdem auctoris libellus cujus idem fere est iituiuB (^ -JLlliLo 

K-J^y- •f4*^' p^fl <J«e >V')> * n q uo ad-Dauwanium refutare pergii 
Sunt 9 pagg., at opusculum in fine mancum est , fortasse ab ipso 
auctore non absolutum. Idem saltern librarius alteram addidit 

tractatum cui huncce tribuit titulum : (jasu <J*& <J>JI ,3 i^y^ aJLM^ 
.ya*i' ^.i^Ji i£>LiU j^jtXJl J^Ls» oL*=K, in fine vero adscripsit 
verba: oLXm/^. -^^f L >)', quapropter neque tunc tractatum, qui 
7 fere pagg. implet, absolutum esse suspicor. De Codice ipso vide 
ad n° XV. 

XVII. (Cod. 958 (42) Warn. fol. 198— 244.) 

u^Asu^\ 5 *JjJi i^y^^ & '/wJsuit j<3Jt, sic inscribitur haeo en- 
cyclopaedia, quae non, ut in indice Codioi 958 praemieso et ab 
H. Khal. dicitur, Avioennam auctorem babet, sed est editio altera 
et aucta operis a Sprengero editi in Bibliotbeca Indica (N° 21) 
iAaoLaU ^*«l ^1 uX*aLaJI t>L&.!, auctore Scbams-ad-din Mohammed 
ibn<Ibrahim ibn-SA'id al-Ancari al-Akf&ni as-Sakbawi (f 749). 
Auctor bujus secundae editionis al-Akfanio eaeculo et dimidio est 
recentior, inter libros enim laudatos est opus principis Olug Bek 



** ENCYCLOPAEDIA. 



(f 853), de quo v. infra inter astronomoe desoriptio Cod. 1 05 ^ v 
et Codes non autographus anno 954 est exaratus. Somen ejur. 
me latet, Bed eat. praetor liujue encyclopaediae editionem, muJ~ 
torum operum auctor: 1° Compendii operie Athir-ad-dlni al-Abato-i 
(t ca 700), c. t. OuU^L ^j&f (f. 2^0 v.), of: K Khal. T, p. aoti ; 
2° Epitoniis ex. opere ^i ^Ql, auctore Ibn-al-Athlr al-Djazayi 
(f 637), &JI LXtofe! obl^j L^aX^I^ (f. 205 v.), cf, E. Kha-. 
II, p. 571; 3° EpitjMflio e libro ^xJl, auotore Ibn-Monkniz 
(f 584); 40 Compendii ex opere al-Abahrii, c. t c^XJI <^#X£ 
(f. 225 v.); S° jLmlZs*^ vi^Xj in pus Ibn-Baitaris c. t. IL^f 
HOail; 6° Compendium fecit ex B^JLxJI, auctore as-Sowaidl (H. 
Khal. II, p. 256; cf. 260); 7° soripsit -JJ^JL SJiLo -J^OH j KJU, 
(f. 228 v.); 8° Commentarii est auctor in Jyas Hippooratis (ibid.); 
9° Epitomen fecit Canonis Avieennae, 'iJ^/o oL§**J^ «lyaX=M J6J 
(tbid.)y 10" Commentarium compoBuit in opus oneirocriticum, c.t. 

lXSI^I JJ!J J ) (f. 230 r.); 11<> olj^t^ in opus astrologicum 
C^^> a .^ ^vitl (f. 230 v.) ; 120 U 5 UJO! ^1 ^w j iJU, 
Lfci iXi&u t w^r (f. 233 r.) ; 13° Exoerptum fecit e libro Ibn- 
Wahschfjae, c. t. %L*iJi X>bUii quod appellavit K^-bliSI " , "< 
OpuB hocce in nostra bibliotheca exBtat, Cod. Warn. 524 (yid. 
infra inter libros de historia naturali et re rustica). Denique no- 
biscum communicat f. 234 v. (quoque in ed. Sprenger, p. a.) al- 
Mutamin ibn-Hud (oy> ^ ^1) inchoasse opus omnes Geome- 

1) Inaeruntur inter verba in ed. Spreng. p. AV , vs. 6 j^^t e t ^f, haec: 

2) Laudatar hie liber quoque in edit. Sprenger, p. v!\ vs. 2. Alterutrum statuere 
necesse est: sive quoque in ea editione additamenta exstant, scripta post mortem 
Akfanii, give perperam editor H. Khal. auctorem libri Jot^Jt jJU eu ndem 
censuit cum celeberrimo Ibn-Dukmak, qui obiit anno 809. 

3) Sic. In ed. Spreng. p. vf, vs, 9 \JU$> .S$. 



ENCYCLOPAEDIA. 28 

triae partes comprehendens , quod appellaverat S~- *-^-Ju*^l , morte 
autem matura consilio kujus irrito facto , se ipsum hoc Deo volente 
esse perfecturum (f, 235 r.). 

Haec altera editio utilie est propter magnum numerum titulo- 
rum librorum addifcum, no™ vero arte est facta. Unum hoc me- 
morasse sufficit, Ubi al-Akfanl de nostro tempore , nostro magistro, 
nostro libro loquitur, hie idem legimus e. g. ed. Spreng.. p. av, 
vs. 6 LoUv J, quoque sic in Codice nostro f. 238 v., vs. .1 habe- 
tur; in utraque editione passim laudatur ^ qjJiJS iJL-*- U^c« 
iV^S (t 697); in ed. Spreng. p. It*, ts. 2 UjUT, idem apud nos- 
trum f. 223 v. , vs. ult- legitur , cet, 

Incertum est utram editionem offerat Cod. Vindob. 2, nam 
descriptioni Fliigeli uterque titulus praemittitur. Prions editionis 
exemplaria sunt Goth. 163 ; Paris. 920 ; Lips. (Refatj.) 407; Escur. 
944; Bonon. 457 (1). Codioem etiam possidet C. Sohefer. 

XTIEI. (Cod. 786 (5) Warn. fol. 59—69). 

Fragmenta libri , quern H. Khal. non oognitum habebat , oui 
cum in primo folio, tarn in praefatione, titulus datus est: jl^J^j 
c'juyM^Ji .l-w^l & *&**«jt>JuJ. Nomen auotoris latet ; sed de operis 
consilio sequentia in praefatione occurrunt: ^ L« - j aHII i£*\s && 

*a*JUiS j&S^ 'juL&Jl n^jjCOLjd- K_jJcJ> L^d*>5 "^5^' *^0 3 



24 ENCYCLOPAEDIA. 



J, 0*$' WJuJi (JV;^) LjJ^l Q*8 *JJ* liijlS*- JLJ^J*- VW fc><X-=£ WjSpJ" 



Argiunentuai septimi et ocfcayi capitis hoc loco indioatum non est. 
Post verba scilicet quae descripsi , complura folia in Codioe desi- 
derantu?. Sequitur introductio (iwOuw) ad capui sextum (de art© 
medica) p quae 2 paginis absolvitur , quaque absoluta auctor sic 
pergit: xjfa wJaJI cr IsjIp ^u v aU kodaiU j£& ^ U^i 03 JU, 
.&w!t 2uJl&*. Deinde sequitur caput septimum Jj-tl wmwLLj U^s 
«^J^j ^Jl 3 slx&Jlj v^waJI £ Kjj.^% KjvXc^I ^ 'v.fcrfy&JI, 
Hujus capitis, quod abrupte desinit, 2 tantum supersunt paginae. 

Caput octavum agit de lapidibus (^ [#& U5 < .L£^M \Je\j-s» & 
uJjwS)} £9 Li!) , et revera 18 paragraphis constat , quibus constare 
auctor initio hujus capitis testatur. 

Codex anni nota caret, nee alius mihi innotuit. 



n. 

BIBLIOGRAPHIA. 



XIX. (Cod. 1221 GoL) 

Tertia parB (*^>) operis celeberrimi al-Fihrist, auctore Moham- 
med ibn-Ishaq an-Nadim , vulgo dicto Abu '1-Faradj ibn-abi-Jaqub, 
qui hoc opus conscripsit anno 377 et anno 385 obiit. 

Continet sectioneB operis 7 ma m, 8™ m , 9 Dam et lOma^ p,'.ytV— P*l. 
editionis Fliigeli, qui nostro Codice usus est. De Codice, antiquo 
Bed anni nota carente, egit idem in praefatione p. XVIII et XIX. 

XX. (Cod. 159(3) Gol.; fol. 247 v.— 254 r.) 

Fragmentum operis ejusdem, agenB de Motazilitis, quod maximi 
momenti foret quippe implens lacunam in primo Fanno quintae 
Maqalae (Fliigel p. Ivf seqq.), nisi a Turca linguae Arabicae im- 
perito scriptum esset ideoque.mendis 3t lacuniB scateret; Cf. Fliigel 
in praefatione p. XVII, qui vero nimis severe de texiu Codicis 
judicat. Magna enim pars vitiorum facile emendari potest. Incipit 

fragmentum hocce verbis : vJLUJt JsJ*k <jG*Ji 4Jax ^j_j Jw^lj ^ 
Sunt 14 paginae. 

XXI. (Cod. 14 Gol., p. 315 seqq., p. 398— 469). 

Varia fragmenta ex. al-Fihrist , quae Golius in suum usum ex 
Cod. 1221 describi curavit; idem plumbu quaedam in margine 
Cat. I. 4 



26 BIBLIO(*RAPHIA. 

notavit. Cf, Fliigel 1.1. p. XV2 , infra, qui etiana de aliis Codicibus 
libri al-Fihrist refer:.. Addendum est quod bibliothect Lopriilii 
possidet dua exempiaria soil. Cat. n. 1134 et USE. 

XXII. (Cod. 1850 — Amin 119). 

j^s* ^ |0 bL,'bH &^, oL-saao* e.vw*^ sive index periptorum 
Schihab ad-dini Ahmed ibn-Ali ibn-Eudjar al-Asqalani (f 852) ex 
autographo alBig&'i deseriptue ab Ahmed ibn-Kiialil ibii- Ahmed 
ibn-al-Lobudi ') , qui in fine ipse nonnullos titulos addidit. Cf. von 
Rosen, Melanges AeiatiqueB t. YIII p. 691 ct seqq. 

XXIII. (Cod. 1841 = Amin 110). 

(^claJI ^tXJi \^ji ..U'^5 \dikiaaA cvuw^i sive index scriptorum 
viri doctisBimi Borhan ad- din Ibrahim ibn-Omar al-Biqd'i (f 885). 
Continet hie index 61 titulos et deseriptus est, teste annotatione 
Schaikhi al-Amin, manu Ahmedis ibn al-Lobudi, discipuli al-Biqa c ii. 

XXIV. (Cod. 1846 = Amin 115). 

J-.bjjwwJI qjJJI (jbb* X/obbJI oLaLax tfM*^ sive index scrip- 
torum viri celeberrimi Djalal ad-din as-Sojuti (f 911). 
Aatographon ejuedem al-Lobudi. 

XXV. (Cod. 1370). 

tiQyiitj, i^^XkJI ^Lm;! ^ { ^y.!ai\ K.jJftS auctore Mostafa ibn- 

Abdallah, vulgo Hadji-Khalifa (f 1068) dicto. 

Alios hujus operis Codices et Compendia enumeravit Flii- 
gel, in praefatione variis editionis suae voluminibus adjuncta. 
Exstant quoque exempiaria in Bibl. Societ. Asiat. Calcutt. (Catal. 
p. f1); Mus. Roumiantzoff (MoBkau); Rosen, Ms. Arab. 214,215; 
von Kremer 154. Hicce noster Codex nitide scriptus est anno 

1142, sed interna bonitate haud adeo se commendat. 
Constantinopoli emtus opera Baronis van Znylen von Nyevelt. 



1) Landberg enuntiat al-Labbudt nescio qna auctoritate. 



BIBMOQBAPHU. 27 

XXVI. (God. 1371). 

Exile compendium ejusdem operis, de quo severe judicavit 
Fltigel in praefatione ad Vol. Ill (p. n). 
Itidem CPoli emtus ejuadem opera. 

XXVII. (Cod. 1613). 

Weijeraii, Dozyi aliorum annotatio ad Hadji-Ehalifam s de qua 
Tide in Praefatione ad nunc Oatalogum. 

XXVIIL (Cod. U16)» 

Hamakeri veraio Latina initii operis Hadjf-Ehalifae, Oontinet 
quae in editione Flugelii leguntur Tom. I, p. 1—32. 
Codex emtus ex Bibl, Bamftkeri (Cfcata. p. 113 n. 13). 

XXIX. (Cod. 1372). 

Oatalogus librorum orientalium manu seriptorum Bibl. Leidensis 
auotore Heymanno; opus nullius pretii utilitatiBve , ut jam judicavit 
Weijers (Orient. I, p. 301 seqq.). 6 vol. in 4°. 

XXX. (Cod. 1373). 

Catalogue Reiskii autographus , ex quo nihil emolumenti redun- 
dare ad Codices nostros melius cognosoendos, jam ostendit Weijers 
(Orient. I, p. 303 seqq.). 

XXXI. (Cod. 1374). 

Apographum illiuB Reiskiani Indicia cum annotatione Weijersii 
et Hamakeri. Cf. Orient. I, p. 304 seq. in annot. et Praefationem 
ad huno Catalogum. 

XXXII. (Cod. 1618). 

Hoogvlieti et Meursingii Catalogue, de quo vide in Praefatione 



28 BIBLIOGEAPmA. 

Him. (Ood- 1375). 

Hamakeri descriptio Codiok nostri 1, qui continei JLji~^\»j' 
wuSQ! ^**j£ wui ; auctore Abu- '1 -Path. Path ad-din Mohammed 
ibn-Badr ad-diii, Quam dissertationem edidit Dozy in l m0 editione 
hujus Catalog! t. I, p t 308—841. 

XXXIV. (Cod. 1720). 

Fascioulus continens soquentes Catalogos librorum mss.: 

1. Cat. Codd. Bibl. Gottingensis , auctore Wiistenfeld. 

2. Cat. Codd, Mas. Or. Bibl. Aoad. Trajectinae desoriptus manu 
C. J. van der Ylie. 

3. Cat. Mss. Or. Bibl. Daventriensis maximam partem exAca- 

demia Harderovioensi eo translatorum descr. manu J. Verburgi. 
E Hbria Dozyi. 

XXXV. (Cod. 1611). 

1. Manusorits arabes, persans et turos, qui se trouvent a la 
Bibl'. de la socie^e* asiatique a Paris. 

2. Manuscrits arabes, persans et turcs, qui se trouvent a la 
Bibl. de l'Arsenal a Paris. 

3. Catalogue des man. h^breux, syriaques, arabes, persans, 
turcs etc., provenant de la Bibl. de l'Abbaye S. Germain des Pr6s 
et faisant actuellement partie de la Bibl. du Roi a Paris. Copis" 
d'apres l'original de M. le baron Silvestre de Sacy. 

4. Extrait du Catalogue des manusorits de la Maison des In- 
des Orientales a Londres. 

5. Catalogus Mss. Orient. Bibl. Regiae Berolinensis auctore 
"Willmans. 

Hi quinque Catalogi, in usum "Weijersii, descripti sunt aTornberg. 

6. Catalogus Mss. Orientalium Bibl. Gottingensis, desoriptus 

anno 1821 e Catal. qui in ipsa ilia Bibl. asservatur. 
E libris Wejjersii. 



BIBLIOGRAPHIA. 29 

XXXVI. (Ood. 1609). 

1. Supplements du Catalogue de la Bibliotheque royale (man. 
orientaux de l'ancienne maiaon de la Sorbonne; man. or. de 1'ora- 
toire; fonds Scbultz; man. or. venus d Alger; fonds du Caurroy; 
fonds Anquetil; fonds Brueys; fonds Gentil; fonds Asseliu). 

Descriptum ox autograpbo Roinaud a Gildemeistor. 

2. Catatogus Mss. Orient!, in Bibl. Hamburgensi asservatorum , 
secundum oxcerpta Lichtenstenii atque ex ipsis libris elaboratus 
a P. von Bohlen 1820. Ex apographo Monradii, Phil. D ris Hav- 
niensis descr. Paris. 1839 (a Gildemeister). 

E libris Weijersii. 

XXXVII. (Cod. 1614). 

Caussin de Perceval (fib), Notioe sur les manuscrits arabes 655 
et 785 de la Bibliotheque du roi [Histoire de la conquete de 
l'Egypte, par Ibn-Abd-al-hakam]. Paris, novembre 1822. 18 pp. in 4°. 

E libris Hamakeri. 

XXXVIII. (Cod. 1434). 

Catalogue manu scriptorura Codicum Peraicorum atque Ara- 
bicorum magnao Regiae Bibliothecao Havniensis, quern sub au- 
spiciis Moldenhawer conscripsit J. L. Rasmussen 1814. Transscriptus 
ab A. L. C. Listow. Havn. 1837. 51 pp. in 4°. 

XXXIX. (Cod. 1402). 

Catalogue des ouvrages manusorits et imprimis , en arabe, per- 
san et turc, qui appartiennent a la Bibliotheque de l'Universite" 
d'Upsal, donnas par MM. Sparfvenfeld, Hasselquist, Bjornstahl, 
Sturtzenbecker et Celsing. 11 p. f°. 

Emtus ex Bibliotheon Hamakeri. Vide Catal. Bibl. Hamak., p. 110, n. 8 »). 



1) Ibi perperam pro Celsing legitur Classing. 



so 

BIBLIOGBAPHU. 

XL. (Cod, 1610). 

Oatalogiu, Codd. Orient, Bibl. Ardebilonsis et Achalcicbensi, 
qui nunc servants in Bibl Caes. Petropolifcana , et Catalogue' 
Oodioum Musei Aaiafcici Petoopolifcani. 

E libris We^jersii, 

XLI. (Cod. 1617). 

■ft K Weijers, Aanfceekening van vele nog bruikbare tot 1799 
- en, ZO o veel mogeljjk, van alle sedert 1800 - in druk ver 
scWn Werken die op bet Yak der Oosterscke (dat is bepaaJ 
delyk, der Xemmsche, Perzische en Turksche) Letfcerkunde be- 
trekking hebben. 4 deelen 8°. 
Emtus ex Bibliotheea Weflorsiana. 



III. 

PHILOLOGIA 



a. LEXIOA ARABICA. 
XLIL (Cod. 500(5) Warn. fol. 233 v.— 235). 
<^aJjc*JS .v^ba auctore Abu-Alt Mohammed ibn-Ahmed al-Mos- 



tanir, vulgo Qotrob, qui obiit anno 206. In titulo nostri Oodicis 
legitur ^L-^Lit '4/tfl \x^^, « cLJLsJt « s iXJ5 pLbU &&&! ^A-^ 

tX^"t q_j (sub linea cum &*~*o: ^j J«£ (jls) t^jjlaa jlS "s^LaaJf 

^gyaJI (sub linea cum &**o: jjJXmJ))', cf. H. Khal. in v. ykdk* 

Recensentur hie nomina tribus Uteris constantia, quae pro 
triplioi vocali primae radicalis tres habent distinctas significationes. 
Addita est interpretatio Peraica et interpretatio Turcica. 

Ostendit autem E. Vilmar in praefatione ad Carmen de vocibus 
tergeminis arabicis ad Qutrubum auctorem relatum hoc opusculum 
non offerre ipsius Qotrobi traotatum, sed recentioris esse aetatis, 
licet quodammodo cum eo cognatum sit. 

XLIII. (Cod. 500 (2) Warn. fol. 173—175). 

Idem traotatus. (In titulo nomen auctoris corruptum est hoc 
modo: (jpy*^J vX?"l ^j03). 



32 PHILOLOGIA. 

Utrumque exemplar (quod uno eodemque continetur Codico) 
aimi nota caret. Est anterti illud. multo emeudatiuB et auctiuB 
quam hoc. 

XLIV. (Cod. 908 (5) fol. 44—46). 

Opusculum Qotrobi in ligatam orationem transfuBum u Sadid 
ad-din Abu'l-Qasim Abd al-W&hhab ibn-al -Hasan ibn-Barabat al- 
Mohallabt (f 685), ut doeemur in prooemio Codicis nostri 1603 (2) 
et Codicis Gotham 513. Vilmar in dissertatione supra laudata du- 
bitat an hoc testimonium admittendum sit, quia H. Khal. (V, 374) 
inter commentatores carminis memorat al-Qazzaz (f 412) et Sadid 
ad-dhium commentatorom non auctorem carminis nuncupat, Sed 
observandum est bibliographam Turcam ipsum carmen adscribere 
Qotrobo neque licere sine alio testimonio ex ejus verbis pro certo 
derivare Qazzazum hoc idem carmen commentario illustrasse. Con- 
tinetur nostro Codice idem carmen quod edidit Vilmar cum scho- 
liis marginalibue. Ut in Codice Gothano versus 31 mnB deeideratur, 
dum post versum 30 mum sequitur *UI Qyw <i>.r et vs. 32 t\j^ <^**J 
appellatur. Kevera dicit Sadid ad-din in prooemio & (ejJ q)&» &$ 
&yj LfcJL/o 0.-0 $ et dum in aliis omnibus versibus tractantur 
nomina, in hoc uno verbi exemplnm datur. 

Codex nitide scriptus est. 

XLV. (Cod. 1603 (2) fol. 27 v.— 30 r.). 

Initium Commentarii , auctoro Abu-Ishaq Ibrahim ibn-Hibatallah 
al-Mahalli al-Lakhmi (L.mJ c5 *s^II \*j-* £-&) && carmen modo 
descriptum. Prooemium dedit Vilmar 1.1. p. 18 seq. 

Constat tantum quinque paginis et dimidia, et ex subscription 
prioris partis Codicis patere videtur, ilium soriptum obbo anno 1063. 
EmtuB ex Bibl. Sacyanfl. (Cat. Bibl. de Sacy n. 69). 

Exemplaria opusculi Qotrobo adscripti, Comment, etc. fere in 
quavis Bibl. exstant, de quibus of. opusculum E. Vilmar supra 
laudatum, p. 21. 



PHILdLOGIA. 38 

XLVI. (Cod. 446 Warn.) 

Otloi+J! - r ^Lol auctore Abu-Jusof Jaqub ibn-Ishaq , vulgo 11m- 

asSikkit, qui medio saeculo tertio (de anno dissidium est, alii 
dicunt 243, alii 244, alii denique 246) diem Bupremum obiit. fieri. 
hoc exemplar textum recensionis at-Tibrlzli. 

Explicantur hoc in libro significationes diversaruni fonnarun. 
vocum Arabicarum, multisque exeniplis ex yoterum poetarum ope- 
ribue petitis, illuefcrantur. Priorum capitum elencbiim jam deciil 
Nicoll (p. 182) '). Continot autem capita 113. 

Antiquum hoc exemplar considerations est dignissimum. Scrip- 
turn enim est anno 495 et sequenti a Sa'd-al-Khair ibn-Moham- 
med ibn-Sahl al-Ancari, discipulo at-Tibr!zii, correctumque est ab 
ipso hoc celebrato philologo. In titulo habentur sequential w^L*^ 

-.^■qB ^JCwj ^j x\+z£ gi M vX*£ q£ JujI ^jfi ^Li^l qj! qC 
ui-uXwJI v-A^ww! ^ yyuu vJu^j. • Similia leguntur in praefatione, 
sed in titulo seqmmtur haec, alia manu scripta: ^AJI ^1* ''lH* 
liXP jJlaJL all! wtsi <^LajiM iX*^ qJ j*& -'tXjtw *Jl ^! &JJsii 

-^LwJI JUjJ*: fit iLJ-** t^jXil. Ipsum at-Tibrizium haec verba 
BcripBisse, per se jam probabile est; confirmat autem hanc opini- 
onem antiqua nota: tsjty^ *U$j S '»>a$j3i -WiM Jai» ItXP. Iu 
subscriptions legitur Sa'd-al-khair hoc exemplar absolvisse menee 
Dzu-'l-hiddja anni 495, quo magistro deinde alii librum legormit. 



1) Titnlus primi capitis est in nostro Cod. { J^ssX\ i^jbbu>lj J^s«, ^sb wjb , 

quod monendum quia Nicoll questus e9t, vooales formarum hlc in Cod, Osoa. 
dcsiderari. 

Cat. I. 6 



•^ PHILOLOGIA. 



quorum nomina in margine ultimi ( V el potius paenultimi) folii 
reperiunfrur. 

Praecedunt librum quaedaxo a Mohammed ibu-ai-Hasais as- 
Scharankaschi anno 966 Bci-ipte } nempe oxcerpta ex 3on-Kballi- 
kanie vita lbu-as-Sikklti, exeerpta ex Abu-'I-Q.usire All ion- 
Hamza ai-Ba 5 rfi opere , cui titulus 8'^' J^' ^ oW^XJI , el 
quidein primo loco X^l j; cwX.-.J! ,..„,! J^y ,j^- ^;^' «i 
UlkU'; sunt 13 pagmae; deinde L) ,,UJl ^ _fcv=! j^ oLfc^J'. 
J^llt julxT J, ^1; euni 2 pagmau, demque V U5 <>_c ot^Uj! 
wJ^' waaJIj' ^iJl g>^3 ^L,j.;j>l, pagina dirnidia, Sequitur deinde 
elenchuG capituin operie Igl&h-aLmantik. In ultimo folio habetur 
adhuc vita..Ibn-a H -Sikktti, ex opere al-Khatibi al-Bagdadii. 

E duobus exemplambus in BibL Eacur. unum certe .(n. 112) 
baud minoris pretii yidetur quam nostrum; recensionem Tibrlzi- 
anam offerre nequit, nam anno 531 ex alio descriptum est Co- 
dice, qui exaratus est anno 240 vivente adhuc Ibn-as-Sikkit; 
alteram exemplar in Bibl. Eacur. (n. 29) exaratum est anno 627^ 
neque hoc Tibrfsii recensionem continet, sed earn quam ab Abu 
Bakr ibu-al-Anbari (f 327 s. 328) accepit Abu-Alf Ismail ibn-al-. 
Qasim aLBagdadi (f 356). Quartum exemplar exstat in Bibl. Bodl. 
(Nio.) n. 213; ait '"Nioollius illud es 8 e »neque primum neque ulti- 
mum tomum." Initium certe operis illud continere, nostro collato 
Codice, certum est. Quintum (olim Kremer n. 83) acquisivit Mus. 
Brit. Quatuor denique servantur Constantinopoli (Kopriilii) n. 1207 
1208, 1209 et 256 (p. | 6v ). ' 

Iu eodem Catalogo recensetur Commentarius in hunc librum 
auctore Abu-Mohammed Ibrahim ibn-Jusof al-Marzobani (f 385) 
ibid. n. 1300 (coll. H. Khal. I, 328 patet Abu-Moh. Jusof ibn-al-' 
Hasan ibwSirdft intelligi), necnon ejusdem Comm. in poemata 
m opere ae-Sikkiti obvia, ibid. n. 1296. 

XLVII. (Cod. 597 Warn.) 
Mm\ ^y V U5-. lbn-as-Sikk!ti J&Ufll v Uj', recognitum 
numdisque purgatum ab at-Tibrizio, qui turn qaum hoc excellen- 



PHILOLOQIA. 35 

tisBimum exemplar exaratum est, adhuo in vita supererat; nam 
Codex scriptus est anno 489, et at-TibHzi anno 502 obiit. 

Initium libri, nulla praefatione praemissa, statim in mediam 
rem lectorem rapit, sic incipiens: ^J Jl5 ^L^ ^_L^J! V L 
^ 3 J& *Jl JUS,! ^M**® J6 ^2^jt j^j ^ ^, UL ^ 

Sequitur caput, quod in nostri Cod. p. 14 incipit et ; iij \jj 
Sa^vJIj inscriptum est, turn p. 26 XcU^' vt> P- 37 *Ul! V L 
V-SLOIt, p. 46 £ U>}! V L, p. 50 ^yuJI vJ,, p. 53 ^L*! V L 
i>P> 0"»> P- 63 .£*&& Ub, et sic complura sequuntur, in quorum 
singulis verba et vocabula Arabica, ad diversissima argumenta 
pertinentia, allata, poetarumque versus, in quibus ea oocurrunt, 
laudati et explicati sunt. Post absolutum ultimum ipsius operis 
caput (quod, argumenti a oaeteris paullo diversi, sic inscriptum. 
est: ,j*J U y£ .£* )yH i\ . ;( XJ8J. g,. -yyjt H :U >JjG U V L> 
j>5**« LTrh\ U jj*S> U^j 83^ ss^ 1 ^ kJ-13 y^3 j^.) hoo 
legitur: £ ok^ «ju> 3 vi*Xj| a /tf J&UM Utf ^ ^>(* 
V UT ,_~>JI £ bjoIj l^fAj> 3 U^t ^1 iu* u^, v bJ5l 
g*^' i*** 5 ?* d ui^w-J 3 I4JUX& Ji?UJ^t , et sequuntur iam in 22 
postremis paginis supplementa et scholia, quae at-Tibrizi (nam 
hujus sine dubio, non scribae Codicis, sunt verba ea quae de- 
scripsimus) in nonnullis libri exemplaribus invenerat, operaeque 
pretium aucebat suae recensionis fini adjungere. Weijers (Orient. 
I, p. 375—378). 

Notitia de Ibn-as-Sikkit est cum in primo turn in ultimo Co- 
dicis folio. Hoc exemplar in Europa unicum videtur. 



36 PHILOLOGIA. 

XLVIII. (Cod. 541 "Warn.) 

JNotissimum opus Ibn-Qotaibae (f 276). cui titulus ^UCi' i-ol , 

de quo opere cf. W. 0. Sproull, _4« extract from Ion Eutaiba/s 
'Adah al-R&Hb or the writers guide v.'dh translation and votes. 
Lips. 1877. 

Codex, multis vocalibus instructuB, bene exaratus est anno 622. 

...XLIX. (Cod. 535 W*m.) 

Idem opus. Hie Codex, multis vocalibuE instruotus, anni nota 
caret. 

Alia exempl. : Paris, (n. 275 apud Fliigel in W. Jahrb., 92, 
Ane.-3l. } p. 42); Mus. Brit. 538 , 539 (1), 1400 et Comm. az- 
Zaddjadjii ibid. 426 (8); (cf. Bodl. (Nic.) 335,9); Caes. Yindob. 
240 et 241 cum Comm. al-Djawaliqii ; Mus. Asiat. Petrop. p. 203; 
Escur. (Derenb.) 222 (c. Comm. ^^JJaJI), 503, 573 ; von Kremer 
92; Commentarii al-Bataljusii tria exemplaria reoensenturj Cat. 
Koprulii n. 1297, 1298, 1299. 

L. (Cod. 649 Warn.) 

&*£M2Su\ ^-Am auctore, ut in nostri Codiois titulo legitur, Abu- 

'1-Abbas Ahmed ibn-Jahja, vulgo Tha'lab die to (f 291). H. Khal. 
(in v. XxJJI ,3 f^*£) tradit, a nonnullis auctorem hujus libri no- 
minari ar-Raqqi, ab aliis Ibn-as-Sikkit , at ipse oenset praestare 
ut Tha'labo tribuatur. De opere cf. ed. J. Barth (Ta c lab's kitab 
al-Fasih Lips. 1876) qui nostro Codice usus est. 

Codex, vocalibus instructus, exaratus est anno 842. Libro fi- 
nite additae sunt primum duae paginae, quarum initium sic audit: 

fy*^ J--&-* <_£* 2S ^' CX* ^ lk * s *^ ® dy-*-*-* >-4-J »-Jda9i ob 

AnjI k+$\$ *Lwl \dS$ , et deinde tres quae brevissimas vitas con- 
tinent trium virorum, quorum primus est notissimus soriptor lbn- 
Hadjar, et unius feminae. 



PHILOLOQIA. 37 

Alii Codioes in Bibl. BeroL (Wetzsteia) II, 74 (4); Esour. 
(Derenb.) 30 (2), 187. Vereifieatio auot. ibn-abi-'l-Hadid; ibid. n. 188. 
Cf. quoque supra p. 34 vs. 10. 

LI. (Cod. 1070 Warn.) 

JsUJ^I vjLjlJ' auotore Abd-ar-Kahman ibn-Ioa aUHamadz&n& 

(t 320) qui katib erat Bakri ibri-Abd-al-Aziz ibn-abi-Dolaf *). Plenus 
titulus in nostro Codice hoc modo audit: .^"Jl JusJ Js>l*j^l wjbS' 

Continet hie liber permultas Jooutiones Arabioas , quibus aliae 
locutiones , eundem ant sunilem sensum habentes , adjunotae sunt. 
Est itaque nomenolator phrasium synonymarum. 

Certum ordinem auotor secutus non videtur. Opus anno 1885 
Beryti typis vulgatum est. 

Nitidissimus hie Codex, vocalibus instructus, a celeberrimo al- 
Djawaliqio (f 540) exaratus eBt anno 522. Alia exemplaria exstant 
in Mu6. Brit. 1384; Mus. Asiat. Petrop. p. 203. 



1) In nostro C!odice de eo seqnentia oooummt: q^ s y£U^% &*U) £ j»Ut j& 
qmo- y^uU 13 ,>lj^j KfOJtfl ol^Jt ^S>\ _* IjuaX* l^LoUa** 
*IS$\ pa&A £ oA>3 \JS$>. Delude: IjuiX* Litf g**iJ! '^ o^ 

^L ^X**, J > -? : ^ , v-*k <3' cy .j^**' l ^ c O* j^ «-o^ ^Ltol» tjeLfc 

qmJL. Denique : vi^\^l jj ^Uc ^-jt ^-oLaii Jlj *L>^t f^&A ujUS' q* 
(jmjijiX)! u^-juj' ^^o^lxlt q«c ^-*J5 v"-'^' n^* tf l^^ £ U ^I'ftte 



88 



ft" .'.' - " - 



PHILOLOCHA. 

LII. (Cod. 32j"-c Warn.) 



auotore Abu-Bakr Mohammad ibn-al-Hasaa ifa 
Doraid al-Azdi (f 321). 

alter 7' \ T*"**- "•« «*--, qaem „eo», M eM 

primum exoipiunt quadriliterae Kemiaatae i,t • » i j ■ 
diia. simul lite., „ ., «™ ae > ut «-« *• »am quae 

perfeetae. Qua ere'di TOr ? ^ £ J^— /**- "*»• 
.•■■■'■.. .7 mo^stia ex eo augetur, auod in B m- 

g* red 1M b„ 8 bffiten. e. quaMiteria ge m iLu e«I LJ 8a 
raix reoeasetur ( v . g . ^ sub ^^^ „„„ T"? a 

«iteH 8 vere >iwIis 0mn6s ^ w ^^ £r^. 

r^s^ - «"* oauMa s ° b ^ -^ 

, v„» aaj, ec sud _Xj quoque »_jj ry_i . . , •• a 

quaerenda sint. Eadem anZue 17' '?' ^ ^ ^ 

■ yu °y ue ratl ° per rehquum odub obtinAf 
quod ablate vertex p erfe e lorum teactaj e , T e^ " ' 

poatenere. vel prhaa et ul&na 8 na t 8imile , *? erg0 ^ ^ 

£, IT pauoa nomiaa 9norum priraa Iite «> -H" - '- 

r' E ™f v q T: entibusi d6h,de - dkM > «•«» •«<"» '«- 
hL! u Tr • • Huio ° apiti 8ubjM « tar *"- * «•«- 
snirrr. aQ oria pra6fatiua ° aia > —«* - «*,» 

aLeu 1! ° e "*« ita — . —H™ N «..«,„,, ve- 

alt! ," " P6t6ntiS ' a » 0d h ™ libr Um ex tempore 

f*™ °' dma " aS > tum 6M «»" d«a« liter., habeat eLe m . Huae 
tractotam exe.pit ing:e a S <, apitam „ ^ ZL 

eZ i8 p i' r 7 eula r simiiera *»— 'i d » «*-* f0 »a : : 

cuiims, Bignificatione feminini B - dfi nlnr«i,-K,« i • 

mB > ae P^rahbuB singular! carentibue', 



PHILOtOGIA. 39 

etc. quae omnia recensere baud vacat. Ex illis enim, quae hue 
usque diximus, qualis Bit ordo operis et argunientum satis intelligitur. 
»Ad externum Codicis habitum quod atfcinet, optime scriptus 
est in charta orientali. Primum volumen, quod reliquis aliquanto 
majus et alia manu exaratum est , ad aliud exemplar ab initio 
pertinuisse videtur. Continet pp. 245 et iugenti lacuna a proximo 
volumine divellitur. IUud enim desinit in radicibus trilifceris a yju 
incipientibuB ; hujus initium est a litera Ha. Caeterum pars se- 
cunda continet pp. 692, tertia pp. 604. Ex subscriptione intelli- 
gitur duo posteriora volumina descripta esse anno 644." 

Hucusque Hamakerus. Partis posterioris exemplar adest in Bibl. 
Paris, teste de-Slane ad version anglic. Ibn-Khallikanis III, 43, 
ann. 4. Alia servantur ConBtantinopoli (Kopriilii) n. 1541. 1542; 
Kahirae, Cat. p. 11. 

LUI. (Cod. 657 (1) Warn. fol. 1-8). 
I»LsujIj £^_**J! >*Jl£S auctore eodem Ibn-Doraid. TTberiorem 
descriptionem omittimus quum tractatus integer anno 1859 publici 
juris factus sit a W. Wright: Opuscula arabica, p. J — Up. 

LIV. (Cod. 657 (2) Warn. fol. 9—32). 

«^iXJ! ^ \yj^ uj oljjl Jli^l e^&S v»^^ t '&*> v 1 ^ 

auctore eodem Ibn-Doraid (46 pp.). Etiam hunc tractatum edidit 
Wright 1.1. p. lo— fl. 

Nitidus Codex et omnibus vocalibus instructus, qui anno 571 
exaratus est. 

LV. (Cod. 552 Warn.) 
oljuto^i ( V US") auctore Mohammed ibn-al-Qasim ibn-Mohammed 
ibn-Basschar Abu-Bakr ibn-al-Anbdri, qui anno 327 (secundum 



40 PHILOLOG1A. 

as-Sojuti), vel 326 (secundum plurimos alios) obiit. Totum opue 
anno 1881 edidit M. Th, Houtsma. 

Pulcherrinius et in Europa unicue Codex ex ipso auctoris auto- 
grapko deBcriptue est anno 652. 



T 



T'i. (Cod. 473 et 547 Warn.) 



o"4l (M^l> aucicre Abu-Ibrahim Isbaq ibn-Ibrahim al-Fdrdbi, 
qui anno circitor 250 diem supremam obiit ; cf . Hamaker , Spe- 
cimen etc. p. 49, 242. 

Opus constat sex libris: 1 .^L^—H >_jLiUJ'; 2 c*eUail .v-jltf"; 
3 ^LltS S-^i 4 &s^£5! -ipl.O v !j ^) .-'5 *»">$ .o|y3 v^5 6 V^ 
j*^5!. Singuli libri constant sectione de nominibus et sectione de 
verbis. 

Prius Tolumen (Cod. 473) continet libri primi sectionem de 
nominibus et partem sectionis de verbis, usque ad disputationem 
de forma i)>A*aJ'. In fine legitur: q( ^Liii ,5 »^*^ 6^ "j^~ y>t 

Alterura volumen (Cod. 547), ad aliud exemplar pertinens, 
incipit a capite (ad sectionem secundam libri primi pertinente) de 
JLLcL-a-x , ita ut caput de ,)»-**sJ* , de quo in subscriptione prioris 
voluminis sermo est, desideretur. Finis sectionis deperditus est 
una cum initio libri secundi (post lacunam incipit paullo post ini- 

tium capitis ^.xi <Jb (Cod. sequentis f. 7 r.) 

Codex 473 scriptus est anno 596; Codex 547 anno 617. 

LVII. (Cod. 1749 = Amin 14). 

Secundi voluminis libri Diwdn-al-adab alterum exemplar quod 
libros 2—6 integros continet l ). 

Codex optimae notae omnibus fere vocalium signis instructus 
exaratus est anno 651 s ). 



1) In hoo Oodicc auctor appellator (in titulo scilicet voluminis et in titolo libri 
tertii) Abu-Ibrahim al-Hasan ibn-IbruhSm al-Farabi, Bed nomen Isbaq in duobus 
Codd. praecedd. et apud H. Khal. Ill , 260 offertur. 

2) Annus 6D6 apud LanJberg referri debet ad idjdzam. in fine libri obviam. 



PHILOIiOGIJL. 41 

Alii Oodioes exstant in Bibl. Bodl. (Uri) n. 1087, p. 233; 
n. 1118, p. 237 (pars prior); n. 1123, p. 238 (pars posterior); 
n. 1156, p. 243 (pars posterior). 

LVIII. (Cod. 3 Gol.) 

**LH ^ J^^wJt, Tel («t in ipaa praefatione vocatur) J*^u 

&*LJi auctore Abu-'l-Hasan Ahmed ibn-Fdris al-Qazwinf (f 395). 

Hujns Lexici dispositio non ea est quae in plerisque Lexiois 
Arabicis, Bed ilia quae in nostris (Q-olii, Freytagii caef.) obtinet. 
Hie Codex, exceptis quinque foliis quae ab initio et a fine ex- 
ciderunt, totum continet opus. Sunt 275 folia fonnae maximae. 
Cf. Weijers Orient. I , p. 357, ubi ait: slnoipit nunc in media 

oapitulo de stirpe Jl (quod in Cod. 485 offenditur in pag. 6), 

verbis gjl jL«3 3j ^1 q^a £, et desinit in medio capitulo de 

s 

stirpe uftJLi , verbis Kj.X^co ,3." 

LIX. (Cod. 485 Warn.) 

Prior pars ejusdem operis; Codex valde vetuBtus et perspicue 
soriptus; abrupte desinere videtur in capitulo de stirpe cya, ver- 

bis $y> k:\yM ( »yt!t cLoitj, sed folia ooto quibus caput literae ija et 
simul prior pars totius operis completur a bibliopega male in- 
serta sunt in medio capite literae i_>, in ipsa explicatione voc. 
yai. Haec causa fuit cur Weyersium et Dozyum fugit subsoriptio, 
quae docet Ahmed ibn-Hosain ibn-Ahmed librum hunc in suum 
usum descripsisse e Codioe fere autographo, auotoris nempe anno- 
tatione autographo ornato. In titulo possessor quidam annotavit 
se Codicem anno 601 acquisivisse. 

LX. (Cod. 1748 = Amin 13). 

Alterum partis prioris exemplar, quod etiam antiquitate emi- 
Cat. L 6 



42 ftilLOLOGU. 

net. In fronte Codiois legimus: j,i . aJ«,j q* tjM- l<Jw# <.,aa UJ* 

.^pj lA**^' wJLc j^J* fLu^Jl ij-ij OOjJ' ySbSJ! i}^'*) 1 ' i ^vjUjJ. I' .£>"'{! 

bwob> ^,ui! J, Lk£ tjL^ j^ J*r ! ..^j w\fl q»' o«rl Qr 

UAak/S^ w" ^^i:^ ^Ajl iJi.4j» Uw^w. yi«-Ji LjLua^* oUiL' &l. ill fiiife 

iterum teBtatur discipulus se Codiois collationem absolvisse anno 
649. De Ibn-al-KhasBohab (f 667) cf. hujue Cat. edit. 1» II, 56. 
Alii Codd.: Paris. S. Germain des Pr«5s 194 (!—(>>) et 196 
(pare altera Bed ad aliud exemplar pertinons); Mu6. Brit. 1683; 
Ind. Off. 991; Bodl. (Uri) 1065; Goth. 377; Berol. (Rav.) 42, 
(WetzBtein) 70; AmbroB. 99 (Oat. p. 18); Palat. 356 et 421; 
Constant. (Kopriilii) 1572; Damaso. Oat. p. v. , n.. 23; librum etiam 
possidebarit $cheidius (Catal. p. 88, n. 9) et yon Kremer 85. 

LXI. (Cod. 85 a et b Gol.) 

'kJdji cC s -L^JaJl auetore Abu-Na^r iBmail ibn Hammad al- 

Djauhari (f 393 *), aut secundum alios, circa annum 400). »No- 
tisBimi Lexici exemplar Leydense inter pauoa elegantissimum 
est 2 )." Duobus continetur voluminibus. Scriptum sst inter annos 
741 et 747 , et accurate vocalibuB instructum. In margine librarius 
haud paucaB adjecit notas. 

LXII. (Ood. 1920 a-e. — Amln 192.) 
Alterum hujus Lexici exemplar quinque voluminibus constans. Vo- 
lumen I continet verba quae exeunt in literas !— _ ad finem sectionie £. 

1) Cf. Hamakeri Spec. Catal. p. 60; sed in epitome Fitarum Orammatieorum, afa 
ad-Dzahabto facta, pro (£*!$ legitur A*& (89S). 

2) Sunt verba Hamakeri (Spec. C*tal. p. 49) qui fuse de hoo Codioe retulit. 



PHILOLOGU. 



Ultimum vocabulum igitur est j_£. Codes subscription cJoBti- 
tutue est sed antiquus et optimae notae eat, vooaliuw Bigmc in- 
structuB. Volumen n continet vocabula a ^A usque ad , i Vr ■ «* 
diversis manibus exaratuin est pa.rtim recentioriu aotatio. Mem 
valet de volumine III eonlinente vocabula a <.jU uoque ad ***. 
Contra volumen IV a ^Xe usque ad ^ antiquum oof, quou «-o'.«- 
firmatur idjaza in fine obvia gerente annum (>17. Toluuum V «.. 
q^ usque ad finem operis anno 589 exarayit Abtl-al-ftarim ibi.- 
al-Hasan ibn-Dja'far al-Be/labakkt 

E praecedentibus patet deesse vocabula ^Li uaque ad p^, 
contra bis exstare voc. ^ ad ysJJ. Primum volumen oliin Mb 
e libris oeleberrimi Ibn-Kkallik&n. 

LXIIL (Cod, 1438 Testa). 

Primum volumen ejusdem operie (a liters I .usque ad literam 
i?). Diversa aetate a varus librariis exaratus Codex, vel fragmanta 
variorum exemplarium. 

Opus plus semel in Oriente oditum est et Codd. fere in quavis 
bibliotheca exstant v. g.: Acad. Reg. Neerl. 30, 31 ; cf. Catal, 
Scheidii, p. 87, n. 5 et 6; Paris. 1245, 1246, 1251; Bodl. (Uri) 
1048, 1049, 1062, 1064, 1066, 1068, 1069, 1077, 1092, 1096, 1098, 
1099, 1102, 1103, 1104-1113, (1.1.15); 1141, (1155), (Nic.) 200, 
201, 202, 222; Tippoo "p. 133, n. 16; Goth. 378-393; .Berol. 
(Rav.) 373, (Wetzstein) 67, (Sprenger) 947, 949, (Toilers) 1 et 2, 
(Landberg) 434, 946; Monao, 778; Caes. Vind. 77-81 ; Hamburg. 
(v^-3); Havn. 196, 197; Stockholm.; Mus„ Asiat. Petrop. p. 285 ; 
Rosen (Man. Ar.) 151, 152; Ambros. 335; Tatic. 535, 565; Escur. 
(Derenb.) 579-584, (Casiri) 1818; Alger, p. 9; -Oid-Hammouda 
p. 16 etc. ;Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad num., 378 et infra inter 
Lexica Arab.-Pers. et Arab.-Tura 

LXIV. (Cod. 317 Warn.) 

Idem opus, omissis poetaruin loois qui ad singulorum verborum 
significationes probandas ab al-Djauhario adducti fuerant (^U=/ 



44 PHILOLOGIAo 

^y^pjj taUXoi (3^%.^ t^^-L/^ aiAws'^Lj t '_j- 3 ^%J'^pJ,'). Confecii 

hoc opuo (Abu-Mancur Mauhub ibii-abi Taiur Ahmed) al Djaw&licn 
(t 539). Incipit hoc modo: g'Al „Lj^ k.^- \Sk\p> ^i-i! *W t)^J- 

Spissum folunien sine aetatis nota et currente calamo scriptum. 

Spicilegmm ex al-Djauharii Lexico , auctore Mohammed ibn- 
abi-Bakr ibn-Abd-al-Qadir ar-Razl annis 1287 — 1289 Kahirae edi~ 
turn, exstat in Bibl. Paris. 1329; Mus, Brit. 469, 470, 1378; Bodl. 
(Uri) 1080, 1125; Monac. 779: Upsal 9; Caes. Petrop. 216; Mm, 
Asiat. Petr. p. 202; Cauan. (Gottw.) 115, 116; Ambros. 103; 
Societ. Asiat. Calcutt. p. of; Kopriilii p. IU, n. 1592, p. Hf, n. 325 
etc. Alia compendia: Bodl. (Uri) 1055 (auctore Mohammed ibn- 
Ahmed ibn-Nadjm-ad-din ibn-Djamal-ad-din al-Hanafi), 1126; Ind, 
Off, 1027 (4) auct. Abu-'l-Karam Abd-ar-Rahfm al-Madanf ; cf. 
Paris. 192 (apud Fliigel in W. Jahrb., 92, AHz.-Bl., p. 34), 30 
(p. 57); Escur. 586 (auctore ^oLLdsJI ^). 

LXV. (Cod. 1706 et 1707). 

(iAJiAio, qUUI (^-h*^ v^'j u * ^ n titulo hujus , sive v_jL_Ji_S' 

'.■■vitotAssj -Q'tj-JjJt, Jl i^r*-^*^ j ut in Codice Lipsiensi, Bive denique 
nSyuj siiA.jJ>L>-l3 aDI J$S X«J J, (jxaj-sJI ^Ui', ut in Godice Officii 
Indici appellator., auctore Abu-Obaid }) Ahmed ibn-Mohammed ibn- 
Mohammed ibn Abd-ar-Rahman al-mowaddib al-H'arawi(f 401). Con- 
tinet explicationem verborum interpretatu difficiliorum in Qorano 
et in traditionibus prophetae et sociorum ejus , secundum ordinem 
alphabeticum digestam. Est opus summi pretii. Cf. H. Khal. IV, 
327 seq., Ibn Khallic. n. 35. 

Codex nitidissime sed minutis characteribuB exaratus, omnibus 
vocalibus instructus, scriptus est anno 533 in urbe Nauqan Tub 



1) H. Khal. IV, 827 mole 'iL> : X& pro iJw^s hnbet. 



PHILOLOGIA. 4fj 

ab Abu-'l-Eadhl ibn-al-Hasan ibn-abf-Dzsftrr ibn-Juium ibn-IbrA- 
htm al-ArdabiJi A vermilraa damnum aliquod passus ■ant. Burtf 
449 fob duobus voluminibusi coro.po.cta. Duo folia ab initio mwv.v 
reoeniior supplevit. 

Emtus Bciruti anno J.879. 

Exemplar iiooiro etkm autiquius ueiratur in bibliollieca Qfijnn 
Indici Londhiii n. 992. Tid. Loth, Oatal. p. 276 eeq, Partis alte- 
rius exemplaria cunt; Lipsias (Befai'ya) G9 ofc Pamasei 50 (Uai p. vi) 
Opus integrant (probabiliter) Oonstaiitiiiop. (Eopriilu) ?7I3 P'71 
377, 379. 

LXVI. (Ood. 1082 Warn.) 

"y^sUl -JUra«wJ ^ ( ^u>^\ {J ^A auctore .at-.Tza'dMMo (•{• i29). 
Prior pars, libri agit de L^SU^ iU^i .XJLUI J „,,,,!, altera <h 
l*u v!jb>I 9 _j^u3b v^Uaj U, LjjUuwj. L^>^> V;S jl r bLi' ■^U? 
Isyal tpz ^IjSJL .oL^Ow^. Ex -praefaticna patot, at-Tsa'-alibium 
banc librum seripsisse quum jam proveotuB esset . aetate (JLL 0% 

Pars prior est utaissimum Lexicon flynonyiaomm , in trigi«i'> 
capita (wt^jt) divisum, quorum tituli aunt Bsquenteu: 1 oL*JLfll K % 
^Us ir $ s ; 2 Jj^oi * J*a£*X% J^JLxJi L i; 3 wak£\ *L^t 3 
dy* f Lflt^l o^b^.1, LpU^j U^U*I; 4 Uy^ *U^I JJU ,i 
J^a-i l^j 6:i3j-*ai : v LpUEi^ . L^Lfccj L^U^ sU&^i ^l** J; 

6 ^ f y^ 3 *? d^LJ & 7 ^i f k^ji* yvjji^ UMt ji ^ 

8 Jyai f «USftl ^ j^^XAJJj BlX&JI £;■ 9 .(JyS* a Hyttflj .XJUiJi J; 
10 SLai |T &>U«t) $^11, uUySt .^Lw &;' 11 ^ix^U, «bUI £ 
J^l I. ^b^ ^AflJts; 12 JyaS f ' D l2iji yy *^I.'j5; 13 ,3 



46 PHILOLOGIA. 

^ejt&s f Lgj o'SJL-sl; 15 U, LfiUo^u, o'r-^ 31 ^ *^^3 *wjoe3l j, 

18 l^oj Vv Xa3]>JL JLns^ i5|j-i>3l j: 19 jUC^t 3 o^sl i 

^Ua* !1: 21 bLai H U ; 10! i* KJJtfl cr l*^-^ l »IjJI c4U^- £: 
22 -.Lj.j Jwia^J U$ vJL*Jl 5 _=w_J)l m* .L«jUj U> cUa&i^'j jMJ! ^ 
^Uai tv; 23 JLy 5 s-*JI vjUsj L« 5 _^L*JU, «j J«*a£s U§ ^j^M *5 
3La? W L&Xi*U iXjHj U, oL>^' 3 o^Bi ; 24 Kj^^ X*Kfl £ 
^Lass If L^a*.LLj Lj ; 25 j-^J q* JJLxa$ j-I-iw Uj w^«ii Jj"# ,3 

^Uj ir L^Ut 3 suit; 26 ^^1 ^Jl*^ JU-J'j JL*fi-> efc*,^! <5 
bUos ir L^o J^oL U 3 £tot>tj>; 27 oW O^XJ 4 jcJI 8,1^1 £ 
t^as r KftLc^ jy>t 3 JL^t j 1*1^ ^^. 5 I o"%; 28 s^-^i! J, 

Ex hoo capitum elencho patet nos Mc habere opus sub titulo 

KxU 1 wB notissimum , quod hujus partis prioris altera esse videtur 

editio. In subdivisione et quoque iu ipso textu saepe discrimen 
est. Praefationis initium in utraque editione idem est , nostra vero 
caret longa ilia introductione. Contra in hac necessarium vin- 
culum exstat inter banc partem et alteram, quae titulum babet 

"w-jyJI .>» et ab H. Khal. tamquam opus separatum memoratur 

(IV, p. 590) sub titulo i^ydl J!W *) \jj)-2? & V°"^ }-*»• Hae0 

1) Sic rcote scriptum est in nostro Cod.; Fliigel jierperam i^'X^ edidit. 



PHILOLOCtU. it 

pars librij quae longe nrinoris est ambitue, non in capita, Bed 
in innumerabiles Jj-wa divisa est In praefatione ait auctor; Lok, 

Codex noster cbaractGi-e nesialik examine est anno 974. Vi« 
detur unioue in Europa. Contra operis Figh al-Logha multa ex- 
stant exemplaria: Palat. Medic, 415; Yindob. .231 ; Mus. Brit. 1G84; 
Cantabrig. (Preston p. 38 et 39); Tubing. 69 (introductio) ; Mus. 
Asiat. Petrop. p. 206; Damaso. Cat. p. v., n. 25, 26, 27, 28. 
Editum est Parisiis anno 1861, Kabirae anno H. 1284, Beryti 
1885 (Imprim. Cathol.). Part) altera JCo^l ^ exstat in uno Cod. 
Cantabrig., in edit. Eahirensi et fortasse alibi. 

LXVII. (Cod. 149 Golo) 

1*.\jA\ iiaUi &&s *&J, Hio liber, metro j:>JI eonditus oujusque 

argumentum wd veram complurium vocabulorum Arabicorum, in 
diversas seotiones distributorum , potestatem definiendam proprium- 
que eorum usum indioandum speotat, eompoaitus est anno 742 a 
BOriptore anonymo. Est versifioatio operis jULil) xJJ auctore at- 
Tza'dlibto. Hue redeunt quae disputavit Weijers in Orient. I, 
p. 360 Bq. 

Ipse Codex soriptus est anno 744, duobus annis post compo- 
situm opus. Verosimiliter ex ipso auotoris autographo desoriptus 
est. Alteram ejus exemplar non innotuit, 

LXVIII. (Cod. 2070= Amin 347). 

■■VfA^JJl j.Lki auctore Isa ibn-Ibrabtm ar-Raba'i (f 480), oujus 

libri utilissimi mentionem feoit H. Khal. VI, 354 n. 13847. Enu- 
merantur voces obsoletae et inusitatae quae ocourrunt in pbetarum 
veteram oarminibus et alibi, in yaria capita dispositao quorum 
primum v. g. L*£&[ <J&£> & ^u^rJI ^ >b* U Versus ubiviu 
adsoripti sunt. 



'■<' FHTLOLOGU. 

ikniek. iiofuor aiitiqunn pr'obabiiiter saoculo vl o:uivatut rat in 
■i^mtuHi nl( Hoi; taiitr:,Ti Rcvipiura sod impriimE charta dooei. Sum- 
umpere igitiir dolontiuii'i est finem Codicie deperditum earn' et 
atifivo in initio norm nib; folia- deepr;e ; quamqiiam base bbraviur 
vnini'Va ;mfc.i.f; ar alio apor-.'aphc frappkmb Iii marginc neceic quk 
pln-'p pikiei'iTant. 

Aiia etempkib. . hh>c, ib.b u 1010 (jj- Libl. Gcliag. £.. Tririi- 
; ,! w Oantabvig, apiai p.nl»:>.'„- Cat p, 03, Mr,, Earob (Laiidborg) ia 98. 

LXDL (Cod. 745 Wain,) 

cs^snji f (»^ ^5 'u^L^J! is >t 3 ayctora al-Eatiri (f 515 vel 

GIG), opus .jjoiiasiaiura quod edidit Thorbeckc (Leipzig .1871). 

Codes, ineleganfcai ezaratus ost anno 1025. Alii Codd. : Acad. 
Iy.ag. Neerl. n. 13 (of. Sohaidii ■ Catal. p. S3 n, 38, 39); Mus. 
Brit, 534; Paris, (n, 45 apud Fliigel in W. Jahrb. t 92 ? Anz.-Bl.^ 
do quo Codice ■■of. de Saey, Anthol, gramm, arabe, p. 122); Catal. 
Bibl. de Saey 115 ot 110; Caea, Vind. 23; Goth. 185; Monac. 
089; Berol, (Wetzstoin) II, 03, (Petormaan) 700; Constant. (Ko- 
priilii p. La) n. 1240 cum Suppl.j Damasc. Cat. p, a1 n. 12;Mub. 
Aaiat. Peirop. (de quo Cod* cf. de Sacy 1.1.) ; Escur. (Derenb.) 
268. Anno 1299 Hidjrae Constantinopoli editio apparuit cum Com- 
mentario al-Kliafadjii (Brill 93). Cetemm of. Pertsch Cat. Goth, 
ad num., 185. 

LXX. (Cod. 307 a efc o Warn.) 

OUUJS ud&S' de vocibue traditionum difflcilioribus intei-pretatu , 

aactoro dootisaimo az-Zamakhschari (f 538). Cujus libri qualis sit 
dispositio opthne apparebit specimine (cf, Ibn-al-Athlr apud H. 
lOial, IV, p. 327), Liber <i.J, caput ^il ^ (307 a, p. 136) : 



PHILOLOGU, 49 



'^ ™H .- - V > . > .> - 



ur o' -^ (Qoran. XI: 82) J^J ^c iul£s> ^L&j J! t \ v J»J <iLLv> 
UPJo^ub ^ Jwfe.1 ^jL> ws>jj lit < tXjJu& ^y ; ^Ji u g 5 ! s ! tfp> j^jQ 

V t ■'I'll I "'" ' w.-5 > VJ, ) v. .1 

tAs^lj SCa-AJI (5VXA5 l^ftljij 'bSt, L gj. s L^yjsu ^5 t j*3-5 t^t; X i-Xil 
^■» 8i$i>lil ^A_e f-l^/il l Sj^ t Lgjlys-"^ li^AJb' 4i" yJu iU.Up- (V .L>lii 

t->l^^b t^UJ (jiiRj & L> <vJL&!e uL^A, J..^ 'iLj&J Lgi:to 3 ^Us^t 

— — O — i w j t j-j 

jsis * hLaKU «Ujji ^yu U3 Us U j^JaAJ *.<\RiJ s ^Aj! Q^-Ioi Ltf" 
iyuJI tMy.il (ji*a]j lfc»lt jBj-fij, L^JS ^^T^-Jj L-^* * 1,5' Vt*^ jJI 
^s ^j « b^LaJI ^Jl pZ£ I it (Qoran. V : 8) ^Jbu al^Js kXiC% 
r^^' j^j Vr 1 ' £*^° V^' ■£^?" i» y^lSW: y^-wJI o ; U» til a^LaJI 

ij^j IJ> gMs&a&Jt ^t^C Lf-J H* 1 *l**^[$ (j*X)t Jȣ Jaywu.il uft^JI 

rfjS G^ ^ j^bjSJi'*^ ^ l^s lUI ««fli ^ vjS ^b j ^j' y^js^ 

Exemplar nostrum constat duobus spisais yoluminibus (plus 
quam 1300 pagg.) ©t bonum textum offert multis com voealibus, 
nee paucis notis marginalibus. Anni nota est 752. 

Al. ex. Kopnilii 370, 871, 372; DamaBC p. vt, n. 36 et 37—^0 
(I? volumina); Berol. (Peterm.P) pars I, (Landberg) 174, pars II. 

LXXI. (Ood. 620 Warn,) 

iiii^Jt y«L**)i eodem auotore. Est: Lexicon Arabic^m ir^^Hi i i : 
Cat. I. 7 



uU PHILOLOGIA, 

ai'. oj ■pJicafcionoiifl dieLiomrm figuraiarum { • ) '^-'l) compositum. Liber 
utniiitiinruu aiuic 1C82 Ilakirae editusi. 

J'i'lcben'imuB Oodos; mulfcjrique matrucfiuB vooaiibuc; quo anno 
«(j.;'u;i,nt; »iii nou ^ommenioii.,i,ur, licet librariuo noiaen simm addiuem, 

LjDQL (Cod. 20 Goi.) 
.UiOHi opus iiiue anni nota et ckaracfc, nefsta'lik, 

LXXIII. (Cod, 1441 Testa), 

Tertium exemplar. Hie Codes, anno 1242 scripts est. 

ilia exemplaria: Mus. Brit. 476, 1011; Bodl. (Uri) 1101 (pars 
altera,) Codex magni valorin, 1116 (pars prior), (Nicoll) 205); Berol. 
(fob 49); Vindob, 85; Vatic. 289 (ut Buspicor, nam vaga est hujue 
Codicis deBCriptio); Bononiae 370; Escur. (Derenb.) 597; Alger, 
p. 11; Constant Kopriilii 1514. 1515. 1516; Cabir. Cat. p. 1. 

■LXXIV.' (Cod. 124 Gpl.) 
j^pjMJl U^e* ^fi Lff4 j$\si$\ ^jCJi ^..u^sjt auctore Abu- 

Mancur Mauhub ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn al-Khidhr al-Dja- 
w&liqi (f 539). CI G-awaltkl'B alrnu'arrab nach der Leid. He. her- 
ansg. yon E. Sacbau, Lips. 1867. Lacunam in nostro Codice et 
bine in libro edito supplevit Spitta anno 1879 e Codd. Eahirensibus 
in Zeitackr. d. D. M. Q. XXSIII, p. 208 seqq. 

Exemplar nostrum se cornmendat antiquitate (nam anno 594 
exaratum est), pulckra scriptura, vocalium multitudine, interna 
denique bonifcate. Caeterum rarissimus est liber in Europa nam 
praetor nostrum, Escurialensis tantum Bibliotheca exemplar pos- 
,'jidet, forte fortuna eundem numerum atque nostrum, nempe 124, 
gereiiE. Jain anno 522 scripfcum, nostrum antiquitate auperai De 
duobus Codicibus Kahirensibus exposuit Spitta loco supra laudato. 



PHILOLOGIA. 51 

LXXV. (Cod. 1151 Warn.) 
Hie liber c. t. iU^jf KiJjT J, jjLxjt £jLf>] Jai^J! ^lilT auc- 

torom habet Abu-Ishaq Ibrahim ibn -Ismail ibn-Ahmed ibn-Abdallah 
Tripolitanum , vulgo dictum Ihn-al-Adjd&M l ). Opus jam bis in 
Oriente editum cf, Bril] 43. 

Si fides habenda est annotationi quae legitur in fronte Codi- 
oie , hie etiam continere deberet septem moallaqas et tria poemata 
ejuBdem generis (verosimiliter al-A c schai, an-Nabighae et as- 
Schanfarai), cum Commentario at-Tibrtzti autographo. Noster 
Codex haec non amplius continet , at in ultima pagina bnec tamen 
reperitur nota: iUlsJ\ JLaJ! ^ii\ ^&JI $ »J^> 3 al) Jw+Jl 
uX*ss^ C5 j yal5 ^j sXs-2^ l^jjj jjt yAsJJ tX.^ jSUdt 1X^3 BiX^Jt 
oUWI ^Jl jJUosJI i^_& Li JUL. *} ^Uj' aUI ^ Ja ^j! 

uXars y&x: L_^_J K**xtl tAjLaS ^bUJ! tjUiXf^ L^-obw u&aj J^T. 
hJ^sZm,^ 8tX_^t *N -iXjl ! *45^JLas ^Uj allb UasXmmi o**yi liUi 
JST O^ -JL?^. LSs; j**!^ vX*^ ■«jL*i J^^s J^^l^. Ex quibus igitur 

1) Cnm al-Qifti, turn as-Sojnti de hoc grammatioo loqnuntar, sed nenter ejns 
aetatem definit. Ait al Qiftl.- J^l ^jfj-Aill L ^*h^ J>**fJ ^H f*^ 

XaAla3':iU*XJU' : XAifl.. l 5 ,Ju^> 3 L&JI &AJU vUOj. '**%*' L^j 3 .O* ^j* 
. -fafcsSil JuUi' lf3>L#v*. AB-Sojntl; lXa£ ,.,j iXfl ^y \^AfJ ^ *£$>\ji\ 

rfji^'j Jia^Cil ajU/ LPjfc^A-ta q*^ .JuiLaij. Observandaui est, auctori 

in nostro Codico eadem nomina atque apud as-Sojutlum tribai , sed Ibn-al-Adjdab! 
ibi non legi. Cf. quoque Jaqut I, If*?, 15 seqq. Ex iis quae in textu nostro se- 
quuntur, lectori patebil, hnnc graromaticam saecnlo sexto Hidjrae antiqniorem esse. 



52 



PHILOLOGIA. 



patet, hujue Commentarii auctorem non ense at-Tihmtum , sed 
Mohammedem ibn-Nacir. Collate al-Qift!o, patet bunc Mohamme- 
dem discipulum .fuisse at-Tibrfzii l ). et calligraphy Laud minus 
quam doetriua excelluisse 2 ). Jam quum Codes noster revera nifci- 
disflime sit scriptus, fieri potest ut ab illo Mohammedt ibn-Mack 
exarafcus sit, qui natus est anno 467 et obiit anno 550. Codex 
est cbartacelis, 

LXXYI. (Cod, 1924 = Amin 190). 

Idem liber ex XjI^ Abu-Abdallah Mohammed ibn-Djabir ibn- 
Mohammed al-Qaisf (f 770) inter quern et auctorem 6 generationes 
interveniunt. 

Hoc exemplar 91 ioliis constans caret anni nota tied scriptum 
esse videtur ab Ibn-Djabiri discipulo. 

Alia exemplaria: Mus, Brit. 1010(2); Berol. (Sprengor) 998, 
(Landberg) 1021(1); Caes. Vindob. 87. Cf. quoque Pertsoh, Oat. 
Goth, ad num. 422. 

LXXVII. (Cod. 613 Warn.) 

"» ,. * - 3 

" Vj**-*' v^-A-V \jr> l y^ 1 auctore Abu-'l-Fath .Nacir ibn- 
Abd-as-sajjid aUMotarkzt , qui 'anno ' 610 -.obiit. 

Ex praefatione apparet, auctorem antea scripsisse librum, a Be 

titulo yjjtu*JI insignitum, hie vero, promissam rem praestantem, 
eundem librum denuo edere, summa oura et diligentia a se re- 
cognitum et retractatum, novoque nunc ordine secundum literarjim 
seriem dispositum: cui igitup jam paullo divereum quoque nomen 
tribuit, ex quo- ilia a se instituta ordinia mutafcio appareret. Liber 
iste.yjf_R.it, i. e. prior editio hujus operie, non amplius exstare 
videtur. ; ' 

Al=Motarrizio non propositum fuit absolutum Arabioae linguae 



PHiLOMXHA, 58 

Lexicon eondore, sod tale oujus ope Jurisconsultorutn soripta in- 
telligi posBent, et hie ejus libor similem auotoritatom nactus eat 
apud Hanafitas atque al-Azharii Gharib al-fikh apud Schafi'itas. 
Weijere Orient. I, p 378 sqq. 
Codes anni nota caret, 

LXXVIIL (Cod. 648 Warn.) 

Idem liber. In hoo Codice integrum quideni oxstat Lexicon, 
at desideratur appendix (J.j*3), quae in altero Codice 40 ultimas 
paginas implet, et quam operi suo se subjuncturum auotor in 
praefatione pollicetur ')« 

Codex, incomte sjriptus, anni nota caret. 

Alii Codd.: Paris. 195 (apud Fliigel in W. Jahrb. 92, Ane.- 
BL, p. 34); Mus. Brit. 477, 1387; Ind. Off. 1001; Cantabrig. 
(Preston p. 38) 66; Bodl. (Uri) 1067 (1) et 1117; Berol. (Spren- 
ger) 983; Tippoo, p. 134, n. 20; Nan. 7 s ); Bonon. 372; Societ. 
Asiat, Oaloutt. p. af; Kopriilii p. tU n. 1592. Commentarius ad 
locos difflciliores auctore Ibn-Ocfar (f 669) exstat in Bibl. Am- 
bros, (153) sub titulo y^' o» d^^ r ^ ! - 

. LXXIX. (Cod. 581 (1) Warn. fol. . 1-79). 

« jjLaXJ) (») «L««._wl |3 'jJuaJt iujJJ, Lexicon nominum vini 

auctore Abu-'l-Khattab Omar ibn-al-Hasan ibn-Dihjah, qui Dzu- 
'n-nasabaini (vir duplicis genealogiae) vocabatur, quia pater ejus 
proavum habeb&t Dihja al-Kalbt, Mohammedis socium, et mater 
genus suum referebat ad al-Hosainum, filium Alii ibn-abl-Talib 3 ). 

/ ' ' 

1) Quaensm haee appendix contintst v. in Orient! I, p. 880, ubi ipaius aucloris 
verba addaota snnt. 

2) Ez verbio praefationiu w^su^Jb ^SyXjt { jkX*£M> u^oJL^j Simon AsBe- 

"■■■-■ / 

manus effeoit anotorem libri ease Mustafa Almoiargem! 

8) Vid. Iba~Kballicttn, I, p, oH, ed. de Slane, n. 608 eL Wiiflte&feld , enJEs 
soxUio oorrigantur quae male diota snat ab H. Khal., II, p. 426. 



54 PHILOLOGIA, 

Katus Yalentiae, anno 546, totum orbem MoBlimicum peragrarit, et 

anno 633 ai-Ivakirae diem supreiuum obiit. Y. Maqqari I, a)'o seqq. 

Libro praemissa est annotatio quam jam describimus. Post 

verba tituli (,jIJjS J pLfJ A Jus-J! a^Jo uW) : Jw^-wJ! w&-<~«^=u>' 

1 qaEsLs^ Jk yvi'A^t |M LLLv Jbli5\J! u^.«Jw« 0*.s»$$* JiLsicJ*! J*o%\ 

iwp»J> (j\.=^ U ^Qj^LaJ! ^Ai.MJ.JS ^O tfLaJii! g^aJs* ^t-w^ {£*■* 

^i ,jj>^ j**"^ ^JL^l oysL ^jOJ! ^Uaj! OuWI -o^yi j^>^l 

^>itX*j y^j^ ^-i'i-Q-c «j>tojJtl vJLyiaj . aL^lj sUUJSj »Ljjii«Jt ^ 
:( .U# ■jh=-'# a^flftJ! ..bJsJj -SIjJLj ./.aJJJj, ■,&>'Afi ^l&"$ t\> £ j*=xX> 3 
,3 (iLJi 5 iJU*^ _ ; ia> (1. ^1) ^ jy.JJ! OjA ^A^ JaslJ- JLssJ! 
^hiA>5 aII tX**!^ II*. 'iLXmi jJlao J^Xasmi yyo^l .»tj ^jP»' (J*"-^\ 
Post bismillam ipse liber inoipit ^ i^. ^AJl *jJ 1AJ& 
yv*L*4t »c>L«J ^^l, ut etiam ab H. Khal. traditur. 

Legerat auctor, ut ipse in praefafcione ait, folia quaedam quae 
de nomintbus vini scripserat grammaticus Aegyptiacus Abu-Mo- 
hammed Abdallah ibn-Birri 2 ). Nomina ilia propemodum centum 

1) Sic perepioue in Cod ice scriptum est, non Awdl *jl ut logitur in editioni- 
bus Ibn-Khallicanis. 

w 

2) In Cod., additia vooalibus, (__5jJ floriptura eet; Dzahabt, Moschtabih bbf , habet 

W Wit 

je-j Obiit hie grammaticus anDO 672, teste as-Sojutio. 



PEILOLOGIA.. 55 

erant numero. Sed hoc opus auctori nostro non plaoebat; ait 
emm: aj py*" j-a-e q-> &1<jXavj« Ja*Aiajl^ uX^ajwi q* KJL*^j« L^j'jS 

JaSj "ij jXci. Complures alii scriptores de eodem argumento libros 
composuerant , ex quibus Dzu-'n-nasabaini plures quam quivis alius 
legerat; attamen his omnibus meliorem componere voluit. Explicat 
itaque in hoc libro 170 nomina matris magnorum peccatorum (ut 
vinum in titulo vocatur), secundum alphabeti ordinem disposita; 
saepissime variorum poetarum versus laudat. Opus dedicavit al- 
Maliko al-Kamilo, tunc temporis Aegypti regi. 

Exemplar nostrum maxiini est pretii , cum quia unicum est in 
Europa, turn quia scriptum est quum auctor adhuc in vivis esset. 
Anni nota caret quidem. sed ubi nova incipit sententia, saepius 

haec verba praemittuntur: *JJi »uXj! ^^-oamJI 5 i JIS, quae formula 
nonnisi de vivis usurpatur. Patet praeterea ex oharta et scriptura, 
hunc Codioem ineunte Hidjrae saeculo septimo aoriptum esse. In 
fine prolixe praedicantur laudes al-Maliki al-Kamili, et ipse scriba, 

alio tamen atramento usus, addidit: S$>- ^^S J-c I g ; J*jJ5 

.... >W^J 9 5 

liUJo oii^JS aJJI 5 Lip- Lip- SieUaX*^!. Hoc loco Bub voce ^taiS 

ipsum auotoris autographum intelligo, ex quo itaque Codioem 
nostrum descriptum esse, satis probabile mihi videtur. 

LXXX. (Cod. 520 (6) Warn. fol. 164 v.— 174 v.) 

ii-JyaJI oLs^^LLao! sive explioatio quarumdam vocum technioarum 

quibus Sufii utuntur, auctore Mohjl-ad-dln Abu-Abdallah Mohammed 
ibn-Alt ibn-Mohammed ibn-al-Arabi (f 638). 

Est libellus quern Fliigelius, anno 1845, simul cum al-Djor- 
djanii Tcfrifdt edidit ; qui tamen nostro Codioe non usus eBt 
(Hammeri solummodo Codicem adhibuit) , et quern latuisse videtur 
eum hie adesse. 

Sunt 10 folia sine aetatis nota, sed nitide scripta circa annum 
915 ab Abu-'l-Baqa Ahmed ibn-All al-Ahmedi Sohafiita qui totum 



56 PHU/OLOGJA. 

Codioem 520 exaravit. In nostro Cod, libellut titulo caret. 
Alia exeniplaria : Berol. (Sprenger) 990 ; Vindobon. 1904 (1) ; 
Paris, (de Siaae) 1347 (2) = 425. De Cod, Taiic. 296 (1) cf. Cat, 
p. 452 et Eammeri, Letter. Ill p. 13 uuce patet huno Couioeni 
niajorie ambitus enne (42 folia) quam ut idsio. opusoulum eo eon- 
tineatar. 

LXXXI. (Cod. 520 (9) Warn. fol. 192-508). 
« r LgJ^J ^| o! ; Ut ^s *.£i*&\ vJiSUJ .vUf. Est liber quern 

fc - ••; c - . - - 

H. Khal. bis oommemorat ut videtur V, 315 n. 11111 et 11112 
et Bocundo loco tribuit viro Abd-ar-jRazzaq aUQ&schdnt (f -73Q). 
Idem ille soripsit aliud opuB ejusdem. generis cujus primam partem 
anno 1845 Sprenger Calcuttae edidit '). Hio autem Codex, siout 
sequens, necnon Londinensis quem descripsit Loth (Ind. Off. 663) 
omnes sunt anonymi, quapropter Dozy suspicatus est auctorem 
esse Ibn-al-Arabi innixus argumentis minus validis, quum ipse 
Ibn-al-Arabi in , libro laudetur v. g, f. 285 hisoe verbis: -^&Jt JiS 

(&-JCJ!) oLayiaJt.:^.' Nihil autem, quantum soio, obBtat quominus 
H, Khal. verbis fidem habeamus donee meliora dooti simus. 
• Monendum autem esj; librarium CodioiB, de quo vide supra ad 
n. LXXX, jam nomen auotoris ignorasse teste subscription : 

£fi\ &j\ otjUl ■ & ; r ^LB^I .'vjLSLW UjX ■■ cr .---.UiJr-'-L|xil u »J^ 

,&$#j ^9j S &*J M, l jMS>\ lyd p^L&Jt yjlj *U$JI *W$\ £N**»4J. 

Quidquid tandem hujusrei sit, liber summae est utilitatis. 
Initium, fol. 192 verso post doxologiam, hoc est: L*J $ vXjoj 

a ^lJf yi^ l^Jf ^ ..^ti) ^^ v^JOJi p* b^e yjtf^ Ulxf 

.■■■■ ' / w ■ j& ^ 

wwjJI i^ 11 ^ A 
De Codiee jam diximus. 



1) Abdu-r-Razzftq's Dictionary of the technical term of the Sufies. De auotore 
o£ Djftml (j«i , st oLS\JLJ p. &OV et seqq. 

2) Cod. 1186 v^»a^t. 



PHILOLOOIA. 57 

LXXXII, (Cod. 1136 Warn.) 

Pars ejusdem operis, iuitium scilicet, 43 folia. Hoc Codice 
usus est Tboluck, qui aliquot hujus Lexici locos edidit in libro 
c t Die speculative 1 rinitaislehre des spateren Orients, p. 13— 
22, 28 sq. 

LXXXTII. (Cod.. 908 (10) fol. 62— 69). 

Poema de vocibus technicis in scientia iraditionaria usitatis, 
^tOJ* v LsJ! x % -iLJj£ '8wX**a3., ut ait ac-Qafadf apud al-Makkart 
I, p. \}1, auctore Schihab-ad-din Abu-'l-Abbas Abmed ibn-Farah 

{&-») al-Ischblit (625— 699), Commentario illustratum a Schams- 
ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Abd-al-Hadf al-Moqaddasf. 
Poema cum Commentario Izz-ad-dini Abu-Abdallah Ibn-al-Djam&'a 
anno 1885 edidit P. Risch qui in notis nostrum quoque Commen- 
tarium reeepit. In praefatione de Codicibus quibus ubub est exposuit. 
Codex anni mota caret. 
Emtus anno 1865 Londini e Catalogo Bernardi Quaritch (Catal. p. 38, n. 762). 

LXXXIV. (Cod. 667 Warn.) 

v °- 

oUjju auctore Alt ibn-Mohammed al-Djordjdni (f 816). Jam 
ter editum est hoc opus de vocibus technicis in Oriente, scil. 
^Constant. 1837, Cahirae 1866, turn Lips. 1845 a Fliigel. 

LXXXV. (Cod. 714 Warn.) 
Alteram exemplar, anno 998 exaratum. 

LXXXVI. (Cod. 937 (2) Warn. fol. 12-107). 

Tertium exemplar, exaratum et collatum anno 1054. 
Cat. I. 8 



58 PHILOLOGIA. 

LXXXYII. (Cod. 672 Warn.) 

Q».uartum exemplar sine annj nota. 

Alia ezeinpi. : Paris, 31 (apud Fiiigel, Wien. Jahrb.. 92): (\e. 
altero Park,, et de duobus aliis quibue usue eci Codd.. agit de 
Sacy (Notices et Extr., X, p, ? so.; &L Cafcal. Bib*!, de Sacy I8G 
et 187); Mus. Brit. 476, 4^9, 1012, 13GB; Bodi. (Nio.) 230(1). 
Caes. Vind. 1905 (Exc.) ; Berol. (Sprenger) 987, 988; Monac. 657. 
658, 659 (1); E»our. (Derenb.) 607; Constant. (Kdpnilii Cat. p. VI"!) 
669, 670, 671, 672; Caes. Petrop. 228 (1). 

LXXXYIII. (Cod. 1437 Testa). 

^v-aLiLit auctore al-Firuzabddi (f 817). Hie notissimi Lexici 
Codex septem priores paginas offert nitidissime exaratas , sed inde 
a p. 8 minus nitida scriptura alius est librarii, et chartae quoque 
species differt. In subscription commemoratur annus 999. In fine 
libri exstat brevis yita auctoris. 

LXXXIX. (Cod. 37 001.) 

Alterum exemplar, iam fuse ab Hamakero (Spec. Catal., p. 177) 
descriptum, et anno 1050 exaratum. 

XC. (Cod. 375 Warn.) 

Tertium exemplar, ibidem ab Hamakero deBcriptum, sed Bine 
aetatis nota. 

XCI. (Cod. 1581). 
Quartum exemplar, haud ineleganter exaratum. 

Emtum ex Bibl. Palmiana (Caial. Palm. \>. 188, n. 18). 

Alia exempl. : Acad. Reg. Neerl. 33 ; cf. Scheidii Catal. p. 88 , 
n. 7 et 8; Paris. 1240—1244, (S. Germain des Pr<5s) 197, 198; 
Bodl (Uri) n. 1051, 1052, 1056, 1059, 1073, 1078, 1081, 1082, 



PEILOLOGIA. f>e 



1085, 1088, 1091, (1114), 1119, 1120, 1121, 1122, 1147, (HiooH) 
n. 203, 204 (1), (212), 353; Doct. Lee n. 88; Tippoo, p. J 34, n, 22 
et primum volumen versionis Persicae n. 23; Goth, n„ 394, 395, 
396, 397; Berol. (fol. 50 et 51, 2 expl.), (Sprenger) 950,' 951,' 
(Landberg) 83, 193 (K-u&Ls*); Caes. Vitid. (Rzew. a. 120); Havn.' 
198; Mas. Asiat. Petr. (3 expl.); Caes. Petrop. 217, 218 ; R.moi 
(Mus. As.) 153, 154; Moacov. (cf. DorpaL Jahrbileher, III, p. 25.1); 
Ambros. n. 98; Palat. n. 330; Bibl. Magliabecchiana (ap. Immo^ 
Lett. VI, p. 4); Vatic, n. 324, 325, 326, 327, 328, 329, 830, 88 1 
391, 392, 397; Escur. (Derenb.) 587—595; Algor. p. 9 (2 ezpl.); 
SoQiet. Asiat. Calcutt. p. fl (in eadem Bibl ,(p.~ W) eat ^ 1 
u-j-«UJ! t dA^s> auctore qddhio Isa ibn-Abd-ar-Eahlm). Compen- 
dium est in Bibl. Athenaei Daventriensis. 

Ceterum cf. Pertschf Cat. Goth, ad num. 395. 



XCII. (Cod. 928 Warn.) 



»«».<« > 



.. ,. ij«Ut..^.L> auotore (ut patet ex H. EhaL, nam in nostro Cod. 

hand magis quamin Bodl. ejus nomen additum est) as-sajjid 
Mohammed ibn-as-sajjid Hasan ibn-as-sajjid Alt, qui hoc Lexicon 
Bcripsit Adrianopoli anno 854 et circa annum 866 diem supre- 
mum obiit. 

H. Khal. et Pusey (p. 608) jam satis fuse de hoc Lexico 
egerunt »). Nitidum nostrum et satis antiquum exemplar non men* 
sis sed anni nota caret. Aliud exstat in Bibl. Bodl. (Uri) 107L 

2CIII. (Cod. 644, Warn. fol. 39—43). 

Explicate, Arabice scripta, paucarum vocum Arabicarum ab \ 
i ncipientium , vel perparvum fragmentum ampli Lexici Arabic!,. 

1) Versio Fltigeliana (U, 672) yerborum J^l Q \ U/ '&>) ^ (udditur 

« Jw» (in Codd. L. et B. 5 ^^J) corrigecda est; recte haeo verba vcrtit Pusey. 
Apud huno corrigatur ex version Flugeliana monatrum iotud Ijjjw £»Q}. t urbs 
iBta Idrit. Caeterum nee in noetro Codice, nee in Bodl., do Jt^L^Jt aerwo est, da 
quo H, Khal, mentionem injecit. 



(SO PHir.or.oGU. 

cum glossis marginalibuF., Eat in Godice qui eomplura alia opue- 
cula ad divereisBimaB aetatet, partinoniia continet. 

XCIV. (Cod., 958 (18) Wain, fol. 62V 

&&%<, A^t'I ^j ^jijii-n l; ,i K-La-., auctorc Mollc Lotfi (f 900), 

Est tractatuE de disc limine intor voces O^M et X£j!, Post doxo- 
logiam tioc modo incipifc: yCAJ! tX=*.Ji yw< v _^ r AJI ^ls A&j . U; 

Sunt duae paginae. Codex scriptus est anno 925. 

XCV. (Cod. 39 Gol.) 

XxJJl *J.£ ^i j^jji auotore asSojuti (f 911) anno 1282 Bulaqi 

editus (Brill 53). 

Liber divisuB est in 50 £}*-jf , quorum tituli sunt sequentes: 

iXs^m ^j^ 3 Ksyt* v l>j' ry«3 «JCj'»,j i}-*^ 1 ' i*r* &9jm 1 L>L»s3t 

'd£-M 1 '.L>U*M*jli vi^_A-5»- .^'."■XiJJI ^ K*5»!. XJUiJI cLj'jJI blX^j 

.oj^iJIj o.l^Jlj u^jLsJIj ^ww^Ji Lijw ft" jLwJt^ ojw Ksla* If 
ijfeill v^iix^ 11 Kij&« II iAj.UI! Mj&a \o J-H^'i i)s«^*i' i&jw If 
Vyd' Kiywi 11 oLsJJI v_£-s[$J» a.sjw Ia oUlH J-E>lju Xjjjw Iv 
yiXc JwdiJ! p^spjl 8iA»^5 JJ^»' Ksyw 1*1 iwobLw^l JblftJjl teytA F« 
XsJJf (j^uLai* *„s_js_» PF JbUJ^I v^— £-£> gyfi KikJJJ .^Jl &. «„ ,* » !. 



PHILOLOGIA. 61 



'■W1SJI fjj-fl' «lX_P5 c^suil JLiyw rf wJJiJ! Kyw> IT JUj'ii 

^jp- q.'O iCslt' _JI X_juj>-I Kav-^ cto^l atX^j -u, jjJI fc-tiii Lylij 
JCiitl JaftS- ^! £=>}, 'iAPy yUaJt^ »\jj^i\ Ki.sw f, 'L^Uj L$sjUoJ 

OtJj^l Xsywi fl ujIavJ^Jj (jLaJKIj UOI3 sLfw^l *J-JW ffi sLrju^J'j 

6? y^xil -b^Lcl Skj^jw 6» sI.«avJ! s 
Codex anno 954 exaratus est. 

XCVI. (Cod. 347 6 Warn.) 
Secundum exemplar, anno 977 exaratum, 

XCVII. (Cod. 347 a Warn. 

Tertium exemplar, sine anni nota. 

Alia exempl.; Berol. (Landberg) 284; Mus. Brit. 535; Canta- 
brig. (Preston p. 39) n. 35; Bodl. (Uri) 406; Escur. (Derenb.) 37, 
241, 1831; Kopriilu p. W, n. 326; Damasc. Cat. p. v. n. 24; 
Cid-Hammouda p. 16; Societ. Asiat. Calcutt. (Catal. p. of); 
exemplar possidebat Fresnel. 



62 PHILOLOQIA. 

XCYIII. (Cod. 474 (38) Warn. fol. 345 v. -361 r.) 

qU.-aJ^! „JL-,L>5> (5 qUa^-^S KjLs auefcore codem ae-Sojutt de 

quo tractatu Tide H, Khal. IV, 295 '). Continent hae 33 paginae 
noinina efc epithota singulorum membrorum corporis humani. Idem 
tractatiis ut videfcur continetur Codioe Berol. n. 980 (Sprenger) ubi 
aufcem titnlus audit (jLav.3^! *-i^» 

XCIX. (Cod. 474 (39) Warn. f. 361 v.— 363 v.) 

qaJJI ijj^ ejusdem generis opusculum as-Sojutii de" lacte con- 

tinens K^b*, XyLjtX_s»«, 'M^ t\-j|^-s. Quod H. Khal. loco hums 
tituli babet v«iLdJi eJo: sine dubio corruptela est. 

Alia exemplar. Berol. (Sprenger) 981 ; Monac. 883 (1). 



■*. LEXICA ARABICA-PERSICA. 

C. (Cod, 592 (1) Warn. fol. 1-59). 

Lexicon sine titulo vel nomine auctoris , quod exhibet verba 
Arabica Persice explicata. Post bismillam sic 6tatim incipit: v-iL 

o 

UjUi"i1 ^OjS t^j>~>- j-J «j)l5- 5 qJ«— & jJiJby i»_jL_j^5I v_j (JLw^I 

QiXuLs^jj, et omnia quao in hoc primo capite sequuntur vocabula, 
sunt similiter infinitiyi 4 ae formae, secundum ultimarum literarum 
seriem ordinata, et porro ita, ut primum verba quae perfecta 
diountur, turn diversa imperfectorum genera (J»jLa4! , v-J>™>"^i , 
(ja-'sUJi caet.) separatis sectionibus in medio sint posita. Eodem 
ordine in secundo capite (sic incipienti: ^j_£jJS yj J^jsraJ! v_jL 



1) Pro ^oL«axJ) semper in hoc Cod. ^Luajdt. 



PUiLOLoaiA. (>;•; 



&^ 0*V ^ ^^ infinitivi 2 ao formae, in tertio 3 tte ., in quarto 8 ae , 
in reliquis reliquarum , cum ti'iliterij turn quadriliteri verbi, for- 

marum recensiti sunt, ita ut in ultimo capite (^ j£JL&J*ii wi» 

gJ' jjtX^i ^La^a* (^jL.K.lsr.'jd) infinitivi veniant illius formae, quae 
quadriliteri verbi 4& dicitur, Auctori ifcaque propositi™ fuisse ap~ 
paret, ut Persis in conspectum daret explicaretque omnea forums 
derivatas verborum Arabicorum } quae linguae usu receptae essent, 

Weijers (Orient. I, p. 367 eq.), de boc agens Codice, professus 
est se nescire quia iibri auctor esset. Est autem hie Abu-Abdaiiah 
al-Hosain ibn-Alf ibnAhmed az-Zauzani (f 486). Operis tifculus 
in sequente Codice in fronts adscriptus est, nempe ^UaJ! i_jltf\ 
Non integrum autem hoc possidemus sed tantum partem II inde 
a oapite VII in descriptions Fleischeri Oodicie Lips. I. Oodicem 
nostrum re vera az-Zauzanii opus continere jam vidit Pertsch, 
Oat. (3-oth. ad num. 399 (ann. 3). 

Codes exaratus est anno 725. 

CI. (Cod. 647 Warn.) 

Ejusdem libri eadem pars nempe a cap. VII ad finem capitis 
XV. Partem majorem capitis XIV et totum caput XV recentior 
manus supplevit. 

Codex anni nota caret. 

Alia exemplaria jam enumeravit Pertsch 1.1. quibus add.: Mus. 
Brit. (Pers.) p. 505 (2 exempl.); Kopriilii p. m n. 697. 

.OIL. (Cod. 926 Warn.) 

*- & pH 3 3 o 3 

KsJJS ^JLmO auotore Abu-Abdallah al-Hosaiii ibn-Ibrahfm ibn- 

Ahmed an-Natanzi( L ^lIj»AJt) > cognominatus Dzu-'l-bajdnaini, ut 
legitur in titulo et in praefatione nostri Codicis, sive Dgu-'l4isd- 
naini l ), ut habet as-Sojutf. Sententia eodem redit; significat enim 

1) In margine articuli al-Kiftti miaio scriptum est y\»„jL«i*dJt ^3, unde igitur 
patet, hoc nomine vulgo auctorem appellnri. 



64 PHILOLOGIA. 

hoe cognomen utriusque linguae peritus^ Arabicae nempe et Per* 
sxcae. Obiifc mense Pjomaclae II ae anni 499, Tel secundum Ibn- 
Bjama'am (i.A^,,^ q_j') , 'quern laudai as-Sojuti, et al-Eaftiuns 
(Ms. (ibi) , menue Aiokamum anni 49V J ). 

Explicate voluit aueior voces quae ocouiTunf in scrip tis xioii- 
aullii; classioib. Air, enim in Praefatione; X^JtiW ,*;Cwi> LXg.s lXk,><, 

,!*>.« JUS *Jl!t vjbLT ..*. 80..U1 B...3UI «Ju^! Kl.^4! id^il 

KiaAvlplj «jijli,y^i 5 cyl-AjtiiilS sU>*]>! oLstUa/St, luXa »]i\ <iwAa j>— «r~H 

Km/L^6 SU(cj*^5 t _5>XXX-e ) (^g^X^J'j ^cLiail^ yCi'J^ i'^.5-3^s lil*/*"^ 
^-sUxJJf ^ws^U^ .«jj*J! tXjUaJiJ^ l$y^ s . Opus divisum est in 28 
libros, ratione habita nuineri lifcerarum quae mansionibus lunae 
respondent. Singuli Kbri 12 capita continent, ratione habita nu- 
ineri mensium anni et duodecim Zodiaci signorum. 

Xpsi Lexico praemissa est Introductio, in hoc' Codice 926 pa- 
ginas 41, in Codice 969(1), de quo mox, paginas 36 implens, 
in qua auctor agit de conjugatione verboruin, et ilia verba enu- 
merat quae simul transitiva suut et intransitiva , substantiva quae 
peculiarem feniimni i'prmam non habent at tamen feininina sunt, 
ilia quae turn masculina sunt tum feininina caet. Sequitur ipsum 
Lexicon alphabetico ordine dispositum (ratione habita primae li- 
terae vocis ? non ultimae) , in quo voces Arabicae. aut aliis Arabicis 
aut Persicis explicantur. 

Codex anni nota caret. 



1) Alius fuit an-Natanzf scilicet Abu-'l-Fath Mohammed ibn-Ali, qui anno .497 
obiit secundum Jaqut IV, vll* 1 . Hie erat nepos et disoipulus nostri auctoris; ait 
enim as-Sojutt: *^^U' q-J ^^e ^-_»j \X*£? .2J.ftil ._jjl *>kujw &JLc ^j. 
\j$LJ*JaX}i sed oollatis testimoniis supra laudatiB probabiliter Jlqut male de nepote 
retulit quod valet de patruo. 

2) ^jftJ) i^wCJa e Cod. seq. inserui. 



PHILOLOUU. 6£i 

CIII. (Cod. 969 (i) Warn. fol. 4—191). 

Idem opus. In fine introductionis hie locua oil'ertur qui in 
praecedenti Codice non invenitur: - 1 ) *.*o^L:&- ' ^"iUi i_jU£j *JO,,-wc, 

*\juj «Jw« iA-j bi l_f, &_/o'uaAS>l 5 ' (_ juslXsw js^Li'i; Obw . Jo&i J^ (j r , 

U rfJ-wlj '_^aJIj _^p*JI ^jxi 1-£-aS U JwjIs^ ' ^raas J./oi.j q^) ljj»> 

Etiam hie Codex anni nota caret. 

CIV. (Cod. 436 Warn.) 

Idem opus. Desideratur hie introductio, 8ed in fine est ap- 
pendix , cui praemissa sunt verba : J, cj,A_s>3 dy^i^ ^Jj.-J »Ju£> 
vi^otf 1%'ii \_jLcJjL c^JL^Ls «a*j«x* «^> .y> ^ 5 wilxJjl \\-$> j^£>-\ 

&j vJLdj' , dum in fine libri legitur : &s> — Xiili .yCjwJ 1 w>UXj' j^ 1 

ipJI *-JI & jUsail ttJ>LjJS. Haec igitur appendix partim eadem con 

tinet atque Introduotio in duobus Codicibus de quibue dixiraua 
(nempe enumerationem verborum quae simul transitiva sunt et 
intransitiva) , partim plane diversa (de particulie, nominibus eigno- 
rum Zodiaci, mensium oaei). 

Differt praeterea hie Codex a praecedentibus eo quod ipsa vo- 
cabulorum explicatio hie nonnullis aucta est. Probabile igitur 



1) Off H. Khal. V, 81. 
Cat. 1. 



00 PHIL0L0GIA. 

sat non hie habere ediiionem diversam ab ilia quam Ootid. 926 ot 

i:H.)Li OiUu'Ulll.. 

Gct-ipkiG eat liic Codex anno 601. 

Alia hujuB operie exemp'iaria exstant in Bibl. Paric. 1258 o'l, 
Upaai. 10(2). Postremus Codex, ut patot ex: iis quae Tornberg 
(qui male auetorie nomen pronuntiavifc el-Narhnazi) de eo monuii. 
conhirji- cum Introduotionera quam otferunt Codd. noufcri 926 f.v 
969, turn iilam appendicis partem quam solus Codex 436 exkibet, 

CV. (Cod. 938 Warn.) 



_B6.o 



^/iLv^l j^.5 ^A.v.J] auetore Ahmed ibn-Mohammed al-Maid&ni 
(t 518). 

Hoc Lexicon in qu&tuor partes distributum est, quarum prima 
agit de iis quae ad legem pertinent, secunda de rebus animatis, 
lertia de coelostibus , quarta de terrestribus. Ad quatuor illas 
partes , quarum singulae rursus in plurimas sectiones divisae sunt, 
al»Maidant nomina retulit Arabica, ab ipso Persice explicata. In 
fine auctor narrat se hoc opus absolyisse die 14° mensis Ramadhan 
anni 497. Cf. Weijers in Orient, X, .p. 368 sq. 

Codex noster anni nota caret, quandoquidem ultima ejus pa- 
gina longe recentiori manu scripta est quam reliquae. Alia exem- 
■plaria: Paris. 1334; Lond., Ind. Off. ,1027 (8) et 997 fragm.; Es- 
cur, (Derenb.) 601; Mus. Asiafc. Petr.; Constant. Kopriilu 1543, 
1544, 1545. Etiam Scheidius (Scheidii Catal. n. 10, p. 88) et de 
Sacy (Catal. Bibl. de Sacy n. 136) hujus libri exemplar poBsidebant. 

CVI (Cod. 802 (2) Warn. fol. 16 t.— 80 r.) 

Hoc Codice, qui titulo, nomine auctoris et praefatione caret, 
continetur explicatio quorumdam vocabulorum Arabicorum quae 
obvia sunt in al-Maidani ^L/i! j ^LJI. Incipit ita: J»_*-il 



PHILOLOGIA. 67 

Exafatus est Codex anno 692. 

CVII, (Cod. 802 (3) Warn. fol. 80 v.— 87). 

> - - 

KiL^I auctore incerto, qui nonnulla vocabula, ab al~Maidanio 

s 

in ^LwS) j ^^Lwj! non satis perspicue explicata, tironum in 
gratiam lucidius interpretari voluit: quod propositum exsequens 
diversas libri partes et sectiones porcurrit, et e singulis pauca 
nomina desumta fflustravit. Vid. Weijers in Orient I, p. 371 sq. 
ubi libelli praefatio edita est. Aeque ac praecedens exaratus est 
anno 692. 

CVIII. (Cod. 592 (2) Warn. fol. 60 v.— 151). 

Sine titulo vel nomine auctoris. Notum est Abu-Sa c d Sa'idum 
(f 539), filium Ahmedis al-Maidanii, opus composuisse cui titulus 

est aU-w^l ^ .^^4^*,% In brevius nempe contraxit ille opus pa- 
tris ») cui titulus est ^L^i & ^LJI. Ex nostri libri praefa- 
tione patet, hujus auctori propositum fuisse ut ex al-Maidanii 
opere, maximam utilissimamque vocabulorum copiam exhibente, 
ipse, ordine plane mutato, Lexicon conficeret, in quo singula 
ilia ad literarum seriem disposita essent. Et hao quidem in re 
eandem normam ac al-Djauhari et al-Firuzabadi in suis Lexicis, 
secutus est, unicuique vero vocabulo earn interpretationem Per- 
sicam quam in nl-Maidanii opere invenerat, adjunxit. Lexicon 
quidem ipsum in nostro Cod. integrum offertur, sed in ultima 



1) WefleraiuB (Orient. I, p. 370, 373) cum Herbeloto pntavit opng patris a 
filio c«c/*m fuiBse; Bed legimuo apud asSojutkm, in Titi* Grammaliconm (in v. 



68 



PH1L0L0QIA. 



ejus pagina, ejusdem librarii manu, nova sectio mebotttur, sic 
inscripta: Uc<i" . ^i ,j j.lAJ!* Lpy'o ^1 K-^Liiji ; £ .., ; J1 ^ j.,^ 
L<r yoU-j2 ! ,5 ^ouaJ', qua tamen ad dimidiam tantun; iu-,ginaiL iliam 
procedit, ibique abrupte ■desinit, nulla porro linrari.i ri/bscripiaoiie 
eubjuncta. Ista sectio Tevera in m-Sdmt invenitur. ii;-,er praefa- 
tioneirt et capitum elenehum. at collate Cod, nostro S'-Jfc, in quo 
quinque integras paginas (3—8) comp'let, apparct hie tan rum pu- 
ticulam ejus exstare, quae in Cod. 938 nondum unam paginam 
efficit. A librario banc ultimam paginam additarr putavit V r eijerti. 

Dubium vero est utrura hie liber derivatus sit ex patris an 
ex filii opere, quandoquidein in ejus praefatione liber filii^ al-Asmd, 
tribuatur Ahmedi i. e. patri. Of. Weijers in Orient. 1", p. 368 eqq. 

Codex Bcriptus est anno 725. 

CTX. (Cod. 2104 = Amin 383). 



~E 



v-h^l JL^lXJu. auetore az-Zamakhschart (f 538). Opus notissi- 
mum post editionem Wetzstein. 

Hie Codex opus integrum eontinet et bene exaratus est anno 
H. 827. "Versio persica rubro adscripta est et in margine plura 
glossemata leguntur. 

CX. (Cod. 363 (1) Warn, fol, 1-101). 

Secunda pars ejusdem operis quae inscribitur "-^c JL'xjI- St_xJ 
nempe ea quae de verbis agit (ed. Wetzstein p. a1— VaI). In hoe 
autera Codice nusquam auctoris nomen indicatum est. Cf. Weijers, 
Orient. I, p. 364 et seqq. 

Exaratus est Codex anno 852. 

Alia exemplaria: faris. 1256 (1); Mus. Brit. Cat. Pers. p. 505; 
Bodl. (Uri) 1083, 1094, 1127 (1), 1161 (pars. II), 99 (3). (Nic.) 
225, 231 (1) pars II; Lips. 2; Berol. 57 fol. '77, 78 et 79 in 
quarto; Petrop. 213; Upsal. 13; Bonon. 371; Constantinop. (K6- 
prulu) Cat. p. ff*t n. 698. Codicem quoque possidebat Wetzstein. 

De versionibus Turcicis vide infra inter Lexica Arabica Turcica. 



PHILOLOGIA. 69 

CXI. (Cod. 1007 a et b Warn.) 
> . * 

^y^ 1 J ) auctore Abu-'l-Fadkl Mohammed ibn-Khalid , qui vulgo 
al-Djamdl (Djamal-ad-dhi) al-Qoraschl dicii-ui , qui himc libvum 
absolvit anno 681 ut legitur in nommllis exemplaiibus teste Rieu , 
Cat. Pers. Mus. Brit, p. 507. 

Kamii in praefatione se din atuduisue ut librum , quern Bumnde 
laudibuB effort, al-Djauharii (Jihdh, aut emeret aut describeret. 
Inveuifc tandem optimum, quatuor spissis voluminibus comstans 
exemplar in Bibl. Academiae (^*,4I ^JbyJ JLa^LiaJt iU^Odl) 

urbie Kaschgar ( r i^). Exeerpsit illud, omittens plerosque, poe- 
tarum locos qui ab al-Djauhario laudabantur, et interpretation! 
Arabicae Persicam subBtituit. 

Sunt duo volumina formae quadratae minoria. Undeoim ultimae 
posterioris voluminis paginae continent appeudicem ab al-Djamal 
al-Qoraschi confectam de ^Wl 3 V&W ^U\ ^ jc^J| ^^| 

Codex anno 931 scriptus est. Alia exempt. : Mub. Brit. 1007, 
1008, Cat. Pers. p. 507; Ind. Off. 1015, 1016, 1017, 1018, 1019, 
1020, 1021, 1022; Bodl. (Uri) 1115 et (Ouseley) 388; (Tippoo, 
p. 133, n. 17); Societ. Asiat. Calcutt. p. n '(is exempl.). Of. Berol. 
(Wetzstein) 68. Liber editus est Calcuttae (1812-1815) s ), litho- 
graph. Lucknow a. H. 1289. 

CXIL (Cod. 1664(2) fol. 167-204), 
L^a v Uu. Lexicon Arabico-Persicum nietrioe oompobiium, 

1) In Praef. legitur: 

2) Rariesima est haec editio in Europa; at possidet earn Bibliolheca >>t»tra ex 
cibl, Sac^ana coeratam. 



70 PHILOLOGIA. 

auctore Abu-Nacr al-Faranl qui ut paiet ex E. Kiia'i. VI, 346 

vixit ante Djordjani, qui anno 816 niortuut: est. Of. Rieu, Pcrs. 

Ms, p. 504. 

Codex nitide -scriptus Bine anni nota, 

Emtus e bibliotheoa van Voorst {Gated, p, b' n. 86). 

CXIII. (Cod. 1678 (2) fol. 139—181). 

Alterum exemplar anni 1059. 

Codex itidem emtus e bibliotbeea van Voorst (Catal. p. C n. 43), 

Alia exemplaria in quavis fere bibliotbeea reperiuntur. Anno 
1819 Calcuttae typis impressum est opusculum et deinde saepius 
repetitum. 

CXIV. (Cod. 469 Warn.) 

^U>yJ! , Lexicon Arabic o-Persicum, auctore Alt ibn-Nocrat - 1 ) 
ibn-Dawud, qui bunc librum scripsit anno 843 8 ). 

»Arabica vocabula non stirpium ratione habita sed literarum 
quibuB quodque constat, in medio sunt posita. Hunc autem or- 
dinem in iis collocandis auctor observavit, ut literarum seriem 
persequens et vocabula secundum primam ipsorum literam dispo- 
nens, singularum tamen literarum vocabula in tres sectiones dis- 
tribuerit, quarum in prima ea tradidit quorum prima litera cum 
vocali Fathd, in altera quorum baec cum Casrd, in ultima quo- 
rum baec cum Dhammd pronuntiatur." Weijers (Orient. I, p. 366) 
Sunt duo tomi uno spisso volumine compacti. 

Codex Bcriptus est anno 886. Aliud exemplar adest in fiibl. 
Bodl. (Uri) n. 1050, 



1) Ita in Cod. antographo (v. ann. 2), Cod. Bodl. 'a.eo. Uri p. 227 et H. KKal. 
II, 277. Cod. noster habet Nacrallah. 

2) Aetatem definire potui inspecto alio Codice ejusdem libri autographo , qaem 
possidet domue Brill, in quo hie annus raerooratur. 



PHILOLOGIA. 71 

CXV. (Cod. 1665). 

5i.«ifl jJ.,5 lexicon Arabico-Porsicum , auctore Mohammed ibn- 
Abd-al-Khaliq ibn Ma'ruf, qui nono saeculo vixit. Cf, H. Khal. 
V, 256 seqq. Cat. Mas. Or. Potropol. p. 202 seqq. Lithographioe 
in Persia editum est anno Hidjr. 1283. 

Codex anno 985 nitide exaratus olim fuit e libris Hadriani 
Relandi. 

Alia exempl.; Mus. Brit. (Cat. Pers, p. 507) 3 exempl.;Monac. 
(Pen.) 292, 293, 294; Paris. 1248, 1249, 1257; Vatic. 23;Petrop. 
223, 224. 

Codex anno 1860 emtus est e bibliotheca van Voorst (Cat. n. 37). 

CXYI. (Cod. 500(1) Warn. fol. 1-172). 






4W^i 'is>-ynA incerto auctore , sed qui scripsit regnante Ba- 
jeztdo filio Mohammed-Khani , et quidem anno 871 vel 872 ut 
patet ex ipso titulo qui simul continet g*-jj,b' 2 ). Praefationi ara- 
bicae adjecta est versio Persica interlinearis quae ita incipit: 

gJI oliUL OLlaUl O.T oLJJL M oLkJ y, ^t. Ait ibi auctor 
se hausisse ex al-Djauharti af-Qihdh, Ibn-Doraidi al-Djamharah , 
(Ibno-'l-Farisi) Modjmil al-loghati, aliisque operibus. IpBum opus 
continet Lexicon Arabicum, alphabetice dispositum, ratione habita 
primae literae vocis, non vero stirpium, et Persioe explicatum. 

Codex noster anni nota caret. Alia exemplar, exstant in Bibl. 
Bodl. (Uri) 1135; Paris 1255. 

CXYII. (Cod. 836 Warn.) 

Glossarium Arabico-Persicum sine titulo et nomine auctoris 8 ) 
quod incipit: (sine dubio addendum est <A>) £ '(jX**^ u&jUm. 



1) 40 + 90 + 200 + 8 + 400 + 1 + 30 + 1 + 60 + 40 + 1 = 871 Tel si ad- 
ditur s. = J 872. 

2) Aetas ejus est ante annum 947 quum apographon Vindobonense hoc anno exa- 
ratum sit. 



72 philolocua. 

,8t(p<) '■■'■->' fSuP oij i^vJuib- ii)l,L>! ,0 o«,iic 20 IjjIlX.s*' ^.w'w-ijt, 
ujoi , .,.*,.- J oL.™^» c^.-ii-o *.-/-i' c>^i->' A 'Delude, absolute 
doxologk, operi sic praefatur anonymus auctor; ^-J yX-z—i ^ 

tOl^J Li^P wit.,.-" 3 - V-AXJ'J ..J /t-^i CV J j«) -Sai^j' r J C*w*»^!*w( -„•&'££? 

civwiJ! oldi ijo^ , *-*.J>7 s °" *^ °/ ^^ ^Uac* S,oLJ£ J-J^ Ojj=>-_5 

v^AaJb Jib I *1JI 5 py,^*}. Significations Turcicae tantum in duobus 
prioribus paginis a lectore qucdam adscriptae sunt. 

Codex anni nota caret. 

Alia exemplaria: Caes. Vindob. 119, 120 (1). 

CXVIII. (Cod. 1648). 

> > i y - - o > 

oL_*_J *— «L:> sive oliJJ! ..^i^U* , lexicon Arabico-Persicum , 
auctore Abd-ar-Raschid ibn-Abd-al-Q-hafur al-Hasani al-Madani at- 
Tatawi (Codex tJw-J^..-.* (sic) ^-a_aJ^ bLol ^A-^JI), qui hoc 
secundum literas primas et ultimas verborum alpbabetice dispo- 
suit, nulla vero radicum ratione habita. Dedicavit librum suum 
principi Abu-'l-Motzaffar Sckihab- ad-din Mohammed Schdh Djihdn 
qui regnavit a 1U37 ad 1068 (obiit 1076). Fontes quibus usus 
est et annum quo opus absolvit, indicat auctor in chronogrammate 

ad calcem libri (w_»lX6l ^o^Lj ^ &si^*j) : 

L ^i'! qLp* \Jr1p> ;l$ ob»- ;\ j^— g— w iX-j_a_J J_r'l a-XiL 



PHILOLOOIA. 73 

Quod si recte intelligo, est (40 + 50 + 400 + 600 + 2) — 
(2 + 4 + 10 + 30) = 1046. 

Alia exemplaria in Bibl. TippooSultan n. 25 (p. 135), sub 
titulo olilil ^.i^; Ouseley 386; Mus. Brit. (Cat. Pers. p. 510) 
3 exempl. Editum est Calouttae anno 1808, 1816 a J. H. Taylor 
sub titulo oL-AJJI v^^j 1836. Bis Lucknow et semel Bombay 
typis impressum. 

Eratus anno 1860 e bibliotheca Van VoorBt {Cat. n. 14). 



c. LEXICA ARABICA-TUECICA. 
CXIX. (Cod. 716 Warn.) 



^ > .it) 



L^uaJ! qU^^j". Interpretatio Turcica Lexici al-Djauharii, ab 

ilia quam Wanquli scripsit diversa. Adhibuit interpres Turca alia 
quoque Lexica et common tarios nonnullos in Traditiones. Diver- 
sum est hoc opus a ^.L-ssua-Jl qLs^j de quo loquitur H. Khal. 
(IV, p. 96), nam in nostri Codicis praefatione de _LsUaJ)~ JoJixLc 
sermo non est. Doxologia Arabica incipit hoc inodo: *W Jy_*_il 

et praefatio Turcica: jjA ^ &Lyi pbk-l a Jxjo *jic io" JJ& 

|J*J5 «£-?} **Uj' ,_^XrJ V-Jj-E QlAJl>l jr) ^j ^«A/U 5 I ; tj> AJjjjl 

Eitidus hie Codex scriptus est anno 969. Alius est in Bibl. 
Bodl. (Uri) n. 1155. 

Codices versionis turcioae Loghat-i-Wanquli dictae et jam-sae- 
pius C. Poli editae reperiuntur in Bibl. Dreed. 364, 365 (pro 
parte); Lips. 5. 

Cat. I. 10 



74 

PHSXOI.OGIA. 



CXZ. God, 841 (I) Warn. fol. 1—79). 

iwi-).M t lL*_il give Becuodft operie az-Zamdkhschart cui tiudus 
V"' ^^ pars quae de verbie ftg it turcice explicit. 

Examine est Ooc.es: anno 9(50. 

Etiam in Codd. Pari,, 281& et (Pers.) 192 (?) verba Arabioa 
verms .'ureicis explicate. Turcica versio tofciu, opens tituium 
ierens: v ^i j^jJu K*^y ^ ^1 ^1 oontinefcur Cod. Vindob. 
n« 86 (olim .Hainzneri 16). 

CXXI. (Ood, 237 Seal.) 

K*UI ofey. Nomen auctoris libri ignoramus; Bed liber scriptus 
est inter annum 796 et 939 »). Continet ingentem numerum yo- 
cabulorum Arabicorum, ex al-Djauharii et al-Firusabadii operibus 
desumtorum, partim quidem eodem ordine qui in bis Lexicis ob- 
servatus est (nempe ut non primae sed ultimae vocis literae prin- 
cipalis ratio sit habita), partim vero etiam plane diverso (nempe 
ut, Turcarum in usum, vocabula non secundum stirpes, sed se- 
cundum ultimam ipsorum literam, digesta sint: feminina igitar in 
.«- cadentm, sub litera ,, et relatiya nomina sub litera ^ notata 
sunt). Singulis inter Versus addita est interpretatio Turcica. Cf. 
Weijers Orient. I, p. 362—364. 

Codex noster (797 pp.) anno 955 scriptus est. 
Alia exemplaria: Paris. 1247, 1264, 1337, 1338, (S. Germain 
des Pres) 388, 414, 486; Bodl. (Uri) 1130, 1142; Caes. Vind. 113; 
Acad. Or. Vind. 14; Upsal. 16, 17; Ambros. 104; Palat. 395 
Bonon. 376. Vide etiam Catal. Bibl. Scheidii p. 88 n. 11, e t 

])Tornberg in Catal. Bto. Vptal (p. U) 8tatuit( BUctorem ^ Zain . ad . dfn 

H SJ d "'b ^ '? hTht> qUl ° bilt "" 78L ^ »» - "nit 
H. Kha Cod, w b,„ { sed est interpolator annotatio prorsus falsa; nam din est T 

q S/T"'! ™"^ '' P - 863) re ° ti8Sime ° b8em ^ '«•» «* em p r e ti^ 
.ad-dm me at-Trtmi defunotus esse hgitur, ipeum al-IWbMii opua/quod Z 

...« al-Djaaharii Lexico fens est libri X*|tf ob>, DO ndum in pablieam luce ffi 



phhjOlogia. 75 

Catal. Bibl. de Sacy n. 139. Yerosimiliter buncce librum etiam 
offert Cod. Bibl. Escur. n. 601; boe certe ex initio efc fine, a 
Casirio descriptis, efficiendum Tidetur; sed in boc exemplo, ut in 
aliis, praefatio deest. Cf. Derenbourg ad num. 604. 

CXXII. (Cod. 412 (2) Warn, fob 152 v.— 160). 

Parvum Glossarium (17 pp.) continens explicationcin Turcicam 
vocum quarumdam Arabicarum, quae in libris de jurisprudents. 

occurrunt. Titulum gerit: Jkll a yL* ^ Ls-ySUw* oLrUI ud£>, 
et sic incipit: a $\ 0*0 vJjuJuJ (melius oUj-j) JUj ,W 
vjOs. Finis est: j^J, JwJ oIJjJd ( x eJLjj. Omnes yocales 
additae sunt. 

Exaratus est bic Codex anno 891, ut patet ex subscription 
prioris partiB. Aliud exemplar Caes. Vindob. n. 105. 

CXXIII. (Cod. 461 Warn.) 

, £,2 

yh*^ <3f^' Lexicon Arabico-Turcicum auctore Moclih-ad-din 

Moctafa ibn-Scbanis-ad-din ex Kara-Hicar, Tulgo Ahhterl, qui 
vixit tempore sultani Solaiman-Khani. Opus, uti notuin, Constan- 
tinopoli anno 1242 (1827) editum est. 
Codex scriptus est anno 987. 

CXXIV. (Cod. 1435 Testa). 

Idem opus. Hie Codex scriptus est anno 1029. 

Alii oodd.: Puric. 1260-12G3, (Pers.) 198, (S. Germain des 
Pres) 200; Bodl. (Uri) 1053, 1058, 1063, 1129, 1132, 1137; Berol. 
(fol. 51, ex Codice nostro CLXIII descriptus); Dresd. 127,(417); 
Monac. 780, 781; Caes. Vindob. 114, 115; Upaal. 18; Caes. Pe- 

1) Obiter observe verbum <±A$> in Freytagii Lexicon desiderari. 



76 PHILOLOGIA. 

trop. 219; Mus. Asiat. Petr.; Ainbros. 102^ Bonon. 875 ; Constant. 
Kopriil. Cat. p. t l 1i n. 811. p. m n. 656. 

CXXV. (Cod. 2103 = Amln 382). 

G-iossarium Arabioo-Turcicum sine ulla praefatione et slue no- 
mine auctoris. Exstat quidem in involucre libri titulus ,«_^l™> 
oLsJJ!. sed nullum indicium est in Codice revera opus boc titulo 
insignitum fuisse. Vocabula Arabica alphabetice disposita sunt 
eodem modo quo in nostris lexieis mos obtinet sed ordo npn 

stricte observatur. Prima sunt: wXl^ jT .J ^6'), ultima: jj;J>«rfJ 

Codex anni nota caret sed non male exaratus est. 

CXXVI. (Cod. 500 (3) Warn. fol. 176-220). 

Glossarium Arabico-Turcicum , ordine alpbabetico , radicum non 
habita ratione dispositum, cui in subscriptione titulus tribuitur 
^aX^UJ! J^\*al\. Ineipit ita : ^ { jjs?3 UUI q^ tJl. Nomen 
auctoris non additum est. 

CXXVII. (Cod. 500 (4) Warn. fol. 220 v.— 233 v.) 

Simile Glossarium Arabico-Turcicum , sed minoris ambitus quam 
praecedens. Nullibi iibri auctorisve nomen comparet. Post bis- 

o_. coo o . 

millam ineipit ita: ^XJu qJ^JJLSxc cbJI ^jS§\ ^L,. 

CXXVHI. (Cod. 857 Warn.) 

Eraendata et aucta editio poematis memorialis, .JLejl iJCwJ X*i 

dicti, et ab Abd-al-Latifo , filio Firiscbtae, in usum nepotis sui, 
Abd-ar-Rahman , conscripti. Titulus w^*^ non ab auctore, sed 



THILOLOGIA. 77 

ab editionis curatore profectus est. Sunt 27 carmina vel capita. 
Sex quae restant (28—33) sunt additamenta ad editionem alteram. 

Codex exaratus est anno 1035. 

Alia exemplar.: Bodl. 105 (2) p. 291; Paris. (St. Germain dee 
Pres) 637; Gotha (Turc.) 36, 37, 36 (1) ; Dresd. 197 (2), 250 (Turc), 
271; Caes. Vindob. 109—112; Acad. Or. Yind. n. 16; Monac. 
788, 897 (1); Constant. Kopriil. Cat. HI n. 318 , p. tH n. 694, 

CXXIX, (Cod. 1561 Testa). 

/OLiw^i jL«J !m^« auctore Schaikh-Molla Mohammed al-Antabi 

i. e. oriundus ex v_jb" (■%&. Est commentarius Arabicus, intermixtis 
explicationibus Turcicis, in opus praecedens. Codex anno 1086 
scriptus est. 

Aliud exemplar hujus commentarii in catalogis non describitur. 

CXXX. (Cod. 1099). 

oLJlDI ;Py>> glossarium Arabico-Turcicum in usum scholarum 
metrice compositum ad normam Ibn-Firischtae et Schahidii opera. 
Descripsit Fliigel in Catal. Codd. Yindob. I, p. 121 sub n. 117; 
ibi dictis addatur capitum numerum esse 61. Codex noster anno 
1120 bene scriptus est in urbe »-*—<)' (Smyrna). De origine nihil 
annotatum est. 



d. GLOSSARIUM LATINO-ARABICUM. 

CXXXI. (Cod. 231 Seal.) 

Yooes Latinae charactere Longobardico , voces Arabioae cha- 
racter Africano, sed omnes eadem manu, exaratae sunt. Hie 
Codex , ut versus fifiem legitur , primum fuit Q-uilielmi Postelli , 



'& PHILOLOGIA. 



a quo eum Rapheleng-iue aooepit. Libro uui cunt cum Boaliger 
ad Thesaurmn Linguae Arabicae (vid. infra) eomponendum , turn 
Raphelengius. cuius Lexicon AraUcum' anno 1613 Leidae prodiii. 
In hujus libri Praefatione affirmat Raphelengius , hoc Gloe&arium 
»ante annoe ocimgontoe plus minus deacriptum fuisBe'!; Scaliger 
»ante DC plus minus annos seriptum" annotat, set revere oaeoulo 
12m<> exaratus ecse videtur Codex, nee inuito anfciquiue videtur 
esse .ipsum opuo. Vid. Dozyi praefatio ad ^Supplement aux dicti- 
onnaires arabes", p. VIII seq., qui de valore hujus Gloesarii multis 
exposuit. Duoange alio ejus Codiee usus -est, qui ubi asservetur, 
nondum indagari potuii 

Prima Codicis folia lacera sunt. In ejus fine complura occur- 
runt. plerumque imperfecta, quae cum GHossario nihil commune 
habent , sed eadem scripta sunt manu , in quibus est Epistola 
Hieronymi de signo. 



e. NOMINA RELATIVE. 
CXXXII. (Cod. 334 (3) Warn. p. 241—326). 

quern librum Abu-'l-Fadhl Mohammed ibn-Tahir ibn-Alt Hieroso- 
lymitanus , vulgo lbn-al-Qaisar&ni diefcus (f 507) , dictavit disci- 
pulo suo cui nomen Abu-Nacr Omar ibn-Mohammed al-Laftawani, 
qui eum deinceps cuidam suo discipulo dictavit. Librum anno 
1865 edidit P. de Jong nostro Codiee usus, apud quern uberiorem 
descriptionem cum nostri Cod. turn Berolinensis lector conferat. 

CXXXIII. (Cod. 334(4) Warn. p. 327—357). 

Appendix ad librum de quo diximus, auctore Abu-Musa Mo- 
hammed ibn-abi-Bakr Ispahanenei (f 581), quern de Jong edidit 
ad calcem editionis Ibn-al-Qaiearanii p. tlv— Ytf. 



* 



PHILOLOGIA. 79 

CXXXr?. (Cod. 334 (5) Warn. p. 358 ad finem Cod.) 
Titulus non a librario sed ab alio huic libello praefixus est: 

CT^ ii > - E O - ^ <A_J*i -Jo ,3! JasLsL ^Njy^if jf^Sjj wJu-^UsX)! ,oI^j 

gJI qL*Xc — q«^ (J^» e QA«Ji. ^_j! ^jjJ! ^bLc. »V id etur aufcem 

haec iescriptio" (sunt verba Hamakeri Spec. Catal. p. 150) » mi- 
nus respondere reruni veritati. Neque enim liber iste, quem 
Bagdadensis Concionator (f 463) ediderat, sed 6pitome tan turn, 
in qua describenda nunc versamur , hunc titulum habuit ; ut facile 
intelligi potest ex ipsius Alaeddini praefatiuncula , ubi libellum 
se excerpsisse dicit ex duobus Bagdadensis operibus, quorum alteri 
jj^^-rjjcil , alteri jCjJLaJ! nomen erat." Compendii autem hujus 
auctor Ala-ad-din All ibn-Othman, teste Ibn-Qotluboga, inclaruit 
nomine Ibn-al-Torkomdni, obiit anno 750. Addit Hamakerus 
haec: sin hoc autem negotio ita versatus est, ut ad quaerentis 
facilitatem omnia ex Alphabeti ordine disponeret: singularem au- 
tem literarum tractationem tribus paragraphis absolveret. In prima 
agitur de illis, qui suo nomine differunt, parentis appellatione 
consentiunt: in secunda autem illi inter se componuntur, qui non 
suo sed parentis nomine a se invicem distinguuntur: in tertia, 
qui utrumque diversum habent. Additur in fine dissertatiuncula 
de yiris, qui cognomine ab jj\ incipiente dignoscuntur. Institutum 
auctoris hoc est, ut confusioni medeatur, quae in Codd. ex ob- 
scurius, omissoque punctorum diacriticorum apparatu, soriptis no- 
minibus propriis , oritur. Quae res manifestius lectori ex imo 
alterove exemplo apparebit. Sic in primo capite literae Elif vA^t 
jtr?" O* ^^'5 jt-f?' q^> i n altero. q_j f^jA} o^" 5 * O* f*®J^ 
,^L-Lj5» ^^_j p*?ji^ oW>; in tertio L+J ^j ^,4^1 ^j ^ ; 

in capite libri extremo ^a^ ! jJ-*-^ >-?'■ (J"*^' d**^ j-^< -Ex 
subscriptione constat eodem anno 713 hoc exemplum ex autographo 
factum esse, quo ab ipso auc tore fu erat compositum." 



80 PHILOLOGIA. 

CXXXV. (Cod. 325 Warn.) 

■jL> Jl .-«L**ul ,2, iUA^i.*Ji opus quod anno 723 conscripsit Schams- 

ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Ahmed ibn-Othman ad-Dza- 
habi (f 748). Liber anno 188 1 editus est a P. de Jong qui im- 
primis hoc Codice usus est ei de ceteris retuiit. 

CXXXVI. (Ood. 685 Warn.) 



. oJc-c 



_w ~i 



ui^AwJ^i jj-i^' (P ' v_->LJJl i^aJ. As-Sojulti (f 911) Lexicon 

nomimim relativorum, a P. J. Veth anno 1840 — 1842 editum, ct 
anno 1851 Supplemento locupletatam. 
Codex anno 1029 exaratus est. 



CXXXVII. (Cod. 2000 = Amin 277). 

Idem opus. 

Codex anno 1063 bene exaratus est ab All ibn-Abd-al-Mannan ; 
folium primum recentior manus supplevit. 

CXXXVI II. (Cod. 2406). 

Idem opus. 

Codex anni nota caret, sed bene exaratus est. 

CXXXIX. (Cod. 1851 = Amin 120). 

sive nomina relativa traditionariorum alpbabetice digesta et ex- 
plicata ab anonymo quodam. Opusculum autem minimc integrum 
est nam explicit in voce ^JlCcJS. 
Sunt 8 folia in 12™ 



IV. 
GRAMMATICAL 



CXL. (Ood. 841 (2) Warn. fol. 80). 

J > _ o _ 

<-5<yS=ul u>**^ (3 £lL**i) tractatulus, unam paginam et dimidiam 
complens , de significatione singularum literarum, t nempe expri- 
ta.it virum despectum et debilem; t«j est vir qui saepe eoitum 
exercet, ct sic reliqua. Unicuique explieationi versus antiqui 
poetae, exempli instar, additus est, et scriptio tribuitur celebrato 
grammatioo al-Khalil ibn- Ahmed, qui anno 175 obiit. 

Incipit hoc modo: U-_rl a _j &A& JwJL^ ,.U^t £_a-&J! js 

U*.i' J^ ^-o&AiaJi -JiJi. J^>J v_»J^t 

Est in eodem Codice. atque secunda pars az-Zamakhscharii 



1) Ad aetatem graramaticorum et lcxicogrnphorum defhriendam, usi sumus impri- 
mis Codice no9tro 654(3), quo continetur cxccrptum ex al-Qiftti Fids Gramma/l- 
coram, abnd-Dzahabio fnotum, ns-Sojutii libro dc eodcm arguraento' et Anbuni 
Nozkat-al-alibbd, 

Cat. I. 11 



GKAHMATIOA. 



Moqaddamai-al-adab , qui anno 960 exaratus -est. Alterum exem- 
plar Ms. Berol. (Landberg) 560, 

OXLt. (Ood. 2224 = Amin -506). 






-J wIaj sive liber grammaiici argument! celebemmus auc- 
tore Siiawo.ihi (f 180 Tel 177) cujun ediiionen; inchoavit H. I)e- 
■reabouv'f. Codex noster integrum opus continet et praetor librum 
ipoum etiani continet praefationem illam, quam e Oodice Escuri- 
alensi publici juris fecit editor: Le Lirre de SibawaiM I, XXIT 
et seqq. Itidem divisue est in duas partes. 

Praeter Codices quibus usus est editor ad parandam editionem 
i'jiiain ei, nostrum aliurn nuper acquisivit bibliotbeca Berolinonsis 
(Landbevg 4), 

CXLH. (Cod. 553 (1). Warn. fol. 1—79). 

_5~su.il ^ J^saj! auctore Abu-l-Q&sim Abd-ar-Rahnian ibn-Ishaq 

uz-Zaddjddji (f 337), cum Commentario Abu-Hohammedis Abdal- 
lai ibn~Mohammed ibn-as-Sid*) afcBataljusi , qui anno 521 Valen- 
tiae mortuus est. Hujus Commentarii titulus, secundum H. Khal. 
(II ? p. 628), qui ilium omnium praestantissimum esse contendit, 

est uJ^^rUI j eJ>l b JI < JJl&JI J&>o\ (Error es in al-Djomal obvii 

emendati)\ Bed in fronte nostri Codicis tantum legitur: _,..& ^JuS 

(J ^J.kJL Libri vero initium est, ut H. Khal. dioit: *1! \\.^Jl 
Ljj tX^Xi Ji (^tXjl , et in initio praefationis iste titulus comme- 
moratur, quandoquidem ea sic incipit: iiL/oLg..** *ilt ^^X-m, ^iJLw 



1) Ex Ibn-Khallic&n (I, p. Tvf, ed. de Slone) et as-Sojuti (<A____**JI ' i\ 
(jv-«Oi j„mOCj) patet, Wcijersiuin {Orient. I, p. 343) minus rectc lbn-n9-Saijid 
proannliasse. 



GRA.MJIA.TICA. 83 

..pUsu't "iiL ; U, i^LJU L? -»olSl J^e <^_j olili '.dULLx (j»l ; -cl ^1 

« Jj_^\jl ^p ius ^s 3 to -.^Lotj 'J^iJi oIaj! j,Lsx. Ex iis quae 
sequuntur, partim ab H. Klial. descriptis, patet auctori propoaitum 
fuisse, non ut Commentarium in az-Zaddjadjii opus conscri beret 
(opus enim Ibn-as-Sidi ,_£ vocant Arabum biographi et biblio- 
graphi), sed ut ea quae ab hoc grammatico minus bene dicta 
essent corrigeret. Saepe versus adducit et explioat, sed separata 
ilia scriptio, qua versus in al-Djomal citatos Ibn-as-Sfd explicavit 
et de qua H. Khal. loquitur, in nostro Codice non invenitur. 
Possidet hoc opus Bibl. Escurialensis , n. 121, 2 et 295, prior 
Cod. est anonymus, sed secundus non Ibn-as-Sid sed Ibn-Hariq 
habet auctorem. Cf. Derenb. Catal. 

Codex antiquus est sed' anni nota caret. In primo folio pos- 
sessoris anni nota exstat 875. 

CXLIII. (Cod. 406 Warn.) 

Commentarius in idem opus, auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn- 
Mohammed ibn-Muniin ibn-Osfur Hispalensi, qui anno 669- obiit 
(titulus in nostro Codice: gv^AJ! s^ajJ-mu J^Jl & *__^i yj^ 

CH oy A o-? lX "*" s? cH -J-* o**^- (*• (30 y^ ^sy^uJ! Six^\ 

*.*£ M ^jcj ^^ria^ J<^XM\ y£.y£t£. '). Praemissus est Index 146 
capitum in quae opus divisum est. 

Spissus hie Codex perspicue exaratus est anno 742, charactere 
Africano, nisi quod ,j> et i_j more orientali scriptae sunt; quod 
inde forte explicandum est, quod librarius, ut subscriptio docet, 
erat Hispanus qui Meccae hunc Codicem scripsit. 

Al-Djomal sine commentario exstat in Cod. Escur. 30 (1) 
108(1); Berol. (Landberg) 168 et cum variis Comment, (diversis • 
a nostris) in Bibl. Paris. 1313 (1); Acad. Orient. Vindob. 60, qui 
certe Codex, ut al-Djomal, incipit a verbis 'iLJL-Ljs (.^LJ&I ,.L*S); 

1) Alia manus his subscript sequentia: t J«_£ oLioli .^J koiAS/i &_^_j> 5 

OUiljj, J.UXJI Jsc L^s^i it-fcij, l^oLfij!. Sed hoc opus nunc non amplius in 
Codice reperitur. 



84 GRAMMATICA. 

Escur. 31, 109; 40G (2). mine 1867. probabiliter osi- CommentariuB 
Ibn-ae-Sidi l )\ porro Constant. (Kopriilii) 14G2. Commenfcarius 
Ibn-Ocfuri exstat in Bibl. Ambroc. n. 154. 

Tres : ultimae bujue Codicis paginae alia eaque ineomta manu 
sunt exarntae. Excerptae tsunt ex quodani Ibn-al-Djauzii opere, 
iitulum gerunt: b^L& ^X*^ x$ L<r*°j C5'¥^ O"^ (^ CT ^M> 
ot sic incipiunt: vjtlas^. L^» t> ,*J**jl &w»*j> J^e q'JS J, vjltasi 

(j«UJ' L^j'y ^jJi v-j!J3i>3 ^V^' {j£>U> i«jjLI35»e. *X*i3A> ^jjt ,»ic 

^JS. Deindo sequitur: La-si ^-.ys- (^j^ vioiA*- p 1 ^ o*5 et pri- 

mum quidem enumerantur wLw Prophetae , turn *■=*> cr» a**wj 

l*.aUo xii\ ^y*. \\§£. J^c UaAs* o'j^'j * um t/*-*-j! c^ O* fyi*™-* 

ji»jJ-o all! i^wj cX$e. J^e; turn JJSy^l SS q+ A^iX^U (insipifc ita: 

gJ' (•'>" ^^^^i' £#5 t\^W/«) , et denique Index alpbabeticus 
illorum qui praelio Bedr intorfuerunt , qui tamen in media litera 
f abrupte desinit, nam caetera desiderantur. 

CXLIV. (Ood. 431 Warn.) 



Kel 



cUaoJI jM auctore Abu-'l-Fath Otzman ibn-Djinnt (f 392). In 

nostro Cod ice titulus sic audit: ^^1 aIJI a^\ ,g.Ji> ^^ KeLuiaJI .-*. 

Spissus hie liber agit de Uteris alphabeti Arabioi, at animad- 
versione tamen dignissimus est, nam permulta continet quae in 
eo fortasse non quaereres: disputationes e. g. egregias de parti- 
culis, et permultos poetarum verBus. Ut autem lector de eo 
judicare possit, adscribo breve caput de litera <j» (fol. 30 v.): 



1) Hio Cod. nondnm de&oriptas est in Cat. Derenbonrg. Cf. Avant-propoB XIX. 



GKAMMATICA. 85 



— — - o rf _ *• o 

-but.) ..ytoi^ ^yia»» j.-^ (J^!s ■Jt/toj ^Jutto 3—^ ^Juls Lfl^ La^j 
^-^1 AAS.j ^>-c _^-J^ ,3,,^-i-lj Lg^L* (Jjy-Xs jLiaji c>*3-' oLa.)! (.^^woJt, 

y — wJ' ^XwO Wtn^U) ..AX* &JLx (j£>Laa&aJ> Ka^U) UiAJWJ 

5 - — > w 

i3 rflvCflj JL&J <X-*\ U ^**w ^L^VJJi Jte' (jls 8J>Lub Auic oij% 

■L\0 qJIs —S'o jsv^fii' <X3 3 -^s-\j£> ,~_c L?v>^>! k_JLs t J«-fi KWjJl 

^cwiaAjJ' j^Cafti-i^ ^(jA^ul (^jfe ur^*" ^-^° qS i^" 3 ^ O 

- — - g ' £, 

HAs-^ \>Uo5l ^1 JLcIj oiy" ^*^ Vr^ ' ^ to °¥ t.?** 3 **" 1 °y *^ 
l^fcJ;® UaS ^0 q+^Xj % -Q%ifi Ls -y*** f^^. Oj>-' iU^*> ^ 

G - o ^ 3 j oj > > — o > 

L? IIxJI JyJ Lois J»jJlA)t & 



1) Id texta est c>**J' #;-& ( sed in margine ut edidi. Pro { gitaks^^ alii , ut 

est in margine, legunt j^XaSL, 

2) Addidi J^; of. od. Dieterioi p. t"<> vs. fT*. 



"° aEAMMATIOA, 



-J J ' 

IP^Z ( l ^ 4K JUoi. ^Ji ^f J,J,^ ,^; ^; J; 

**...■■ s _ "** ■ ** w -- C. 

^ .USaSLc a y^ a l ^ aAe .^ [^ j^j j^ j^ L£ Jt 5 ,j l& 

I*-*****, y^sLo *jl »Lrx D yG«> j^& yp! &^li c ^ ^ Jju. 
Hie nitidus Codex charactere Africano exaratus est anno ft'/ 5 
in usum proprium ab Abd-ar-Rahman ibn-Aminar ibn-Djozai (? ^), 
multisque vocalibue est instructs 2 ). Alia exempl. eervantur in 
Bibl. Paris. (1294); Palat. Medic. (360) et Kopriiiii 1369. 

CXLV. (Cod. 1071 (3) Warn. fol. 135-158). 

i^y^il Jsic auctore eodem Ibn-Djinni. 

Agit hie libellus de numero duali, et sine doxologia sic in- 
cipit: SJ^ AAi, JLadl UU ^1 ^1 & ^3 uJ^I D t J^| 
v^M *JU» 3 (J jl^\ ^ ^uj| ^^JL^^J^ a \^ a U^ ^ 

Nitidus hie Codex unicus in Europa videtur. Multis vocalibus 
instruetus et anno 600 exaratus est. In titulo legimus ^ j>jd 

CXLVI. (Cod. 1760 = Amfn 25). 
LS S J X*J\ v^jl^oaJ} yaX^Co auctore eodem Ibn-Djinni, de quo 



1) Altera lectio ^ L^ j^ j n marg j ne notata ^ 

2) Primam korrnsam i.e. 6 folia recentior manuB et quidem, ut legimus in fronte 
Codicis, ^UgJI ^ oH> >Jt J|^ 8upp i evitf qni ^ anno 861 diem supremnm obiit. 



GRAMMATICA. 87 

tractatu cf. H. Khal. II, 304, ubi vocabulum ^£&s? omissum est. 
Opusculuni, 21 folia implens, lioc titulo innotuisse videtur quia 
regi cuidam dedicatum erat, sed proprie nomen habuit ^ Jw**> 
s-«J i/ -«tt*J( <3y° ,J ut auctor in exordio dicit, cf. Fihrist av, 9, Flii- 
■gel, Gramm. Schul 248 seqq. In fine sequentia annotantur: 
jujtf fUL ^ ^y^J! JjUlsJi Ja_.:£ il_^i ^j (jssjlc et: (je^swi* 
^yiAji^i. jj*a-U ^-i Ja^: J»Aoi Jji. Ceterum d6 hoc libello confe- 
renda est dissertatio G. Hoborg c. t. y>Ibn Ginnii de fiexione li- 
bellus, arabice nunc primum edidit in latinum sermonem transtulit 
notis illustravit G. Hoberg. Lipsiae 1885. Codex unicus ad sae- 
culum V reforendus est. 

CXLVII. (Cod. 235 (1) Seal. fol. 1-66). 



?.- 



^la**ji „^ t „_. i^i.'i-Hasan Tahir ibn-Ahmed ibn- Bdbaschdd 
Ct 469). 

Liber in decern f agios distributus est: Jw*a_^ « ^, .^ 

Codex incomta manu Africana exaratus est, et in fine hujus 
operis Ibn-Babaschadi haec legitur subscriptio: v 'L. XJO! liAP vj^+i' 

*jA>I &-Xus^ JJbJX! jlOJL/: &jU>«.*j»-3 o^Cj ex quibus barbaris 
verbis patet, Codicem scriptum esse in usum Cardinalie Legati 
Egidio(?), et absolutum esse die Solis, trigesimo mensis Januarii 
anni 1519. (Cf. infra, n. CCV subscriptio hujus Codicis partis qua 
al-Adjorrumijah continetur). 

In fine Codicis foL 84 et 85 initium ejusdem libelli iterum 
exstat 



88 GRAMMATICA. 

Cf. Weijora, Orient. I, p. 333 sq. 

Alia exemplaria : Berol. (Landberg) 5. 261; Tatic. 328. 34? > 
343; Eaeur. 1822 (2). 

CXLVIIL (Cod. 22£G = Amin 508). 

oL&jI; ,.^' iUJJw „J» auctore ipso lur-Bdbasch&d. Of. IT. ki.a: 
VI, 70. Quum hujus Commentarii aliud exemplar mihi non in- 
notuerit deBcribam praefationem : J>Lb ^mJ&. _^-jt Jx^! -^jy&J' 3 

>L*- Jv^S^ kwi JwC «jJuaJt 5 O^i^, .i>L*ail Jp J. *A^ iK^ls 
yvyx^-i SUJie j^ImJU, (jj-SXll (indist.) ^lytfl wL^lj all ^ 5 i#*y^> 
LI ^1 i— j-jI c^-^ Uj »;»/»-« ^• r ^^« jU3} ^y^ &»j=> tXAoJUU ^li 

■abu^ tsULip- d)i f bi a^ j,i ,.,j ,<.• <y o* o^y ^ c r- Uil 

'yfl^*? Ipyi ouLu ^Lij! 5 ,jLiJ! IlX^j X/«^«it iuSjiil »d L<5 (iUi 

^ &/*"** ^^ **" '^A^f. ^'^ y^r-> ^ X*ij iiLJ3 ^ JLuJ 

J, ^Uajwi *illj (ibl^x^t &J| ^.^j U ss? Q UJi t Jwfl j^uxJI 

sLrXjIj i£)Aaoju £ (iUii J^JLxi 5oLpJ liLJ^ i&Xjc>] tiUis^j tsU.3 

vi?-^ *M'$ **T;5 *.iUs?ww aIH oUjJ Commentarius generis 

mixti est, sed minime integer ad nos pervenit, nam quum post 
longam laborem folia, quae misere inter se permixta erant secun- 
dum ordinem libri, quantum potui — nam deerant qui dicuntur 
foliorum custodes — redegissem, vidi non tantum in fine sed etiam 
in medio libro nonnulla sed pauca interiisse. 



GUAMMAT1CA. 89 

Codex aqua laesus est, ceteroquin autem antiquus et bonae 
notae. Supersunt folia 103. 

CXLIX. (Cod. 924 (3) Warn. fol. 47-52). 

KjLJ! J^sJ! (vel Jwclc StfU *Jc*S) auctore Abu-Bekr Abd-al- 
Qahir al-Djordj&ni (f 471). 
Codex .anni nota caret. 

CL. (Cod. 801a (2) Warn. fol. 137—140). 
Idem libellus cum glossis. Codex scriptus est anno 797. 

CLI. (Cod. 948 (3) Warn. fol. 62 v.— 69). 

Idem libellus. Initio tantum sat multae additae sunt glossae, 
scriptusque est hie Codex anno 995. 

CLII. (Cod. 266 (2) fol. 30 v.— 37). 

Idem libellus. 

Codex exaratus in pessima charta Indica olim e libris T. .Roordae. 

CLIII. (Cod. 1699 (1) fol. 1— ,15). 

Idem libellus. 

De Codice Delphis buc translato i^' 

tt vu n • • -«ub, frequens est in bibliothecis. 

Hie libellus, jam saepiu* ^ 

ExempW J« quo in Catalogo anni 1720 (n. 1314) sermo fit 
\yv\x. vtaj j»ui xteisJni tempos deerat. 

CLIV. (Od. 248 (3) Seal. fol. 14-93). 

J-«>«-iS vlr* Commentarius in al-Djordjanii opuBculum, qui 

unice in analysi verborum (non item in sensu eorum explicando 
Cat. I. 12 



90 GKAMMATICA. 

o c ■ t v- » 

versatvir. et sic incipit: $.S; { ^ T ^ o^£ ^Ai' ^JUi *JJ> Jw*_^ 

AnJ! ^JuJS J»St a.£lf. Hajup Commentarii ■auctor efciam K. Khal. 
incognito f'uisse videtur. (Of. Weijere, Orient. I, p. 841), 
Codes scriptus est anno 935. 
■ Alia exempl. Monac, 762. 763. 

CLY. (Cod. 266(4.) fpl. 66—96;. 

Commentarius incerti auctoris in idem opusculum, idem qui 
describitur Cat. Cod. Orient. Bibl. Acad. Keg. Scient. p. 21, num. 
XI, 6, Cat. Bibl. Soc. Bat. n. 156(12). 

De Codice vide supra ad num. CLII. 

CLVI. (Cod. 1699 (3) fol. 50—81). 

Idem commentarius anonymus in idem opusculum. 
De Codice vide supra ad num. CLIII. 

CLVII. (Cod. 2232 (1) fol. 1—34 = Amin 514). 

uyrfji X_^lL«, auctore al-Hariri f 515. Carmen grammatici 
argumenti de quo vide de Sacy, Anth. Gramm. p. If 6— Jol . 

Codices fere in quavis bibliotheca exstant, noster anno 1101 
bene ex&._ 

^flt et hie illic glossematibus illustratus. 

CLVIII. (Cod. 2232 i «, 

v ' -i 35 iSl = Am!n 514). 

Commentarius in carmen praece^ens ab ipso *uolu^, vu JUO 
exemplaria alia habes: Cod. Berol. \Ahlwardt) 292—294; Mo- 
nac. 691 (1); Petropol. 188; Mus. Briv 520 (8); Bodl. (Uri) 
1140(2); Nieoll 214); Soc. Zeel. 102^(8) etc. 

Codex hie sordidus in scholia agitatus est et probabiliter sae- 
culo circiter duodecimo exaratus est minime elegaater. 



GEAMMATICA. oi 

"8/1 

CLI2. (Cod. 2232(3) fol. 182-229 = Amin 514). 

alius oommentarius ex praecedente excerpiuo auotore Djam.il ad- 
dfn Mohammed ibn-Omar Baharaq (^ al-Hadhramf qui vbr.it 
saeculo decimo. 

Liber anno 1300 Cahirae typis express™ eel (Brill 405) Red 
apographs in Europa satis rara videntur. CommentariuB Ibn-Mfe- 
liki exstat Berol. (Ahlw.) 295; Goth. 228 (2); alius Euour. 121 (1). 

Codex noster exaratus est anno 1111. 

CLX. (Cod, 2231 = Amin 513). 
«\Jj&\ fcsvL. oj,i\^u ,36 « v LsJ! JJLf auotoro al-FAkiM, 

qui quum probabiliter idem sit oujus mentionem inventus apud 
H. Khul. IV, 563 (vide quoque infra s. num. CCXVI) per prius 
dimidium eaeculi decimi visit. Nomen ejus tantum in fronte Codioie 
legitur simplieiter j^gJ'UJl. Hie oommentarius H. KhaL ignotus 
fuisse videtur, nee ilium in ullo alio libro laudatum vidi. Ini- 
tium: M&^6 c Jk-'i»^!.-:Ur. '«*JI oLJLe s\j$ \y^ y .^ULs^ 

Codex anno 1053 ') satis bene exaratus «st manu ^ : U5r «o. 
(sic) ^-fc^X j^i^Jt .iUS. ^Le ^ o^l in urbe Sana. Passim 
leguntur annotations interiineares vel marginales . grammatioi 8r~ 
gumenti. Textus carminis rubro adscriptus est. 

CLXI. (Cod. 2383 = Amin 513 bis). 

Hie Codex, cujus nulla mentio est in catalogo Landberg, eon- 
tinet alterum exemplar ejusdem commentarii, quern modo descripsi. 
Auctor in fronte hujus Codicis nominatur Abdallab ibn-Ahmed al- 
Fakiht. In fine dua folia sunt in quibus nonnulla poemata a 
Jemanensibus pacta leguntur. 

Apographon xeeens est anno 1220 factum. 

1) Male Landberg J 153. 



92 CB.AMHAMOA. 

CLXII. (Cod. 802 (1) Warn. fo'L 1—16 r.) 

Explicate versmm, qui oceurrunt in iibro queni Ahmed ibn- 
Mohammed ai-Maidani (1518) de syntaxi Boripserat eub titulo 
U^L&lJJ ^eol^Jl; quam explicationem anonymuE probftbiliter ipse 
auctor se composmose dicit roganfce et inoitante viro sibi oaro efc 
honorato. Brevic praefatio sic audit: J^e <4,LsJ S uX^T <Xsj U 

>«p^l Jo^ *{jX wJ^ OULs «wUol ^* ^-B^aJlj H 1 *^ 1 
KU c yiAl ^J-A '^Uit L5 ^l ^LaT oL^ £-*-*. d' "l^ 
'^Stju. yUjJI, .w wlW ■ ^jlT .UXJSj M^LJt p-aJ! (Cod. «U) 
^ Xa^i iW* ^ ^ »^ «£^ ! ^ f^ ^ ^ &* 

'■<jd&>l U -«j?dy J^p^s" £1 xJU*, 5 v^ ! <^-?s .'^!r* ^^^ 

Cf. Weijers in OWew*. I, p. 371 ami.; Ind. Off. 1027(1). 

Codex scriptus est anno 692. Aliud hujus operis exemplar, 
Cod. Bodl. (Uri) 1067 (2) sic insoribitur: i^L+J *Jl-Z-* ^^ 
oi art J^> j±* ^«JI jV# fWB g^J' v-*^ cr j^fiil 
^^ «UJ y^i ^tJuJN a*^. Lector in margine haeo adnotavit: 
oLo^ _,-& fcfeuJjl «Jd>j J,tOwit ,.U^U y Oyai) ,Jc v5 <>>M 

^l^L ^^ v^-^ «-»^ £ ^? f U ^5 ***** ^ ^ 
^LOL «Uv, 3 &fi£« w>yi 0J> 3 . Anno 654 hie Codex est exaratas. 

CLXIII. (Cod. 2240 = Amin 522). 

Continet hie Codex duos tractatus, quorum prior praemissis 
verbis: gJi fUl j,tjUt vX*^ 9 ^ J^l iV»*Jl jtf ! $ *git ^ plu- 



1) Propter ejus leneficia. Sic reote in Codice. Xj^I, ut dedit Weijere (Orient. 
I, 371) sensum et homoeotelenton pessumdot. 



GEAMMATIGA. 93 

rali numero formando in hominibus, alter (fol. 7 incipiens) de 
regimine vocabulorum hoc exordium habene: _£P oJS lj, il 9 
gjl y^ y^c aju^, ^ L^S gi ne titulo Tel nomine auctoris. Pro- 
babiliter al-Maiddni auctor amborum est. 

Totus Cod. 9 tantum foliis constat. Aliud exemplar mibi nou innotuit. 

CLXIV. (Cod. 553 (2) Warn,, fol. 80-152). 
Scholia quae ipse az-Zamakhschari (f 538) scripsit ad explica- 

tionem nonnullorum locorum operis sui de syntax! nomine j^LClt 
post iteratam editionem Broch notissimi. H. EhaL, ut jam monuit 
Weijers (Orient. I, p. 344), sine dubio de hoc libro loquitur , 
ubi, postquam de al-Anmudadj (de quo mox) locutus est, ait: 
j-=*l U&£ Jjailt o^jC^ sjato J, aJj. Codex noster sic incipit, 
post bismillam: ^ijj! ^J Xx^*ji xLSI ; L> \J>/6 ^^ „Jw_£ 

o^i &jUt ^ ^j* ^ jo -*_t ; j^x^jt ^c cH ^^ 

/Ju ^ 5 (var. 1. in marg. ^S>%) ^^^ fj^ j^f ]JJ| ^ 

gJI l^> Uf ajjl j^| j|5^ j^t. 

Codex noster septimo saeculo scriptus videtur, sed anni sota 
caret. 

Ipsum al-Mofaggal exstat in Bibl. Paris. (Fliigel, Wieti. Jahrb., 
92, Anz.-BL, p. 57, n. 33)); Mus. Brit. 482, 483, 1031; Bodl. 
(Nic. 179, 224 cum variorum notis) ; Caes. Vind. 154; Berol. 
(Sprenger) 1010; Goth. 222; Lips. (Ref. § 3) 204; Monac. 692; 
Palat. (439); Bonon. 260, 261; Escur. 176, 177. 

CLXV. (Cod. 1913 = Amtn 184). 

i>-*2-a_*Ji ^& ^ J^ajL+Jt auctore Alam-ad-din Abu-'l-Hasan 
Ali ibn-Mohammed ibn-Abd-ac-Qamad as-Sakhdwt (f 643). Cf. 
H. Khal. VI, 39 ; Ibn-Khallikan ed. Wiistenfeld n. 4 ubi hie commen- 



94 GIIAMMATIOA. 

tarhiE eidem adscribitur invito Cod. Escurial n. 61, (Derenbourg 
I, p 39). Secundum inwonpiionen. sexfca pare hue Coriice offeitur, 
qui incipii a p. Fi . 6 iu edit. IJ Broeb et explicit in explicandis 
verbis, quae leguntm in eadem editione p. ^ I. 7. Codex tex- 
tum admixtixm habei, explication! praemittitur liiera <_£. Quod 
secundum H. Khal. hie eoumientai'ius ouatuor volundmous constat, 
quum hocce volumen idque miuimc ultimum sextum dieatur nihil facit , 
quum ignoremus quantum singula volnmina continuerint. Eullus 
dubito quiii Cod. ILseui. n. 61 ad idem opus pertineat et faiso 
kadhto Kamai-ad-dtn Abd-al-Wahid ibn- Abd-al -Karlin ibn-Ehalaf 
al-Aneari (f 651) attributus sit. 

Codicem vivo auctore exaravit: (?)^i)\A«vJ ^>'^o ^ tX*s>! 
(ju-ju"))! a. H. 633. 

CLXVI. (Cod, 2087 = Amtn 364). 

J^a&i! tX«£&i^ ic 7-r~*« sme nomine auctoris. H. Khal. VI, 40 

plures libros enumerat in quibus versus probantes in libro ^^jail! 
obvii explicantur, sed quisnam eorum auctor hujus Codiois sit 

nescio. Initium est: ^Jt .'L^jl xLytfoiu .^IwJ^I J^Jss (^jJ! ail iX*&.. 
Codex caret subscriptione. 

CLXVII. (Cod. 748 Warn.) 

—0_^Ji^\ auctore az-Zamakhschari. Codex titulo quidem desti- 
tutus est, sed ilium revera al-Anmudadj continere, patet cum 
aliunde, turn ex collatione tertii (i. e. ultimi) capitis (de particu- 
lis; primum autem agit de nominibus, secundum de verbis) cum 
textu in de Sacyi Anihol. gramm. arabe y p. 11 sqq, Editum est 
hoc opusculum Constantinopoli anno 1298. 

Codex mendis scatet, sed quo anno scriptus sit non traditur. 
Hidjrae saeculo undecimo in Persia exaratus videtur. 

Alia exemplaria: Goth. 223-, Berol. (Landberg) 743 (2); Petrop. 
196(1); Mus. As. Petrop.; Esc; 178(2). 



GRAMKAT10A. 95 

CLXVIII. (Cod. 1046 Warn.) 

Incerti auctoris ConunentariuB in al-Anmudadj (in Codice .ti- 
talus est: ^bll ^ \Ss>) divernus ah al-Ardabtlii Commentario. 
Incipit hoc mode- JL, ^ ^*JI flJ ^ ^XJS $ j^JL 

^ LS-b&c &b» 3 « r ULJt ,5 ^.JLit £5 f u *u$ ^sujl A ^Jfi! 
4^ <> !^ls < r L<i> "% j>U' .feLju^ L>L«^ ^X-% f ^1 

o b ^ "c^ ! 3 yjyn ^ *a^v*jt ^ ^Bs ^ .u^ 

^ ,£% <«^> ^ (Out D ! Uyf}) ^ ^\ J S t^jM ^ 

o^-A-i «^oU J^uo^u : j&„,\ 3 <$£*« ^j p^i ..^ 

Antiquus et multis glossis instructus Codex, sed non absolute, 
nam in fine folia quaedam vacua relicta sunt. Desinit in expli- 
catione verborum quae adducuntur in de Sacyi Anthol. "gnwm. 
arabe, p, (,(, vs. 7. 

Sat multa exemplaria esstant in Buropa Commentarii al-Ar- 
dabilii, nempe in Bibl. Paris. 1287 et 1313; Hub. Brit. 1519- 
Acad. Reg. Scient. 19,(3); Caes. Vindob. 156, 157, 158; Acad! 
Or. Vindob. 45 (2 exempt.) ; Monac. 694 ; aoth. 224, 225, 226 • 
Lips. (Refaij §3) 73, 207; Berol. (Wetzst.) 75; Caes. Petrop.' 
196 (2); Mus. Asiat. Petrop.; Kasan 123-126; Palat. 380; Esonr. 
178 (1); Med. Laur. 380; Bonon. 841 (1). In .Bibl. Caes. Pefo 



96 GEAMMAriOA. 



ei-iam exstat Gominentarius al-Barda'ii (;J\3yJI) i. e. Sa'd-ad-din 1 ) 
Ms. Petr. 197(1); liosen, -Man. Ar. n. 129; Oaes. Vindob. 'jL&5; 
Berol. (Spreuger) 101 1* 1012, 10 IB. 

CLXIX. (Cod, 564 Warn.) 



O _ w O w *s - C 



a ywiJCJSe, ^j'JJ&a!! '.^jt^UJ! ,.^ u.J.^X^Ui JaUy.A j^i '(JuaJ'i; 

auctore Kamal-ad -din Abu-'l-Barakat Abc!»ar-rakman ibn- Moham- 
med (ibn-Obaidallak) ibn-abt-Sa'td " vulgo Ibn~al-Anbdri (f 577). 
qui, ut ipse in praefatione. tradit, tunc librum Bcripait rogatu 
discipulorum Buorum in Academia an-Nitzamija, ut eodem ordine 
qui observatuB est in Quaestionibus controYereie inter as-Scha- 
filum et Abu-Hanlfam, explicaret et sine partium studio dijudioaret 
quaestiones controyersas inter grammaticos scholae Bacrenfiie et 



i 



scholae Cufensie (^^AX* ^ &-Jt w*AM Lo J»£ iUajJl £ cxX^Xc^ 

C *w O 

"oLw"^ wajosaJI ^ *:i_sLai^M i}*fy+A» J*£ -BjoajIj &9^J)I (3^')' Vid. 

porro Kosut , Jfiinf Streitfmgen der Basrenser -und Kdfenser (Wien 
1878), qui in introductione ad excerpta e noefcro Codioe quae 
edidit de auctore ejueque operibus pauois egit. 

Noster Codex scriptus est anno 617. Alius reperitur in Bibl. 
Ebcut. n. 119. 

CLXX. (Cod. 1071 (2) Warn. fol. 74—133). 

3^uJj Jyet ^ &ta"iM *uJ auctore eodem Ibn-al'Anb&H. 



Brevis praefatio, poBt bistnillam, liaeo eBt: iteL-s. qIs <Xsj Li 
i=>LX^j SLJ vj^fil ^1 ujtyS^i i^Xj> t5 ^Uca' ujUCf^ o^3» JoLawo 



1) Sa'd ad -din eundem esse ac al-Barda'i patet o descriptione Codioum in oatalogis 
h. 1. lauAatis. 



GftAMMATiCA. 'rf I 



< .LjIc^I xo=-yt XeLuoJ! bJw-J 1 ,5 w=A— *-*s ^ tV ^^Ji^J { .li&s/fl 

Sequitur index triginta capiturn in quae liber divisus est. lit 
vero pateat quid vox iL-ij>t in titulo significet, adscribo initium 
capitis primi (aJVXjIig _^s=vaJI Ju-j^S ^^jla (5) : j^JlJI |Las! .. } t ' Ax,\ 

jul*^- Lg-Le «>.CjftJ' (jJI W&JI j4jj>| &iiflJ!. 

Reliquorum capiturn inscriptiones hae sunt: 

2 j^sUJi Kb! ,Lo! ,3; 3 JJUJI J,; 4 JJiJ! *LyJijt j; 5 .£ 

8 JjfSVil 3 J-wpl i5^*S £; 9 fejb^t j|£> £; 10 ^UiJI £; 11 i 
(j«La]I jJo! ^ j£ i>J; 12 ^LiiM ^e <3 ; y jj-w J^s» ^; 13 (5 
(jwLfiJt *l*JiSl; 14 idxJt (j*Ls ,3*, 15 &Z&JS [j*Lo ,3; 16 (jwUs ^ 

^Lit; 17 xLtt *5 Lby^ ^J' Qj- 5 ' &> 18 ^J^ lHM O^ -3 
'XJuJt J,; 19 tiX^Los (^jyAsu |wXi. J»Jtsu j|>-> J-j 20 oUS< & 
XixJL. ^ JJjJL vi^j Ij U JJttJt J^ £ ^XH; 21 KJls^i .^y ,5 

*u» Ub^; 23 aJL>$ -Ox .£* aJLsJLi uaao^JI ^jJL &• 24 /6 <% 

(jxXJUi/^i 8^.-i>5 -.wo jw^JL-c c fJuii^ (jwLkJUlj uA-^v-Lj 'Loj 25 ^ 

: U^Ul!!; 26 ..Swto,Uit.- :! 3j 27 JJUl? J^iLJLJt 'iUoJl&a j; 28 ^ 

^j^wL-JiJL (j^LoiJi X^L*^; 29 JLJ. wl^UaiLwt ^; 30 J^JuUv^f w | 

H. Khal. opus bis memorat: V, 335 ubi :ml1 pro *J et .III, 
619, ubi idem in *<w corruptum est. 

Cat. I. 13 



J<j GRAMMATICA. 

Nitidum hoc et multis vocalibus instruotum exemplar unicuni 
in Europa vidotur. Bcriptum est anno 600, 

CLXXL (Cod, 1750 = Amin 15;. 

■"L v 'Jijj .^X-WIj v j 'X^.-. U Kijit^ J, l USi\ iiij,fi eodera Ibu-al- 

Anbari auctore 1 ). Cf. H. Ehal. IV , 256. Sunt duo folia ante 
aliquot annoB deenripfca, 

Aliud exemplar rnibi non innotuifc. 

CLXXIL (Cod. 948(2) Warn. fol. 42-62). 

ysuM J, _,L«uJi auctore al-Motarrizi (f 610). Liber jam editus. 
Codex scriptus est anno 995. 

CLXXIII. (Cod. 924(2) Warn. fol. 29—46). 
Idem liber. Hie Codex anni nota caret 

CLXXIV. (Cod. 266 (5) fol. 97— 146). . ' 

Terfcium exemplar. 

De Cod. vide supra ad num. LX. 

CLXXY. (Cod. 626 Warn.) 

i^aJS, Commentarius ad praeeedens opus, auctore Tadj-ad-din 
Mobammed ibn-Mobammed ibn-Abmed al-Isfar&ini , qui etiam al- 
Lob&b scripsit (n. CXCVIII). De hoc grammatico nullibi articu- 
lum invenit as-Sojuti; in Catal. Bibl. Palat. (n. 379) legitur, eum 
bunc Commentarium anno 684 absolvisse sed secundum von Ro- 
sen, Catal. Bonon. n. 264, jam anno 674 mortsuus est. 

HuHibi quidem titulus vel nomen auctoris in nostro Codice 

1) Perperam m inscriptione Codicia appellotur Schoraf-ad-dln. 



GRAMMATIOA. 99 

comparet, sed oollato Codicis initio cum primis verbis Codicis Go- 
tham n. 238 res omni dubio vaeat. Introduetio quae in Cod. 
Goth. 237 et in Cod. Lips. 24 invenitur in hoc ut in plerisque 
Codioibus desiderate. Of. Pertsch, Cat. ad num. 237, ubi cetera 
exemplaria enumerantur, Addi potest: Ind. Off. 891,892, Bonon. 
264, 265 (1), 266-274; Palat. 379 etc. Anno 1850 in urbe Lakhuau 
editio iibri prodiit. 

In margine hujus Codiois eomplures exstant glossae, sed in 
priore tantum ejus parte. Seriptus est anno 964. 

CLXXVI. (Cod. 644 Warn. fol. 120 v. -124 v.) 

Initium Commentarii ad al-Migbdh, qui, ut ex praofatione 
apparet, inscriptus est « ^llikjf ^tyf ^ < [J2% Hujus Com- 
mentarii H. Ehal. mentionem fecit (s. v. ._L*-*flil)., addens ejus 
initium esse L»-Lo tL* jjf j^ ^j ^jj .j^ quod revera 
est initium nostri operis. Nomen autem auctoris neque ab eo 
indicatum est, neque e nostro Codice comparet. 

"Ex praefatione apparet, auctorem hunc Commentarium compo- 
suisse rogantibus duobus filiis quibus al-Migldh explicuerat. Multa 
tradiderat quae in Commentariis ^uJI et -UXs^t l ) dictis, non oe- 
currunt; quapropter petierunt duo illi filii ut novo Common tario 
librum al-Migb&h illustraret. 

Sunt septem tantum paginae; ultima verba sunt: &Jo£ J.«i^ 

f-t:^ ..^jJ j^ 5 c^'j et custos paginae est cXjJ. Ut recte obser- 
vavit Loth (Cat. Ind. Off. ad num. 893, ann. 1) nulla certa ratio 
intercedit inter hoc opus et ill ml quod Codice Londinensi aliisque 
cum inscriptione J^jt continetur. 



1) Hie Comment, reperittir in Acad. Orient. Vind. n, 49; in B. Monac. n. 11; 
in Mus. Asiat. Petrop.; Goth. 248; Berl. (Wetzat.) 77, (Sprenger) 1079 (Land- 
berg) 32; Escur. 17B; Eosen, Manuscr. ar. 139 (2); Bonon. 277 (2)— 281 etc. 



100 giumBatioa. 

CLXXVII. (Cod. 1294(13) Sohulfc. fol. 153-155). 

Fragmentum operie j.«s*\JLJi ,3. yh£)j' cujus auctor est. Mobibb* 
ad-dtn Abu-'l-Baqa Abdallah ibn-al-Hosain al-Okbart (f 616). Surd 
4. pagg. Sequutttur usque ad fol. 181 multa aphorismaia et frag- 
monta qua6 nullam separatam mentionem merentur. 

CLXSVIIL (Cod. 1911 = Amtn 182). 

« joju'b}) B.JJl ~f&4 * *^y' oiiutaodi eive Commentarius in car- 
men grammaticum jUaW! 'b.(AJ! dictum quod composuit Ibn-ai-Mo'ti 
(f 628) (Cf. H. Khal. I, 414, n. 1144) auctore Mohammed ibn- 
Ahmed al-Andalost al-Bakrt as-SchartscM (f 685). Est spissum 
rolumen cujus autem priora folia perierunt, duae korrasae ut 
yidetur , restant jam 264 folia. Auctor in subscriptione sequentia 

monet: oDubu ^ »~S& — aX^m*, wusjjj &UI rff^ ^-r^ J-*? 
I^aIc \J&} Hi Lg-XJLSP^ j^ic "rfjjj! Kt\S u\-*-x L^asIc «>Ji' XiL«A/> 
bjiA-S sLgi&JI BlX-^p ystjSJI &*& Kdiyi -:u.ar* iL/obUJf ^U^i ^y*-!! 
-S>UJi iAac v^_j ujot ( ^_J iXt»3? &)Jf iXu= _^_jt .^ypJt _,uXj i^LaaJI 

L^Ac *»^.«aJ wl^i^t J* l^Ajjjj LgjUh>3 L^jlJLaj (cifi jLwl &IM «Jut 

Wj§> I^ax fLs? LjasJ^ iLL>! ZiyAj *L>(c iL£vJ>Aax ^J! t-fcXi iXS 
Bety& &L^% AaXS'j **£*> ^Juc ^JlXJI .iXj ^Ail ttljS tXJ>j f.^*^) 
iJiLftJi c\a£ *_*J L+Jj^ Oi^-^Jj iWa«|j£ jj-c JJy*/j OUS5^j *3^ 

U^\U& AAjS\Lalj _.^„AO^i ^1 ^1 &/!*& J^a&JI ,i.l —Ia^ 1 . f,^ J^C 

oLo^l q* jui ^yu lA-Sj, /Uf; &Ii>- &U' ajti'l fci'sLSj &j'Uib BOuUJI 



GEASfMATIOA. 101 

uUj &>bLa! ^ a! «i>oi! OwiLi wlyaj ,*J»_e mlXJLcj, L^JU f,^ ^e 

,^-c XJ^xJjj hOJLrJ! Js.a^o- ^>rJ! qIs *UI fL<w qI t»)Jj L jx£ (sic) 

aj iJj( &ai ^IsJ!. Sequitur annotatio qua docemur hoc apographon 
absolutuin esse anno 724. Codex charagfcere naskhi exaratue est. 
Badr-ad-din do quo hie sormo est, soc. H. Khal. V, 443 obiit 
anno 70S' 1 ). 

Alia exemplaria operis Ibn al-Mo'tii cum variis commentariis : 
Ms. Bodl. n. 1201, 1209 (Uri) 209 (Nic); Mb. Ambros. n. 144 
(n. 145?); Ms. CidHammouda p. 16; Ms. Berol. n. 415 (Ahl- 
wardt) Cf. Sprenger 1014; Ms. Esc. n. 9, 22, 23, 195 (3). 

CLXXIX. (Cod. 2238 = Amin 520). 

Liber ab initio (prima korrasa deest) et fine mutilus , qui in 
margine inscribitur: _^suJt \k, ijya&J! _„& et igitur coraraentarium 
continet in librum ab H. Khal. IV, 439 laUdatum s. t. uy*M^> dyas 
auctore eodem Ibn-al-MoHi, cujus divisionem vide apud Nicoll, 
Cat. Bodl. II, 203, n r 247, 3. Auctorem commentarii fuisse 
Djamal-ad-din Abu-Mohammed Hosain ibn-Aj&z (f 681) putavit 
Sohaikh Amin, quod satis probabile videtur, quum hie Commen- 
tarius apud populares auctoris magna fama fruitus sit. Alia exem- 
plaria asservantur Oxonii et describuntur ab Uri n. 1079, 1097. 
Alium Commentarium in idem opus vide apud Aumer Cat. Monac. 
n. 703. Solum textum exhibet Berol. (Landberg) 260. 

CLXXX. (Cod. 1922 = Amfn 194). 

« y^JI ilsybj ' s^**J' Xa^G" auctore Abd-al-Mon c im ibn-Calih 
ibn- Ahmed ibn-Mnhammed at-Taimt. H. Khal. sub n. 2669 (II, 
240) nil nisi primam partem tituli memorat, neque in Catalogis 



1) Amin in margine notarit --J» J— >,JI ' iX-S 1 ujjjI q_j lX^s? &L» 



102 GRAMMATICA. 

bujus libri mentionem inver.i. Ejus »eopus autem optime cognoE- 
citur ex verbifi quibus auefcor ipse iliius rafcionem reddidit quae 

b. 1. ■ describam : I; Aa,,, Jk„c KjL&ti 3 i ^j>7 J^ al' ; cW Jk.su U 

Quod ad aetatem auctoris attinet nescio quid sibi voluerit Land- 
berg cum releget lectorem ad Abu-Makbramam vel ad Catalog. 
Mus, Brit., ubi locis laudatis prorsus alia nomina occurrunt. Hoc 
tantum constat eum vixisse ante annum 685 nam eo anno Codex 
noster cbaractere naskbi perspicue exaratus est. 

CLXXXI. (Cod. ...948.(1) "Warn, fob 12-40). 

'■'■■■» - - 
XasIXII auctore Djamal-ad-din Abu-Ami* Otzman ibn-Omar ibn- 

abi-Bakr ibn-Junos , vulgo Ibn-al-Hddjib dicto (f 646). 

Hujus libelli multa exemplaria in omnibus fere Europaeis Bi- 
bliotbecis exstant, et jam saepius editus est. 

Codex ineleganter scriptus est anno 996. 

CLXXXIL (Cod. 924(1) Warn, fob 1-28). 
Idem libelluSj satis nitide exaratus, sine anni nota. 
CLXXXIII. (Cod. 1304). 

Idem libellus cum permultis glossis. Priora folia quae exci- 
derantj restituta sunt recentiori manu, sed textus tantum, non 
glossae, ita ut glossae incipiant a verbis al-Kdfijae "^ ol-A_^% 



giumkatioa. 103 

(iLJi JLj:_j. In singulis paginis quinque tantum versus textus 
ecripti sunt, inter quos vacuum spatium relictum est quod implent 
glossae , quarum pars etiam margini adscripta est. Ex subscriptione 
patet hoc exemplar scriptum esse anno 988. 

Emtuti ex Bibliotheca Guiiielrai Ousolcy. 

CLXXXIV. (Cod. 1022 Warn.) 

Hoc Codice contineri Commentarium Radhi-ad-din al-Astarabadi 
in Ibn-al-Hadjibi librum c. t. iL.olJli putaverunt Weijers et Dozy 
sed quominus idem statuamus vetat, quod prima verba quibus 
exorditur bic Commentarius in exemplaribus Londinensibus (Ind. 
Off. Loth n. 912—916) et Escu'rial. (Derenbourg n. 18, 91) ') 
plane ab iis quae in nostro Codice leguntur diversa sunt. Aceedit 
quod nulla Radbi-ad-dini fit mentio in Codice neque in inscripti- 
one, neque in subscriptione ita ut unicum argumentum, quo in- 
nixus Weijers illi hoc opus adscripserit situm sit in aetate Codicis 

quippe qui anno 687 scriptus sit. Subscriptio est q* £}j*^ otij'i 

JjLaJ) a)JI & ^sflji lXaxJJ v^ ( V; p™*^ V 1 -^' Sl ^-^ j-Ar^' 

O^o jjtfi _^jtJt J, L^j j.ciAil (aut (•*-**— =*■) (Jfr-**-^- ^ <j-* L ^* J ^' 

oWt q_e aJJ! \S>\JT ^yX&£ Xyai ^ 1/vv iCU- K^\il ^j; prae- 
terea in ultimo folio et in margine exteriore legimus ___ w 
^SjJ^iJ! et in fronte Codicis, sed manu recentiori, J^tX^iJI clgJJ 
et ^LgJI (-jA-^ _!jvwJ. H. Khal. quidem Commentarii Ghodjdowanii 
mentionem facit (V, 8) sed hunc virum nominat Djalal*ad-din 
Ahmed ibn-Ali et initium ejus Commentarii quale transscripsit 
bibliographus Turca non minus diversum est ab eo quod noster 
Codex habet quam initium Coram. Radhi-ad-dini, Sed ipsum illud 
nostri Codicis exordium plane idem est ac illud quod legitur in 
Codice Monacensi n. 714 apud Aumer, ita ut pro certo affirmare 
possimus nostrum Codicem eundem Commentarium continere ac 



1) Cf. Cod. Berol. (Landberg) 639; Cod. Constant. (Koprulu) 1488, p. II. 
n. 307. 808. 



104 GRAMMA TICA. 

Codic, modo laudatum, quo aufcem auctori? nomen non docemur, 
nam de ipsius auctoris Ibn-al-Kitdjibi Gommentario eogitari nequit, 
quum ut jam obserTavk A.umer giossematibus in Codice praomisaa 
sint verba *^_s. Aliud exemplar ex quo p'iura cliscere poseumut 
deesse A r idetur. In fronte CodicJE lector adnot&vit ij^J.\ Ja^£: et 
revera probabile est Commentari: auetorem earn Bahr< Ghodjdowan!' 
ipsum qui Codicem scripsit. j^isi igitur in textu H. Khal. sit 
vitium , stafcuendum est duos virot diversos eodem looo oriundos 
opus Ibu-ai-Hadjibi commentario illustrayisse. 

Passim in margine alia sed antiqua tamen manu glossae emit 
additae, quae praesertim in libri initio frequentes sunt. Vid. 
Weijers in Orient. I, p, 354—357. 

In fine occurrunt exoorpta (Persica) ex libro quodam al-Ba- 
kharzii (f 467) ad exegesin Koranicam pertinente cum hac in- 

scriptiono v_aa*« .L«/iM qlX.*^o ASM ^^AH ^M^ j?sv&J! *^ q* 
Sunt sex paginae. 

CLXXXV. (Cod. 1230 Schult.) 

Titulus (ut in praefatione dicitur) ua^xiUJI _~j* .p 'ius^Ji. 
Quis auctor sit Commentarii quern hie Codex exhibet, mox patebit. 

Commentarius incipit hoc modo : ' ,sfob> K.^-Jan ^e &UI Jw^l 
«aJ|jJ Joi^ B^JCwij '&IU> XxJLku; vjbj£ \XT caet. Deinde: 0>ju) 

<*.*jLjw p.j-«5 &lbUJ! J-_> J>_fc LaXil* L-^-ilj *■£>•_& tLytf' djL^tj 

JjM xJ^Lw ^Uit J^UJI ^Uj| ^1 j^a*\ K*je> ^ iodU> 5 



GRAMMATICA. 



105 



( l \jiij3u qJ *^M QjJJtj 'LiJJi §&>■ ySijJI ^^Ua "jJaJIj v_aa-wJI 



l_AJOI ft A, 



JU. 



Ex hac praefatione jam patent sequential 

1°. Auctor librum suum dedicavit emiro Jahja ibn-Ibrahim ibn- 
Jaghrosch UCLo, qui quidem mini ignotus est, sed quern Tatarum 
fuisse ipsum gjub nomen satis indicat, 

2°. Auctor iara antea alium eumque ampliorem Commentarium 
composuerat ; hie vero . est secundus breviorque, 

Conferenti itaque H. Khal. (in v. _^aJ! Ji Soil/) et as-Sojuttum 
in Vitis grammaticorum facile apparebit auctorem hujus Commen- 
tarii esse as-Baijid Rohn-ad-dtn Hasan ibn-Mobamraed al-Astardbddi, 
quippe qui tres Commentarios in al-K&fijam composuerit , magnum , 
medium et parvutn. Horura medius , isque omnium celebratisBimus , 
revera al-Wdfijah vocatur. Porro as-Sojutius de as-saijid Rokn- 
ad-din tradit, eum anno 672 Bagdadum reliquisse et al-Maucilum 
habitatura venisse, ibique tres Commentarios in Ibn-al-Hadjibi opus 
composuiBse ia^ylil 10 .£,&'. Addit auctorem a Tataris 'maximo in 

honore habitum fuisse Axd! JOc JC&lli- j' 3 qW et mortuum 

esse die 14° mensis C/afar anni 715 2 ), et quidem al-Maucili, ut 
testatur Ibn-Habib. Valde itaque verisimile e8t / emirum. ilium cui 
hoc opus dedicavit, urbiB al-Maucili, anno 659 a Ta'taris expug- 
natae, praefectum fuisBe Tatarorum imperatoriB nomine. 

Nos hie Commentarium medium as-saijidi Rokn-ad-dini habere , 
ex initio opens facile patet. Nam Codex Escur. 95 et 96 qui 



1) Vooales addidi ex glossa marginoli. 

2) Sic legitur apud as-Sojuti, et eundem annum indicat lbn-Hablb {Orient. II, 
p. 824); sed as-Sojuti addit, al-Asnawiam (^JwSft) in KaajIAJI oliub tradere 
eum anno deraum 718 diem snpremum obiisse. Apud H. Khal. legitur enra mortuum 
esse anno 717. 

Cat. I. 1* 



106 



GRAMMATICA. 



inscriptus est Jawyd! iLwiLJJi ^^ auctore Rokn-ad-din, plane 
ut noster incipii adJ! lX,_£"), et ultimum in illo vocabulum, plane 
ut in nostra, est o«^J..\. Praetorea initium operis ot tota praefatio 
plane convoniunt cum initio et praefatione Codicis BodL (Mc.) 
234, qui (cf. imprimis Pusey p. 528) kkw<^ll inscriptus est, cum 
init. et praef. Codd. Lips. 19 et 20, Cod. Monac. 710, Goth. 253, 
qui etiam Ja^/ii' continent. 

Codex noster satis distincte scriptus est. Subscriptions ultima 
verba sic audiunt: .v-c>Jt \^ J, (sic) 'g**dl sck$> ^ £^*JI o 3 
CH j-T o-J "-^ *^*> *-p-^ -H& jfr& "& rf^ c^o 5 ,5 (sic) 
•■^X-A-*V.nnde itaque vides awwt notam desiderari. Prima pagina 
continet enumerationem et refutationem dubiorum quae moveri 
possent adversus definitionem: oJud j^L i-toj Ja^J K-JJJI , et sic 
incipit: u^Uf ^Ju Q t j^r ^ iU.JLj5J j ^Jjj uJ^i Q ! ^Yl 
gJi ^t Ul J^*if ^> 3 . (Cf. infra n. CXCI). Initio Commentarii 
complures , reliquae parti pauciores glossae marginales additae sunt , 
quae fortasse Alium ibn-Mohammed al-Djordjant auctorem habent. 
Major Commentarius Rokn-ad-dini al-Astar&badii Lakhnau editus 
a. H. L280 exstat in Ind. Off. 912, 913, 914, 915, 916; Petrop. 
160; Monac. 715 (?); Bibl. Escur. (n. 94); Bonon. 291 (von Rosen). 
Medius praeterea exstat in Bibl. Athenaei Daventriensis (1834 
XV), Par. 1228, (Ochoa) 7 (cf. Journal asiatique, 4 e se>ie, t. IX, 
p. 82); Ind. Off. 917, 918, 919; Bodl. (Uri) 1146, 1158, (Nic.) 
234; Goth. 253, 254, 255 (cf. etiam 256); Monac. 321; Berol. 
(fol. 60) cf. Sprenger 1023, Vollers n. 5, Landberg 777; Guelferb. 
n. 132 et fortasse n. 58; Lips. 16(4) (parvum fragmentum) , 19, 
20; Vatic. 448 (auctor Catalogi nesciebat quidem quinam istius 
Comm. essent titulus et auctor, sed esse Comment, medium Rokn- 
ad-dlni patet ex iis quae in illo Catal. de praef. dicuntur); Bonon. 
292-298; Napolit. n. 69; Escur. 95, 96, 153 (cf. etiam 154) 



GRAMMATICA. 107 

et Societ. Asiat. Calcutt. (Gatal. p. %). Vid. porro Pertsch ad 
Cod. Goth. 253. 

Parvus Commentarius Rokn-ad-dini nescio an uspiam exstet. 

CLXXXYI. (Cod. 2229 = Amin 511). 

Inscribitur hoc volumon: »2uiuaJ! .U>v^l v^jUS' ^~a J.liJI .RavJi 

«jj6LO KaX&L! r*,& A et nomen auctoris dicitur fuisse Imam 
(J 

Jahja ibn-Hamza prophetae nepos (M Jiy*; £?})• ^ e vera continet 

Commentariuin prolixum ceteroquin incognitum in librum notissi- 

mum Ibn-al-Hadjibi iuiUJI dictum et exorditur hoc secundum vo- 

lumen a verbis textus: ^-^-c /e-J5$ _•>'. J.— *9*# ^^a ^..wli U l ^*X\ 

£nJ1 v^y 1 1 uae l^guntur p. 15 1. 9 in editions Constantinopoli- 

tana anno 1234 typis vulgata. Auctor hujus Commentarii fuit 

e familia Schariforum Hamzitarum, quae sub finem saeculi sexti 

Hidjrae in urbe Sanaa rerum potita est. Vixit saltern post annum 

646 sed accuratius aetatem ejus definire nequeo, nam Codex 

403 = 2122, ad quem Landberg lectorem relegat, quod sciam, 

nihil de nostro auctore tradit. Eum fuisse fratrem poetae et Kha- 

lifae Abdallah ibn-Hamza, cujus divanum infra describemus, non 

licet suspicari, nam inter fratres hujus nomen ejus non recen- 

setur et Ibn-al-Hadjibi aetas demonstrat eum saltern duabus ge- 

nerationibus post Abdallam vixisse. 

In fine nonnulla folia perierunt, nam Codex abrupte desinit in 
explicandis verbis: isS\ «_* Kp^Xrxi s^wX^sj '&jSlt« Xrar> lAa^LJ' 
ed. Const, p. 30, 1. 10 a fine. Sunt 172 folia. 

Codex, ut libri habitus et soripturae ductus testantur, in Jemen 
exaratus est et probabiliter quidem tempore ipsius auctoris. 

CLXXXVII. (Cod. 2237 == Amin 519). 

,_A,:>.lJL c? jl iUstf ,|_e rfv^JI Uo£, Commentarius in eundem 
libellum Ibn-al-Hadjibi , sine nomine auctoris. Collato antem Codies 
Gothano 257 apud Pertsch, Cat. I, 269 patet ejus nomen esse 



108 GKAMMATICU, 

Schams-ad-din Moliamraed ibn-abi-Bakr ibn-Mohammed al-Khabici 
(Cf. H. Klial. V, 8) qui probabiliter exeunte naeculo septimo vixil, 
Codex noster bene soriptus multas continet annotationes sed finis 
deest. 

Alia exemplaria enumeravifc Pertscb 1,1, quibus addenda sunt 
Bcrol. (Sprenger) 1022; Ind. Off'. 920. 

CLXXXVIII. (Cod. 2404). 

(^^ py« j> .yiJ! Jy.£ Ka^Ls* ut recte quis in fronte Codicis 
librum inscripsit, nam continentur eo re vera Glossemata quae 
Abd-al-Ghafur Lari (f 912) edidit in Commentarium quo Djami 
(f 898) illusfcraTit Ibn-al-Hadjibi K&fijam. 

In fine Codicis additae sunt variae annotationes y.g, 5 folia 
implent annotationes de Korani lectione sed nullius valorie sunt. 

Alia exemplaria: Ind. Off. 928, 929; Berol. (Landberg) 527, 
616; Petrop. 244 (2) ; Cantabr. (Kings Coll.) 141; Constant. (Ko- 
priilii) 1464; Calc. (As. Soc.) p. Id n, 499. Typis expressa sunt 
in urbe Dehli, Constantin. 1253. Cf. porro Pertsch Cat. Goth, ad 
num. 259. 

Codex satis bene exaratus sed sine anni nota anno 1885 emptus 
est apud M. Nijhoff (Cat. 251). 

CLXXXIX. (Cod. 740 (5) Warn. fol. 41— 89). 

Annotationes Ibrahimi ibn-Mohammed al-Mamuni Schafi'itae 
(t 1079) ad glossemata modo descripta. Yid. H. Khal. "V, p. 15. 
Annotator suas lucubrationes nuncupat fa'Ju>A> r^^ij, VO>*&* ^y>. 

Codex (50 foil.) ex autographo Ibrahimi descriptus est. 

CXC. (Cod. 581 (2) Warn. fol. 80 ad fin. Cod.). 

Ibn-al-Hadjib al-Rdfijam suam jam editam metro adstrinxit, 
et huic grammaticae metricae titulum 'LLs\jJ\ dedit. Quam hoc 
Codice oontineri, dubium esse non potest, hoc poemate cum al- 



GEAMMATIOA,. 



K&fijd comparafco. Observandum enini eat inifcium CocUciV, ?Kflv 
ditum esse ita ut primus versus in Cod, ait; 

LgAC L\& vXsu JJLvj' >jii li-.-jo j< J ; ..,ri ,....,, ..J.r- ( y.v„., 

Additus eat copiosue Comment-arms, quern >\h ipuo Ibu-f'b-FiV'ibr 
compositum esse putavit Dozy baec allegata : i>Hb- H„ Kb-"J. )r't: : 
Xbn-al-Hadjibum revere, cuann al W&ftjmn cmmumiwin ibv.\i. ::;:■•::';■■ 
addit quidem bibliographus Turca, etiam Abulfedaio niiKiloiK {>.<»>,. 
posuiase Conuaeufcarium , Bed hie V. D. bsuo dubio CtoMOMtetiii:: 
quem noater Codex exhibetj non ecrips.it; nam Abulikla om^ 
Buum abaolvit anno 723, et noster Codex iam aimo 08(1 vztji&w 
est. ' Si autem Codice inspecto reputainus anctorom nocupcr }?,?-- 
dari in 8 persona 0$ J) et Coinmentario praeuiissa ob,tj ?ovba; 
a5j-3, multo veroeimilius videfcur Commentar-ium soriptum ©gro ab 
aaonymo quodam eujus mentionem H. Khal, naglarik 

Textus cum archetypo collatuo ;,st quod testaiitur aimofcatioueE 
marginales. 

Dixit Caairius (ad num. 146), hoc poema adeo rarum esse, ut 
nonnisi in Bibl. Esour, reperiatur, sod o^sfcat quoque in BibL 
Bodl. (Uri) 1181 (1) (cf. Add. et Emend., p. 611) ubi etiam Com- 
mentarius additus est l ). 

CXCI. (Cod. 248 (2) Seal fol. 11-13). 

Quatuor paginae, quaruia auctori anonyiao proposition fuit,. ut 
dubia quae moveri possent adversus defimtioneiu. *j&1 JaJd x4iH 
'<&£* J^X (a qua Ibn-al-Hadjibi at-E&ffiak inoipit) in medio po- 
neret ao refutareto Sunt autem dubia ista numero decern, Imtluaa 



est post bismillam: &£i>\ Jl£fcl «^ s o^ j^l :%x> i vjjfi ^3 

Scriptae sunt hae paginas aimo 935. Similis argumenti una 
1) Exemphria quae praeter too enumeravit Dosy continent CoBjiHentarium lUsi J!„ 



110 GKAMMATICA. 

pagina praemissa est Codiei riontro 1230 (iuillH „.JX £ iL~i^.Ji, 
supra, n. CLXXXV); et in Codice etiam Bodleiano , ab Urio (p. 246, 
n. 1180) descripto, post anonym! Commoiitam-ni in Ibn-al-Hadjibi 
al-K&fijam i sequi legitur: Lioellus sax fuliortnn , completions quaes- 
liones el rcsjwnsiones , ad dictionis definition cip r>ertinenie$. Unde 
tamcn cfficiondum videtur, in Bodleiano Codice £>?riptionem illam 
majoris etiain ambitus esse a nam in hoc nostro 246. — "Weijers 
{Orient, I, p. 840 sq.V 

CXCII. (Cod. 678 (3) Warn. fol. 59 et 60). 

Explicatio quaestionis, L |^ij! XJIaw.,* dictae, ex Ibn-al-Hadjibi 
al-K&fijah, auctore anonymo. Locus, qui spectatur, exstat in ed. 
Constant, p. )T med. (rude a verbis: ^.!l "# .fia/i £ J^o ■%). 

Sunt 3 pagg., sine anni nota. 

CXCIII. (Cod. 1759 = Amin 24). 

i—A-^Li.-. "o_jif -JCAsliiJi —}Jii ' \\$>\j,mi _,.& auctore Abd-al-Qadir 

ibu-Omar al-Bagdadl qui anno 1093 obiit sec. H. Khal. IV, 521. 
Idem ille edidit lexicon vocabulorum difficiliorum, quae in Libro 
Eegio (s^oUS'Lw) occurrunt sec. H. Khal. VI, 626, quod describitur 
a Fliigel, Cat. Vindob. I, 141. De alio 6pere ejusdem cf. ibidem 
p. 136, n. 133. De libello notissimoK.ArLw.JS cf. praeter H. Khal. 
IV, 3, Pertsch Cat. Goth. I, 230, ubi de exemplaribus hujus libri 
docemur, quibus addenda sunt ea quae asservantur Londini, 
Ind. Off. Library apud Loth n. 945—954. In hunc libellum com- 
mentaries scripserunt inter alios Radht-ad-din al-Astardbddi et 
Ahmed ibn-al-Hasan Dj&rabardi in quorum Commentariis qui ver- 
sus laudantur illustrantur hujus al-Bagdadii Commentario, qui 
apud H. Khal. non memoratur. Primum folium Co dicis recens 
manus supplevit, attamen dabo ipsius auctoris verba post doxolo- 
giam : iUj'iJ v.i^Ai XjiliJt iW>U _ „« ^ M vvJus^Xj &*.££ Lis 

<A£>j^w oLot _.^v.j a_aJi . J e>— jL «.s*j ^iLiXw/ifl. ,->toJi ^v&JI 



URAJIilATlCA. Ill 

{^Jut, LwJ/l Ob5s=U, WjLJLS' ....... (^ajo) 111 ^c, LxuS &S KilLwJt 

i^jU JwtoBjl LgJ'Lu' *p f^Jvi ...foAJ ,..' . ^SjJ.J ^UOjCs 

i~jm*JL j.~j tX^i x<!^LsjS v^JUb- p^w oLoi L^v'' r*-*'- 

iCxs-yoi, Lwo.iAj LgJyAj B~jLJj L§£-" &5*lf=>. (im-w^J, L^j Ojii! .jjvJS 
^3 &Du ULa^O*wo vi>*_e.^vj iiX_Ji3 & xJL^>A3 ULo £>}' ^» ........ 

#JI »_xLft aD! (jLwt l.vl *U.w. Fol. 2 — 29 et 55 — 88 autographon 
auctoris continent ut patet et verbis quae descripsi et subscripfcione , 
quam h. 1. describam: tX-xj w^';S^' «lX_J> d>jy*u q-» pl'Jjt ,..l^ 
tXaj Ua. Je _kJ>- „sL,o (^ __am_c KiiLiJI 5uu~*iil 'xXd q*> t_j.il! 
: X..~ <* '''-si*, &j, X-7\ ,15 ^JzsL>\ nJLjyn a-jJtf'j dU3 JtS SumJ^I Hy^gJI 

Cetera recens manus supplevit. 

Alia exemplaria Berol. (Landberg) 469; Constant. (Kopriilii) 
1486, 1487, -p. .11. -n. .303,- 304, 305. . 

CXCIV. (Cod. 2225 = Amtn 507). 

" tXoUlJi J^a^Joj ' J^I^rJI J^jwj ^Lc/ auctore Ibn-M&lik 

(f 672). De opere ef. H. Khal. II, 290, Loth, Ind. Off. p. 267. 
Apographon nostrum charactere nashhi bene exaratum est anno 
982 ab Ahmed ibn-MuBa ibn-Soltan. Codicem praecedit index ca- 
pitum LXXX et longa major pars libri praeter textum multa 
continet scholia. 

Alia exemplaria praeter Londinense apud Loth 1.1. descriptum, 
ubi etiam est Cbmmentarius auctore ad-Damamtnt (n. 964), 
Escur. n. 13, 14, 52—66 (cum var. Comm.) et 140; Berol. (Land- 
berg) 824. 



n\i 



GRAMM.YTICA. 



CXCV. (Cod. J3i2), 
: cyr %^' (J- £ ^JU.-.^Ji ,f-JaJ. Notissimus Ibmdlischaml 



J, X 
■ J 



(j 762) Commeutanus in Ibn -Mfiiiti (f G72) Alfljam.. Ami: sio!;f. 
caret Code::.: ; j-.tid rcoem esi 

Alia c-empl,: Acad Reg. Gcioai, C-' cf. Caial, p 81 — 3 S .- 
•Ur.s. hi-it. 603 (2). 504; Paris. 100 el 114 ap. Fliigel, W.Jahrh., 
»', Aiit.-Bl., j). 2. 3;' Vindob, 181, 102: Acad. Orient. Yind. 33; 
(iofcli. -a6U, (270-272); Eseur. 7 (2), 47 (3), 67, etc. 

CXCVI. (Cod. 1740 = A mtn 30). 

; a^J! 3 L? *ji^l, Commentarius in Ibn-Maliki (f 672) Alfijam 

suetorc Abu-Abdallah Sclmms-ad-din Mohammed ilm-Ahmed (H. 
Kbal. Mohammed, cf. I, 409) ibn-Djdbir al-Howari al-Andalosi. 
/motor huic operi dictando finoin imposuit, ut in fine voluminis 
legimus, anno H. 756 in urbe Mekkae ct apographon .bocce -scrip- 
turn est. niami Musac ibn-Mohammed ibn-Musa ibn-Akmed ibn-as- 
Sekaikh Abd-nr-Raknian ad-Daieali (,^_/a_jjJI), qui illud . absolvit 
14 Radjab anni 79D. Librarius de aucfcore loquitur ac si adlmc 
inter vivos e-.set (*._jLjL^ aU 1 ^..J^l), quamquam apud H. Kbal. 
U legimus cum jam anno 780 vita defunctum esse,, quod vix ita 
cxplieanduni videfcur quod nuncius mortis nondum ad notitiam 
ejus pervenisset. Cf. Makkari, Anahctcs ed. Leid. I, 111 ot soqq. 

Est spissum volumou bene scriptum. 

Al. exemplar. Ms. Escur. n. 74, 75 (Derenbourg). 

CXCVIL (Cod. 2250 = Amhi 532). 

JLs.i'ii !w>^ .£f& auctore Sckams-ad-diii Mohammed ibn-Abd- 
ad-DAim al-Binmnvl Schafi'ita (f 831) *). Carmen JL-*_#I *-^ 
dictum quod aoripsit notissimus Ibn-MtUih (f 672) satis notum est 

I) Cf. Cat. Cod. Mus. Erie. p. 238. 



GRAMMATIOA. J 18 

et jam saepius editum, (Of. Pertech, Cat. Goth, I, 242 ad & 207). 
Codioes reperiuntur in plurimis bibliothecis Europae cum variis 
eommentariis ; attamen Commentarius qui hoc Codioe continetur 
satis rarus yidetur, duo tantum exemplaria praeter nostrum de- 
prehendi apud Derenbourg , Ms. Escur. n. 16, 2 et 141 

Codex negligenter scriptue est manu ^iUJI jCJl^ ^l\ ;w c 
anno 1067. Initium periit ita ut primus versus qui explicatur sit XII. 

CXCVIII. (Cod. 2242 = Amtn 524). 

>2=uJI j, V LJJ| auctore Tadj-ad-din Mohammed ibn-Mohammed 
ibn-Ahmed al-lsfardHni qui floruit exeunte saeculo septimo '). Of. 
H. Khal. V, 302. Codex recens est; quod apud Landberg legitur 
eum pertinere ad saecuium quartum lapsus calami esBe videtur. Finis 
deest et etiam in medio libro nonnulla folia perierunt. In fronte 

Couicis adscriptum est illo quoque contineri ^^ ^jJ?J\ „& 

^»^3>, attamen nunc non amplius invenitur. 

Alia exemplaria: Vindob. 183; Ind. Off. 894; Gotha 285. 

CXCIX. (Cod. 400 Warn.) 

Idem liber cum amplo Commentario auotore Qotb-ad-din Mo- 
hammed ibn-Mas'ud ibn-Mahmud ibn-abi-'l-Fath as-Strafi al-Falt, 
qui eum absolvit mense Eabt c I anni 712, in urbe Persiae quae 
Slraf dicitur. Cf. Weijers in Orient. I, p. 342. 

Codex noster anno post Commentarium oompositum trigesimo 
primo, mense nempe Dzu-'l-hiddjae anni 743, soriptus est, et 
paginas continet 235 formae maximae. 

Al-Lobdb cum eodem Commentario etiam asservatur in Bibl. 
Bodl. (Nic.) 210, ubi secundum Niooll 2 ) Comment, titulum gerit: 
V^W '■■£/—& \2> V^ 1 ; ex constanti Orientalium more , et plane 

1) SqJBtt de eo Boripsit 'j^-Jf ^ *J ^jj| }, Cf. quae annotavi ad num 
CLXXV. 

2) Cf. Pertech in Cat. Goth, ad num. 285. 

Cat. I. „ 



114 UIUMKATICA. 

ut iu nostro Codice factum est- , textus verba minio exarata ibi a 
verbis ."Oommentai-ii distincta sunt; lud. Off. 895, 896, 897 (aliud 
auct. anonym, ibid. n. 898) et denique in Bibl. Escur. n. 25 ; 116 
el. 265. Bibl, Escur. praeterea exemplar possidet (n. 24) Com- 
mentary Mobaminedis ibit-Aiimed az-Zauzanii, cuius etiam H. Ehai. 
mentionem fecit, 

CC. (Cod. 240 (2) Seal. fol. 35—48), 

- OS ) o i, * 

^L^UjJI i^ajyaj, aut ^j.-a.iS (cum scholiis). Auctoris plenum 

nomen, inter se eollatiB H. Kbal. et as-Sojufcio in Yitis Gramma- 
ticorum, erat: Izz-ad-dln (quapropter ejus libellus al-Izzi dictus 
eat) Abu-'l-Fadhai'l Abd-al-wahhab ibn-Ibrahim ibn-Abd-al--wahhab 
ibn-abi-'l-Ha c ali al-Khazradji az-Zandjdnt. Mortuus est post annum 
655 et vixit saltern ante annum 737 quo Taftazani teste H. Kbal. 
IV, 209 Oommentarium suum absolvit. Saepius editi opusculi in- 
numora fere exemplaria enumerare non opus erit. 

CCI. (Cod. 950 (2) Warn. fol. .4.5— 61). 

Aliud exemplar, anno 1047 exaratum. Com scholiis. 

CCU. (Cod. 266 (1) fol. 1—27). 

Tertium exemplar a fine mutilum. 
De Codice vide supra. 

CCIII. (Cod. 1761 = Amtn 26). 

^jjsji ot,^.^aJ' __ii auctore Sa c d-ad-din Mas'ud ibn-Omar at- 

TafUzdnt f 792 de quo vide, praeter H. Ehal. IV, 208, de 
Jong, Cat. Ac. Reg. p. 30 n. 17; Pertsch, Cat. Goth. I, 237 
n. 200; Loth, Ind. Off. Libr. p. 276 n. 990, 4. 

E subscription patet Codiceni nostrum scriptum esse anno 938 
manu Ahmed ibn-Abd-al-Aziz ibn-Ali al-Fotuhi vulgo Xbn-an- 
Naddjar dicto f 949. Cf. Cod. Amin 5, f. 215r. 



GBAMMATICA. 115 

OCIV. (Cod. 246 Seal.) 

Commentarius ad eundem librum, auctore Aii ibn-Mohamnied 
ibn-Abdallah al-Afzari (^.6^). Ex librarii anno.tatione quae in 
fronte legitur, patot hunc Commentarium recentiorem esse quam 
Comm. at-Taftazanii. Ex silentio as-SojutSi, qui nostrum al-Afza- 
rtum ne vorbo quidem coinmeinoravit, fere efficerem ilium decinio 
Hidjrae saeculo non antiquiorem esse. Incipit: ^i-X-J' &1J iA_»_i=- 

Codex noster nitidissimus et valde perspicuus Meecae scriptus 
est. Anni nota non addita est (haec enim tantum in fine legun- 
tur: H_c u*vj^ fxy-t (3 lil.Lif yt£js\U \iXJ> ajIxS" q-. £j&1\ £Sj 
Xi.&tt 5LJC_£ (sic) ,i,yb\ £-*-J>)> sed ad decimum vel undecimum 
Hidjrae saeculum pertinere videtur. 

Exemplaria Commentarii at-Taftazanti ad al-Izzi multa sunt 
in Europa; sed hujus al-Afzarii Commentarii nullum aliud mihi 
innotuit exemplar. 

GOV. (Cod. 235 (2) Seal. fol. 70— 83). 



y «_-c ,c > - w _ 3 



jL^ys^l iUJJUii auctore Abu-Abdallah Mohammed ibn-Dawud 

ag-Cinh&dji (f 723) , nomine Ibn Adjorrum inclyto. 

Notissimum et jam saepissime editum opusculum. Subsoriptio 
Codicis sic audit : qI*^> ■f f ^° LM ^ > ^7^ *^ O"*^ ^ O^^l Oj^ 
^LiJi £>**# £ (sic = Roma) 'iUa>. 'iUmuX&Vi ^» iXi^b JJo^ &JtX>t 
Mmc K-oUij XjLp*mJ*3 \~0 r»(c c5^-*^r*^ j&" Cr* y*^' Cum hisce 
verbis, ex quibus patet Codieem scriptum esse die 12 mensis De- 
cembris anni 1518 in usum Cardinalis Legati .(iX_c2flk> delegatus) 
Romanr Egidii, cf. supra p. 87 ? A n. CXLVIL 

CCVI. (Cod. 266(3) fol. 38—65). 

Idem libellus. 

De Codice v. supra. 

'.■"■■/ 



H6 GIUM11ATICA. 



CCVII. (Cod. 1699 (2) fol. 10-50). 

Idem lilicllus. 

Do Codice v. supra. 

OCVIII. (Cod. 2GC (7) fol. 177-231). 

Commentarius in libellum modo descriptum auetorc Khalid ibn- 
Abdallnh ibn-abi-Bakr al-Azharl (f 905;. Hujus Commentarii 
exemplaria in Bibliothecis minime rara sunt et textus jam ter 
h-pis expressus est. Cf. Pertsch , Cat. Goth, ad num. 287." 

CCIX. (Cod. 2233 = Amhi 515). 

Glossae (iL_^_^,L_>.) ad Commontarium praecedentem al-Azharii 
auctore Jusof al-Fischf al-Maliki ceteroquin incognito. Initium: 

Jyb *LjI 5 £ ; Lm Jj6 ^ -*Jj3. Aliud exemplar mini non inno- 
tuit, quamquam glossae ad hunc Commentarkim in variis biblio- 
thecis inveniuntur; cf. Pertsch, Cat. Goth. I, 292 ad n. 294. 
Codex charactere magribino exaratus est anno 1220. 

. OCX. (Cod. 2234 = Amln 517). 
«*-^ 5 _j>^l JpUJS .J^> ^$. <*IuJ| K-iHii sive Commentarius 

in Kx.^^1 auctore Raihdn Agha qui sub finem saeculi decimi vixit 
ut hinc patet quod in fronte Codicis dicitur fuisse £_J_j Hasan 
Paschae quern etiam in praefatione laudibus eelebrat. 

Codex optimo exaratus est omnibus Tocalium signis additis sed 
finis libri periit. 

Aliud exemplar apud Brill (Stouts'. 174). 

CCXI. (Cod. 2235 = Amin 516). 

"^-^ -M*Sl j^ '**J& &&i auctore, ut in titulo le- 
gimiiF, Djamal-ad-dfn Jusof Grammatico, qui quis fuerit nescio , 



GEAMMATIOA. 117 

quum neque apud EL Khal. (VI , 78) , neque alio loco hunc Com- 
mentarium laudatum yiderim. Initium: j\Js sw ^gjwJi all iA*il 

Codioein satis bene exaravit Ahmed ibn Ibrahim a'l-Djahhaft 
al-Q&simi az-Zaidl in urbe Djabaia (Cod. xL») anno 1144. — Pri- 
mum folium Codici& initium alius Commentarii in K^^^Oi! oon- 
tinet, al-Azharli scilioot, 

00211. ' (Cod, 1931 = Amfn 204). 

K^s^s^'i! _,^&, Textus rubro, Coinmentarius atrc sqriptus est 

a Mahmud Pascha al-Barudt. Codex statim post Usmillam inoipit 
ab explication© primorum verborum Adjorrumiae, nulla praemissa 
doxologia vel praefatione. Probabiliter Commentarium Mahmud 
Pascha conoinnavit ex observationibus praedeoessorum suorum. 
Sunt 43 paginae. 

CCXIII. (Cod. 2236 = Amin 518). 

'<a~t*3^ul A4^X« g|w£ ' juuL^JI &J'ljJLl! sive Commentarius in 

Supplementum libri SL^^y^l dioti , quod scripsit Schams-ad-din 
Mohammed ibn- Mohammed ar-Ro'aini noto nomine al-Khattdb 
Meecanus. Nomen oommentatorie nullibi memoratur sed teste Loth, 
Cat. Ind. Off. qui sub n„ 980 eundem librum descripsit nomen 
ejus est Abdallah al-F&kihi de quo vide infra n. CCXVI. 

Codex in fine mutilus et passim glossis et annotationibus il- 
lustratus non ita male scriptue , sed recens est, 

CCX1V. (Cod. 1523 (3) Testa fol. 105-110). 

Opusoulum 10 paginarum inscriptuin &_A.^ 3 =^Ut J> s iXj>, quo 

nempe continentur definitiones vocum teohnioarum in libro al- 
Adjorrumija pbviarum. Post : .S ^ incipit a definitione voeisj^UJI. 
Ejusdem generis opusculum, sed a nostro diversum , apud 
Pertsch n. 308. 



1 18 GKAMMATICA. 

CCXV. (Cod. 1802 = Ainin 68). 

V j-*^ -i3^*-> > opuseulurc de soBtenfciiE , quae vices nonrinis 

gerontes casibus grammaticis sum obnoxiae, quod coilpok u i ;. Latlr- 
ad-din Hasan ibn-Qasim ibis Abdaliah ibn-Ali al-Movadi. iioco 
nomine Ibn-Omm-Q&shn (f 749,. 

Sunt tria folia anno 1114 bone exarata a Mohammed e al-Ghainri 
Schafilta, 



■OOXVI. (Cod. 2230 = Amin 512). 

« kX- L_! ^las _^& J.I MlX,_*_.J! v-*.^^u, Commentarius in opus 

grammaticum Ibn-Hiscbimi c. t. t3 uUjl ■'■ ^ba , auctore al-Fdkihiqm 
hunc absolvit anno H. 924, teste H. Khal. IV, 563. Ceterum de 
auctore et opere confer Pertsch: Cat. Goth. I, 312, n. 331 a ). 
Codex satis bene exaratus est anno 1153. 

Alia exemplaria hujus Commentarii enumeravit Pertsoh 1.1., 
quibus addendum est Ind, Off. 968. Editus est Bulaqi a. H. 1253. 



CCXVIL (Cod. 740 (8) Warn. fol. 223 -v.— 230). 

"^ iS -^j^' \Mf^\ .^Lm^ auctore Ibn-Hischdm (f 761), 
(et particula ex ad-Damaminti Commentario (wo^ijT iULJaJ) ad 
opus ejusdem auctoris yJiJI ^^ dictum), 

Nullus quidem titulus huic parti Codicis 740 additus est, at 
incipit ilia hoc modo post bismillam: j^u&JJ U-d^ IjlV.JLw Js 



1) Landberg leotorera relegat ad Cod. nostr. 1742 (Amin 6), unde et nomen et 
annum mortis auctoris dcsurapsit, Quoroinus idem faciamus impedit: 1° quod pror- 
sus aliud women apud H. Khal. lcgitur (cf. Aumer, Oat. Miinchen s n. 741); 
2° quod satis improbabilc videtur auctorcm quarto actatis anno quippe qui anno 920 
natus fuer-it nostrum librum edidisse; 3° quod in Cod. 1742 minime dicitur hie 
J"akilii opera grammatici argumenti scripsisse sed duos commentaries in opus parac- 
neticum al-Ghazzuli, c. t. XjIiXJ) coruposuisse. 



GRAMMATIOA. 119 

plkP ^j v^Aa^j ^j M O.A£ tXZ^° _^j! qJAJ' JU> JL^rJI -le^l 

c w vv 

J.C JSj/iJI (j»yxt &JL** J.C &jy»» *JJI jyST. &*i ^l&o J.AOS iA0 

■ w w w o - v. 

H^L-c ^ ^_yU j^^j' L*jj 5 Qfrkj-* (V 1 r-*-^ (iUA^ ^-^a^l J.-C 

yG "iJ tiLJj ! J^iJI ^c _kyccJi ^pUci o yy«j e^=> sLsuJi 

gJt ^bUxo' j l^j jlaj ^i!. Sunt 13 paginae, et ultima verba 
sic audiunt: jjd &l% J^^ _yj> 3 efclyiJl £ *1>* ^-Jaxiu t^- 

Subscripts est wWs? -b ; .£j! Jv_c _b„£j| (_>z>Lxet sjl*w» v^ii" 

^ xU! Jy£ A^ &\ jjjt JU> X^i*J! JUJI .fUtfl .g*Atf,«JJI 

,^j>.OU*!t yisl O.J J.c a£A> ^jwi aJL&J *X?y . *JlJI bJwsj JJiJ>. 

Fragmentum e Commentario Damaminii quod sequitur f. 229 
occupat duas tantum paginas et dimidiam. 

CCXVIII. (Cod. 2245 = Amin 527). 

Ejusdem Ibn-Hischami tractatus alterum exemplar. 

Hie Codex continet fol. 236—239 fragmentum Codieis alicujus 
majoris qui postea in diversas partes diyisus est. In Cat. bibli- 
othecae Kopriilii tractatus ejusdem tituli laudatur p. tU, n. 1598 
Bed adscribitur as-Sobkio, perperam ut videtur. 

CCXIX. (Cod. 1874 = Amin 147). 

« uo u&*w« ^ < iJowJ! „Ji s. ~£o '), editio seounda aucta 
et emendata libelli \JS ^<s>\ £ lA&JI quern conBcripsit Athtr- 

1) In hoc exemplar! utrumque legitur. In altero _*J scribitur. 



120 grammatjca. 



ad-diu Abu-HaijAn Mohammed ibn-Jusof a"i-Andalosi f 745 (cf. 
H. Khal. IV, 16, n r 7428), auotore Ibn-IIischdm (f 762). 

Idem opuKcuium ut videtur Kopriilw v. Ha ji. 1593 sub tiuilo 

CCXX. (Cod. 2248 = Amtn 530). 

Ejusdem opusouli altorum exemplar. 

Sunt fol. 240—244 Codicis de quo dixi ad n. OCX VIII. 

CCXXL (Cod. 2246 = Amtn 528). 
l£X^>t 5 f^iLil J, JoLm/o, traetatus ad gTummaticam pcrtiuens 
auctoro eodem Ibn-JIischdm. Ut pa teat qua de ru agat describam 
iiiitium: Oyx V ^l L^ ^aj! :£\> i^JI i^JI ^^\ $ 

^ 'Ify \&U ^ -o^'jiLaJI Jy ^ £ ^J! iu>y qC ^ 

r^ 1 >**'. L>^Lii*oi v'7-^ O 1 ^' iULj V^ *^ >**■> a* 
Ui^JI S-«J-*Ljt a -- r jx'll-iLAJ ^U>^ 3 JlAJI '«J J-Jjdfj Jw«Uj 
JG ^ ^ ^ UojI. -JISj..*^ ^U-|jbLj> lA_T 3^U ^ 

c. 

Sunt fol. 245—253 ejusdem Codicis ad quern olim pertimicrunt 
libelli praecedentes. 

CCXXII. (Cod. 2249 = Amtn 531). 

Xj,^UJI JJUUi ^ &»j*1H BA_*_ci»JI „^ sine nomine auctoris. 
Carmen diversum est ab illo quod deseripsit Loth , Ind. Off. sub 
num. 969, quamquam ejusdem generis est. Initinm: 

L*4ri 3 yisJL lyx.*^ c L5t ^ o.r l( j, Art 

Commentarii auctor probabiliter idem Ibn-Hischam est. 



GRAMMATICA. 121 

Sunt fol. 254—261 ejusdem Codicis. Codicem exaravit recen- 
tior manus sed nihde. 



CCXXIII. (Cod. 1523 (4) Testa fol. 111-118). 

Opusculum 12 paginaruin quod his verbis introducitur: B A_jJ> 
Lu^ uj^liaJI ^s ^L-^mnj v Lc^! J^j 0# « lq.iyaZ>\ b^a^o KXJo 

Videntur esse excerpta ex Ibn-Hischami tractatu ^^-c wjIj-x^I 

Dividit.ur in tria capita, quorum primum agit XJUJ- £, alte- 
rum j^; W J^. $ o^J! £, tertium y&j ot^oi /6 JU* JUb U-o 
0^ c 3 U""*-> 3>3 f^-^' <3 l-^,}^. Subjunguntur huic opueculo 
versiculi et observations arguraenti grammatical is (2 pagg.) et 
poema celeberrimi Mohji-'d-din Ibn-al-Arabi. 

CCXXIV. (Cod. 471 Warn.) 

_>-^-*-<l (_$^ r.-v**a5' *»Ls\Jt auctore Schamg-ad-din Mohammed 
ibn-Scharaf ») al-Eallai ^J^LJII) al-Faradhi (^yiJf), qui hunc 
librum scripsit anno 772; cf. H. Khal. et subscripts in nostro 
Codice, quae sic audit: i^suj a „ £1^1 Q ^ — gJ! ^ mJx JIj 

Praeter praefationem (i^OJlc) et conclusionem (X_*-jL>), liber 
decern capita complectitur, nempe 1 ^-Jft £; 2 Jjutfl <j; 3 £ 
O^.; 4 ^il ,5; 5 v^J! i; 6 '£ £; 7 '^ £; 8 >bJf £; 



1) In Codd. H. Khal. interdum pro Scharaf oocurrit Awjhraf (v. indicem ad ed. 
Sliigel. in v. Shemseddin Abu Abdollah Mohammed). Quod recepi quoque exstat 
in alio ejusdem auotoris opere (jiajl^aJI ^ Cod. 1013 (infra inter libros de juris- 
prudentia). 

Cat. I. 

16 



122 GRAMJIATICA. 

9 ^LJt j;. 10 ^ J,J\ J.*^ V U^! * J..^ Ui J^}\ ^J± J. 

Unicnm quantum seio 'hoc in Europa est exemplar, et vci irtoo 
rnagni protii quia ex ipse auefcoris autographo , anno 778, uno 
scilicet rtimo post ipsuin li'urum composilum, description cs;-. In 
subsfiriptione cnim librarii (de siibsoriptione auctoris jam vidimus) 
legiuitur haec: -r-g-iaJi j^t ^^S -.v-j nJ^wJ ^ £'i— *-^' o'i 

A-\J) v \Ail QAVJ>I VVI ' -VJE ■.|»Lii- K^>.i=. \^^> ,.yJ,Xv.C (JAILS'-. 

Librarii 11 omen est Abd-al-Malik ibn-Ali al-Qoturi an-Nihriri 
.(^jyssuil -i^bsJI) Schafi'ita. 

CCXXV. (Cod. 2241 == Am'tn 523). 



— OrC O „ m .C ? _ G . 



^-^.pJS _,_^i ^i L5 .:L,^j| j.^.JI, Commentarius uberrimus in 

librum Mobammedis ibn-Otzinan ibn-Omar al-Balkkli c. t, ^^Jt, 
auctore Mohammed ibn-abi-Bakr ibn-Omar al-Makkdumi ad-Damd- 
mhU (f 82S). Dcscriptionem locupletiorem omitto quum lectorcm 
relegare possini ad Loth, Ind. Off. n. 972 et 973, ubi idem opus 
describitur. Subscriptio libri quoque eadem est, sed Cod. noster 
habet ^l^o sine art. et ^J}^ ^oL*-^-. Nomen librarii Codicis 
nostri crasum est sed annus H. fuit 1094. Eum Turcam fuisse , 
ut suspicatur Landberg, miki miuime probabile videtur, scriptura 
potius Indiam demonstrat. 

Codex satis bene exaratus est et multas continet annotationcs. 

CCXXVI. (Cod. 240 (3) Seal. fol. 48 v!-61). 

v^su^^JI ^i o^Aflft+if auctore incerto (vide H. Khal. VI, 91 ] ). 

Addita sunt scholia in margine. Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad num. 194, 2 C . 
De Codice vide ad n. CCXXX. 



1) Quum primi Commcutatores hujus opusculi vixerinl ineuntc saeculo nono constut 
Loc ante nnoum 800 scrijitum fuisse. 



GUAMMATIOA. 123 

CCXXVIL (Cod. 950 (3) Warn, fol, 63-81). 

Idem opusculmn (sod sine scholiis), quod jam saopius in Oriente 
editum est. Codex scriptus est anno 1047. 

CCXXVHI. (Cod. 254 (2) Seal. fol. 24-61). 

Idem libellus, nitidissime scriptus et omnibus vocalibus in- 
structs, sed doxologia carens et sine amii nota. 

Codex, cui copiosam annotationem Italicam addidit Scaligerus, 
abrupte desinit et tertia circiter libelli parte caret. 

CCXXIX. (Cod. 240 (1) Seal. fol. 1-35 r.) 

gV-^ £•;'" auctore Ahmed ibn-Ali ibn-Mas c ud, de quo as-So- 
juti in Vitis Grammaticorum nihil tradere potuit; ait enim: } 

Hie Codex, qui continet tractatum grammatjeum notissimum 
de inflexione verborum diversarumque ab his ductarum formarum 
agentem, nitide scriptus est charactere nestalik, anno 956, In 
roargine multa scholia addita sunt Cf. Weijers in Orient. I, p. 336 
sqq. et Catal. Acad. Meg, Scient. p. 29. 

CCXXX. (Cod. 950(1) Warn. fol. 1-44). 

Aliud exemplar ejusdem libelli, scriptura anno 1047. Cum 
scholiis. 

Quandoqnidem hoc opusculum iam saepius est editum et quaevis 
fere Bibliotheca complura ejus exemplaria possidet, his enume- 
randis supersedeo. Cf. Pertsch, Cat. Goth, ad n. 194 (2). 

CCXXXI. (Cod. 1006 (4) Warn. fol. 127 v. -135). 
Opuscula grammatica, quorum primura inscribitur JJL*x5l \$>\ 
«vjULjl l J J *4jl J^ole ljOc Vjr>r 'o&tji, auctore ad-Dama- 



124 GRAMMATICA. 

mint (f 828): secundum, f. 128 v. J^uaM J, J.AAiaftjJI , quod Alt 
ibn- Ahmed ibn-Ali ibn-Ahmed .edidit (aJUj_x) , ^ertium exccrpfcum 
est e Gommentario operis gv/jti.'+i* anetore Sa'd-ad-din at-Taftazant 
(f 791), et ex ejusdem (j^^ux.' 1 Ac J> 4 .iuJ'. Sunt 15 pagg. exa- 
ratae anno 975 ufc priores voluminis partes. 

CCXXXII. (Cod. 890 Warn.) 

j_^vjjl j^-s oL-ii^! auotpre Schihdb-ad-dtn ibn-Schams-ad-dtn 

ibn-Omar az-Zawoli ad-Daulat-abadi al-Hindt (f 849) a ). Compen- 
dium de syntaxi , quo imprimis in India utebantur; textui hand 
pauca scholia adscripta sunt, modo inter versus, modo in margine. 
Codex charactere nestalik exaratus est anno 988. Alii Bunt in 
Mus. Brit. n. 525; India Off. 974, 975 et 976 (Comm. Wadjih 
ad-din) et in Bibl. Societ. Asiat. Calcutt. (Catal. p. I), ubi est 
alius Commentarius , oUi.l -,Xb old,, dictus , auctore Ahmed ibn- 
Scharlf al-Hosaint (Catal. p. to). 



1) In frontc hujus libri duplex annotatio cxstat , utraque ab ipso scriba profcctu. 
Altera brevior quae in sumtno folio offertur, hacc est: v.'Lg, v- -_/£>'<$ <J>l_w.l 

G o _ 

£~J.c *lt! A.J". ..-JlXjI, Altera, in medio folio scripta, sic audit: ,•■*-*-'« liA_£> 

> o ot 

^ysolfijl \j%,^o 2C*bUJI \_s-dli" JoLgJl O^Lj IL'sl J, JjIlXXx j.^uJI ,3 

- - o - 

io>.* (_5cX»i^Jlj .t^m _i;JI iLoUil „ .L- w ^^X-^aJ! ..— -jiA3' v_»U.*i 
J.c Oj^Ati iLy&Ls. ^s>Ls J>s>)L5' J-oaftJl j^jt ^^ki> b"^ iU^lxii 

,3 yaxJi lAS> fjic Lajl icsyij ^LixwJI (cf. H. Kbal. I, p. 255 et 474, vs. 9) 

» , > 

fc-o-j tj^o 8.^5'iAjl (voluit O^UI) v>bl_j ^ (Guzarata) oL^/ O^b 

heUJ _wu 5 heLrj ailt JLLI ^lXJI. 
Cf. Weyers in Orient. I, p. 347—349. 



GRAMHATICA, -jpr, 

COXXXIIL (God. 266 (6) fol. 147-175), 
Incerti auctoris opuscuhun c. t. _^i ^L 4 ^u yel uti 
in subscription sonat UJ| (sic) ^ ^ Oxf.) ^. Idom 
habes in Bibl. Monac. n. 764 f. 191b. (apud Aumer p. 338), oi 
in Bibl. Batayiae n. CLYJ (12) apud van den Berg. 

Codex in pessima chart* Indica scripts fuit dim e libris Roordae, 

OCXXXIV, (Cod. 2251 = Amtn 533). 

Hoc yolumen cui desunt et priora et posterior* folia oontinet 
opus satis prolixum argument* grammatici, sed neque auctoris 
nommis neque tituli libri ullum indicium exstat. Patet tantum ex 
Bmgularum korrasarum inscriptionibus nos hie possidere majorem 
partem secundi yoluminis totius operis. Audiunt enim hac in- 
sonptionos ^\ ^L,, .$& .^ otc . Si librum inspioimug ofe= 
aervamus auctorem sibi proposuisse singulorum grammaticoruni 
sentent,as de yariis rebus ad grammaticam pertinentibus memorare 
et dnudicare ita ut ex lis saltern aliquid de aetate auctoris pateat. 
Laudantur fere omnes celebrioros grammatici, Hariri (f 515) Ibn- 
ai-Anbari ( t 577), Ibn-Malik ( t 672), Ibn-'Ocfur (f 669), ibn-ac- 
Vajigb (t 720) , duo postrenal praemissis yerbis LuUPl Y el Lld^ 
tandem Ibn-Hischam (f 762) quapropter constat auctorem post 
annum 750 yixisse. Probabiliter ad saeculum nonum Hidjrae aetas 
ejus referenda est quum etiam Codieis habitus et scriphirae ductus 
ad^lud saeculum yel ad saeculum decimum pertinere yideantur, 
fleeter aliquantulum de libri indole judicare possit, dabo in- 
senphones priorum capitum: f. 1 y. ^ J^j ^. t 17 r> ^ 

■V^lt-M T.^^Uj Its:?. J^^^ZSl'r. 
JUL V L,. f. 50 y. ^| V L. L 55 y. ^1 J^ v ^l ^ 

vrM»; * 68 t.^ui a,. f . 80 r . ^^ ^. x 88 r> uL 

/.i 7 ^JtSU^>l | t- 89 r. ^jai! V b ; f .. 91:> . ^ ^ ^ 



126 GTtAMMATICA. 

Fortasso ex hi see inseriptionibus collatis cum iis quae in Iidi-Is 
melius nobis oocnrrunfc aiiquis operis titr.lnm et auctoris no men 
indagare possit, 

I)e Goclicis habitu jam diximus. Sunt BV5 folia. 

CCXXXY, (Cod. 958(G) "Warn. fol. 19 v.-Jl t.) 

Brevis tractatns de Uteris; alphabeti auctore Molld Loifi (t 900). 
In fronte Codic";, ubi varii qui illo continentnr tractatns reeen- 
sentur, liuic libellc titulus tribuitur ^aia' ^U 6y^ ; & o '&'<-*»j- 
In margine, ubi tractatns incipit, legitur ^R^ li^-i .iJUy! s^X^i 
et praeterea Ak* ^J,k>. Titulum aliunde illustraro nequeo. 

Tractatus post bismiUam ineipit hoc modo; iJi-*^ »A.p -X*^ 

I J^ *.:>-J SCilSj ^ J5 ^ j j& «*x+u ^ «)*# r^ »~*^ 

Codex scriptus est anno 925. 



z 



CCXXXYI. (Cod. 2239 = Amin 521). 
Oj'^JI vLxi' auctore Abu-'l-Hasan al-Mozani de quo nihil com- 

pcrtum habeo. Tractatus do usu etymologico literarum alphabet! ejus 
modi qualos descripserunt de Jong, Cat. Acad. Bey. .n. 21, p. 39, 
PertKch, Cat. Goth, sub n. 51,2 et 208, Derenbourg, Ms. Escur. 
n. 163 (4). Est autom ab illls di versus. Quuin enini in illis v. g. 
dicantur tan turn XXII oUII esse li. 1. leginius numerum esse LIII. 
Initium cum inscriptione oLa^i v_jL» ita sonat Q^+i-5 Jobb otast 
^sJt J.^1 ^Jl',\ U;l. Ceterum cf. Land berg ad n. 521. 

Codex anno H, 1000 nitide exaratus est inanu Solaiman al- 
Azhari. 

CCXXXVII. (Cod. 2227 = Amin 509). 

Quura duae priores korrasae hujus Codicis et insuper decima 



GEAMMATICA. jg^ 

perierint titulus et auctoris nomen non leguntur. Attamen reote 
annotavit Schaikh Amin illo oontineri librum o i \1 \ ?*• tl 

v^Jf j^k ^ ^4 X^ KiWI, i&Sl attotore M . 

%«** (t 911), de quo libro ct H. Khal. VI, 383. Valet de Loo 
libro Ulud poetae: »nonum prematur in annum" nam auotoi- i, 
ane dieit Be hoc opus inchoasse anno H. 867, una tnntum km 
rasa absoluta romiaisse usque ad annum 876, mox novam morom 
ortam esse, usque ad annum 885 , seque demum anno 895 buic 
labori finem imposuisse. Loco subscriptions hoace ver fl uB odieflit 
auctor: J 

^ ! 4 o^" U *-*-* £^V .luu*. yuSji oJH& Lk ^ 
•j^Ji s j^\ ± L^\ ^ 0j u 3 L^ ^LJI .£ ^ utf ^ 
^6 D tf ^4 -febU! £-*^. U^ £~^ s KSLLI .xju 

^ S bisce yerbis deduxisse videtur Amin quod in fronte seripsit 
Podioem nostrum ab ipso auctore exaratum esse , quod deinde 
Landberg mutavit in »yi vo auctore". Nullo autem hoc teetimonio 
mtitur; nisi quod scriptura Codicis reyera ad saeoulum fere deci- 
mum pertinere videtur. 

Praetor "Eseur. n. 41 aliud exemplar niihi non hmotuit. 

0CXXXV1H. (Cod. 2060 a et b = Amtn 337). 

T ^JJ 3 8 L t „^^| auotore eodem as-Sojuti de quo opere of. 
H. Khal. I, 313 et Xoth, Ind. Off. p. 271 ', ad n. 977 ubi otiam 
inscriptiones septem capitum (^ in quae liber diyisus BBt W 



1%'g GEAHHiLTXCA,, 



aiOi'autny , quim igitur b, 1. won i epeftuii, Libar coatiuotuT Uvioiiui; 
Codieibiifi a diverao libiario exu ratio quoitm. prior contiu obat %M 
ioiia i ). i^aemisBUB eel index Bectioaum uuinque eapituni qui ii; 
boc Cud, legimiur.. Caput quiatuiii incipit fob 239 w et iterate 
■ offertur in Cod, 20GO' 5 cam duobus uiiuiiif. eapiiibuc 

Quum Codices subscripfcioue carocbt- ecm; aefinbe non pauao- 
rnus quando script! sunt > attamen Tit dooDut saeouiif} abiiinc, 

praeter exemplar LondiuenBe epucl Loti. alia autservautar in 
Bibb Esour. n. 40; Kopriilii 1454, 

CCXXiOX (Cod. 981 (38) Warn. fol. 224—240). 

^^sjjjLLjT. LsU^ auctore Ibn-KamabPaseba (f 940). Est oetie 

amplus tractatue (33 pp.) de nominibus peregrmie imprimis persiois 
arabice soribendis. Incipit: ' t^jsJ! J$£ <J*^o t)-«ir <jgt)Jt &U JuJl 

6 Alia exemplaria: Ms. Yindob. b. 1919(1); Kopriilii p. bv n. 
1014, p. H n. 1602 (sine nomine auctoris); Brill (Houtema) 621 (9). 

CCXL. (Cod. 1294 (8) Schult. fob 114—120). 
olL&ljl j£o\ iUlw. emendatio pravae orthographiae et pro- 

nuntiationis , auctore eodem Tbn-Kamal-Pascha. Sine bismilla aut 
doxologia incipit et abrupte desinit. Sunt 7 foil, sine anni nota. 
Alteram exemplar Kopriilii p. IL n. 1580. 

OCXLI. (Cod. 1294 (9) Sohult. fob 121—130). 

JU^b vJibsXj U «k> ,p XJL*. s. ~u*j£& liLfckKJ" &JUwj eodeai 

auctore. Sunt 9 foil. anBO 979 exarata. 

Alteram exemplar Cod. Acad. Reg. Soient. 208 (22), Catal p. 208. 



1) Nonnulk, probabiliter 8, folia in fine porierunt; errore librarii a numero 249 
sitatim pergimuB ad fol. 260 ita ut fsko nltimum folium nuinerum 271 gerat. 



GHAMMAT1CA, |2g 

OOXLII. (Cod. 981 (32) Warn. fol. 177-181). 
Dissertatio, quam conscripsit Mohammed ar-Rasawi de expli* 

catione figurae grammatical iu^t, i. e . ^L^l j «*M SOU, 
qaa m d ederunt magisfcri ^ ^^^ (f £ ^ 

Effendf Cara Tjelebi tt 965). Sunt 7 pagg. bene scnptae, »uo 
anni nota. ' 

OCXLIII. (Cod. 248 (1) Seal. fol. 1-10). 
Libellus mitio destitute, sine titulo et nomine auctoris, de 
formula O^ Ul. In pagina quae nunc prima est (non multa 
desunt, fortasse unum tantum aut summum duo folia) , inoipit 
Observatio secunda QUJM M ,) quae de Q agit, de cujus .*>. 
culae usu et constructione itidem in sequentibus undecim Obser- 
vationibus (oSUU) ab auctore actum est. Sequuntur (p. 15) duae 
Observationes (obJUu) de voce JoU Turn haec leguntur (p. 17): 

g^f^ l\A ^ D Lo £ J^T. E t exspeotasses ergo (Weiiersii 
verbis utimur), etiam hie post primam illam XJLJL, certe* unam 
adhuc aham secuturam fuisse; at post absolutum .xjl ^ t . )Lu , 
libellus desmit. Vid. Weijers in Orient. I, p. 338-340 

Libellus satis indistincte, character nestalik anno 935 sori. 
ptue est. 

CCXLIV. (Cod. 1861 = Amtn 132). 

o w me o '"'w jow) " 

j^Ji .,0* ^i oLHjl jJLljl ^ auctore MohamHled ibn ; 
All Ibn-Tulun ac-galihi Hanafita (f 953) i). Auctor in praefatione 

. 1) Of. Cat. M U8 . Brit. p. 431, anu. a; Cat, GotL Ill, 360 n. 1779 Wustenfeld 
»« Get^HUclreaer e tc. n. 622 habet ob auctoritatem L*> o^lnn^t 
Cat. I. 

17 . 



ISO GRAMMATICS. 

dicit sequential Jjs S olJiUS ^U.vi' s^Uaflil uto-s-j O-s! JJii 

Autogvaphon auctoric , qui infra tituhmi titulos adscripsit XT 13. 
aliorum tractatuum (Codd. nostri 1862—1878) quorum desciipti- 
onem suo loco in hoc cataiogo dedi. IK singuli tractatus eodem 
ordme sequerentur quo h. 1. recenscntur numeros aliter dieposui 
quam apud Laudberg. 

.CCXLY. (Cod. I860 — Amin 135). 
«^JJ% u^bJ! ^s <j^\ AJa tractatus de genere nomi- 

man, auctore eodem. , 

Autographon auctoris sicut num. seqq. usque ad CCLL 



CCXLVI. (Cod. 1866 = Amin 141). 
«oLli^J! 3 -LJL^I ^ 'oll^UJt ^ulIs. auctore eodem Ibn- 
Tulun. 

CCXLVXI. (Cod. 1872 = Amin 134). 
«*L^Xw^! .Xjuii»» T J^ < ijbi auctore eodem. 

CCXLVIII. (Cod. 1873 = Amin 136). 

«J<^^s]! auctore eodem. 

CCXLIX. (Cod. 1863 = Amin 138). 

"« L^siSt. _^sUj. ,' L^fcii? kjL^-J'S auctore eodem Ibn-lulun. Est 
parvus tractatus de usu scientiae grammaticalis in yariis yocabulis 
ad fiqh pertinentibus explicandis. Explicatipnibus auctoris ansam 



GRA.MMATIOA. J31 

dant breves narrationes et facetiae de viris celebrioribus temporis 
Harun ar-Raschidi, quas ex variis libriis desumpsit. 

CCL. (Cod. 1875 = Amin 189). 

VU^i. ^Ls-jJ! y-o XAbLsruJ' yj^ui descripta ab Ibn-Tulun 

ex libro c. t. ^4^'i, b^JJ auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn-Moham- 
med ns-SchimscMti, qui Saif ad-daulae Hanidanidae aequalis erat 
vid. Jacut III, W., 10 seqq. et Fihrist, p. lof, ubi pro C ^U^J! 
1. 22 et pro J^U.^ 1. 23 legendum est ^U^jl et M&+A, 
nfa non Bolum e Jacut patet, sed quoque e verbis JLJL^I ^ ^ 
j^-sJJ! 0,. Liber h^lJI in i?%n'si! non reeensetur, nee H. Kbal. 
notus erat. 

OOLI. (Cod. 1878 = Amin 133). 

b^X^uJf wy>^l 5 ^XsJI *J^| auotore eodem. Hae quaesti- 

ones varii generis sunt attamen plurimae pertinent ad disciplinas 
grammaticales. 

CCLII. (Cod. 2265 = Amin 547). 

Haec septem folia continent varia grammatices , rbetorices 
et logices fragmenta quae bic recensui quia fol. 4 v. occurrit 
tractatus inscriptus: ^WtL frtLk. c L^ .J JCJU, auctore Mtr 
Padiscbah probabiliter eodem qui proprium nomen babebat Mo- 
bammed Amin et visit sub finem saeculi decimi (cf. H. Kbal. I 
417). Aliud exemplar recensuit Houtsma, Cat. Brill n. 245, 12. 
Praecedunt annotations (o^jJLj) variorum virorum do ctorum 
v. g. Ibn-as-Sobkii et Abmed ibn-Schams-ad-din al-Amidt in li- 
brum rbetorices argumenti c. t. -'^t ^^ de quo cfV H. Kbal. 

IY, 198. Sequuntur 1° tractatus inscriptus xLl^JI . -JcJl^I auctore 

Abd-al-Qadir ibn-Abmed ibn-Abd-al-Qadir et 2° excerpta e quodam 
Commentario in librum logices argumenti c. t. u^LxJt 3LC&I. 
Haec omnia negligenter exarata sunt. 



132 GRA.MMA.TIOA. 

COLIII. (Cod. 2244 = Amin 526). 

uuu^ >Jtf ^^ j> 'uu^i^ ^ v^; ! >* auctore 

Abu-'l-ftadja Ahd-ar-Rahmdn ibu-abi-'l-Fauz All ibn-Abdallah 
Schohaib ») ibn-abi-'l-Khair Omar al-Haiiri ae-Sabilt ai-I)-aqi aV 
Bulaqi, incertae aetatis. Opus quinque capiiibus constat. 
Codicem exaravit Omar ibn-Badr-ad-din anno H. 1062. 

■OCLIV. (Cod, 950(4) Warn. foi. 82— 88 r.) 
^jSi -*LJLj auctore incer to qui C annum 1000 visit. Vide 

Weijers, Orient. I, p. 352 sq. Etiam hoc opusculum editum est, 
multaque ejus ubique exstant exemplaria. Cf. Pertsch ad. n. 194, 2 a . 
Codex anno 1047 scriptus est. 

CCLV. (Cod. 950 (5) Warn. fol. 88 v.- 93). 

LLuJkUT iJaSM, tabulae conjugationie verbi Arabioi. Cf. 

Weijers 1.1. Notissimum et jam editum opusculum. »Verbi formae 
singulae accurata analysi praetereaque interpretationc Turcica ex- 
plicatae sunt, ita plane, quemadmodum in editione CPolitana hoc 
factum est." Weijers. Cf. Pertsch ad num. 194, 2 e . 

CCLYI. (Cod. 254 (1) Seal. fol. 2-21). 

Idem opusculum, nitidissime scriptum et omnibus vocalibus 
instructum, Bed anni nota carens. Scaligerus, in verbi Arabioi 
paradigmatibus , juxta unamquaraque formam adscripsit ejus si- 
gnificationem, et praeterea omnes Arabicis litem soriptaB voces 
(in paradigmatibus, non in analysi) transscripsit Latinis Uteris. 

CCLVII. (Cod. 981 (9) Warn. fol. 37-39). 

Tractatus de SCsl/tol vocabuli UuS' in formula vJjlaM v 1 ^ simi " 



w- ) 



1) In Codice v-aa^A ut videtur. 



GRAMMATICS, 13S 

libusque ab auctore anonymo x ), dedicatus Menlae Tjelebi (ca 1050) 6 
Incipit versiculis, quorum primus est: 

,^l»*, UsLkJl)! v^ajS^Js Joe **k! c -*x> 5 
Sunt 4 pagg. sine anni nota, 

CCLVIII. (Cod. 2228 = Amin 510). 
«iyrS\«j| iu>jij| ^^ c ^j '***hM g^J ! auctore Menla Ab= 
dallab ibn-Abd-ar-'Rahman ibn-Musa iniamo Constantmopolitano , 
qui hunc librum scripsit anno H. 1110. Auetor hoc Commentario 

librum antea ab ipso scriptum c. t. X^jJciaJt iUA&U instruxit. In- 
cipit: uJLiii, ^LkJ^'tfj^j ^ ^i <juxti ^Jj! «1) dA 

Codex non male scriptus sine dubio est autographon auctoriB 
anno H. 1111 factum. 

Aliud exemplar mihi non innotuit. 

CCLIX. (Cod. 1947 = Amin 222). 

" ^H-H' jyio! -y£u '&^LuJi ^yXJI auctore Alt ibn-Abd-al-Barr 
al-Wanai qui hunc Commentarium scripsit in ppusculum suum de 
grainmatica quod antea alio commentario illustraverat in disoen- 
tium usum. Initium common tarii: &jLi>I &> «i ^jJJt «U Jul, 
iuUb ^! «yol \jdL~* qt, . j>j; initium operis: L*gi ^5^1 all JuiL 
gwJS iA*^ IjlXxmi JLjs ^Lvj aJJi J^^ 3 yysjt ^LvJ jU-^i. Quum 

Codex anno 1205 scriptus et coram auctore leotus sit de aetate 
ejus constat. 



1) In margine soribitur t _gJuil (j»tc IjiL*. 



134 GBAMMATIOA. 

CCLX. (Cod. 2247 = Ainln 529). 

uus^Sj, j5j ^uJl 3 ,L5^j| jt, '^iJsJ! iLSy auctore Calah. ed-din 
al-Akkfaseh ibn-al-Hosain mihi incognito, Initium ; s_J'„Jj SJw»- 
i?Ji u^ifi^L iL^j^li woaUli !X&* V^- s KAoJ-' ; s JJ, Sunt :d 
folia non male exarata cum annofcaticnibus rnarginalibuE. 

Codex anno H. 1218 scriptus est. Aiiud exemplar ; Bero'L 
(Landberg) 442. 

CCLXI. (Cod. 2243 = Amin 525). 

Moctafa al-Badri ad-Dimjati (f 1268 teste Landberg). Est com- 
mentatio quam scripsifc jussu magistri sui Mohammed ad-Daman- 
nur ^ c^ 1 -^ in carmen de boc argumento ab hoc compositum. In 
ea docemur utrum fonnae verbales in ^ desinentes cum fatha an 
cum dhamma efferendae sint praesertim in Imperatiyo et Imper- 
fecta. Mox auctor novem verba enumerat, quae in Imperativo 
una tantum oonsonante constant praeter decern quae jam enume- 
raverat Ibn-Malik et alia hujus generis. 

Codicem anno 1223 H. exaravit Hosain Abdallah as-Sekami ad- 
Damanhuri Sehafi'ita. 

CCLXIL (Cod. 1751 = Amin 16). 
«wU.<J! ^ lA^pj' fliAjl Lf s c &j{j&i\ cum appendice (J._a_jOvJ' 

KjUo^!) auctore Moctafa WakM ibn-Abmed al-Oskudari Aegyptiaco. 
Sunt 6 folia currente calamo exarata, in quibus auctor disserit 
de defectibus saripturae arabicae, in qua vocalium signa fere 
semper desunt et plures literae nonnisi punetis, quae dicuntur 
diacriticis, a se inyicem distinguuntur. Quae hac de re obser- 
vantur fere omnia recte se habent etiamsi non est quod speremus 
fore ut brevi auctoris argumentis permoti Aegyptii ceterique po- 



GRAMMA.TIOA. 135 

puli Arabica lingua utentes alphabetum suum scribendique rationem 
mutaturi Bint. 

Libellus scriptus est anno 1287. 

CCLXIII. (Cod. 1929 = Amin 202). 

Parvus tractatus 5 foliis constans grammatici argumenti, de 
flexione nominum et Yerborum etc. Opusoulum explicit in media 
sententia et, ut videtur, compositum est a Mahmud Pascha al- 
Barudl, qui fuit e numero eorum qui anno 1883 cum Arabi-pascha 
in Aegypto sedition em moverunt. 

Incipit: gjl £%&> y^ Q -l U Jyktl I ^1. 



ABS ME TRIO A 



CCLXIV. (Cod. 657.(8) Warn. fol. 33—50). 

4jLfj> i^Jitay (^-sl^JI v 1 ^" a^ctore Abu-'l-Hasan Moham- 
med ibn- Ahmed ibn-Kaisdn, quern H. KhaL, Abu-'l-Feda alii anno 
299 obiisse testantur, Bed qui re vera anno 320 diem supremum 
obiit. Of. Fliigel, Gramm. Schulen p. 209. Ann. 2. Opuseulum 
nostrum non reeensetur Fihrist p. a(. Editum est a W. Wright, 
Opuscula Arabica (p. fv—vf) e nostro Codice. Constat 33 paginis. 

Nitidus et omnibus vocalibus instructus Codex anno 571 exa- 
ratus est. Aliud exemplar mihi non innotuit. 

CCLXV. (Cod. 154 (5) Gol. fol. 281— 290). 

Breyis tractatus de arte metrioa, auctore A.bu-'1-Fath Othman 
ibn-Djinni (f 392) (in nostro Codice titalus est ^t^JLl! *JLc l<jwtf> 
lyaX^U). 

Sunt 10 pp., pessime exaratae charactere Africano. Alius Cod. 
est in Bibl. Caes. Vind. 222 sed exordium diversum est a nostro , 
quod fortasse ita explicandum est quod noster tractatus contineat 
compendium operis quod Vindob. servatur. 



ARS METRICA. 137 

CCLXVI. (Cod. 2114 = Amin 395). 

Haec 5 folia olim pertinuerunt ad Cod. 2L13 (CCLXIX) quum 
ab eodem librario scripta sint; sed nescio quo casu infeliciter oa 
ab illo quidam separayit. Duo prima folia igitur continent finem 
tractatus de re metrica cujus neque titulus neque auctor memo- 

ratur. Subscriptio est ^Jd\ v_»LxJ}t ^ jdft-i *XjJ U ^XjI. Pol. 
2 v. incipit novus tractatus vel ut vorisitnilius videtur oxcorptum 
ox tractatu de ro metrica, auctore Ibn-al-Qattd' (Abu-'l-Qasim 
Ali ibn-Dja c far f 515), probabilitor eodem qui laudatur ab H. Khal. 
IV, 7 n. 7384 (^a)l *Le ,5, ^IciuS). Hunc excipiunt alia excerpta 
oxigui valoris. Cf. Ms. Escur. (Derenbourg) n. 328 (3), 330 (3), 331. 

CCLXVII. (Cod. 654.(1) Warn. p. 1-19). 

0»5j*Ji \^i (_^.Lkw.fij! auctore az-Zamakhschari (f 538). 
Codex anno 673 exaratus est. 

CCLXVI1I. (Cod. 654 (2) Warn. p. 22-249). 

u ^j/XixwJii] ^_k_w.sj' A i (j^uJuJI ^jfuaj". Amplus Commenla- 

rins in az-Zamakhscharii opusculum de arte metrica, qui cum in 
titulo, turn in praefatione nostri Codicis, tribuitur auctori Schams- 
ad-dln Abu-'l-Abbas Ahmed ibn-al-Hasan ibn-Ahmed an-nahwi al- 
Maucilt, sed quem H. Khal. (IV, p. 514) plane diverso auctori 
tribuit. Caeterum initium libri convenit cum verbis quae descripsit 
bibliographus Turca. »Legi", ait auctor Comraentarii in praefa- 
tione, »librum az-Zamakhscharii in scholis praeceptoris mei, Madjd- 
ad-din Abu-Hafc Omar ibn-Ahmed ibn-Mihran. Agnovi librum 
ilium parvi voluminis, sed doctrina refertum ilium esse in quem 
quadrat versus Abu-'l-'Alai al-Ma c arri: 

Hanc ob causam, librum ilium Commentario illustrare volui." 
Absoluto Commentario sequitur copiosa appendix. 

Cat. I. 18 



138 ARS StETRIOA. 

Hie Codex eadera manu exaratup est atque praecedens, Quan- 
tum scio, nee az-Zamakhscharii ai-Qost&s, nee Commentanus in 
alia Bibliotheca reperifcur. 

CCLXIX. (Cod. 2113 = Amin 394). 

J,^JjJ! ,% ^j^l- cXaxmi .._^ ,=,!fc,wj Si^bbd' i^JccS ut in inscrip- 
tione Codicis legitur. Tractatus ipse neque auetorem neque titu- 
lum designat quum statirn post bismillam incipiat: --kljJJ ^-kjj.1 
uSJJallj l^kA \XJil\ ijyu q' &]*£^ iUc J,. H, Khal. hujus opns- 
culi mentionera non fecit noque in catalogis bibliothecarum Euro- 
pae aliud exemplar inv6ni, ita ut dijudicare nequeam utrum in- 
scriptio Codicis recte se habeat. Naschwan mortuus est anno 573 
et libellus re vera agit de homoeoteleuto. Sunt 7 folia negligenter 
anno 1084 exarata , ut docet subscriptio; monendum autera est 
banc subscriptionem cum fine tractatus scriptam fuisse ab eo qui 
Codicem 2114 (supra CCLXVI) a nostro separavit. 

CCLXX. (Cod. 154 (6) Gol. p. 291-307). 

{ja^jxti lxu.2>\ auctore Abu-Abdallah Mohammed ibn-Ali ibn- 

Khalid , noto nomine Ibn-as-Saqqdt ( -b'Ji*<JI) qui vixit saltern ante 
annum 600 Hidjrae quum opusculum ejus commentatus sit Ibn- 
Birrt (Cf. Derenbourg Cat. Escur. ad. n. 410 (3)) (f 572 *). Sunt 13 
pp., anno 97 (saeouli decimi, ut videtur) charactere Africano exaratae. 
Alia exempl. : Escur. 288 (3) , 330 (5) et 396 (1). Iisdem Codi- 
cibus necnon num. 410 continentur diversi Commentarii in hoc 
opusculum. 

CCLXXI. (Cod. 2112 (1) fol. 1-3 = Amin 393). 

^gMtSXSS) (jto»_c breve compendium de arte metrica, auctore 
Abu-Abdallah Mohammed noto nomine Abu-H-Djaisch al-Andalosi 



I) Teste Sojuti, vide Bupra p. 54 ann. 



ARS METRICA. 139 

f 626. OpuBculum jam saepius descriptum est quapropter lectorem 
relegare possum ad. Cat. Goth. ed. Pertsch I, 330, n. 359,360, 
ubi quoque alia exemplaria enumerantur. 
Sunt 4 folia sine anni nofca. 

CCLXXII. (Cod. 2115 = Amfn 396). 

Ejuadem Compendii alterum ot pejus exemplar, quod in fronte 
Codicis inscribitur o» 5j jJI jjle £ ILsulJI vjUlT quo jure nescio. 
Textus, qui potius cacographia dici debet, in hoc Cod. multo longior 
est quam in altero, sed initium domonstrat idem opusculum utro- 
que Codice contineri, in hoc fortasse ab alio quodam annotatum. 

9 folia anno 1208 exarata. 

Tertium exemplar in fine Cod. 1641 exstat, anno 1080 scriptum. 

CCLXXIII. (Cod. 154 (9) Gol. p. 329-340). 

s_^_>uicj| a _ji (ji^-c, quod carmen Ibn-al-H&djibi (f 646), 
cujus titulus propne eBt "JJi^l ^c Jt 'J^LsvJi JuaftJ' editum 
eBt a Preytagio (Darstellung der Arab. Versk v p. 334 sqq.). 

Codex negligenter charactere Africano exaratus, decimo Ar. 

saeoulo. Alii: Bibl. Bodl. (Uri Hebr.) 36 (2), (Uri) 1267 (2); 

Berol. (Sprenger) 1094 a; Escur. 410 (1) (cum Comm. al-Asnawli), 
959 (8). 

CCLXXIV. (Cod. 527 (4) Warn. fol. 40 v.— 83). 

Amplus Commentarius in Ibn-al-Hadjibi carmen. Nomen auc- 
toris non coramemoratur , Bed e praefatione patet, eum scripsisse 
regnante al-Mosta'cimo (ultimo ex Abbasidis qui Bagdadi regna- 
runt) , i. e. inter annum 640 et 656. Ait enim : ys-iLaJI *jl^ 



HO AUS METEICA. 

LLJ"' *J t iLu all! jc' ', v .;yUi(,il v-A-^s 1 idlb ^astwaJ! (:« iA„f ' *M ! <->-<-^ 
;-Ji u^jjj'. Q.uodsi ft.aque 6iimere liccret, hune Cominentarium 
illis esse annumerandum qui ab H, Khal. (TV, p. 199 sq.) commtj- 
iuoranfcur. cominfiniiuor enset Djamal-ad-din ibn-Wacil, nam hie 
anno 697 obiiL annos 93 natus (of. Ibn-Iiabjb in Orient. II, 
p. 295). Utut est. aueior Conrmentarium suum dodiccvit Abu- 
Talibo Ahmed itn-Mohammed ibn-Ali ad-Pamaghani, cuius digni- 
tates ■enumerar oueuume magnificis fcitulie ornat (vocat eum v. £'.: 

... , _j__p i^Ss-Lo ^-frlaxJ' j3^L> >_A_jlj (JS.XavL J' e,i3 Q;0) Jul .lA»AP 

iC*^! kiX^ *bLas O^b' q>^ (^ \5>yb^ b j^ A.+£&II -&c^l. 

Opus incipit hoc modo : <J^ul\> *d\ i c^-i *.-? ^AJ' *JJ cX^i- 

Codex scriptus est anno 715. Ibn-Wacili Commentarius est in 
Bibl. Paris, (n. 1379). 

Sequitur in Codice (f. 83 v.) oLaaraJ! »_>LjUt <r.r-» j ii »^sy*5 

U»$j*J' ^ tsijlJi- , sic incipiens ^/oiwlj ^/>lJi ^ q/Lw _ ,Jb \ja^ 

Una pagina absolvitor. 

CCLXXV. (Cod. 527(1) Warn. fol. 1-37). 

Alius Commentarius in Ibn-al-Hadjibi carmen, auctore Schams- 
ad-dtn Mohammed ibn-abi-'l-Mahasin at-Tibl (vel at-Taijibi). In- 
cipit : *^-,«J! j»Lsu*il q* *fw« U Jv£ aDi lX.J'i. 

Hie Commentarius, qui ab H. Khal. non commemoratur, anti- 
quissimis annumerandus est, ejusque auctor nullum alium cogni- 

turn habebat. Ait enim: l^+laj <^--5' BtX-uaii]) c^k«>-J 6^ *^-*-& 

US^all JDUI j^j ^1 ,^-j ^-*a£ 5=^ jjl q- 1 -^' <3'-* : ?" &»^*J' |»^' 

XLac trails jt^Jiilj (_)»3_s8_Jl ,^*JLe ^ *Wi A— 5% w^-s-Lsl ^jb 



1) Historici (vid. v. g. Abu-'l-FedAi Ann. IV, p. 472; Ibn-Habtb in Orient. II, 
p. 241) cum vocant Abu-Ahmed Abdaliah. 





)' 



AR8 METIIICA. 141 

Codex sunimi est pretii, cum quia scriptus est (ab eodera 1 
brario atque praecedeus) quum a actor adhuc iu vivis esset, aim 
scilicet 715, turn quia descriptus est e Codice quern ipse aucto 
correxerat. Bteiiim in titulo, post auctoris iioiuen, legitur: 
*J'A<<> JL ^wi 3 it a),'!, et iu subscriptions: ja.^ Lg.sulsj' cr , 

c i-.c vi^i JLSWJ ^5 «..aw« l^LU! ^l^sL kLUu j_b Llu^ 

iCUij tX*i.. Ipse Codex tam remotam aetatem manifeste indicat, 
et in possessoris (^^i^jjji l^«J| Q .j ^ Q ^ yQ $\ Q j j^i) 
nota annus 746 nominatur. 

Additae sunt tres paginae (fol. 36 v.— 37), alia manu exaratae, 
quae desumtae sunt e libro de arte roetrica, quern coniposuit 
Abu-Djafar Mohammed ibn-Sa'id an-nahwi al-Maucili, antiquissi- 
muB grammaticus qui tertio Arabum saeculo floruit 1 ). f*&S \JJ> 

,J.Uj M ^ ^^i! ^ysuJI. Initium est: jjjJI J^staxJt Jy©! v l> 

CCLXXVI. (Cod. 2110 = Amis 391). 
"Ly-A^^u' (^ (_^ '( 2 t)-^l iLi^ii cujus libri auctor secundum 



1) Ex as-Sojutio (in Fitis Qrammaticorum) patet nerape, eum aequalem fuissc 
Abu-l9baqi az-Zoddjadj (de quo cf. Ibn-Khallican I, p. \o sq. ed. de Slanc). Artis 
metricae peritia Abu-Djafar clarissimus erat, ut patet ex as-Sojutii verbis: LW — ,..\4 
sL^I q-c *Ju lX_* s U^j J^>j}\ «J JIS 0»3j«J|5 ^^ii J^i&J J, 

2) Cod. in titulo et Id subBcriptione JjJUJl. 



142 AKS WETRICA. 

H. Ehal. IV, 53 n. 7602 est Ainin-ad-din Moliammed ibn-AH a~>- 
M ah alii (i 073). Credo verba B-,^,! t£ arrad H. Khal. LI. souna 
esse, quum re vera in nosfcro H. Khal. Codict- desint el vix cre- 
dible Bit H. Elhalifam librum a semet iiibt' inspectum tart false 
.descnpsisse. Utrum exemplar nostrum at- as-Siradj al-^'avrac; 
eoripium nit. ui BuspicatuE est Laudberg ignore: ex verbis E. Ehal. 
tantum sequitur ilium hoc opus laudasse, minim e versus in op 
scriptos fuisee ot quidem manu as-Siradj i in fronte illius Codicb 
quam ipse muiiibufc leiiuii,. Versus post Laudberg h. i. repetam: 

J-W..W.JI J,! JbixtiJ! L>| -siiot^ ig^^" *-a-^' lSa** 1 ^' c^^wsjSj 

J*Jb£j| LJ....&0 ^.UUic i^^&Mj ( _j<— s» *»JLwo LajwjJ lX-3 'Li-Tj 

In fine 'aooedit tractatus (7 pagg.) abrupte desinens in media 
sententia de homoeoteleuto quasi supplementum ad librum prae- 
cedentem. 

Sunt 45 folia sine anno sed bonae notae et antiqua. Liber in 
Europa rarus est. Recensetur Koprulii 1331. 

OCLXXVII. (Cod. 2111 = Amfn 392). 

(j^jj-xJi $ '^ySf^ auctore eodem al-Mahall!. Cf. H. Khal. I, 
247 n. 465. In praefatione oarminis, quod ita exorditur: 

auetor dicit se antea majus opus ejusdem argumenti in capita 
distinctum edidisse sed ut facilius discipuli materiem mente tone- 
rent nunc hoc carmen composuisse. Tituli mentio demum in ul- 

1) In Cod. ULJLs. 



AES METKICi. . 143 

timis verBibus occurrit, ubi auctor dicit alludens ad ^b&\ &[ma: 

unde forte demavit librariue titulum « ^l Xiyw £ ' G WJI wl^ 
Codex sine anno sod bene scriptus est. In niargine plura scho- 
lia adscripta sunt. 

Alter um exemplar mihi non innotuit. 

CCLXXVIII. (Cod. 234 (2) Seal. fol. 17 v.-19). 

Libellus, titulo et nomine auctoris destitutus; sed est carmen 
Dhija-ad-dini Mohammed al-Khazradjf qui vixit medio saeculo 
septimo de arte metrica, quod o^iJI ^JLc ^i «.«IiUJI b^ijjl 
««-oliiJi 5 sive simpliciter zl^k}) y^Xyailt vooatur, et cujus pri- 
mus versus est: 

Editum est hoc carmen a Philippo Ghiadagnoli in libro c. t. Bre- 
ves Arabicae linguae institutiones (Romae 1642), p. 286 sqq. 

Sunt quinque paginae, anno 935 charactere Africano scriptae. 
Accedit, opusculum f. 20 (lj pagg.) de eodem argumento auctore 
Cadr-as-Schari'a al-Bokharl idem quod descripturi sumus sub 
CCLXXXIV. Vixit hie auctor medio saeculo octavo. 

CCLXXIX, (Cod. 2112 (2) fol. 5-72 == Amfn 393). 

ljusdem carminis alterum exemplar. 
Apographon recens 5 paginis absolvitor, 

Exemplaria hujus opusculi minime rara sunt, plura enunieravit 
Pertsch, Cat. Goth, ad. num. 362. 

CCLXXX. (Cod. 154 (2) Gol. p. 153-227). 
Commentarius in idem poema al-Khazradjf i. Commentator in 



144 AKS METIUCA. 

primo Codicis folio vocatur as-schaib.u as-ucLarif ai-G-hann'ibL. m 
ipr.iue Comruentarii titulo vocatur: a:--seliai];h — a;qadhi — an- 
Bciiavlf Abu-'I-Qasiin A limed ibn -Mohammed iim- Ahmed aWIasanh 
cetl istud Ahmed ibn deiendum eci; Legator i;;aqut: Abu-V^i'turn 
Mohammed ibu-Alimed a'l-Basani as Acliarif al-Aruiaiosi (t '■'(>()}, 
ei of. H. Ehal., IY, p. 203. va. 9 — 11 ei ili , 840 (quae oaesero- 
quin de al-Khazradjii carmine refert bibliographic Turea eonruea 
sunt et mendis scafcent) el Ibn-al-Khaiib apud ■Cusiri, II, p. 310. 
iiicipit Lie Comiu6Ui,aiiut>j ui trudit Ii. Khab; t ^«.w ; &k tA«^. 

(u^J! L#LJ obbC&i! ^ UJ 'Js^j. E verbis quae in praei'a- 
tione occurrunt: J^c ^.■oUU 1 -eiLaaJi Ljl;fJPi ijs,aj ^i iAsj US 
■sL-jf-to ^ iOywJU (jtojjJi A_l_ii .,3 suX-waS (Le ^»IbS ^-J^ '"-^ 

«pL*Jo$, ex his verbis, in qiiam, patere videtur, auctorem nos- 
trum primum fuisse qui al-Khazradjii carmen commentario illus- 
traret; idem, ni fallor, H. Khal. dixit, aut certe dicere voluit. 

Codex eharactere Africano exaratus est, decimo, ut videtur, 
Arabum aaeculo. Continet 75 pp. 

Alia exemplaria: Berol. 475 (Ahlw.); Lips. (Refaijah) 244; 
Goth. 363. 

CCLXXXI. (Cod. 154 (3) Gol. p. 228—255). 

s ^.ii^\ HCkmu£> , -j Lf_AJt .Uxji oL^I ^-aaSj- I n pnnio 

folio Codieis, Abu-'l- Abbas Ahmed ibn- Alt al-Mandjuri vooatur 
auctor hujus libelli, qui nihil continet praeter scansionem versuum 
eedecim generum metrorum, qui adducuntur in Commentario as- 
saiyidi as-scharifi, de quo egimus. 27 pp. charactere Africano 
exaratae. 

COLXXXII. (Cod. 1753 = Am!n 18). 

««^U) ULs* ,£.JLb Sj^UJI Q^aJi. Amplus Commentanus in 



AK8 METBIOA. 145 

idem al-Khazradjii carmen, auctore Mobammed ibn-abf-Bakr ibn- 
Omar al-Makhzuml ad-Damamlnf al-Haliki (f 828) *). H. Khal. 
(IV, p. 201) nonnulla e praefatione excerpsit B ). 

Est autograpbon auctoris qui in fine testatur se huic libro 
scribendo finem imposuisse anno 817 in loco «JJU dioto in Ae- 
gypto superiore. 

Prima folia Codicic perierunt ita ut nunc textus incipiat a 
■fol. 6 v. Codicis sequentis. 

OCLXXXin. (Cod. 457 Warn.) 

Ejusdem Commentarii alteram exemplar e praeoedente olim 
scilioet anno 979 descriptum. Subsoriptio auctorie etiam in boo 

Codioe legitur superscriptis verbis: wjJLaii 'jL* J>ws^ U \U-*s 

^oiii-met permultas glossas marginales, ex quibus nonnullae 
certe a discipulo Commentatoris compoBitae sunt, ut v. g. gloaua 
quae in p, i legitur: nf Jj$ HiA^ XLs* ^ ^t%^' qU^> 
*Az C/ ^JI ljj> gslyj JL> £ tj^OJI & ^ l*f xUI. 

Duae ultimae paginae bujus Codicis, eadem manu atque cae- 
terae exaratae, alia quaedam de arte metrica continent, sio in- 
scripta: Jyjji J>.e &Lx^x> {jo^s^S jJS^> o^Xsj oLj! iu4> »kk$ 

1) In annotatione quae in fine Codiois 4.57 reperitur, legimuB ad-Daniaminium 
natum e9se Alexendriae tinno 763, et obiis9e in Indiae regione Decan (..-fjwJI) 

in loco ȣ _j JJ', anno 828. 

2) Loquitur ibi auctor de Comraentario as-siiijidi as-scharifi, de quo diximus; sed 
appellat nunc virutn : qadhi "1-djamuah in urbc Granata Abu- Abdullah Mohammed 
caet. hi annotatione margiuali hie error corrigitur his verbis: fju^Mi £\£.wJ! J|j 

^L.'bJI (jj! v^u-^JI tXA^wJI is<\/>&i {Ja^m^j (L^a.^1 ^s>t^Jt ^jjjjl 
iX*c jj ^ ^wji}\ ji\ i^uiS ^ ^JUI _.UJI v_A^&JI jJj tX^I 
X.jJiL> uUXs tUl&\ blX^ ,j>c v_^«j ^ _ .LiJI ^Uj Ll^v& qL^S &M 

Cat. I. 19 



146 ARS METRIOA. 

&Ui, Hi quinque versus, quorum primus eat: 



^yAWi. 



coyiixnentario illuafcrantur, et delude sequitur: ^ ^js^Swl! ^ Jo;! 

%S si-j>i K-oUi' ,. % »o J!/! ,A=c i g^.. 

CCLXXXIV. (Cod. 2108 = Aniin 390). 

Teitium exemplar ejusdem Commentarii, quamquam male quie 
,adscripsit ij^jj* qJ^ Zj£>jJ& „pJ». Primum folium periit bujus 
Codicis, qui auuo 1008 exaratus est. 

Al. exempl.: Berol. (AUw.) 476 et 477; Paris (n. 189 ap. Fliigel 
in W. Jahrb., 91, Anz.-BL, p. 10) ; Escur. (Derenb.) 410(4). 

' CCLXXXY. (Cod. 154 (1) Gol p. 1—151). 

Tertius Commentariufl in carmen al-Khazradjii , compositus ab 
Abu-'l Qasim al-Fotub fbn-'Isa, ibn-Abmed ac-Canbadjij cognomine 

as-SchoAkh al- c ArudhL Incipit: ui^jJib ^L&j tJJI 0^ A-«_j Lot 

zxJ\ X^£Jt ^U 54aj^S ^_L«J1j ^ywUxil. Ex praefatione patet, 
illo tempore quo commentator ecripsit, jam complures Commen- 
taries in al-Kbazradjii carmen exstitisse. In margine nonnullao 
annotationes sunt partim ex alio , ut videtur , Commentario auo- 
tore ^t—* ,.yi\. Hio quum probabiliter idem sit qui in carmen 
al-Borda Commentarium scripsit (v. infra in capite de poetis) 
quique teste H. Ehal, anno 781 ') obiit, aetas as-Sebaikbi al- 
'Arudbt priori dimidio saeculi octavi asaignand.a videtur. 

Codex cbaracfcere Africano decimo Arabum saeculo, ut videtur, 
exaratus, 151 pp. continet. 

Alterum, exemplar: Gotb. 367. 



1) A nostro diversus ease videtur Ibn-Marzuq, commentator corapendii Khaltli, qui 
anno 842 obiit, y.'-H. Khal V, 447 -et of. Rieii, Cat, Mus. Brit. p. 129. 



AE8 METRICA. 147 

CCLXXXVI. (Cod. 2047 = Amtn 324). 

1 oLsuijj! J^fi ^j y^Lli Jj> auctorc Abu-'l-Qasim Hibat-allah 

ibn-Dja c far ibn-Sana-al-Molk (f 680). Pro ,b apud H. Khal. Ill, 
189, n. 4863 male legitur y>. Liber agit de variis genoribus car- 
minum, quae dicuntur al-Mowasschahat. Cf. Freytag, Darstellung 
der Ar. Versk. p. 421 et seqq. et R. Cries, K**aJ! ^UiJ! p. 11 Beqq. 

Permultis borum carminum specirtiinibus elucidatur textus. 

Codex anni nota caret, est -vero reeentiuris aetatis. In ultima 
pagina seripta est <j«.JbC* .^> ^ciys, cujus tantum pars superest. 
Praeter exemplar in Mus. As. Petrop. aliud mihi non innotuit. 

OCLXXXVII. (Cod. 2112 (3) fob 7 v.— 11 = Amtn 393). 

i3l>*o O 5 ^^! (jr-*^ i3 JW cujus auetor in Codice non me- 

moratur, neque aliunde ejus nomen indagare potui '), quum ut 
recte observavit Pertscb ad Cod. Gotb. 376 (2) titulus sit usita- 
tissimus in bujuseemodi tractatibus et noster insuper diversus sit 
ab iis qui in ceteris Catalogis describuntur ut initium demonstrat 
quod ita audit: B^JLaJtj r l$B\ Jo= rf yC&Jl^ j.Lao'it .Jjs *JJ lV*]L 

JfyJJI iuiz 3 vJLijJI .«UI 5 £1^ o^yjf ^L; 'J, $* ^ti 1 liXjS.. 

Non est igitur Tibrizii (H. Khal. V, 21) opusculum, collate 
v. d. Berg, Cat. Batav. 146 (3); minus eti am Commentarius in car- 
men Kj 9 L*JI ((j^aJI) H. Kbal. V, 21, IV, 204 et utrum idem sit 
ac Codd. Bodl. 1215(1) et 1270 non constat. 

Idem autem est apud Brill (Houts. 209, 1). De Cod. vid. 
p. 139 et 143. 



1) In annotationibus meis invenio nomen nuctpris esse Abu-'!- Abbas Ahmed ibn- 
Sa'id al-Fanuri, sed unde hoc petiverim et quibusnam arguments permotus non 



mveni. 



148 AR6 METIUCA. 

CCLXXXYIEL (Cod. 2067 = Amis 344). 

u£\j&\ f M -S '^Ui aucfcore Qalih (ibn-abi-'bEasan) ibn-abi- 

Scharif ut in fronte Codicis et in exordio libri legitur. Yocabulum 
,y autem inter ^J ex, wiu^ ambobus Iocig postea ausqriptum est. 
Auctor mihi non innohiit sed vixit ante saeculum undecimuni. 'Of, infra 
p. 149. Opus quod agit de poesi divisum est in 4 seetiones quae 
iterum divisae sunt in plura capita. Inscriptio sectionis primae 
deosi, sticunda . .insci-ibi&ur *.*ulX-> 5 yUiJi ^t^ ^ ; tertia vj^u; £ 

yt£JS; quarta XasUJU q^-xJI^ ,_suijl 0_^> J.. Initium est: J!s 

Sunt 122 folia anno 1291 satis bone exarata. 

CCLXXXIX. (Cod. 154 (8) Gol. p. 318-328). 

Carmen de arte metrica, metro j^> adstrictum (est itaque " 

«yf?}) et ab Abu-Abdallah Mohammed ibn-Mohammed ibn-Ali al- 
Ancari, vulgo Ibn-al-Baqqdl (jUJI ^1) dicto, compositum, quod 
incipit hoc modo: 

Sunt 11 pp., charactere Africano, exaratae, decimo, ut vide- 
tur, Arabum saeculo. 

CCXC. (Cod. 154 (4) Gol. p. 256-280). 

"lXj^ 1 ^ Lg^JL^u auctore Mohammed ibn- Ahmed ibn-Moham- * 

mod ibn-Mohammed ibn-Alt ibn-Ghazi al-Otzmant al-Miknasf. 



AE8 METKIOA. 149 

Brevis tractatus de arte metrica. Sunt 24 pp., currente calamo 
scriptae charactere Africano. 

CCXCI. (Cod. 154 (7) Gol. p. 808-316). 

Novem paginae, quibue varia oarmina de re metrica continen- 
tur; sedecim scilicet versus, ab Abu-'l-Abbas Ahmed ibn-Abdallah 
(J>^ji compositi; in singulis women generis niefcri oocurrit, et 
prima litera versus speciem indicat. Exemplum sit mefcrum « ~w«Ut , 
2 a species: 

Sequuntur quatuor alii versus ejusdom auctoris; turn simile 
carmen Mohammedis ibn-Abd-ar-Rahim ibn- jj&^e (vel (JL^ujw*) ; 
turn aliud ejusdem generis sine nomine auctoris ; turn carmen Qa- 
lihi ibn-^Scharif, auctoris opens &\j$ phi J. ^IJt (supra p. 148); 
turn alia auctorum nominibus non additis; denique perpauca de 
Khalil ibn-Ahmed. 

Pessime exaratus libellus, charactere Africano. 



1) Hie ^i non additur. 



VI 
RHETORICA ') 



CCXCH. (Cod. 22 Gol.). 

«^b) 3 y^iJ! ^Lisu ^s «A^ijt 2 ) auctore (in nQstro Codice 
nomeii desideratur) Abu-Alf al-Hasan ibn-BascMq dl-Qairawdnt 
(f 463) s ), qui, ut patet ex praefatione , librum suukn dedicavit 
Abu-'l-Hasano Ali ibn-abi-'r-Ridjal al-katib. 

Capitum tituli sunt sequentes: J^c S^Ji £ 6 ,*&]! J^ai 3 



1) Numeri CCXCH et CCXCIII proprie non pertinent ad rhetoricam aed ad 
poeticam, non placuit antem illos separatim recensere, quare hie locum obtinuerunt. 

2) H. Khal. J x^\ JicLU, J, .-'UAjJI , Ibn Khallik. n. 164 Ksyw $ iSJwjJI 
**>^ HtXaij yu*J! XcLuo. 

3) H. Khal. habet 466, sed lbn Khallik, praefert quod recepi. 



RHETOKICA. 151 



J, ft fUi^i j-A-c sLss-^xi q-£ »l jt*JI q-o i-aJSj q» ft t: j\-JliUl s 

£ ft t5**^|s JoJLill J; ft *^y^3 ^juiJl iX_=>- ft .R/kJlj *L*l£JI 
ft iUft&J! 5 ^jyajJt ft j.^JLJl ft ^ 5 "iJl J, ft ^yja Ji 5 P^aJI 
ft 'JLSjtfjj *^J«JUJ! ^ X3r Jl^kJ^ ^LaJ! £ ft Jwaftilj j^>j$ ij 
J, ft «Jlk*J!*, kLUJ! ,5 ft^ju-wJS J— ^ t3 fty:l£JI v lj *' "vj 
jJiJi <5y a L^S ftjL^M ftXiXJI ftX-il^ &j-&> U-JI 
ftyLJI JJil ftj-yi*^i ft ^1*^1 ftjL^t ©^jlXJIj £j&i\ 

ti? lX-_Jl>_._*JI J, ©(j^-.L-L^il ft £wJ£JI ft y,L~w^I ft i^wOJi 
ft XftjLLJl y^jJcpJ! *-*-* JaJl_A-i>t to ft XibUaJI ft j-#X^nJd\ 

fta-i-axil ftoUaiLw^S ft^/M&Jt ftj»A^*oJ! ft^^wj&JI ftjUbLSli 
aJJUJI ft JL*j>l $ wLSLJi ft ^*xiJI ft fUiXw^l . ft oUxM 

^iyCxJ! ft dcJOU^! <5? *bL_JGS Ayta-i} ^AjS^JI ^ ftu&CwjJI 
ft cLwJ'^t ft inls^ jj^iaAjt ft oLJd^I ft A_jL^Ii \j-vw3I ,_^J 

ft Ai2c4! ft ^o^X-Jl ^ ft v^\*^J! ft *&>*>»> j-*AJ! u^^-^' (5 
ft^l^"^ Js-a-b^JI ft^ 1 ^ >jl^U&*>t 3 fUtoJLS^I ft 4^1 
^ jXilt -Le & -iXjL Bjia^Lj ; xXvJI Bji^w ft .IlXac^I: ft sb^JI 
v^Ixaj U ft yj_*JS obj.-o 5 w»~wjJI t3w^t ,3 ft *L^JI 5 _JcJI 
ftX^A^JI yA ft^_j.*JI i^U Ksjw ft-C^ij £&^ ^& <& •— »L***i"5(L 

ftB^jJI^ ^AJI JaJLcl ^ ft&jJ^JI j,LxJI ^ ftj-^ ^^ 

y>jJJ ,5 ft U1JI> ^\*i\ a-Sj-s.-* ^ ft ^1 t3jLJL-« ^o £ 

«5U^JI 5 .jjlXxJ! J^-Ck-s^l ft ^-wixJIj 5dbl*Ji j-SO ft asLsJIj 
lo., oliy*Ji ft Ji/CiJl ^ (_>ai»Ji ft -J-fcitXJU, iJb*-"*!' ft \_JiXaS3aa*+J! 

ft wiUiJ^I _-w ft LiL>jJ) i4^s jjjkkl' y^ ^ v^sa^JI ft IflJKlw 



152 



UHETOMCA. 



-n v :: -'i \\ <■; ..■■ . V> 

Codex noster nitide schptue es-.r character© African . &--;o 97G. 
Contiuet S76 pp. formae niai-jris. ei divisuf cs=i ir <:Uiir- nartef , 
Cjuarum altera iucipit a capite de .-y-wi^ji, p. 217. DeeiOV-anfcur 
pauca post p. 275, caput .LiX*"^ et duo seauenfia. >"r>r.mf lac vn- 
ginas quae exciderant post p. 279, reoentior manufi eupplovit. 

Alia exemplaria: Mu6. Brit. 600; Escur. (Derenb.) 28G et 285; 
Lipsj (Refaija § 4) 328. 

COXCIII. (Cod. 848 Warn.) 

jxJmJ^ ^*lXJu yaXj&vt> auctore, ut in titulo legitur, crairo Madjd- 

ad-din Mowaijad *) -ad-daula ibn-Monkidz, i. e. Abu-'l-Motzaffar 
Osamah ibn-Morschid e familia Monkidzidarum , qui castellum 
Schaizar, Graecis ereptum, possidebant. Obiit anno 584 2 ). 

Est compendium de rhetoriea in 95 capita distributum. Incipit: 

«^ 3 *LUJI ^UL> '^pJI **>]yi ' r ^' Jc^- *N ^- Con- 
tinet perbreves definitiones, sed multa exempla ex oratorum poe- 
tarumque scriptis petita. Ut lector quodammodo de libri indole 
judicare possit, primum caput describo: 

gJajl J-y*J! *j cr p yixc ,J._c x^X* vi^S* gl*^ j^^JI ^,1/ 



1) In nostro Codice scriptum est iX)y«, participium passivum. Eaedem vocales 
additae sunt in praestautissimo nostro Codice (766) Epistolarum Abu-Ishaqi Sabaei. 

2) Vide Ibn-Khallikftn (qui quoquc de alii9 viris ex hac gente egit) in ejus 
vita, I, p. IP ed. de Slane. Derenbourg, Ousdma ibn-Mounkidh. Paris. 1886. 



RHETORIOA. 153 

S o 

jL-JLs i^SVjIJi V4V^ jA* u *— '* *•— ^-=s wv-^Jb tXA*iJI (j«JL^Ui yJos»5 

L^ais- ^S &&L> ^ 3 Ls^le ^1 &_s.(c "% wile ^! idljw vjULc "^ 

i! ^LL> *S 3 *o cxlli" $1 SjJj ^ &_j JLaU ^Ji (1. lJuw) Oy^ 

O > w 

oL+^lJt ^^Jlc <_55-ftJ <-J^ l_f' itf-*-^ ^j-*-—* J^^^t O— *jj 

Codes, nonnullis vocalibus inBtructus, anni nota caret, sed (ut 
patet ex annotatione possessoris cujusdam, quae in titulo reperi- 
tur) anno certe 1008 antiquior est. Alius mini non innotuit. 

CCXCIV. (Cod. 319 Warn.) 

j»jl*Jt —urxi auctore Siradj -ad-din Abu-Jaqub JuBof ibn-abi-Bakr 
ibn-Moliammed ibn-Ali as-Sakkdki QyiCJI) (f 626) 2 ). 



1) Hunc annum notarunt Casiri (I, p. 28), Krafft (p, 22), alii; idem notatus est 
in fronte nostri Coilicis; Codex noster libri Hadji-Khalifae male 678 offert. 
Cat. I. 20 



154 RHETORICA. 

Est encyclopaedia disciplinarum philoiogicarum, in tres partes 
diviaa, quarum prima agit de etymologia ( > 3 r >«xJi a-Lc) , secunda 
de syntaxi (e^U.J ! ,Jjs) , tertia de rhetorics. (qL^Ju, J,L.fc_ii Jus). 
Prima pars (^s) tres Bectiones (\~*a~£) eonunet, quarum prima 

Uglt Q JwJI _,L_A_i5;; U (}y_ e K^jJMW O^&ii p,^Ka.£ &&£&&* [M^i jj, 

14S&2? , eecunda iuJ; (L^JS 'iLJuS ,i, tertia U Lsl^ «.i^ (jU] ^ 
IjiSjiJ! ^ »j \_aJLc; hae Bectiones denuo in vIh'j f!>-*' caet. di- 

visae sunt. 

Absoluta parte prima (fol. 32 v.) sequitur in nostro Codice 
brevis dissertatio de metris , unam paginam (fol. 33 r.) et quatuor 
versus implens (fol. 33 v.; reliqua hujus paginae pars vacua re- 
licta est). Non quidem pertinet ad libruni Mifldh-al-olutn , sed 
ab eodem librario atque totus Codex exarata est. Quis auctor 
sit hujus dissertationis, patet ex initio. Etenim post bismillam 
incipit ilia hoc modo: <— yi*j >— «.*^» _>-j' J»-J^- A*$\ ^LLw/^SI Jls 

^LUli" !&fj>A} £ Lsj|s iOcsrJs B^y>5 &XwIa» (sic; JwuJb?) J-uJj J"-^ 

Sequitur (fol. 34 v.) secunda pars libri Miftdh-al-olum , quae 
divisa est in duas sectiones J, S^*> _>-* ^ >^uJI ^1 J, L&X.:>i 

Pars tertia (fol. 70 v. — 171 r.) continet prolegomena (X_*«cX_iL« 

U^jS \joJ&} (jjUJ!} j,l**J! t _5-+^ c ) ^*^' <_5^> qU-^) e * cluas 
sectiones (Ufji ^•&* ) LJiASl*,* -ku^iaJ). 

Fol. 172 v. incipit supplementum (^UtJ 1 *ic &JU& j) et fol. 
192 v. aliud supplementum, Ac ^ \jcf& &+>o ,-yo J^! o-R—H 



^y> OJ^JI qLu j, l$Jks>l Jyas XaLj *jij -*^JI ^ -bUJt j^> 5 JJjlLI 



U*s 1$*% (jjjjj! J, j.^1 — Di _^_% Syu* *J^ &*a<?. U-o (j.ljjlj jt^lJt 



RHETORICA. 155 

j»^LlJ) _^_P S t*UJ> J,_ E eV*lbj Ui' jus qaI^sJ! t^l Jx t£$oJ> suXj 
X-oLai! ,3,. 

Est liber quem Arabes maxinii faciunt. In fronte nostri Co- 
dicis sequentibus, nescio cujusnam (Jw>!jJ), vorsibus ejus laudes 
praedicantur : 

** <£ £ ) 

tXss,* ^f i3—> tX,_v x^Uftf, wX*^ q,_j kjuwj.j ^U^J! „Lw 
^ 0^5 (jr**^ ^*«J *? 0^5 xJa^J ^-s^ ^5 jl^T.^Li j^cl^ 

Codex noster, multis glossis instruetus, 210 folia continet. 
Satis porspicue sed non eloganter exaratus est, anno 706. Ut duas 
ultimas vacuas paginas (fol. 211) imploret, librarius addidit breve 
carmen de metris: l^lXvJ 5 li^J jX .ccJI Q by J Jy^! c 5j s Lj J, 

^s'j jpAM ) < r ^- a Lo ^ S *JL* ^AJij XUI ^J^. Carmen 
ineipit : 

^b L^ L.AOC ^ilc ^ ^blilj, IjU^ut s^-*-* ( 1 Ui« L> D bCJ 

tjL^ U qLX-w^I ^ fi"^.^ ^iy; Ju>&> Uij O^J ^ s'jJtj 
Additum est quoque carmen 8 versuum quo opus Mlftah-al-olum 
celebratur, quod ineipit: 

.et poematia Xlas^JI ^. 

CCXCV. (Cod. 2252 = Amfn 534). 

Pars tertia libri ^JuJI b&o. 

Codex bonae notae anno 728 exaratus est, sed ultima folia 
aqua laesa sunt ita ut alia aliis agglutinata sint et scriptura non- 
numquam non amplius legi possit. 

1) Cod. l&U 



15fi 



I'OTdO.A 



CCrCTX (Cod. 897 Warn.) 

Ejuadciri partis ieriiac llbri Mifttih-al-olum aHerii.ru exemplar, 
cum null {.in {:'loBsia clivorsif> f-b iis qune in Cnuicft 319 rcperim;- 
tur. Ex Oommentario quodarr;. depromtae sunt, imm finitf) glossy. 
saepe addirar vox ^..k. Suppiemouta ilia de qui bus dixi, hie non 
■exstani'., er textus hujus Codicis respondot fob 70 y. — 171 r. Co- 
dicis SI 9. 

Hie Codex charactere nestalik anno 999 exaratus est. Ad ires 
vacuas paginas quae snporerant implendas, librarius addidit sorip- 
tionem lbn-Kamal-Pascha (f 940) de .classibus faqthorum. Incipit 
ea: qI ^Aci al^ftaJS oliuis ^ b'«J>KUiL> ■JUi' b^vc ^a* ■J&f ^ 

^sJ! SUj^I "iUjiIM , eique subscription est: b s ^._^_J (sic) aJLv. buX? 1 
LtvLi ijU-j (•y^y ;rt-^**^^ lX^*'. 

CCXCVIL (Cod. 562 Warn.) 

Amplue Common tarius in tertiam partem libri Mlft&h-al-olum • , 
qui cum in frorite turn in foliorum margine (la tranche) al-Khal- 
khalto tribuitur. Sed hoc falsum est 1 ), nam al-Khalkha.lt voca- 
bafcur (teste H. Khal. in v. ^is.i\ tXs/>) Schams-ad-dtn Mohammed 
ibn-Mothaft'ar, at vero ex praefatione patet Commentarium qui hoc 
nostro Codice continetur, plane alium habere auctorem, nempe 
Alium ibn-Mohammed ibn-Dihqan (^LiL-flO) Alt ibn-abt-Bakr ibn- 

Alt au-Nasaft al-Kabindt ( 8 ^AL^JI J ^.iwjJt) non ahBaikandt 

ut habot H. Khal. VI, 25, 26. Hie qiium mense Cafar anni 718, 
in Georgiam Khowarizmiticam venisset, animadvertit viros doc- 



1) H. Khal. (II, p. 408) deacripsiit initinm Comraentarii al-Khalkhftlii in 
— Ia&U (j£u^\Jj' (qui liber idom vidctur ntqne CororoentariuB in al-Miftdh); sed 
verba quae hie bibliographus adduxit, differunt ab initio nostri Codicis. 

2) Vocales in Codice additoe sunt; cf. Lobb-al-lobdb ip v. (jjjJaJR Jftqut habet 



RHETORIC A. 357 

trinac cupidoGistius regionis studio libri Miftdk-al-olum dicii in- 
oumbcre J ). Tale stadium valde probavit auctor noster, quippe 
qui librura ilium summia laudibus omat. Pater, quo tainquani 
praeceptore urus erat, duas pviores partes hujiiB libri Comiuentario 
illustraverat, sod morie impeditus fuerat quoniinus in tertiam quo 
que partem Comnieiitariure seriberet, quod scilicet sibi proposuerat. 
Quum studiosi istius regionis audivissout, filiuni possidere Com- 
mentarium patris in duas priores partes, rogarunt eum ut bunc 
iis dictare vellet. Cui voto quum saticfecisset, petieruut ut ipse 
in tertiam partem Commentarium conseriberet. Votis annuit, et 
Commentariura suum dedicavit Mohammed Sultano i. e. Uzbek- 

(qLLLw lX*^sv. «LJuJi. 

Codex noster, qui in Europa unicue videtur, currente calamo 
exaratus est, sed antiquitate se commendat, nam haud diu post 
ip.5um opus compositum scriptus est, anno scilicet 744. Attamen de 
autographo cogitandum nou esse, ex librarii subscriptione patet. 

CCXCVIII. (Cod. 2254 = Amtn 536). 

Alius Commentarius in tertiam partem hujus libri auctore ai- 
Taftdzdnl (f 791). Scripsit hunc teste H. Khal. VI, 16 anno 789 
sed secundum Loth, Cat. Ind. Off. p. 244 ad n. 847 anno 787. 
Diversus est hie Commentarius a duobus J&kl! et ymX^llI dictis, 
quos idem auctor in Compendium —Lxail (jaJ^Li' scripsit, et satis 
rarus est in bibliothecis Europae. 

Codex exaratus est anno 839. Praeter duo exemplaria Londi- 
nensia 847 et 848 apud Loth aliud certo designare nequeo, quum 
catalogorum auctores saepe varios at-Taftazanii Commentarios in 
_b&U et Compendium ejus _Uiil (jiuJ^ij inter se confuderint. 

CCXCIX. (Cod. 2253 = Amin 535). 

Terfcius Commentarius in tertiam partem libri ^J^»JI -.LzLLa 



1) As-Sakkaki ex Khowarkm orinndus erat; hoc eniru loco vooatnr ol-Khowumint 



158 ItHETORICA. 

auctore as-£aijid as~Scharif al-Djordj&ri (f 816), Secundum II, Khal. 
VI, 17 titnJum „.L„>>_jia_i' habet, sec in nosiro Codice nee tisuiui.- 
nec nomen auctoric loguiitur, nitd quod reaentior mainui- i;> i;-onte 
Codicis hoc adscripsit. Exordium omnino coiivenit mm lit. quae 
habet H. Ehal. ef in prooemio auctor testatur se juu ceniorom 
debuiBse transmigrare in Transoxaniam , quapropt-or cmnim verb 
simile est euni hoc opus dam urn anno 803 absolvisse. ui rierhibet 
bibliograpkus Turca. Prirao obtufcu quidem Bubscriptio Codicis: 
jfcXci &U!^ ioL^MAj^ ^sj^wj ^XXii K_a_w il&k*X1 (j* c 1 .hJ! es^ \X$* 
^Jl (^j^^aJb in errorem dueere potest lectorem, eo magis quum 
nescio quis verbo ».jI^*o' s substifcuerit KjI^aawj , ideoque ut videtur 
persuasum sibi haberet haec verba iutelligenda esse de anno quo 
auctor opus suum absolvisset. Ipse Codex noster enim demum 
anno 1027 exaratus est, prior subscriptio igitur sine dubio refe- 
renda est ad nostri Codicis archetypum. 

Ceterum Codex noster distincte exaratus est et in folio primo 
nonmillis adnotationibus instructus. 

Hujus Commentarii exemplaria in Europa rara non Bunt. Cf. 
Ms. Escur. 63, 206, 207, 208, 645; Vindob. 236; Berol. (Land- 
berg) 81 , 625, 751. 

Glossemata in hunc Comm. Ms. Vindob. 237. 

CCC. (Cod. 941 Warn.) 

Brevis dissertatio (18 pp.) auctoris inoerti de verbis as-Sakkakii 
in Mifl&h-ul-olum. (quae spectant ad effatum Qoranicum Sur. II, 
vs. 20): J»$»! ^ ^JC„3l 3 ^at 'lypktS ^ bUil aD y*f? ^3 

Dimidiam partem libelli implet verbosa praefatio. Codioillus, 
oharactere nestalik satis nitide exaratus, anni nota caret. 



RHETORIC A. 15^ 

COCI. (Cod. 150(1) G-ol. fol. 1-109). 

.Ji&dl (jaAi^ii' auctore Djamal-ad-din Mohammed ibn=Abd-ar- 

Kahman al-Qazwini, Khatib Dimaschk dicto (f 739). Celebrata 
Epitome (cui tamen epitomator multa de suo addidit) teniae partis 
libri Miftdh-al-olum. De operis divisions t. H. Khal. (II, p. 403) 
et Krafft (p. 22). 

Codex anno 1102 exaratus est. 

CCCII. (Cod. 211 Gol.) 

Idem opus cum multis glossis, quae maximam partem ex at- 
Taftazanii Commentario yuaA-^wJ! desumtae sunt. 
Codex anno 762 exaratus est, 

CCCIII. (Cod. 1085 Warn.) 

Idem opus cum glossis, imprimis' ex at-Taftazanii JLJxJi et 
yaX^vJi petitis. 

Codex anno 829 exaratus est. 

CCCIV. (Cod. 609 Warn.) 

Idem opus cum permultis glossis, a Molla Mo'in-ad-din c Im» 
rani collectis ex variis libris , qui in fronte Codicis indicati sunt 

Initium hujus operis exstat in Cod. 644 (Warn.) f. I"IV 
CCCV. (Cod. 2255 = Amin 537). 

JJilj) (ja^Ii' ,JLc iLj! „,Jjl auctore at-Taftdzdnio (f 791), 

opus notissimum de quo of. praeter EL Khal. II, 404, Fliigel, Cat. 
Vindob. I, 220 ad n. 237 (2) , Loth, Cat. Ind. Off. , p. 246 ad 
n. 852 et auotores ab iis laudatos. 

Codex seriptus est anno 1206 manu Ibrahim Hidjazf as-Sindi- 



/ 



160 



RHETORICS. 



Mii'i e cujaa lib™ olim i'uit. Soatet adnotationibui; mair.-hudiimu 
Bt ploRsematibuu ab eoi'lem docfco Arabe scrintis. Oocilcwi fere in 
qtiaT.k; Bibliotitooa exstant. Of. supra ad uu.ua. OCilJl'ki. 

CCCYI. (Cod 226?i -- Amiu 545). 

Glosseumta (K_./ r „,viL.:>-) in Comiuentariim.i praecedt:-i>i-t>>r< fiuotors 
Hasan Taebelebi (imj-Mbbammod Schab J'YmAri f 880; Gi'. B- E'kaL 
II, 4(1!) et Loiii. Cat, li:d. Off. p. 24Z ad i;. Bob Eclil'o Con- 
tij.auliiiopoiiUi.ua mihi uou aa manuin est Bed exemplar nostrum 
minima caret proocmio, ut Codices Londiuenaet. el. JDaciirialenoeu 
(Of. Deroubourg u, 212, 2B8 (?) ; auetor eiiim ifcy exorditur: il.Ji 

(jUJi .-CjAaJ Jit I ^L^l Lcaj'i! ..!<?J>^i w'uJ .»aVq ^,,^ , <- jj) &I.I 

gJ'. Hocce prooenuum imam, pagniam et diinidium implei , in me- 
dia doDuo pagina seouuda incipiunt annotationes, 

Codes, bene exaratim est anuo 1094 et correel.ua ui jam obser- 
vavit Lamlberg ab Alt ibii-Jabja al-Barti (^L-JI), e cujus libris 
olim foil, anno 1096. 

CCCVII. (Cod. 685 Warn.) 



Commen taring brevio* (jJa^M)) at-Taftazanf in _Uail {jajJs^j 
cum notis rnarginalibus. Codex anni nota caret, sed ex posses- 
sorum notia patet, emu saeculo undecimo antiquiorem ease. 

CCCVIII. (Cod. 2256 — Amtn 618). 

Ejusdom Comnaentarii alteruin exemplar. 

Codex manu turcica scriptus est anno 1107 et imprimis in ini- 
tio roultis gloesematibuB inBtruetus est. 

Be aliie exemplaribua fere in quaris bibliotbeca obviis vide 
Pertscb, Cat, Gotb. ad n. 2781. 

CCCIX. (Cod. 2259 = Amfn 541). 
QloBsomata (iL^w^L>) iu Commentariurti praecedentem auctore 



l:l)iiTOU,;i.-J. 



Ahmed ibn~Jahja ibn-Mohmnmed al-Harawi, uofco viomiub ilaficL 
(i, e. nepos) at-.Tafl&z&nt (f 906). Cf. H. Khal. II, 409. 

Codex, perspicue exaratus est anno 1151. 

Alia exem plaria: Escur. 250, 257(1); Damase. Cat. p. va n, 
13; Qahira , Cat. p. !ga . 

CCCX. (Cod. 225? — Anjfn 539). 

Volumon primum glossematum (i^b*-) in Common tar in in uun- 
dem auctoro. al- ' Oluimt al-Himei .(Suhaikh Jasin ibn Zain-ad-din 
f 1061) '). 

Codex subseriptione caret sed bene exaratus est. 

Aliud exemplar: Qahira, Cat. p. ) l l!. 

CCCXI. (Cod. 981(26) Warn. fol. 124 v.— 129). 

Fragmentiiru rhetorici argumonti, quod inscribitur '/LjJjX,z> q-i 

j>h fj.ki j^f^Jl tSibcJ, alia ejusdeni aphorismata et fragmentum 

Commentarii in opus *J.xl\ .-Ixibo et quidem js£ wXa.wJI ^j^s* q? 

■■^_kit. Ghani-Zadeh (f 1036 cf. KhoUgat al-Athar IV, 9 seqq.) 

memoratur ab H. Khal. .Ill p. 274 et glossae al-Djordjauii ad 

Cominentarium JJxti dictum memorantur ab eodem II, 404. 
CCCXII. (Cod. 981 (30) Warn. fol. 163 v.— 166). 

Dissertatiuncula do loco libri ^UrI' \jo^>^3 e capita J^wi ^ 
,3^Ji 5 , magnifica dedicatione munita. Auctor videtur esse Ibrahim 
as-Schami, alumnus acadeniiae Brusensis. 

Praecedit f. 161, 162 explicatio terminologiae in traditionis 
scientia , quid sit w-^-JuJI, quid .u^w**JI, quid e^o^-j^Jj, qviid 
j^,*]! cet. 



1) Cf. Kho%at al-Athar IV, flS. 

Cat. I. 21 



^^2 RHETORICA. 



COCXIII. Ood. 981 (31) Warn. M. 168-176). 

9 folia qnibus eontinentur 4 fragnienta quae pertinent ad Com- 
mentarium vel potius Glossas (iL^Ls>) in opus rhetorioes argu- 
ment) probabiliter ad partem III libri ^UJl ^Ljjw, Confirmatur 
hoc inue quod inter tertiurn et quamim fragmentura legitur series 
nominum eommentatorum hujus libri ab eodem librario exarata, 
Prirnum fragmeiitum ita exorditur: ^j) iLxiUjI J!s Ij i&»J A* 

gjt J: ^! JLiii ^^ [^ ^^ jj^ j_j y^ ^ ^ ^^ 
Hie Abu-'s-So'ud al- c Imadi , obiit anno 982. 

CCCXIV. (Cod. 2260 fol. .81-52 = Amfn 542). 

K-. ? 2LaJI l\%aJS, Compendium partis tertiae libri j^JLxJl L&o 

auctore 'Adhod-ad-dfn Abd-ar-Rahman ibn-Ahmed . al-Idjt (f 756) 
ita dictum, quuni auctor illud dedicaverit Vaziro Sultani Mohammed 
Khodabendae no to nomine Ghiyatz-ad-din. Cf. H. Khal. IV 476 
n. 9278, VI, 19. Codex permultis gloaseinatibus et annotationibus 
instructus est cum in margins, turn in foliis separatis scriptis. 

In Bibl. Berol. (Landberg) 772 asseryatur Common taring ad 
hoc Compendium auctore Taschkoprizadeh. Cf. porro. Pertsch, Cat. 
Bibl. Goth. HI, 491 ad n. 2788(4); Mus. Asiat. Petr. 

Codex bene exaratus est anno 1142. 

CCCXV. (Cod. 38 Gol.) 

"V&azs\XZ)) i\J>]}& ^kz < {J a^aJS}\ v>J?U* auctore Zain-ad-din 

Abd-ar-BaJitm ibn-Wadjih-ad-dfn Abd-ar-Rahman ibn-Ahmed al- 
Abb&si al-Qahirl as-Schafi'f (f 963), cujus vita (e SchamB-ad-dtni 
Ahmed ibn-Mostafa ibn-Khalil ar-Rumi J, < auil^JI ULjUL^JI 
.«(&joUiaJt &J 5 J,Ji sUIe depromta) huic Codici praemissa est. 

Continet hoc opus (de quo H. Khal. (II, p. 411) paucis verbis 
mentionom fecit) explicationem versuum qui in „LcCj| ^ja^^i 



BHETOBIOA. 163 

laudantur; Bed tali explication e minime eontentus, auetor permulta 
addidit de vita illorum qui versus illos composuerunt; eomplum 
quoque ex eorum poematibus descripsit, variasque enarravit his- 
torias quae ad poetas illoe spectant. Hinc factum est ui hoc opus 
utilitate , rerum tractatarum variolate et iueunditate Biimmopere 
se commendet, deque sequentibus agat poetie \): p. 5, 87, 170, 
227, 232, 362, 516, 668 (Cod. 695 fol. 1 i., 30 v., 65 v., 72 v., 
87 r., 90 r., 140 v., 189 r., 255.r.) Amro-'l ; Qais ; p. 7, 90, 127 

(Cod. 695 fol. 4 r., fol. 38 i\, 51 v.) Rubah (4y> *• e - Abu-Moham- 
med Abdallah ibn-al-Addjadj (-LsSjl) al-Bacri at-Tamimi as=Sa<di); 
p. 9, 39, 74 (Cod. 695, fol. 5 r., 18 v., 33 r.) Abu-'n-Nadjm (al- 
Fadhl ibn-Qodama); p. 13, 30, 73, 154, 210, 213, 232, 355, 357, 
361, 373, 383 (bis), 430, 431, 646 (Cod. 695, fol. 7 v., 15 x,, 32 v., 
62 v., 81 v., 82 v., 90 v., 139 r. et v., 143 r., 147 r. (bis), 159 v., 
160 r., 246 r.) al-Motanabbi ; p. 17 (fol. 8 v.) Dissertatio de versu 
poetae incogniti (edit. p. 11) 

■j$ V»> j? VJ* U^ J- 63 O^ VP" T*-*3 
p. 18, 130, 226, 232, 265, 278, 393, 472, 483, 502, 519 (bis), 
520, 521, 557, 560, 563, 648, 652, 682, 694 (fol. 9 r., 53 r., 86 v., 
89 v., 101 v., 108 r., 151 r., 171 v., 174 v., 182 r., 190 r. et v., 191 
r. et v., 206 r., 207 r., 208 v., 246 v., 249 r., 262 r., 268 v.) Abu- 
Tammam; p. 21, 53, 61, 127, 146 (fol. 11 r., 24 v., 28 r., 51 r., 
60 v.) al-Parazdaq ; p. 26, 271 (fol. 13 r., 104 v.) al-Abbas ibn-al- 
Ahnaf; p. 30 (fol. 15 r.) Ibn-Babek (Abd-ac-Qamad ibn-Mancur) ; 
p. 37 (fol. 17 v.) &LiaJ ^ J^"; P. 38 (fol. 18 r.) ^JujJI a ULaJt 
c ^wl_*JL; p. 40, 368, 443, 695 (fol. 19 r., 142 r., 161 v., 269 r.) 
Abu-Nowes; p. 51 et 134 (fol. 24 r. et 54 v.) DiBBertatio de versu 
poetae incerti (p. fv et IH) j 

p. 52 (fol. 24 r.) Abda (80^-b) ibn-at-Taijib; p. 55, 14£, 215 (fol. 
26 r., 60 v., 83 r.) Ibn-ar-Kumt; p. 61 (fol. 28 v.) Djafar ibn-'Olba 



1) Editioni Qahirensi praemigsus. est conspectus argument! , sed ncm ita loeuples 
ac ille quern Dozjas feoit quemque hanc ob causam servandum esse opinati somas. 



164 



ItllETOlilOA. 



(Jul*); p. 05 (fol. 30 r.) Hm~abi-VSami .(.U*Ji)*); p. < iC ( loK 
30 r.) Auk (^J) ibn-Hadjar j! ); p. 67, 517 (fol. 31 t mi 188 s.) i|,v- 
VAla ai-Ma'arri; .p. 74 (loi, S3 a.,) Ibi^ar-Bawmdi (Ahmed ibu 
Jakja): p. Sj (fol, 84 r.) ibu-ttd-lJaiaiba (Abdalkk ibn-Ohamaliaii); 
p. 8Z (ibl 36 y.) DiBBerfcatio us, vorau poolae iuueHi (p. a'* j ): 

p. 08 (fol. 37 r.) 'Alqaiue. (^. : , j.„L/0 ibn-'Abda (K^^) al-'Mjit: 
Ci-^h; P ao (fol. 38 v., 100 i.) aVQatami ant al-QofcAm* , , ; ,*M 

'Vwtoj, usiail £Aj (Aim-); p. 93 (fol. 39 y.) Dhabi Q^jL?) ilm-al* 
Haritz al-Bordjoml; p. 94 (fol 40 r.) Qais' ibn-al-Khattin (^il); 
p. 96, 360 (fol. 40 v, 140 y.) al-A'Bcha (^^t) (Maiiaun ibn- 
Qais); .p. 99 (fol. 42 r.) DMrar {^) ibn-Nahsohal (J-5s*i);.p. 100 
(fol. 42 r.) .Tarff ibn-Tamim al~<Anbari; p. 101 (fol. 42 v.) aa-Nadhr 
ibn-Djowaija «) ibn-an-Nadlir ; p. 102, 355 (fol. 43 r., 139 r.) Hassan 
ibn-Tzfcb.it al-Angari; p. 106, 215 (fol. 44 r., 83 r.) Mohammed 
ibn-Wohaib; p. 114, 126 (bis), 231, 254, 306, 321, 328, 44?, 564, 
575 (fol. 46 v., 50 v., 51 r., 97 r., 123- v., 129 r., 130 r., 163 v., 
209 r., 214 r.) al-Bohtori; p. 121 (fol/ 49 v.) al-Khozaimf (A.bu-Ja- 
qub lshaq ibn-Hassan); p. 125 (fol. 50 v.) Abu-'l-Hasan Alt ibn- 
Ahmed al-Djauharf; p. 130 (fol. 58 r.) al-AktiwJj p. 134 (fol. 54 t.) 
Dissertatio de versa poetae inoerti (p. tfl): 

p. 134 (fol. 54 v.) Disuertatio de vereibus Arabis eujuudam, vitani 
nomadicam agentis (ibid,) 



1) In edit, p. 1) lacuna. 

2) Dozy. Hodjr; of. MoscMaMh If], 2 seq. 

3) Ed. iAS 5 . 



4} Cod. J^ya. ^1 8,jy-&.j in Cod. 696 legitur t^yjs-, in od. p. 11 J^. 

lu Eamdsa p. v6*l Lie poeta appoliatur yaiil _j &>y>. 
b) Codd. ••«Xj. 



KHETORIOA. 165 

Ibid. Dibccrtatio de ?otr,u auouymi : 

p. 135 (fol. 54 \.) Diusertatio de vermi iucorli poetae (p. i')V): 

p. 135 (fol. 55 r.) Mosuwir J ) ibu-Hind ibn-Qnis ibu-Z<ohair; p. 136 
(fol. 56 r.) Abdallah ibri-Hamjcuani {J,J : ) as-Saluli; p. 137, 200, 
433, 545. (fol.. 56 v., 77 v., 161 r., 199 v.) Baaschai ilm-Bord, p 146 
(fol. 61 r.) al-Haritz ibn-Hilliza al-Jaschkori; p. 148 (fol. 61 t.) 
Adi ibii-Zaid; p. 155, 244, 265, 276, 322 (fol. 63 r., 93 r., 10) r., 
107 r., 129 r., 164 r.) Zoliair ibn-abi-Solma; p. 158, 171, 381, 417 
(fol. 63 v., 66 v, 146 r., 156 v.) an-Nabigha ad-Dzobjaui ; p. 162 
(fol. 63 v.) Soliaim ibn-Watzfl ar-ltijabi; p. 165, 486 (fol. 64 v., 
175 r.) abKhansa; p. 173 (fol. 67 r.) Taraf'a ibn-al-'Abd ; p. 177 
(fol. 67 v.) Auf ibn-Mohallim ") as-Schaib&nl (Abu-'bManabil s. 
Abu-'l-Minhal al-Khoza'i) ; p. 181 (fol. 69 r.) Dissertatio de versu 
poetae ineerti (p. |v.): 

p. 182 (fol. 69 v.) al-Mo'addzal 3 > ibn-Ghailan , pater poetae Abd~ 
ac-£amad; p. 183 (fol. 70 v.) as-Samaual ibn-Adija Judaeus; p. 188 
(fol. 72 r.) Dissort. de versibus poetae ineerti, Bed quos vb: quidain 
doctos, auctoris nostri aequalis, ac-Qanaubarfo tribuit (p. iw): 

p. 191 (fol. 73 v.) al-Qadhi at-Tanukhi (Abu-'l-Qasim Alt ibn- 
Mohammed ibn-Dawud) ; p. 19* (fol. 75 r.) Abu-QaiB ibn-al-Aslafc 



1) 111 Cod. C9B Mdrid scriptuiu est. 

2) Cod. 695 bis &U? ; in Cod. 88 semel (p. 177 vs. 4) legitur S^. 

3) Cf. Hosditabik f1| et aim. 5. 



166 KHETORICA. 

(cvJu^l) ; p. 202 (f'ol. 78 r.) Diasertatio de versu (p. Hi) : 

vu 

quern aut as-Schammakho , aut hujus fratrie filic, aut Abu-'n- 
Kadjmo; aut Ibn-al-Mo c tazzo tiibuunt; p. 20.H, 263 (fol. 76 v., 100 r.) 
Ibn-al-Mo'tazz ; p. 212 (f'ol. 82 r.) Dissertatio de versu poetae in- 
certi (p, \'A): 

p. 216 (fol. 83 v.) Abu-Ishaq a§-Qabi (Ibrahim ibn-Hilal ibn-Harun 
al-Harra.nl); p. 227 (fol. 87 v.) al-Moraqqisch al-Akbar (Ainr vel 
Auf ibn-Sa c d ibn-Malik); p. 230 (fol. 89 r.) Diasertatio de versibus 
poetae incerti (p. Ha et VF.): 

p. 234, 345, 354 (fol. 90 v., 136 r., 138 v.) Raschtd-ad-din al- 
Watwat (Jpy^JI) • p. 234 (fol. 90 v.) Dissertatio de versu poetae 
incerti (p. m) : 

p. 244 (fol. 93 r.) Ibn-al-'Amid (Abu-'l-Fadhl Mohammed ibn-al- 
Hosain); p. 252 (fol. 96 r.) Abu-'l-Hasan ibn-Tabataba al-Alawt; 
p. 253 (fol. 97 r.) De versu poetae inoerti (p. )*H) : 

li| r j i -i Li-iL-f.1 ^-s L_ » liU->lj iJAjJI l^-iLfcj C ^ 
p. 254 (fol. 97 r.) Jazid ibn-Maslama 2 ) ibn-Abd-al*malik ibn-Mar- 
wan; p. 255, 264 (fol. 97 v., 100 v.) Kotzaijir <Azza; p. 272 (fol. 
105 r.) Abu-Dzowaib al-Hodzalt (Khowailid ibn-Khalid); p. 275 (fol. 
107 r.) De versu poetae incerti (p. M) : 

p. 276 (fol. 107 v.) De versu poetae incerti (p. i"l.) : 

1) Ed. ls. 

2) Id Cod. 695 Zaid ibn-Salama pro Jazid ibn-MaBlamah. 



RHETORIOA. 167 

p. 276 (fol. 107 v.) Zijad al-a'djam ( ( *-f\*^l); p. 282 (fol. 108 v.) 

Di c bil (J^k>); p. 295 (fol. 115 r.) Abu-Dolama ( y?vJ! q-j jJj); 

p. 312 (fol. 125 r.) Anir ibn-Ma'dt-Kariba; p. 319 (fol. 128 r.) 
AbuOL_*._*_SyJI (Ahmed ibn-Mohammed al-Antaki); p. 323, 574, 
576 (fol. 129 v., 213 v., 215 r.) Djarir; p. 330 (fol. 131 r.) Ibn- 

Haijus (5I55 &A}+toA BoAavvx iLS^ *^ &A*£«* ■ C L_^ (jw^ • *-&* ^^ 
iiJu^xi ijyM LPJuu '»JSLh) (Abu-'l-Fitjan Mohammed ibn-Soltan ibn- 
Mohammed ibn-Haijus ; cognomen gerebat Hostafa-ad-daula); p 335, 
640 (fol. 132 v., 243 v.) Abu-'l-Atahija ; p. 348 (fol. 137 r.) al- 
Motalammis; p. 360 (fol. 140 r.) De versu poetae incerti (p. ITV): 

— o «. — 

p. 360 (fol. 140 r.) Qatada J ) ibn-Maslama; p. 367 (fol. 141 v.) 
Amr ibn-al-Aiham s ) at-Tza c labl ; p. 374, 506, 513, 522 (fol. 143 v., 

185 r., 187 r., 192 r.) al-Qadht al-Arradjani (J,l>^!) (Aimed ib»- 
Mohammed ibn-al-Hosain ibn-Ali 3 ) , Mcih-ad-din) ; p. 380 (fol. 
145 v.) De versu poetae ineerti (p. Cos): 

p. 384 (fol. 147 v.) Moslim ibn-al-Walid gari'-al-ghawdnty, p. 393 
(fol. 151 r.) De versu qui ex lingua Persioa in Arabioam versus 
est (p. Hv): 

\J&SzXX* ^iX&G L^-Jlc cjoK LJ tCLo\J>J> f jw?- **J cyte ^ J 

p. 406 (fol. 153 r.) al-Komait; p. 419 (fol. 157 r.) Badi c -az-zaman 
al-Hamadzani; p. 445 (fol. 162 v.) Laila bint-Tartf as-Schaiban! 
.(deque hujus feminae fratre al-Walid ibn-Tartf); p. 449 (fol. 164 v.) 
De versu (p. f Sv) : 



.1 , 



1) Cod. 38 O&Ztf; Cod. 696 Obada ibn- Moslim; of. Bamdsa \"o\. 

2) In ed. p. Tff male ^"M. Cf. Ibn-Doraid p. f. 

3) In ed. male additnr ..yi. 

4) Codd. Ul. 




168 RHETOEICA. 

quem am a]-Madjmmo, aut Dzu-V-Eonmiae. r,:a\ td-'l rti u<> s :.Mi 
al-Hooainc ibn-Abdaliah al-Ghazzi *) . tut (cuae opinio eel r-Mit*- 
kharzii in himjat-al-qagr) Nouiadi cuitiam, kamii . c iitXyi.i "} uictc. 
tribuunt. Ai quum plurimi patent carmen ad quod hit: varaut 
pertinei, ab al-'Ardjio profectum esse, dt ii:-c poetc bio aeit sx- 
ctor; p. 457 (fol. 166 v.) De vercibUB (p. f !f ) : 

quos nonnulli Ibn-Haddjadjo (Abu-Abdallah al-Hasan ibn-Ahmed) 
trlbuunt (at in ejus Diiodno, ait auctor, eos non reperi), sed 
quos Sibt-ibn-al-Djauzi tribuit Mohammedi ibn-Ibrahim al-Asadi 
d^vXw/^l). De utroque hoc loco agit auctor 3 ); p. 469 (fol. 170 r.) 
De versu (p. fn): 

qui aut Rabf'ae ex Banu-Nacr ibn-Qo c ain 5 ), aut Dawudo ibn- 
Rabi'a al-Asadio tribuitur; de neutro hie agit auctor; p. 474, 481 
(fol. 172 v., 174 r.) Abu-'l-Fath al-Bost! (Alt ibn-Mohammed al- 
katib); p. 493 (fol. 177 v.) al-Oqaischir ( f &<£ft) (al-Moghtra ibn- 
Abdallah); p. 498 (fol. 180 v.) ac-Qimma al-Qoschairi (ibn-Ab- 
dallah ibn-at-Tofail ibn-Qorra ibn-Hobaira) ; p. 503 (fol. 182 v.) 
Dzu-'r-Romina; p. 507 (fol. 185 r.) at-Tza'alibf ; p. 510, 524 ; 622 
(fol. 186 v., 193 r., 238 v.) Abu-Mohammed al-Qasim al-Harlrl; 
p. 513 (fol. 187 v.) as-Sart ar-Raffa (iyi ^^Jl) al-Maucilt (Ahmed 
al-Kindi); p. 518 (fol. 190 r.) Abdallah ibn-Mohammed ibn abi- 
c 0.jaina 6 ) al-Mohallabt; p. 527 (fol. 194 r.) Abdallah ibn-az-Zabir 
(sic pronuntiandum est, nam dicit auctor ,-.#^3 ^Ul #Ju _ajJ! 



1) &ifd\ in God. 696, Cod. 38 (&yA\. Pro al-Ho3ain Codd, al-Hasan. 

2) Edit. ^y&Xtl. 

8) Locus de Mohammede ibu-lbrahim al-Aeadi (f 600), ex Imad-ad-dlni opere 
(al-Kharidah?) desumtus, exstat in margine Codicis 696. 
4) Cod. 38 hie Jjuuu (sic); deinde Ojainah. 

6) Cod. 38 £js.»i> ^ (sic)yiaj ^ q-.; Cod. 696: { j i JO ^ -*sai ^\J q* 

6) Cod. 38 Obaid; in ed. desideratar At. 



RH7.T0KIGJL. 169 

-SvXs^JJ cL*JI) aJ-Asadf j p. 534 (fol. 197 r.) Ma c n ibn-Aus al- 
Mozani; p. 5G5 (fol. 209 t.) Abu-Zijad al-A'rabf (^jI-c^) (Jazld 
'ibn-al-Horr alKiiabi, Tel Jaztd ibn-Abdallah ibn-al-Horr) ; p. 578 
(fol, 217 y.) Abu-'s-Schic (Abn-Dja'far Mohammed ibn-Razin ibn- 
Solaiman ibn-Tamtm); p. 585 (fol. 220 v.) al-Alwah (*yt\) al-Audi 
(Qalat-ibn-Amr ibn-Malik ibn-Auf ibn-al-Haritz caet.); p. 594 (fol. 
224 v.) Abu-'l- Qasim lbn-al-Hasan al-KMbi ; p. 594 (fol. 225 r.) 
■Ismail ibn-'A.bbad, ac-Qahib dictus; p. 612 (fol. 234 r.) De versi- 
b»R (p. olf): 

/. i) lP** .y—*£~~£- t>L__j ( Ji'L>-u>- ii>«Jj»ji (A—fi-J 

qui Xbn-ar-Euniio tribuuntur, sed qui in Kit&b-al-agh&ni tribuun- 
tur lemailo al-Qarattsio. De posfceriore poela hie agit auctor; 
p, 613 (fol. 235 r.) De verBu p. o%) : 

f[h yt O^ ^yyl Jwaj jjl y^JI £ JwO wfj p. 623 (fol. 

239 r.) Ibn-abi-'l-Acba c (£*»o*\) (Zakf-ad-dfn Abd-al-'Athim) ; p. 652 
(fol. 249 r.) De versu poetae incerti (p. 1..): 

p. 6C8 (fol. 255 v.) al-Aochdja 1 (£_^uStfl) ae-Solamt; p. 671 (fol. 
257 r.) Ibn-Moqatil ad-dhartr; p. 672 (fol. 257 v.) Abu-Mohammed 
al-khazin (Abdallah ibn-Ahmed) ; p, 678 (fol. 260 r.) Abu-'l-Faradj 
as-Sawi; p. 698 (fol. 271 r.) De versu (p. 1ft): 

qui aut A.bu-']-A.lao aut al-Motanabbio tribuitur, sed quern auctor 
in neutrius Diw6.no invenit. 

Nitadissimus Codex, 699 paginas continens, anno 1031 exa- 
ratus est. 



l) Edit. jj^Usil. 

Cat. I. 22 



170 RHETORIC*.. 

CCCXYI. (Cod. 695 Warn.) 

Altera redactio ejusdem operis , facta a Badr-ad-din Mohammed 
ibn-Mohammed ibn-Mohammed ibn-Ahmed ibn-al-Grhazzi al-Amiri 
(i^j^UJI) as-Schafi'i. anno 937, Constantinopoli , in dome anctoriE 
Abd-ar-Rahini al-Abbaei. Perpauca omisit et nonnulla addidit. 

Hie Codex longe meliorem textum quam praecedens offert. 

Alia- exempl.: Bodl. 1198; Havn. 202; Mus. .Asiat. Peirop.; 
Brill (Houts.) 212; Kopriilii 1432, 1433. Compendium ut vid. Berol. 
(Landberg) 482. Editio Qahirensis anno 1274 prodiit. 

CCCXVII. (Cod. 328 Warn.) 

« ,-X**l\ (*JLc ^ ' qLPJ^I (j2>2> auctore Badr-ad-din Abu-Ab- 

dallab Mohammed ibn-Mohammed ibn-Abdallah ibn-Mdlik, qui anno 
686 Damasci obiit *). 

Liber divisuB est in duas partes (*-**-£) quarum prima agit de 
Jjjtt! Jlc, altera de ^L^JI JLc. 

Codex currente calamo et ineleganter exaratus est. Finis desi- 
deratur, sed Codex scriptuB videtur quum auctor adhuc in vivis 
esset, nam post ejus nomen, in initio libri, leguntur verba: 1*aZa 
xjLsj JJsj a)Ji. Aliud exemplar mihi non innotuit. 

CCCXVHI. (Cod. 2134 = Amin 415). 

« JUmJI JuUJ! (jr-^ 'j-j'i-N-JI liUaJ! give refutatio errorum quos 

commisit Ibn-al-Atzir (f 637) in opere suo : v-Jo! £ JLsJl jiuJl 
_cL&J!., wOfUJI auctore 'Izz-ad-dln Abd-al-Hamid ibn-Hibat-allah 
al-Madaini vulgo Ibn-abi-'l-Hadtd dicto (f 655). Cf. H. Khal. IV, 
464 n. 9190 et V, 373. 



3) Cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 277, qui earn Abu-"l-Fadhl vocat, quum 
in noslro Codice Ahu-Abdallah scriptum sit. Nomen reletivnm in nostro Codice 

,3>U«^S\J> vel j^JL^U' esse videtur. 



RHETORIOA. !. 7 1 

Apographon reeene est Alk exemplar. Mo. Eucur. t '/v<; (;.).; 
Brill (Bouts.) 230, 

CCCXIX. (Cod. 868 0) Warn, p. 1—277). 

Qal&h-ad-din Ekalil ibn-Aibelr ap-Qai'iulf (j ?C1) oompomd:', iiL i>o • 
taret et refelleret errorec conmiiasos ah Ibn-al-Afczir in iibio nupir. 
laudato. De ac-Cafadii opere cf. Hocgvliot. , .Divers, script, loci 
caet., p. 152 — 158, ubi locus edituc est ex lioc nitido Codice, qui 
anno 1031 scriptus est, 277 pp. continet et unions in Europe 
videtur. 

OGCXX. (Cod, 868 (2) Warn. p. 280-377). 

U*Us\H qULs*. Agit hio liber, anno 1300 Hidjra9 CPoli edituo, 
ab ac-Cafadio (f 764:) compositus, de paronomasia (quae jam in 
titulo adest) , quam figuram Arabes aut ^_juJ3aj , ant 5l«aoI:£\/> > 
aut u«LL>, aut ^wiL^vJ' voeant (v. hujus Codicis p. 288). Continet 
duas Moqaddama (quarum prima K.JU (jvUii ^Uxi;! J^c J^iAj' 
(jagj a-)iA&) uXa£ Lp./9 v«a^Ju .eCJI .y_Mi_j| ^ t,'J^M Oj.*aJ rsW^S 

lym^i Uj &i«« ^-jjy ^*> altera tLfJuSy Uaa^wJj, wsLil J^a J./X-io 
j^msBaJIj _y*J! Jw^LXj L^*a>3 L^oUaSjI) , i. e. theoriam (^Xstil) , et 
naiidja, i. e. praxin (J*^)')) varia scilicet ac-Cafadii carmina, al- 
pbabetice disposita, in quibus paronomasia usus est. Perpauca 
desunt, nempe carmina quorum qafija eBt litera ( _g, 

Haec pars Codicie qui 97 pag. continet, eadem manu esarata 
est atque praecedens. Alia exemplar, asservantur in Bibl. illua. 
Asiat. Petrop. ; Bibl. Escur. (Derenb.) 429 (2). 



17^ PH.nTorUOA. 

COCXXL (Cod. ?e'/6 = Amm 853). 

fcr^") f 1 ^' auotore eote- w-gafuM. Of, H. Kbal. I. 192, 
n. 24? s Opuw.ubi.ra verijafcuv h, cxp'iif.auone duorutc vevcuuit; 

Explicatione sane indigent haec verba quae primo obtutu sensu 
et metro carers videntur , quapropter Commentator explicat 1° verba, 
2 syntaxin , 3° ^at! y. «S% ^.UJI { y i Uf^s U ; 4° sjwX J) ; 5° me- 
trum et 6° horooeoteleuton. 

Prima pars Codicis (sunt ■tantum quindeohn folia) ekaractere 
maghrebino exarata est, sed ultima folia a diyersis manibus ad- 
dita sunt, Aliud exemplar inihi non innotuit. 

CCCXXII. (Cod. 989 (9) Warn. fol. 106—117). 

Tractatun rhetoricus {^XX\ v»«»b! J, *£>), quern L ^& ^ i\^ 

^J-J*. ^^X;,*^. BjPjJf concinnavit ex. operibus Abu-'l-Hasani Alt 
ibn-Mohamined ibn-Habib al-Hawardi (f 450), Agit de 4 conditio 

onibus , orationi positis , quarum l a ^rOu clJJ JiUJI [^1] ^.yCs . I 

jw-s^s wLs! &j ^.s^u..; 3 a *Xs*b»> .wX«J X^ &™Jwo ya^iu .J et 

Traotatus 12 foliorum, anno 828 nitide scriptus. 
Sequuntur in Codice duo folia, quae fragmentum lexioi ortho- 
epici continent Qamuso recentioris. 

CCCXXIII. (Cod. 2079 = Amin 356). 
Ka^jAaj! BJw«3&il vel ^a^jiAaJI K^sIJ! auotore Qaft-ad-din Abu- 



1) H. KL. elJi mole ut vid. 



RHETQEXOA, 1 ??» 



'■'■on 



'1-Fadhl -Abd-al-Aztz ibn-Saraja al-llilli (f 760) j ). Cm-mew, «c 
posifcum est in laudem Prophetae eo auieni consilio vi -varia />«>, 
nera ornate dieendi exompk praeberent.Hr. 

Codex 10 foliifs oonstanB amii isota fiaret., seel md'm difiiujoio 
exaratus est. 

OOCXJ.IV. Cod, 624(2) -Wan., fol. 10f! 7.-114),. 

Ejusdsm earmmis alteram exemplar. In .margins ixlditr. oisi: 
imitatio kujua . earminis auctore Badr-ad-din Hasan, qui vulgo 
Mahhzum at-Tahhdn. dieebatur, de quo autem nihil oompertum 
habemue s )> 

Ineipit liber hoo modo' 5 ): ikjr X^S ..^oJ~J^~^E^'~~^ 
^'Vrf Uy^'s &**+j>j K^jU ^.^iyi «£*0 ,ussXf, ij-k&'j V-J.'-'-J' 
Sequitur ipsum carmen, quod incipit hoo modo: 



( UFj**'j> V"*^r^ U^'sy^F'? JfcXJeaX! Xel,j 



1) H. Khal. II, 88, ait eum hoc opns nnno 767 slsolvissg, sed pngnat cum 
teetimonio Ibn-HabSbi (Orient. II, p. 898), qni contendit Cafiad-dSnnm amio 760 
obiisse. Cf. Dora, Cat. Bibl. Imp. Petrop. p. 183. Mehren, Die Baotorik dcr Arab, 
p. 281 babet 796 typothetae errore pro 769. 

3) In Cat. Cod. Mus. Brit. p. 608a laudator qnidaro. Ibn-at-Tfchh&n qui guuo 318 
inter vivos erat, fortasse hujuo pater intelligitur. 

8) In Codice praeoedente praefofio bod esstat. 

4) In Cod. praco. **XA{{j w^l u^^'j J^^ 1 KeU 



174 RHSTORIOA.. 



( 1 vJUiiXS' {J.V.A.t^f 

In subGcriptione legifcur: M Jw. %rjJwJI iitX^apJ' ,.Ui !j„£, 

Alterum illud carmen quod in margins reperitur sic inBcriptum 
est: tj&ss iX^s^ a^o Jui J.x>LsJ! iLxuiUJI J>UJ! ^U^i #w..£j! J|? 

qJ (? sic) ^.a-jUs ^ jj^sJt (Aae ^i-^' /c^ 9 J^l-^5' joLo'bJI*) J^toUJi 

r~*""0 jS' (i— £ Oj-Awj. tjjL-w a^^Ij n^' UW^ [c* v^^r* o c 

Codex, anno 930 exaratus, mendis non caret, ut ex iie quae 
desoripsi lectori jam patuit. (Qafi-ad-dini Hillentsis jLajs_>iAJI re- 
peritur Mus. Brit. 1441; Gotha 2793; Berol. (Ahlw.) 622, 623, 
624, 625, 626, 627, 628, 629 et 630 (Coram.), (Landberg) 431, 494, 
800, 1021 (2); Havn. 242 (11); Petrop. 139 (3); Mus. Asiat. Petrop.; 
Escur. 240 (2), 390(1); Brill (Houts.) 697(1) caet. 

CCCXXV. (Cod. 758 Warn.) 

jKi ^i\ ^j,OJ& vel X^s* ^jt jLuuJu vel v_jO*^l KjLs» 9 ) au- 

ctore Abu-'l-Mablsin Taqi-ad-dtn Abu-Bakr ibn-Hiddja al-Qadirt 
al-Hamawi al-Hanafl (f 837). 

Est poema quod Ibn-Hiddja, carmen Borda dictum imitatus, 



1) In Cod. praec. i^&ftUI. 

2) In noBtro Codice: iLJlj_ii ^ v ^l Kil^l <S ^»X\ iuJUtXJ! -,J& 



RHLtf'ORIOA. IVB 

in laudem Prophetae composuit (rogante Mohammed ibn-al-Barizi 
ii&M) al-Djohani (j>$) eUUJL v-Jy.j-JI sUiSW ^jjl^ w^U 
"^-^j-*" 5^-a-*^La«^! et quidem eo cojisilio, ut variarum figuraruni 
rhetoricarum exempla praeberet, quod jam autea feoerant c Izz-ad- 
dln al-Maucili et Qaft-ad-din al-Hilli. Additus est ampliasimus 
Commentarius, qui de rbfltorioa agit et eundem ' Ibn-Hiddja au- 
ctoreni habet. Cf. imprimis Pusey (p. 611 eq.) qui operic praefa- 
tionem edidit J ). 

Est opus quod Arabes maxim o in konore habent. Magnificas 
laudes quibus illud ornavit Ibn-Hadjar, jam dedit H. Khal. In 
fronte nostri Codicis leguntur hi duo versus Abdallahi ^y^jaJh 

et praeterea in primo folio: 

t/U tsUJ j^Js LgJ^ ts)! ; l ^aJI sci^ji BL x_« u ^ 

Spissus hie Codex scriptus est anno 1014, 

CCOXXVI. (Cod. 72 (1) (Jol. fol. 1-248). 

Aliud exemplar ejusdem operis, sine anni nota, Bed aeque ao 
praecedens, perspicue scriptum. 

Alia exempt: Cod. Paris. 1381 qui satis bene et 1382 qui male 
desoriptus est, 1412; Bodl. (Uri) 1202 (cf. Pusey 1.1.) , 1261 (in. 
eadem Bibl. sunt quaedam excerpta a Sikio facta; v. (ffic.) 393, 
7°, 9°etll°); Cantabrig. (Preston 28)8; Lee 118(F); Goth. 2795, 
2796; Berol. (Ahlw.) 681, 682, 683 (textus), 684, 685, (Landberg) 
246; Monac. 569; (Lips. 327, fol. 39 r. - 50 v., continet tantum 
ipsum poema cum glossis, distichia interjectis, non vero amplum 
Ibn-Hiddjae Commentarium) ; Havn. 204, 205; Escur. 294 etc. 

1) Ultima verba legend* sunt: 0^ J£u yG jjl ^J^ ^. p QBeyu6 
perperam dedit «*£, 



i^< EitigroBitiA., 

'.t'c/tsr;; cavivfuiia jam bis cditus out, qua, d« re in. P&eiu:>h i O 

OOiCXXYIL (Cod, 442 (2) "Warn. fol. (iC— J«0), 



t>w O .- tt; ' „. 



o;. 



— hv-ii, ^ ^ rv- V^ <■ 



/>:■) i. ii.'- 



lUiOt.i, 



qJ"£'.u-Jtjj Abu-Baki' i'tm-AIi ibn-E'iddja vA-E-Mw;-^ (f .837), Opw: 
i.'. M, E.b;:ii. uou i&te±siGi*£ii,imi iigifc do ilk figw-.a Wififajrix.;', qi;&i. 

I." 1X u, tlj 

hi mi. &. ; .eoioB, noiitpo ii-^rAfj, i^w.li., a>a.w.U oi Vj^I.1 

Do eoderij arguvj/Giiiu aaioa ociipMiat (Viab-aci- dta aft-Qi.ia.Ji 

ojvas (;. i. AXi^u-^l, ^Jji.'di ^_ji F l.X.4i t )ii, cmjuc voro libtu^ f.f. 
Li;:: fiiriour, (Doi enb.) 219 (2), 429 (I), 4-30, judico noatrc auc(;,.re . 
> r.'-uu'Oh[,ma noii exhaiiCerat , uuc dedorat quod proiuiHOi at. Ibb- 
.LiuidjiA bnnn Hbruvn odidit a'iiquartto ptxstquaru publieavori.'. opuu 
fiin/m ,.Xj ,j,I ( .,j.>ijj' (H. IthaL II, p. 34). Pyomi ornatioi-e cor.- 
so-iptiu: set. ei quata phirimoa versus coiufciuet h»prituiB roeoaiio- 
.'-iua poofcarum. 

Codex auno 1035 exa-raius est, 

AUss.\ ex. Mud, Aoiat. Petrop, (Gottv?aldt p. 4-)„ 

0CCiL2.\'in. (Cod,. 20(52 =• i.miu 330). 

^Uvf'/il ^-JlX.j J, iU.wJi auctoi-e Sebams-ad-dta Moliaxnuiod aw- 

ih'toAtfi (| 859). Cf. E. Ebab IV, 56 n. 7611 ubi male , ^-bUL 
qua lie i-.e cf, Pertocb in Cat. G-otk n. 2823, ubi alteram exemplar 
dssoi-ibitur. Alii Codices EueiiriaL ibidem reeencentur quibas addend. 
Mali (ilouib.) 201. 

Codes tecie oubBCripiioue anao 1095 soripfcuc eot (34 folia), 

CCCXZIX. (Cod. 875 (I) Warn. fol. 2—U). 



attBTOKiOA. 177 

ibn-Abdallah ibn-Qarqamds (f 882). Compendium in 43 capita 
divisum. 

Codex anno 992 exaratus est, 

CCCXXX. (Cod. 72 (2) Gol. fol. 249 -2Y6). 

Idem oput Bine anni nota. 

Alia exempl.: Goth. 2797; Mua. Auiat Peti-op., Lvmd 2; Efccur. 
245 (I), 246. 

OCCXXXI. (Cod. 2127 = Amtn 408). 

« ^<Xwi iAJ>|^vJ J, ( p-fyifi .£>; ^e ' s*jj-*J( i^a-JUI , Oommenta 

riua quoin ipse Ibn-Qarqamds conacripsit in -librura piawfledeufccni. 
Cf. K. Khal. Ill, 548, n. 6894. Hie Codex tantum secundum 
?clu;iic2. eonfcinet inde a capite XXI usque ad finein (cap. 43) 
omisso uno foiio quod in bujus Codicis archotypo in fine deeaae 
librarius adnotayit. Volumen magna cura anno 1283 deBcripserunt 
Abu-'l-Waf'a ai-Hurini et Abd-al-Hamid-bey de quo vide infra loco 
in Indice laudando. 

Sunt 210 folia quae olim fueruht e libris Hosain Sirri-PaBcha. 

CCCXXXII. (Cod. 795 (2) Warn. fol. -9—10), 

o|jL*Adw^t .J. .xJLwj vulgo secundum nomen auotoris Abu-'l-Qasim 
ibn-abi-Bakr al-Laitzi as-Samarqandi, qui circiter anno 888 scripsit, 
^jJ^XiyvJl dictum. Cf. H. Khal. Ill, 364 qui ejusdem tractatus 
mentionom facit sub titulo: ■■UisuL M '$\ ^Ls^ \JLiLsKJ tXJ^AJ' l\jU 
(IV, 392). Cf. Pertscb ad Cod. Goth. a. 2799 qui da ceteris 
exemplaribus retulit. In nosfcro Codice falsa praeaaitfcitur iuBcriptio; 

&S * J > ^Lj oL^J - qJ^ oUjt&J$ jl~-^* kJu»,. " Nonnulla sed pauca 
glossemata e Commentario oujuadam as-Schomonnii ■.( L £4-&) in niar- 
gine exstant. Haec omnia negligenter exarata sunt sicut folium 
sequens (11) in quo leguntur fragmenta duorum tractatuum Pjalal- 
ad-din adDauwanii, 

Cat. I. n 



J <<-> RIIETORIOA. 

OOCXTLIIL (Cod, 2266 = Amln 548), 

': imri eieiisplar ejusdem opusouli nmlfcis glosoematibuc mBfcrucfcum, 
Bunt cminque folio, bone esarata anno 1106. 

COCXXX1V. (Ood. 740 (9) Warn. fol. 232—246). 

Corai'irmtpviuB in opueou'lum modo deucriptum cujuo aucfcor ml 
J.c,cm~titi-(iin Ibrahim ibn-Moliammed ibn-Arabschah allsfar&ini 
(f 942). -Of, Pertsch 1.1. ad num. 2800. In margine Bunt annota- 
tiujJBu iUonlao-Zadoli. Codex nifcide esaratus est. 

CCCXXXV. (Cod. 2261 = Amfn 543). 

' Jo;u;ei)ifiia in Commeutariuin modo laudatum auctore Moham- 
ad ibu-Ali ap-Qabb&n (f 1206). Cf. Djabartf, Historia Aegypti 
(JJ^M V 5L£) II, )tv. 

Codex manu auotoris exaratuo est anno 1185. Anno 1299 Qa- 
bii-ae typin espressue est (Brill 427). 

CCCXXXYI. (Cod. 2262 = Amin 544). 
'-•Afjj.4.i) ,, ; .s 5 ^Ksj! gJkXi. Olossemata edita ab Ahmed ibn-Junos 
al~&halifi in Commentarium dictum ^^sboJI rr 4cJI quern conscrip- 
Bit ^agister ejus Ahmed al-Malav?i in eundem tractatum as-Sa- 
iiiarqandii. 

Codicem t\xmo 1216 esaravit Ibrahim Hidjazl as-Sindijunf. 
Aliud exemplar : Brill (Houtsm.) 238 (1). 

CCCXXXVH. (Cod. 1053 (I) Warn. fol. 2-96). 
iy ; .AK.{Ji obUXil ^ 't^fcu&JI jj>\j^\ auctore Mobrmmed an- 
IT'/man ibn-Mohammed ibn-Mq (j^), qui ita praefatur U it 



RHETORIC A. 179 

v^juJli" (jajy&xJU, oLUX'l v— 'ijtfj *XL> amO jJiC-.J^ &a^j aUI sJb^RJ' 
&>•. (S.oLw-iJJ' (cyLsiil Jsas^mi! ,.^j uX.*-^ ..j tiki*' *AjJi .^aaa^c ^1 

,2?J! ^A-A-ili'. Libri al-Djordjanii (f 482) exemplar cousorvatui in 
bibliothooa Mus. Asiat. Petrop. (cf. H. Khal. V, p. 245) , libruui 
Tza'alibli (f 430) exhibet Cod. .Caes. Vindob. 84(2), vid. Cat. I. 
p. 95. Auctor divisit suum opus in 8 capita, quibus pracmisit 



specimina quaedam metonymiao et bistoriolas nonnullas: Jj^l t_/.,Ji 



^ !5L»i' X-j.jbi L£y?lk o^b£ LjJd?l* J&liWt olyl & obU.5! ^ 

\^waj 5 lg,JL<w^ Jr.&JLi X=w.aa*^ KsJUaJ! .^ys oU-JJ! ^f» c^Ola.!' yl-y' 
ju$3 L^AjLya j^y-*; (iW V^* £* "^-i-* v^bJL L^CftAS y*iu sLaSi'^I 

HjJL^u JsL-aJL &j>ytx£! uy^'3 54r1x^«I c^UC! ( ^» J.-J3 aU-w^JI 

&>^Lli JUS3 OLLUJI fctfc-jl ^y* t\.A-ij AJjW^lj il^Jp^l q£ O^IaH' qX> 

^j£ 5 ^J^s-t3 J^iU^'j a LXsJ\ ^_c c^jUJ&I ^y> .^LwJt v^LJi < ^*as 
tu -gl^J U qC O^UHt qvo q*IaJI wjM 'Jy * *^' *^*3 g^b 5 1 



KHBTOHICJA, 



4^ ***.» ***, a^ * 3 ^ A ^ ^ , UJL Audo; 

libnfionut aaeoulc deotao, inter stores en™ q „ 0E kucM J m . 

P T J 1U aHo °P ere ^ dem *W* Oodici E mox de 8 cribo,ao' H Dnl 
aB-Sojuti (T 911) ev. Abd-an-Mfi' ilm-fltfohamroed ibr,-)<JMq -,, to , 
ot nmg^er ,.j„ Sj c »j U8 ] iber ^ f , U ^, ( - fl ^ , ^ '_ 
lau<i,,;uv in op e r e ^;i A ^ ftUMc ; ^ CQmpo ^ 

Code* ab ipso auctore exaravuL nt collate est 

■Altoruw exemplar mihi noil hmotuiL. 

OOCXXXVIII (Cod. fi99 Warn.) 

« e^i ^. < 5km ^ ^ , ^ — > . 0ommen _ i 

tariuB- quo Abd-ar-Ralimon. .ibn-Ahmed ita-Ali al-Horcaidi (f 995) ') 
iHu-trayit poema a semet ipso oompaotun, in Uudem Prophetae 
hoc oonsilio ut varia arti. ornate dicendi specimina odoret. Vid' 
H. Khal. II, p. 35 et 421, 

Absolvit huno Commentary anno 993. Major™ Oomiaenia- 
num paucis annie ante inchoaverat s. t. ^^Jl zj, 

Lubet pauca hie ex praefatione describes jS'^i ^^ 

■^ ^ ^ ^ ^, 3 ^^ j^, ^ ^ ^ ^ 
c^J» D ^l Ju. a ^t ^ ^ ^ j^, ^ ujuS y 

gji ^W* a £ ^ji eui. lpsum camien inoip . t hoc raodo; 

1» «n» operi. . 1MiE ad alia in honor™. Prophetae carmin. 
V«*M«t I„ biUiotheca UpBa , ^ ^ ^^ .__ ^ 



RHETORIOA. 181 

toe nostrum poema reperiiur (GataL Tomberg, p. 91, n. 146) 
et apud Brill (Honts.) 35. 

Codex anno 995 i. g< duobuts iumk -post oputi alitioioWm buni. 
est examine, 

AI. ex. BavoL (khlw,) 764; Purits, SupyL 1460 (11), 158% 
loaur. 354 > 42 S— 423. 

0CC2XJLIX. (Cod, 2264 ~ Amta t>dt>)., 

u-UatiS Jus i < ;Ls-;'.'il >*uc);oi6 LMja tal-din LoiiWiiah ibu- 
a - -• - *• 

Mohammed ibn-a.l-GHiij&ta (f 1035) de quo vide Kholacat-ai Afeu? 
111,'IM*; cf. quoque Loth., Cat, Ind, Off. 264, n. 954. Est quasi 
appendix ad librum saepius in praeced. laudatum c, t. ij^_jl*^vXj 
j^Lxii! et divisimi est in praefationem et tri& capita (^yi). 

Codioeni emn auctoris autographo e quo deseriptuB est anno 
1093 contalit Ali ibn-Jahja al-Barfci. -Cf. supra n. CCCVI. 

CCCXL. (Cod. 2069 =» Amin 346). 

%&jal5t ., carmen de arte ornate dieendi, auetore Ali ibn^Ma^ 

gum Metkano (f 1104) quod absolvit anno 1093, amplo Com- 
aaentario ab" ipso instructum. Gloriatur auctor in epilogo, si quia 
ooraparationem instituere velit inter hoc suum opus et ejusniodi 
JusjiXj, quod scripsit et commentatus est Ibn-Hiddja (vide supra 
n. CCCXXV), non negari posse ipsum multa speoimina rov wdJ me- 
nioravisse, quae ille omiserit. Est sane opus magai ambitus, quum 
Codex noster qui solam secundam partem operis continet 220 folia 
impleat. In fine auctor deseripsit vitas nonnullorum virorum, qui 
scribendis oL&jJ>o inclaruerunt neinpe £aft-ad-din al-Hillt (f 750); 
Schams-ad-din Djabiv al-Andalosi (t 780); Abu-Dja'far Ahmed ibn- 
JuBof al-Qarmati (f 779) ; Izz-ad-din al-Maucili (f 789); Abu-Bakr 
ibn»Hiddja (f 837) ; Scharaf-ad'-din ibn-al-Moqri (f 837) ; Djalal-ad- 
din as-Sojutt (f 911); "Wadjth-ad-din al-'Alawi (f o* 920) et Abd- 
al-Qadir Mohji- ad-din at-Tabarl (f 1030). Liber indioe oapitum 
instmctus est, qui ad totum opuB pertinet. 



*°* BHETORICA. 



Codes bonae aotae est ex ipeo auetoris autogropio deroripttK. 
Aliud exemplar idque integrum: Brill (Hants.* 233, 

COCXLI. (Cod, 2269 = Arain 551). 

Carmen duo folia implene ad rhetorioam pertiiwmc erne tttulo 
vel nomine auctoria, seo inBcrlbicur in involuoro jL*U» c&iLfi 
^jm*^ gw^X r . Primus voraus bio est: 

Codex anno 1129 bene exaratue olim fait e libris Hasan al~ 
DjabartL 

CCCXLn. (Cod. 2270 = Arain 552). 
«jL^J! 3 aLs^Ji j < jL? £u ^ ^ afe ^ auotore hujus 

tractatus Bcriptue, cui nomen fuit Lotfallah al-Arzani secundum 
insoriptionem Sehaikbi Amin. 
Codex anno 1184 exaratus est. 



VII. 

EPISTOLOGRAPHIA ETC. 



CCCXLIIL (Cod. 873 Warn.) 

Epistolae (J*_jI— w.) Abu-Bakri al-Rhow&rizmi , ut scriptum est 
in titulo, i. e. Abu-Bakr Mohammed ibn-al-Abbas al-Khowarizmi , 
qui anno 383, vel 393, obiit (cf. Ibn-Khallican in vita hujus 
viri, Fasc. VII, p. w sq. ed. Wiistenfeld). 

Perpaucae ex hie epistolis titulo instructae sunt in nostro Co- 
dice. Etenim librarius vacua spatia reliquit , ut in posterum titulos 
minio scriberet ; quod tamen facere fere Bemper neglexit. Praeter 
alios, sequentes tamen tituli occurrunt: in initio post bismillam: 

^\ l# v-^T ^Jlrf till *-T, is^J^ /* ^ ^^ ^ L ~; ^ 

jjJlau *JJ' »-fj ^C* q-j! ->;Ji **Jo Li vJLs**J J>l v_x>lsL; ad 

Abu-'l-Faradj , vicarium waziri in urbe Nisabur (in ed. Cpol. p. tfa); 
ad Abu-Hamid (ib. p. Ifl); ad Abu-Bakr Bahras; ad Abu-Sa'id 
Radja ibn-al-Walid al-Igfahant; ad Ibn-al- c Amld ; ad Abu-'l-Qasim 
.iOJ-ti ^ (ed. p. b. .ItXUli -jue^l); ad Ibn-Samaka; ad Abu-Bakr 
grammaticum, ylqsuo^ J*-*4^ vrf'- 5 ' ? a ^ Abu-Bakr w>-j-t*« qj; ad 
wazirum et ad discipulum (p. \cx>). 

Codes, 60 folia continens, anni nota caret, sed non antiquus est. 



184 EriSTOLOGIUPIUA ETC. 

CCCXLIV. (God. 2136— .Amin 417;. 

Exiguum fragmentum ejusdem Iibri quod jam explicit in eph- 
tola quae legitur in editioue Constantiiiopolitana p, Ji>, 1. 1., li.?- 
cens apographou. 

Alia exempkria Berol. ' (Wetzst.) 26; Tiibing. 72; Bibi. 
Cae&. Yindob. 279; Bibl. Mus. Asiat. Petrop. ; Constatttin. (Fo- 
priilii) 1274. 

Edifcae sunt Bulaq anno 1279, Constantin. 1297 (Brill 8). 

CCCXLV, (Cod. 766 Warn.) 

Tertium volumen epistolarum (Jju*.) Abu-lshdgi Ibrahim ibn- 
Halil (in titulo scriptum est JJ^, sed in ipso Codice saepe J.jdP ; 
Ibn-Khallicau habet Hilal) ibn-Ibrahim ibn-Zahrun Harranensis 
Sabaei (f 384). Praemissae sunt buic Codici vita auctoris et vita 
ejus nepotis, Hilal, ex Ibn-Khallicane haustae, sed a longe re- 
centiori manu exaratae quani quae ipsum Codicem scripsit. 

Commendat se hoc opus , praestantissimis qui hie Bervantur 
Codicibus annumerandum , sed nondum a quopiam , quantum scio , 
exploratum, antiquitate et rerum tractatarum ubertate; vix du- 
bium est quin multa conferre possit ad illustrandam historiam 
(Mentis, deciino p. Chr. saeculo, illo tempore quo Bujidae rerum 
erant petiti. Est praeterea liber rarissimus, nam volumen quod 
hie habemus, unicum in Eujropa videtur. 

Continet prirao loco epistolas oLj'Lsil J, , et quidem 6equentes : 
Ad Abu-'l-Qasim Ali ibn-al-Hosain ibn-Ibrahim , praefectum Bac- 
rae. — fol. 6 r. Epist. ab Abu-Ali al-Hosain ibn-Mohammed al- 
Anbari in urbe Wasit ad auctorem nostrum scripta, quum hie 
vicarius esset waziri Abu-'l-Fadhl al-Abbas ibn-al-Hosain in regia 
sede Mo'L?z-ad-daulae. — 7 v. Responsum ad praeced. epist. — 
10 v. Ad fratrem suum, Abu-'l-Fadhl Djabir ibn-Halil. — 12 r. 
Responsum ad Abu- Ahmed alHosain ibn-Musa Alidam praepositum 
(v^ju) Talibitarum, quum ipse Bacrae praefectus esset. — 13 v. 



EPISTOLOOEAPEIA ETO. 185 

Nomine waztri Abu-Mohammed al-Hosain ibn-Mohammed al-Mo- 
hallabi ad Abu'1-Misk Kafur allkhsohldl, — 15 v. Nomine Mo- 
hammediB ibn-Baqija ad Abu- '1-Hosain Ahmed Ibn-Mohammed 
(1. Mohammed Ibn-Ahmed , uti infra; cf. Ibn-al-Athir IX,H;obiit 
anno 37G) al-Djordja.nl al-katib. — 18 v. Ad filium suum Abu-8a c id 
Sinan, — 23 y. Nomine waziri Abu-'l-Fadhl al-Abbae ibn-al-Hosam 
as-Bchii'jiwl. — 25 v." Ad patruelem Abu-'l-Khattab al-Mofaddhal 
ibn-Tzftbii Sabaeum, — 32 t. Ad Abu-'l-Hosain Mohammed ibn- 
Ahmed nl-Dioidjanl. — 33 y. Ad duos fratreB Abu-Bakrnm et Abu- 
Otzmanuin, Muhammedem et Sa c idum, filios Hafiohimi, ex urbe 

Maucil poetas qui ^UxJL^ vocabantur. — 35 v. Ad Abu-Dolaf 

Mohammed ibn-al-Motiiaffar al-Anbari al-Katib. — 37 v. Ad Abu- 
Sa c id Bahram ibn-Ardaschlr Magum (^w^l). 

Absoluta hac parte , cui subscriptum est : »LwJ) U ***»» fi3w-0 
oU*&J! ,3 »L_w«Jt U ^^Juj^ objlat! ,3. sequuntur epistoloe & 
olcLi-wJI. Sunt sequentes: 41 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqlja 
ad Abu-'l-Hasan Obaidallah ibn-Mohammed, katibum emtri Fakhr- 
ad-daula Abu'l-Hasan, filii Rokn-ad-daula Abu-Ali, ^ *^JI ****j 
qLjJI! Q,i iAjjr^ ^ aJlJI iXfcfi jj^ J4I y>!, mense Schawwali anni 
366. — - 43 r. Nomine Mohammedis ibn-Baqtja ad Fakhr-ad-daulam 
de eodem argumento. — 44 r. Nomine c Izz-ad-daulae ad Abu- 
Ahmed Khalaf ibn-Mohammed ibn-Ahmed ibn-Khalaf, praefectum 
Sidjistani. — 46 v. Nomine 'Izz-ad-daulae ad c Adhod-ad-daulam de 
Abu-Makhlad Abdallah ibn-Jahja. — 48 r. Ejnsdem nomine ad 
Mowaijad-ad-daulam , filium Rokn-ad-daulae , de eodem Abu-Makh- 
lad, anno 366. — 50 v. Bjusdem nomine ad Fakhr-ad-daulam 
Abu-'l-Hasan, filium Rokn-ad-daulae, de eodem viro. — 52 v. E. n. 
ad Abu-Ali k-AS de eodem. — 53 v. E. n. ad Abu-'l-Fath Alt 
ibn-Mohammed ibn-al- c Amld de eodem. — 55 v. E. n. ad feminam 
principem (£<Ui), filiam c Imad-ad-daulae Abu-'l-Hasan, de eodem. 

— 57 t. Ad ostadhum Abu-'l-QaBim al-Motahhar ( JJa*JI) ibn-Ab- 
dallah. — 59 y. Ad Abu-Alt al-HaBan ibn-abi-'r-Raijan Hamd ibn- 
Mohammed. — 60 y. Ad qadhi-'l-qodhat Abu-Mohammed ibn-Ma c ruf. 

— 62 r. Ad Mohammed ibn-Baqija. — 64 v. Ad Abu-Sahl Sa'ld 
. Cut. I. 24 



186 EPIBTOLOCaiAPHIA ETC. 

ibn-al-Fadhl Magum, — TO r. Ad Abu-Dja'far Mohainiaod ibaa- 
Mas'ud ibn-Makiiia, katibum eniiri Abu-Nagr, £iium a diioc-ac^ 
daulae Abu-Schodja/. — 71 v. Ad Abu-'r-Baijan Eamd ibr?-Mc>- 
bammed. — 72 v. Nomine Mzz-ad- daulae ad Mowaijad-ad-dauiam, — 
75 v. Ad Abu-Ali Babaeum. — 76 v. Nomine Ibn-Baqiiae ad r izz- 
ad-daulam, — 77 v. Ad Abu-'l-Hasan ibn-Seaadzan 'iX^^s ^ J, 
jLoXs'^i ^ "^-M y*.®*, (sic) Lj r j ilkSLwj tiLfv^Ji. — 78 r. K'omine 
'Izz-ad-daulao ad Bokn-ad-daulam, — 81 v. Ejuedem nomine ad 
Fakhr-ad-daulam. — 81 v. E. n. ad Sahlan ibn-MoBafir. — 82 v. 
Nomine waziri ad eundem. — 84 r. Nomine e Izz-ad-daulae ad Abu- 
'l-Hasan Obaidallah ibn-iMohammed. — 84 v. Ejusdeni nomine ad 
e Adhod-ad- daulam. — 86 r. Nomine Abu-'l-Fadkli al-Abbas ad 
Abu-'l-Hasan, katibum Abu-Taghlibi , post mortem Mo'izz-ad-daulae. 
— 88 r., 90 v. et 92 r. Nomine c Izz-ad-daulae ad c Oddat-ad-daulam 
Abu-Taghlib. — 92 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqija ad c Adhod- 

ad-daulam. — 94 r. Ad Abu-Abdallah , JwsLJI jjt J^olc, de haere- 
ditate Abu-'l-Khattabi. — 96 r. Nomine Mobammedis ibn-Baqija 
ad scharifum Abu-'l-Hasan Mobammed ibn-Omar. — 97 r. Ad Ibn- 
al-Qadht al-Hamadzani. — 98 r. Ad Abu-'l-Faradj ibn-Zoraiq ka- 
tibum. — 99 r. Ad hujus patrem Abu-'l-Hasan Alt ibn-Zoraiq. — 
100 r. Ad praefectum Wasiti jwoblcj wtuajf ja\ g xX***!. — 101 r. 
qI^jJJI Q+ £**>. — 101 v. Nomine waziri Ibn-Sa'dan ad ac-Qahib 
in urbe Raij. — 102 v. EjuBdem nomine ad Fakbr-ad-daulam. — 
103 r. Ad Abu-'l-Faradj Magum , qui Bacrae erat. — 104 r. Ad 
qadbium Abu-Omar al-Haschimi. 

Tertia hujus voluminis pars oontinet ^yaXU., JUstlj ^1 (Aai U 
^jBAj-iJb}. — 112 v. Nomine Mohammedis ibn-Baqija. — 115 r. 
Ad filium suum Abu-Sa c id Sinan. — 117 v. Nomine c Izz-ad- daulae 
ad Fakhr-ad-daulam. — 122 r. Ad emirum Abu-Taghlib. — 124 r. 
Nomine Qamcam-ad-daulae ad populum urbis Wasit. — 124 v. 
Ediotum Baha-ad-daulae Abu-Nacr, filii Adhod-ad-daulae. — 126 v. 

idyXl! j£ ^ yo ,^1 ^ytoUil £<» J3.J3 y* oA&J B^lXj *L£Uo. — 

127 v. qU! X_^sUmu. — 129 r. Nomine c Izz-ad»daulae ad Abu-'l- 
Fawarie Hasnawaih. — 131 r. JLJ! &LjJw« Cfi »>. s ^Lzf Jt^uJ 



EPISTOLOGRAPEIA ETC. IV,'( 



(C, VOCal.) yvXt'X.vw ^ly-ae iAsIk Ja*«l$4 _sA, .yta/.A L 5 5 l iu^vXJi ^ ,}j 
^y> tj±C~»! Jjws. jb ^allj Jb_}\JJI L ;sssb wUs" ^ s iw.it. ^,-4,^1 
*"?>=?" ?5-^:^ uL.UXf Lfl^ *y.vJi> A.A'j,,sva K)J t , ^v'/, — 133. Ik-mpim 

sum, quod perlongum est, aeiiptum feria 2 ft , die 8° menuiu J«W 
harrainl aniii 364; additur (142 r.) Ja-wtt, y, (.XJU wj'joT ^i\ ; -.^j 

bUa/j (j^OJ! v!?—^ ?**■* Q/-% '-"W^ ^-^ wJ->Lll ^j\JwC5C..4„w ,},! 
&Li; eodem die scripta est baec longa epistoia aique praecodeuBj 
praeterea (150 v.) epistoia, nomine c Izz-ad-daulae ad at-Taji'-lillaL. 
khalifam ex Wasiti urbe scripta., quae clam (C«) ad khalifam 
miasa est, Bimul cum Responso praecedente. — 154 r 4 Nomine 
'Izz-ad-daulae ex Wasito ad qadki-'l-qodhat Abu-Mohammed Ab- 
dallah ibn-Ma c ruf xLis g^.J ^Jjl Uj&\ ^Jt js y — 155 v. No- 
mine 'Izz-ad-daulae ad Rokii-ad-daulam , ubi ill© hujus auxilium 
implorat coDtra Saboktiktn , qui Bagdadi rebellaverat. — 157 v., 
159 v. et 161 v. Ad eundem de eodem argumeiito. — 164 r. Ad 
eundem nomine Mohaminedis ibn-Baqfja. — 166 v. Responsum 
Rokn-ad-daulae. — 171 r. Nomine 'Izz-ad-daulae ad 'Adhod-ad- 
daulam; similiter 173 r., 175 r., 176 v., 178 r., 180 r. ot v. — 

183 y. Nomine Mohammedis ibn-Baqija ad 'Adkod-ad-daulam. — 

184 v. Nomine 'Izz-ad-daulae ad Mowaijad- ^ad-daulam Abu-Man- 
cur. — 186 r. Ejusdem nomine ad 'Oddat-ad-daulam Abu-Tagblib, 

anno 364. — 189 v. qLasw; JJ JcuJ_j a<U ^.s. ^yi Uu£ X^swi 

KjjjJl ys. ^o oliAAo *dLjbM. — 192 r. Ad populum Bagdadi. — 
194 y. Nomine 'Izz-ad-daulae ad Alftikin Turcam quuni, mortuo 
Saboktikino, princeps Turcarum creatus esset; similiter 198 r. •— 
200 y. Ejusdem nomine ad Abu-'l-Fawaris Hasnawaih. — 202 v. 
Nomine Mo'izz-ad-daulae ad populum Om/lni; ad eosdem nomine 



1) In Codice scrijitura est Juyi. Cf. supra, p. 152, aim. (1). 



-38 F.j*rrm>x,nr»RAPHiA etc 

<lzz;-ad-daulae 204 1. — 205 t. E. n, ad Abu-Taghlib. — 20S v. 
]i;„ a. ac- fratrein 'Onuuit-aci-diiulaui. — 2.0 r. Edicr.um in gr;:,tiara 
[b'.baeorum, qui Horrani. sv-Iia.qquc tvi. in BijA.r~Modh.ar habifca- 
bant. — 218 r. jiov/i.-j Lb r &J! ,.„A-«iL ,v .wife LAmu, — 2:9 r. 
lomiue Mohammedis ibn-Baqija *_i'J-,t. c t ad khalif'am, — 220 v. 
Ad ac-Qahib, qui tunc in urbe liaij erat, ~ 224 t, "Nomine 

.Camcam-ad'danme ad v. r iL,.2JV,.^iJi ^^>b- Abu-'l-Qftsira Sa^d ibn- 
■ Mohammed qui tunc (anno scilicet 3?5) Nisibi erat ad belium 
gerendum contra Bad Kurdam. • — 226 y. (_>&*£]! \\Xs. eyail q-c 

Praeter has epistolas occurrunt aliae quaedam, quae peculiarom 
titulum non habent et quibus tantnni suporinscriptum est w^_XJ\. 
Hoc volumen non est ultimum oporis, nam in fine scriptum est: 

Codex noster, haud minus quam opus ipsum, praestantissimuB 

est. Anni nota caret quidem, sed antiquus est et bene conser- 

atus; continet 228 folia, et singulae paginae 13 versibus con- 

. -.ant; vocales haud raro adpictae sunt. In titulo lector annotavit 

'"jtj^il -,j-J» $ r)^^' *^M v 2 "^ vi^*J^' iU^ljJi Sz&. &i> <-j^I. 
Quod si verum est, Codex dimidio priore saeculi octavi scriptus 
est ; obiit enim hie vir doctuB anno 758 (cf. H. Khal. VI, 482 , 
Ibn-Kutlubuga, ed. Fhigel, p. 13 seq.) 

CCCXLVI. (Cod. 1093 (2) Warn. fol. 46-107). 

.^rJI^ *.Ck& auctore Abu-'l-Hosain al-Ahwazi, qui vixit saeculo 
quarto Hidjrae ut ex ipso libro patet. Epistolas enim datas con- 
tinet ad emiros Abu-'l-Haritz Mohammed ibn-Ahmed ibn-Farighun 
(^yb^s, additis vocalibus), Abu-'l-ABad al-Haritz ibn-Mohammedj 



BPISTOLOGRAPHIA ETC. 1 89 

Abu-Ahmed al-Hosain ibn-Tahir *), Abu-'l-Qasim All ibn-Mohani- 
med al-Kasani et Abu-Mancur Nacr ibn-Ahined (f 331), hie oocur- 
runt. De 'Ibn-Parighun autem cf. Monaddjim Banohi II, p. )V, 
Mirkhond. Hist, des Samanides. Text, pero, p. 67. Vers. p. 178; 
Ibn-al-Athir IX, 1.1*, Istakhrf p. If a, 5Vr, Ibn-Hauqal p. I'.a, 

Liber divisus est in decern capita (w>!^0 > quorum primum agit 
LgJSL&u U 5 ok>^A*^t5t JsLaJI $ continetque complures formulas 

tov lii iX*il; prima est: '^Lsaj^ «wc,L/>»j JJ ^L uXs-'tf 1 *)J »X*iL 

" *-^w^»5 s^tX^j ^/k./« !^Lj jbUJI. Secundum agit K.ajcu>^! ,3 con- 
tinetque complures formulas quae a i^-J; ^ et similibus inoipiunt. 
Tertium Jy^J! ^Oj wJsU 1 ^tX-*> £, ut ^U^3> iU^Lw ^-c ^Us" 
gol ,j-*^«^t jM*«JiiL L4X/0 alii Quartum vjua^ s^LJIj 'ttj,*Aait J'j ^ 
*Ui^ *La*aJi, Quintum j,l$xJ!$ ^jL^Jt J,. Sextuin oL&JI v_ftA©$ £ 
^la^iU,. Septimum &il*il$ JC_A_£itX_i^ oUaxX-w^lj, sLtoJOv'i! ^ 
Octarum olcL&xiJIj ^.Ajt^ JJL^Jt^ ^UJI ,3. Nonum _J^i £ 
U^H^Is f^ls f^k^ls- Decimum oLcjIII) Jjac^U, liL*-^' £ 

Omnia styli olegantioris , quo in epistolis utendum est, ex- 
empla, quae in hoc libro proponuntur, ab Abu-'l-Hosain al-Ahwazi 
composita sunt; nullum ex alio sumsit auctore. » Nihil enim pro- 
dest," ait, slibrum in alium librum transferre, scriptionem ex alia 

scriptione deriTare." UdJij u^JLJi ^ ^-^c *$.-? o- *.Ll>I 3 



1) Coaice 443 (3) pro Ibn-Tfihir legitur ^-^"U^dl i. e. ^j^uJI , Sedjest&ni 
princeps. 



190 BPlCTOTiOGBAPEIA E'.l'O. 

AbBo'lviiifi dacen- capiiibuB, oequuntur septum paghiae, sic in- 
scriptae: &^«, aJjL^ :Cr „ obu; »j*%. 

Hie Codex; nifci.de exarafcuB et muitifi vocalibut instruotus . anno 
630 scriptus eat. Leg-atiiG est in usum piuin in Bibliotbecti dicta 
K^AA.v.'^i .KjJ^vsj! in urbe Oaeaarea. 'Continet 02 folia, 

COCSLVII. (Ood. 443 (3) Warn, fob 88-108). 

Idem opus , Bed bene multa in hoc Codice omisBa sunt. Liber 
praeterea plane diverso titulo instructus est, et auctor vocatur 

■ ■ ■ j 

Abu-"'1-Wafa al-Hatiml. Etenim sic inscriptus est : J^yLS! wjLa-/ 

■■ J. . _ j ■ ._ 

-H> o^!^ f^' ^ w - 1 ' L $^ p&Mi^ kJ>j.& q-j^J! (vel jm) t&M 

*.«^\^m> *ll! ^i ,^'L^. Ij^JI. Quod nomen fluxisse videtur e prae- 
fatione ubi oocurrit in ambobus Codicibus dominus noster scbaikh 
spectatisBimus Abu-'l-Wafa oui, ut videtur, auctor opus suum 
dedicavit. 

Absolutia decern oapitibus haec subscripta sunt: ^La.J' *„j 
( ^AaXH ykS wUS' ^Lj — JJLwJ). Appendix ilia, quae in prae- 
cedente Codice exstat, hie non reperitur. 

Hie Codex, qui 41 pp. continet, praeoedente longe recentior 
est, sed ex annotationo possesBorie patet, eum anno 948 antiqui- 
orem esse. 

CCOXLVin. (Cod. 1049 Warn.) 

Epistolae (JJL^), numero 40, oelebrati ooeci poetae Abu-H-'Ala 
Abmed ibn-Abdallah al-Ma'arri (f 449). 

Collato H. Khal. (Ill, p. 459), qui ait epietolas Abu-'l-'Alai 
tribus partibuB constare, quaruni prima perlongas epistolas vel 
tractatus continet, et to turn opus 800 foliorum fasciculos (jkorrdsa) 



1) Intelligitur sine dubio opua hujus titoli a Tza'filibi consoripturo quod possidet 
Bibl, Vindobon, (n. 242 apud Fliigel), dob autem non possideinus. 



EPISTOLOGftAPHlA %'Vii, \Q% 

continere, jam utatim hoc apparet, bob hie totum illud opus- nou 
habere, nam noster Codex longe minoriti est ambitus, et undecim 
modo fasciculiB foliorum oetuplicatorum mmorum constat; nihil 
praeterea continet ex iie quae prima parte oontineri affirmat H, 
KhaL "Of. num. seq. Sod habemus certe oecundam partem, nam 
epistolae quae illam partem continere affirmat H. KhaL, inveni-- 
untur in noetro Codice, qui post bismillam inoipit hoc modo: 

^ai jdUy ^it ^^1 t ^ ^ yj^jj, ^| ^ Haec ^ 

gw,Lit commemoratur ab H. Ehal., qui teeiatur illam in eecunda 
parte inveniri; idem afErmat de yu-^l id*,, quae eecunda est 
m nostra Codice, ubi hunc titulum gerit: SLSjyjuU *jJL^ *l^Wo 

«tX%s Ujif. Continet praeterea sequentes epistolas: \jomj ,-JI f ' 
^jJI v Ly Lj_j .^^xAj d I ^JLwi L4jy> ^y^ $uu, 3 &JU J^ 

1) De <,JUaLsJI g^Ust , opere Ibn-aB-SikkifS , v, supra ad a, XLYI. 



192 EPISTOLOGRAPHIA ETC. 

iiXll/^lij , vLsJ) ,. v y(i aiAS ,.,»«■ 'KXjULW* ,. s 4 J°Lb , -,i< , J) I!' .4,',,,,/.v.i> 

\— ■■',) L' ( L- 1 -•' ••■ \j' } 1.5' \.y .'•• 

° s 

fcfeL lA-St, ,J"l.b ^i\ . ,Ji if i^j'r*^ L"^ kJ'b^i (jiiAJ Ji ^AS- p-.M 

/WL> . ,3' K- y'yw^L. ..,— 1 [S>^.M».ji ij»«^.„e iA-4T> ^j' iN£<vv-3> , <J t'l 

JJCels *Jj_L«v6 Ji*jjaj w^JLs* -3i LsWclXaaxIJ &./e<A^' i^^—iii jV"^ O 
l|^»6,_s*> ..I o^bls idt s^LxJ! U ii>.fc>3 iuJI -.^j-i^ ooUs Isyi-I 

qJ Ksji.^3 yuai ^»jl (^.Jl Pf slo^JI (jia«J jJ' ^ (jOCa^Iw ^jt 

uj^ii &!*j>- ^ '.y^JL.S'j H &»juJi .JjM^i wjUJO! J»»Xi ^5 JIiXAaj 
uiyiJ J—^5 uwj ,.«-»£ wjJ^s*" ,•«<« ^v Jj£ ikAC (3|yMj' .Jii (^Xj) 
(^AaJI ^^XaJI Q-fric q~j iA0"! (^^=- tc^y Haeo epistula 40 pa- 
giuas implens de poefcie eorumque (^bLui agit. Llya. J^>-. ^.31 )*a 



iii'iB'i'otioaitiiM .'. 



*!]! *.£". ^iL&weJu ,3y jmI^ -_iLj j-J *^*"^ 'i^sm. Haec epistoi 
44 paginarum continet multa hiBtorica. o^Jty-^^i KJLl,^=j' 1 
ijlp. n sine titulo n, \"? Lr jtoLfiJ! J& H' sine titulo l"i 
. KJuOb KLJs . _,,*) gh MiJ'S »£Ls>- L*J ,-XXtjj ,"..--J lA-i-s^' ,.y«Arf- ( ,. 

Bine titulo f. ..jlUv ^ ^^il ,3! J^toliii ^..yijJ! ,jJ t'i nine til,n! 

Hie unions in Europa Codex, qui charactere nestallk faioj 
minuto sed eleganti exaratus est et 207 paginau continet, vh.n.) 

nota caret. Subscriptio haec est: .JS ajLi'lXo ^yo tX-js-^ U K> <" 
«JLc *)Ji Lie ^s-LsJI .0 aj^vJuJ! ..yj lX*^ j^ftftj! juaS' iutLX^t 

CCCXLLX. (Cod. 1876 = Amfn 1S1). 

atfoblj? KJL^ auctore eodem ^iw-7-'^M. E. Khal. Ill, p. di.-;- 

ait hunc tractatum pertinere ad partem prim am epistolavuin cue 
toris, quarum secundam partem modo descripsimus ideoque ii. 1 
recensuimus quamquam libellus minime ad epistolographiam p^-r 
tinet. In hoc Cod. sequentia post doxologiam leguntur: <X~z ?. 

^_C (SjX^JI *^ljti! j_jl Lgjjj! XivJ^UJI KJLau KjLui &^Li)i „,~-£v .■:. 

iiX^j i-f'** k_jL>lj kJlLJt (jiasu *«-a— i! L$>L&Jt iUajj&j' JJLwa^ ^,'U, - : 
&.*£w*J! L^j'.ya «./« ' wLoiil uXj]^JtJI ^-c J««XA«*JI vJijJaJI vJij^L.V. 
« iLJL^y-wJi. Sequitur deinde tractatus qui post bismillam incij. 

verbis {jgJ$\ ^ .^als tXJL ^ 5 L 8j~£ &Ui j»l^>! ^ucJi lS^-^ U ' 

Las oUJI ,y> U>A^s iUbtJi. Abu-'l-Fadhl Mowaijad ibn-Mowa.ti'<.;- 

ac-Qahibi anno 640 otiam in vivis erat teste H. Khal. VI, «>•; 
Cat. I, 2ti 



3 I3'fOLOGlUPHIA ETC, 



Built 5 Mia sine fiubscriptione tied eoripta ab Ibn-Tuluc (f 958), 
quo vide supra p. 121), n. CCXLI'V'. 

OCOL. (Cud, Sf>2 Wavn.'\ 



_ ^ o y 



C'.li 



'w«Jy^ u ,<\ikii.LL.:k : ' v ..<;j v xJC,!!, auciore 6cbihal>ad»din Ahmed 

.Utbja ibn-li'adiil-aiM'k , amic 749 nioriuo, qui Loo opnr. non 
ante mortem conscvipsifc, uempe post annum !>±i r L Est, ut 
'Hammer (O.i-s.1. Vi <;■*;. Ambros, p. 28) ilu-ioaui-mi varus non 
'tan turn artis epistolograpkicae, sed etiam 'historiae illhig temporia 
ad osplicandas nenrpe relationes quae intercesserunt inter Sulia- 
■num. Aegypti et .alios reges ao principes. Pivious eat liber in 7 
partes quaiuin 1'ma inscribitur oLj'UCJI i_o' .j, et eontinet prae- ■ 
cepta et exempia opiotolarum a ad Ehaltfam ej usque futurum 
auccessorem, b ad Imamum Zaidifcarum in urbe Zabid, c ad Emt- 
ro!.; Mekkae, Medinae et al^Jamani, d ad principes Tilmrsani ? 
Tuniai et Hispaniae, e ad reges Takruri, al-Bornu, al-Eanini, 
Dongolah et regem aupremum Abessiniae qui Andjirae sedem ha- 
bot, fad principes Mariatni, Hien Eaifa, Arzani, Badlis (in Cod. # 

u .v.,J, ),j) et Herat, g ad reges Gilan ( ^LS"), Eurdorum et Tur- 
oarum , h ad reges Irani et regionum oriontalium , i ad reges in- 
fideliura (Constantinopolio, al-Eardj, Sis, Sinope, Rodus, insula 
mastigic (LXk^aJI), Hispania), h ad vicarios et praefectos, I ad 
ceioroB in 3 classes diviaos 1. o^JI v y, 2. j^jtfl ^1, 3. Aj)t 
P^LaJI, quae singulae subdividuntur. 

Pare II (f. 33 r.) titulum babet a^L&JU, ^_»Ji oUs £ 
jAA.oL'Ui'j, ^wjIj-JU, ^stjjjle, (jiaj^UxJI^, quae diplornata gradu tantuni 
inter ae differunt, ut fuse explicat auctor. Hue quoque pertinent 
tcstumenta (IjU^JI) quorum singulis fere personis quodam munere 

i) lu prauintione auctor uarrat bc admodum juvenem conBcripsisse similis argu- 
»uoiii.i opua ^y^J-Jl inscriplum (^^Jl ^sUe j sXL? ^^W ^\J\ 

•H.vAibi q^jlXJ Rj-jILLaJI w»j$. J &i) , quod depcrditnin csoe videtur nee H. Khal. 

mnotuit. — Librum ^Juj^}\ poat annum 741 esse conscriptum, apparet xjuum ex 

eliis, turn o loco in Parte VI, ubi agit do kgatione n se hoc anno jubsu Sultani % 

suaewpia. 



EPI8T0L0GRAPHIA ETC. 195 

fungentibus priva est formula et quibus complura folia consecrantur. 

Pais III (f. 61 r.) agit ^Lr^l ^»j J,, jusjurandum magiatra- 
tuum, deinde variae ejus formulae apud homines diversae reiigi- 
onis (Judaeos, Christianos, Jacobitas, Nestorianos , Sauiaritanoe, 
•Magoe, Scbl'ifcaB, lamailitas, Nizaritas, Imamitas, Zaiditas, Dru~ 
zo8 cet,) 

Pare IV (f. 67 v.) oLiwUl^ oU^LU 3 k .jX^ ^jJu, olivet £, 
literae securitatis gradu diversae. 

Pare V (f. 71 r.) ^ L^J! JU ^ U, K-XJU JS" ^Uaj ^ 
CJLu'Uylj cbliiJ^ ^iXil est descriptio geograpliioa Aegypti et Syriae, 

Pare VI (f. 75 v.) gJLLJI a =f\% ...Ussdl*, O^JI ^U* ,5 

oiSj^-3 ^lLjJIj ^_s^Jl ,j, iL«j » JLw.+.Sl w.^J'I^Jij (Cod. semper ^jJLaJ!) 
nempe in Syria et Aegypto, quae multa scitu digniesima continet. 

Pare VII (f. 82 v.) denique agit de iis quae describantur ne- 
cesse est, quia saepius in epistolographia occurrunt, et in 7 seo- 
tiones divisa est, quarum ima agit de instruments et utensilibus 
(describuntur arma, roachinae bellicae, insignia regia, res quae 
ad iter et quae ad venationem pertinent, mensurae , instrumenta 
musices, ludi et symposii), 2 da de animalibus (describuntur ju- 
menta, animalia rapacia, cet.), 3 tft de locis (describuntur nrbs , 
ruina, castellum cet.), 4^ de aqua et iis quae ad earn pertinent, 
5 t8 de stellie, 6ta de temporibus diei, 7 ma de tempestate, De 
singulis hisce datur brevis dissertatio, saepe una tantum phrasis, 
stilo epistolographico . quae scribae publico , de his et talibus rebus 
loquenti, exemplo et adminiculo sint. 

Codex (105 foil.) festinanter nee sine mendie, sed nitide est 
exaratus anno 837. 

Al. exempt.: Hub. Brit. 780; Bodl. (Uri) 427 et pars ejusdem 
libri (Nio.) 423(2); Escur. 1634 et 1635. Ambros. 161 videtur 
altera redactio partium hujus operis I— IV. 

CCCLI. (Cod. 670 Warn.) 
ouyUiJt. Collectio epistolarum , quas tempore hiemali annorum 
744 et 745, quum terra Damascena nive vehementissima erat 



196 



EPI8T0L0GBA.PHIA ETC. 



obruta 1 ), auctor et ipse scripait et a viris doolie aecepit. Hae 
epistolae, in quibus quisque, quomodo in tiuit* ealamitate se ka- 
beat, quidve de ea ssntiai, resonant;] prosa veil carmine ■signifioafc, 
ob Btylum eiegautiorem ran] to magis quam on argumentum con- 
Dpicnae sunt, ct uinoe in spooimiiii osueni. oravionie pulchriorie > 
ediiae mibi yideiiha, 

Epistola prima stvipia est ad , iwuJ! ,...,>.; ;" <;V ul-mSi job. 
sequituv eju& respoEsum aiiaeque epieiolae ai> u;,;o«ue Bibi invicem 
datae; epintola sexto, soripta est ad ^J.^^ ,..,.; A'>! l Vu>- x^.J<S 
j,yaJi, sequitur ejus responsum et sic deinceps litterae exstant ad 
cjry-oJ 1 KJ'Li ^j ^jjJ 1 JL^>- w^,o^i {f 768), ad ^i ^jtoUSt 

■t_AjU)l ^jtXiAaJ! d jJJ! (f 749), ad cr ^.„j>- _jjJ .Ou uo)H 

U^l (f 753) , ad ^^JLc^jJI JaCii t \_*_ s ^ ^od! ^^^ wo^l 

^UJ! (f 756) , ad JC^J! ^^JL w^IiJI ^>! ^jjl JU> ^lijjl 

(f 755) et ad complures bujus temporis viros celebriores. Libar 
titulum non babet, nee in praefatione nomen auctoris memoratur. 
Est autem sine dubio idem celeberrimus Scbibab-ad-din Ibn-Fadhl- 
allah (f 749). In epistola enim ad auctorem data quae occurrit 
f. 52 r. ita designatur (in fine): 

^.y^ai) j*J»JL, ^jzxJJ\ 1,3 ^iS-j^m ^j-^v-j kJLJLs 

( ^> ^jJi b^_av ^„c Jw__J> J^aftJI ^^ Jw-Ca-^JLi 

Codex, 146 folia complectens, anno 856 nitide scriptus est. 
Alterum exemplar mihi non innotuit. 



1) Cf. de Lao nive Ibn-Habib, Cod. 425 p. 424 sq., qui etiara fere omnee viros 
doetos, de quibus hie Bermo est, memorat, et Spjuti apud Itosegerten Chrest.\t. 106. 

2) Cod. 8. p. 

3) Praecedentem versum oraiei. — Intelligitur Khalifa Omar ibn-al-Khattftb e 
cujus posteris revera Ibn-Fadhl-allah erat. Scripeit ideo librum de beDemeritie Oma- 
ridarum. H. Khal. IV, 467, n. 9212. Cf. Orient. 11, 389. 



EPI8T0L0GRAPH1A ETC. 

CCCLIL (Cod. 11 (1) Gol. fol. 1-49). 



197 



Continet He Codex eplstolas, anno 763 et 764 cum a Liuan- 
ad-din ibn-al-Kbatib , waztro Granatensi, scriptae, turn ad euu- 
dem datas. Initium et finiB desiderantur, sed suspioatus est 

Dozy *) hoc fragmentum pertinore ad opus c. t. sjUlxJS ^LsS^ 
s. .ujLcuJI &*^ wjLiLfit &JLsp, qui liber exstat in Bibl. Eooiir. 
(n. 1820) et Upsal. (n. 65), 

Suut 98 paginae, charactere Africano exaratae. 

CCCLIII. (Cod. 452 Warn.) 
Primum volumen operis sUvJ"ii s^p auctore Taqi-ad-din Abu 



Bakr ibn-Hiddja al-Hamawt (f 837). 

Continet hoc opus complures epistolas et diplomata, quae scrip- 
sit Ibn-Hiddja, *L£o3l ^'vp ^j^*, jussu sultani Aegypti. 

Codex script«6 est al-Qahirae, anno 817, a discipulo Ibn- 
Hiddjae. Exstat quoque opus in Bibl. Cantabrig. Cat. p. 53; 
TUbing. 70 (1); Napol. (Cat. n. 101) et in Bibl. Alger. (Catal. p. 14). 

CCCLIV. (Cod. 1052 Warn.) 



. .» > „0>. 



«^J>LJI »S>ji 3 '^Jcli}] i^y Collectio epistolarum e prioie 

dimidio saeculi octayi, quarum aliae jussu ulthnoruni Aegypti 
sultanorum scriptae, aliae ad hos datae sunt. Liber praefatione 
caret; post bismillam et titulum statim occurrit prima epistola, 
hoc titulo Persico inscripta: *<*£-** V y&b t5^* q^^L* wjyX* Oyw 

yy)\ qI^j! Ji£>h { ^s\) Oyoi i^jLi .l> iL*_J «iil ^H?j &-} i^J**J- 

Sequuntur complures epistolae aliorum, veluti: c Ala-ad-din-Beg 
ad sultanum Aegypti; Badr-ad-din-Beg ad al-Malik-an-nacir (auc- 
tore Haidar); Pascha. Musa-Beg ad eundem (auctore al-Bolghari) ; 
Tlmur ad al-Malik ad-thahir Barkuk et Eesponsum hujuB sultani; 



1) Cf. Scriptorum Arab, loci de Abbad., II, p. 168. 



^ 8 EPISTOLOGRAPHIA ETC. 

multae epistolae Barlruki ad 'Ala-ad-din-Beg; Renponoum Bariailrr. 
ad epiatolum al-Maliki al-roanou;- } quam Jusof, qui comer. Btahuii 

(,:>! jV « ! ; erat, ad eum periulovc.1:; Euiagu-EMn ad al-Malih an* 
nacir et Ilesponcum hujns eulte.nl caai. 

Ex roBBeeeoriB nota pafcet, liuuc Ocdioom, qui festinante cal.rmo 
exaratup est, anno 921 aniiquiorom esr-e. 

CCCLV. (Cod, 717 Warn.) 

^^'/'i 0L0 J,.* uvj auctore Mohammed al-Bakrt af-Qiddiqi 

al-Aeeh'ari ex pouteriu al-Hasani, filii Alii ( {y *& jT ±, M ). Flo- 
ruit al-Qahirae saeculo decimo. 

Continet circiter 300 fragmenta epistolarum ., ad nobiles Turcas 
data-urn. Est spissum volumen, 88.1 paginas continenB; Bed sin- 
gulae paginae septem modo versibus constant, praetereaque lite- 
rarum ductus latior est. Caeterum est liber exigui pretii; nam 
praeter tumida verba nihil fere continet, et nomina virorum ad 
quos epistolae datae sunt, plerumque suppressa sunt, ita ut fere 
ubique legatur U>L bU, nomine Pascbli non addito. 

Aliud exemplar exstat in Bibl. Escur. n. 532. 

COCLVI. (Cod. 2085 = Amin 362). 
«yjjl HJ^Ul ololtf £ <«j$Cj\ Jl&Sl JL&. Auetoris nomen 

latet sed junior est quam Ahmed ibn-Hadjar (f 852), cujus verba 
laudat. m fallor opusculum tribuendum est Qotb-ad-dino (f 990) 
oujus aliud opus recepit Wiistenfeld in Chron. Meoc, quum folio 
9 recto legamus: ft^JI „\» ^ jtfl j^. ^jjl ^J^ g^|„ 
Initium: ^ ^ ^^ ^ ^^ ^j ^jj, ^ ^ 

g-JI kX^j £jly. Laudantur compluria carmina variae aetatis et 
nonnulla oratione soluta dicta quae collegit aucfcor in usum eorum 
qui m epistolarum oommercio cum amiois scripta sua vereibus 
ornare cupiunt. Opusculum ideo ad libros epistolographicos (sL&il) 
referri potest. 



BPI3T0L0GRAPHIA BTOc. 199 

Codex subscriptione caret sed Baeoulo undecimo antiquior n<m est. 
Oontinet 23 folia. Aliud exemplar mini non mnotuit. 

COCLYIL (Cod, 1540 Testa). 

oXwijjJij oLj'UwJi j^i okAMaJI^ oiL&o'^i ^yA^ auotore Mani 

(t 1033); opus al-Qahirae editum anno 1242 (1827) et Constant 
tinop. anno 1299. 

Codex anni nota caret. 

CCCLYIXI. (Cod. 1545 (1) Testa fol. 1—30). 

Idem opus, sed in praeoedente Codice ultimum caput longius 
est quam in hoc. Hie Codex anno 1167 exaratus est. 

Alii sunt in Mus. Brit. 517 (2), 1056 (2); Goth. 2828, 2829; 
Bibl. Caes. Yindob. 243; Italinsky (Hammeri Lett. IV, p. 7) et 
Alger, (p. 14). 

CCCLIX. (Cod. 951 (2) Warn. fol. 21-25). 

&tej f$0 ajylbLu^ LC ii£v<hAJf J— w>|j v£/-»l)w5>» &-o§. Offert hie liber 

primo loco foederis libellum , inter khalifam Omarem et Christi- 
anoB Syriae icti; editus est, adhibito hoc Codice, ab Hamakero, 
Fotuk Migr, p. 165 sq. Praemissa eBt catena, quae dicitur, tra- 
ditionariorum, quae ab Abu-Hafc Omar ibn-Mohammed ibn-Ma c mar 
ibn-Tabarzad (a. 603; obiit anno 607 sec. Ibn-al-Athtr XII, I1f) 
adscendit ad Abd-ar-Rahman ibn-Ghanam. RecentioreB row&t re* 
censentur in titulo. 

Secundo loco offert hie liber ,disputationein de religione inter 
schaikhum Arabem, nomine Waoil, ©t Basohirum. Basohtr scilicet, 
nobilis Graeci filius erat. Puer ab Arabibus captus et in aula 
khallfae Abd-al-Malik ibn-Marwan eduoatus , Islamismum amplexus 
fuerat. Ad maturiorem yero aetatem quum pervenisBet, Satanas 



200 EPISTOLOGKAPHIA ETC. 

eum ad CuriBtianisnniJTi reduxit. Fugit igitur ad terrain 0>.-i..w.o- 
rum. ubi a rege hoDoviiice exeeptus est, ot multie p;.gb> ttou»v.;ae. 
i qui hodie adhuc paai baschiri (^—C^ iSyK : "socL.r.iHU. 1 ' Q.uur 
triginta Moslimi a Gra^c.iB eapfci essent, Baacbi; cu>i eiiiruht dt 
religione dispufcaYit. Erat inter eos Bamaacenm . ^-.'aci. db:,ub, 
qui disputando Christianum vioit, ita ut pa mm abostie; (.y.v.. hu- 
confiteretnr , Jesum Gbrist.~um Deum non fuisac. frainde "V acii 
presbyterum quoque et regent ad silentium .redeem, f;0 eyeutu nt 
Wacil Dama6cum reduceretur et rex manns caede presbyterorum 
et episcoporum imbueret. Haec ipse Wacil narravit, et praemissa 
est catena traditionariorum. — Librarius bane traditionem tarn arote 
conjunxil cum libello foederis, ut nullum Bpatium inter haec duo 
opera relinqueret et alineae, ut dicimus, locum non daret. Hanc 
ob causam hie quoque de secundo opere exponendum fait, quam- 
quam potius ad opera de theologia pertineat. 
Sunt 7 paginae. 

CCCLX. (Cod. 951 (4) Warn. fol. 30-31). 

Decretum Sultani Aegyptii, ad Christianos, Judaeos et Sama- 
ritanoB spectans, quod totum editum est ab Hamakero in Fotuh 
Micr, p. 170 sq., qui illud ad annum Ar. 700 pertinere putat. 

CCCLXI. (Cod. 951 (5) Warn. fol. 32—33). 

Anno Ar. 740, vehementissimo incendio Damasoi urbs affiicta 
est, Christianorum malitiae tribuendo, ut dooet confessio Chris- 
tiani ar-BaBcbidi , quam totam edidit Dozy in priore editione hujuB 
Catalogi I, 154 Beqq. InBcriptio est: w^.X-*' ^A-SI i . « r> •» -. B^ye 

CCCLXII. (Cod. 951 (3) Warn. fol. 26—29). 

Continet primo loco carmen, 61 versibus conBtans, de eodem 
incendio. Auctorem habet, ut subBcriptio docet, Mohamniedem 



EPISTOLOGRAPBTA ETC. 201 

al-Khaijat (qui anno 756 obiit: cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 402), 

qui illud composuil; OLiwoAj siA_s_Ji-Jl ^gJ J^Xaw^o v^^wJS p*^. 
'iLsL^kM,^ (jvsu.! 'iLkM> iw^_>5. Incipit hoc modo : 

L=>- 'vJUo./oo J, vJM~>- AJ-, JJUi' '«y*-% ,L3"^5! JJii ^ ju ^ 

Secundo loco f. 28 continet sumrnornm quatuor sectarum Q.a- 
dhiorum Bententias (^Us) de Christianis Damascenis. Has quoque 
duas paginas implentes edidit Dozy in priore edit. I, p. 157 seqq. 

■ CCCLXIII. (Cod. 951(6) Warn. fol. 34— 38). 

yj vJu^Ju si^Ud' .LX-j fj*-J> ^j<Xj< ( l „ . jJ! ii^Uo vj>J> 

qJlXJI < j^a3 — #J'. Excitantur emiri caet. ad bellum sacrum 2 ) 

contra Tataros gerendum , et publica munera ChristianiB commit- 
tere prohibentiu\ Laudantur permulti loci ex Qorano, Traditione 
et historia priorum Khalifarum, ad utrumque argumentum perti- 
nentes. Sunt 9 pp. 

CCCLXIV. (Cod. 951 (9) Warn. fol. 62-67). 

a) Libellus supplex ex al-Qahira ad sultanum Solaiman I<"n ? 
Salimi filium, scriptus, plenus querelarum de malefactis viri, cujus 
nomen non commemoratur , Aegypto praefecti. 

8 pp. sine nomine auctoris et sine anni nota. 

b) Alius libellus quo Nadjm-ad-din al-Qibti as-Scbafil ^-*-& 

1) De voce _ .£ cf. Quatremfere, Rist. des suit, maml., I, 1, 175 sq. 
Cat. I. 26 



202 EPISTOLOGRAPHIA ETC. 

JS^i jwLs-ij ^j^usti fi^fiiJ'j gratias agit sultan o Solaimau I, quod 

Efendi-Hamid judicem al-Qahirae conotituerat. 

Una pagina sine anni nota,, 

c) Libellus ejusdem argument! ab Ahmed ibn-Mohammed al- 
Malikl .scriptus. 

Una pagina sine anni nota, 

CCCLXY. (Cod. 2065== Ainin 342). 
Quatuor epistolae quarum prima banc inseriptionem gorit : q*, 

'*£/> v»»o»-Lo Jo; ^ AJ'I. Ahmed ibn-Zaid Meccae regnavit fere 
ab anno 1082 usque ad annum 1099. Cf. Mohibbi, Kholdgal al- 
Athar I, II. seqq., Tel Wiistenfeld, Die Scherife von Mekka etc. 
p. 86 et seqq. 

Secunda epistola data est ab eodem ad aJJuSj qLa^w ^ ^.U^; 
tortia ad cives urbis Janbo c («_a^_j sic); quarta denique ad Sa'd 
ibn «wmi 

Sunt quatuor folia bene exarata sine anni nota. Sequitur quin- 
tum folium prorsus alia manu exaratum neque cum praecedentibus 
cohaerens. Agit de viro in vicinia urbis Qan c a occiso. 

CCCLXVI. (Cod. 2143 = Amfn 424). 

Collectio 4 epistolarum quarum prima inscriptione caret. Quum 
autem secunda banc habeat inscriptionem : { j-^ u oJ<l\ yA<Ji i' v~a^j 

|.L^JI (jAsLLb et scripta sit ab Ibn-Hiddja (f 837) nullus dubito 
quin etiam prima ab eodem ad eundem Badr-ad-din ibn-ad-Da- 
mdmini (f 828) data sit. 3° Epistola data ab Abd-al-Hddi-Nadjd 
ad quemdam virum doctum («jJj ^ As$ 'iLlh tjasS), postquam 
antea miserat carmen cujus textus post literas in Codice trans- 
scriptus est. In margine hujus epistolae multa gloseemata addita 
sunt. 4° Kesponsum Mohammed Qotta al-^Adawi, filii Abd-ar-Bah- 



EPI8TOLOGRAPHIA ETC. 208 

mani ad quaestiones grammatici argumenti quarum solutiouem 

petive'l'at quidam vir doctus Europae (b^ ! ^l yj,\<\J» qV) aimo 
1273 ■(= 1856). Consuluit hac de re Qotta cum Ibrahim o.d-DasugL 
Prima harum' quaestionum haec est, utrum fli in lexiois notatin' 
nomen agentis vel patientis, verbum subintelligenduiu is it unde 
significatio derivetur, an vero horum nominum eiguificafcio sit })*»- 
mitiva, cui quaestioni respondetur talia nomina tantum habere 
formam parfcicipiorum (ut v. q. y.t>-LS) , ceteroquin autero nomina 
esse ut omnia alia etc. In explicatione tertiae quaestionis Codex 
abrupte desiidt. Fuit e librie Mahniud P&Bohae al-Barudl. 

CCCLXVII. (Cod. 1228 Sohult.) 

» Miscellanea quaedam Arabica et Turcica, in quibus sunt non- 
nullae epistolae Erpenii atque Grolii, et aliorum ad eos; oollecta 
et uno volumine compacta a Io. Heyman." Sic recte liber -descri- 
bitur in Catal. Bibl. Schult. (p. 603, n. 3855). Uberius de eo egit 
M. Th. Houtsma in Letterk. Verbandel. der Kon. Akad. van We- 
tenschapp. Vol. XVII. 

Continentur hoc Codice nonnulla quae ad historiam Codicum 
manu scriptorum, a Gtolio collectorum, pertinent. 

CCCLXVIII. (Fasciculus A. Cod. 1366). 

1. Epistola Imperatoris Marocani ad Don Anton (q}^' o^)» 
in qua sermo est de epistola, ab Angliae Regina ad Imperatorem 
Marocanum data. Scripta est m. Djomada I anni 996 (1588). Ar- 
chetypum. 

2. Epistola Imper. Marocani ad Don Christoval , Antonii fili- 
um, scripta exeunte Moharram 1005 (1596). Duo apographa eadem 
manu facta. 

3. Epistola Mauritii, Principis Arausiaci, scripta ad diversos 
Dynastas Mauritaniae, 29 Dzu-'l-qa'da 1008 (1600). Archetypum 
cum Heymanni apographo. 

4. Ep. Arabica et Italica ad Josephum Scaligerum , scripta Lute- 
tiae a Josepho Barbato (Abn-Daqn) Jacobita, anno 1608. Archetypum, 



^04 R''i'fl' !, or,oQRAPHii m 



5. Mandat.iun Dynasfea alifuiiur, i.Mcam 5 2? Koharram l;i 11: 
(1707). Arckotypum. 

0. (Heyraanui) ExercUatwnes <nl Uierm <>■ Patrtarcha Graecc 
qui EaUbi commoroiur home, ad mo- daiar;. ef E.eymanni Arabioa 
epistola ad Pafcriavcbam ilium Ai;hanasium , snviptp. Lugdimi Batc- 
vorum J. Apr. 171C. 

7. Apographs mni,ila h-ium epiotolavuiB , in regions Sanntr,* 
Orpcic Boi-iptai-um , 14 Sept. IVi6 et 13 Jau. i'/l7 (1128); interpre- 
tationem Hollandicam baud absolute)* addidit Eeymannus. 

8. Ep. Ali-Paechai, Domini Algerian! , ad Ordines General es 
septem Prorinciarum Unitarum, medio Moharram 1125 (1713). 
Apographum ab Heymanno factum, 

9. Epistola Dynastae . Tripolitani ad Ordines Generates, ineunto 
Djomada II 1141 (1728). Archetypum. 

10 et 11. 2 Epistolae, altera mat™ Abdallahi, Imperatoris 
Marocani, altera ipsius Abdallahi, ad 0. G, 22 Dzu- '1-qa'da 1141 
(1729), Apographa cum interpr. Hollandica A. Schultensii. 

12, 13, 14, 15 et 16. Quinque epistolae Abdallahi, Imp. Mar., 
una ad 0. G. exeunte Dzu-'Phiddja 1141 (1729), quatuor ad Mi- 
lustrum suum Abd-al-Qadir Perez eodem tempore, 23 Moharram, 
10 Cafar et ineunte Djomada I 1142 (1729). Sunt apographa ab 
A. Schulterisio facta (14 duplex est), qui n. 12 et 13 vers. HoII. 
et n. 13 etiam Latinam addidit. 

(Fasciculus B. Cod. 1367). 

17. Pactum, 15 articulis comprehensum , quo pacem inter se 
composuerunt 0. G. et Abdallah, Imperator Marocanus, medio anno 
1142 (acceptum ab A. Schultensio 24 Pebr. 1730). 

18, 19, 20, 21, 22, 23 et 25. Septem epistolae Abdallahi, 
Imp. Mar., ad Ministrum suum Abd-al-Qadir Perez, 25 Radjab, 
medio Scha'ban, 17 Ramadhan, 8 Schawwal, 1 Dzu-'l-qa<da, in- 
eunte Dzu-'Phiddja 1142 et 12 Dzu-'l-hiddja 1143 (1729-1731). 

^ 24 et 26. Ep. Abdallahi ad 0. G., 26 RaW 1143, et Abu- 
'1-Hasani Ali ad eosdem, 23 Schawal 1147 (1730 et 1735). 



EPT3T0I.0G RAFFIA ETC, 205 

Sunt omnia apographs, ab A, Schultensio facta, qui to, 17 ot 
26 interpretationem Eollandicam addidit. 

(Fascioolus C. Cod. 1376). 

27. Syngraphus, die 27° mensis Tisobrin II anni 17o? a .)'uso>' 
Fadhil Bcriptus , ubi testatur so a Thahir az-Zi'bf ( ( 5>cJ0 v ) 40,000 
L>y-c accepisse, et spondet se hanc pecuniam post ooto annor. 
restituturum. Apographum factum ab A. Schultensio, cum inter- 
pretatione Hollandica. 

28. Epistola Abdallahi, Imperatorie Maroeani, ad Principem 
Arausiacum et OrdineB ■ Generates scripta, medio m. Djomads I 
a. 1162 (17.49). Apogr, ab eodeni factum, cum interpret. Latina, 

29. a) Testamentum Judaei Musa ibn-Jahja, die 23° ' m. I)jo~ 
mada I anni 1164 (1751) in wXU! y*a=>-, ubi habitabat («L<*» \j>), 
seriptum 2 ), quo haeredem omnium quae possideat instituit man- 
turn filiae suae minorennis, Abrahamum ibn-Mas c ud. In subBcrip- 
tione Imperator Marocanus testatur, Abrahamum istam haeredi- 
tatem adiisse. — b) ■ Aliud documentum ad idem testamentum 
spectans. — c) Apographa 3 ) bonorum quae Judaeus ille, Musa 
ibn-Jahja, posBidebat. — Sunt apographa facta a J. J. Schulten- 
sio, cum interpr. Holland. (2 exempl. textus et versionis docu- 
ment lit. b); sed dolendum est, Schultensium, virutn linguae an - 
tiquae peritissimum , linguam vulgarem non satis cognitam ha- 
buisse; quo factum est ut in his documentiB describendis (quorum 
imprimis postremum utilissimum eBt lexicographo) multas voces 
omiserit 4 ), alias male scripserit, utque versio mendis et lacunis 
scateat, Caeterum nescio quam ob causam ilia Schultensio ver- 
tenda tradita sint, sed addidit: »inij toegezonden uit Commissio 



1) In versioDe Hollandica vocatur princeps. 

2) Sckultens: -Afschrift van cen Arabisch Instrument uit Sta Orux, zijniie een 
Testament," caet, 

3) Arabice A*- {invent aire). 

4) Singulis documentis Schultensiuf verba addidit : »voor zoo vcrre bet mij leea- 
baar is geweest." 



206 



EPISTOLOGItAPHIA ETC. 



van den Hoove van Holland eiiz, door den Heer Procr. L. Tho- 



"r< »> 
u. 



maze sub N. 2. 

30. Si, 32 et 33. Quatuo 1 - epistolae MohammecHs, Imperafcorie 
Marocani, ad Oi-dines G-anerales scriptae, 29 Sehawwa: 1169 
(1756), 2P Qatar 1172 (IV5fc-), eseunte Cafar et 12 Djomada 
ejusdein anni. Sunt apographs. J. J. Schultensii, cum iuterpr. 
Eollandica. Apographum n. B2 duplex est cum duplici interpre- 
tatione. 

34. a) Epistola Hollandica, scripta a Cliristiaen van Orsoij en 
Sonen (Amsterdam 14 July 1760) ad J. J. Schultensium . qua 
hunc rogant mercatores illi Amstelodamenses ut mandatum Impe- 
ratoris Marocani interpretari velit. b) Apographum Schultensii 
istius mandati, 17 Scha'ban 1173 (1760), quo jubet Imperator ut 
Christiani, qui in oppidis Saffi et Santa Cruz degant, causae suas 
deferant ad judicem Amstelodamensem (aucA-j L»-*j S^L^u ,J 
{&£»*(. {jiajuj Jv>c ftxasu). c) Altera ep. (22 Julij 1760), scr. a 
Chr. van Orsoij. Patet ex apographo Schultensii , quamquam ver- 
sio addita non est, eum sensum hujus documenti n on satis per- 
spexisse; suasit itaque mercatori Amstelodamensi ut legatum Ma- 
rocanum , qui tunc Amstelodami erat, de nonnullis consuleret. 
Fecit van Orsoij, sed aut legatum non intellexit, aut tie mirae 
erat ignorantiae. Bis v. c. in mandato occurrunt verba tiLJj J, 
c? -iil (pro ^^wik-J! ti5^J3 J. ed de re) 1 ), quae verba Schultensius 
non intellexisse videtur. Legatus, teste van Orsoij , dixit , Dallica 
significare mandatum (een gebiedende Ordre) , quod plane ridiculum 
est. Caeterum hie. Chr. .-van Orsoij Judaeis, qui in oppidis Saffi 
et Santa Cruz degebant, litem intenderat, cui dirimendae istud 
Arabicum mandatum inservire debebat. 

35. Epistola Mohammedis , Imperatoris Marocani , ad legatum 
suum al-haddj Mohammed ar Razini, qua omnia portoria emporii 
Santa Cruz Hollandis concedit. 17 Dzu-qa c da 1173 (1760). Apo- 
graphum a J. J. Schultensio factum. 

36. Epistola ejusdem, ad Ordines Generales scripta , 1 RaW 



1) (^1 tiUi & .jJUaj J-waaJI ^SJ. et <_$&! .tsJJo J, | gloLc )#£** D l 



EPIBTOLOGRAPHIA ETC. 207 

II 1175 (1761). Archetypum pulcherrimum , nitide charactere Afri- 
cano scriptum. 

(Fasoioulus D. Cod. 1377). 

37. Bpistola, al-Qahira missa ad Ordines Generates , ineunte 
Scha'bane 1178 (1765). Consul Hollandiae, Robertus Hughes, aere 
alieno perditus est; pefcunt epistolae subscripiores ab Ordinibus 
ut ejus debita solvani Apographum J. J. Schultensii cum in- 
terpr. Holland. 

38. Epistola ad eosdem, ad eandein rem spectans. Arcbetypum 
et apographum J. J. Schultensii. 

39 et 40. Bpistola Imperatoris Marocani ad eosdem, 16 Eabi' 
II 1179 (1765), et ad legatum suum , Mohammed ar-Razini, me- 
dio m. Rabi c II ejusdem anui. Apographa ab eodem facta, cum 
iuctjipr. Holland. 

41. Epist. ejusdem ad Consulem Hollandiae, Jacobum Spi- 
nozam, m^te m. Rabi c II ejusdem anni. Archetypum et apogr. 
J. J. Schultensii. 

42. Epist. Mohammedis ar-Razini, medio m. Djomada I 1179 
(1765). Archetypum cum apogr. ejusdem. 

43. Epist. Imper. Marocani ad Ordines Generates, 18 Djomada 
II 1180 (1766). Archetypum. 

44 et 45. 2 epistolae Mohammedis ar-Razini ad Principem 
Arausiacum et Ordiues Generates. 19 Djomada II et 20 Dzu-'l- , 
qa'da 1180 (1766 et 1767). 44 est apogr. Schult., cum interpr. 
Holl. quae pro parte duplex est. 45 est archetypum. 

46. Epist. Imper. Marocani ad Ord. Gen., 20 Moharram 1183 
(1769). Archetypum et apographum J. J. Schult. cum interpr. 
Holl. haud absoluta. 

(Fasoioulus E. Cod. 1378). 

47. Epist. Imper. Marocani ad Principem Arausiacum, ineunte 
Rabi c II 1183 (1769). Archetypum, cum apogr. J. J. Schultensii 
et duplici interpr. Holl. 



SJU8 Mpji.-r.i'OiioaitAi'HiA etc, 

48. EpiuL. Arab., periiuens ad epiatolam Turcicam PrineifjA 
'J'uiietitai Ali'-Bey (i'. IJ.ocahi-Be^) el buju£ jussu scripts,, in gi-a- 
fciam Legaii Moliandici, Exeuute Djomada I 118B (1769), Apogr. 
duplet J, ,), Buliult.eauii ; el<m duplici iiilerpr. iioii 

49a. EpAl, impei. jviaroc, ad Principem A;.'RiaA..oiun. 14 Ao 
barram 1184 ( I V / 0) . Areliolypuiu, 

41")/;. Episl. ejaisdoui ad Old, Gener. II Eabl II 1 j p>{: (.'A :-:■). 
Apogr. et iuterpr. ITolI. J. J. Scbulieusui 

50. EpieL Miubstr: Marocaui ad consulem Ho] laud. l'i E,abi c 1.1 
1186 (1772). Areneirypiiru. 

51 et 52. 2 epiwtolae Legal! Tripoliluni, una ad Grd, Geuer., 
altera ad Priiicipem Arausiacum, utraque d. 15 D/,u-'l-hiddja 1187 
(IAN) scripta. Apogr. cum interpiv Eoll. J. J. Sckultensii (52 
apogr. duplex. 

53. Epist. Imper. Marocaui ad Ord, Geuer. 12 "Seha'ban 1188 
{I'll 4). Arebetypum. 

54. Epist., jusbu Ali-Pascba, filii Mobaurmed-Pascba, filii Ab- 
med-Pascba, scripta ad Priiicipem Arausiacum ut videtur, armo 
1188 (1774). Arebetypum cum apogr. J. J. Scbultoueii. 

(Fasciculus FAOod/ 1379). 

55, Epiatola , -nomine Imperaloris Marocaui scripta ad .Danielem 
Beschuit (?) J^y£u), mercatorem Hollandicum. 24 Djomada I 1191 

(1777). Apograpbum ,). J. Scbulteuaii. 

56, 57 et 58, Tres epistolae Mobammedis, Imperatoris Maro- 
caui , ad Ord. Geuer. (56 etiam ad Prinoipein Arausiacum), 1 
Soba'ban 1191 (1777), 1192 (27 Apr, 1779) et exeunte Ramadban 
1199 (1785). 56 et 58 sunt apogr. J. J. Scbultensii cum interpiv 
H.ol'1., 57 est arcbetypum. 

■CCCLXIX. (Cod. 1853), 
Oontinet apograpba et interpretationeni Hoilandioam 45 diplo- 



JS'PISTOLOGRAPHIA EV;"i 209 

inatum, Arabicorum (32) et Turoicorum (13), facta ab II. A, Sebul- 
tensio. Omnia baec 45 diplomats diversa sunt ab il'liw,, quae nu- 
nieris 1354, 1365, 1367 et 1.376—1387 couiprekenduutm. Bunt 
auteni variae epistolae , histi-unionta publica etc, ab Imperat. Ma 
roc, Dynast. Alger, etc., ad Priucip. Arausiac. vel ad Ord. Goner, 
data sub fioem aaoculi dooimi oclavi. 

OOCLXX. (Cod. MaJ. 2241 n. IV). 

Sex epistolae ab Imamo Masqat! Abxned ibn-Sa'id nmsjue Rata- 
viaia 1° ad Gubernatorem geuemlem data 17 Rabt' 1 1 2 1 (oodein 
anno 1798 accepta), 2 a ad eundem data 22 Eabf c I 1215, 3 a ad 
Sabandarum Bataviae eodem die data, 4° ad Gubernatorem gene- 
ralem data 17 Rabi' I 1216 (anno 1802 accepta), 5" ad Direcio- 
reua generalem eodem die data, i> n - ad Q-uberaatorem generalem 
data 15 Qafar 1221 (eodem anno 1806 accepta). 

OollectJo epibiolarum, ad quam bae pertinent, Delphis huo al- 
lata est. 

CCCLXXI, (Cod. 1340). 
likLflt^ iUjXw^l ajJ3i r 1 ^^ iJjA£o>» ujLimi' i^)lJL»- .tX^c „.U2ajf tJkP 

^X^ g, Lw-m^V U^^a^ Lju^f) *.a*^jj (^)«=.*3 .L^ll J>_j ikjSjj§> 

\?Sr 5Caam ju^LwJJuI jiafi q^J^jIj. Apologia Imperatoris Austriae 

ob belluta, ab eo Napoleonti il latum., anno 1813. E lingua Italica 
in Arabieam versa, 

Ab Hurnberto hue allatus et a Rege Acad. Leidonsi donatus. 



Gal. 1. 27 



V.IIL 
GJNOMAE ET PROVEEB1A. 



OCCLXXII. (Cod. 607 (3) Warn. fol. 79—95). 

Opusoulum eeleberrimi traditionarii Abu-Abdallah Mohammed 
ibn-Sal&m ( 8 . Salftma) ibn-Dja'far al-,Qodha<S (f 454), quod ab 
H. Kbal, IV, p. 83 yocatur J-^l 3 ^A & J*&\ V L^ Otf 
^^Jt li^Ls^J! ^ y b-%, in nostro vero Codice inscribitur 

Sunt 17 folia nitide exarata sine anni nota. 

Alia exempl; Mus. Brit. 192, 888 (13) Excerpta; Ind. Off. 148; 
Bodl. (Uri) 120(2) of.. II, 592; Bonon. ap. Hammer Lettere VII, 
p. 4(348), Bosen 448(1) ubi titulus hie erf j <>-,-^l V L«^ 
« ; U*tfl ^.^1 ^ ib^l viAJ0L>^t; Paris. 449; Escur. 1482(2); 
Madrid (Tetuan) 58 (5); cf. Wiistenfeld in Gott. gel Anzeigen, 
1837, p. 1109. y ' 

COOLXXIII. (Cod. 607 (1) Warn. fol. 2-73), 

"ur^l r^? o* ^kxljf l ,JsXJ\ ^0>JI ^LxT, auctore 

Abu-VAbb&s Ahmed ibn-Ma'add ibn-'Isa ibn-Wakil at-Todjlbt al- 
hm&) q u i anno 5 * 9 ^ve 550 diem obiit. Argumentum libri 

1) In titulo scribitur oL^AJt. 

2) Sojuti acribifc (J jZ f J3yi 



GNOMAE ET PROVERBIA. 211 

Msce verbis, quae parfcim H. Khal. (V, p. 263) descripsit, conti- 
netur: ^1 j^ £W ^ ' ^\ V UT <-*«*>, U J,l5 J^ 
<wA>% f 1 ^ 1 viAjoLs-l c ^ x&U^ (H. Khal. VI, P> 305) «^ 3 

i <*^La> viUjC- *._-^ a ! c ^l ^ ^j^ r ^ t ^ ^ 

^t 3 mui s^l^l BASlill tsUxJ yils «^ 5 5aJ^ Lli; .U^ 

Awjs 3 ( f ) ^^ ( v) ^l^ji, (j,) l%ii u.^4^1^ t*,yi XiyiJ 

lXWI, (;) ; ljj| AU,^ (^) 5u^ ^1 ^jt AL*w, 3 (j) ^AyJt 

"iuj^l (j^ «.>y> y* Jx JAJ' '&*u«*j, qiiae signa jam in paren- 

thesi adscripsi. Ordo alphabeti, quern sequitur, est vulgaris ab t 
ad j; delude sequuutur ±>, Jb, 4, J, . p , Q , ^, {f0f ^ ^ a> 
, U* , u& , » , », , '3 et ^5. 

Codex nitide exaratus anni nota caret. Alterum exemplar mihi 
non innotuit. 

CCCLXXIV. (Cod. 961 (1) Warn. fol. 1-56). 
yj USe eJUJI g^UJI _^ ^UJI vJuJuJI yo ^J o^-* $ 



1) Non speotatur, -ut -FUigel potent, opus auctore quodam SchiLab-ad-din , sed eat 
liber ^L>3I v LjA (v. H. Khal. IV, p. 83), hpjns Codicis n. 8, de quo vide 
Dam, praeced. 



^12 GHGMAE ET PKOVEItBlA. 

'b KJj../ ; ..^:,>4!. Est poetat- Fut-aici Uasehid ad -diti, iVakod/- diet] 
(f 578), opm- quadriparikum , cm. Lineup cei^uriaw apopLtUk-.aa- 
him quakiox' prioruro KbaiifaiTa: . t Police expHcaia!;. hioipii doxcv 
Jo^ia hoc iiiodo: *.J s ji li'lp' t .X.. ^ all' a..dii , et pvaefatio: r ^L; ;; 
i-.li Jy'.^K.)'. ^JLkll O-vA.,5! ( „ ;Jii J., ^ ,.. : ,>. .^ ,\s< 

Uodtti. anno 972 exarafcufc e:;i.-. 

Alia tiempiaria: May. iinL. i.ii^; Gat. tern, p.. 003 (b), Y90 (b); 
Vindob. 121 (2) j 352(1); Berol. (Diez) ; DresiL. 198 (1) ; Lund. 8; 
Opaal. 77(2), 150; Caes, Petrop. (Acbalc.) ; Mur. Ab. Petrop.; 
Ambroa. 189; Paiat. 19G, of. 509 (2); Vatic, 3G5, 516; Vide 
porro Stiokolii et Fleiscbeii Praefationes. 

CCCLXXV. (Cod. 829 Warn.) 

^s^-l | 2Ule aijl i^to, p,^ [s } l^ sJ6 Ow^, wUi^ Idem 

Watwati opus a Mostafa ibn-Mobammed ex Qasfcamuni, qui anno 
978 soripsit, Turcice -explicatum. Aliud bujus libi-i exemplar de- 
Bcribitur a Fliigel, Cat. Vindob. n. 353. 
Codes anno 1048 scriptus est. 

CCCLXXVI. (Cod. 79 Gol.) 

Apophthegmata' c Alii quae ^JSUS Jj dicuntur et ab ^4! Uj! 

a- Jl^b uj^^tj incipiunt. 

Hoc puloberrimo et antique Codice ubus est Cornelius van 
"Waenen (v, ejus Praefationem ad librum c. t. Senlentiae AM ebn 
abi Talebt). 

COOLXXVII. (Cod. 961 (2) fob 56 v. -69). 

Idem libellua. 

De Codioe vide ad num. CCCLXXIV. 



QHOMAE BT PROvEEBlA, 213 

OOOLXXVIII. (Cod. 671 (2) Warn. ibl. 58 v.-60). 

Tres paginae, negligenter .neriptfce, quae oompiures ex iiadoin 
seufcentiiB continent. 

Alia eiempl.: Acad. Eeg. 48; Bodl. (Nic.) 9a, cf. 100 (i et 3), 
113 (1 et 3), (Uri) 309 (cf. 330 el 34o); Park. 909 (2); Goth. 3 
(22 et 23), 1246; Beroi. (Ray.) 109, 170, (Potemaii) Vll;Uresd. 
198 (2); Lips. 335 (2); Acad. Orient. Vind. 478; Caes. V'iud. 352 (2), 
2003(28). Petrop. Mub, Ab. p. 207; liasan 102. 

CCCLXXIX. (Cod. 28 Gol.) 
"jOXJl ^ 3 tf&&}\ }j £. c Alii Sententiae, eollectae ab Abu-'l-ftath 

Ahd-al- Wahid ibn-Mohaninied ibn-Abd-al- Wahid, Libri praefatio- 
nem et 537 Sententiae ex boc Oodice edidit -Cornelius van Waenen 
in libro c. t. Sententiae Ali ehn abi Talebi, p, 46 sqq. 

Codex, 138 folia contineuti, anno 960 exaratus est. Alia exerapl; 
Mub. Brit. 721; Ind. Off. 162; Bodl. (Uri) 327 et Mub. Aaiat. Petr. 

■CCOLXXX. '(Cod. '442.(1) Warn, ibl. -1—66). 

Jyi*il ^JJli* auctore Barija -ibn-abi-'l-JoBr arftijadhi, qui, ut 

ex praefatione patet, hiinc librum scripsit regnante successore ab 

Mancuri, i. e. al-Mo c izz Fatimida (f 341). In praefatione enim 

etatini in initio legimuti /J«U»' ^£, ^ ^j^\ ^JJ| & j^ 

j,WI yU^It ^ ^jjjl ^a^ jti&'i^ ijuUt e>/J XiJb> ja». et 
verauB finem baec leguntur: *UI J^l .yU^tJ.^I Ju*.^ j^ 5 
^o V .UT ■. £ u B yUJI oLu^ /^V-J jljl-^J J LU^ uJl «/J 

/- Ui ui%il «iU3 £ iESUJl /jab ii ^ ^1 "^y^Jjg 
oy Kxj -i «L^ (1. a*U) 4.>l ^ ^i £| yu^i ^f'jue.. 



214 



GNOMA.E ET PROVERBIA. 



^5 'jjt^ ^L'*-/> jk*$.S' JwaJd j^JJjj ^-=>- jisl 1 ^ L ^s.xi ^ 

JLs? &jJ! j. *^Jo ,.3' &c;Lii> i^Rj. ^jii«, \.o ^w> wlxf w ii A Jb 

*>-* k** ^-3>J aiJIi' ^J *..w.RJ (J 53 *-"""' " J^ K -> c^^by:^^ 

Opus in nostro Codice 157 capita continet (H. Khal. II, 417 
ait: 148 capita), omnia brevissima, 

Hie Codex, qui unicus in Europa videtur, anno 1033 exa- 
ratus est. 

CCOLXXXI. (Cod. 640 Warn.) 

Liber auctore Ahmed ibn-Mohammed ibn-Maskaivaih 5 ) (f 421), 
quem H. Khal. I, p. 213, II, p. 581 appellat V; »J! v_A>t v 1 ^ 
(J^j-^ls* non prorsus recte, ut jam apparut ex lis quae e praefa- 
tione de3cripgit Pusey in A. et E. p. 576 ad Uri p. 86. Liber 
enim constat sex partibus, quarum prima est pare ilia libri c. t, 

°j-> cM-£>^> Q 116111 al-Hasan ibn-Sahl, frater waziri al-Fadhl 

ibn-Sahl, Arabice vertit , teste al-Djahith in libro ^iiJ.Xlk^J, 
qua absoluta haec ait Ibn-Maska^aih : tjXJ Li+&>! lX._s lit ^J 3 

*U£i» Jbtifc. i^o^t ^Qj> oLit *.aj \jj& L \J\xf \Ck$> '.J&j U^> 
Uf'Op- ^IJujb^ v b^ wO-La *wO Uatoj XJb? 'J^, &«l J^ ^ 
V^j (j-^^'v^--^ ^yto^XJ (1. ^j) a % jjjl j &-J cAjJie, 



1) Sire Maskuja ut in initio noBtri Codicis soribitur. 



GNOMAE ET PROVERBIA. 215 

D ^l ^1 vjbL l^j Jf jjUael^ l^jUI v u U_+_i l. 
Tractantur ergo primo Persae (p. 21 — 111), deinde Iadi (p. Ill — 
125), post bos Arabes (p. 126—247), denique Graeci (p. 247- 
338). Ultima pare libri continet X_*_*^LaJI ^ y^Xsuif *£=» 

g^ 1 c^/^ L ^' ^^ l^' UJs'°J^» **£> (P- 338-476). Sectioni 
de Arabibus apposita est collectio proverbiorum (p. 237—251). 
Ceterum auctor operis argumentum declarat his verbis quibus liber 
terminatur: vJ**^ 1 j> ^ J & *%<»** tf Ju^.^ cXj-l JiS 
J3UJI ^ Lrt 3 «J iu.1^ ^ U-J pb\ ouT 5 icl^i. iuXii ^> 
^ bjfiJL ol^L J^ ^^ g^i ^ ^j| ^j^ j^l ^ 
. i e^/ ^ v^ 1 '^ -c £ XSLUi ^jjjj ^iUi yjj c^*X>! 

ki ^ ^cJI oL^l ^ v ^ ja^l 3 (j^tll ^^ ^ 'lu 

l*y. "Jjj SCU^i ^j lixi- ^ ^1 ^i^[, ^j^- ^ yj^ 

Codex pulcnerrime exaratus, fere omnibus yocalibus optime 
instructs, anno 729 absolutus et cum autographo collatus est ab 
al-Hasan ibn-Ali at-tabfb as-Sindjarf. 
m Al. exempl.: Bodl. (Uri) 292; Paris. 891 (v. Sacy in .Not. et 

Extr. X, p. 95 annot.). Ex sectione de Graecis edita est Tabula 
Cebetis ab Elichmanno, Lugd. Batav. 1640, v. Schnurrer, Biblioth. 
Arab. p. 472 eeq., Wenrich, p. 86 seqq. 



?J6 GNOMAE ET P.HOVERBIA. 

CCCLXXXIL (Cod, 655 (2) Warn, fol 46—114). 

3 _- o-£_ ? , oft- 

>„.Ki^.JS t , ^LJL^I auctore Abu-'l-Hasan Alt ibn-Mohammeri itm- 
Hablb al-M&wardi (| 450) - 1 ). 

Divisio libri bis verbis in praefatione indicatur ; U cv-l-R-^ 
(•y5*. jw*a=£ Xj'.«s.!'X\ Su^lCas. ^./ic, ij^-oiJo JCjLvXi KaavjI ,.^a A.-a.-v"^.- 

Lg,.M> J^AS Ji y^E^e,! J&ASS 8,-wX: tiLJ<5 li>.£w3g O^J KjL*£lji ,&CvJ) 

bLo ^joju^ bl-ios (^.iblSj Lij>X>- yylj'. 

Hie Codex, qui in Europa unicus videtur s ) , nitide exarafcus 
est, sed anni nota caret. 

CCCLXXXIII. (Cod. 332 Warn.). 

Notissima al-Maid&nii (f 518) collectio Proverbiorum anno H. 
1284 Bulaq edita, cujus version em edidit Freytag annis 1838 — 
1843. Codex anno 1058 exaratus est. 

CCCLXXXIV. (Cod. 1604). 

Aliud exemplar, anno 1170 exaratum et ex Bibliotheca Sacy- 
ana emtum. 

CCCLXXXV. (Cod. 1616). 

Apograpbum Codicis de Sacy , a Freytagio anno 1824 factum, 
et lectionis varietate manu Hamakeri et Weijersii ornatum. 

Donum Freytagii. 

Alia exempl.: Mus, Brit 731, 732, 1122, 1427; Bodl. (Uri) 
311, 312, 335, (Nic.) 96, of. n. 106 et 348; Paris 199 (apud Fliigel 
W. Jahrb. 92, Anz. Bl. p. 35); Escur. 708, 709; Vindob. 337; 



1) Vide Ibn-Kliallicaii, I, p. fo/ed. de Slane. 

2) In bibl. Bodl. est liber ejnadem tituli et prpbabiliter argument) 1268 (5) (Uri), 
qui autem diverao auctori tribuitur. 



GHOMA.B ET PBOVEEBIA. 217 

Monao.' 643-6*7; Rosen, Mo, Arab. n. 163; von Kramer 95; 
Alger, oat. p. 13; Constant. (Kopriilii) 1369, 1370, 

coclxxxtl (Ood. 1868). 

.Al-Maultofi Proverbia cum vorsioue E. Poooolm. Ex hujus 
antoprapho in Bibl. Oxoniexisi descriptum est hoc exemplar. Of, 
Ood. A«ad. Keg, n . 49, 50, 

OOCLXXXVJL (Ood. 1490 Schult.) 
,a. A, HtjbulteaBii Ourae autographae in Maidanii opus. 

COdLXXXVIIJ. (Ood. 1369). 

Indices quatuor Krugeriani in Meidanensem. Exemplar ex 
auctoris autographo descriptum, quod servatur Daventriae et de- 
■Boriptum est- in. priore. hujus Catalog! edifcione V, 294 seq. Ex qua 
description patet bono J, 0. Krtgerum Reiskii discipulum jam 
ante annum 1772 mortuum fuisse. Diem nempe supremum obiit anno 
1767 ut dooet annotatio Eeiskii descripta in Oatal. Havn. p. 124 b. 

CCCLXXXIX. (Cod. 467 Warn.) 
Oul^JI uXJU auctore Abu-Jaqub Jusof ibn-Tahir, al»Maidanfi 
discipulo, qui hoc opus anno 532 absolvit. Of. H. Khal. IV, 390, 
Codex noster, ineleganter exaratus, anni nota caret, sed'ante 
annum 1038 scriptus est, ut patet ex annotation possessors. 

Alia exemplar.: Constantin. (Koprulu) 1346, 1347, 1348, (Abd- 
al-Hamid) 1171. Ex hoc libro desumta est collect.io JL&Ji' ^JU 
uworipta quam descripsit Fliigel, Cat. Vindoh n. 343, 

CCCXC. (Ood. 1044 Warn.) 



Proverbia, ab incerto auctore colleota et explieata. Deest ini- 

Cat. I. 



2S 



218 GMOBAE ET mOVERBIA. 

tium proverbiorum a litera t incipientium , et desinit Codex in oa 
quae a ^ incipiunt. 

Est GpiBBum et antiquum volumen. Addo specimen: ^S JiuJ't 

«,^UJi &^"~*5 sJLwJt ^iai! w>! ji^ij; "*£JJI Gt g*Jij JuAs-L Ou JJ^ 

«^s ^ *^' r^' dfe (V 1 ^^ *^ C7* ^ ^ 

L^L« 3 i Ls>b K %-« *&*$ >^j^> <J^*^rt ^JS y/ 53 ^ yy 5 ^' 

uJLk* jjy ^ 'aLTLko tfl lX^uH -yM* >^-*-i ^ iW &*> 
c^LSj Jo « i j^ajjlj vJuufcJIj, ^ u^s-Uo^ ^ l rfa$ u^M £;^ 

^ /■# yi^i j^iLjt £^jo ^ < (j.yit ^ *j,Ud -p* : yiii ^m^I 

f& yMs 'g4-»o yiAJI iC-j^ lXJLc (^jU^s "t^M li .*^y 

cc glAj juoJ-L. JujJL, < gJ^"3 y^i *^y> LSJ^ j 1 -^ '*'j* tv * ! - 
Fusius itaque in hoc opere proverbia explicantur quam apud 
al-Maidantum, Bed recentius est, nam al-Maidant aliquoties lau- 
datur (v. g. fol. 4 v.). In Codice punota diacritica saepe omissa 
sunt. VooaleB fere nullae. 

CCCXCL (Cod. 858 (1) Warn. fol. 1—128). 

u k>)y>ti ~Jn ^i ' ijt^wJI \Jd£ CommentariuB quern at-Tafta- 
zani (f 792) oonscripBit in opus az-ZamakhscharU (f 538) o. t. 



L) Haec vox partim a vermibiiB erosn est. 
2) In marg. otJLsJJI ^-w-> «^>. 



GNOMAE ET PROVERBIA. 219 

piSti £^i. Textum publiei juris fecit Barbier de Meynard in J, Asia*. 
1875 II, 313-— 440, secundum duoe Codd. Parisinos et editionem 
Constantinopolitanam (1866). Vid. quae de hac editione Boripsi in 
Zeitschr. D. M. G. XXX, 569 et imprim™ 577— 587. Antea operie 
majorem partem edidit; H. A. Sehultens (Lugcl Bat. 1772). 
Codex anno 1046 exaratus est. 



CCCXCII. (Cod. 814 (8) Warn. fol. 219-243). 

Idem opus az-Zamakhscharii , cum notis marginalibus et inter- 
linearibus, e Commentario at-Taftazanii excerptis. 
Codex nitidissiine exaratus est anno 977 ! ). 



CCCXCIIL (Cod. 1493). 

In Commentarium ad £>yjt ^JLC! az-Zamakhscharti eurae auto- 
graphae Alb., J. J. et H. A. Sehultens. 

Codex Scheidii, quo H. A. Sehultens usus est, nunc servatur 
in Bibl. Acad. Reg. Neerl. n. 52; alia ex. partim cum Comm. 
at-Taftazanii : Bibl. Caes. Vindob. 348; Berol. (Sprenger) 1156; 
Lips. (Refaijak) 283, 356; Goth. 1247, 1248; Havn. 231 (4); 
Dresd. 204 (10). 

CCCXCIV. (Cod. 771 Warn.) 



^oEowi 



C_ O 3 



3uJ>^>\ ^.s ^aoaXw^J! auctore eodem az-Zamakhschari. Cf. de 

hac proverbiorum collectione Freytag Arabum Proverbia, III, 2, 
p. 187 sq. 

Codex negligenter exaratus est anno 1034. 

Alia exempl. Mus. Brit. 730, 1426; Bibl. Caes. Vind. 338; 
Constantinop. (Kopriilii) 1388, 1389. 



1) Subscripts habet: (j^+w (sic) Kjl^*^ t**, iLJ^ y»& ^y> — I}' 
SuL^wJ'^. Cf. Cat. Acad. Reg. Scient. p. 104, ann. 



220 CW0M*1S BT PHOYEPPtA, 

COCXOV. (Cod. 1078 Warn.) 
JA-Zil o.'^i sine nomine aucknis;,, Initiuni doxoiogiae : i,)™*s» 

,l>5I %;J. Post prinmm i'olipui dope-rditum esi". unuin nalteui folium 
partem praefationie et initiuro opens coutinens, Prinnim Prover- 

biuin quod post banc laounam expiicatur , est, jsS'tiS ,jjJUi l^wl ; 
eequuntur complura alia, ordiue alphabetieo dieposiu. Turn: 

Antiquus et nitidus hie Codes, multis vocalibus iustructus, 
exaratus est ut in bibliotheca Saladini asservaretur (li"^^_xi ^J ( j^l 
\^JiMyi JtSax' ^1 ,.«»kXj^ LoiA*' _..iL/£> ykoLwl (iXJu' .••LbiAwJ)). Sub- 
scripts est simpliciter kLo^ &UI wX.*^: ? **■?' i*- 1 '* Alius m ihi n on 
iunotuit. 

CCCXCVI. (Cod. 359 Warn.) 
« i3LiL« s it -J^m, ' ,j 'JUXJi '.JuLc auctore, ut eontendit Freytag ■*), 



t Jcharaf-ad-din Isma'll al-Ma c arrt. »Quo tempore auctor opus com- 
wosuerit ," ait idem »quo tempore vixerit, non babeo quod dicam, 
nam et nostra et amicorum opera in detegendis illis rebus frus- 
tranea erat. Eum et Samachscbario et Meidanio seriorem fuisse, 
ex operis locis conjicere licet." Sed suspicor nomen iBtud falsum 
esse. Legitur quidem in folio, caeteroquin vacuo, &__jL_e i^tjcj' 
^juXJi \JyiJ KJl^lJl i_*y_x_JI i_XwJ( pTJ»j, JLi/o^l _,j!^_*« ^ JUJil 

t^fV 1 qj' J^&^wI (quae verba non ab eodem librario qui caetera 
scripsit, exarata videntur) , in margine folii primi (ubi annotatur 
quoque primum Codicis folium desiderari) . . . . ,\ .-.jOJI \J^ &a£»U 
t^^tt, et in subscriptione ^j-sU' J^x-sw' q-jJ*J! o..& a-vfiaU; sed 
in Scheidii Catalogo (p. 95, n. 50) commemoratur Codex, sic 



1) Arabum Proverbia, III, 2, p. 191. 



CW01UE BT PROVERBIA. 221 

inscripfcuB: iU*£ ^J! v Uj!, JLUtf ^ & JUJI 5uU Ux< 

(adde ^) *1JI o^ ,W ^ uv^ytfl JmI^JI v Ljl £ ^^rj|, 

(1. ,^-JJitf) L5/al' (1. X*U3) f LKJs .^j Jurf? a _, j^|. t ; afcil5 

probabile vidotur hie verum operis auotorem iudioatam esse, nompo 
Mowaffaq-ad-din Abu-Mohammed Abdallab ibn-Ahmed ibn-Mobftm- 
med ibn-Qodama al-Maqdisf, qui 0,11110 620 obiit: vide H. Rhal 
II, 188 ubi de nostro opere sermo est sub titulo: wlvwjl A ..^j 

• ..11 ■ . ■ <"' V-...V 

Haec mutatis mutandis scripsit Dozy in priore editione hujup, 
Catalogi. Conjecturam ejus impugnavernnt Rodiger in Zeitschr. 
d. D. M. Ges. XIII, p. 229 ann. et Aumer in Catal. Coda. Ar. 
Bill. Monac. p. 187. Attamen etiamnunc nou improbabilis vide- 
tur. Titulus enim in primo folio nostri Codicis cum titulo Oodiciu 
Monacensis n. 453, olim Scheidii, mirifice convenit et duplex 
argumentum promittit. Codex Monacensis tantum genealogicam 
partem offert, non igitur eontinet opus integrum. Codex vero 
Leidensis praefatione carens statim incipit hac insoriptione V UJI 
*j$ *!s' 3> JLSx^i.p* *U> U«o JjbS!; secundum subscriptionem 
volumen (t— >) sequens contineret proverbia quae incipiunt litera 
V, e* sic porro. E loco p. 80 concluendum videtur volumen 
23mm continuisse proverbia quae litera Q incipiunt. Probabile 
ergo videtur Codice Monacensi contineri portionem ex parte priore 
sive introduction operis ingentiB , cujus e parte .posterior nos 
hie possidemus particulars Obstat tantum quod in nostro Codice 
auctor appellatur Scharaf-ad-din Isma'tl ibn al-Moqri, notus juris- 
consults, auctor operis encyclopaedic!, supra p. 18 descripti, 
qui anno 836 s. 837 obiit. Notandum vero est, nomen hoc non 
ab eodem librario qui caetera scripsit, esse adscriptum, ut jam 
observavit Dozy. Et, quod non parvi est, in titulum Codicis 
Monacensis quoque nomen Isma'il irrepsit ] ). XJnde hoc nomen 
fluxerit, difficile dictu est. 

1) Sic audit secundum Aumer.- JuL^JI iL^^LsJt f Wl g^AJt ^^ 



222 GNOMAB ET PBOVEEBIA. 

Utut est, spiBsims hoc volumen proTcrbia ccntinet quae a li- 
tera \ incipiunt, estqu.e, ut ait Freytag (1. 1.) »opus maximi mo- 
menti." 

Codex antiquue est, Bed aimi note caret. 

CCCXCYIL (Cod. 951 (7) Warn, fol. 39—55). 



)Lij2P\m*a uU^v^ f$^>^ .<ik ^sJU>3 .JiL,j^ .ul&U, y-~>'> anno 662 

collecta a notissimo calligrapho J&qut al-Mosta'ciml , qui anno 698 
obiit. In fine reperitur sequens annotatio de hoc auctore: <X^>^ 

ft?\ iLUw %.&£. ^jjw j,^\JLj .Kxc .-■/ulSj' y>'jJ qLJos- ^j) y'-V. >*3 

J^i^JI ^xJ 3 Ai) .Lu**>- ( lJ v : w«l . y\JMJ>-t ibu *JJI. In alia annota- 
tione, ibidem in fine adscripta, tempus indicatur quo compositum 
est hoe opus (11)* KJLw y L&w q*> Jsuvj'i 1 y*«J! J,)- 

Continet hie liber circiter 125 concisa et acuta dicta variorum 
virorum, et narratiunculas cum his conjunotas. Praefatione caret, 

et poet bismillam statim haec dicta oocurrunt: ^j&Us -aJJt 6y*>j u& 

, , , 5 . . ..0 

Jw-e jJ JIS ' <5 £^'3 X^VaaJ' [j«UJI ^ j*i^ l-H^ 05*** O^^ 

J»as jjiwi _^_j! (3i5 &JLx>^U t_JlfiJI £,/-b rr^V oi t^' 1 * 

Codex, 32 pp. oontinens , descriptus est e Codice, ab ipso 



1) Nempe in fine Codicie antographi; cf, infra. 

2) Ibn-Habib {Orient. II, p. 297) addit eum obiisse in urbe Bagdadi. 



GNOMAE ET PROYERB1A. 223 



aec 



' auctore exarato. In titulo enim, praeter verba *JL». ^, h 
leguntur: ^^amX^l o^jL JaJp. SL^UJ ^ LdLa] Uc«Ujl bl,J> 
1<J £*|JL y> jj^ ^bu 1 *1JI *^. Omnes fere vocales additae sunt. 

CCCXCVIIL (Cod. 2061 = Amfn 338). 
i3LiU3l «J^jj sive Proverbiorum crenior, quern redogit Mostafa 

ibn-Ibrabim ex urbe Gallipoli anno 999. Opus jam fuse doBcriptum 
est a Nicoll, Cat. Bodl. II, n. 114, et a Pliigel, Cat. Vindob. 
n. 339. Alia exemplaria: Havniae n. 242 (12); Monac. n. 648 (1); 
Petropol. n. 236 (1) apud Dorn ; Cat. Lee n. 68. 

Apograpbon Uteris minutis , sed eleganter et perspicue exaratum 
sine anno. (59 folia). 

CCCXCIX. (Cod. 1526 (15) Testa fol. 169—177). 

"U^-4-^Ji '»&£>», 'l^aAaJI lXJjsJI sine nomine auctoris. 

Libellus in 8 capita divisus est et complures sententias con- 
tinet. Sunt 15 pp. , anno 1172 exaratae. Additae sunt duae paginae 
similis argumenti. Idem opusculum est in Bibl. Paris. 224 (ap. 
Fliigel, W. Jahrb., 92, Anz.-BL, p. 37); Bibl. Goth. 1249; yon 
Kremer n. 202. 



IX, 
FROSA OIIKATA 



COOC. (God. 817 Warn.) 
« QjttXj^ j^ji &Ju*. _^^, ^y> < Qt.^siJi (! p,™w. Celebratissiina 

epistola, quam Abu-'l-Walfd ibn-Zaidun (f 463) , Walladae nomine, 
ad Ibn« c Abdusum scripsit, cum Commentario Tbn-Nobatae (f 768), 
Liber anno II. 1278 et saepius Qakirae et alibi edituu. Cf. PertBch, 
Cat. Goth, ad num. 2830. 

Codex (186 pp.) anno 969 exarafcus est. 

COCCI. (Cod, 705 (1) Warn.) 

Alterum exemplar ejusdem operis. Codex (158 pp.) anno 973 
exaratus est. 

CCCCIL (Cod. 1605). 

Tertium exemplar, anno 1826 descriptum in usum Sacyi, ex 
cujus bibliotheca (Catal. n. 192) emit illud bibliotheca nostra. 



1) Perperam Weijers legit qj-^*Jt J* (vide v. g. Orient. 1, p. 411, vs. ult. 
annot.), quae phrasis Arabica mm est. Quod ad QyJujJI j* attinet, cf. titulus 



X-icoisA OkjjUt.i. 2£& 

Praemissa est haec Sacyi annotatio: »Cette copie a eie' iaiie par 
Mohanna, reTugie" egyptien, sur un manusorit Meant purtie de la. 
collection vendue, en 1825, par M. Bousseau a I'Jilwpei'eur de 
Ruesie. Le copiate 6tant un bormne illettnS, a souveut mal lu le 
manuscrit qu'il eopiait et douf, l'deriture elait difficile: il doU 
avoir fait des fautes innombiables." De meliore apograpbo Codwif-. 
illius qui nunc Petropoli est, v. ad, n, CCCCVI. 

OCCOIII. (Cod. 1104" Warn.) 

Quartum exemplar, Arabioe et Latine. Warneri autogxaphcm. 

Alia exempl. hujus Ibn-Zaiduni epiatolae, cum Commontario 
Ibn-Nobatae: Mus. Brit. 1679; Bodl. (Uri) 1240 (3) (qui Codes 
minime continet ag-Qafadii Commentarimn ad banc opiatokm, ul; 
perperam in Catalogo Oxoniensi traditur; v. infra ad n. 
CCCCVI), 1241, 1281 et 1282; Berol. (Ahlw.) 1110-1114; 
n vi\ 2830, 2831; Caes. Vind. 391 (Hammori 88); Hava. .229,' 
230- Mus. Asiat. Petr. (n. 780; est inter illos qnoa Rousseau 
lmperatori Ruesiae vendidit) ; Escur. (Derenb.) 358; de Sacy 191- 
193 j al-Bakneterzi (v. Cat. de Slane, p. 4 et 16). In Bibi. Caea„ 
Vind. n. 392 (Hamnieri 89) est versio Turcica, quae Constantino* 
poli, anno Hidjrae 1257, edita est. 

CCCCIV. (Cod. 791 Warn.) 

"05^-^3 cH> *&-»j gj-^-i 'uyJI fUJ'. Altera Ibn-Zaiduni 

epistola, quam carcere inclusus ab Ibn-Djabwar '), ad tunc re- 
cuperandae libertatis causa perscripsit, cum Oommentario 0&16V 
ad-dini ac-Qafadi (f 764). 

Codex 314 pp. continet et anno 1000 exaratus est. Alia exempl.: 
Paris. 247 (2 exempl. apud Fliigel, W, Jahrb., 92 f Anz.-BL. 
p. 40); Bodl. (Uri) 1240 (2); Mus. Asiat. Petr.; Escur. (Derenb V 
497, 543. 



1) Errorem Weijersii putantis Ibn-Zaiduaura non ab hoc, scd a.rege Omajjada m 
carcerem fui 8 8 6 coDJectum , refutavit Dozy in priore hujus Catalog! edition J 
p. 267 seqq. 

Cat. I. 



21) 



226 PR08A ORHATA. 

OOOCV. (God. 1630). 

Parabai; WeijerB editionem duaram Ibn-Zaiduni epiatoiaiuni el 
Oommeuiariorum quibuo ab Ibii-Mobafta et ag-Cafadi singula© i-~ 
luetr&tae sunt, addita cum versione Latina turn annotatione. Si 
mul animo piopotmerat omnia publicl juris facere , quae de rifca 
turn IbuZaiduui, turn interpreturu , qui utramque ejus epistolam 
expliouerant, passim prodita invenerat. Exigua tanturo pars magni 
Lvojtm opevis prodiit, nenipe Specimen crilicum 1 exhibens Locos 
Ibn Khucuiiis de Ibn Zeidouno {Proleyomenu ad edwonem auarum 
Ibn Zeldouni epistolarum el Commentariorum quibus ab Ibn No,- 
baia (L Ibn Nobata) et Safadio sinyulae illuslralae sunt) , Lugd. 
Bat. 1831. 

Continentur boo Oodice 1630 ea quae ad 'Prolegomena perti- 
nent t), nempe: a) Collatio locorum Ibn-KMcanis de Ibn-Zaiduno, 
quoE Woijers in Specimtne critico ediderat, cum duobus CodicibuB 
Parisiensibus (n. 734 et 1415), facta a Josepho Miiller. Variantes 
lectiones ex Codice A. (Leidensi 306) , et additamenta (cum non- 
nullorum locorum versione Latina et annotatione) quae hoo Oodice 
continentur. Annotatio ad Specimen Griticum (inedita). Proposi- 
tum erat Weijersio, hos locos, ex quinque Codicibus studiose inter 
se oollatis, emendatius edere (cf. Orient. I, p. 385). b) Locus 
Abd-al-Wabidi al-Marrakoschii de Ibn-Zaiduno, cum versione et 
annotatione (totus fric liber a Dozyo editus est), c) Caput Ibn- 
Khallicanie de Ibn-Zaiduno cum versione Latina et annotatione 
Weijersii et Hamakeri, d) Duo poeniatia Ibn-Zaiduni ex £, i~JCiS 
jLr>^lJL5t ^.Lc, cum versione et annot. e) Quaedam de vita Ibn- 
Zaiduni (quae Dozy edidit in priore hujus Catalogi editione I, 
p. 241 seqq.) f) Locus H. Khal. (^Jui ^ KJlwp cum versione 

et annot. g) Indicatio locorum libri c^-v*-^ iUL> (ex Codd. no- 
Btxie 42 et 746), qui versus vel prosam orationem Ibn-Nobatae 
continent, h) Indicatio locorum ejusdem libri, qui versus ac-Qa- 
fadii continent, i) Elegia Ibn-Nobatae in obitum as-Sobkii (f 756) } 



1) De ffttis harum chartarum egit Dozy in priore hnjua Catalogi editione I, 
p. 239. 



PROSA ORNA.TA. 227 

descripta ex as-Sojutii Hosn-al-mohddhara. k) Loci Ibn-Hablbi 
(in tfJ^-Jfl y) de ac-Qafadio et de Ibn-Nobata, cum versione 
Latina, passim ab Hamakero eraendata. I) Excerpta ex Catalogia 
Codicum Orientalium et ex H. Khal., quae ad Prolegomena pertinent. 

CCCCVI. (Cod. 1631). 

a) Apograpbum, a Weijorsio factum, Codicis Sacyaui. qui 
continet Jbn~Zaiduni epistolam cum Ibn-Nobatae Commentario. 
Codex ille Sacyanus ex eodem Codice descriptus est atque Codex 
noster 1605 (supra p. 224, n. CCCCII) (»copie sur un manuscrit 
faisant partie de la collection vendue en 1825 par M. Rousseau 
a l'Empereur de Russie. Cette copie a <§te" faite en 1827 par 
MM. Kunkel et Fleischer, deux de mes auditeurB. Le B<«i Sil- 
vestre de Sacy"). Weijers variantes lectiones adjecit ex alio Co- 
dice Sacyano (v. Sacyi Gatal. n. 191), qui anno Hidjrae 960 
Bcriptus est Looos qui jam a Rasmusseno et Hirtio editi erant, 
non descripsit ; Bed horum virorum editionem cum utroque Codice 
Saoyano contulit et variantes lectiones enotavit. b) Versio Latina 
prioris partis Ibn-Nobatae Commentarii (Cod. 705, p. 1—81), ex 
utroque Codice Leidensi, cum annotatione. Lacunae complures et 
saepe integri loci omissi. Textue ex utroque Leidensi, cum ver- 
sione Latina et annotatione, p. 81 usque ad finem ejusdem Com- 
mentarii. Longa annotatio (8 pp.) Hamakeri ad verba Ibn-Zai- 

dum: tjU^^Le J^> -j^y c) Apographum initii (2 pp.) Codicis 

Oxoniensis 1240 (1), faotum ab Ottomaro Behnsch mense Maji 
anni 1837; ex quo jam statim hoc patet, perperam in Codicis 
titulo et in Catalogo Oxoniensi fcradi, hunc librum esse Commen- 
tarium ac-Qafadti; est enim Commentarius Ibn-Nobatae. Caeterum 
H. Khal. et al-Maqqari errare videntur, dicentes ac-gafadtum 
Commentario illustrasse epistolam , quam Ibn-Zaidun Walladae 
nomine ad Ibn-'Abdusum scripsit (Catalogo Oxoniensi deoeptus, 
idem dixit Weijers in Spec. p. 3); non ad banc epistolam Com- 
mentarium scripsit ac-Qafadt, sed ad epistolam ad Ibn-Djahwar. 



228 PROSA ORNATA. 

COCO VII. (Cod. 1632). 

Exigua pare Gommentarii ac-Caiadii act epistolary , miam 11m- 
Zaidun ad Ibn-Djahwai f.eripsn, (nempt praefatio ei ipua epibuok, 
Cod. 791 p. 1 — 14), a 'Weijoir.io ex Cod. nost 



','< 



•l;ro (I'/L (i:i9cnptfi. 



cum veraione Latina ei annotatione Woijendi ei Kwr.ui eri. "h; 
hoc loco duo, ut vidtitur, folia in lumtro Oot'Iice tq\u j.^eteiea 
male ligatus eel.) desideraiitur, quae ex Codice Oxomeiiei d^scripaii 
Bernstein: iougum carmen cujut, iniiium ont, 

etiam ex Cod, Paris, description est, a Sprengero ut yidetur. 

COOCVIII. (Cod. 632.(1) Warn. foi. 1-146). 

^^jfUl oLxLiL*. Conseseus al-HarlrU (f 516) cum paucia 
soholiis marginalibus. 

Codex, charaotere Africano exaratus et vooalibus instructus 
anno 598 scriptus est Subscriptio haec est: ':& '"■*u-Lx' *!«&]! .K 

&a*j jJ*M wJJaJ «,ssj», &j a)J! &«£j «=y/iij , et in rnargine ; ^w^o 
yo (ij* (^jaJ! JbLw/21 &Afl»JI J^b Jjy J^| ^ ^swuJIj KJbLsiL 

l$LIS ^3 ftJos iU^ 3 Jl a !y^ (JwM^I ^s ^j '^3. ^ iXi-s^ 

wX*s? ^ J«c ^ vJu^j ^bsiit ^t J^.LaJ! JlXw^t iuJ&Sl J^sL 

alii r bt (^U ^ ■■ ^IfiJI Jm^ 9 ^t ^^Ji r U5ll .gwJiJI ^ ■ '.L^jGls 

Sumini pretii est lib Oodex, -jerosimiliter in Hispania scriptus. 



1) I. a. ipaius al-Haririi. 



PKOSA ORHATA. 229 

De editionibus hujus libri efc Codicibus fere in quaviu Bibliotheea 
obviis of. Pertsch ad num. 2767 in Cat. Goth. 

COOOIX. (Cod. 1584). 

Idem opus cum nonuullie Bcboliie marginal) bus, Codex valdo 
perspicuue el opfcinme nofcae, scriptus anno 611. 
Emtiio ox Bibl. Palmiuua (Catal. p. 188, a. 21). 

CCOOX. (Cod, 66 (1) Col. fol. 1—200), 

Idem opus cum echoliis marginalibus. 
Codex optime scriptus anno 664. 

CCOCXI. (Cod. 1505). 

Idem opus. Codex anno 1107 scriptus est. 

Hunc Codicem, olim Scheidii, turn Paravii, in auntione publica, Amstelo- 
Uami a. 1839 habita, emit Bibl. Leidensia, 

CCOCXIL (Cod. ,1258.(3) Schulfc. fol, 79-86). 

Haririi Oonsessus 48>« Nitidis simus libellus , sed recentioris 
aetatis. 



. -0000X111. (Cod. 522 Warn.) 

Tribus Commenfcariis al-Har!rii ConsesBUB illustravifc Abu-'l- 
Abbas Ahmed ibn-Abd-al-Mumin al-Qaisi as-SchartscM (f 619), 
magno Bcilicefc, mediocri efc parvo. Hie Codex prinmm volumen 

oonfcinefc Commentarii magni (inifcium: ■ l joJ^>t,. t jJtJI &LS Ji^JL 

iCLwJ^I g^aiLi jU^i atXP), efc explieantur hie 12 priores Conseuaug. 

Editus est hie Commentarius Bulaqi a. 1284 efc 1300 (Brill 369). 
Spissum et antiquum volumen, sed sine anni nota. 



230 PROSA ORNATA. 



CCCCXIV. (Cod. 44 a et. b Gol.) 

Pars ejusdem Commentarii. Cod. 44 a continet parti culam ox 
Commentario ad Consestium 10 ure , turn Commentarium magnum 
ad Cons. 11-25; Cod. 44 6 ad Cons. 26-33. 

Uterque Codex charactere Africano exaratus est'; Codex 44 I 
Bcripfcus est anno 987 ut asservaretur in Bibl. eultani Sa c id ibn- 
Mas c ud. 

Alia exempl.; Mus. Brit. 667, 668 ; Paris. Suppl. 1610 et seqq.; 
Vindob 374; Monac. 563; Fetrop. 141; Mus. As. Petr. 96; Rosen, 
Ms. Ar. 118; Upsal. 84; Esour. (Derenb.) 495, 512; "'Vatic. 773; 
*Cid Hammouda (Cat. p. 16); *Fez., Bulletin de Corr. Afr. 1883. n. 4. 
Cf. Lee 53; Scheidius 36 (p. 93), Rodiger Z. d. D. M. G. 1859 
p. 232. 



CCCCXV. (Cod. 470 Warn.) 

CommentariuB mediocris (Ja^i) as-Scharischfi (initium: J^Jl 
pkxj qXj J U UJ^ tjJJI aD). Continet commentarium ad omnes 
al-Harirli Consessus. Codex anni nota caret. 

Hujus Commentarii medii exemplaria rarispima sunt. 

CCOCXVI. (Cod. 44 c Gol.) 

Tertium volumen ampli Commentarii in al-Harlrfum, auctore 
Abu-Dja c far ibn-Davud al-Baghf (^LJt) i. e. ut videtur oriundo 
ex urbe Kib de qua vide ann. ad Edrtsl, Descript. de l'Afrique 
et de l'Esp.., p. 251 n. 1. Auctorem nullibi laudatum vidimus, 
neque H. Khal. Comraentarius ejus innotuit; Cons. 31—50. 

Nitidus et antiquus Codex, Africano charaetere (fortasse in 
Hispania) exaratus. 



I) Codioes aaterisco notati nescio an re vera majorem Commentarium continennt, 
aed probabile tjldetur. 



PROSA OBNATA. 231 

CCOCXVII. (Cod. 911 (1) Warn. fol. 1-263). 
Commentarius , ^wto$"b5l dictus, in al-Haririum. Initium est: 

gJt &Jbs>, *Ui lXT "qIj! J^ J, bU "551. In praefationo ait auctor: 

gvtoyli'. Deinde sermo est de Commentariis _Lsa_j^5l (auctore al- 
Motarrizi f610), ^aj^xII (auctore, ut ait H. Khal.,' Qasim ibn- 
Hosain al-Khovrarizml f 617), vulgo Cadr-al-afadbil dicto) et 
gwto^-H (auctore Tadj-ad-din az-Zarnudji f 645) , quibus usus est 
auctor ad hunc Commentarium componendum. 

Finite operi alia manu sub3criptum est: *D) ,-... ...»_? ujUI'I *,'!'■ 

j^L^ix!! qJ JJt Jut*, g^UiJi A.j Jj= wili^JI eUJ! <ilxj. Scriptus 

igitur foret Codex noster a colebrato Sa c d-ad-din at-Taftazani 
(f 792) , cujus certe aetate exaratus est ; utrum vero at-Taftazanl 
Commentarii auctor sit, dijudicare non ausim. 

CCOOXVIII. (Cod. 883 Warn.) 

Commentarius in al-Haririum, _^JaJlt dictus, sine auctoris no- 
mine. Praefationem recentior manus in charta priori folio Codicis 
agglutinata addidit praemissis Terbis: iS ^J,\ TJ^ 1 '^ ^Wp '^ 

jfkll. Inoipit autem : j*_c aj, JJ> .AP^i o^Lj ^giXJI *JJ Jcjl 

ol^-s^-tt ot-L^>-$ ex quibus verbis collatis cum exordio Cod. 
Vindob. 375 jam statim patet ambos Codices eundem Commenta- 
rium continere, ita ut saltern titulus Commentarii in Cod. Vind&b. 
obvii, de quo Fliigel ubivis frustra se sciseitasse affirmat, inno- 
tuerit. Absoluta praefatione ipse Commentarius generis mixti ita 

incipit: _ jjjs- J-e 'n3]^o 3 yvixjl. **SLxJI 9 ^fcULaJt Zt. *U Ou& 



232 PROSA ORNATA, 

Coder, dividitur in duai; pai'lee separata subseriptione niunifcrtf 
unde pacefc priorem esse exaratarn anno 703, posteriorerc autem 
anno 70o characteribuB minntioribue sod nitidis. In margmibuo 
ultimorum foliorum exstaut variac annotationes partim persicac e 
quibus haec ai'abica transscribo : ,„<-.„ccJU .^xziLi ^v^o i^A^f!' \Jk$- 

CCCCXIX. (Cod. 136 Gol) 

Commentarius in 14 priores Consessus al-Harirli, auctore Abu- 
Abdallah Mohammed ibn-Mohammed al-Maghribi at-Taballabi 
(^X^h.^) s ). In praefatione nostri Codicis legitur, auetorem (qui 
anno 907 natus erat) anno 962 morte impeditum fuisse quominus 
Commentarium absolveret; tunc temporis 23 priores Consessus et 
tertiam partem Consessus 24' commentario illustraverat (XjsjUI ijb 
.l^ilSj SL/oUid qJ^wjiJIj,). H. Khal. eadem refer t, additque discipu- 
luni at-Taballabii , Abu-'IMas'ud ibn-Mohammed ibn-Ali, Commen- 
tarium ad Consessum 24 um anno 966 absolvisse. Attamen Codex 
noster, ut dixi, tantum commentaries iu 14 priores Consessus 
continet; praefatio autem scripta est ab Abu-'l-Mas'ud , qui ibi de 
vita at-Taballabii refert sequentia, in quibus sermo est de expe- 



ditione Tunetana, a Carolo V anno 1535 suseepta: wa-a-ww^ Jjii 
U&*»-* iPj~» *»>yi \_jjjji (_>£y» ^j^$) iX»Lj LxJb LJLs iLJuJaJUa*** 



1) Hie Commentarius cujus mentio exstat H. Khal. IV, 321 et VI, 64 servatar 
in Bibl. Bodl. (Uri) 401. Cf. Posey II, 667. 

2) Literam X taschdido instruendam esse, patet ex metro (JoeJaH) curminis quod 
e-xstat in Codicis nostri p. 4: 

) — OS _ 5E 

& t 5>Uk5l l*i\ py^J! v^Ji L^ (jr MJj' oUUiil vJr*^' -^ ^' 



PROSA ORNATA. 233 

U A,u u y„ ^J.1! ^. j y^ ^ -^ ^ ^ ^^ 
l^lp x ^ ^j ^;j, ^^p ^. ^, ^ ^ j ^^ 
Z) Ud4i aJU ^^ ^,J! ^ ^ fo ^ ^j| L ^ j^.^ 
/J ^Ss U r ^ _ >JS . ^j 5 ^^ ^r, ^^ ^ ^^ ^j, 

^h\^ w aUi ^l, ^ ^^ g^Ji ^ fA ^ ^| £ ^ ^. 

Codex (325 folia) anno 999 exaratus est. Videtur unicus in 
Europa. 

CCOCXX. (Cod. 1502). 

Al-Haririi Consessus, solo excepto primo, integri Arabiee 
descripti, cum Commentario ad nonnullos eorum, itemque cum 
ejusdem auctoris iuu^\ KJL^JI et JuJUAJI, e Codd. manuscripts 
Lugd. Bat., manu Alb. Schultensii. 

OCCCXXI. (Cod. 1491). 

A. Schultensii Curae autographae in al-Harfrium , exhibentes 
versionem Latinam Consessuum priorum a septimo inde ab eo factum. 

CCCCXXIL (Cod. 1492). 

In eundem auctorem Ourae autographae J. J. Sohultensii et 
H. A. Schultensii. 

1) PerpBrem in Coflice ecriptum est yv-aj,! iO*. Etenim Tunetom captam e*t 
daodecimo Calend. Angusti anni 1535 (942). V. Biarium Expeditimm Tunetmae 
in libro o. t. .Serum a Carolo F in Jfrica belle gesiamm CommentarU (Antverpioe, 
1554), fol. 41 v. gqq. 

Cat. I. 



234 PROSA ORNA.TA. 

OOOCXXIII. (Cod. 1345). 
Schroederi annotatio ad al-Haririum. 

CCOCXXIY. (Cod. 632 (2) Warn. fol. 147—149). 

Hartrii jLi^ii jlJLaOI et 'iUXjJ^ KJUJi. y> Prior epistola in 

omnibus yerbis literam (_>*» habet, posterior literam (jfc. Prior 
beneficia petit ei gratias laudesque promittit, posterior has per- 
solvit ')."■ 

De praestantissimo hoc Codice jam dixi supra ad. n. CCCCVIII. 

CCCCXXY. (Cod. 56 (2) Gol. iol, 202— 204). 

Eadem opuBcula. Do Codice jam dixi supra ad n. CCCCX. 

Alia exempl.: Acad. Eeg. Neerl. 60; Bodl. (Nic.) 103 (2);(Uri) 
357, 361; Berol. (Ahlw.) 298, 1034 a; Lips. 286 (2); Escur. 
(Derenb.) 493; of. etiam supra n. CCCCXX. 

CCCCXXVI. (Cod. 1704). 

oULJL^ auctore Abu-'l-Faradj Abd-ar-Rahman ibn-Ali ibn-al- 
Djauzi (f 597). Liber a H. Khal. non memoratur, sed aliud 
exemplar (I yoluminis) descriptum est a H. Derenb ourg , Les Ma- 
nuscrits arab. de VEscurial sub numero 542, in quo titulus ita 
audit: £jJ«]JI oLUH _ y ^ XaI%JI ^L-Jt-i! £ '*■}£& oULair sed 
dubito an ab ipso auctore ita ecriptus sit. Codex noster continet 
quinquaginta oLcLiLx cum explicatione vocabulorum difficiliorum. 
In introductione haec auctor de suo opere scripsit: L-y^ <z**f} 



1) Sunt verba Fleiscb.eri iD Catal. Lips. p. 527 sq. 



PBOSA GRNATA, ggf f 

J3 &Zj>)j J3 ^y&JI Lt Uj^sJ kjUjS oig twiL&o o-et cjiiJ' JJfcJi 

Codex 234 foliis constans satie bene exaratus est anno l'j.68, 
Alia exemplaria praeter EsouriaU Cantabr. (Preston) p. M n« g;;7. 
Emtue Beryfci anno 1878. 

CCCCXXVII. (Cod. 1545 (4) Testa fol. 44-62 r.) 
Titulo et nomine auotoris caret, Bed est ^ tjjjfo) JLL? 
«^l^^i s ^-^1 |*-^, auctore 'Izz-ad-dtn ibn-Abd-as-Salam ibn* 

Ahmed ibn-Ghanim al-Moqaddasi (f 678) , quern librum anno 1821 
Parisiis edidit Garoin de Tassy (Les Oiseaux et lea Fleurs). Codex 
anno 1165 inoomte exaratus est. 

De quatuor Codd. quibus ad editionem -suam usus est, expoBuit 
Garoin (p. xx-xxm); de duobus Paris, (de Slane 1641 (3)) of. 
Pliigel (W. Jahrb., 92, Am.-BL, p. 37 ; of. p. 39); alii: Mus. 
Brit. 751 (1) , 1527 (4) ; Bodl. (Uri) 429 , 850 (3) , 304 (3) ; Oantabr. 
(Preston p. 58) 229; Tubing. 134; Goth. 2693, 2694, 2695; UpsaL 
90 ; Escur. 1832 (1). 

CCCCXXVUI. (Cod. 1545 (3) Testa fol. 35-43). 
iiOjyJ)} ^M^-yJi b^bLvd ^ 'OjAJ] jgysul anotore 'Ald-ad-din 

Abu-'l-HaBan 'AM ibn- Mohammed ibn-al-Moscharraf x ) al-M&ridM 
(t 772) 2 ), tiUJJI ^J ^Jj! yjLfa «Lmit (jr ^tS L^l f <\£>. Est 
disputatio 15 paginarum narcissum inter et rosam. Codex anno 
1167 exaratus est. — Additae sunt tres paginae quae versus, acute 
dicta et alia quaedam continent. Rebus mirifiois annumeratur 



1) H. Khal. (II, p. 656) habet \J<yJb ^j, B od in noetro Codice est £\ ^ 

2) Cf. Ibn-HabSb in Orient II, p. 429. 



236 PftOSA OEHA'M. 

ludi mag-ister qui ci.bum pxierotum nou oomeclii; , ChriBtiarmf. qui 
sinipiduB non est, lunliei- om>e nap?;;, Hi.B{)amiQ (, ^wawI. )....'>' i t f ni 
niunifiouB est. »XJbi. virum audio difiaiitom ; abuHuentJam oimd}>u8 
virfcuiibuc esse anteponondam, ncin.p, iiJuio f'oedawt habwc u:jlovgi<jl. 1? 
y>l T bi viru.iB audii?- dioenfcera: »DeT!B )bu.B vriei; ifuaw isfcj J'' pojp.r 
ilium doverbemuun eHBe = " 



CCCCXXDL. (pod. <t56 Warn.) 

» I3.J3J! X^J'Ljmj ' LaLsJ' Kg/Ls auctore lon^Arabsch&h, qui 

hunc librum (quern Preytag edidit) anno 852 soripsit. Codex anno 
944 exaratus est. 



COOCXXX. (God. 135 Gol.) 
Idem opus. Codes anno 996 soriptus eBt. 

CCCCXXXI. (Cod. 731 Warn.) 
Tertium exemplar, eodem anno 996 exaratum. 

OOCCXXXII. (Cod. 808 Warn.) 

Quartum exemplar, sine anni nota, 

Alia exempl.: Acad. iieg. Neerl. 61; Paris. 1509, 1510, 1511; 
praeterea 206 (3 exempl. apud Flfigel, W. Jahrb., 92, -Anz.-Bi. } 
p. 35); Mub. Brit. 752; Bodl. (Uri) 354; Goth. 2696, 2697, 2698; 
Monac. 610; Caes. Yind. 398 (Hammeri 73); Mus. Asiat. Petr. p. 
208; Vatic. 774; Escur. (Derenb.) 513, 514, 515; Cid-Hammouda 
(p. 16); de Sacy 142 (2), 179. Off. quae de variiB Codd. monuit 
Freytag (Praef. p. xxxv sqq.), qui Codd. nostm 456 et 731 
ubus est. 

CCCCXXXIII. (Cod. 814(10) Warn. fol. 251—254). 
KsLJi KJLyj auctore Djalal-ad-din Mohammed ad-Dauw&nt (f 907) 



PROSA ORNATA. 23'i 

(of. H. Khal., ni, p. 430, in v. )UM\ KJL^). Est traotatus de 
calamo seriptorio, prosa ornatiore scriptuB. 7 pp. nitide exaratae. 

CCCCXXXIV. (Cod. 958 (17) Warn.) 

Alteram exemplar ejusdem opusculi. 5 pp. 

Alia exempl.: Havn. 231 (5); Vindob. 2003 (40); Brill (Houtam.) 
84 (3). 

CCCCXXXV. (Cod. 1526(7, 10 et 11) Testa fol. 110-114 

et 119—127). 

Tres ex as-Sojutii (f 911) oU&*j- nempe prima (cf. H. Khal 
HI, 572, VI, 55 seq.). u f JL $ x^ ^ A^ ^- <fi ^. j^Lw, 
decima septima, Sunlit KwoUi!, et vigesima guinta (cf. H. Khal. 
IV, 570) "u^UJI yjl yoj j, iyojjti £.3. Codex anno 1172 
exaratus est. 

CCCCXXXVI. (Cod. 2092 = Amin 369). 

"o^b ^*a*JI qaj ^UJl, mag-^wc as-Sojutii vigesima sexta, 

Cf. H. Khal. IV, 344 n. 8683. Male quidam titulum instfripsit: 
^jLJl yw pJaJi A ^LJL aUwil iLrfUtl qui pertinet ad aliud 
opusculum a nostro diversum. Cf. H. Khal. II, 5. Codex sub- 
scriptione caret et ultimam paginam aliud excerptum implet. 

Alteram exemplar describitur in Cat. Mus. Brit. n. 1404 (10). 

Totum opus vel ejus partes: Mus. Brit. 1404; Cantabrig. 
(Preston 35) 140 et 180; Paris. 1590; Goth. 2771, 1 (8), 58 (3), 
2049(2), 2772, 2773; Caes. Vind. 401 (Hamm. 67); Monac. 891 ' 
893; Caes. Petr. (Dorn) 232 (1), (Aohalc.) ap. Frahn, p. 10; Vatic. 
361 (3-6); Escur. (Derenb.) 535, 564. 

Lithographia anno H. 1275 prodiit, editio anno 1298 (1881) 
Constantinopoli. 



238 fttOSA ORNATA, 

CCCCXXXYH. (Cod. 630 (5) Warn. p. 262—283). 

« JbL^\Ji ^i^Uv.J! ....rt '(j'if-JS ^i«— -i- ; , inagdma Sojutti vigesima 

ociava y cujur arg-umeu tuin bene indicnvit K. Elial. Ill, 464, TI, 
56, praeterquain quod non 22 sefi 21 viri dooii loquentes intro- 
ducuntur. 

Sunt 21 pagg. currente calamo exaraiae sine anni nota: 
Eadem maqaina oontinetur Cod, Goth. 2049 (2) ubi cf. 

CCCCXXXYIH. (Cod. 2081 = Amin 358). 

Haec quatuor folia a Codice quodam major© separata sunt ita 
ut in folio primo recto finis exstet tractatus et alius incipiat cum 



inscriptione : i>-^a*J! KrJLas ^ iu_»i! K^lfiJi^ 'iUJaXL\ m\&1\ ajJ-^Jj 
oi j»jjy» Jm^ ^ o^' 0^° aM* ! (*^ ! fc^' /^ ^^ ! 

ioVyj. Habemus igitur maq&mam eandem cujus pleniorem titulum 
dedi in Catalogo Mss; Brill, n. 67 auctore g&rim-ad-din Abu- 
Mohammed Ibrahim ibn-Mobammed ibn-Abdallah ibn-al-Hadi , qui 
ut in eodem Catalogo sub num. 98 scripsi, anno 914 diem su- 
premum obiit. 

Anni nota est 1067. 

CCCCXXXIX. (Cod. 814= (5) Warn. fol. 199-205). 

K*£a^J( kJU* jl auctore All Techelebi, vulgo Qindli-zddeh dicto 

(•f 979) J ). Prosa ornatiore gladius describitur et laudatur. Initium 

est: iLoLaJI LXj"$ Owu-w *JLip' (jo^J 1 *. cy-"* c5'-^-M ^ A*2*. 
13 pp. nitide exaratae. GHossae margini adscriptae sunt. Aliud 
exemplar mihi non innotuit. 



1) Cf, Hammer! Oesch. der Osman. Dichtkunst, II, p. 341 eqq. 



> w 



PROS A OENATA. ^U9 

CCCCXL. (Cod. 814 (6) Warn, fol. 207-218). 
^U.LJt iuL^JI auotore eodem Qinftli-ZAdeh. In Oodioe neo 

tituluB nee nomen auctoris reperitur; sed quum traetafcus incipiafc 
a verbis: U vJ^! f S< cr . [, j^il t»U, de utr.oque oertioreo fimue 
collate H. Khal. (Ill, p. 430). Caeterum male apud E. Khal. pro 
U*fll legifcur UJ^'!; est onim vercue metri J^kll: 

Sequuntur tree alii versus quoe excipit oratio solute, inoipiens 
a verbis: k^I .*)*[ ^ ^ ^^ ^jj ^ ^ ^ ^ 

diraidia. 

Al. exempl. Havn. 231 (6); Brill (Houtsm.) 84(6). 

OdCCXLI. (Cod. 814 (7) Warn. fol. 215-217). 

jOfiil K«^ auctore Mohammed ibn-al-Barda'f j^Ojf B^u, at 
est in titulo. Initium est: *_* J^ 5 ^ ^ ^j, j, ^ 
« j*,w3g ^jiAi U. 5 pp. 

Alia exempl.: Tindob. 2003(39). Tres qalamijas, praeter alia 
opusoula, eontinet Cod. Dresd. 204; of. qu6que Bodl. (Uri) 145 (8) 
Etiam Codex Brill quem descripsi sub n. 84 praeter qalamijas 
jam laudatae tres alias eontinet. 

CCCCXLII. (Cod. 1735 = Amfn 379) 
«yjJI fi 3 f^y' ^o j^UJt £ <Vr ^Jji ^f auctore AU _ 

allah ibn-Alt al-Wazir , poeta Jemanensi qui vixit ineunte saeculo 
duodecimo •). Intelliguntur duo loca in vicinia gan'aae sita quo- 
rum saepe mentio fit in historia Zaiditarum. Initium post doxo- 
logiam: 1 ^X1^ .^%j JB ^ ^ W1/ ^ u^, ^ 

1) Ponidemiit diwflnum ejus, de quo vide in capite de poesi. 



240 PROSA. ORKATi.. 



<i. c ,\< 3 (flic) &,Ue ^-4 O^fS c&^&Ji UStXs- vi^Jfe g A^ y 

Lc^M a^jV-? ^) ! viv^^U:» y:v>- **£% (S^ ! >% s^Ji e^ 

oil*]! *jUJb JiJJu! y^iy tAA% ^.%a% g,A4ukvJi i;*^ 
f UvJt *l& o* -u»^t i^iASaJ u^ ^W^i £**,JI ^ \ 
tUall £ *JLi 3 by dt^v^- ^/b LU-i-^ .UAas* <i»*^ 

Haec pauca sufficiunt ut de B tylo quo .utitnr poeta judioare poBuimus. 
Apographon negligtmter exaratum est anno 1188 et fortasse 

non integrum. Sunt 9 folia, nam nltimum folium ad librum bob 

pertinet et varia exoerpta continet. 



1) Cod. L. 1. WjsJ'. 



X. 
ANTHOLOGIAE. ECLOGAE ETC. 1 ) 



OCCCXLIIl. (Cod. 1012 Warn.) 

V^y^ »_oi.:SVxJlj aiiX.*^ ^L^wJl O ,o ^.iUJi 5 j.^UI au« 

'!"-.; .iinr ibn-Bahr al-Djdhitz (-b=>lii-) (f 255). 

Prior hujuB voluminis pars agit de virtufcibus et vitiis muliemm. 
Incipit r r.pite de oLJy^l (initium: g_JLJl ^ ^JUS Ltfj^ 

lye UU *L.uXc u^r -yjl^o ^J Jsf^uJi ^^ U JI5 lilL> c ^! 

^Ls\aJ| J^ ^L* ^j ojdaS p.jjAM.iaj); sequifcur fol. 3 r. oUKxli; 

9 y. *UiJt ^Ls?; 14 r. gs.j 5 ^JI ^l^; 20 r. g^xJI £ Jl£«t; 

23 r. ^iUJI j, ±_jj£ U; 27 r. *ULii *UJ; 31 v. oLfilb J« ; 37 r. 

*UJI % a a^; 46 r. »JL*; 51 v. bjjl ^Jo.; 57 r. D «L^ 

«UaJI ^£* ; 65 r. i^iJI ^L^ ; 84 r. JC^S*J1$ 8.a*JI bVX& u^L*^ 

LfJ*; 89 r. .»jL*>; 93 r. jjjUijJI .^L^.; 135 r. ^jjji ^U?; 

1) Anthologies mere poetiuas vide in capite Poeseos. — Celeruiu hoc capite descripturi 
Bumus omnia opera huj us generis quae ad wjSJ^I ^& et tyisU* As. pertinent 

sire auetor sibi propoBuerit ut lector hiotoriolis ejuo deleetaretur sive yoluerit ut 
ingeninm mores exemplis et fabulis a se propositi exereeret. Hano ob eausam non 
nulla opera quae in priore editione in capite de Arte politica et Ethics descriptn 
sunt hie recensuimus. 

Cat. I. 31 



242 ANTH0L0GIAE ECLOGAE ETC. 

138 v. waajJJI L 5^Lv.x kJs^; 142 r. bLJI ...a'.-Ls"; 143 v. J, vO«/-o 
yvlJi (5 3 L,as„x.; 145 v. a L>^JI 5 jj^uJ! ^Ls^: 150 r. ^ ilsJi 
*U-JI w-^o; 151 v. pi,'))! i£_jU«?; 151 v. iX^J". ^ et WlX^J! ^/L^; 
155 r. U^ y^l^J! ^J J ^U\ IkXsJ! c «,; 159 r, Ui£kJi 
UiiX^I j; 159 t. j^jj! l,tj^> ; 162 i\ lWupj! Um 

Codes, cui'rente caiamo exaratus est al-Q.ab.irae anno 830. De- 
BciijjiiuB est e Oociice, qui scriptus erat in Jemanae urbe ZabJd 
auno 615. Alia exempl. : Mus. Brit. 722, efc cod. olim Kremer 98; 
Caes. Vindob. n. 356; Mus. Asiat. Petrop. 

CCCCXLIY. (Cod. 587 Warn.) 

wtLli ( _ F -i J*oL£5i auetore Abu-'l-<Abbas Mobammed ibn-Jazid, 

vulgo al-Mobarrad l ) (f 275), liber a W. Wright edifcus qui nostris 
Codicibus usus est. 

Codex noster (915 pp.) a duobus librariis exaratus est, Paginae 
enini 333— 904 exaratae sunt valde antiqua manix; omnibus voca- 
libus sunt instructae et textum optimum offerunt. Reliquae antiqua 
quidem, attamen recentiori manu exaratae sunt; vocales hie Bunt 
rariores textusque minus emendatus. 

1) Sic pronuntiandum videtur collato as-Sojutfi opere de Titis Grammaticorum 
(Cod. Lee fol. 47 v.), ubi de nominis origine haec referuntur: J^ltf ^Lo LJ 5 

q**s*L juL^U JUfl^et, KJL36 ^c 3^1 3Uw jXJIj v_A_Wl Ujg 

■ »_,-**» vJus^lf «^*i*it -^l . pbUI jj*Xj Oj^j o-Jls f£ *J JUi v i^» 

E V I*- 5 ^ yythtfi]. Knfenses ideo pronunliabant O&t (vir deganlis faciei) quia 
lerera erat ic vir K \ J;K) ^ [^ M SJ bL^> ut antea dixerat as-Sojnti. Confirmat 
banc pronuntiationem una e faoetiis quas collegit Tza'alibi, vid. Chrestom. ad Roor- 
dae gramm. Arabic. 2e edit. p. P., n. \\, 



ANTH0L0GIAE BOLOCJAB ETC. 243 

CCCCXLV. (Cod. 1738& «* b = Amin 8). 

Ejusdem libri alter urn exemplar duobus voluminibus compre- 
hcnsum, quorum 1738 b longe autiquissimum inscribitur : c^JliJ! *^P- 
J— *LJ)I q«. Inoipit a p. 527 editionis et pergit usque ad finem 
operis. Exaratum est hoc volumon anno 488 teste subscription , 
sed diffioillimum est lectu, quia atramenium ferrugiue iinbutum 
chartam consumserit. 

Cod. 1738 a continet initium oporis usque ad p. 432 editiouis 
sed recens est apographon. Ceterum lectorem relegare possum ad 
Praefationem libri al-Kamil in qua editor libri accuratius de ara- 
bobus manuscriptis exponet. 

Alia exempl. : Caes. Vind. 230 (Hammeri 40) et Mus. Asiat. 
Petrop. p. 209; Berol. (Sprengor) 1144; Goth. 184; Cantabr. 
(Preston p. 42) 25, 42; Escur. (Derenb.) 221; Constant. (Kopriilii) 
1358, (Abd-al-Hamld) 1177; in Bibl. Acad. Reg. Neerl. (53) sunt 
»Excerptae plurimae Sententiae, Adagia et Orationes Virorum il- 
lustrium ex libro Camel, auct. caet., manu Reiskii, cum multie 
ejus notis et indice historico." Aliud apographon manu A. Schul- 
tens Monac. 602. Initio Codicis nostri 446 reperiuntur oLfcjj^Judl 
J./0LD1 *jLxj j, >^-JS (j^LaJ! ^ Jsblcl Jv_c, quae desumta sunt 
ex Abu-'l-Qasimi c Alt Ibn-Hamza al-Bacrf (t375)opere, cui titulus 
oyi Jol£[ ^c oL^w-UJi (cf, supra p. 34) 1 ). 

CCCCXLVI. (Cod. 1440 Testa). 

^■wj-J!, opus in duos tomos distributum, auctore Abu-t~Taijib 2 ) 
Mohammed (ibn-Ahmed) ibn-Ishaq ibn-Jahja al-Wasscha anno 1887 
a R. Briinnow ex hoc Codice editus. Qui quum scriptor sit antiquis- 
simus (floruit enim tertio Arabum saeculo et discipulus erat Tza c labi 
et al-Mobarradi) , describam quae dc 00 leguntur in Excerpto ex al- 
Qiftti Vitis ' Grammaticorum , ab ad-Dzahabio facto (Cod. 654, 3), 



1) Exstat hie liber in Mus, Brit, (olim Kremer 91); Argentor. cf. Z. d. D. M. G. 
1886 p. 813. 

2) Saepe in ipso libro '..v.ft^ .jl J&. 



244 



ANTHOLOaiAE BCLOGAE ETC. 



et in as-Sojuili libro de eodem argument (Ooci, 'boat Lee, ; ioi. 
8 Y t , colJui, cam Cod Vindobou.), 

lJ ^ ! O'^ V^f L »~*l D . a.lj.fc* L%j! eW L ,i.^ L ^,;.ri! 

d» S ^ 0^M\ iXJ 3 f t Ki^ Ju^ iU^Usi iUU t^K o^ 



yjj^cf y>( ^x^. 



Afl-Sojutt, in wee L%J! ^^ ^ ^Uwj ^ l X wS ?, aH: 
o^ cH lK ^ -1 Q-J J.-^ J, ;= ^. Ibi itaque Laec legunfcur: 

('bjU^i v-ajJIxJI gjL. s^O«aJI ^^ v ^l j^>t ^ ^ Jjjy 

U*Ji ( 2 uaX^ i^m ^ i^ o^ai [jJ 3 ] p x^b, sl^ ^ o^" s 
<ed£j! '^t .jo^ < a U&\ ull> <^yUI W^ /J\J! 

^«j l i .-tsU^ t ^b -^ -J, ^ ^ ^ 13 ^ ^ 

"Nec-ai-Qiftt, nee ae-Sojutl loquitur de.JJi.Jt ultf, qui liber in ' 
al-Motvasschd ■(£ 137 r., ed. p. |K) , " ubi de ro B a agit auctor, coimne- 

moraturjhi, yerbiB: < Lpj L Xc ^^j ^1 „ ^^ t ^J| JJL^ 

I) Uterque Codes male ^ejL^s.1. 

S) Sic recte in Cod. Vindob.j Cod. Doct, Lee wa^5. 



ANTHOLOGIAE T30LOGAE ETC. 245 

« wLJ' IcXiS 1 ,3 « jTl> «l>W '). Caeteruin auctions noati'i cognomen now 

fuiBse videfcur ^w^ii , vel Ui^Ji , ut addititi vocalibuts logilui in 
libri nostri tifculo, in pruefafcioue efc in tilulo iomi secuudi; Bed 

*LwjJ!, ut legitur in Bubscriptioiie to mi primi (L% SI), apud al- 
Qiftium et aB-Sojutiuin, 

Oontmet liber poet dosologiavYi et praefationein > 56 capita, 

nempe : (j^^SAiil q~, sb^l J,t w-^. U> ' w^l o^iAs- q£ qLJ' » 

J* iUJL f c< 1«Ju>y|5 a \M\ v Usjl 5 ' I^I jU&H ^"4! P 
K^;Law«*ji 1 J*— s»3 .j=-c *JJt ,3 mvjL^CII }>LJL.a£> 6 ...L„s>5i Kj^Uo 
wjlSJ' ^jjUj'l v «...ljbte'sM ^6*3 wJLs t,jJb' ,^,„£i .A^ajL, ' ...Icp^b 

q>» eL^s« U t! Lg.£JUfi^ BajJ! «tj!„A t» << Wjl^Pal i^iIaamC SLsytX/S 

'i wjLJfl! ^jjiJwJ wJuk=ifS q-s ts_j Ut, .' wJi> 3! jj^uXaJ ^tXAoJt ^/Jss 
(4yuL> U Ja»£=* ,3, i^AJksJdl^ ' javJ! ,.jU'j^ ^e (.£a2»- It" « J^JJtXSSy 

d^JLi^Mi) OtSlp* aU"' ,.y»« \^JoqJ! ,3^' *AS JXw U Ia %' Kjll>e*it 

<& « ajl^i <J>$£ ^jJLe i^j^ ' eXi^ ,5 wMsj' ^-kS C L»" L II 
]) Alios titulos librorum in .boo opero laadatos dat Briinnow in Praefatione. 



246 

ANTHOLOGIAB ECLOGAE ETC. 



; omo Primo BMiora ""—- - «- - *>«.*. M 

oontmet haec capita: ^ -j^ j.^ ',. < *]< " • , 

aw** u^ « ^ljl < j^i ji . .. , ;, ' ' 

^-T °*" ^ '^ ^ "* ^ » "^ 

■ W-. ■***. U^ ^, ,^, ^ ^ ^ 
v^' : ^- J W* ■'+**. .**» **- ft „^,^ 

ina^^r 16 e " am 8entenUae * *""* «*"»** *« omcio, (^^ 



ANTH0I.0GIAE ECLOGAE ETC. 247 

J|«_c >^->s w ft (AcUIfj oLjt-Jtj Jsam^JIb, iAjLw^JSj jyUJ! (Jw c 

' L^l 5 &a%JI j, Ll^-L ^xXj L f\ «oUiij JLsJ! Jvt Ly:&o 
^J.«j U 0! tXi-3 yvi-?" d*-* v-^v. ^ 6< M rlr-^.2 |»'^"$ i^-*5 

JJ^Ij, ^U^-itflj <oLwl% JiLUiJI .Jx-^wUL,} U -of «ol^*% 

3yJa!>l 3 ' <JJj jM J\ 3 w^LaJjj, qLwSI J^_c v ^. ^ 6 f " V^^ 
Oj^*Xa«./i ^x ' ^i'31 fj,z <_a^Xj Lo 60 « obLJIj O^SlXJI^ OjLstJJj) 



Ex capitum indice jam satis intelligitur , argumenta leviora in 
hoc libro esse tractata; at mirum quantum conferre potest ad 
mores et ritus Baghdadensium , saeculo tertio, melius cognoscendos ; 
magnifioe et sumtuose vivebant isti homines. Imprimis vero ani- 
mum advertit ingens versuum copia, qui.annulis signatoriis, ves- 
timentis, utensilibus, instrumentis musicis, nummis aliisque rebus 
inscribebantur. In reliquis quoque capitibus permulti versus anti- 
quiorum poefcarum afferuntur. Auctor prosa ornatiore (>t^*v) uti- 
tur, et saepe laudat praeoeptores suos, ut al-Mobarrad, Tza'lab , 
Abu-Dja'far Ahmed ibn-'Obaid ibn-Nacih, Bischr ibn-Musa ibn- 
Calih al-Asadi ) alios. 

Codex noster, qui unicus est in Europa et 191 folia continet, 
si recte video, anno 846 exaratus eBt. Opus H. Khal. incognitam 
erat. Praestanlia et raritate eminet hie Codex inter illos qui anno 
1839 coemti sunt. 



248 



ANTHOIiOQIAE EGLOGAE ETC. 



Additae sunt quatuor paginae, longe reeftntiore manu acriptae, 
ubi narrantur ca quae Halebi aeoiderunt ab anno 1233 (p. Clir. 
1817) usque ad annum 1235, 

COCCXLVJI. (Cod. 207.1 = Ami* 348), 

Hie Codex 147 foliis conctans inter pretiosissimoi? quos hie 
liabemuB adnumeraiidus est, aeu quum primum in manus meas 
veniret folia tarn roiaere permixta erant ut de vero libri titulo 
nihil affirmare auderem, Mox niihi patuit 4 folia nullius valoris 
ad librum non pertinere 3 ), ceteraque fragmentum facere operis 
quod probabiliter inscriptum fuit .^Law-Ii^ { ^Jlj^, quamquam 
talem titulum apud H. Khal. non deprehendi. Est enim liber ejus 

generis, quod dicitur h^aS s ^_^_ji ^a,-* £ in quo genere al- 
Djahitz , Tza c alibi aliique libros composuerunt, sod neque hunc 
neque ilium auctorem habet. Polio 113 v. enim narrat auctor 
annulura quemdam magno prctio a khalifa al-Mancur emptuin esse 
et deinde haereditatis jure ad successores ejus pervenisse, ita ut 

nunc (q^I) i, e. aetate auctoris esset apud khallfam al-Moqtadir 
(295 — 320). Totus liber banc aetatem confirmat, nam omnes nar- 
rationes ad khalifas Omaijadas vel priores 'Abbasidas pertinent, 
quorum ultimus est al-Mohtadi, et auctores qui passim laudantur 
omnes saeculo tertio vixerunt. De auctore autem non certus Bum, 
nam unum tantum in locum incidi, unde de ejus nomine quid- 
quam affirmare possim. Fol. 131 v. legitur narratio, quam hie 
describere supervacaneum est, Bed cui praemissa sunt verba: J$ 

*>> g^o^ ^-j iA-5'l ,Jjl et revera historia ilia versatur tempore 
al-Mohtadii (f 255). Statim suspicatus sum ilium f^o^ ,.^-j iASi 
nullum alium esse posse quam Ibn-Wadhih qui dicitur al-Jaqubi, 
cujus HiBtorias nuper ipse edidi. Aetas enim omnino convenit, 
neque de alio Ibn-Wadhih historia quidquam tradit, sed fateri 
oportet me nullibi invenisse mentionem filii hujus. Quod suspicatus 

1) 402 pages apud Landborg, Cat. 105, error typothetarum est pro 3Q2 = 161 folia. 



AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 249 

eat Landberg al-Baihaql hujuB libri auctorem fuisse primo obtutu 
vana suspicio niihi visa est, quum nihil in libro inveniatur, quo 
coinmendari possit, nam unico loco quo occurrit nonien ^JL^Jt 
flcil. fol. 96 r, non videtur intelligi libri auctor. Accedit quod addi 
debuisset quisnam Baihaqi inteJligendus esset. nam viri qui hoc 
nomine innotuerunt plures sunt, Quum vero Codices Schaikbi 
Amin diligonter pervolverem, tandem locum, a Landberg non in- 
dicatum, inveni, unde conjecfcura ejus orta est. Occurrunt enim 
in Cod, nofd.ro 1970 (de quo vide infra) fol. 12 r. haec verba 
^egl-Avi^, ^.jawU- »Ax£ j. jgJi^^jl (33))$) quae verba excipiunt alia 

quae ex nostra libro desumpta esse poesunt, quae autem non 
inveni, fortasse quia folium in quo scripta erant periit, Eevera 
inter Codices Arabicos Calcuttenses recensetur in Catal. p. H n. 1057 
liber c. t. ^Lvi!^ q-wL*^ wjLaLJ" auctore Ibrahim Baihaqi, cum 

quo libro collafcio instituenda esset ad rem dirimendam. Yir quidem 
Baihaqi, cui Ibrahim nomen, aliunde mihi non innotuit neque 
ex lis quae de viris talis nominis Hamaker, Spec. Cat. p. 152 
ann. 555 annotavit quidquam liquet. 

Codicem pretiosissimum dixi, etsi fere .dimidiuln libri perierit, 
tam propter antiquitatem quam propter hietorias quae eo conti- 
nentur et quae multa scitu digna docent. Nisi a proposito Catalogi 
alienum esset plures h. 1. describerem, sed speciminis instar quae 

habet de mendicis in capite c. t, JUwJI t ^wL^* lectori exhibebo: 

^i^w tkAa 3 w£ajL> tJ^' _>■% u?^' $** ^ssl^ QJtX&i uJLLao! 

li?' (5*(R^ _j>L^t Q^.9 ^yjl j*a/> JUJ Jui q» lit JL$LJ wX^Wt' ^LaS 

qj! blj KftLiaj ■{£■*. "$3 'KcL*9 ^w.s>\ vi^_«d 5 jlil mAP Jjs ^S^ 

Cat. I. 82 



250 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

XXJ" »A*j lX^L^ "Uix IAaju D l/ *Ji ^LUS ^ (Cod. Ls.) ^ 
JaJLw; ^ iJdJ ^ic (Cod. c>^ 5 ) ^wj, JJLfl $ vjr B Ju*> 

<0^y>^ ! f> **-U JlX_» 3 ULj ; -trf?^ 8 J^* j^. ( B , p ,) 'x_s_jj 
JSl~> ^> 3 JjU xU^. ^^L^ H >j £ Jj^p ^JUI . --JU. '.JilsUJ^ 

0^ ! ^ 'f^r! o f O^- ^ ^ ^*^H L?^ J ! oy^JI ( §L-Lx 

'.fAfcS j$ ^kXJl x^JxJ J^i^t „ £ ; _j \S\ ..^>' *^ ^JLiJI 

^\Jte^U^U* lib U^ ^ u q^-.^LJI-^ 
l*Llr UT j_, Jl^l L*. ^ bC^ G ^ ^ Ufs^R Uto 
Jll «^ ^ UJu ^ LUc ^ts* ^jt j^ ;WW iLLu^ „ 

o> ^ ^5 (iUiL c5 ^ji jujji. ^j-j «^ 5 <L j^ ^ bu 
^^J ,J^ 5 t r ilj J^i J.^ ,g^ ^,J^ v _ >iJL;;> ^ xi _^ 



r'fHOLOGIAE ECLOGAE ET-H, 



JUij (J&UJi tfc- E 1^" &i;'J- £, $W (CO(l. lL\!) J,0! f 'MAJ iV-Z'iStj $■"'■ ''''*, 
3I ^^\AJ (J^LJ ^U!J1 ^^ '• O yjo^j ^ ^j-:J„j ^4 j J^l</.v'i i ,J 

"iUfitiv5 y AuSLw u^ftesj (f.l.-H t„<\ (sic) t >v..Tll <3U/>t) * &J ,^ : J i" 

£wUjj ,.,Ij tJwJfcj y^' (5>«3ii iV*'^. . L ^xJ) 1^*411 ^u.^ '■If/-; A')il.> 

j>-\ 9 \S\ <fa» (wo) (j^JXSi ^LaJi a l^U'JI ( f,^«> <Lf?/j «U3 aLt' 
J.^wj i a $iXJi ^^^'3 * Lr^>- (.jOi^^til iVw^ JU^* o* 9 i-v-^w^ ^ ;•-• — ^ 

4i! jO^b ( % Jji ^ Jul dy 'U. ( j( 3 cC /-' *Jl ( J !i, ! -'U- r y (3'3-^ 
fuwj j5«A=j (jfJJI j-^^ C 5J^j^|l i?!^ < ya*j '}' t..»t .41,1 rl/c- ,-Jj, 

* ° ' 
WL50 ,5 HUP 3J ^3 (jjJw&j.Uj (^V !! ^j.'vUil ^U.'« 5 £ ^)jl a/^"', ^^i'; 21 

^p Junftj yh^! ^5tX*l ^5 ijh-^^ ^U/)j < UAp» ha.vJJ^jj, UviyU.--! t*kl 

(fol« 143 v. infra efc Boqq,) 

Opus division est in quara nhirimp. oapita ita auidom u(: part 



lilMiiO 



'^52 ; fvTT70l.onj.vi?; En.f.oa.AF, tiito, 

,. jJ ,.,U?-! necqiantur >j;^.^X' sed iuseripiiones L, 1. deuaribere in 
f'orot, qxxvm magn;. pare libri perierif of; ego ordmem foliorum 
■.ex conjectura reotituerim. Deeraiu muu qui dicuntnr foliomm 
eustodes. imo korrdsarum Humeri a bibliopega quodam pauciB 
excepbit; abeeissi eranl. 

Goner fcutem qualiscimque Bit propter aetatem se commemk; 
nam ante finein eaocxili TI soriptus esse yidetm. 

CCOCXL VIII. (Cod. 559 Warn.) 
" ujj^-jJij . i^+w^Jitj *_jfcA^\.*Jlj ) i_A OT ^v.*.Ji v-jUi' auctore Abu- 

'1-Hasan as-Sari ibn-Ahmed al-Kindf al-Haucili ar-liaffd (f inter 
annum 3G0 et annum 370 '). 

Opus divisum eBt in quatuor iibros, quorum singulorum ar- 
gumenta jam in titulo toti operi pra.emisso, subindicantur. Liber 

primus agit ^ ^j£\ ±\ 0j jU\ ^ it-Jyx <uH& -*,l^ £ 

V^ 1 <~US , continetque 25 capita : £ f _*_&J! iJLaojI £ I 

j. 1 ^J& & t> a bUl £ f ^ ^IJuJI Jms £ r £cW*l 

a^Jl s J^ Sd^Jlj sS^jJIj o; ^| ^ A ^s>-\jk £ v oL^JI 

,-*X^UJI £ | 6 J^_wJI 5 b^JJj x^_JI j, If yiJi xJ £ |p 
A j^jJ\ & U J..JI ,^^j £ | v ^^sUi a La„Jl £ II 

u*-£Ui j rf *Lm^ji ^ & w jjjjjji £ fr L^u>j 

Liber secunduB in capita divisus non est; continet autem 

1) De anno dissidium est; v. lira- Khallican , I, p. tYI ed. de Slane, in vita bb- 
Sarli, In versione Anglica" (I, p. 5B8) de Slane ex nno nostro Jibro duos fecit. 



ANTHOI.OGUE EOLOGAE ETC. 258 

Liber tertius Uj&&X\ v^U/) qontinet 34 capita : & V fi&^ Jt ' 

^J.lXj} (ijtj^.^ ^.,1.^4^5 qUX*J! ^ f JteSjJIj *^4ji J, t" v,J>*>'l 

•t^J^'i (Jrfi JJJI Ja^-Ow j, a ylai^ y^J 411 iJpj-R* v5 v i|j— ^" 
£ JT j^aPLiJ^ J-mJI ^ Pi vjujlj J^uj'3 ^£*s«JI ^55 V-^|s 

u^i j, n ^i 3, fe gj,u« £ rf ^ii 4 tr a *^$s 

,y H J^yuJi i I". S UJI £ 11 ; LjJJ- ,3 Fa _,L$JI £ Vv 
<iUt! 3 v^ 1 tr^ i ^ oW £ N" M^ 1 ^ ^ ^ ! 

vJL-JtS^ X^_j jjf ,3 Lg^«L-««t tXej iAI^Ij <A- C '% j*%% j^**% 

Liber quarfcus (v r ) JLr -Ait ujL-X^) primo loco continet perlongam 
dissertationem de variis vini nominibus ; turn 34 capita : ^ I 

iji f LjJuJt L^eltX->l 5 lAXo ,3 I* i>oSU*3^ /V^J u^t«*^5 

^ 1 LpLs^jlj £ a L^s-ao £ v Lgj^r ,3 1 ou/# c>Ls»} 
Lg-J«c (j*LiJt *Uao 5 L -j j Ua o ,3 ). (jwjfc-iil c&LaSj vU=*5 l$s»j-«* 
L$J ^jy-JI (> j; ^- i !5 *XjliaX*J 5 «_jj_*JI £ II* L^jJUjj L^eL**J ,3 It 

^^J?^ J^ii U?j*_*^j' ^3 If Lpi4-*3 L^> & II" ^ ! gli^x^lj, 

y^t Lr » iv gjiiii j* v/^ 5 i ii q>^i |.^j vr^ 5 £ ,0 



^'54 AHTHOMMHAE EOLOftAE ■■■ETC!. 

1-iU-UI KftAfts. ^^!J,! oLwi ■ ,a ff .'! !il! f »t"' i-v-ti J W 

jkUt^ i^LU KXip r >lJ {T * aJ S! » Uf tV, ,..ii. ,L...-K«.l ,.,., 

^ ^ y O "*'••■• *. j ■ -?. Q° 0"& W Ju i j-j^v.Z'ijj ftk^k,- 

. .■ ■$ **». -^ L ^.^s /^ v ^,jb jbbJb^ . vI^jsji cy e **^% 

Do singulis his argumentie permulti versus diveraorum poetarum 
laudautur. 

Est spissus Codex, anno 646 satis perspicue scriptua et multis 
vocalibus iustructus. Aliud exemplar est in Bibl. Caes. Yind. 359. 
Etiam Scheidius exemplar hujus operia ppssidebat. (dotal Scheidii, 
p. 92, n. 28). 

CCCCXLIX. (Cod. 61 Gol.) 

SJl&JI Jwtu ^J (post nubila Phoebus) auctore Abu- Alt Mohsiii 
ibn-Ali at -Tanttkht (f 884) a ). 

In praefatioDfi loquitur auctor de scriptoribus qui antea si- 
miliB argument! libros composneraut, ibique ait (of. H* Khal, , 
I V , p. 410) J^l y-w* 5 I l _ /rt ^s» J.e ^^U, (jjaaj j y4 ^ t^S/,, 

^ ^1 Vf ur bUv> ^ijai a^-u. ^ ^ ^ JL ^t ^a^> 

1) Ait alienlri auctor: W 3 ITo K; A * yaJl, Jj«JI _£j ^J ^ f^ 
^y uj'^ ^^ d ^' y^L>-. 



AHTHOLOG'IAE ECLOUiX L. . •;. <it>fc 

^ "L.£J Ob ^ »'*tf 8ji_ju£> „iij,*j! :L^1±«J LjI-aXXj iL-Lu-fSs- L^s'Js^S-ji, 

li.ltXX'sS ka u.nJdJ,\ 'kJLJi^\ ^j\^i\ % <wU.^4.i V J4)1 J^« l^i .iiU.v 
«,Xs ; > ^aJ! wlaT bU«» ^>3 U>J>Ji L i>i ( y} t Xi=^u qJ aN> '-M-s; /--; 



Q 



8^6 U*« StX> U^J U-oCi M 1 L?S>3 j-s^-i' Q-* -^-A^ \iXtSi tyiU^ji 
bUs' Laji oIa, < ^oJitXi! .& "}> *S dJu*L> w tb» ail ^i ^K)X\ 

BtX^vJ lXs:j „ iJi u^bL-T aU_-w lXS^ K^S^ (^ms^S» .iiJ.JU ,3 lU*J 
i^.^.o- U'i/i S.U&-! iuJI LiL^'5 &.su-^-3 jc-'j'^l u 'i; ^ j^' i.^'xi 



1) In muigiuo „ OtXi. 

2) In margine ^LAAAw^i (^.UuJl \S SLA * 

3) In Codice leguntur: \Xjsj£ ~f ^'> S(J(J c ^ - i fl fr a > ub ' vocalur yVyw-s. tV 
et H. Khftl. 1.1. 



2^ ANTBOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

^~ ^ff J " 3 ' iJ ^ ) v' 1 ^ t=,A_JL- ii.Lst/Lw) Ua-.^-sKa.'^ t .U' u.jiVAs>-bt (i ij.bi 

aj u^ik * LytoU juo ^ l^j) K ^fc ^ ajUT ^diL "£! 

Auctor librum divisit in 14 capita , quorum tituli sunt : L* I 
U r « uLs^l, ^^Js j^ ^J| ^ ^ t ^1 ^ ^ ^| Li! 
v^A/ ^1 iu J^JJj. U 3 < bLil 0~-*j ^Jl ^J ^ JftM y £ L> 

«5iLj OwL^I cr ^s I. « B L^5 ^alaL <iLJi »JL^w aMl aUji < ^ 
I) Cod. vjijpl. 



Afi'XUOliOUiAl! *SUl,Ot;-fc. L:! ^ i) ' 



y^ ^ySSV^I ij^fib II « *)l3lc, w.*,vv j-**J.l«-J &UI »BUi < M {JOyi. 

■~'u+fi tf -«kJui£» J>*>b cl^yiM q^ u'^ s ^ < ( <«.L£ 9 I w Jy-vJ .uoj,^ 
« Uw.^ (' *»i l\j£u*..*j, .. v *u j-Jtils < ,Ua«/I ^l wj^- lU ui}** «U : "' 
U-o If ht^j. q.« *£Lo<> iit; &W l|i,-iXs < bI^-P ,3 "^-^ *"*^ cy*A* S '"" 

Collectio historiolarum , quae hoc libro cont'mentur ex vtin 
auctoribus hausiae (saepe v. g. laudat auctor Mohainraedem iba 
'Abdus ( l ^<Aac) qui scripsit sS^J' v^LT), ingenB est, 

SpissuB hie Codex anno 890 exaratus oet. Alia exenipl.: Paris. 
949 (1); Bodl. (Uri) 326; Goth. 2687 ubi confer.; Mus. Afliai, 
Petrop. ; Vatic. 777; Escur. 711; Constant. (Kopriilii) 1349, 1350 ; 
DamaBC. Cat. p. av, n. 34. 

CCCCL. (Cod. 2072 = Arain 349). 
olytob?vJl ,J> .^JJl ^o auctore Abu-Sa'id Mancur ibn-al-Eosai;: 

al-Abi *) ai-Wazir (f 421) de quo opere, proprie excerpto ex ina 
jore c. t. v^ 1 '^f (H. Khal. n. 13657), conferre licet H. Khal. 
VI, 300 n. 13581, ubi efciain divisio deBcribitur 3 ). Hie Codex 
dimidium fere libri, Bectiones I et II scilicet, eontinet quarura 
prima quinque capitibus constat, quorum titulos dedit H. Khal,. 
Becunda in decern capita subdividitur quae inscribuntur 1 ^.^Ls" 

<JL,.CK,\n$\ -5o ,3=1; 2° wjLLii ^i ^. J&£ \ 3° ^1& qJ qUac ^s'; 

4° X.jLs=uoJI JLw -bli" ; 5° jjj&il vX^e f-ji j^= »^ ; 6° o'^^l ~- j'-* 

JwAob^le, ; 7° 'bL^ I,Xj>- \AJw.jSnXwil oLi^-J^ ; 8° ^l*.AXll ^ys \ 

9° >AJAil .L>y et 10° &J^i s jjsJLaLil ^1^5. 

1) Sic iu couspectu, in ipso libro ^to^ i\^.mm. 

2) Fliigel male al-Obayyi, cf Jaqut 8. v. &j| I, ov. De vita auctoria nonnullii 
adnotavit Nicoll, Cat, Bodl. 11, 577 ad num. 30!. 

8) H. Khal Jyas ^-i} t^ c A-*J . , in praefiatione vuro nostri Codicis legimui: 

Cat. :. 3a 



.Ai'TDOUXHiE EOLOGAB ...fi ■;;, 

;oiii(>i,i,:! lu-icumimii iuMidbevp deBovipcil; Liohaikb iisjaaiti n\- 
;.rii -„ U:»iift(' JMiniidiusefes Yioet-i-opiu .is6f'. t vj>a oi (jiddeii! yiiuu; 

Uii ef«-ii(;i,-.^:-.: liii.i, I'-urti. (ihi) r., BO, (iV i :< V'd ; ^r;:.vii3 i^ r iU>u 
■>""'■■ ,'>.;. Wrj,;: Ji-J:-;i>< $„, Aux.<.dl, p, Ca , U H.u«. A. 
"!■ !>• 2», C^'i MifcijOjLiiiU'iii OJt. der;KV'ipt'iOjuO>u boili'iii Ood>mi)j; 
-■ iiiii;!.r< in-iii til; cu <.^ u OttI uGait a, iLlu-.-J. ib -Ouua^ ioUbb. 

■ ' .'w\j.t!_.. ^'i.ii. i!)j ^ i ^ n„iu, u»J: i — at|. 
■ :. _>.>-.=.■ .\.- ( 'i). = ,.il,t Ji til .XJ". Oftio OUpifciOiiLi cwiibiuii y Ulilup:. . 



■!; I 



! 




1 . ,' 


.'_> 


I it! 


. 1 


I.': 1 






f 


L,)ii v 


-•■"' 


', 'l 


\ )■■'- 


-51 


...Vil 


,J,_, , , 


* i4 




(.}•' ; " 


i .:._! 


1 

1 .. 

(.X 


-'■".! U? 








) L;.»j 6 t) 



.*,■■-» ,,,.* ( W 



>•-•• - C> 



,i y) ,Uo , ). i.- i'... .) ,.-,l. 



(•■.v:jl,.;]i r-,-".'.^' ,J..s, a.^j ^..Ux.-.u l,. ; ;i /. iUvLy^JI. Alia exemplar!;,. 

i»u)n:.i .'poiiti iu vtriiti iiibliotliecis swvcntur, sod dLfforuiit in tic 
ijlnn itucioi'iii tradeiido. Eiomai in Cod. 1'aria. (u. 266 ap. Pliigel, 
'lr. Jahrb., 92 , Anz.-BL, p. 42) et iu Cod. Acad. Orient Vind 
(n. -170, ci. IK". Jahrb., 45, p, 103) opuc ti-ibuifcur al-Tza'alibto ; 
iu Cod. Bibi. Caea. Viud. 1036 (J) (amtsa Hauunew 279) auctor 
-.'oc-u.ui Sa.bu:; ibn Wacciiiit^gfr; hi Cod, Fane 04.5 (2) et in Lei- 
dfinui /.Li:. M-Facnn Mohammed iUval-Hosain al»Ahwazt; in Codioa 
donique I'lr.ciii' 774 notnen anctoric non indicatum videtur. Ai 
;:<u'cva Abu'j Hasan al-AWazi' hujuB libii osrg auctoretn , ufc in 
■joihj-o Codico ci in altere Pariaionid logitur, oortum est collate 
a!.-'j.'za'tMii,ii Jibro o. (.. i^j;jj_ ; . ti ,s\ vij Codioo nnotro 814(2), ubi 
)>. 38 oooununi; osceipta oi. uobLio litu-o, big inticxipta : ^y , 

s^" * J:-/ ^ l^)^ ! 0. u^- 1 ) cr-^ 1 cr^ ^^ : d-*-^ ^ ! 

aJylJl., v.Xj'l,iiJI. Cf. otiam H A. SohiiKeiie ad Anthol. senteni^ 
p. 1 1.-8 Non aadienduB igilm- OBi Krafftius, librum hu/ic ab a{- 
iV.j.aiibio Buriptum eHtse eoiiLaudoiiij. 
Codox avino i 02 ! oiarakia aai. 



AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 



259 



Idem libellus sed redactione paululum abreviata exstat, anno 1071 
exarata ; in margine Codicis 342; ci. infra n. CCOCLXXIII. 

CCOOLIL (Cod. 1042,(1) "W am, fol. 3—61) 1 ). 

auctore Abu~Mancm : 'Abd-aKMalik itm- Mohammed ibu- Ismail at- 
Tza'dlibt an-KaiBaburi (f 430) , ex quo libro Selocta, Gramma- 
ticae Arabieae Roordae adjuncta, edidit P. Cool , qui p. 181 de 
nostro Codioe, unico in Europa, egifc. 

Codex nitidus anni nota caret, sed ex annotatione in hue Co- 
dicis patet eum scriptum fuisse auspice Moctata ibn-Loti'allah , 
qadhi in urbe Adrianopoli (si^M), 

CCOCLIIL (Cod. 1042 (2) Warn. fol. 62—108). 

iLd^Li*- iiLJu=/«> s ..^A^jlxJIt, K„jLs\AaJi^ AdfeLii ^aaJi W*~3 qa-U^i 
MJLjJI., fiLiLkSlj sUJUJlj wiibX ^]y ! s ^^U^' ^5, opusculumj 

- — £ 

quod priniuin Bic, ut hie habetur, ab at-Tza c alibio corapositum 
eat, deinde rero ab eo fere toturn paucisque mutatis receptum 
est in aliud majoris ambitus opus, cui titulum jL.^.^le, jL.^Uf.'iM 
praefixit. Editum est anno 1844 a J. J. Ph. Valeton, in cujus 
Specimine etiam do opere majore sermo est ; vid. imprimis anno- 
tationem Weijersii p. f'l. 

Alia exemplaria libri jUn^ jl^«: Ms, Paris 1404(2); Bodl. 
(Uri) 338; (tfic.) 347 (3); Mus. Brit. 724, 1074 (4); Havn. 207 (1); 
Mus. As. Potrop.; Constantin. (Kopriilu) 1221. 

CCCCLIV. (Cod. 435 Warn.) 



> o~, > & , ; 



iytoL^uJ^ Ji*.AJI auctore eodem at-Tza'alibi. 

Argumentum et distributiouem bujus operis indicavit H. KhaL 



1) Hoc et duo sequenlia opera atTza'alibii in priore editione Catalogi inter libros 
guomicos collocata nunc h. t. recensnimus ut omnia hujus generis ejimdein opera 
quae hie possidemus uno loco inveniri posaent. 



260 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

(II, p. 420"! ; sed caput (j^aJ>) quarhim in quatuor pttni^rjijjuos 
(etiare X>-± dictas) divisuin est: uj^hU ,.,UJ^! Jy^.! ,Jo ,% \ 
jr^ S & f " ^UA ^X^S ( X.J:^y ,A:<\J\ « V KftiX^JI 

15 v. reperiantur proverbie. quae Baghdad! in u«u evunl Opur idee 
quoquo tuiiatiimum esi;, quia iu eo poeiarua; antjerajorum e\ re 
centiomm vei'BUL citantur. qui in pi-ovevbia cessienmt. 

Codex, localibue ineimcttip ot 115 folia continon: , anno 627 
exaratue est. Alia exempl. : Paris, (n. 170 apud Fliigel, W. Jahrb., 
91 . Anz.~Bl, p. 8): Mus. Asiat, Petrop. (2 exempl.): Bibl. Mo- 
fiasterii Patrum Arroeniaoorum in insula S. Lazaro (cf. Earnmerue 
in BibUotheca Italiana, V, 62, p. 306): Constant. (Kopriilu) 1229; 
Escur. (Derenb.) 541, 781; Brill (Houts.) 72. 

CCCCLV. (Cod. 443 (1) Warn. fol. 2-86). 

*./0 5 & ^^' <g^ A (_^ c^~£%=Ji y&~-ki\yi auctore Abu-Manfur 
at-Tza'alibi. 

Codex 79 capita eontinet , nempe: L^ L*JjJl _cX»* ^ I 
p>UJI v JJbJt 1 8^1 6 U,JLJI ^ f ILLmJI r yyjl P 

*Uiii iv jus n jjJL tA jlo/% ^jji ti 5 £l*ji ir ^^jfj 

j**aJI rr c^v-hmJ! PP UJJI Pi xkli f, j^UiiJl 11 yiaJt u 
X-eL?v£jl P A xjyjl, ju-^Jl p v Jfbdl h h^i fo ^ pf 

jsa-ao^Ij j^i tr *iJL rt j^y. n j^uJi r. ^ pi 

D UiiJI f f oUJI ft" JJ^J! f p JL*J| f I ^jj. fm ^^ n 
S^j^\ f A oy >b^i 5 a L*ȣi fv tiLJull fl ^LUJtj JUi f 6 



ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 261 



& (jv*a5S v r i "bS va wA^jj-^ w A^siiJi 



vl 



SpecirainiB instar deHcribo caput 78 : 

♦v 4 

— — — > 

« *.suji tX-jy <.&ju Jj.j9 5 « bLJl ^iiAj < 'i J^-i i3>«J (_jv>JiJ! (jlij, 

.Plb ^-j «i3! Ota; £yi qIajIm Jlsj, 

0— . - - 6 O - 5 



1) Coiyectura sujiplevi. 

2) Addidi vooales. 

8) Cod. iuX>t. 



262 ANTEOLOGIAE ECLO&AE ET£. 

Praefatio hujus libri haec est : Q t &l t .J,,. A D ^i U *}j A, .1 



l.L4j£»W) < 






J„'A t ' J.>J' ! 



£ ! 



' ^'^ o& Wi V-^ 1 .v-«ul> j-% cfeA CH ^ v'^ j V 

sj^CCili «.AAJy3 ^^ *] j'^sb, i^J'j' bA^'<i vJJiij. 1 UjU Jut 
q& t>) *-Jj-*j JuJU^J'tj iLob-y^L auRji£jj\, ^,b»v>: KiSjiaJV, .uL*. v ij 

UJlj-vyudJI ^s ^^ V 0^l OjJb luLj iyt b^i p 5J£ ^-iXJt ■ 

Q-^Usvai U^, jj. y ifj, ^uj'j ^s gj.jt^ ^ r M*, &x^j^ J^ 

& Lu*i Jls Ij^t id!! ^.^ bj^^l KjI^ ^ K£>Lu>- 

Codex, ut ex poseessoris nota apparet, saeculo dociuio AraLuxu 
antiquior est. Alia exeinpl. : Cantabr. (Preston p. 53) 129, 227; 
Paris. 1176 (33) de Slano; Caos. Vind. 361 et 362; Berol. (Ahlw.) 
1105—1108; Tiibing. 85; Escur. (Derenb.) 458; Soc. Asiat. Calc. 
(p. f\). Codicem Escur. ait Casirius septuaginta capita contiuere, 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 263 

et ^animadvertendum est, etiam in Indice, nostro Codici prae- 
misso, 70 modo capita enumerata esse, ita ut certum sit, duap 
redactiones hujus libri exsfcare. Do Codice Vindob. 361 olim 
Hammeriano 41 vide ad Codicem sequentom. 

OCCCLVI. (Cod, 813 (1) Warn. fol. 2-94). 

Eundem titulum gerifc hie Codex atque praecedens, nee tamen 
■ prorsus idem opus oontinet. Post doxologiam (U ,-^-p> aU J>*il 
#JI p^llil ^UsJLwt «j wAb) narrat auctor anonymus, at-Tza c alibium 
duos libros ojusdem argumonti composuisse, nempe v^ajLDJIj o»:5IJiJI 
(qui libor est in Bibl. Escur. n. 531 Derenb.) et x^^ti 0**]^.. 
Prior plura continebat quam posterior, et ex duobus bis libris 
unum eonfecit auctor noster anonymus. Primo loco describit prae- 
fationem libri vJulJaUlj .JulJaJI (incipit: oU.!i oL5L£ \j*J? .IcXf 
#J1 ,Jji io'j^oj ^3 Ja-^L,), quem librum at-Tza'alibius dedi- 
cavit principi Abu-'l- r Abbas Ma'mun ibn-Ma'mun Khowarizm-Schah 
(f 407); turn praefationem libri c*a*J>JI c^-a-S^j, quae, ut hie 
habetur, in nonnullis vocibus differt a textu quem supra edidi 
ex Codice 443, quaeque hie, post doxologiam, incipit a verbiB 
M JUal, ut in Cod, Escur. (Derenb.) 458 (li^-x *Lfi_j «Ui Jl£>l 

gJI pz>-jU U&S ljtf> »bl^ J^lj 5s«jJt ^ lX^aJI ^^1). Index 
capitum magna ex parte convenit cum Indice quem supra dedi; 
sed post cap. 11 hie est A+& (cap. 15 in Cod. 443); post cap. 
57 hie est £*^-5' ; cap. 70 desideratur , et in fine est cap. —$— & 
[ ^I^a>. ) ita ut hie Codex 80 capita contineat. 

Ex Indice capitum Codicis Caes, Vind. 361 (antea Hammeri 41), 
quem dedit Fliigel patet, hunc Codicem nee cum nostro 443, nee 
cum 813 plane convenire. Ex iis autem quae monui apparet, at- 
Tza'aliblum duos libros ejusdem argumenti composuisse, ._o tl h i l 
vjuiiajiij et (ii^l^JI .i^j^a^j^ illumque ambos diversis prinoipibus 
dedioasse, id scilicet studens, ut ab utroque viro honorarium ac- 
ciperet. Libri praeterea ^jj\y*$ c^>|j-j ad minimum duae fue- 
rant redactiones. 

Codex negligenter exaratus est probabiliter in usum Warneri 
sed anni nota caret. 



264 ANTHOLOGIAK ECLOGAE ETC, 

• CCOCLTII. (Cod. 152? Testa). 
In folic- prime bic titulus lecitur: tXikJl ,\„^- t) ^ts-U' £j wjlxf 

^.•k-SA.): J-Afik—fv.: .•»-.' l£>«W uXa£ ,i,f£.A/0 e ~) w\_J.> J' ^\^_-w-il (Jw>. 

Initiuir praefationis , post bismillam , sic audit ..a,*^ ii"^~/o pL^' 

/«J*ll (^W.'yj ^_ J»3'» .Jw&lk.!''*, O-T^*-" 0>ff^'% V<l ttWW j»..'«.i> (WtaASiJ/ . _J' 

£ - _ 

ts.uU, .aa« (W^silj *»».i 2s^„v.LjLit_j *1sj'3 v->0^' a-w!v>* ^JlsLwj iA:S\.l^ 

J • "~ ) ^ ) I -7 • ^ • •• -? ,l> J _^ 

^JL^iii btA^e i 1 L»,L>- UXi} IlXsIj i3'v "i iL*il j*j*$ -p> (J>r>.s 
lAsbti! J^=-3 JEiJI .aaj « KijtaS- KjOj.x*J tj)JUI lXac i*"*^' ' \X*lX> 
*Lo^i jw«_Jfc4J a^j-a!' vjlX-Jji &*lc J^a^.J ^lX-JI jAXiJi .LajS? q^ 
-AAji ^e Jt*''j " H^ c e5^ HiXcljj ' L^yl (J«a<3J ^JL'i (AaxJ! «i\^'l 

^-Jb^ Jwo»l juLspIj _a&M jtfi\ s ^Ul ou.k Ja o ; ^i ^ ^JJS 
o'JuJa ^c Kxftj' a i_jLaJJI oUaIp Jty ^ij, (melius Jjj) Jjj ^ 5 s-J.I 
*Lx&JI. In subscriptione denique baec leguntur : y3 v r iU_i' j->i 
^ u\_i^! ui5Udl l#j_* ,jj^ & a~j r J^> U l\a*JI J^> 3 j¥ &JI 

Ex his itaque patet, at-Tza'alibium , jubente Abu-'1- C Abbas 
Khowarizm-Scbah (cui etiam, ut supra vidimus, librum ^JuLiaJl 
s«^jLijJjl 5 dedicavit), in solutam orationem transfudisse versus qui 

continentur anthologia *Ljj>^i ^_^-j^w« dicta, et libro buo titulum 

dedisse: AasJi Jus^ jJiuJi yii. Quis vero auctor sit libri Munis- 

al-odabdi, nescio; opus H. Khal. quoque inoognitum erat. 



ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 265 

Liber divisus cut in 40 capita, Primum in singulis describit 
at-Tza'alibi versus qui in Munia-al-odabdi leguntur; turn senten- 
tiam , illis expressam , expriniit prosa omatiori. Priraum caput 

agit de ^ol i^iLsjL, &;s\.>i_\~, wjUxJ! JJlvai , secundum de calamo 
scriptorio, tertium de muiiificeiiiia . quartum do Jwvjl vJiiaJ, et 
sic pono. 

Codex Mus. Asiat. Pctropid. 775/77fi idem continet opus. In 
titulo alia mantis ejus auctorem appellat al-Babbagba , sod falso, 
ut ad rne scripsit von Rosen. 

CCCCLVIII. (Cod. 814 (1) Warn. fol. 1-73). 

o ; L*J! \_ajLIdJ auctore at-Tza'alibi. Opus anno 1867 edidit 

P. de Jong qui in praefatione dc hoc Codice et de Codicc Go- 
thano 158 egit. 

CCCCLIX. (Cod. 814 (2) Warn. fol. 75—96). 

Liber qui in exteriori titulo Xcl^JI *«, &.£Slj! r ^v_^ <Jlzf 
vocatur; sed in ipso ejus initio melius scriptum est: ^ uLl/ 

gJi j.U^ Jac^Jlj, JLL*^l j, iifii^JI ^ iic^LJ! f?\ M wJh Est 

enim liber ultimus vel 14 U8 istius at-Tza'alibii operis, cujus integra 
exemplaria sunt in Bibl. Caes. Yindob. 232 (Hammeri 39); in 
Bibl. Escur. (Derenb.) 504, 505 et 506; Const. (Kopriilii) 1283; 
Paris. 1405; Tubing. 68. In ultimo illo libro, qui in nostro 
exeinplo 43 paginas complet, id egit auctor, ut diversorum elo- 
quentium virorum acutissima dicta moralia et elegantissimas sen- 
tentias traderet; est igitur in complures sectiones divisus, quorum 



o i 



singulis inscriptum g>JI J±J ^ ^_j>! L,o; et ultima sectio 

(p. 39—43) banc habet epigraphen: ^a*JI wLx_^ ^y> „_>! U 

(.jjLX-lJl !a_0> (1. v^a^d) ^^Jl. Haec mutatis mutandis scripsit 

Weijers in annot. ad Valeton Specimen, p. 86. 

Cat. 1. 34 



266 AKTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

Codes, anno 977 nitid.e scriptus est, teste sntbscripticne tm 
814 (8) , Bupra p. 219. 

CCOCLX. (God. 903 Warn.) 

- ^ . " - < _ *" - - ' --' ' 

Epitome onerie at-Tza'alibii c, t. "^^.UL jUii , c l ^ ■ i^XiiSt ,L1 

Epjtoni atone nomen additum non est, et etiarn Ii, Khal. non in- 
notuisse videtur (ait enim 4^! (ji=«Aj). Codex anno 1065 exaratus 
est. Indicem capitum libri Tza'alibii dedit Hammer ex Codice 
qui nunc in Bibl. Caes. Vind. servatur n. 83 (Hammeri n. 20) a .) ; 
conferantur quoque quae de hoc opere monuit de Gayangos {His- 
tory of the Mohammedan Dynasties in Spain, I, p. 330—332), 
qui Codice Musei Britannici n. .725 ubub est 8 ). 

In fine fragmenti 3 ) quod exstat in Codice nostro 1526 (qui 
Codex compkra opuscula et fragmenta continet) legitur: g.X_Jl 
(_5vjLaAii ■>_>j*»fcA*Jl i 5 uJ^Aa^' q^; Bed haec verba tantum ad quinque 

ultimoB verBus spectant, qui sic audiunt: jwaliij iO>LsJi JLi^^l {lr , 

gJt oLaJ! ; quae verba (ad locutionem aJJI -$j) leguntur in Cod. 

nostr. 903 fol. 4 r. (ubi tamen pro JU^JS est JLLol ; pro qjOu-j 

ibi q^lX^j UU ; et pro (j^aas^ ^.gi uJjSJ ibi Loywa.^ 11 l_£_j t_5yci). 

Idem Compendium servatur Cantabrig. (Preston p. 36) 9. Aliud 
auctore Abd-ar-Ra'uf al-Monawi s. t. X£^LJI oL/= Havn. 206. 



1) De falso titulo apud hunc: &_aJ! oLso* *_?Ui3» fc*^ liyV. ^ V^' 
cf. Cat. Miigel I, p. 92. 

2) Aliud est Constantin. (Kopriilii) 1230. 

3) Nempe 1526 (16). 



ANTHOLOCHAE ECLOGAE ETC. 267 

OOOOLXI. (Cod. 927 Warn.) 

Li^U, iCai^S ^ koL;s\Jl jj^-b auotore Abu-Mohammed C AIJ 
ibn-Ahmed ibn-Hazm (\ 45fi). 

De hujus docfcissimi et colebratissiini auctoris vita et operibu.n 
cf. Dozy, Hist, des Mus. tfEsp. Ill, 3-11 seqq.; hie autom pi-ao- 
cipuos textus arabicos inodifcos, qui ad hoc argumentum pertinent, 
cum lectore communicabo *). 

Ipse itaque Ibn-Hazm in nostro libro (fol. 106 v.— 107 v.) 
de vita sua sequentia refert: tX_*^° S J*,_a£ J\ Lu>Lw>) A<*. 

v. t. i 

^-0$ Ijt c^.aJ'j ^.wji ^ Ub j-A* Lot xot ^^jj, «J-o yl/j ^UJI 

«-jL^j! ^55 k^^ ^^-^3 MLr?" ^^ ^> , ^ ! o ! ^ ! sL ^ ljJ ^ 
a^ 1 * O^ ^ ^jij M^ L^tr^ 1 v--^ & ^k^» jif$ <Aas*. 
^ j<f^ ^i u^J^Jj vi^i* J?bL/j ji^l wolil £ id!! j^ J 
I^y^ /^!s jJoaM c5^*J L*\s iu ; i! &otX/i ^^Xwj XaLjJ ^ -sJi 



1) Omisi caput Ibn-Khuqanis t' in al-Matma!i), quia nullius fere est raomenti- 
Quae excerpsi ex al-Homaidii Codice Oxon. (fol. 132 r. et v) etiam apud rbn-al- 
Khatlb et Ibn-Khallican (I, p. fvl ed. de Slaae) leguntur. (D). Excerpta ex al-Maq- 
qario in editione priore recepta nunc omissa sunt, quia edita sunt 1, p. oil seqq. 

2) Sic perspicne, quapropter in al-Moschtabih ed. de Jong; p. Vff 1. olt. (cf. 
ann, 10) et P*Pa 1. 6 ita corrigendum videtur pro ..jaavJL 

3) Videtur exoidisse J'~>. 



268 



AimU>i,OGU.K -EOLOGAE E 1 



:.^t J-j'-^L...! ,'J. l4„ 



l^,rtf™J W.W^^-'v^ 



*./,' ,r^h 






^^-■" >^' t" ;W 



LpLj) aJLxS \k ^aaJj l^Xijre, KjJ^jS t ^£ w^.liu)' 5 J^bL^y ywUJL -$vJ,i 

'(^iLJI o* j^t, j^s. aUI J-aj J) ^ &JS JJu ol K_-i.il ua-^>U» 
■jw-O Ljl ^ft^Lo ^L^l q-J tX^sSV* QE5 ^£ .^Uo *JJI *&JkJ\ tXJSj 
Li>y>-I ^ ^ijl XvajU OU^ UiflXels X.jyoNll JC^jJI BjsAj *LaJI ^ 
^UJ! (ijj! ^as^Las LaaJjJj ^a«Jt ^*a> ^1 Laos wUjXaJI &£=>- c ^c 

J^i tX-AJJj q|^>5 J-^l ^=> ^^ 54 — ob'i .b ^.i> £ l,^g-w bAac 

-j»X_JS r 3^jl Lu-f, J sjLm* ^u_I 5 Ijj^yw ^-JUS'I, i±§> tr UJ! 

A-*^ ^^j qT^J' uX»*js t< *S3J_.;l yy^^l ^>l ^-— > JUc Ka.wJAj 

,^„j lX+^t ^J j^jJI <Aa* j^>L«i bl SLyM-llUj OvXca-^4 l^J »L*X^j 
uH;*^!? tfy-^ 3 ^ etf' ^ ^^ ^ LT^ L^ ^ l -^ £, tJ;-*^' w^.-%_^ 

Al-Qiftt in fUK^vJI ^b', Cod. 159, fol. 122 r. et v, Textum 
cum Codice Parisiensi (suppl. arabe 672) coutulit Defr<5raery: 



1) Cod. ^1. 2) Cod. LrS cSJUJ|. 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC, 269 

y! *J&JI jOjI l<3 „a« yiill & ^ ^ ^ 6 .| ^ d\ Jub a ,i 
.J* J^% XjL^jj SL x^ Jui Jf *JJ! ^.jj ^UJI a ^| j^ ^1 

<> ^.ftJt ^ ^_^ ^-^ 0jA _j ^^^ji vL ^ r ^ -^lj^ 
.i a, iUJU« 4^1^ ^ ^Uji j^ ^ ^JIL^I \jdU» 5 

J^l a- * *Jyb Js ("^ j^^i od~» & ^ & ^b vA x„- 
v^ls iUits J^uJI, g^U^ J^ e.jjJ. s &&il j Up Ow^ 
& AJ 5 ^Lk^ ^j^JI yj,^ x^;i 3 ^ji ^ ^ ^^^ ^ ^ 

1) Deest in L. 2) L. U 3 (sir). 8) P. L.Lwkx. 4) Deest in L. 

5) I, uXl&3. 6) L. yCLwJIj. 7) L. cr u W . 8) L. vj^b. 9) L . 

^Afi^t ^X. 10 ) L. xUUj. 11) ^ deeat. in L, 12) Desunt h. 3 v. 

in P. 13) L. *3|. H) Ilterqnc J^CAj. 



270 AUTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

Ibn-al-Ehattb (Cod. Paris., fol, 184 r. — 18G r.). Tertue « Do- 
zy o collatus est cum epitome Borolinensi (Cod. Petei'mam ?:» ei 
cum Ibn-Haijan apud Ibn-Bassam (Vol. I, Cod oiim Mohlii . nunc 
Paris., f. 42 r. ot v.). In armot. indicantur tree Co abet lite-vis 
Eh., B. et H. 



lXj^j fc^wl j&aLwji ,J, jjas'i! «iAs»^ (j*JlH q» &Lo! aXuy ^ ^u-s*- 

^U &j^ &£? ^.e ^ ioU&i »LJjl K-a^oI l^ *p» l ^-J tXotvw ^j! 
&L5 ^^ q^ iL^.^I lXJ^o ( 3 gfcj^l Jw«L> * (j«UJI BiA^c lXJLs *.JLc 
iAf! Bfcjli XPLi &iJLwJ ^JtflXj ^ JHw^L Affi v£/».kXs> J.0^1 »Jt> 

^lyJSj JLiys^Jlj Ki^ij *iAXJi 3 Jis»L>JI ^ jJutolaJI i^li-b ( 4 BiXixj 

s *S = -- 



1) Deest in L. 2) Kh. oin. 3) Ex solo H., ubi vero puncta desunt. 

4) H *jp}. 6) P et B X^.Ls*. Significatio hujuB vocis peculiariB explicata 

est ab Ibn-Khaldun (ProUgom. I, p. 248, 1. 5—8 ed. Quatremere). 6) P 

L5 JU ljj>. 



ANTH0L0Q1AE ECLOGAE ETC. 271 

U-UX* Ja,wJ! 3 wjLxJ}! q* LLOiXm.m> ^iiig vi/j^il p^l&i Ule UaJL». 
aJ .c^-itf j_jdt K«,yt .Asj LuiXJt J, Ijt^tj &Jlsa bL*k- *U,5» [»jJLci ^ 
iU> J^JUas ij busp]^ (J^JUJJ ^jjwj' s iLl^JI ,5 «LS y* *^/^ 

-bail Ksw,^ *[nxji ^ *} ^£s4 U^s «JJi &^ ; *)&<, Uj? U^ 3^ 

q£ wi^lj *uAX-« ^ J^^tolJj ^UJ! "u^j! qJ Jwss* aJJ! Jwjs 
«J^ ^U»s x^j 3 &2S&IJ ^LWiK sLgiLs q* wujl ^3 ^Jlb ^j! 

■'■''''"* 1 ,W W 1 J 

qJ cXTl ^^c ^i q, ^bUw J^Ij U^ (ei^w -gpv^ uyj* U ^t y-^l 
J^> yi» 3 ■XjLjUjI *a*%-J ttXjUfc .JLjL^I J^ ; y4 ^ ^^ 



272 AWTHOl.OaiAE ECLOGAE 1STC. 



,^yS iyw K;^ 5 iJlo i «ll< «5% liU^ 0..^ ^jJyUi KJl,^ k^LJi 

lk<J!Jk jeejp! , e ,J , ^^L* (J^iJa.sJ aJLvaS" . ^JLfcAy ,..=4,0 (JuX^E; (6i3% 

( jJ^fcXS i^aJi -w*\i" i^^SLaj «tXj ^/Sc, 8..AC ( «■* ** *?»'' -*"?*9 ( ('^a^^S* ( QT»' 

' " S - c ' ,". ' • - ■'''... 

1) Codd. (XwJi — Cf. de re Goldziher, Zahiriten etc. p. 116. 

2) Cod. ^,UyEs». 

8) Hos sex versus jam alibi edidit Dozy ('Abd-al-Wahid, p. IT). In vb. 8° Codex 
Ibu-al-.Kbatibi offert \jLmaSs. pro t>L«XL 

4) Vide hos versus ftpud 'Abd.al- Wahid , p. IT, ff. In -vs. 1° Codex Ibn-al- 
Khatibi offert (jg.j.3 pro ^^s, Versus 7i -iiltimum hemiatiebj um est apud lbn-al- 

K liatlb : : ^aA J^ kJ^AJAI »LaW .nWQ yJ*^ i.J Mi ^*5* 

&) Sio recte in utroque Ibu-Kbaqdnis Codice et apud al-Maqqari; Codex lbu-al- 

K-katiLi (3^ *>) Al-Maqqari J^.S-5. 7) Sic recte Ibn-Kh. et al-Maqq ; 

Cod. ^. 8) Al-Maqq. ^jJlc, 9) Sic yecte Iba-Kbaq, et ul-Maqq.; 

Cod. jj*. 10) Al-Maqq. igtXAas, 



AflTHOLOGIAE ECLOGAi; KrO. 273 



«AV*vJt 



vjUIax vJu'iil ^^ ,<■>«■••> L~*-J" b.LjL . i , MA,Lii Lii.i, ;...v.i" 7 ... 

l )- A _> ; Llc jJ U iiL„^ ; _i ^.^. j^ <i)Ls£ ,^1 JpLi 

Cp _ _ 

(*v— n~' Q-Ji iP - iUA«jo idJi iUAai^ c ^ t3u„su i^JiLJo! ...I ^1 tdS«,a 

si*-*^ iu Ijoy U ,A.I j^-L -ui j^jijj L^jjj *LLJ »JJj Xj __j . -stLiLU 
iUXfaJ) jxLao) (j., iJ.0 ^AvjXAt! R/c(c (^n &XjjLj adJCo Q-4^i &«sXe 

0-^ t>4J jJC^- \Ju,A.Ua;d! -q, ^l£_j"2llj . Vk JL_JUJi ^s Sidbljllj JUJ1 

1) Vide Abd-al-VVuhid, p. ("f. In vs. 2°. Codex Jbn-al-Khatibi offert &). 
■2) Cod. i^X^-„ 

Cat. I. 36 



27 i 



ANTUOLOGIAE ECLOGAE ETC. 



® ^t, &>&, fo'i Klv. ^-ipv, iLJpyiij P* A f JLlw ^iM XJuj ,9. B.,Xv n v« 

Jam q-uod art ipeuni 3ibn:jr ; afctinet, coniposuit ilium Idd- 
Bazm, \ii pvaefatio docet, in oppido Xativa, rogatu amiei qui 
Alinoriac babitabat. A git de amove et divisus est. in 30 capita: 

.,!..►,. ' I ,. . tl ■ " ' ■ 

'**IL5I If "jObIo! 'r ^\ UC L I!' y^JI || iO-Ul t. ejyJL 

■(3? i_M&aJ! Jw^as !*♦ 

Codex noster nitidissimus et unicus in Europa, 138 folia con- 
tinet et anno 738 exaratus est. 

CCCCLXII. (Cod. 27, 144 Gol., 1528 Testa). 



^oEo-c > _.. 



-. -CrC > L, * 



«Uul^\ jii^ < v lo^i ^ auctore Abu-Ishdq Ibrahim ibn-Ali 
ibn-Tamim al-Ilo^rt, qui anno 450 hoc opus coroposuisse vide- 
tur ] ) , et (ut ex pracfationo patet) dedicavit Abu-'l-Fadlilo al- 
'Abbas ibn-Solaiman , eo consilio ut dootissimus ille vir, qui mili- 
tant pecuniam erogaverat iterque in Orientem feeerat ut libros 
de Uteris humanioribus emeret, reliquis libris carerc posset, si 
hunc modo haberet, 

Tria volumina, ad tria diversa excmplaria pertinentia, bic ha- 
bemus. Possidemus itaque fere totuin opus, et magn am ejus partem 



1) Of. Ibn-Khallicuii ] , p. |a , tf ed. de Slane. Obiit anno 453. 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETO. 275 

bis habemus. Primum enim volumen (Cod. 27) , ad exemplar per* 
tinens quod, ut videtur, in tria vel quatuor voluinina erat divi- 
sum, continet 130 folia formae maxiniae, et anno 889 scriptum 
eBt (charactere Africano) in urbe Fez, ut aseervaretur in Biblio- 
theca regia Schertfi Sa'ld , filii Mas c udi. In subscriptione dicitur, 

secundum volumen incipere ab ^J&i j-i^UJI \j*J$ ^ajJjJ JiLi^Ji 

.Ui^ij */^aJ! oUa* ^ yasJI. Hoc autem caput in secundo volu- 
mine (Cod. 144, qui, anno 610 charactere Africano exaratus , 
anfciquitate Be commendat, Bed tineis blattisque corrosus est) non 

exstat; quippe quod incipit a KabLs^ t-jjyto ^ v'*^' f^ O* ?** 

Fauca itaque inter hoc et praecedens volumen desideramus. Con- 
stat ille Codex 144 foliis 163 quadruplicatis minoribus, pertine- 
batque ad exemplar quod tribus conBtabat voluminibus , nam in 

Bubscriptione legitur : yaxJI J^j J*>UM w~»^ j^j vidUJI ^ H J^H 



Codex 1528 incipit a verbis &-J ^ JS jjytfl ir^F o* **k* 

ju^LxaJj bA-s*^ LjLjLXiS'! Lo L*^> 1X2?! JjU-w ,5 g^*-* 

quae reperiuntur in Cod. 144, fol, 48 v. vs. 12 (ubi tamen post 
cr% iljtiaj additur j s^A-ii). Continet hie Codex omnia ilia quae 
in Cod. 144 leguntur inde a fol. 48 v, Multum quidem abest ut 
aeque bonum textum offerat, et longe recentior est, anno scilicet 
1137 exaratus; sed necessarius eBt hie Codex quia alter temporis 
injuria tarn male habitus est, ut sine hujus Codicis auxilio in 
multis locis legi non possit. Complectitur Codex 1528 fol, 269 
quadruplicata minora. Fol. 124 r. vs< 6 incipit caput illud de quo 
in subscriptione Codicis 144 aermo est, et continent reliqua 146 
folia reliquam partem operis; pertinebat enim hie Codex ad exem- 
plar quod duobus constabat voluminibus; nam in titulo hoc vo- 
lumen secundum vocatur et in subscriptione, praeter alia, haec 
quoque leguntur: t^LJ^i ~-*~2j> <— ''"^ y^") O a ^"^' j*-*^' i)**> 



°7fi 

AWTHOiiOGiAi; teOLOGAJi ETC. 

■ ,X A** ^^uMo^i > ; S.Xi*. a^vv',. „;.n ....... i, \«, .. .„ 

cumin! oi-diaeiu cbs«r vy!;ao uor- v ideftt.r. 
_ Alia exempli roperiuuiur k, foi^ BociL (VTj .. ;) ^ 

issiai:, l J efc>'opoi, ; Vsril! ff'-T<mf.-», ", «'!. r< ■ - ' ■ ; ' ~' "" 

I.' ■ , -sin. (i.UiiUbin.; ,,-]; Ooiiajannu, (K opridu'; i';n, 

' v l " v ' ii '--- J - (Ood. ibiii — Auiiii kilo), 

".oy^ 1 U^ ,- d ' oyLjf J.UT auofcwe eodem oi-iiopn. 

Cf. EL, KLal, V nft'i n l99nK v.' l . 

, .v. dl . ' L U ' 122Uo - *"*' °1 )HE ejuBdom geaoris s.o 

viaetur -e^sfcare. 

Code* u^, 6r .alio anMquu. et bonae notae ia duas section 
if,, 1 ™' °*\**™* Kior teste aubscripiio.a aano.792 errata 
e. , posterior* ul^um folium periit, S ed qnae .ooatinuit reoe*. 
tior maaus aupplcvit. 

Opus viu-iBsiiaom c.t, aliud enim exemplar iu catalog!, uo* 

OOOOLXIV. (God. 178 (1) Gol. p . t _ 31e)< 
Liber Biu0 tilulo vol nounne auoloris. La pnmo iolxo legitur- 

«" '""el Hb,or Um genu,, in quibllfl va , ia trad . yij , u[ ^ ^ ju 
cu.da.rn eonlabulatio^ UBIli Bmit ^^l, .^ ^.^ ^ 
bismillam, est: . ,,.^ ,U|| .ut l t i/ • ° 

'••^.cr .^ V 3^ d r i/J ^ [^ ( „ vJc . L<i , 4 

; f u • (i ^ > f.^- 1 ' ,JJ ' oh Uoiude complura 



AKTHOliOGIAE EOLOGAE ETC. 



277 



alia argumenta tractantur, quae in hujus generis Hbris traelave 
solent Arabos. 

Haec in. piiore hujuts Oatalogi ediiioue sjih ipbit Dozy, ii'ugtt. 

euni locus p. 94 J^Lall q j (jv-'— - ....^iiJi (1. ^>) ^ £*■&$ $ 
_ , ol.-febM. , J-41 wjI.JCJOI U.^\^l-a,6 i^jsU, uncle patei nos 
hie habere opus no turn eelebeniiui arlitifihib al-lsmthdvl (j hi)?.), 
aut pofcius, ut pro'babile est, compendium tyuy. Oollato indigo 
capHum apud j?liigel in Oatal. Codd Vindob. 1,3-12 pn.tet Oodiob 
nosfcri initium oadere in media seotione octava v ,,wlxiL o-cI^j' r 
ywJlj, ^J! 3 v^aIjjaJIj,; ultima Codicis sectio est, ut libri majoris, 

Codex, charactere nestaliq bene exaratus, anni nota caret, 
Al. ex. Vindob. 369, 370; partes Berolin. (A.hlv.) 1116, 1117, 
1118 (compendii pars); Mub. Brit 777, 1094 (pare).. 



OCOCLXV. (Cod. 70 Gol.) 



Notissimum opus anno Hidjrae 1289 Cahirae editum c. i .^y* 

4,1 J'f, auctore Abu-Bakr Mohammed ibn-al-Walid al-QoraacM al- 
Fihri at-Tortuschi Malikita, qui etiam Ibn-aU-Randaka (^ Q .J 

)dSlj) dicitur (f 520). Capitum, quae 64 numero sunt, elenohum 
dederunt von Hammer Wien, Jahrb., 81, Anz.-BL, p. 33 isq. ei 
Eliigel in Cat Yindob. n. 1847. Cctemm conf. quae de auctore 
ejusque libro monuit P. de Jong in Oatal. Gudd. Or, Bibl. Acad. 
Reg. Scient., p„ 197. 

Codex anno 667 bene script:: est. 

CCCCLXVL (Cod. 354 a Warn.) 

■ Alteram exemplar.. Codex bonne notae est.ee aniiiquus , Bed 
annus quo desoripfcus est non memoratur. 



^8 ANTHOLOGIAF, ECLOGAE ETC. 



COCCLXYII. (Cod. 2073 = Amln 350). 

Tertium exemplar. Apographon recens sordide exaratum et 
fine mutilum. 



COCCLXVIII. (Cod. 354 b Warn.) 

Quarti exemplaris volumen posteriua, quod incipit a capite 
33 'o (kXjAjsTj ^Jl l^sS g) e |; pgrgit usque ad medium caput 
64'um ubi abrupte desinit in medio apopthegmate. Fere 7 paginae 
ultimae Codicis 354 a in hoc desiderantur. 

Codex eleganter exaratus est in usum principis qui vocatur 
J**»H JJ^V ^.^^ ^^Jl ^j^ ^j U .| ^ vLa _j 

iuAaJjl wCUU ^ ^jjj o ,y^j| (8ic) j L ^ t Anni Qota deg8t> 

sed Jeschbek ibn-al-Mahdi qui fortasse intelligitur anno 887 obiit. 

Alia exemplaria jam enumeraverunt de Jong 1.1. et Pertsch ad 

Cod. Goth. 1878. Add. Constant. (Koprulii) 1285-1287, p. Ioa n. 278. 

CCCCLXIX. (Cod. 1526 (17) Testa fol. 200-274). 

V"*- 5 *" 3 " (j^L-A_J^i Xi^iij ^l^^l ^.L^*, compendium operis 

Sir&dj-al-Molulc factum ab Abd-ar-Rahman ibn-Mohammed al-Manili 
al-Azhari al-Micri, eodem qui totum Codicem nostrum 1526 inter 
annos 1172 et 1178 exaravit. Opus divisum est in praefationem , 
44 capita et conclusionem, sed praeter praefationem Codex noster 
non nisi 15 priora capita continet. Auctor testatur se opus at- 
Tortusii additamentis nonnullis magni ponderis adauxisse. 

Autograpbon 74 foliorum crasso et festinante calamo scriptum. 

CCCCLXX. (Cod. 379 Warn.) 

Jj^ £a?j auctore az-Zumakhschari (f 538). Operis argumen- 
tum exposuit von Hammer (W. Jahrb., 63, Anz.-JBL, p. 2 sqq.). 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 279 

Codex anno 867 exaratus est. Alia exempl. : Paris. 250, Ms. 
de St. Germain 90; Mus. Brit. 728, 1124; yon Kremer 192; 
■Bodl. (Uri) 381; Berol. (Ahlw.) 1119 — 1124; Goth. 2133; Mus. 
Asiat. Petrop.; Rosen, Ms. Ar. 104; Constant. (Kopriilii) 1268 — 
1270, p. bA, n. 276; Schefer quoque Cod. possidei. De com- 
pendio c. t. Jr-j^Si /e—*_j. jy wA^ui! .L r i>'3' (jet,, cf. Pertsch ad 

Cod. Goth. ii. 2134. Alia compendia ipsius auctoris: Mus. Brit. 
729, anonymi Yindob. 376, tertium c. t. ^oJ! S>\ Berol. (Ahlw.) 
n. 1125. 

CCCCLXXI. (Cod. 415 Warn.) 



n wLiJI qLrJ)5 ' v*X"^ 0^-' auctore Abu- 7 )-Qasim Moham- 
med Ibn-Ibr&Mm ibn-Khaira ibn-al-Mawa c ini (,_^.^E^._il) Hispalensi 
(f 564), qui hoc opus anno 559 edidit dedicavitque al-Mowahhi- 
darum Imperatori Abu-Jaqub Jusof hujusque fratri Abu-Haf§o. 

Liber divisus est in septem capita, martaba dicta, quorum 



tituli 



sunt: j^^-wJI i3>U«* i' ' Liu."^^ j.*JJi -s^^' *-!••>/* J-3^' ^Vtl 

.. o . 

s 



Lf j u£a*aj Uj ' Li*^ .l**^l jUxi>i &>jy> wuLwJIj « <-yJI j*-^ 

Codex noster est nitidus, sed refertus mendis et lacunis. Pas- 
sim integra desiderantur folia et finis operis deperditus est. Ultima 
verba (in regno Hischami I 1 ) Codicis sunt: fc-*-jl ^1 Uyj <->£ # 
wLaJI ^J! ^j^jjl lX_*_c, et custos paginae est ^6yjJi. Saeculo 
decimo sexto non antiquior videtur. Alium Codicem possid'et de 
Gayangos, ex quo caput de Abbadidis edidit Dozy in capite 



280 

AMTHOLOGUE ECLOOAE ETf). 

. J - l .»., p. 1—4.) dn aiicf;ore fuse egit. 

OOOOLXZU. (Cod. 2098 = Amin 870). 

^ ^'f aU ° tere AWM «« S a,na ibn-Mors^d ilm . 
Alt ibn-Moglid ibn-Nagr ,7,«^ „^ al „ EJn4llt , 
libruiu ],i, verbis describe ■' - • j? q " em 

T)o B «Hl«f. ^ x,ereubour «r qui alteru* Codicen. 

poandet: »moriographie des batons celebres dermis 1„ , 

vieini se . vit c 2i;r w roseau sur 3equei °-- 

fflfl , ?mw r appUyer BOn C01 'P S ^ancelant" (Nouveaux 

melanges onentaux 1886, p. ng) ^"i-veaux 

B-ocens apograplion anno 1094 exaratum t„,« r v • • 
rnultis locis caret. exaiatum punotu <hacriticis sat 

CCCCLXXIII, (Cod. 342 Warn.) 

-yji ^ j .^ e ^ () auctore Abd „ ar . RahmAn ihnm 

Nacr ibn-Abdallah, qui j n „ ni . m ... , 

(t 68., k„ne lil)mm 1 c ipsit To/n ''" r Mda ° Sa,aaioi 

£ 6 r:i;:: t a r; f Abu -'"- i,adjib -*— ^ 

ah*, T .. g H n i:\TluT era ' AMal - Q4hir ita - 

On II 82 ubi »n ; Se <™<lun, Zenker, &•«;„„,. 

", p. Si, ubi editio bnjus libri anno 1841 K„l,Iri „ a- 

**'. «*' e»set AbdaHah ibn-Abd-.e-E h,i 8S6 

ZXZ2 KhA w - p - -— ££-~ 

Exemplar alteruro apud Brill (Houtsm ^ 7P. , m 

«**. e st Ce d . He,e ffi e, 285 , ^^^1' ^ T "°^ 

c l"X? £ £r?.'? um z * nui opuscu,um "' ■*•**» 

initio a,iUjl V U/, ln fill0 ^uj, .^ 



AKTH0L0G1AE ECLOGAE ETO. 



praeier Ion gam introduofciotjem 8 capita de iio quae opem ferunt 

(*j ( ..L«ju»j U.a») 1°. ^,UJI S L yju«ji f}-~-s~, 2°. »^U»iL, tKA'jjl ^Jv-Sj 

3°. C) UIJ! v ,-.l ( >, 4°. u .n.U! ^ >, 5". ^^ D K» c >, 

6 , >j^<;,va'! ,.,j,v.'.::> ( .X«..e, 7 . &-/A't;< ; /AJ! ..^/,'.'.:>' ^=»p, 8 . ..^ ',•.■.:> ^,,_r 

Vs'%S\. Hinc jam oritur siiRpicio necessifcndinon; certain interaedere 
inter hoc opuKculum el illud quod supra (n. OCCCIJ) defjcripfcum 
est, Codicihus inter se co'Jlatis, appa.ru.it rem sese ita habere, 
■Li belli, nempe <\jusdeni, quorl Codice 755(1) continetur, hie ha- 
bomua rodaoljintem paululum abbreviatam, De auctore ex nostro 
Codiee 'nihil doeumur. 

CCCCLXXIV. (Cod, 315 Warn.) 



O £ 



?b vj>,3! auctore Abu-'l-Haddjfidj Jnsof ibn-Mohammed al-Balawf, 

vulgo Ibn-aS'Schaikh diefco. Fuse H. Khal, (I, p. 405 sq.) loquitur 
<le hoc libro (odito BulAqi aimo 1287), cujns disponitio satiB sin- 
gularis est, sed aetatem auctoris non indicat. Noviraus hano 
moutiono qnnm ipse facit magiBtrorum suorum. Sic I, Ia dioit se 
anno 562 Alcxandriae loctionibus celeberrimi as-Silaf! (f 576) in- 
terfuisse, Oriundus orat urbe Malaga, ubi inter alios magistrum 
habuit Ibn-al-Fakkhar (I, f). Makkart I, 1o paen. versus ejus in 
honorem lmjus urbis memorat. Simul cum hoc libro scripsit opus 

(I, v), quod etiam recepit H, Khal., sed cujus exemplar nullum 
superesse videtur. 

Codex noster, in duos tomos divisus, anno 1005 exaratus est, 
ut legitur in subscriptione. In folio primo haec leguntur: &aX$Cx*J 

v„Ju^»' *Anj (j» «..£*• £..*„*• g, 5w,*ait LOwJb iAaaw-j LyVsIs ^Jjj oU=* 

j?^ ui'bU Kiii B.uXii -yjJU. 

Alii Codd. praetor num. seq.: Bodl. (Uri) 465; Alger, (p. 13); 
Constantm. (Kbpriilu) 1215—1218; Brill (Houts.) 82. 

. Cat. I. 86 



282 ANTHOLOGIAE ECLOGAE BTO. 

CCCCLXX V. (Cod. 2121 = Arnin 402). 

Ejusden; libri alteram exemplar Bed tantum volumen j>rui6 ood- 
tinens quod explicit p, !/. 1, 19 voluminis II edinonifc Buiuq, 
Codex anni nota caret sod antiquus non est. Sunt 2^8 folia, 

CCCCEXXVL (Cod. lS16 = Amin 85). 
^1 j.U^i vioiXs> y* Bls&U ^La-fctj ^U.P-I 3 :wiooL*-l *ji *jj> 

L5ji;^ (i'^^wJi 0^«^ ( ^_j .ya.U ^Jai! ^j! *Ui'l ^_j «A»^" ,jC_j 

Jj.fi. aUI Ufi (_gOjJJi O^"! xotf *l&jl 

Vixit hie as-Sam'ani Baeculo secto quum pater ejus Abd-al- 
Karim anno 562 mortuus sit. 

Codicem exaravit ipse al-Lobudi anno 867. Sunt decern folia. 

CCCCLXXVII. (Cod. 300 Warn.) 



■ tij(rf ) 



o'^aa^aJI ^s uil^/iM ^j'jJ^ ^b^t ^L&^l ^blzL^f ' [&>, 

Nomen auctoris additum non est, et ex illis quae dicit H. Khal. 
(in voce <j£kj>i\ ^L$Lx), non patet quis auctor Bit hujus libri, 
Bed certe scriptus est post Tza'aliblum (f 430), qui plus semel 
laudatur, et ante annum 618, ut ex subscription apparebit. 
Praemissa doxologia satis brevi (cujus initium est: ,A_k_j LI 

"ij^ls iUli&JL dsy^tt <bL*Jt 5 bJsJL. c^ult jJLSI Owf), opus in 

tres libros diviBum est, quorum primus, ^bL^I ^LXc LsuJ! 

v'^l q-^L^j, haeo 12 capita (^*ai) continet: J^js e*JL ^ I 



ANTHOLOGIZE EOLOGAE ETC. 283 

& W Jftl v bT 3 f L*k!l r L*_W j, ti -^jl L^ j, i. ^LJI 

& B^i.'tflj Xajs^asJI oy^^ J->3 jc M\ J, R^>'))l 

Liber secundus, ^^ ^jUU, .j^Li^t ^L*^ a _ £ . ^jOJ! , 

11 capita continet; LuAJi iLwcJwo J. I* oUJi *^-w 'iLaJk* J, 1 

_j/X!l K/oA* ^ 6 L^JI sl^lLc j f ,j^su*JI fj ^ T Lg. 1^-3 

^ A 0^*41 j V UlLOI aJsJw* £ 1 (''SlJLjJI j, e^L^! 3 

'<*.^aJi sya^ Jtti Sj^r ^ ^ji J, it tjL^^! 3 

Liber tertius: £aU^ C) y» £ olfcc^XJl v^^ v-ilj^l £j'Ou, 
est anthologia poetica et continet 4 capita: Jb_ii v^a-A^ ^_i I 
Uf' ^ 'ij^J AAAM.JI Jy^oi ylw 5 b^Ij'L, £O^I v^flj £ f Xc^lJle, 

♦ ■.«^^>-vi! U s JjxJI ...£ f iL^UJI Jftt, l f %l 3 .^Ij ^Ul 0L03I 
Absolute libro tertio haec subscripta sunt: \^oJl.I^ vj>^' ^ 

o^ ^^ ■U^.'j-.ft-AS q<* t y ;; A»Ji 5 viJliJt ^ a_Ax0I IiX_p ^ 

v-JUH ^^1 ^j A*^° Jc^^ ^V^ 1 ^ <J^ 'iiSUXwj y^xs. Turn 
sequitur appendix : JL^^L ^jL/J! 'vJLs^Jtj V UIB IJcJ» ^ »J>LJI 

Codex pulcherrime scriptus 56 folia formae maximae continet, 

CCCCLXXVIII. (Cod. 2102 = Amin 381). 

V 1 ^ vL^ auctore Madjd-al-Mollc Abu-'l-Fadhl Dja'far Ibn- 
Schams-al-Kkildfa Abu-Abdallah Mohammed (f 622; , cujus vilam 



1) In conspectu capitum false f[^JiX\. 



284 /WTJSOLOGIAK ECLOGAE ETC. 

deaoripsit Ibn-Khallikan n. 138 apud Wiisteufeld. Neque apud 
hunc neque apud H. Ehai. inentio hujus libri fit, sed tituiut in 
praefatione legitur. Dividitur liber in 5 capita quae continent: 
l™n> j&\ ^ x,£t ^ v ^Uil ; 2^ JyaiJi x .L^;,i ^L' 

HO^i Jli/Jll CA,ol cA R^y ; 5tum o'.*^! ^.-fl * Ui^k;. Dt 

jam ex hoooe indice patet, opus magrii pretii est el insupei- ra- 
rissimum. Incipit: l ^_lL«.J! ^ jdJ J,^JL e t post doxologiam: 
gJI &*&> iLj* U^v« Aiyi-tj U^q pbUii w^uJi U juu 5 . Codex 
satis eleganter scriptus est anno 974. 

Alterum exemplar apud Brill (Houts.) 78 (4). 

CCCCLXXIX. (Cod. 30(1) Gol. fol. 1-55). 

Quaedam opera poetica et prosai'ca (prosa ilia ornatior est) Abu- 
Zaidi Abd-ar-Eahman ibn-Jakhlaftan ibn Ahmed al-Faz&zi (f 627), 
collecla ab ejus discipulo, fortasse ab Abu-Bakr ibn-Saijid-an-nas. 
Cf. Makkari I, oH, 61.. 

Quandoquidem hie Codex, quem unicum esse verosimile est 
titulo efc subscriptione caret (nam finis desideratur), accuratius.de 
eo exponendum erit. 

Quid contineat, patebit ex praefatione quae post doxologiam 

gsJt «*jib>. j^c) incipit his verbis: IlX_S> «Ua>jI ^Ij o_*_j Let 
wolDI 'J^toUJt *u«J! U^ r bU- ^''^Jl ^_Sj U XU> sjJl 
oy^s **£^LJI jL^I ^fckau « J^UJI JL*J! £ ^l ^Uil j^| 

<vh^' s^j'-/j M" jij o» «*u> .jJlbi ^ iL...;ur- : /-«vXoi. 

gJ! "«-«£Uil j^JI vJUu u/ ^j. Abu-Zaidum adhiic inter vivos 



ANTHOLOGIAE BCLOGAE ETC. 285 

fuisse quo tempore ejus discipulus hoc opus composuerit, patet 
ex verbis sA-o! &)JI f^^i\ qua vero aetate floruerit, patet turn ex 
loco noBtri Codicis in quo annus 601 commemoratur ] ), turn ox 
vita ejus quam scripsit Ibn-abKbatib 2 ). Hie eum vocat Abu-Zaid 

A.bd-ar-Kahinan ibn-Jakhlaffcau 3 ) ibn-Abmed ibii-^J^o al-Pazazi , 
traditque apud varios praefectoB (H^) oum katibi munere i'unctum , 
familialiter usum esse prinoipe Abu-lshaq ibn-al-Mangur ejusque 
fratre Abu-'l-'Ala (banc ob causam commemoravit eum Ibn-al- 

Khatib, 5£.blj-i. Jwio ,-**ji jJ^laJ! v^L^Lw! U^XxipLj^); deinde ab 
al-Ma'muno, qui ei infestus esset, ex Hispania eBBe arcescitum , 
Bed in gratiam regis rediisse quam mense Scba'ban anni 627 Ma- 
rochium venisset *). Addit, eum mense Dzu-'l-qa'da ejusdem anni 
diem supremum obiisse. TeBte eodem biBtorico, Abu-Zaid scripsit 
sequeniia opera: 'K^-A-il oLkxilj ' KjlXPJI ol_-Ciot.il .xJ'UjiiU 



1) Locus est hie (p. 42 vs. 15 sqq.); *IJ' Aah jj' .~*ac£W' J£ic]jjl |M»3 

a! .tXXw-J mJT.3 (jmJLs^ 1 L-g_) ^»Xmu I.IslwI 431 l\-j— c ^"S ,__^-^. 
Ji <J.xj iJJLi H^r-* &>4% j^^i '*£^j ^UamJ! ^^b- ^ zLxSI 

2) Cod. Bibl. Nation. Paris. 867, fol. 147 v.— 148 v, 

3) Litera 1 in Codice fathd instructa eat; supra vidimus, in Cod. 80 literam a 
eadem vocali instruetam esse, et omnes vocales huic nomini proprio additae sunt in 
praestantissirao Codice Abd-al-Wahidi; vide Dozyi editionem p. W\ et frA. Abu- 
AbdalLah Mohammed ibn-Jakhlaftan ibn-Ahmed al-Fazazi, de quo ibi sermo est.erat 
sine dubio frater scriptoria de quo agimus. 

1)*v iLUv mjLajLw Lgi ^J^S^fA J^fi LtoJI <->*.$ ^jfjr* *■*££>•'■■'■■'..'■ 



280 



ARTHOLOaiAE ECLOGAE ETC, 



Ju^jJL Of. Cod. Escur. (Derenb.) 404. (5 et €). 

Collector teutatur, se varias Abu-Zaidi scriptiones descripeishp 
ant ex ipsiuc aufcographis, ant ex libellis, ab iis, qui Aou-Zai- 
dum audiverant, conscriptis (sperabat ui- Abu-Zaid has scripiionef 
inspicere et corrigere vellet) J ) , addit, se has scriptiones eoliegisse 
rogantt Abu-Ali al-Hasan ibn-Mohammed ibn-Hascbim al-'Abdari 
ai-Mahql ..-.(^JiluJi, ex urbe Malaga), aequo librum in tres sectio- 
nes (pW-J 1 ) divisisse, quarum prima (p. S— 60) agat U, l\S>;JI * 
UJaJj lyJ ju vJU&aj, secunda (p. 60— 92> iLxJl^bM JJuJi ^.s, 

tertia (p. 92— 109) _ c B^LmJI ^ (1. nJiLbLs?) jJoHs* ^ 

fc*x-JiA_j vJIUj Lo 5 st^x^l. In fine paginae 109 hoc opns abrupte 
desinit; primo quidem obtutu putes illud continuari , nam custos 
paginae respondet primae \oci paginae sequentis; sed additus est 
hie custos paginae a recentiori manu, et inde a p. 110 incipit 
fragmentum operis Ibn-Habibi, U*JI. *-*-a*o dicti, de quo infra 
dicturi sumus. 

Nullibi commemoratum reperi, quis ex Abu-Zaidi discipulis 
(qui etiam (p. 8) Abu-Bakr ibn-j.***? tamquam doctorem suum 
commemorat) has scriptiones collegerit. Sed Ibn-al-Khatib testa- 
tur, Abu-Zaidum duos habuisse discipulos qui prae caeteris hoc 
nomine digni essent eoque appellari soliti , filium et Abu-Bakrum 
ibn-Saijid-an-nas (^UJI <A.a_« ^J). Fieri itaque potest, ut hie 
(nam de filio Abu-Zaidi ne cogitari quidem potest) collector ha- 
bendus sit. Quidquid hujus rei sit, omnia Abu-Zaidi opera nostro 
Codice non continentur , nam Ibn-al-Khatib tria descripsit poemata 
quae m eo non exstant, quorumque argumentum satis ostendit 
ilia non exstitisse in paucis illis nostri Codicis foliis quae deper- 
dita sunt. 



1) Pag. 2: »1a «xotki aJuI^ f.Jixbtt' a * LXJ> ■ «>4# x3 ^ '^3 
0^J JaMx a^SL^ uidzujo J^c ju£ OtX*Act 5 ' sJas> ^ ^Jju U 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 287 

Codex minuto et nitido charactere Africano exaratus est. Pag. 
65 quinque tantuni versus continet, reliqua ejus parte vacua re- 
licta; vacuae quoquo sunt pp. 96 et 97. 

CCCCLXXX. (Cod. 287 Warn.) 

« ^Uxo^ ^i-oi olj ' .^Lu'bM »jf«-s» auctore Amin-ad-din Abu- 

" a 

'1-Q-hanajim Moslim ibn-Mahmud as-Schaizari 1 ) ) qui hoc opus 
dedicavit al-Maliko al-Mas c ud Qalah-ad-din Jusof ibu-al-Malik al- 
Kamil, ultimo Ajjubidaruni in Jemana anno 626 Meccae raortuo. 
Of. Ibn-Khallikan n. 705 , Johannsen Hist. Jemanao p. 154. Bditum 
est opus post annum 622. 

Hie Codex pretiosissimis quos hie habemus annumerandus eBt. 
Opus enim quod eo oontinetur et quod H. Khal. inccgnitum fuisse 
videtur, summi est momenti; Codex antiquus est et unions in 
Europa; disseruit de eo Rodiger in Zeitsohr. d. D. M. G. XIV 
p. 48y seqq. 

DivisuB est liber in duos tomos. Post doxologiam (cujus 

initium est : u O^-j LI JlJuLj! < iXju^UJ «X-a*^- *U. iX-*il) et 
praefationem , liber (v^) primus , _Oyi' & , constat decern capitibus 
Or 1 !*-*') j quorum quinque carmina , (horum plurimis scilicet anti- 
quiorum scholia addita sunt) , quinque prosam continent. Idem de 
reliquis libris observandum est. Decern capita libri primi sunt 

haec f. 4 v. : jJ^i ^U>l f. 8 r. f ( 2 ^iibU ^U ^ gX* & I 

^ j Jii*^ f. 12 r. f *L!i Jy^ 5 I j^ 3 \ J^l ^t Q i ; St£o 5 

_tu-w J^lsJt tiUlf ^Jj gj^t (jjJa^J J^S f. 13 r. f (»itL>l 

& f. H v.1- p* «>uuJI Jj>! 0^ ,3 (^r&I^JI f. 13 v. o qjJJ! 



1) De anctore cf. Ibn-Khallikan vita a, 309. 

2) Ed. H. Thorbecke anno 1876 (Morgenl. Forsch. p. 233 sqq.) 
3)' £d. M. Th. Houtsma anno 1878. 

4) In conspectu capitum Cod. ut vid. f J^j l a^., Obiit anno 668. 



ANTHOLOGIZE ECLOGAE ETC. 

1,(1 ^ i » i 



^ S ^llii f. 18 T. i ^ ^ ^| ^ 5J , 

. » t »— 

^-ft-^-i goA_* J^'XI! ^ L,j! J, f. 20 v. I. .> . * !f 6 

Liber Becundue , J^l ^ , haec capita coufcinet: ^ (>i f. 24 v. J 

*■*; <$ o? j*> ^' ^ ^ f . 26 r ; f j^ s ..^ ^ 

*» ^ ^ f. 29 ,. f ^j, ^ fi 21 v ; r ^.^ 

^ «L4 ^ f. 88 r. 1 JUb a , ^ R^l 3 3 f. 81 v. d 

^ H. ■ v c^-*-* 1 <j>^JU, *a-JLfU iLjL* jjt 

<y o^i ^ ^ ^ ^■■^^, f _ 38 t< a ^^ 

^a o. u, ^ r ^^j| ^ ^, ^ f39v _ 1 ^^j,,^ 

Liber tertius, jUartf y : ^ Q , j^, J^ ^ . £ 42 ^ 

f. 47 r. r V> J ^ ^ ^ ^ ^^ ^ ^_ ^ 

L^ ^ ^i ...C-i^uaJ! d i ^ j^ f . 50r . f ^ ^ 

1) Pro oL^Jt ^ ^ ut observavit Rodiger. 

2) In conspectu capitum perperam est ^c. 

3) Diwan, ed. de Goeje, p. \^ 8eqq . 

4) Cod. L^ et U^. 
6) Cod, jUTI. 

6) Cod. pleramqoe L^^J|. 7 , n,,.^^ n lfiB ^L^jjj^ 



AKTHOLOGIAE EOLOGAK ETC, 289 

f 54 r. a ayadi (^Je .Lstel f. 53 r. v ^yaUJt ^qU$ q^jwXJI 
l_f*- jjtr*" jL*jai>- ..j£ j>j J> v^,U.£>. LL .^SiaRj i^juXXj! \*JupA 3J' . ^.a;*; 

Liber quartus , 4jJI J, : (J^ 1 y-, qJ Qf>j < ^ J«asJ> f. 59 v. ! 
i. 61 r. r y^S yjww ..^jiAJI lXwu Kj^«j' ...juXJi lXm»I ...j> wji^>- f. 60 v. ! 
^UjLSj y.Aa^il (^5&ie SO .(Afi ..jjjk_JI U»a£!aJi J«- S>\ .Jitf, te^ij^ rj^ 
f. 63 r. 6 ar' qJ y+A^ ^-JiS! ^ ^1 ^jtojjl vJLj^UI f. 62 v. f 
LI tjj-sj JiUaJ! f. 65 r. 1 ( s IiXuk^m »b>l ^W 15^^ u^^ >?' 
, r .co,JI i^fL-i^iiJi f. 66 r. v JkA&ftJI ^.j! iuj! .^e {^^JCjU^LS' U ^Ju! 
«U_<J: ^Jli' .JkJj ^yj *L^l£JI ^1 ^j! f. 67 v. a ^ jLaJt ^y 
f. 69 r. S. iLJL^JI ^ ^j ^Jlsjll f. 68 r. 1 LSj^-b oU Jw"s 3 

Liber quintus,. s L^.fi! ,<-s ; ^j>j_i_Jt ^£\£j _.j„_> f. 70 v. I 
Kh\*\-.A ^i A*^ q-j *^L$> i,l JjCoLaJS ( -jtolfiJ] J.^v*« f. 73 r. I 1 
J5' ^ XL*, f. 76 v. f ^aa^- ^ > ^j ^^sJi f. 73 v. I* 1 Syjl 

- cj - ) 

_jC*-wj ^_J (j^_jlS ^l*i! ^JM,4-w JLJLw. f. 78 V. 1 «JiJ fc^O *^^3) 

f. 81 r. a Lf *a^aAl\ >?H^ GiW}-^ lJ^-xIS) SoLwIj ^1 f. 79 V. v 
sJLw. f. 83 v. i. «ou qj y^-«^»- jj! f. 81 v. 1 *LjsuiJ| y^jt ^i 



IS' 



1) In conspecta oapitum male m*«jS. 

c _ 

2) In conspeciu cap. male IlXrjw. 

Oal. I. 37 



290 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

Liber sextus , o^y\ J, : ^.s-ULil *JJi tX^c ^ J^ 1 f. 86 v. 1 
l),^r oi y- {Jl X^ ^ L^bpj ^Jt *Uap ^ J*^4 £*k> f. 87 v. \ 

^ 1:^%^ _^ iUki> t 90 v. f tX^jii £ id^LXsJI _*j! ft 89 v. !' : 
i. 91 r. 1 ^UaS? 1 ^j ^iu f. 91 r, c i^»-^ *>!!' ^ v*-^ 3 i3' ry^ 
t^jtSr' J^f^" jKi'~- j'4' £ 92 v. v pbj) wt^^s* j^j ii^ 'j»* 
d -j iX*s# f. 97 r. 1 vJjuGI lj^ vjjjjl iQ^I j^yi f. 98 v. a 
fc O^jJt j ^M eoJ.^ f. 97 v. <♦ Jjt^Ji ^^i 
Liber septinms , wJ^ s £: ^kJ\ ^^Ju* ^1 *^LjuI ^| f. 99 v. 
f, 105 p. f J^jJ! ^L^o f. 104 r. r ^Li^JI j,| ^ f. 103 r. 
waa^iJS y! f„ 106 r. o xo'Lrj tX^po^l &!Ls> ^i w^*% qJ u-^la 
f. 108 r. v ^Lotf! '^1 J^ w.i'bu ^^bai) f- 107 r. 1 (' JUxJl 
f. 108 v. a wyLO s!^ q, XJLJfl ^li o^4* Ju^ ( 3 yo _^-J 
f. 110M ( 4 J^oLJt ^,^1 j^l ^jjl i\ ^LiiJ L ^UJt xJU ; 
^jLoit f. Ill r. I. igAjJii LwLo»- t-AJ'Liu ^5*^1 (j^£ qJ yy*»2=0J 

Liber oetavus , &jLxJI 3 ^it &: ^ <A^I ( s yo _^l f. 118 r. I 
jfiSza^M,} ^_j t _^_jg (i,Lsdi ,j*»+*« f. 113 v. P ^Cj-jyLAaJi iX*jS? 
f. 116 v., f ^_^J! ^JUii Q J. ( 5 J^wJI ^1 JcUU £114 r. r 

1) In edit. Dieterioi p. v'a . 

2) In conspectu operis ^Lj&St. Cf. supro (I, 184.), 

3) In conspectu male inseritur ..j, 

4) In conspectu 4.AJI ^ j^xJi ^j^pJ' ^ QJ>Xlt ~bU> ysLJI (iUJj 

6) Sic in ipso opere, in conspectu ^j^l. An idem sit qui celeber Abu-Bakr Mo- 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 291 

yj, f. 117 v. 6 w(cJJI £ JiU^ 1 f^^j- 5 ' ^ iW*^ jytoLiill. 
j^JJUl ^"5(1 ^Jw> f. 138 v. 1 ^.«**LcJt ^ 3 qJ q-m^ iX*^ 8 
f. 123 r. a ^jCil ,^ ^ 8,5-«>iwi f. 120 v. v ( l ^*JL KJ'4^5 
yjl f. 126 v. 1 f Ma^it ■£* &j ^ys- U, ^JbCw'tfi lXa^- ! qJ ^^ 
*JL^ f. 126 v. I. ULUsJJli O^ 1 t^'^ 1 ^^ CT °^ S ^"^ 

Liber nonus, j*^' 3 : 0^ ^ ^ /^ (5 f- 1*1 v - 
Ju*^ _^l f. 142 y. f ^LfiJI .(» gC^' UV^- a* ^ O^ 7**^ 

Jux J.I) -iuLSxtl ^ o^/Ji i 8^ f- 145 r. P 5oLxi3l V U«! 
Uuo 5 i ^^sS iJLv, f. 146 t. f d^l ck~^- O* '■ X ^ ^ 
^j^fiJI oy^ ^1 jju^ V U£I oJj^ 8)^1 f. 150 r. o *L*jJt 

\^\JL<Jt /jj^H ^ yyu iJLw, ' "f. 155 r. 1 IN 1 £U« cr .^1 yfr-fc 
^1 y^JjJI *jSvJU f. 159 r. v A_s^vJ' ^^> ■£ sL «^ l* 3 *^ ^ ! 
£162p.a >a»Jdl <j LfrAr^ , ^* jSU CT* v^ ■ O^ f^' ' ' J *^ - ° 

. JuJS ■■«£>,t f. 167 V. 1 *UixJ! Jwjjlst 5 sUXil UUJUOJ Q* <Jjj-*^\ 



hamraed ibn Jahja ibn af-Qaigh, vulgo Ibn-Badja dictus (Ibn-abi-Osaibia II, IF, 
Maqqari passim) afbrmarc non ausim , sed probabile videtur. 

1) E Maa'udio VII, 32, 197 aliaque excerpta. 

2) In congpcctu tantum falso Jue? ^ii , in titulo ipso etiam falso^a*> ^o 



- 192 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

^Lx 3 «U) v ! ^ f. 173 r. I. a^JL L k <JI "^^H v" , ,„! 
Liber decimue , , Gv C;j! 4 -,„.,, v! . ,,11'i v e tar 

£ 181 r " r o^ 1 ^ *^ i« u-JL a . L^' bj^s J^xjn. 

,S^Jl f.l82r. |» ; 5/0 ^| /^ D ^JJ- iJ ^j^^^u 

*H> y^ (jr J-Ji f. 184 t. 6 (» K^ui ^1 J,! ^ j a i^.3 
-J*- il J-toUJI ^UJJI UU, f.l85r. 'I l^W 8 yC £ Kiuu^ 
Mi>! J^» J^ ^.Ji 5 ^J| £ ^^ ^^| _J^ ^ ^ 

L^ ^ jji ^ ^y ^ ^ s^, £ l86 ^ ^ ^, 

i aJ^JI ol ; t tot KJ^u ^ ^^ ,ii *_*>L>, ^^ Bj _^ 
3' a? ,> M>> f- 187 r. a |» A f ^ ^ j, ^jjy ^|^ 
^5 j^ L^ -B,Uf f. 187 r. 1 r UJl ^l 8; ^ j^ ^ ^ 
£ 188 v. !. *a* .^ ; ,uU *1R -XT, ^^Jl ^iU ^U! y*JUI 

Liber undecimus, j^l 3. ^ ^JJ^ ^ ^^ { m ^ , 

^isjj kju, f. 191 v. r ^ ^ jjj^, ^ b ^ (4u ^ 

f. 192 v. r ^ ^ ^^ oIlX ^ ^ ^^^j, ^ s .^ j^^j, 



o 



6' 



o- t> 



1) Hie qaoque in conspectu ^iUsJi. 

2) In conspectu ut vid. Xjuj&jZ. 

3) Mas'udl VI, 234. 



4) In conspectu male (J&j£>, "d. Ibn-Khallic. n. 684 et JSf 0^/5^7* p. |f«| . 



ANTHOLOQIAE EOLOGAE ETC. 293 

£L_^liJ! ^1 ^pj! f. 193 v. f ^X_A«Jb *-£-*fc>.5 b' Ub ^t tX^su 

im £ o IS ■ v* H i i i it 

J*e jji f. 194 v. 6 -^l qJ jjjk' j*^ *£*«jh (J^4- _^y°' ©' ^^ 
vjuyij! &JLw, f. 195 v. 1 f.J" KJ.^ J, ^L^-^IL' ^^3 «jJwe J^s 

,j, ^5 &jJ' is.U^J! Bi^j,sj «.£<L^i .*.&J»J ^ .yjtA« r-s?«y' >i {S^J* 
qjIj Oijj*!' j>l£> ^ A*^u ^.^UjS _j,j! f. 196 r. v wu^l KxiJJt 
f. 197 r. a 't&>[zS X*l3 ju>L> 4»aA^J3 ^A.s, ^ J&s* -J^r ^j*^ 1 
*Li=^JI ^1 a j| f. 197 v. 1 ^s-LaoSI $S& yi J**<J fJj& _j.J» 
& /oblXJ! ^jL>^ slX.r/*wo ^y 3«*s j»3» f. 199 r. '. 
Liber duodecimus y>JjLtt J, : yfeUCsjj t5j^S4 v^A-txd! f. 205 r. t 
Lf^r J^UJI ^ytoLslI kJL^ f. 207 r. f eAiit UiyS jv^o \jj>2 y&'&s, 

iJJI «A^£ g-ji iX~) ^c yai *JJI jcl ,y>XJI ,-^Lao y^UJi u£Ul ^ 
f. 210 r. P *JJI ^yj P^^^ia^l ^yeU'tfi Js^l jdj*JI oW^ 1 **'■ J,Ii " Xj ^ 

^jl. /J f. 211 r. f j^-Xj! ^V, ^LAJI ^ ^ (H^i .6*- .»J* 

^liAjt f. 216 v. v ^ ^JUd ^ yi ^UJ U^»- f.215r. 1 
y+Jlw *^Lilt ^ ^y^3! J^jLwj f. 219 v. a ^iy» y} &&*■* -»**"|?. 
f. 228 v. t. jA3l vjJo U „0mt idZ> qJ J^ f. 227 v. 1 J^uJt 

i & & O , 

Liber decimus tertius , \*jLoplS ^ : qJ u^j~ i y^- ^ ^^^ r * ' 
f. 232 v. t \JL*Jq§ ou-aajj lXj.*^- t^+c ^ tjA-uoi^ ^Omt. ^L^ 



29 ^ ANTHOLOGIZE EOLOGAE ETC. 



f. 234 r. r v iirJi (jsmj it l^t kju, Jf x*l; ^ ^ iwt ^^ 

r LpJi JLj^ f. 236 r. f , wfajjl ow, i * ;.Ki |5 ^ < •" " 
^j^Ji L ^iu U»Lo l,b v^^ ^Jj-otil yJLL _^,l f. 287 r, * 
L^o ,^^1 f. 239 r. v j^f| ^^ jj tkS! ^ ^, f< 2gb ,, , 
& J^\ youi _^! f. 241 r. 1 (> ^kJi .j^ ^ f 239 y . A 

*M ^ ^tfjt J^ft AUf it J^fcUJI ^UJI jd^ f . 242 r. !. 

Liber decimus quartus, J&j^y & : ^ . f UxJ5 y f, 244 r. I 
*-^ £Jj ^^ ^ iuJI J j^^ 3 yjuUv ^ ^^s ^^ y 

uy*r y^ ^ j o^uj. jr ^i; ^ ^ ^t ^^ ft 2ii v> f 

f.245r.r ^^UJ) ^ ^ ^ ^yjj, ^ ^, ^ ^ ^ 
0**U -&3l _^t .^J| f . 246 r. f b' L^J! ^ ^ y^ Jj£ 
«^| - c -jI f.247 y. ■ f ^IjUL^ j^>l j^^ f. 247 r. 6 ^t 
( 2 Juy ^ juUi. 248 v. v «L^> *jl &iL ^ ^ ^josj -L^AJI 
^ ^ 4* c^ £&'■ **^ v*>Lo *> ^t ^ ^Ju^ XJ 5 jJI o4y 
yy> V^5I v^L-' .bi» ^ i» WtoUil ^laJI iJLj, f. 249 y. a 
y*5 ^ ^> Jjl^gJ) f.25lr. 1 t& 1^^ ^ ^ ^ 
^ jJa*^ iOvi-o*. ^ ^ Lt ^jjf j U > -^t "_j^ 
^ e^il v^jAJI it ^ ^1 ^Jj! '^ tfjjat-^ *JU ; f. 252 r. t. 
Liber decimus quintus, oL*^! i : X^ 1 ^ f ' 244 r - J 

1) Mas'ndi VI, 868 sqq. 

2) Qui solet appellari j^U ^ J^UI, v. Ibn-Khaflio. n. 83. 

3) Ibn-Khallio, n . 687 Ju^ ^ om. 



ANTHOI.OGIAE ECLOGAE ETC. 295 

f. 255 r. r *L-^liJ! j,t ^jl xJL*«, f. 254 v. Y U*»jj_s- 8^ 
jLJLw. f. 256 r, f ALU ,^j SLJ^lXJ! tX— j.v* L£.w,.*:> .L^g-J BiA-^ai 
AJjiA-JI q-^' f^-F^" >s$ *Jy>w_Ji tX*23£ tiUIl «->^Lx «3>^*J ic?' 1 *^ 
f. 257 t. 1 ^JaLJ! L*£c ^y.jJ Jj fc*S«iJ f. 257 r. o J* ^i 
£ 257 v. v Jobdi usUil b"lyo ..^c iUsyJ! Kj^j JjfeliSI ^to'Jiit *JL«. 
iA*c ^-j lXJ"! *^lsJI ^j! ^x^wil i3yas f. 258 r. a ^o ,J ^j (j^-Ji 

<S> ^/to^l wftJ/^ 1 Jy=>» f. 260 r. .psXV 

Liber decimus eoxtus (qai in Cod. post librum octavum col- 

locatus est , ut utrumque volumen eandem haberet amplitudinem , 

j,UJi_5 J^Jt fjJl (jJOCxJ £So£\ IlXS> £ nUjLto^ lit) inBcribitur; *) 
^ c ^> r 3» <A_^ ^ Jw>i f. 128 v. I v ! jr^5 V^ V^ 

W W» w W rf 

w 

v^ww^j qj Hj*^' l -^* c **»Ji5l ,3>! ^i l5^x' ^Mr**^ ^^ f. 129 v. f 
£j LJI u ^j^\ .& v^ ^^ o*' ■""■<&■ ^ >-A^ f. 130 v. r 
jJL^,c y.j^J! D c ^jLJJ f. 131 r.f ( 2 ^llli! oi \ jUj Jux ^t 
iA*c ^_j lX^SU ( 3 yCj ^1 oUioail (c^oli' i' -PlJb (-jt aUiu ^t 

J>xasJI ^j q+s^I Jyjs Ju*>l _^j! f. 132 v. 6 *^JI ^^.w/ Jj: *I^«U 

^ o ■« vt y w (v 

j-cX^j ^j U^h'* ^ 133 r. *! ^iyi^JI ^yoliilt &\ 14^ ^LuUI 



1) Etiam Responsa sequentibus epistolis addita sunt. 

2) In conspecta /u,bJ!, in ipBO Codioe /w,liJut5 vid. Ibn-Khallic. n. ]95. 

3) In Cod. male inseritur ..-j. 



296 ANTH0L0G1AE KCLOGAE ETC. 

JJ qLsaLSI ^_ij«, ^s *^Ji5' k_j! f. 133 v. v jUc yd i^^-UJ' L l| 
,i.l -JjLjoIJ f. 136 r. a ^.J^xJi -*-JyJ c -j <A*^ aU! J,,..c ^1 

.W^.£-L«aj! ^1 ^ejl^&J! ,U;aiJi' j ^fjl lXa-C 0.*>l j,.,' f. 136 V. 1 

■ ■ e - 

jA&'i ^1 t^*J*i iU-L2£: QjJkJi ^ ,£ >OvJj f. 137 T. I, L>Lt ,.,_jl 

t ^ y _^Ux/« .£♦:> t}Ju«. u*-*.=> (_5j*hJ e^lxjl ^1 v^-wJ! ,j,i M ~!U.$> 

Fraeter ilia quae in singulorum capitum inscriptionibus eom- 
rnemoravit auctor, alia quoque data opportunitate pansim descripsit 
in magna hac anthologia. In fine denique singulorum librorum 
descripsit carmina, aut ab ipso aut a iilio Ahmed in laudem al- 
Maliki al-Mas'ud Calah-ad-din composita. 

H. Khal. IV, 185 memorat aliud nostri auctoris librum c. t. 

J^S>^\ oJSy:., '^Liw^l ^oL??. 

Codex 263 folia formae maximae continet. Scriptus est auno 
697, ut deponeretur in Bibliotheca regia ut dooet inscriptio in 

fronte Codicis: XjJu^! .aa<UI SLoliaJUJ! oiA^Ji *j!j3i *m^j £^j 

gJi Ajjj^Jt de quo rege (696— 721) cf. Johannsen 1.1. -p. 159 et 

Rodiger 1.1.; Bed textus mendis minime caret, et puncta diacritica 
saepissime desiderantur, 

■CCCCLXXXI. (Cod. 1843 = Amin 112). 
Inscriptio ita se habet: ^sjy^'.UiAtj oLU^s-j .La_j»I £ *i_> 

Jil C^.JlX> ^ J_SAaJI <^_J O^+JS? ^_J lX*jS* *l)t Jyj; Jj! Js-iL-H 

w ■ ■ ■ 

^^vjAaaJ! ti^Uii ^ *l)l 'lXac ^_f -iX*^ 9 yaJL« qui anno 623 in 
urbe Baghdad docebat. 

Sunt 5 folia anno 865 manu al-Lobudli bene scripta. 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 297 

OCCCLXXXII. (Cod. 812 Ware.) 

"jL^>"4l fcyeUwo., '^jjj'i! isyto'u^Ui auctore Mohji-'d-din Moham- 
med ibn-Ali, vulgo Ibn-'Arabi (f 638). Liber in capita diyiaus 
noD est. Opera, ex quibus hausit Ibn-'Arabi, jam enumeravit 
Hammerus {W. Jahrb., 63, Anz.-Bl., p. Ji sq.). 

Codox anno 1001 exaratus est. 

COCCLXXXIII. (Cod. 737 Warn.) 
Alterum exemplar ejusdem operis, sine anni nota, 

COCCLXXXIV. (Cod. 1597). 

Complures loci operis Ibn- c Arabii , descripti ex Codice nostro 
737 a Reiskio, qui in margine nonnullas emendationes addidit, 
Usque ad Cod. 737 pag. 351 (quae dimidia fere operis pars est). 
Sunt 206 pp. 

Emtus ex Bibl. Palmiana (Cafal. p. 191, n. 48). 

Alia exempl. Ibn'Arabii operis: Bodl. (Uri) 318; Cantabr. 
(Prest. p. 58); Caes. Vindob. 385 (Hammeri 72); Rosen, Ms. 
Ar. 222 (1). 

CCCCLXXXV. (Cod. 495 Warn.) 

Hie Codex titulo , proprie sic dicto, instructus non est, sed in 
pagina prima post bismillam haec leguntur : ^i ^Az>- v-AxS" \<J>J> 
oUj^uXlij ob^*^ ^^Is^l. Accuratius autem bos litterarum ductus 
consideranti apparet quaedam esse *erasa, alia substituta, et antea 
scriptum fuisse £\JS \Jl-=>*i\ ,^'s '.liJUJJ i^LJi. Continet itaque 
hie Codex caput tertium operis magni voluminis, de quo incertum 
est quot capita continuerit, quum fol. 120 r.abrupte desinat. Idem 
ille bibliopola qui emtori persuadere volebat , integrum librum hoc 

Codice contineri, addidit verba sequential _>***3 'vLjJ'M oi^Vj s 

y* u£iJ> ^£5 ii^K^J! JuLaa^ 'a_^I ks^\yi 3 l ^aawJI _jJ«C3 '>*(r^ 
Cat. I. B8 



298 ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 

« ujta^S! v_ijii. Initium capitis est : Jus ^.-&: «j! aJJ! dj?. *.**.'' 



« *._JL_!L..b iA.aT'j.' Duorum capitum praecedentium tifculi videntur 
fuisse oUi^i v^L (vjd. fol. 19 r. 1. uk. ^M .V.JU , -.i vAjjj ^L 
oLo^i) et oLaavLa^.3' VjjIj (via. fol. 53 r, I. ult. seq. iAs *ji *..U; 

X^asj oLLp ^ wjLJI \S.J> L5 L>i ^ q' ^jU b^*:^! ^bU>"<ft 

■Lp-*). Caput tertium magnum numorum sectionum continet et est 
utile et jucundum; referuntur in eo facete dicta et bistoriae, in 
quarum plerisque sermo est de Omayadis et primis Abbasidis. Qui 
totius opens fuerit titulus non liquet. Neque de auctore aliquid 
compertum babeo , nisi quod saltern post annum 626 , quo Jaqut 
edidit suum lexicon geograpbicum (Zeitscbr. D. M. G. XVIII, 
492 seq.), librum conscripsit, bunc enim laudat *.) fol. 33 y. 
(—IV, HI ult, seq.). Recentiores auctores laudatos non inveni. 
Terminus , ante quern librum conscripserit, certius definire nequeo 
nisi quod anno 883 aliquanto prius sit, Exstat enim florilegium 
e nostro -.opere.de quo nunc dicturus sum, quod laudatur in opere 
Tohfat-al-laMb Cod. 1 (I, p. 414), anno 883 consoripto. Flori- 
legium boc ornatum titulo jL=>^ .o^J ;^/> Ax^UI ^J.'^ auctorem 
babet Scbams-ad-din Abu-Abdallab Mobammed ibn-Abmed al-Moqrf 
al-Anbari et invenitur in Bibliothecis Havniensi 232 et Parisiensi 
(n. 259 apud Fliigel in W, Jahrb. 92). Comparatione instituta 
nostri Codicis cum Cod. Havniensi patuit auctorem libri al-Mokhtdr 
turn aliis libris, turn imprimis nostro fonte usum fuisse. E 
decern enim sectionibus quibus constat, septem inde descriptae 
sunt et quidem titulo et serie bistoriolarum conservatis, perpaucis 
omissis, plerumque tamen nonnullis narratiunculis aliunde petitis 
additis , in bunc modum : 



1) In Codice male ^A^il pro ^.^JL, qun re factum est ut non prius hie 
locus notatus fuerit. 



ANTHOLOGIZE ECLOGAE ETC. 299 

Havn. Facl. 1 (f. 3 r.— 14 v.) = Leid. f. 80 r.— 83 r. 

» » 2 (f. 14 v.— 26 v.) — y f. 83 r.— 95 v. (iis quao 

f. 88 r.— 95 v. leguntur alia Schams-ad-din supposuit). 

Havn. Facl. 3 (f. 2G v.— 42 v.) = Loid. f. 95 v.— 102 y. (omisao f. 
102 r. 1. 4- 2 a f.) 

Havn. Fael. 4 (f. 42 v.— 47 v.) = Loid. f. 102 v. — 104 v. 

» » 5 (f. 47 v.— 50 v.) = >, ['. 77 r.— 80 r. 

» » 7 (f. 67 v.— 78 r.) = » f. CO r.— 04 v. 

» » 8 (f. 78 r.— 84 r.) = » f. 104 v. — 108 r. (omisao 
f. 106 r., v. et 107 r.). 

Sectiones sexta, nona et decima operis al-Mokht&r aliunde, 
fortasse partim e capitibus deperditis, desumptae sunt. H. Khal. 
hoc florilegium commemorat (V, 439) ejusque descriptio cum textu 
Codicis Havn. convenit, nisi quod numerum sectionum undccim 
esse dioit. In hac re oonspirat cum descriptione Codicis Mona- 
consis 639 quam dat Aumer p. 276. Hie Codex etiam titulum 
habet .L/..=>"^l .o!^._J q-» ; UcSvU : ), auctor idem nomen habet nisi 
quod hie ^.La^S pro ^.Li'iM legitur, argumentum idem, sed un- 
decim sectiones habet et aliud exordium. Tituli vero sectionum 
cum iisdom in Codice Havniensi quatenus e nostro Codice oos 
cognitos habeo (1, 2,3, 5 et 8) conveniunt, adeo ut vix dubium 
esse possit in Codice Monacensi ejusdem operis aliam recensionem 
exatare, forte addito ultimo capite de morte Fatimae. Hujus 
redactioni.s alterum exemplar est in Bibliotheca Cantahrigiensi 198 
(Preston p. 46), uhi vero auctor ut in Codd, Havn., Paris, et 
apud H, Khal. al-Anbari vocatur. Auotoris mentionem liullibi 
factam iuvenio. Non commemoratur ab Ibn-Habib in Dorrat-al- 
asldh, quod opus incipit ab anno 648, non vero ausim inde de- 
ducere, ut olim proposuit Dozy, eum probabiliter ante hunc annum 
diem supremum obiisse, quum, ut supra vidimus, auctor operis 
majoris saltern post annum 626 scripserit. In Codice Havniensi 
conjectura emittitur eum eundem ©Bse ac auctorem libri „yli 
LmOu^uJI, de cujus nomine non consentiunt quidem Codices, sed 



1) In Bibl. Escur. 1786(1) et 1807(1) opus eodem titalo est, sed ab hoc plane 
diversum. 



300 ANTHOLOGIAE ECLOGAE JOTC. 



sunt in quibup vocatur Ahu-Alulallab Mohammed ibn-Aluned a)- 
Moqri. fix aofcate Codicuin do aetate oporis nulla omnino lux 
prodit. De nostro Codice vicl, intra; Cod. Monac. amic 1051, 
Oantahrig. anno 1091. Rnvn. anno 1173 script! sunt. Aotaiom 
Codicis Pansini non novi; de Codice Mus. Asiat. Petrop. (p. 2G) 
noscio utrum rodaetionein RavniwiRis an Mouacensis conthscal. 

Codox nostor abrupte desinii in paragraphs, quae inscribittr 
Jw^cj k&j *L» s c** y^ cr , ^JuJi l^Suv *R.daJ y^Xo ^J J> ^ j^j 
U^jAEj Q^y* ^ tjlUlj et quidem in media narrations de inorte 
Ibn-az-Zobairi. Subscripts , alia manu ac liber ipse scriptus, non 
tamen, ut vidotur, a bibliopola qui in initio titulum mutavit, 
anni notam continot, quae voro adeo compendiose scripta oat, ut 
de lectiono haeream. Videtur esse 964. Codex nitidissime est 
scriptus , niendis vero non vacat. 

CCCCLXXXVI. (Cod. 2335 = Amfn 617). 



5 > *& 



y o - *& -w & 



" yjUi vol,*: uc s ' _jHjT JJ.JI (^xll ULxf excerpta e libro 

Q^xStt ^ail oujus mentionem inyenimus apud H. Khal. VI 191 
n. 4874 unde patefc auctorem esse Nacir-ad-din Abu-Bakr ibn- 
Mohammed ibn-Abdallah al-Mohsin ex urbo Fowwa in Aegypto. 
Quis autem auctor sit horum excerptorum non patet , nam non 
continet Codex epitome illud anno 703 factum quod memoratur 
apud H. Khal., quum nostrum viginti tantum, illud quinquaginta 
capitibus constat. Sunt 22 folia anno 1084 satis bene exarata, 
quae exoipit carmen missum ab Imad-ad-dln Jahja ibn-al- c Abbasi 
ad Dhiya-ad-din Isma'il ibn-Mohammed ibn-al-Hasan quod incipit: 

Constat 56 versibus Bed non absolutum est. 

CCCCLXXXVn. (Cod. 798 Warn.) 
« v U^i KjU»_, 'yLa»N»| Jj|„u auctore Schikdb-ad-din Mahmud 
ibn-Salman aJ-Halabi, OKUXj ,L^I ^ ^^-Lo (f 725). 



ANTHOLOGIA.E EOLOOAE ETC. 301 

Agit hie liber de casto amore. In praefatione ait auctor: 

O* "**>;*$ gsijt^ <fc*j^l ,^<J| <ikL« <j JUj U ojI ; U j,|j 

cr ; L ^> ! en o-o^ »^ J- £-*>' o 1 i4*>' J^^J! ^fU 
<3 ^>>J ^jJJi v_aU(I a£Jj D l &j vjii^o U ( 2 KvAJf &Le OjJw£> 

° " - w 

(■^L&l j^ss (5^U ^ 5 uii> .jtCls- ^ <iU3 ^ooJ « iuJI-v^J*- 

■■■■:«'.' 

AiLJI. ^5 *L*iL .^.j- ^ oUXii IcX-SP S ^ («U ; 4I » ; o'J 

Primo loco agit auctor de il_*_j' jJJI ,3 ^JLsSjl ; turn de 

(cUL vp^-JI JjI <JUl ? ^ ^> \5 eL> U ^J ; caet. 

Codex, multis vocalibus instructus, antiquus est, sod anni nota 
addita non est. In ultima pagina possessor-is nota est cum anno 780. 

1) Cod. 1069^ 3 . 2 ) Cod. 1069^1*^1 iiUj. 

3) Ex Cod. 1069; in Cod. 798 deaideratnr. 4) Cod. 1069 3J3. 

5) Cod. 1069 "^ 6) Cod. 1069 ^Ut. 7) Cod. 1069 MjJp. 

8) Cod. 1069 Lp\>jjl. 9) Cod. 1069 tj^. 



302 ANTHOLOG1AE ECLOGAE ETC, 



CCCCLXXXYIIL (Cod. 1069 Warn.) 

Idem opus. Etiam hie Codex mulfcis vocalibue instructus et 
anfciquus est, sed anni nota caret, nam primum et ultimum folium 
recenfciori manu seripta sunt. 

Alia exemp].; Mas. Brit. 771; Berol. (Ahhv.) 1132, 

CCOCLXXXIX. (Cod. 426 Warn.) 

" tj"5&Jl *-^j-Js ' u^^-kj! Xs&tf auctore Abu-Abdallah Moham- 
med ibn-Ahmed at-Tidjdni , qui ineunte octavo Hidjrae saeculo 
floruit. 

In libro c. t. Scriptorum Arabum loci de Abbadidis (II, p. 139 

sq.), ubi locum ex capite ultimo hujus operis edidit, scripsit 

Dozy: nTohfato-H-arus .&git de mulieribus, de matrimonio deque 

omnibus quae cum his coniuncta sunt; quam uberrimam materiam 

auctor 25 capiti bus magna cum doctrina tractavit-; solent enim 

Arabes leriora quae vocamus docte et graviter tractare. Non 

quidem hie liber ex lis est, quos in Europa mater filiae legendos 

traderet, nam aphrodisiaca sine ulla reticentia in illo fuse et 

copiose exponuntur; attamen complura continet quibus Arabum 

mores egregie illustrantur ; innumeras quoque historias ex veterum 

libris desumtas, quos semper accurate citat compilator, et ex 

quibus haud pauci nunc deperditi sunt. At aliqua ex parte de 

libri pretio judicare poterit lector ex libro qui nuper [scribebat 

haec anno 1848], lapide excusus, prodiit '), et in quo tria libri 

nostri capita, primum, septimum et octarum, edita sunt, si nempe 

illius libri incomta et foeda scriptura , quae scripturae pessimorum 

et recentissimorum Codicum Africanonim similis est, non deter- 

reatur, et haud pauca menda corrigere non fastidiat." 

Codex (117 folia) anno 889 nitide exaratus est. 



1) Tonh'afat el-arous ou le cadeau des ej>om , trou ckapitres sur les femmes et 
U manage, par le Cheikh Mohammed ben- Ahmed el-Tidjani, Paris et Alger, ohez 
Hachette, 1848. 



ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 303 

CCCCXC. (Cod. 330 Warn.) 

Alteram exemplar ejusdem operis, 159 folia continens et anno 
871 ineleganter exaratum; sed quod ad internam bonitatem at- 
tinet, longe melior est hie Codex Codice praecedente. 

Al. exompl. : Mus. Brit, 1465; Canfcabrig. (Preston p. 50)246; 
Paris.; Havn. 288; Mas. Asiat. Petr. ; quatuor ia Bibl. Escur, 
(Derenb.) 527, 562, 1249 et 1250; Cid-Hammouda (ex quo tria 
ilia capita, de quibus dixi, edita sunt). Etiam in Bibl. Societ. 
Asiat. Calc est liber c. t. ^tj.sji ar^' (Catal. p. If*), cujus auetor 
non nominatur quique inter iojua (Collectanea) collocatus est. 

CCCCXCI. (Cod. 974 Warn.) 

_.oUJi viLJL*JS QlhJuJi yhj&M auctore Schihab-ad-din Abu-'l- 

' Abbas Ahmed ibn-Jahja at-Tilimsant, vulgo dieto Ibn-aM-Hadjala 
(!sU.__5^_£>) (f 776) *), qui hoc opus, cujus argumentum jam ab 
H. Khal., Nieollio (p. 140 sq.) et Tornberg (p. 183—185) fuse 
indicatum est, dedicavit (ut jam ex titulo apparet) sultano al- 
Malik an-Nacir, anno 757. Opus anno 1288 Bulaq typis vulgatum. 
Codex anno 854 exaratus est. 

CCCCXCII. (Cod. 33 Gol.) 
Secundum exemplar, anno 877 nitide exaratum. 

CCOOXCIII. (Cod. 910 Warn.) 
Tertium exemplar , anno 888 incomte exaratum. 

CCCCXCIV. (Cod. 624 (1) Warn. fol. 1-106). 
Quartum exemplar, anno 930 Bcriptum. 



1) Sic H. KhaL; Ibn-Habib (Orient,, II , p. 440) habet 777. 



304 ANTHOLOQIAE ECLOGUE ETC. 

CCCCXCT. (Cod. 573 Warn.) 

Quintum exemplar. Anni nota valde indistincte scripta est, 
ced ut ex lectorie cujusdam annotationo apparet, Codex anno 971 
antiquior est. 

Alia exempl.: Paris, (de Siane) 1709— 1716 (1), 1717, 1718 (duo 
Wave exempl. apud Fiugel, W. Jahrb., 92, Am.-Bl., p. 38, 
cf. antiq. Catal. .1452); Bodl. (Uri) 1018(3), (Nio.) 154, cf. 890, 
1°. (14); Radol. Sale K. 8, 2: Mus. Brit, 319, 320, 1236; Casta 
brig. (Preston 21) 226; Caes. Vind. 905, 906; Goth. 1658—1666; 
Monac. 407, 408, 409; Berol. (Ahhv.) 1137— 1140; Havn. 144, 
145; Upsal. 263; Mus. Asiat. Petrop. (Rosen) 167, 168, 169; 
Damasc. Cat. p. a 1 ! n. 31, 32 et 33; % Vatic. 776; Escur. 1638, 
1708; Societ. Asiat. Calcutt. p. V ; Brill (HoutBm.) 79. Hottin- 
gerus hunc librum per errorem tribuit Ibn-KLallicani (of. Tydem. 
Consp. p. 25); et similis error exstat in Catal. Bibl. Vatic, (p. 
620); sed animadvemone baud indignum eBt, in solo nostro Co- 
dice 33 auctorem vocari &Ls^> ^j nb&>. 

CCCCXCVI. (Cod. 805 Warn.) 

SuluaJl qI^jO auctore eodem Ibn-abi-Hadjala. Argumentum libri 

expositum est ab Hammero (W. Jahrb. } 86, Anz.-BL, p. 41 sq.). 
Codex exaratus est anno 878 in urbe Ramla. 

CCCCXCVII. (Cod. 966 Warn.) 

Alterum exemplar ejusdem operis. Anni nota addita non est, 
sed Codex praecedente fortasse antiquior est. In possessoris nota 
annus 936 nominatur. 

CCCCXCVIII. (Cod. 196 Gol.) 

Tertium exemplar ejusdem operis sine anni nota. 

Alia exempl.: Paris. 1400, 1461, 1462, 1466 et praeterea 146 



AHTHOLOGIAB ECLOGAE ETC, 305 

(2 ex.pl. ap. Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz.-Bl, p. 6); Muo. Brit. 
772; Cantabr. (Preston 30) 289; cf. Niooll. 392(5); Radol. (Sale 
23. K. 1 — 23); Goth. 2305-2308; Berol. (Ahhv.) 1133—1135; 
Caes. Vind. 393 (Hammeri 385); Havn. 214; Mas. Asiat. Petr. 
(4 expl.). 

OCCCXCTX. (Cod. 30 (2) Gtol. fol. 56- 94). 

L«aM *^«o auctore al-Hasan ibn-Omar ibn-Habib (f 779), qui , 

ut ipse in Dorrat-al-asldc testatum '), hoc opus anno 756 coin- 
posuit. 

Titulo quidem caret hie Codex (nam deest initium), Bed in 
fine leguntur haec: U> ^LgXJJj '?'r*-5' .mLaJ t^j i^iiiai U «j»i kX^ 

« cl^w^l ^e KaaW »X*jM q^ Laas]! *aav.j diis.ji , efc deinde : e-^o! 

t^yiUJ' ^j. nii iA_+„^ U.<aJI j^ajao ,-y* (iAaS) t>.Ai L; es quibus 

itaque apparet, operis tituluru esse L_*_AaJf aj»wJ. Collatis autem 
iis quae Urius (p. 265) et Casirius (I, p. 138) de Ibn-Habfbi 
opere, hoc titulo insignito, monuerunt, nullum dubium esse potest 
quin noster Codex idem illud contineat. Opus, in 30 capita di- 
visum, constat scriptionibus rhetoricis et poeticis de variis materiis, 
ab Urio et Casirio jam indicatis. 

Codex noster, charactere Africano exaratus, mutilus est; sed 
qunm in p. 2 (Cod. f. 56 v.) secundum caput incipiat capitaqne 
sint brevia, fortasse una tantum pagina desideratur. . 

Editus est Alexandriae a. 1289. 

Alia exempl.: Paris. 1450(1), 1592 et praeterea (ap. Fliigel 
in W. Jahrb., 90, Anz. -BL, p. 16) 99; Bodl, (Uri) 1283(2); 
Mus. Asiat. Petrop. ; Berol. (Ahlw.) 1141, 1142; Escur. (Derenb.) 
306(3), 474(2), 551(3) et 552. 

D. (Cod. 279. Warn.) 
«0— k.A_wwo .J i^S .3 ' o jLiC«Afe«Jl auctore Mohammed ibn- 



1) V. Oriental ,11, p. 401. 

Cat. I. 39 



^0® ANTHOLOGIAE ECLOOAE ETC. 



Ahmed aUIihaUb alAbschihi, qui ciroa annum 800 adhuc inter 
vivou evat Argvimenturu libri expositum est a Mcollio (p. 97 sqq.) 
et ab Hammero (F\ Jahrl. , 63, Anz.-BL, p. IS sqq.). Liber 
anno 1272 (et 1279) Bulaqi editue o R t. 
Codex anno 999 exavatup eui. 

1)1 (Cod, 52 Go!.) 
Alteram exemplar, eieganiiue scriptum et fortasoe antiquius, 

MI. (Cod. 1439 Testa). 

Tertium exemplar, anno 1250 exaratum. 

Alia exenipl. : Paris. 1598, 1599 et praeterea 210 ap. Fliigel, 
W. Jahrb., 92, Anz.-Bl, p. 86; Mub. Brit. 733, 734, 735(1), 
1421, 1682; Ind. Off. 830, 831, 832; Bodl. (Uri) 362, 363 et 
383, (Fie.) 101; cf. (Nio.) 391 (2, 4, 7, 11), 392(3); Goth. 
2142-2151; Berol. (Ahlw.) 1143-1148; Monac. 606; Caes. Vind. 
395, 396 (Hammeri 76); Mus. Asiat. Petrop,; Rosen, Ms. Ar. 109; 
Escur. (Derenb.) 718 (cf. 568); Soc. Asiat. Calc. (p. <*>); Tippu 
p. 47, n. 104; Constant. (Koprulii) p. .M n. 288, 289; Damasc. 
Cat. p, a1 n. 29. 

DHL (Cod. 2091 = Amin 368). 

Opus ad literas humaniores pertinens, oujus neque titulus 
neque auctor comparet. Addidit quidem nescio quis in fronte Co- 

dicis et in 1° folio post bismillam verba: X-iLLJj -UulS \&~J> 
'£*£&£.% t^UI ^Ui>! J, (in fronte Cod. XsiaJI), sed hie titulus ex 
inscriptione primi capitis , quae ita Bonat : ^ $J U Jo & dyti oLJI 
tUii)j ts)jltl 3 s&Jati ^ iiVJ.3 ^ fiuxisse videtur. Addo inscrip- 
tionem hujus capitis suspicionem movere nos tantuin possidere 
unam sectionem : (^J) operis longe majoris, quae sectiones in 
capita (wL) subdividuntur. Quam conjecturam confirmat, quod in 
libro ipso auctor semel (f. 4 r.) lectorem relegat ad primam eecti- 



AHTHOLOGUE EOIiOQAE ETC. 307 

onem (^1 (***&!). Neque nostro f-u-i opus absolutum esse videtur , 
nam sicut sine praefatione Codex noster inoipit, ita abrupte desinit 
in media narratiunoula. Quod autem capita attinet, quum dederim 
inscriptionem primi, dabo quoque ceteraB, Bed Btatim addo seoundi 
capitis inscriptionem (f. 22 v.) deesse (agit de theologis, scribis, 
waztris cet.); tertii est: sl^x&Ji { y^L^s? ^ c^ S6 _t; 4*' J, 

ys^ j^>-S ^ (God ^J>Jb) o»_? yfj>; 5*" Jy^' j*]y* &) 6" ^ 
XsL^JI J«j% xj'l^! JjJ>! Juj>\ y* s^Si ^o\ 7-i denique /3 $ 

{&**# ^-J-*' q^ *ls*"' ^ patriam et aetatem auotoris determi- 
nandam facit imprimis quod (f. 21 v.) versus laudat fac^os ab 
Abu-Hammu Musa ibn-JuBof, atque a filio hujus Abu-Ziyan et 
quod nomini filii hujuB al-Motawakkil addit titulum b^-«. Haeo 
nomina enim nos dirigunt ad urbem Tlemcen et principes ejus, 
Banu-Ziyan e quorum numero fuerunt : Abu-Hammu Musa qui regna- 
vit ab anno 760 ad 791, Alius ejus Abu-Ziyan mortuuB anno 801 
et nepoB aJMotawakkil (Abu-Abdallah Mohammed) f anno 880. 
Auctor probabiliter in aula bujus prinoipis vixit, sed nomen ejus 
et titulus libri adhuc indagandi sunt. Inter auotores quos laudat 
sunt Abu-'l-Fadhl al-Maqdisi (-{• 489), al-HolwAnt (f 494), Ghaz- 
zalt (f 505), at-Tortuschi (f 520), Qadhi 'Ijadh (f 544), Ibn-'Arabi 
(t 638), Qafi-ad-dtn al-Hillt (f 757). 

Codex charactere Maghrebino bene exaratus videtur fere ejus- 
dem aetatis esse ac liber ipse. Sunt 91 folia. 

DIV. (Cod. 42 Gol.) 

li^+XJI *_*__> auotore Schams-ad-din Mohammed ibn-al -Hasan 

an-Nawddji (f 859) , qui hoc opus anno 824 absolvit. Divisionem 
operis auctor in praefatione nis verbis exponit: 



30P 

ANTHOLOGY EOLOGAE ETC. 

« • -**-■ ,3. L M, l^Ji^w^,. ^ Rjiji ^J| 

• r • j rj~ -^ C v^-3 ^U^» r^-ju,-,. e u>aJt li 

^- r ' <-•* J' J ' u >-;— J' s ,).-j. &*juU} ^Usic, &&<!,]( f ?',U.-.Ai 
UJaji, i^J^i L_iw5^l oiLi y v..,. ■ „ ■=; 1 ,. s • -- 

* ov*-% sm vM' ^ui jab*, j. oUM ^ ol _ 

^A eitf, o^, o^j, A ^, ^ ,^-^^^^j^i 
vWi ^ ^ ^ e^^ ^ ^ ^ 

^ >• a^ c, Jb-^ ^^ o^y, i ,^535^35, 



ANTHOLOGIAE ECLOGA.E ETC, 309 

Sjt^j JtxM l3«-« *-a »-waJ (j^j O 1 ^ lS^jt' 1 C^" ^te* "*^ <J?^3 

kIJ^ m *jL, wLoc ol^xi vjuajj 8jjJ! ^bLw.JS J,' v*U3 J^»u Jj^iAij 

Codes anno 879 exaratus est, et 504 pp. continet. 

DV. (Cod. 746 Warn.) 
Idem opus. Codex (428 pp.) airni nota caret, sed subscriptio 
haec est : blX-j^'j, (1. ilxoj^j) a-^o^u q+ £j-^ o^ 5 *■*!>—* $ 
kX& alii ^jkt* Lr >i^J! qm> ^jj i\*js? &jwL> 0^ J.e (1. *j*j&}) 

"it 8y> "% J^Sf ^ J—^Sy! .^sJ*, «l)l UUmC>3 ,JL*«5 *^.e alii. J*o 

■<&f*M ,-JjJI ■■xJJ.Ij 

D.VI. (Cod. 1443 Testa). 

Tertium exemplar (329 pp.) ejusdem operis. Nitidissimus Codex. 
Subscriptio est quae sequitur : M» &1™ J, *-U hs^-a £{J> ^f$ 



3 *° ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 



x#*xAit £xu\ 4^1 i^t, ^j^jj ^ ^ ^ „^ M! 

^X> s < dUS ^Jp. M^^-j" .x^xfcj jJL^ « bL& ^jjw^UOU 
« v-UJl ILfct OLyi £ ^ tf^ ^ ^, ^ o | 5 t ^j, 

^3 u^5 ^^J i oL> jt 3S* y\ 

Lrtlii b 3> j ^^ < ^ ^^ £^ ^ & ^ iu .. ^ 

^3 *», ^.^ ^ «UI ^3 8 Ju>3 ^ir JuJs ^Jt o. 

^ J*t^j>JJ ^3 *U! Lu-v*»»3 JLj 

Praemissa est duabus paginis minutae scripturae laudatio auc- 

tons hujus libri, conscripta a Taqi-ad-dtn ibn-ffiddja, qua hie 

vircelebratigsimns testatur, ee hoc opus magna cum admiration e 

legisse, et laudes ejus magnificentissimis verbis praedicat. 

DVIL (Cod. 89(3) Gol. fol. 104-198). 

Quartum exemplar, Mauritana manu; rudis incompositusque est 
ductus literarum, et haud raro dubium est quomodo librarius sua 



ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 311 

verba legi roluerit. Continet 189 paginas; Bed inter paginam 15 
(in qua media incipit caput quintum) et 16 (in qua continuatur 
caput septimum) aliquot exeiderunt folia, et quidem integer, ut 
videtur, quaternio. Itidein inter p. 121 (in qua quae scripta sunt 
pertinent ad extremam partem capitis 14 J ) et 122 (in qua quae 
leguntur pertinent ad caput 17 um et quidem jam ad paragraphum 
Ui/uijl <i) multa exciderunt folia. In ultimis oapitibus nonnulla a 
librario omisea breviusve contracta sunt. Codex anno 996 exara- 
tus est. 

Liber editus eBt Bulaqi 1276. 

Alia exempl: Paris. 1472, 1569, 1567 (tria expl. ap. Flugel, 
W. Jahrb., 92, Anz.-Bl, p. 37 n. 226); Mus. Brit. 769, 1103, 
1422, 1671; Cantabr. (Preston 56) 40, (Kings Coll.) 145; Bodl. 
(Uri) 375; cf. Nicoll. n. 391, 10°; Goth. 2157, 2158; Berol. 
(Ahhv.) 1151—1153; Vindob. 399; Monac. 599; Havn. 299; Mus. 
Asiat. Petrop. p. 206; Vatic. 311, 461, 783. Etiam Lafle Co- 
dicem hujus operis possidebat (v. The Thousand and one Nights , 
I, p. 216). 

DVIII. (Cod. 2090 = Amln 367). 

« UUJ|s ^jJyJs\J\ iyt ^L^^sOl ^s 'cr^ 5 ■£ i 'lr*»- auctore 

Schams-ad-din Abu-Abdallah Mohammed ibn-Hasan ibn-Alt an- 
Nawddji (f 859), de quo libro conferatur H. Khal. V, 487 n. 
11756 et Pertsch, Cat. Goth. IV, 306 n. 2314, qui etiam alia 
exemplaria enumerayit. 

Codex noster exaratus est anno 1066 , Bed prima folia perierunt. 

DIX. (Cod. 2100 = Amln 377). V 

ft fc-c -*. , s i 

ua^f^. { ^_ i \ oLJy*, ^J> <««^v^ul auctore eodem an-Nawddji 

ideoque h. 1. recensuimus. Cf, H. Khal. Ill, 17 n. 4407. 

Codex hicce sex tantum foliis constans initium operis continet; 
apographon recenB eBt. 



312 



AtlTEOLOGIAE EOLOGAE ETC* 



■DX. (Cod. 423 Warn.) 

wb"iM (jc 3 j auctore Schihdb-ad-din Ahmed ibn-Moliammed ibn- 
■Ali al-EkljAzt (f 875) , qui hoc opue (ut cum apud E. Ehal. . 
turn in hue nostri Codicie legitur) die decimo septimo lnerieis 
Moharram anni 826 absolvit. 

Index : jJLfiiUi £ ^i J^aji D ^«is jus 5 o^Ut J. ^ V LJ1 
Jjiaftil ^lX.-XI J, ^1 J^l Jj-Aai b^As i^jj ^Jp'JtXI £ ^JUii 

^r^-3 ..jjLmqJIj v^LJLl^J! .£ ^Uil ^^jiji ; a .^l -vJukjjo v*-^ 1 

^1 J^aaJt ^oy^.x!W^^U>l ^ .i^IJJI .J^l 'jjUlioj *bl£uJt 



ANTHOiOGIAE ECLOGAE ETC. 313 

^-wju' JLs^^Ji 5C£ju ^i 0^^' ^.a^! |»L**sl io^li &.J^ KJ^Cw^Ji iu^s*-^! 
rpLiJt J,AaaJ! tL^^JI K£M_! ,3 ^vJuJi ^^i ^L^aj 1 . *£^b J J.LiJ! 

^ Si *' ! ' t • • ! '» 

Descriptus est antiquus hie Codex ex Codice, ipBius auctoris 
raanu exarafco. Alia exempl. : Mus. Brit. 1104, 1105; Caes. Vind. 
400; Mus. Asiat. Petrop. ; Brill (Houtsm.) 81. 

DXL (Cod. 1 Gol.) 

"vv^^' ^f^s ' t^:^' '*■&>£ auctore Abu-'l-Fath Mohammed 

ibn-Badr-ad-din al- c Aufi al-Iskandari, qui, ut mox apparebit, anno 
883 hoc opuB composuit. Volumen primum et tertium; Becundum 
desideratur. 

Auctor in fine utriusque voluminis genealogiam suam ad Abd- 
ar-Rahman ibn-'Auf, deinceps ad c Adnanum, Ismailem et ipsum 
Adamum persequitur, quam etiam in fronte voluminis tertii ex- 
hibet, nee non ex parte initio tomi primi. Quintus in hac gene- 
alogia avus est al-Qadhi Badr-ad-dtn Abu-'l-Fath Mohammed, quem 
auctor I, p, 411 eundeni esse amrmat (an jure incertum eBt, sed 
parum probabile) atque ille Abu-'l-Fath al-Iskandart, qui in Con- 
sessibus Hamadzanii praecipua est persona. Legimus enim ibi: 

gJI ^yii ^^>-.h jli' pLA.0 et sequitur primus ConceBsus. De 
ipsius vita et scriptis parum innotuit. Laudat I, p. 398 opus 
suum de peregrinatione Meccana cum titulo £ ' *^ls»yi x.;sr\Jt 
« ^^J- ■"iLJsvJi et teste H. Khal. IV, p. 336 commentatus est 

notissimum tractatum de jure haereditario c, t. xl*J>Jl <j£.j! aJI. 
Cat. I. , d0 ' 



314 



AHTHOLOQIAE ECLOGAE ETC. 



Ie praefatione satis longa, quae ad p. 14 decurrit, narrat auctor 
se post multa itinera anno S7i< Damascum perveniase, ibique fie- 
quentasse circulum viroruni doctorum, quibuscuK; turn de scientiis 
IegalibuE et eiegantiis subtiiibus ab-putarit, tur& puiohra carmine 
recitavit et expiicuit. Iterurc iterumque rogantibus ut ea ouae 
cum lis eoinmumcaverai seripso mandaret, tandeir anno 883 in* 
eunte, quum prima jam sigua eenectutis ee ostecdisscnt, satisfacere 
decrevit. CompoBuU itaque iugevs hoc opus de praeBtaatia poesis 
et poetarum et. de arte poetica , integra plura carmina cum ex- 
plications continens et interspersum permultis exoursibus historicis, 
grammaticalibus et lexicologicis. Possidemus Hamakeri scriptionem, 
quae brevi post editum anno 1820 Specimen Catalog i composita 
videtur, in qua fuse de majore bujus libri parte exposuit quam- 
qu6 integram edidit Dozy in priore editione hujus Catalogi I, 
p. 308—342. Hanc hie iterum dare nolo. Continetur tomo primo 
inter alia carmen panegyricum quod Ka'b ibn-Zohair in Profetam 
dixit (p. 33— 76), Amru-'l-Qaisi Mo'allaqa aliaque ejusdem car- 
mina (p. 88—153), Zohairi Mo'allaqa (p. 177—217), Tarafae 
Mo c allaqa (p. 258—318) , tomo tertio carmen Hassani ibn-Tzabit 
quod incipit U-L&j a \ >L*J cr , ^-^-Jt U (p. 1—66), carmen 
Abdallae ibn-Omar ibn-al-Khattab, quod incipit i\-sL*J jC_jls ^1 
■l*jjASa}\ (p. 66— 69), Mocallaqa ( Amri ibn-Koltzum (p. 70—105), 
omnia amplo commentario illustrata. Pars longe major hujus tomi 
tertii agit de arte metrica. Sed ad calcem utriusque voluminis 
auctor dat indicem vocabulorum rariorum et difficiliorum in eo 
explicatorum necnon virorum de quibus disseruit. Quum hi indices 
tantum e parte denotent ea quae revera opere continentur, conclu- 
des licet auctorem tantum ea notasse quae proprie sua erant 
non ex aliis libris descripta. Quamobrem auctori deberi videtur 
ut hie repetantur. Singulis vocibus aut nominibus paginam adscripsi. 
Index voluminis primi hie est: 

(p. 26) *-U^JI ^i\ a .i )£a\ LSJo juI (p. 23) JoyUI a j 3,y= 
v^JI (ib.) £.yi (ib.) £^Jl (p. 36) Ja*w (p. 35) JsJUj JL 



ANTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 315 

(ib.) *U,OJI (p. 49) J^yj- (p. 48) gJL& (p. 47) ^ji^ (p. 87) 

J^j (ib.) gJ*MJI (p. 53) . r yi_ (p. 52) D 'u!f! (ib.) uAmJiJ! 

(p. 61) Jiil* (p. 59) Jjk (ib.) J^L^JI (p. 58) ^iji (p. .54) 
yCJ! (p. 63) D UJJi (p.62) tXJ^i (ib.) JwaA^ (ib.) vjucj 

&JiUJ) (ib.) 0s4s 3 t 3 tX£ 5 (p. 65) *LW! (p. 63) &. J^J! (p. 62) 
J..& (ib.) J^e (ib.) ^ (p. 68) jMai- (p. 67) *&JJ (p.. 66) 

]ji (ib.) 4^ (ib.) J^X.^< (ib.) u Ji (p. 71) b^UJi (ib.) 
(ib.) J^d (ib.) vJi_AS" (p. 74) jm^Jo (ib.) L*,J>JI (p. 72) 
■■■«lll iXjc (p. 81) -vaJS .^J Lv^> (p. 76) J-oUxJ! (ib.) Jojbw 
(J*"^-** o^ (j«UsJ> (p. 83) *jL=> qJ (^Ae (p. 82) JL-ss-lj, ^1 
(p. 90) fA**Jdi (p. 88) JaJilv (p. 87) \^J0I 3^1 (p. 86) ^JuJS 
LL« ■ (ib.) -u»JLfc\J!. ■ -.(p. '92) .jJl-ssJI (p. 91) Ulw (ib.) Lj^JI 
(p. 98) «L*ii . (ib.) ^>JT (p. 94) o,JL*j (ib.) -J^jJU (p. 93) 
(ib.)JJUis (ib.) -JUJI'. (ib.) ^k'^ :(p.'101) : «*Ji (ib.) p.L%J! 
(ib.) J^SuXll (ib.) ^1 (p. 106) £jjl (ib.) LM (p. 102) '".;g.&0 
(p. 117) JIJoiX3l (ib.) £_jjL.w# (ib.) *LL*JI (p. 110) ^^u=Jt 
lXjAJS! (p. 128) wJjJ! (p. 127) ,jfcL> (p. 121) ^i)i (ib.) Job 
(p. 137) ^yjl (ja-^l (p. 133) fayljt (p. 132) Vr- 1 ^ 1 (P- m ) 
(p. 147) g^o (ib.) .g.y» (p. 146) gJUc (b.) ,g0ti (p. 144) ■£*> 
^j S Jyjc tOJ^ o>L*ji ^j i; ^= (p. 149) >L»Ji (p. 148) gJLw 
lX/x (p. 161) jyjtAv.,* ^ *JLS lXac ju^j *iJ! iAaac (p. 154) ^^p 
iuJLc k^-jIj OyiAvw« .^j *a£c j^-j jdtt lXac (p. 165) til.U*JI qJ &JJI 
^«.it (p. 180) J^J! (p. 179) ^i (p. 177) XJUjJt (p. 169) 
UsJI (ib.) y*% ^XrJL bjU^- (p. 182) -iLUsM\ (p. 181) L^Ua 



310 Z.MTBOLOfilAB ECLOGAE ETC, 

J«,s'^t D U«,I (ik) i-_4 r ^. e , f ,::^A< (ib.) yLa!! (p. 18«) ^u t =?< t 
(p. 205) gsAl0 (p, 195) U & (U:.) f ^ (p. 191) J^'- (p. 189) 
U^J gijsJJc, fU c /j (p. 210) »-/UJ (ib.) %lUi! (p. 209)I;Ji 
O* U*$! (P- 21T ) S-'r^ < ,^,>^ CT r ^ : (p. 21G) Lg* (p. 212) 
c ^ *JJ Jw.- iujlfc ^ (p. 219) i^UJ! C5 j i^U a^ ^UJI 
(p. 222) wAxO X-^JIn (ib.) ^.r* Q ,j K.ulc (p. 221) K. .*.,.* 
q j tkf* (p. 224) &iA, f L&0 j e>jUl (p. 223) pip ^ j^jCi 
W d j o> sW (P* 226 ) U^ 51 ^ e ^H v^y^ (p. 225) 3 ys 
jcL-wJlJtaAk^l (P- 228) Otj,^ ^t ■■(ib.) ^jb* a J p^( (p. 227) 
Kie i\ •■. (p 231) JUL* a .j l^i (p. 230) tL«Jpjl (p. 229) 
q? jV 5 (p. 232) ^aAaJI c^lJL ..^jj. ■gv.yk (ib,) ^&Ji u^s^Ia© 
wUe (p. 253) .- j^jJvJt wV-e b^Sj ^aJt Ow^ &ajI (p, 235) iji*JI Ju£ 

(p. 262) 50^ /■(ib.) l^I (p. 261) oLi (p. 254) ^ ^j . tiJJLtl 
■■':Le3Us;--.(ib.).:.g^^t <p. 264) . I^I, (p. 263) ...oJUsJt (ib.) y^JI 
(p. 266) al»il (ib.) ^it (ib.) OhJ^Jl (p 265) w.^ (ib.) 
(ib.) 0^j$\ (ib.) K^\J^ (p. 266) (UaV^yJI (p. 265) tXs^J 
UuUI (ib-) waU'l ^ (ib.) ^ioj- (p. 267) sj^ll (ib.) JyiSjl 
(ib.) ^UjGI (p. 270) Kjb : ,-(ib.). : -. 4 y v Jl. (ib.) ^^^j! (p. 268) 
oUJI ^J ^03 (p. 278) .^Ls^l (p. 275) ^3 (p. 271) jLcaJI 
'■(p. 281) ■■sbjtl (ib.) jM^il (p. 280) yfeJ (p, 279) ^^J! (ib.) 
(p. 287) KsdxJI (p. 284) d.L^ (p. 282) ^\^ ; (ib.) gJJAoJI 
(ib.) iX^I (ib.) KA^I (p. 289) UX»i s ^JU (ib.) c^jll 
y (Pv293) ol^t (ib.) ^4U (p. 292) Ju ; ^ (p. 291) ..JuL 
(p. 297) ^J^oJ! (ib.) >L^\JI (ib.) KK^Ji (p. 296) KIi~^JI 



ANTHOLOGIAE ECLOGAB ETC, 317 

tAl^ JwuX^JL flil (p. 303) StfyCJI (ib.) pUiu (p. 299) ^9% 
(ib.) <AS 3 (ib.) ^JfcL^ii (p. 308) Vr .A&J! (p. 304) «>,_?ij| (ib,) 
(p..311) X^sbJi »j^ XSUJI *UJ ^ .jj^ fU^ 8 |^/ (p. 310) tfljJI 
wJuuWJI (p. 313) v_ijAS=Oj|j Sk&| (p. 312) ^VULJI (ib,) J..- j ff il 
j^J! J^J! (p. 313) ^1 ^jb K„.IJ ! (p. 314) O.P *vJI (ib.) 
,r4» ^ ;Ux (ib.) Suaj^Jl (p. 316) ii)l sjl (ib.) aln.ll (p. 83 5) 
■(p. 342) a L&« ^ji ^j oL.^ (p. 325) art Q J ,Wi' (p.. 32f) 
^Uft* ^jl ^ Ju^ (p. 363) &wsuw ( . y j u'aA.J< (p P 346) U ; tCj *jt 
(p. 421) yua^lJI #1 w^j! yl v b^ jt\ -8lX.k> >jI iijs _^l (p. 352) 
(ib.) iLil*«J| (ib.) ^3 (p. 425) w«.jJL Jw,S cj/vaj! yui -ftJ^S 
(p. 426) ■X-iLaJI. 

Index tomi tertii : 

^.UjJt (p. 4) isjj^t ( p . 3) &yJi (p. 4) ^jJj (p. 1) ^J! 
p^Jt ^Jj oUaJI (ib.) xlsSpfiJt (p. 5) cyall ■ ■ (ib.) yt*aJI (ib.) 
(ib.) 03 />_*S (p. 7) .^^mijl ( P .6) r liuJt .(ib.) v^ f ^i <ib.) 
(p.l5)«,j jr l 3 jUi (p. 11) ,-J^ ^^J\ (p. 8) ^LJI (ib.) j^RJ! 
B J**° 0* -^ v^oJo (ib.) :iU*fJl (ib.) ^"^f (p„ 18) ^bj) 
gUiiJ! (p. 22) ..«#&' (p. .21) OL.SjJt (p. 19) "XkUJI ^fc> *X^>y s 

. ;Cr J j^ (p. 23) .fJJu-Jt (ib.) jOsit ^U^i (ib.) ^Jl (ib.) 
(p. 27) qUoS! (p. 26) js-Afl"^} ^j (Ajy (p. 24) wu&w b^j!., ujsA 
go3jl &% (p. 34) ^^J! -'auw ^j -L2S iliu ^J (p. 30) ^iU! 
t>UI ^jl (p. 39) ^ JwJii j^j^Ij-V .yaJjUos.-:.- (p. 37) a;a^ 3 

..**»jj>5 ^J| (ib.) iu^l^j ***flJLa£> $ yix^Cit (p. 42) ^e. :w*&sj 



318 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

(p. 51) v L*afiJi 5 jrljJ\ s ^U&L jL-aOj fJLAJI L^ ; ^£i (p. 49) 

l^ws. J (ib.) L ,v^i! (p. 56) j>JJ! (ib.) iX. R k!! (p. 53) Jh^J 
co^Jij pyJi ^*«j' (p, 59) 8j C r l (ib.) vjJL^ij U^i-l (p, 57) 
y>7 <lX% (p, 64) g.# ( p . 62) pe J.^ (p. 61) e^l (ib.) 
qJ y= cr J *1JI <_Ub XA-clo ^ ^JjAii) ^Jt q j a LL>- &Ub 
(p. 70) r y^ j jy xsJjmi .(p..69) LjJUj iJyii (p. .66) wlL^ 
jji^u (p. 74) gJtfUJ (ib.) *>U$JI (ib.) ^Jl (p. 71) ^^Ull 
( P . 80) ^^JUJ! ( p , 79) os,/4l ^J! & XoUJ! (p. 77) tyUI (ib.) 
(ib.) 4j (p. 81) ^ (ib.) *lk^ (ib.) iUoSI. oli*> fr *3uo' 
■,*L^I- (ib.) _f^xAi\ . (ib.) 8^s\JI (ib.) KU4JI (ib.) *L£u, 
(P«82).v> ta4H * (ib.) iLM^^JI (ib.) u^asJJ! (ib.) ...*UssiJf| (ib.) 
^*J| v La?| U Xm^J! v L$Pli u U*j 4» KJjyi^ (p. 83) ^Oui 
c^^o U s gy^ajl (p. 95) ^,j^J| iUwt (p. 93) U.J (p. 92) 

(p. 104) ^L^l 5 efj^l ^ ^ r ii\ (p 103) iCJUx&f (p. 97) 

(p. 107) £_jyax!l (ib.) -L^LlP- (ib.) oL-*> (p. .110) ot&> 

e^"' (p. 114) ^Ji ju^i. ,5 jjyijt jW «> (p. Ill) Lg^^it 3 ^Ijjjl 

L^wt sc^UII D 1 5 (j^bJ! (p. 117) gl^JI (jva> x^*s (p. H6) 

■■xss}» SSsj (P- 126) s^-^is (p. 124) ^ ^y (p. 123) ^Lw^t 

O^UJ! U)C> (ib.) J^ (p. 132) ^ ^ (p. 130) u^^j 

t^^f ibu ^ >^% iu^JI (ib.) ^1 (p.135) obC^^t ^ 

^ (p. 136) *^J! j^^li? .'*£ j£f ^Jj| Ji ;j^|. ^ 

-L^l (ib.) Jdi (ib.) io^Jt (p.147) ByLfeitl (p,146) KJL3L% 

.j'-^j »£>,■ (P- 155 ) o~^*h iAx^ il«s ^s 5 t l^t (p. 152) 



KTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 319 

.£L*j-*Iy» ^jlXJI (p. 161) ppy ^j ^s^ (ib.) sjJjJI (p. 159) 
(p. 180) y^i (p. 163) Lf jyJS cC y^' oiAi" ^1 vjj ^y JU> Jlcj 
(p. 201) ^_*to&JI (p. 199) j^l (p. 193) ^JuJI (p. 183) Q ^ 
.v_&Ja3 (p. 204) lJA^> (p. 203) ^aCj oUJI p> (p. 202) (joS*!! 
Lr^- (p. 209) v^AS^! (p. 206) ^Liu ^D» (p. 205) ^Jl (ib.) 
(p. 211) JUit J^ K_^«ux. LgiU Liii' ^LJJ ^5 5 JiXSI (p. 210) 
(^iyJI (p. 228) t jS (ib.) uL^I (ib.) 0> J! (p. 227) 0> 1 
g*-£ (ib.) ^sJi-xJ (ib.) (j^o .(p. 236) vJu^-B-l (p. 230) 
^-^4- (p. 240) jd£ (ib.) J^-Ktfl (p. 239) ^s^JI (p. 238) 
«-a5UL ^Ji^L (p. 243) *IjJI gi 3 .JUrsSJN yvijl ^^Jo ^IaJ! (p. 242) 
(?.2i6) ■Uda&\- (p.245)v/^ ! (p. 244) ^ (ib.)^Jl (ib.) 
(p. 259) o4>Ji (ib.) ■L^jLtljO vs 1 o^ ( ib -) £*^ (p. 248) Jl' 
gi^ (p.263) ^4« (p.262) s j». (ib.) vJLL&JI (p. 260) ^Jl 
c-r^ 1 5^ /viouXs^ (j^L^uJI ,.W! ^1 (^uU*. (p. 264) J*1L .(ib,) ■. 
(p. 281) JLAJI (ib.) ■ V T (p. 280) jUji (p. 279) J^l (p. 274) 
dyA (p. 291) ^Jusul, .'.^^1 (ib.) ^lj*Ji -(p. 286) :p Ujr 
(p. 294) 14-jI^-cJ *!],-& (p. 292) &JUL Sl.i^Ls K s J,_s» ^ "&**>' , 
(p. 297) .^JuJI- (p. 296) .-Liji? d j^.'iElf U& ^ ^Jbtf *)y> 
(p. 306) OJ o (p. 304) ^j &, (p.299) ^toUJ! 3 ^ (ib.) i^ 
(ib.) D ^_i_k^ (p. 310) -tSlA (p. 308) *JL<^* (ib.) -qIj-jA. 
.p**^ ^1 jy*Ji^\ V^ ■■"■W -itu'.^'^U (p. 311) 05^ 
■ J-» (p. 320) if (p. 315) ,JuB 3 yi*Jl ^^Jaii -tXXcj ^sjl oX^>l> 
(p. 327; cf. Qor. 14 vs. 29, 31) JJL^ J,1ju' *ly (ib.) ^ (p. 321) 
(p. 334) *bU*J| (p. 333) p^JU! -4&j,l (p. 332) v^ 5C^> ^ 



AETilOLOOHAE ECLOCAZ; ETC. 



( " J ? f-'; ^5; U " ^ (ib.)f,yi (p. 387) «yi '^j! (ik) ( yv JjL 
(p= 3Si) ^Jyjl ( I( .S48) ^ (p. S45) £.^t (p. 344) ^ (ifc..) 
(p. 8b2) a. f; W. : .JI (ib,) er >^ (p. 851). ^ (p.349)^ 
W- J ,v ■*-■.> Jili. (i;kxj U, ill, (y.. 360) ,i>ju3 .(p. 358) 4, ^;J-i ik 
(P ^m v. ■,J i o^t al^*, (p. SGI) a -v;U% (p. 359) iP~, c ii 

(il> ) .'■ ■■;■'■ I; , J>L ; .,'.vjl I 

Haee duo volunriaa, quorum primum in folio nainori, terfcium 
majori esaratum. est, autographon auctoris continent, teatibus 
subecriptionibus, inprimig tomi tertii quae sic incipit i!_ajl Jl^ 

qjUJI ^Jo ^va/.jJ! ^y.j tX^ss" ^oc&ji jj! (inter lineas addituin) *£>. 

■Ad ■calcem .autem tomi primi docemur annum &^b' esse 883. 
Hoc volumen .in ultima parte mensis Qatar absolutum est, Dozy 
opinabatur Codices non ab ipso auctore exaratoe fuisse, qui nempe 

■•hoc casu meliorem teztum offerrent quam revera offerunt. Si 
?ero reputamus euin tria volumina c a 1200 paginarum in folio 
intra spatium quatuor mensium conscripsisse, non est quod mire- 
mur eum passim lapsum calami fecisse et serviliter e fonte trans- 
Bcripsisae (e. g. ubi in nota historiola de Ma c n ibn-Zaida (I p. 
414 seq.) hie Amir al-Htiminin appellator), sed potius admiramur 
etupendam ejus euram et diligentiam. 

Alius Codes hujus operis -serv.atur in Bibl. Paris, n, 1401. B 
descriptions hujus a deglane facta, quam debeo Zotenbergo, 
probabile 'fit eum esse ipsum tomuni secundum quo nos caremus. 
Quia Christiani Ravii nomen gerit, non inverisimile est hunc 

■manual habuisse in separatione hujus voluminis a nostris. Golius 

■■autem volumen hoc secundum nunquam possedit. 

DXIL (Cod, 630(1) Warn, fol 1-193). 
« s l3CiJI Oi^i .^i <^.Uc^Ji ,' auctore as-Sojuti (f 911). In prae* 
fatione '-do libri origine et distributione sequentia monet: AB Om^ 



ANTHOLOGIAE ECLOGUE ETC!. 321 

( 2 <c s Ij:;JT *UJ (i i < LoB? wiui ti Li3 & J>i^ U ^li «aL;:,! 

w tv — ____ ___ tv , 

«.a=^w s « Q^iil jc_aJL£ J^j^I X-i*fcj> b »o ji" u>H^-^'ii ' Q-**-- 

Secfcio sexta excerptum est e libro ar-Razii cL^ j?J<Xi & 
Sunt 192 pagg. , bene exaratae, sine airni nota. 
Alia exempl. Mub. Brit. 988 (1), H66 (1); •■Escut. (Derenb.) 
565 (1 et 2); Caes. Vindob. 1640 (4) ; Gotb: 2048. 



1) Vulgo (v. hujus Catnlogi N° CCC0LXXX1X) X-JJ'JJj ; as-Sojutf semper habel 
XsiUg e. g. hojns libri pagina 84, ubi tola es at-Tidjanii oporo Bectio iuserta .-est. 
Idem p. 216 et 2S3 in opere as-Sojutti al-Jawftqit 630 (3). 

2) De vi bornm Verbornm v. H. Khal. I, p. 872. . 

3) Hinc emenaetur H. Ktal. V , p. -361."Leetionera ^mL.a jam restitttit Miigel 
in annofc. Tom VII. 

Cat. I. : 4 i 



322 AHTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

DXIII. (Cod. 680 (2; Warn, p. 1B4— - 208;, 

lyiuidem auetons a^^j^ji w U.jLsj> . ,i < ^j'^! (' 3 ^XLiui. Est 

hrevk tvacfafcut (H pagg.) . in cuo locis e vanie aucioribus ad- 
duetis mulierum gosiiu amasorli ilhinirantur. Euir. peionte f,inico- 
vnm quodauij qucm tamei; nor: rnmoupat, composuii at-Bojuti. 
Laudatui- in opere praeeedenie p, 21, 

Exaraius est trac talus eactom manu qua 630 (1). 

Alia exeropl. : Mus. Brit. 988 (2). 1404 (12), 1466 (2): Tubing, 81. 

BXIV. (Cod. 630 (3) Warn', p. 210—246). 

. ■ « iOA^jAtJ! oUao u< i * *J^;JT ^^jjjS^J!, auctore eodem. Ut in 

opere praecedente antecedit excursus lexicologicus de diversis no- 
minibus, quibus niulier pinguis membraque ejus significantur; dein 
adducuntur e variis scriptoribus loci, qui de tali femina agunt; 
denique adjiciuntur de illius proprietatibus carmina turn antiqui- 
orum turn recentiorum poetarum. Doxologia praeponitur haecce: 
i$ kL>o\ qjAJI aijiUc J.c ^.m,^ $ JuiL; praefatio nulla. Ita enim 

pergit: gJl lXa^s ja\ iiidJI >JI ^^j^Jt ^I^j *y>. \ { jsj>. 

Sunt 36 pagg. ab eodem librario exaratae. Alteram exemplar 
mihi nou iunotuit. 

DXV. (Cod. 630 (4) Warn. p. 247—260). 

"j+w-.jij i^*uji 3 ^aaJI ^*j J^AAiaflXJl ^.s 'j^jJI X^ji, auctore 

eodem. Libellus est, in quo as-Sojuti more suo omnia, quae de 
bac quaestione apud varios auctores repererat, congessit. Prima 



J) In Codice plus semcl „pjftM, sed parallelisms alteram Bcriptionem (quam 
esbibet H. Kbal in v.) postulat. Pro vjUls^ n't H. Khal. legit, in Codice cxstat 
wR-Jb^ quam lcctionem esse falsam taraen ex ipso hoc opere patet e. g. p. 208 



ANTHOLOSIAE ECLOOA.E ETC. 323 

illius verba excerpta reperiuntur apud H. Kbal. (ed. Fliigel, VI, 
p. 328) !). 

Sunt; 12 pagg. ab eodem librario exaratae. Alterum exemplar, 
quantum novi, in Europae bibliothecis non exstat. 

DXVL (Ood. 474(H) Warn. fol. . 107 v. — 110 v.) 

« bUi!) .Lr>b ' ^L_a_xJ! usL^jI opuseulum, auctore eodem ad 

instar libri *bL«iJI .L_>l quod scripsifc Abu-Mobammed al-Khallal 
(H. Kbal. I, 185), agens non de viris auctoritatis gravitate con- 
spiouis, ut vertit Fliigel, sed de viris importunis et taedium 
moventibus. 

Sunt sex pagin. anno 987 exaratae. Fliigel itaque in catalogo 
operum Sojutii, Wiener Jabrb. 58, Anz. Bl. p. 27 sub n. 4 nullo 
jure deBcribit ut »eine ziemlich starke Schrift". 

DXVII. (Cod. 2130 = Amin 411). 

Ejusdem libelli aliud exemplar. 

Sunt sex folia sine anni nota. 

Alia exemplar. Constantin. (Koprii)u) 1579; Brill (HoutBm.) 616 (9). 

DXVIII. (Cod. 1053 (2) Warn. fol. 97-157). 

K^g.L^Jl *UjI S6 ^s '(CjUil oUJI v'^j ^ber & e ooncubinis 

et liberie earum, imprimis de Abessiniis, cujus auctor est Mo- 
hammed an-No c man ibn-Mohammed ibn-'Irak, qui 10 mo saeculo 
floruit (cf. supra ad 1053 (1) p. 178 seq.). Dirisum est opus in 
praefationem et tria capita et quam plurimas historiolas de om- 
nibus concubinis oelebrioribus continet. 

Codex, unicum exemplar, autographum continet. 



u * u 

1) Male ibi scriptum est „*_s_JS &_^j_i: its enim perit horaoioteleuton. Pro 
i^wJI^ 1. 1 a. f. legendum ibi wwJ^. 



° ■ AKTHOLOGIAE EOLOGAE ETC. 






DXIX. (Ood. 861 (2) Warn, foi, 123-11)2). 
l'nsoriptio hujus libelli iiaec eat: *«Ji 

.<y»LKjl ^^ioLJI c5 ^j! ^|^i ^s U ^ A J( , ib< y u ^^ 

■ i v.- -' j 

*l)l *.r,; quibus verbis argumentum opusedi et jio^ec collector 

detilarantur, non vero titulus. Posii doxologiani (inii..: *D lV-*J;. 
v-SW^t ^~~ D , (.jv^li 03 .. A _ t: j^! ^JJ' ( er p-, ae f. l 'j; ioneiIi) 
continet excerpta poetica e libro a§-QafadIi (f 764) c. t. « JU 
■«£*JJ! ,W*> J, <^J! ( h. Khal. V, 309), quae delude aliis ■ ver- 
sibus auxit. DiviBit hoc compendium in 23 capita. Delude se~ 
quitur f. 144 v . ^ ^j> d^j ^ ^ Jkjgjt J^ ^| j, ^ 
^Ul, deiude f. 147 v. alia sectio *JCJL>y b^ *^J! L ^ s f ^lJ[tS 
gJi. Quod ad auctorem attinet nomen ejus fuit, ut videtur: Zain- 
ad-din Abu-Bakr All ion-Mohammed ibn-Ehalid al-Balafcouosl, qui 
anno 936 diem suprem urn obiit teste Eieu in Cat. Mus. Brit, 
p. 778b ad 347b. Alii ejusdem auctorie anthologiae exemplar 
servatur in Bibl. Escur. n. 537 apud Derenbourg. 

Libellus fol. 152 v. abrupte explicit. Sequuntur jam decern folia 

.■■partim vacua, partim excerpia parvi pretii continentia, inter quae 

nominanda sunt (fol. 155 v.) specimina ex commercio literarum 

Omar ibn-al-Wardt, cujus Divan primam partem Codicis occupat. 

Codex anno 976 exaratus est quum hie annus memoretur in 
possesBoriB nota et prima pars hujus Codicis ab eodem librario 
Bcnpta hoc anno absoluta sit. Cf. fol. 121 r. 

Exemplaria operis Qafadii servantur in Bibl. Havn. 297 (ubi 
titulus est £*aJI Uuc s j £#W J| uul&i) et Monac. 597. 

DXX. (Cod. 979 Warn.) 



- O-o > o 



««j^l ^ c«^^jl ^ auctore Ho8ain ibn . Abd . ag .g amad 
al-Haritzf al-Hamadzani, qui hoc opus (de quo ait: U* ^^ 



AKl'KOLOGIAE EOLOGAE ETC. 825 

« ujIlJ^JIj vbLd*"^ aXkJIj J*&&Jb OULraj 1*js tX*i (J^e tiUx&w* < ^blfii 

\&j*i*jLa a kj^aJLjI * vi/»»OU>j}u ttjs«j'y»^ < iujipiiJi ob/Sb U«*sJw9 &Xlso»j 

"S^^mJUa i fc^JLu-Ji KJUjuuI JafiU^JI^ U^?C« < fcA^sL KibXJl JuU^u 

« ik=j jau«Ji X^AaaJS oL^/JLs) Bultano Solaiman (qui ab aimo 926 
usque ad annum 974 regnab&t) dedicavit. 

Continet liber capita haoc : wl ult^ JjJ' wb JiiiJI wjI 

.maJ) .-.L&ij ujb tsiiXD'fc ^^Xa&5> i^)U i4>^AflJu) jisJJul wju (jmjUJi 
jA*o3l uju wu/OasuU, jjlfe wjb i^U^Jk jaXjI ^b li>LvkXW^M ub 
wjb L^i- V'r ^JLL^Ui ,.y*»*J3» wjL ^m)JI^ cL^UtJi yL c, j-i-g 

Codex ab, ipso auctore exaratus est Constantinopoli anno 945. 
Alius mihi non innotuit. 

DXXI. (Cod. 197 Gol.) 

KeLiUajl ~*« wjUj . Hie titulus in praefatione operis legitur et 
quoque in fronte Codicis, ubi vero etiam alius iAj^s wlxS' scilicet. 
Liber ipse statim post bismillam exorditur a verbis? $U o_j*wit 

I, ° -., . * 3 o .=. o - - * o -. «, - - oi 

auctoris nominis nullum indicium exstat. Ex praefatione patet 
ilium destinatum fuisse in usum viri principis oujusdam cujus autem 
nomen non memoratur. Continet liber exempla recte et ornate 
dicendi de variis argumentis, de quibus virum bene eduoatum 
sefmonem; facer e posse decet. Indicem eorum hie deBeribam: 



326 AHTHOLOGIAE ECLOGUE SiTO. 

**j o-, uiyL /6 3 ^Uu M ,J. e *Lt£Jt £ v^ 1 ' (Cod, b. p.) ^ 
^ ^Ac ^ pi ,iUJi ^b U /J, ,3 UsJI £ ^ji^l A 

*^le ^ fIL'i j, ^ _4^ Jj^jl ^ ^UJj y^'^ £ 

xaji s jt*ai\ j (WJi i v»*k x-^yt Jy**- i m^* 

er 1 -^ *^s^ itf^. cr /^ ij v"**^ w^JL 12^4 OuuijJ ^ 



ANTH0L0G1AE EOLOGAE ETC. 327 

^ »WI q^W. -JjJti f ibu' tj. LpQ SUi £* Ifcdc LgJ^>! -(jyap- 

Ayasd\ o,Lii ^s 0,^% ^UJ! ^ ojl yj> ^s. 

Opfcime exaratue est cum multis vocalium signis, Anni nota 

caret, sed saltern anno 960 antiquior eBt, quia in involucre- ex- 

stat nota lectoris de terrat motu qui eo anno Constantinopoli 
accidit. 

DXXH. (Cod. 2131 = Amin 412). 

In primo folio hujus Codicis legitur: ^_j iA_5"i £\*^J! &JL«. 

oU**J! .jj IXJ! (1. (jyell) o*}-l\ "-^^j 80 d re Tera non oontinet 
tractatum de logogryphis auctore Abd-al-Mo'in ibn-Ahmed al- 
Bakka, sod tantum excorpta ex eo ut jam stafcim patefc e Codicis 

exordio quod h. 1. deBcribam : (1. (jyel)) <j^' ^^ -rS)^' £\y^l J* 

v^-JLj' i-V^ M 3 ^ 1 y'J t^*j oL**ll ,3 iOiLwj £ ^^ ^5^1 ^jjl 

& LS ^=- qJ 1 -^' u^Ja_> £y><£Ji yvJjH^I S£_?L3> iL*bbt5! Jii' &JL.JI 

& ^uo ^ *JI cC i«Il tf J^ f blfil £ *uJiJl (1. jjS) yjs\ tJjS 
^Jl *JU. De libro Qotb-ad-dini cf. praetor H. Khal. V, 247, ubi 

titulus ejus sonat: «U*J JLc ^ ' Lm-^I yS, H. Derenbourg in 

Cat. Mss. Escur. n. 556 (1). Iisdem locis agitur de libello Abd- 
al-Mo'ini ibn Ahmed al-Bukkd, quern composuit auctor, commen- 

tarii instar, anno 993 sub titulo: fi^+ji+JI jiS J»c '^WiJI i'r^'t 

nam hoc opusculum continotur Cod. Escur. 556 (2). Hie noster 
Codex potius dici debet farrago nonnullorum (18) foliorum libelli 
ibn-al-Bakkae, quern auctor quidam anonymus descripsit omissis 
exordio et fortasse nonnullis aliiB. Plura autera folia perierunt 



328 ANTHOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

cum in medio libro turn in fine, Ceterura satis bene seel won nine 
vitiis exaratue eat 

DXXIIL (Cod, 2011 (1) = Amin 288 fol. 1—204). 

(■'- i.jjL/i' ^g,«,3 ^jje, ' *_jL^'vAff"^t XAj^v^j auctore. ut docet Ali3- 

wardt ic d6scripf.ione Oodicis Berolinfensis (YerzeichniBE Arabiseher 
Haiidscbriilen -p. 227). Schams-ad-din Mohammed al-Jamant ae- 
Sehardjij quem c a 999 vixisse affirmat ] ). Dividitur haec antho- 
logia in quinque partes, quarum l mR agit i^"^ JwiaaJt^ JUJt g 

(iL'ju U^Ow) -Uj, 2 da . *L*Jlj v-aaALIj wLAJI .J_>l j-foj xLUS ^ 

liUJu Oi-^^L, 4 tfl L 5 oliUi'^l v_aj!.£3 ^s-^lydl <^» islftXixi (-^J i5 
tikiju v_SJjOo, 5 ta (_5j-^?. L«5 tfod^ JsaJ -JJI KftbLsS? ^^L- w ^yi ^ 

Cod. anno 1005 exaratus est. 

Al. ex. Berol. (Sprenger) 1209, PariB. (Supplem.) 1550. 

DXXIV. (Cod. 2088 = Amin 365). 

« LoJJi s^ful VjS'js i L>-Wi iLJbsu, auctore Schihab-ad-din 

Ahmed al-Khafddjt (f 1069), anthologia quam jam descripserunt 
Fliigel, Cat Vindob. I, 388 n. 407 et 408 et Ahlwardt, Cat. 
Berol. n. 1203 et 1204. Hujus Codicis primum et ultima folia 
perierunt, ita ut aetas lateat Bed probabiliter apographon aliquot 
annis abhinc exaratum est. Sunt 114 folia. 

Praeter exemplaria jam enumerata alia posBident Mus, As. Pe- 
tropol. et Brill (Houts.) 83; prodiit editio in urbe Qahira anno 
1295 (Brill 36). 



1) In folio exteriore '^ctor (probabiliter Amin) adsoripsit titulo <_^Ja3 v_juJli' 
t£M ly^-fcZj) qjJJ) , quod forte effecit e subsoriptione seoundi operis hujos 
voluminis, sed ut videtur falso. 



AH1H0L0QIAE EOLOGAE ETG. 329 

DXXV. (Cod. .1545(5) Testa fol. 62 v.— 81). 

Excerptum ex tuXtoj z^S^ll _Jw<i ^i ikX^&Jt, oujue auctor est 

Schihab-ad-din Ahmed al-Abecklri (^...a.^j^!). Anonymus epito- 
mator excerptum inchoavit feria quarta, d. 29 in. Redjeb anni 
1156, et absolvit feria tertia, d, 5 m. Scha'ban ejusdem auni. 
Oontinet haec capita; ^gvsJi r J> cUJi „JU JUt ,.j JU* -iX* 
y&SI *j jftfiJ) „„^; et b!c porro, adductie historiolis et versibus, 
laudantur et vitupevantur aL^LiaM, .^Ljw.Jl[I, cyJLwJSj o^aJ ! , 

L^-J*, ■r?j-^ t v'-? v ^-) c LwJJ!, ^wfijyJ!, oLuJI, qUJLssJ!, J™*_JI, 
iAaarJI*, biSLJUii, l ^^'} cl_jv*_jl, £La_£JS, ^AAal', j*"*^'> b jW'> 

et *l^i*JI 5 -fLc^iJ!, 

Codex ab ipso epitomatore scriptus est. Continet 20 folia. 

DXXVI. (Cod. 1538 Testa). 

Anthologia, cui collector flnonymus titulum dedisse non vide- 
tur, sed qnam composuit rogatu yiri, cujus nomen seqoente 
aenigmate designat: 

JwJaUil qU^JI v'-f-*^ liy-L-c fi-^ls l^ 3 ^' KoLw ^Jij J>£Jl c^> 

Initium doxologiae est; ^-e^ 'Jj^Uv r; UJl cr ; J>* ; ?- cr» tX ^"' 
" S* w f3^' vW l) ^ c *&U. Post brevsm praefationem , in qua 
queritur auctor , literas humaniores neglectas jacere, sequuntur 
carmina poetarum -Omar ibn-al-Faridh , Sa c d-ad-din ibn-Mohjf-ad- 
din, Ibn-Nobatah, Hasan al-Burini, Jazid ibn-Mo'awia, aliorum, 
addita interdum opportunitate qua composita sunt; carmen amoe- 
baeum quo al-Acma'i et Arabs campestris sibi respondent ; simile 
carmen vel dialogue inter Abu-No wasum, juvenem vel servum 
Cat. I. 42 



330 ANTBOLOGIAE ECLOGAE ETC. 

.(^bl-£) quem Lie verberaverai, et qadhium Baghdadi, Jakjd ibn- 
Aktham ; multae historiolae ; coinplura aenigmata metro adsirji'-tu : 
carmina mawwdl dicta, inter ea poetae Mandnk-PaBoba •• 1082; 
carmen de arte ruediea aueiore Ahmed ibk-Montacir; carmen de 
nominibus Dei; brevie tracsatus. oratione soiista con&cript.u£ , de 
quatuor rebus quae corpori, visui caefc. vires adtfunt \el ad'-munt 
caet. ; JKLA.ii.iJwl All Madiani, alk Kohammedit al-'Alarsi, et alia 
antiquiorum et recentiorum poemaia et fragments,. 

Codes exaratuB videtur eaeculc euperiore , quo piobabiliter oi,iaia 
ipBum opus compositum est. 

DXXYII. (Cod. 1754 == Amin 19). 

«v_A*JbM '&£>£$ i <J^S^\ '(j*5jfi auctore Abdallah ibn-Mohammed 

ibn-'Amir ibn-Scharaf-ad-din al-Qahiri as-Schabrdiot qui anno 1172 
diom supremum obiit. Cf. Mohammed Khaltl al-Moradi III, t.v. 
Opus divisum est in 7 capita X_Ls- dicta quorum inseriptiones 
sunt: 1« ^ftf ^U, uftLs^H J,Lw £; 2» L+*JI ^b^r. ^_*i £ 

J^olstfl ^L-*^!; 30 &uU3J ^Ljt-iii uXju«Mj ^L^UoiLli ^L. * s*-t £; 

XJpJjjj 60 r LBxJ^I, ^ftjJt £ et 7° &Us>l. *3J^. U, Q L^JI jlj & 

Hisce praecedunt autem prolixa praefatio et introduetio (j_aJl£o) 
in 7 capita, hie wj^LJ dicta, distincta ita ut prima idb> tandem 
incipiat in fol. 66 v. infra. Hujus primi capitis iterum in 7 :t_t> 
divisi particula tantum hoc apographo continetnr, nam post fol. 80 
cetera desunt. 

Erat igitur opus satis magni ambitus, sed non cerfci Bumus 
illud ab auctore ad finem perductum fuisse, non enim memini 
me illius mentionem invenisse in Catalogis Bibliothecarum. Ac- 
cedit quod nostrum fragmentum teste Schaikh Amin ipsius manu 
auctoris exaratum est. Quidquid hujus rei sit, fragmentum nostrum 
in media sententia explicit addito folii sequentis nunc desiderati 
custode. 

Scriptura nitida est et perspicua. 



ANTHOLOGIAE ECLOGA.E ETC. 331 

DXXVIII. (Cod. 1260> 

Collectanea poetica et prosaica quae in sunm usuni conacripoit 
Mohammed Ma'tuk ibn- c Ali. nlnscripta sunt J»SLmw> 5 yJ Z.&y.z* 

Auotor certe anno 1142 (1729) est recentior. 
Donum Nobil. T. Ljcklaoift h Nyeholt. 

DXXIX. (Cod. L218). 

Liber ab initio nautilus, qui continet poemata varii argumeuti 
potissimum autem erotici, quorum auotor se appellat l e^. ij^t 

^a^T, u^sail , et interdum vJiJ^il , et fabulas Milesias in mudum 
Mille Noctium. Inter carmina duo sunt epigrammata in usuin 

herbae nicotianae quorum hoc est prius: #3 $ i3|y° L«aJ ««> 

Codex anni notam non habet, sed recens est, 
Codex anno 1867 Lipsiae emtus est apud K. F. Kohler. 

DXXX. (Cod. 2126 = Amin 407). 

« .Utw^lj oLc^LJi ^ t^^U^uJI ' jV^-5 ^-""^V^' V^ auctore, 

ut docet inscriptio, Schaikho aniplissimo Abu^l-Qdsim ceteroquin 
mihi incognito, sed probabiliter Jamanensi recentiori. Post prae= 
fationem satis prolixam indicator divisio libri p. 2 et quidem in 
25 capita, sed Codex 5 foliis tantum constans abrupte explicit in 
medio capite decimo ita ut cetera desint. Probabiliter hie et 
Codex 2125, qui ut Tidetur ab eodem librario exarati sunt, olim 
partes fuerunt unius et ejusdem voluminis. Multa continet de 

Khalifa al-Mamun, cujus nomen semper oyt^' scribitur. 



332 AHTHOLOGIAK ECLOGAE ETC. 

DXXXI. (Cod. 2150(2) — Amin 431 fol. 3—11). 

Ejusdem libri alteram exemplar aeque inniiiijm, quod explicit 
in medio capite nono. Sine aimi nofoi. 

DXXXIL (Cod. 1763 = Amin 28). 

Liber ab initio mutilus, cujus arguments™ indieavit Sehaikh 
Amin hac inscriptione : « r ^ l i 3 *L^waJIj LJL*JI j, v Ud&l !j^> 
&i>.]ys JaJR, non omnino recfce; auto.grapb.um non esse, jam statim 
apparet p. 5 ubi ad lacunam adscribitur ^m>% (_>toLo \j&>. Opus 
autem in tres libros divisum agit do paederastia. Recens est, ut 
e rersibuB et historiolis quas continet patet. 

Codex sordide scriptus est anno 1190. 

DXXXIIX. (Cod. 1603(1) fol. 1-27 r.) 

Weijers hunc Codicem doscripsit his verbis: 
Opusculum in cujus brevi exordio nee suum nomen auctor 
prodidit nee libri tituium, In subscriptione librarius ei titulum 

dedit jsj-kJ^il jtXJI, qui cum totus liber prosa oratione constet, 
dubito an bene se habeat nee simpliciter ex exordio (p. 1 vs. 6) 
per errorem petitus sit. Continet decern Jyai>, in quorum primo 
talia dicta traduntur, in quibus de re ww<2, in 2° talk, in quibus 
de binis rebus, et sic porro usque ad decimum, in quo talia, in, 
quibus de denis rebus agifcur. Librarius in subscriptione narrat, 
se hoc exemplum descripsisse jussu ^Xk>\ ^jOJI a&w J^J! Miy> 

j-jA^e .yl—^l ^ (jAijitt . ji& %Uas}\ ^^Jy^l, et quidem absolvisse 
illud die 15° Eabii II, a. 1063. Adjecit in fine poema in hono- 
rem illius Judicis, in cujus ultimo versu idem annus Arabicis 
litteris indicafcus est. Incipit ipsum opusculum: JXi o^ . jJJ uXj! 
■"qU^I-^iXJI. -< 14I '^JM.^LJ; et primum illius poematis 
distichon hoc est: 

Emtus ex Bibl. Sacyand (Catal. n, 69). 



AHTHGLOGIAE EOLOGAB ETC. $38 

DXXXIV. (Cod, 1537 Testa)„ 

Tifculus hujus Oodicis est: w\,Jjj,i 5 ^ySj $ \JjZs$> jus r j,«- ^Uji> 
Lls=» wajo^IJj Ujj v-^jsW &£«*;> at_j,Xjwo oLrjpIs. Ex quibuR verbis 
jam effici potest, Oodicem a librario esse exaratum, qui gvarama- 
ticae praecepta ignorabat. Post bismillatn initiura est; v r il''J" », 3,-»4 
(3^1 qI ,jL£> olya*^ oUjjb uXJt^9 9 u>£% liisCfi-- ,^£» 1 \-;-.''.^vj 

^jLo («jLw ^lij &ac ^b« islj! (,wi>. jJysJ! J«as ,.»~j „,,p jis fdtJ 

Sequuntur complures aliae historiolae , pleruiaque breyiores ; deiu.de 
catalogue profetarum et sociorum Profetae qui Aogyptum visifca- 
verunt secundum ordinem alphabeti; descriptio navis Noachi, 
Irami dzat al- c imad, arcae foederis et Sakinae, catenae Bawudi ; 
formulae preeium utiles cet. 

Codes negligonter exaratua est, hoc ipso, ut vidotur, saeoulo. 



XI. 

tfAERATIONES FIOTAE, FABULAE 
■MILBSIAE,-VABIA. 



DXXXV. (Cod. 1590). 

iLwoJ»5 'iLLJS, Tersio Arabica fabularum Bidpaji. Codex ille 

est, ex quo partem hujus libri H. A. Schultens edidit a. 1786. 
Ordo capitum est: 1. Praefatio Alii ibn-as-Scblh , 2. Barzuja, 
3. leo et taurus, 4. Dimna, 5. columba torquata, 6. noctua et 
corn, 7. simia et testudo, 8. monachus et mustela, 9. Iladh et 
Abrakht, 10. foils et mus, 11. rex et avis, 12. leo et hylax, 
13. pereginator et aurifaber, 14. filius regis et socii, 15. leaena 
et eques, 16. monachus et hospes, idem igitur qui Codd. Paris. 
1501 et 1502 (de Sacy, Calila et Dimna, p. 64). 
Sunt 102 folia, sine anni nota. 

Emtos ex Bibl. Palm. (Catal. p, 189, n. 29). 

DXXXVI. (Cod. 1544 Testa). 

Pars Jacera ejusdem libri, quae incipit in medio cap. 6t° et 
abrupte desinit in cap. 12 m °. Hie Codex praecedente multo an- 
tiquior est. Ultima 14 folia alia manu scripta sunt quam major 
pars libri. Adde Codicibus enumeratis a Pertsch ad Cat. Goth, 
n. 2691: Brill (Houts.) 90. 



NARRATIONES F1CTAE FABULAE M1I.ES1AE VARIA. 335 

DXXXVII. (Cod. 97 Gol.) 

cLL.*.i! q'cJ.^a.j auctore Abu-Abdallah Mohammed, vulgo Ibn- 

Thafar (_»_Jb) dicto (f 565). Non opus est ut fuse hoc opuu 
describam, cum quia lociorem relegare poosum ad Catal. Quel 
ferbytanum (p, 80 sq.), turn imprimis quia Amari versionem Ila 
licam hujuB libri edidit anno 1851. Textue Arabicus jam bin edituo 
e&t Tunis. 1279, Qahir. 1278. 

Continet hie Codex, anni nota carens, editionem vel ro- 
dactionem pi-imam operis. 

DXXXVIII. (Cod. 679 Warn.) 

Alteram exemplar, anno 886 exaratum, quod secundum edi- 
tionem continet. 

DXXXIX. (Cod. 708 Warn.) 

Tertium exemplar, anno 1003 exaratum, quod similiter secun- 
dum continet editionem. 

DXL. (Cod. 2063 (1) = Amm 340 fol. 1—66). 

Quartum exemplar, sod in quo omnis praefatio deest. 

Apographon recens quippe anno 1109 exaratum. 

Parisiis decern sunt exemplaria, ex quibus unum editionem 
primam continet; Bodl. (Uri) 294 (1), 329, 346, 382 (2) et (Nic.) 
382; Caes. Vind. 380, 381; Guelferb. 43; Mus. Asiai Petrop. ; 
Barb. (ap. Hammer, Lettere, V, p. 2); Escur. 525, 710 et 757 (1). 
De Turcica versions hujus libri vide Gesch. dts Ostnan. Retches } 
VIII, p. 251 et 253. Ceterum de Oodicibus hujus libri cf. prae- 
fationem Amarii ad versionem suam et imprimis Pertsoh ad Cod, 
Goth. 2688. Adde: Constant. (Kopriilu) 1293. 



336 irAilHA'flOKES FJCTA1S FABULAE MILESIAK VARIA. 

DXLI. (Cod, 168) a efc b). 

Codas 1681 a continet partem primam narrationio c. t„ jS'*raiiJ 
\Aniar, Longe nu-joi' ail torn portio voiuminic (f. 1 — 72) cowiplet'uv 
ii;i-rotliiotioiie do Abrakamo s do L,maek; 6i de originibus gen tic 
Arabicsc, Ipaiuc SiaiTatiouiG ezigua tantum pare iiic exnlfit., nempo 
vei'Bioniu iriamiiiou p. 1 — I? infra (iii Codioe f. '72—85), Poet 
pfaofai/ioiiOui (o pag^.) iucipii verbis. ^>*x>U~»i q-» ™> ^«ii wusj Ui 

[t is ,v,a^S^S tSirXjwv lXj. Codex anno 1081 non male exaratus est. 

Codex. 1681 /; oontinat partem nanationie , quae non eratat in 

TGi'aione laudato, nempe do rebus gestis 'Antaris post eonnubium 

ejuii eum 'Abla„ Incipit expedition© contra Judaeos Khaibari, 

sequitur mors Schaddadi ot sic porro. Liber ab initio et a fine 

mtitilus negligenter exaratus est, 

De origino Codicio vide od hum. DXLIII. 

DXLIL. (Cod. 1541 Testa). 

Ezigua para lacera ojuBdem operia, nempe quae respondet 
p. 24—72 in versione Hamiltoni, Tota fabula Milesia, Historia 
Antaris dicta, vel ejus partes: Paris, 1521, 1522 354 (vers. 
Turc.); Bodl. (Nip.) 166; Hub. Brit. 670— 676, 1445— 1459, 1532- 
1586; Doct, Lee 125; Cantabrig. (v. Kicoll. (p, 152) qui etiam 
de Codiee loquitur undeviginti iomprutn , quem possidebat Erede- 
rieus Comes de Guilford) ; Monac. 620— 622 ; Goth. 2435— 2496; 
Dread, n. 12 (vers. Turc); Cues.' Tindob, 783, 784; in Bibl. de 
Gayangos. 

Uberiorein bibliograpkiasri vide apud Pertsch ad Cod t Gottu 
2435. , 



NAKUA.TI0NES FICTAE FABCLAE MlLESiAB Vi.iUA. 337 

DXLIII. (Cod. 1680 (a et 6).) 

Codice 1680 a continetur pars prima namitionis fabulouae 
qjaJI ^$6 (qj) Jiaw -hjjMi, Auctor appellator modo ^U' s. J3UJI, 

modo ^LjAJi aA£ ^i Ja.JI v.jll.^ ; uai^t b.^.-.. ^i, ^U.U (/ A C'L 

Lane, Modern Egyptians (Loud. 1846) II, 150, el Pertkch ad 
Cod. Goth. 2401. TomuB hie anno 1259 (1843) exaratus est. K 
fine adnotafcur tomum alter urn inciperc verbis ^5 v i-«.« 6tf A 
j.yj! &aLc v^a-Ie jS** (Jh?! ojA^' Codes; autem 1600 b alia maun 
exaratus anno 1228 (1813), incipit verbis ^Ju-'.v X-™$ (j^tJi <$S 
'iLt^Jhsz \i.^Mi J^s^ &^ \S\^ .L_g_JtJI .:>! j,!. Continet hie tomuu 

praeter partem alteram historiae Dzu-'l-Jazani (183 foil.), historiolam 
aliam de rege urbis Kufa (15 foil.). 

Narratio haec vel partes ejus: Gotha 2401—2406, 2407—2414, 
SJ416— 2419; Lund. 6; Ambros. 199—209; Paris. 68 (apud 
Flugel W. Jahrb. 90 Anz.-Bl. p. 13); Mus. Brit 1537; Lips. 
(Refaij.) .09. 

Hie et Codex n, DXLI anno 1860 emti sunt in auctione Parisiis habitu. 

DXLIV. (Cod. Ar. 2034 (2) = Amtn 310 (fol. 155 v.— 231). 

^Aa^ais, -sL-rJI A^yxJI ...*.«< ^ (_5j^- U J^t3, historia fabulosa 

antiquorum Arabum. Incipit a narratione al-Fodhaili ibn- c Imran 
ab al-Haritz ibn-'Abbad caesi et quae bella ex eo orta sunt 
secundum traditionarios et imprimis Dzowaib ibn-Nafi c at-Tamimt , 
cujus quoque mentio fit in Cat. Cod. Mus, Brit. p. 418 a, ubi 
simile opus describitur. Sequitur fol. 187 y. alia narratio inscripfca: 

UwgiJ^ij (j*LwO»j s_*»jjjS (Vfr-J {£=£> Uj (jAfcAUwAj! WJ„SS» _fcS*j CUJU8 

auctor esse dicitur Mohammed ibn-Iehaq al-Mottalibt. Badem 
continetur Cod. Mus. Brit. n. 913(2), secundum inscriptionem , 
quamquam fortasse in rebus narratis a se inviceni discrepant, ut 
solent tales fabulae. Saepius in seqq. laudator al-Kalbi, Bed haec 
omnia oommentitia sunt, quum liber ad eandem classem pertineat 
ao.-y. -g. jmc JU« et quam maxime conveniat cum libris quales 
Oat. I. 48 



O D p 
do 6 



KARBATIONE^ FIOTAE PABULAE HILESIAE VARU, 



oontinenfcm- Godd, Londinensibus, Mu&. Brit, n. 913 et 9H. 1, 
ntihi Iitoria uigiiifioavit H. Thorbecke idem liber pamui eimfciuoiv 
Oori. BeroL (Spreugor) 1215 iol, V7 — 3 70. ihschol TeiermiKn: £]:+ 
et Codioe c. I. : gJ! (.^^.J! v ,.^ ^.Lu .;;,;, djb L,o, ,.7:7 
qusro pociudst A "Socin, Typk eipressa exetam- "in Ahkini chresu-.c~ 
i.iatbia. arabica c. t. V;S Ji ^,Lp ^7 quam kl , Bon poB!U(iom(](; 
(!")• Hi et- seqq.), Sed ui. idem vh- docuus meevij; comimiruMXYU. 
i^dnctio libri in variis hisee Oorid. e; editions passim alEsvi. 

Snbscrintio ewt b _*...■ ii ^, ,\ -. .. !, „y;> 

; h " > '— ' ' '• - ' <_>*■• 

De Codice vid. infra in capite de poetis, ubi prior pars 
cicsoribitur. 



DXLV. Cod. 1292 a~d et 1251 Sehult.) 

Opus quod olim sex voluminibus constasse videtur, quorum 
autem Cod. 1292 a— d primum , secundum, tertium et quartum, 
Cod, 1251 sextum continet, quintum deperditum videtur. Est spe- 
cies chrestomathiae destinatae iis qui lingaam Arabieam hodiernam 
addiscere cupiunt. Voluminis nempe primi titulus est: Uctf \jj> 
IU^jJI -iM pAsd o^Liw -JC^I ^ iA-s^. Prima maqdla agit 
r ±JlL (sic) .^^33 aLuyUt o 5j -> ^J; secunda C *±J}\ Vj ^ 
koyJI jLjUjI ^UxJ .ILJaLsJVtL; tcrtia continet historiolas (^ 
c ^*jl jjjtfl AxXo! ( „ ! Jj«xJ &t ^Uto LLCs*); quarta denique e^jLs-^t 

Quatuor reliqua volumina continent historias, si non omnes 
certe maximam partem ex MI Noetibus desumtas. In volumine 
secundo: Historia regis Azadbakht et decern wazirorum, -SLjLjC^ 
(H /X jUus* et Historia Regis Saporis. Volumen tertium continet 
iSWj j->-LxJi .JL.jUC>, collectionem his torio] arum, quam auctor 
rogatu amici al-Qaijim Mohammed All TschelebJ composuit sub titulo 
OJ»|^, denique (j^i") .y-i' «ALo **Uj iU£>. Quartum iL.L^> 
,iUi. ^L, quam fabulam etiam continent Codd. Goth. 2652 (10), 
2663, 2664; BeroL. (Spreng.) 1363; Tubing. 1850. Hanc nuper (1888) 
secundum redactionem aegypfciacam et syriacam edidit Landberg 
nostro Cod. usus; deinde ^ ^U^ £. S^xJt AJUi 5UbG>. 



LS* 



NARRATIOHES FICTAE FABULAE WILESIAE VARIA. 339 

Volumen sextum 1° Xju-o.!! *./> j^-UJi XjI&>, 2° rj*,X^ ***J^ ijL^> 

qJiAj! ^"iic <»^LawJI "t/0 uXaa«J! , 3° ,< 5 J<-X3I .ly-ie, (jw-Aii- (J'-'.aJI &jbv£> 

...lsL^> ^y QjiAJi J^oas jjjy' i-v-j' , 4° .iJi-.*M «i~ib tjX— L.a> £.jIa.?>- 

A-tL« »Lw. »cXj^ et 5 i^s^y! (>ajL jbU.^"?! Ji <-\«JI &jI£s». 

Anni nota Dusquam exstat. Bene exarata sunt volumina, 
eadem manu, sed volumen sextum in 8 V0 , volumina 1-4 in 
12 mo sunt. 

DXLVL (Cod. 89 (1) Gol. fol. 2-44). 

Liber sine tifculo, qui diversas navrationes in modum MI 
Noctium compositas continet ut: &J.U*- /" O^bit i^^*"r^ ii*j<A> 

,j$L£Wl -yi*JiA> lXjuwJ' ,-i5;^ ^fr*^' •ft' ' N*)^ C (J*^' ^U' 
...Ij^Jt, ^yoL^J) (jV-JLXjil _ jw_ *' '&-A_jl «__* JUo^*J> a.-a-^ > L-ji ,-.— J ' 

kjh J-&N kiotX> ( 3 i)«4*« i^jJ qavJI XLjI (1. Q^yj ut recte infra) 

XJLsuii ««j>' _^.J*> 5 Kj .QL, ,_^iJt cio (As- UfAAJ. Tempus composi- 

tionis recens est, nam eoffeae usus quotidianus in libro supponifcur. 
Codex, Africana manu exaratus, a fine mutilus est. 



1) jjwUJI ^vL»l hie uoroen proprium est. 

2) Initium est: tJw-S^ $ $* .j.bV.v^..«dl ^Ji'LUI .^w*_Jl _j._jl JlS 

j5 ju> j^ ! -*4- (>-* o 1 *"^ ^ ^^ o^'*^ ^y ^ l**^ 

^\ %«£JJ>5 Jls (i^«^Xt (0-a^U' ryi ^Lswt ijls &=£-j' ^c ^W' ^'^ 

3) lnoipit: uX^wJI JLs*-, q-» J»>, olt ^ _yjt Ji'. 



340 NARK.ATIONES FICTAE FABULAE MJLE9IAE VAB1A. 

DXLVII. (Cod. 1194 (3) Warn. fol. 53-62). 

Pragmentuin fabulae Milesiue, in qua agifcur de amoribuc 
Biachri et Hindae. Initium desideratur, et fragmentum in nootro 
Codice incipit a verbis: iul.ll -^^i Jjii w iJL L.U 5.-j **& 
ol*j"5J! B a_^ «^_i IJij, «,U»^ ^ ^j^j ^l^jqi J^ ^ ^j; 

<j^ xaA*^ j,!^^ tsl^ACj ^K yij I {j^LjJt C)S o (&^$ 

Hinda, amore Biachri succensa, complsra carmina ad eummitfcit; 
sed Bischr peccare nolit , nam Hinda maritata est mulier. Tandom 
Meocam migrat ut ab Hindae efflagitatione se liberet. Hinda vero 
raarito suadet, se in somno angelum audivisse, jubentem ut 
Meccam se conferat; qua in urbe , amorura copulatrice opem 
ferente , Hinda cum Bischro congreditur. Surdo canit. Supervenit 
maritus; repudiat Hindam, quam, a marito digreseam, expetit 
Bischr. Vice sua repulsam fert. In gravem incidit morbum. 
Morte illi appropinquante, soror ejus Hindae suadet ut Bischrum 
conveniat. Facit ilia; sed conspecfca Hinda Bischr extremuin 
halitum efflat. Dolore correpta , Hinda quoque animam profundit. 
In uno sepeliuntur sepulchro, cui duae arbores contortae inserun- 
tur, quae in posterum amans et amata vocabantur. 

Lingua hujus libelli ad vulgarem vergit, sed versus non in- 
elegantes sunt. 19 pp., incomte exaratae. 

Alia exemplar.: Goth. 2754; Monac. 632; Cantabrig. (Preston 
p. 15) 173,4; Havn. 234 (3). 

DXLVIII. (Cod. 1339). 

Continet historiam mercatoris ex 'Oman Abu-'l-Hasan quam 
Khaltfae ar-RascMd narrat, historiolam tonsoris loquacis, et tres 
alias, singulas unius aut duarum paginarum, denique notissjmam 



NARRATIONES F1CTAE FABDI-AE MILE8IAE f ARIA, 341 

illam ex MI Noetibue (,j.*wi!) .jm...^ &* -UHI ,5 ^Jt iuL<:> 
dy>-^\. Codex anni nota caret. 

Ab Humberto hue allatuB et e Eege Acad. Leidenei donatu6. 

DXLBL (Cod, 1543 (1) Testa foL 2-16). 

Titulus est: v^^U^ l\$LmJi s \^u<sl\ *ubC;> jusc, .<w U<J.f IJa» 
&&* Lg j£$3 ^Syilt;. Est historia ex MI Noctibue desumta. 

Codex olim fuit e libris al-Haddji Ahmed ar»Ribat al-Halabi 
et anno 927 scriptue est. 

DL. (Cod. 1646 (2) fol. 143—180). 

Oontinet 1° (f. 143) historiam WazM cum decern puellis harum- 
que historiam : 2° (f. 162) historiam Qadhii cum. tribus puellis; 
3° (f. 170) narrationem de singularibus fatis mercatoris cujusdam; 
4° (f. 176) post carmina breviora in laudem prophetae ejusque 
filiae, lepidam narrationem de Harun ar-Raschtd cum uxore amata 
et carmina de nictu oculorum amoris indice etc. 

Codex, exaratus characteribus Maghribinis, anni nota caret 
sed recens est. 

EmtiiB Amstelodami anno 1860 e bibliotheca van Voorst Cat. p. 2 n. 7. 

DLL (Cod. 1734 = Amin 378). 

Fragmentum operis cui auctor anonymus in praefatione iitulum 

^ a * ■« vjjLM^Rj'i q^*.aXJ! ,U>i jJi f^u^JI iC_S>jJ et quod dicit 

continere historias amantium. Prima harum inscribitur 54_jLX^> 
i^yaJI qv*^' w^Mit Q»w.ii- (sic) jJ et narrationibus 1001 Noctium 
simillima est. Incipit more «nlito ^j^oa L*-£~s ^JLfit aJtfl 3 ^\5 

^u£ul |j^ ,3 gj'jrt <J^e Fr^*" ^ XJLJ olj ^S. In media hac 
historia Codex abrupte desinit. Sunt 15 pagg. Quae sequuntur 
quinque folia varia continent ex Ibn-Khallikan, Makrizi aliisque 



342 NARRATIONES FIOTAE FABULAE M(LE3IAE VARIA. 

petita de al-Malik ac-ClIin, cuius vitam vide apud Ibn Khali 
n. 310 (Wiistenfeld). 

Codex anno 1151 seriptus est. 

DLII. (Cod. 1194(9) Warn, fol, 134-144). 

Sunt proprie duo opuscula. Prius agit de opera quam aclhibent 
amici et fautores Arabis cujusdara nomine ^l£ ^ U^ : ^jj>, 
propter malefaota in career abrepti, apud emirum Abu 'All Hasan 
ibn-Sirhan ut eum liberum dimittat. Frustra primum conatur 
^ O* .)? & 05^' melius succedit &Xt ^ (J ^L. Ipsorum 
orationes et responsa hie habemus. Sunt 12 pagg. Alteram opus- 
culum est fragmentum narrationis de puella Arabica campestri 

nomine a.-^ ^_a.j X.Ui> quae eloquentia et venustate fascinat 
regem Jamani (^Jl &Jd\) , quern deinde monet ut earn caveat 
patrui filius al-Khafiq ibn-Solaiman. Narrator .(^I^JI) est Ka'b. 
Sunt 20 pagg. Anni nota non exstat, sed recens est. 

DLIII. (Cod. 1545 (7) Testa fol. 111-122). 

Libellus 23 paginarum, qui facetias complectitur. Initium 

est: «La ^1, xJU ^Liol S -r ^--^ ^ J^ 
^LyJi # 6 .^L, s$ o s ,±^ ^_. ^ F . nis: ^ ^^ 

it J4J! y.y „^ ^ w ^ ..^ ^_^ ^ L ^j ^ ^ 

|5jfU.Jji *.J_* ip^Uas ^Uil julk, j^JJj LXfl»ipt-=- ^L» li! '■ JI5 vi^'t 



NA.KRATIONES FIOTAE FABOLAE MILESIAE VAR1A. 343 

*Jos Q^sUaj ^» ^JJiJ' Uf *$} ,jyus iuic JwaJl q^O^sj \^L-m^ 

i&.\X*o &J'Lp i^^a* (jlxs iLuiAiS q-v «.(-=»• ,.J yij. 
Codex anno 1170 incomte exaratus. 

DLIV. (Cod. 951 (8) Warn. foi. 56—60). 

Encomium partim soluta, parfcim ligatu oratione compositum a 
Djalal-ad-din ibn Ehair-ad-din al-Hanafi : ), in honorem qSdhii 
supremi exercitus Ofczmanici ( jv«oUt X*.*JI .ytols) a quo nummos 

petit j-aA^ L_w1j o^s? *J 'lAj^J & qUsLJ! ^s^s»- 5*1.0 q^ Ut 
"Ou^jj Ij'iJjx ^Li?, Li. Est libellus 9 paginarum. Initium doxo- 
logiae est ' p&z** L5 - 0a - s cr jtr> '^-^ J-*-> l$'3J! *U lxJJ. 
«l*^> Oj--&^ >wJiJ.-i» J-^ij vJLl:> jjac! ik^vJoej. Ipse incipit a 

verbis : « *^Uaj f^}*> ' &cL^o i_i-w! xjSi\ ^ U xils lXxj 5 . Anni 
nota addita non est. 

DLV. (Cod. 2099 = Amfn 376). 

«jJ>Lc *-^m-i Qy^Ui ^ < j-wX*J^ j^Lc'bil auotore Hasan Qo- 

waidir al-Khaltli qui in hoc opusculo ostendit c Aqilum Efendt 
(f 1270) sibi adscripsisse carmen quod non fecerat. Res inter 
professores al-Azharljae cum magno studio agebatur donee noster 
ignorantiam impostoris detexit. 

Apographon sine anno, sed medio hoc saeculo -reoenihu. 



1) Dozy hujus libelli indolem non bene perspexit ideoque alio loco ejus desorip- 
tionem inseruit quam nliarum hujus Codiois partium, quod autem non perapectum 
habuimus antequam de6criptio nostra illarum partium (supra CGCLIX— CCCLXIV) 
jam typifi expressa erat. Proprie ibi inserenda fuerat. 



AXL, 

FOES IS 



DLVI. (Cod. 1258 (2) Schult. fol. 61—77). 

Textus septem Mo'allaq&t sine comroentario soholiieve. Nitidus 
Codex, recentiore tempore exaratus. 

De Codicibus et editionibus horum poematum copiose exposuit 
Pertsch ad Cod. Goth. n. 2191. 

DLVII. (Cod. 628 Warn.) 

Commentarius in septem Mo'aUaqdt, auotore Abu-Dja c far Ahmed 
ibn-Mohammed ibn-Isma'il ») , yulgo m-Nahh&s s. Ibn-an-Nahhds 
dicto (f 338). Codex bene exaratus sed non antiquus est; anni 
nota non additur. 

DLVIII. (Cod. 1500). 

Apographum Codicis praecedentis , ab A. Sohultensio factum. 
Exemplaria bujus Oommentarii enumeravit Pertsch 1.1. p. 212; 
adde: Constant. (Kopriilii) 1328. 

1) Anthologias poeticae, paucia v. g. Mo'allaqdt, Diwdn Hodzail, exceptis, ed 
aetatem collectors retulimus, ita at Hamasa apud Abu-Tammam , Bohtorl etc. qaae- 
rcnda sit. 

2) In titulo nostri Codicis O^s? a „j J-^Uw! ^ J^l, j n praefntione 
J^sLfwl ^ vX^t, ad calcem Oy^ ^ \>J?\, Bed vid. Ibn Khallio, n. 89, 
Sojutf Tabaqdt, e quo in frontc CodiciB vita descripta est, eet. 



POB3I8. 345 

DLIX. (Cod. 1509 Testa). 

Codex sine titulo, nam initium desideratur, Est Commentarius 
in sex priores Mo'allaq&t (septima enim, Haritzi, in hoc Codice 
desideratur), incipitque in nostro Codieo a versu 15 to . Mo'allaqae 
Amru-'l-qaisi. Nomen Commentatoris latet. Leguntur quidem in 
capite folii 11 r. haec verba, fortasse ab eodem homine qui totum 
Codicem exaravit, scripta: ^L^uJj mj1ju> oLo^*« „&, et prae- 
terea in ultimo folio , absoiuto Commentario subjunguntur haec : 

'*m\ J*_5>l i^o^ U ^Jwjc o!.fe^wi! rj»wJ! _=s>i mXp yi*=» yJ> Jls 

gJ! IlXP ^ o^>I j£> U jumJI ^ JyLLs IlV^>; ex quibus effieias, 

Commentarium conBcriptum esse ab Abu-Dja c far ibn-an-Nahhas , 
vel an-Nahhas , ut etiam appellatur. Obstat vero quod hie Com- 
mentarius alius est atque ille, qui Codice 628 eontinetur. Noster 
itaque liber alium habet auctorem, qui scilicet Ibn-an-Nahhasi 
Commentario usus est. Ex collatione Codicis ? titulo instructi, 
qualis fortasse in alia Bibliotheca adest, patere poterit quis re vera 
auctor sit hujus Commentarii. Hanc ob causam describo Com- 
mentarium ad vs. L 5 Mo'allaqae Amru-'l-qaisi: Ul JJls^j Jb '{£*>& 
<^J6 (1. i^Jb) tyK x3j^i\ q-jI Jliy ei c^-ypl j^^jj ^su J 

^ifc^-^t Jiij 1^I> ^ ^Lj U lot (^jj &_*_/) LPl^j" "K Lxs> 
Ujj, lAXS 5 i|j *~J! ^ku ciJual -LgJUS LJ ail oiuuJf tfjwi (jwL^uJI 
U*^r5 *-£-^ U^j^ 5 ci^W J— g - M (_^«j ^_JL£o *J v-ASywail &}Jb Ju_j 

Verba an-Nahhasi quae hie laudantur, revera leguntur in Codice 
nostro 628, in quo praeter ilia nihil ad vs. 15 adscriptum est. 

Codex bene exaratus est et antiquus videtur, sed octo folia 
ultima recentiore et incomta manu scripta sunt. 

Cat. I. 44 



346 



POESIS. 



DLX. (Cod. 1504). 

Commeniarius in septem Mo'allaq&t , auctorc Abu-Abdaluth a 1 - 
Hosain ibn-AJJEied ibn-al-Hosam az-Zauzani (t 486). Addiium est 
Ka'bi ibn-Zobair carmen panegyricum in Mohamniedem cum Com- 
mentario. Codex negligenter exaratuss est anno 1044. 

Alia exemplaria enumeravit I'ertscb 1.1, Adde: Berol. (Land- 
berg) 195; Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen 1 ) 254. 255, 256. 

Hunc Codicem, olim Scheidii (Catal. n. 17), turn Paravii, in auctione 
puulica, Amstelodami a. 1839 liabita, emit Bibl. nostra. 

DLXI. (Cod. 292 Warn.) 

Commentarius in septem Mo'allaqdt, auctore Abu-Bakr Jahja 
ibn-Alt at-Tibrlzi (f 502). 

Codex negligenter exaratus est anno 1016. 

De apographo hujus Codicis quod Ultrajecti servatur cf. Cat. 
(editio prior) V, p. 265. Apograpbon Reiskii: Havn. 241. De 
aliis exemplaribus vide Pertscb 1.1. 

DLXII. (Cod. 68 Gol.). 

Commentarius in septem Mo'allaqdt. vlnspexi semel," ait Reis- 
kius in Prologo ad Tarafam (p. xi), »ut viderem quid libri esset. 
Sed offendi nudas et jejunas difficiliorum verborum explications , 
praeter ultimum Haretz ibn Heltza, quod egregio, ut videbatur, 
et densis poetarum citatis gravi, commentario instructum eminebat." 

Additum est Ka'bi ibn-Zohair carmen panegyricum in Moham- 
medem, cum Commentario. In ultima pagina scripti sunt octo 
versus priores carminis as-Schanfarai , addito Commentario. 

Codex bene exaratus est anno 883. 

DLX1II. (Cod. 1103 Warn.). 

Sunt duo volumina, quorum alterum (1103(1)) Mo'allaqae 
Amru-'l-qaisi textum Arabicum cum versione Latina nonnullisque 



poesis. S£7 

notis, alterum (1103(2)) annotationes ad eandera Mo'allaqam ex> 
hibet. Libelli, Warnori autographon offerentes, a G. J. Lotfce in 
usurn adhibiti sunt, v. ejus Caab ben Zoheir , item Amralheisi 
Moallakah, Lugd. Bat., 1748. 

In Codice 1496 exstant, praeter alia, H. A. 'Schultensii versio 
Latina et explicatio Mo'allaqae Amnj-'l-qaisi et apographum riiiv 
Mo'allaq&t. 

DLXIV. (Cod. 901 (1) Warn. p. 1 — 119). 

"5.-.. i ' ° ' ° ' "' *' 

^jKm^) Our* jjl £*:> _.^o q._j (j^AftJI c3^-*' •**"• D^wa'a 

poetae Amru-'l-qais, qui sexto post Christum saeculo floruit, col- 
lects ab as-Sokkarfo (f 275). Nihil fere praeter nudum textuui 
hoc Codice continetur, nam glossae rarissime additae sunt. Poe- 
mata (quorum primum est Mo'allaqa) plane diverso ordine collo- 
cata sunt ac in editione Slaneana; numero sunt 67. 

Codex antiquissimus et optiinue est, quum anno 545 a doc- 
tissimo graiumatico, 'All ibn-Thirwan, descriptus sit ex oxomplari 
ab al-waztro al-Maghribi exarato de quo-vid. infra quae scripta 
sunt ad n. DCVI, Cod. 901 (2), quod ipsum ex quonam exemplar! 
descriptum fuerit, annotatum fortasse est in pagina prima; sod 

quae ibi sunt scripta (incipiunt ^LCi ^\ _b;£ iL^Uo ^ iai&i 
Ly^Cc L^>-_5 J.c 0^5 L J* ^ (j^ll jw^Jiil (3') nunc situ et 
vetustate adeo evanuerunt ut yix ac ne vix quidem legi possint. 
Subscriptio yero haec est: ^ oA> } U y>T Lx$ J^Lfll y:JI $* 

bU**c ^ASj all! ^ JJJj y^JI _k~, ^ Jj^ KiJi ^ ly.jJI 

(j^ Cff^^i 8iX^> 5 aUt iA*5=U jS>^ 5uU> (j*<«*3»3 Uh^'s (j«^3» KJLw 
USb ail A*^ ^jjl Ja^S J^l yj,^ aJf { j_e s Ow_«.._^ fcwuj. 



348 



Ex his verbis apparet, 8.1-wiw;frum al-Maghnbimn JLmrn-'i-Q.rM 
Dlw&num edidicisse ei anno 383 -menim-iter recitasse praeeeptox-J 
buo Abu-OBaniae (i. e. Dionads ibi-Mohammed al-Azdi al-Harcwi. 
de quo doctissimo philologo, anno 399 at s^Hakimo, Aegypsi 
Sultano, ad necem dato cf. Ibn-KhaJlicaTi I, p. Is,!' ed.'de Siane;, 
qui libniED, a disoipoio exaratum , manu tenebat; bine explicandun' 
quod liber, statim post bismillam, inoipiai a verbis: ^ ^ fc 

g-J. vJ ,„JL!! ^1 Ja &Ui K^i ^.^j. gjmui nnno intelligihir, 
Reiskium in gravissimum incidisse .errorem quum in Prologo at 
Tharapham (p. xxyi) diceret, nostrum Oodicem exhibere editionem 
poeticorum . operum Amru-'l-Qaisi ex recensione AM Osamah: di- 
cere enim debuisset: ex recensione as-SokkarU. - Opus 118 paginas 
octuplicatas continet. 

Alia exemplaria -praetor tria ilia de quibus egit de Slane in 
praef. operis c. i Le Ditvan $ 'Amro-%kais : Cantabrigiense , quod, 
teste Reiskio (1.1.) olim Erpenii fuit .(of. Catal. Erpenii, Orationi 
Vossianae adjunctus, p. 3, et Dozyi Prologus ad Catalogum); cf. 
Bodl. (Uri) 1223 (cf. Add. et emend, p. 613) et Caes. Tind. 
446(1); (Hammeri 64); Alger, (p. 13). Nostrum Oodicem trans- 
Bcripsit Reiskius (cf. ejus Vita p. 169), nunc Havn. 248; Mus. 
Brit. 576; Ton Eremer 160(1); Goth. 2223; Caussin 457. Dao 
comment. Constant. (Kopriilii) 1314, 1315. Ceterum cf. Praef. 
Ahlw. ad opus suum Six ancient arab. poets. 

Etiam Qahirae anno H. 1282 hie diwan editus est cum Comm. 
al-Bataljusf. Habemus hie quaedam poemata ox nostro Oodice 901 
descripta a I I. Schultensio (Cod. 1494, de quo vide inter Col- 
lectanea), et praeterea: 

DLXV. (Cod. 1344). 

Apographum Codicis nostri 901 (1) , factum a Schroedero. 
Emtum Groningae e Bibl. Schroederi. 

DLXTI. (Cod. 2024 = Amin 801). 
Diwan poetae Labid. 
Plura addere supervacaneum videtur quum ex hoc nostro Co- 



poesis. 349 

dice anno 1887 A. Huber ediderit ilia oarmina quae in prjoribim 
editionibus non legebantur. De Codice nostro hoc illiuK opnis 
conferatur. (Das Leben des Lelid mil einem Theile seiner novk 
nicht veroffentlichten Gedichte). 

Codicem anno 1297 exaravit Mohammed as-Sa'id ibn al-R/ifi 
at-Tughurti (JyixJ!) al-Maghribi tunc temporis urbis Medinae inoola.. 

DLXVII. (Cod. 1926 = Amin 198). 

Carmen J>L«w« t^y^jL dictum commentario illuslratum ab ai- 
Tibrizio (f 502). Cf. Bupra sub numeris DLX et DLXII et h»~ 
primia Cat. Ind. Off. (Loth) 802 (2), ubi aliud exemplar describitut, 
necnon Cat. Berol. (Ahlwardt) 99 et 100, ubi quoque alia exem 
plaria enumerantur. Isndd idem est ac in Cod. Londinensi , Bed 
inserendum est nomen Abu-Bakr ibn-Mohammed ibn al-Qasim ab 
Anbari (f 328) inter Ibn-Haijawaih et Abdallah ibn-'Amr. 

Sunt 18 folia anno 789 exarata. 

De atiis exemplaribus praeter ea quae supra laudavi cf. Pertsch 
ad Cod. Goth. 2225. 



DLXVIII. (Cod. 2025 = Amin 302). 

Diwan poetae celeberrimi A'schae , Maimun ibn-Qais , de quo 
Tide Moryenlandische Forschungen p. 235 seqq. Continet 15 car- 
mina majora et minora. 

Apographon recens 12 foliis constans anno H. 1297 scriptum 
est a Mohammed as-Sa'id ibn al-Kaff at-Tughurti qui etiam diwanum 
Labidi exaravit. Partem Diwani continent Cod. Paris., Suppl. Ar. 
2168 fob 21—30; Argentor. (Spitta) 28. 

DLXIX. (Cod. 2116 (3) fob 71-78 = Amin 397). 

Vj*^ '***$, pulcherrimum as-Schanfardi (qui Mohammedie fere 
.tempore florebat) carmen anno 982 Commentario illustratum a 



°™ POESIS. 



Mowaijad ibn-'Abd-al-Latif ibn-Sa'id al-Naqdjowaui (J,t^sULjt) l ). 
Hie Commeutarius cuius meniio exstat apud H. Ehal. Y, 29[- 
rarissimus est, quapropter -dolondma est nostrum exemplar anno 
1077 deuium exaratum make notae esse. Coinmentarius brerifc 
est et fere unice versatur in explicafcione grammatical!, Initium: 

go! Jls (_fOp5l (sic) 






DLXX. (Cod. 527(2) Warn. fol. 38— 40 r.). 

Ejusdem carminis aliud exemplar. De hoc malo Codice, cui 
paueae glossae marginales additae sunt, dixit de Sacy (Chrest. 
arabe, II, p. 350. sq.). T.ertium exemplar est in fine Codicis 2053. 

Alii Codd. Acad. Reg. 81; Paris. 1455 (de quo retulit Sacyus 
in Notices et Exlraits, IV, p.313sqq.); Mus. Brit. 366(3), 
1100(7, 3); Ind. Off. 801(4); Bodl. (Uri) 1266(1), (NicJ) 335; 
Berol. (Ahlw.) 80, 81; Monac. 577 f. 243; Goth. 2224; Havn. 
250(2); Rosen (Ms. Ar.) 72 (4); cf. etiam Fresnel in Lettn a 
M. B. Duprai et Noldeke, Beitrilge p. 200 seqq. 

Varii commentarii: az-Zamakhscharli : Escur. (Derenb.) 462 (4) ; 
Lips. (Refdij.) 32; Ibn-Doraidi: Berol. (Ablw.) 82; al-Halabii: 
Escur. (Derenb.) 314; as-Sowaidii: Mus. Brit. 1415 (4); az-Zau- 
zanti: Vatic. 364; anonym.: Oxon. (Mc.) 305; al- c Okbarfi: Berol. 
(Landberg) 559, cf. ibid. 850. 

Textus cum Comm. al-Mobarradi , cujus exemplar recensui: Brill 
(Houtsm.) 654, typis expressus est Opoli A. H. 1300, cf. Brill n. 95. 

DLXXI. (Cod. 824(8) Warn. fol. 134-140). 

Commentarius ad fragmentum poematie celeberrimi Hatim at- 
Ta c i, metro Jo^bJI, quod hie sequitur: 

l^ s l*^J ^sL t ^^t ^ K ^ 8 l_Aw* li^u^ M\ ^^] 

1) Sic Codes, cf. Jflqut sub \y&<?. 



poesis. 351 

* ° 
Ltuuut IS._1d» Ls^aSJ- i-i ,\! r r- y J <i ! V' -V I • ^ I 

Ul) ^t**^* _r^ ^xJI ^ S-^-Hj^ p-J a ^ Co Ul ^sbj 
U*^ J-^Si rr «j! Utf> ^5 cyjij l^LX>b oJljI v;^ ^ 
LmA-« la***, A».iv, jj oat I 5 ^Ui ( a ^is tiLL^j. I dJJo 

Hi versus exceptis 3 ultimis leguntur in edit. Londiniensi Di- 
wani p. Yo et duobus priniis exceptis in Schawdhid al-Kasschdf 
p. tT. Lectio nostr'i interdum differt et plus semel praeferenda est. 

In subscriptions docemur haec esse a manu c Alii ibn-Khosraw 
cui memoir dictavit magister anonymus; deinde nerninem bos 
versus Commentario illustrasse praeter ilium, nonnullos tantum 
explicatos fuisse ab at-Taftazanlo (f 792) et as-Sajjido as-Scharff 
al-Djordjani (f 816) in Commentariis ad Easschdf. Cf. H. Kbal. 
V, 187. 

Currente calamo exaratae 12 pagg. sine anni nota. 

DLXXIL (Cod. 2026 = Amin 303). 

Diwan poetae Abti-Mihdjan quem Commentario illustravit Abu- 
Hilal al-Hasan ibn- c Abdallab ibn-Sahl al-Askari (f 382), Ibn-Do- 
raidi discipuhis, Nuper bis editus est, primum a Landberg in 

opere collectaneo Primeurs arabes .,(xL_.c \S'b L. B. 1886), qui 

compluribus emondationibus additis Codicem nostrum ad verbum 
imprimi curavit, deinde a L. Abel (L. B. 1887), qui etiam Codice 

1) Var. 1, ( _js/*.^\i, In Sc/iaw. al-Kasschdf male ( _j>av.^\9. 



o R y • 

^> O Li 



POESIS, 



Vimiobonenui aliiaque su'bsidiis usub textum cum vereione latina 
ei. brovi annotatioue edidii. In praefatione hie do poeta ei; de 
com m oulatoribiiE egii;., 

Apographou anno B. 1296 in urbe Medinae factum ei hac 

liukitsii'iptione muniisjm obi.; *.-_JLo' i«-a.-~ji>I Jo,--*"; ;l.;SUau ( .^ J„iLi 



>,! i-.AA-.< ,^& ^ L ^ t >^L,., ; Jt Oj-JLj tuX'S" &,&£]*, 0<«j[; Ja^>. ^ 






.B.00 a daquiu Boripturn exemplar, teste Landberg, 
Oomstentmopoii asservatur. Codicem quoque possidet A, Socin, 
quo Abel nsus non ent 



DLXXIIL (God. 116 Gol.) 

TifculuB, aureis Uteris acriptus, est ^1 *bL^S a'^UL jA .Jyp 
t f^jj-iJI *JJI A^Xj et in prima pagina post bismillam leguntur 
haec: a t & (J^fi o|3 ^>jjJI. ■. U *L*JI ^j 0^ -d)i i\*c _^jl Js 

'• !,5 .| .-"- - o , cE > 

W^ qLoO qJ lXkaw q-J KUjkJ q_j ^U ^^j J*. ^ 5C*jp> ^( 

qui versus oommentario illustrator. 

Oontinet igitur Codex Dlwanum , Oommentario illustratum, 
poetae antiquisBimi Qotba ibn-Aus, qui vulgo al-H&dira diceba- 
tur, et qui ut ex ejus genealogia, quam integram in Codice 
traditam esse vides, apparet, anno circiter 600 post Chr. natus 
est; nam Tza'laba (rotundis utimur numeris) anno circiter 330 
natus est -(ef. Oaussin de Perceval, Essai sur VMstoire des Arabes 
want rislamisme, tableau 2L, B). Haec ex computatione genea- 
logica hausta opinio confirmatur loco qui in Oommentario legitur, 



fomm. b53 



ex quo patet, poetam Hassan ibn-Tzabit (quem, 120 amios natum, 
anno H; 54 (post Chr. 674) diem supremum obiisae tradunt) 
poemata al-Hadirae jam oognila liabuisae. Locuu eat hie (p. 8 oq. 

p. o in ed. Engelmann): (» ^ j^ ^,1 $ ^jl ^^ $ 

Quod ad Coramentarium attinet, videantur quae disputavifc 
W. H. Engelmann in Prolegomenis ad editionem hujus Diwani, 
qui anno 1858 Leidae prodiit. Idem de nostri Codiciu valore 
retulit. 

BLXXIV. (Cod. 2028 = Amtn 305). 

Alterum hnjus diwani exemplar, quod eandem redaotionem 
offert, sed haec verba praecedunt:' Q j J^ *U cW ^J -j^l 

IM *LU y>^l ^ ^i ^ UaiJ q,; deinde sequuntur ea, quae 
initio Cod. 115 leguntur *J! ^e oi^S. 

Apographon hocce recens est, Bed optimum textum offert. 
Factum 6Bt nimirum in urbe Medinae ex exemplari, quod possj- 
debat Mohammed Mahmud ibn-at-Talamld as-Schinqiti \j^pjj^}\) 7 
qui ipse hoc descripsit ex alio a celeberrimo calligrapho Jaqut 
al-Mosta'gamt anno H. 684 exarato, ufc docet nos Oodicis aab- 
Bcriptio. 



1) I. e. al^mn'l 
Cat, I. 



'"^- POEBXB, 



Aliud exemplar doscribitur apud Ahlwardt Bub n. 73 (vide 
apwci cniififim eiiaua n. 74 et 75), nocnon in Cat. Mue. Brit, 
». 1525, Apographon Codicis 115 est in Bibi. Acad. Rog, Neerl. 82. 

DLXXV. (Cod. 2031 = Amin 307). 

iJiv.i'u) at Schammdkhi Ma'qil ibn-Dhirai-j de quo vide Agh&n-i 
VJii, JUJ. Beqq. -Rftdaetorio nomen hitet; Codex 24 carmina con- 
unci, uulio eoinmemario addito. 

Codex ah eodem eodemque loco efc tempore exarafcus est ac 
Oodd. 2024, 2025 et .2029. Aliud exemplar mihi non innotuit. 
Sunt; lb folia. 

DLXX.VI. (Cod. 549 Warn.) 

Dhvan Hodzailitarum. Titulus in Codice est: ,Uuii _,£ UcX 
, ji -> <J • 

^^CJI ^Jk „i { y^ r cX-O^w (Sic) ^ji UXX*, C yfcA&Jjl 

Banu-Hodzail , virtute bellica et poetico ingenio clari, pertinent 
ad Arabes Modbaritas. Ab antiquis inde temporibus in vicinitate 
Muooae habitabant et nostra aetate eadem adhuc incolunt loca ') 
Mulfca poemata antiquorum poetarum hujus tribus hoc Codice con- 
tinents s Common tario as-Sokkarii illustrata, veteris et de antiqua 
Arabum poesi optime meriti philologi , oujus vitam, ex as-Sojutii 
Viiis Grummaticorum (Cod. Doct. Lee fob 93 v.) descriptam, hac 
data opportunitate publioi juris faciam: 



1) V. Caussia de Perceval, Essai sur Vhistoire des Arabes, I, p. 193. 

2) A.l,Qiftt (Cod. 864, 3) habet *JJI Ou*-*, Anbftrt, Mwfetf ^fiW, p. Pvf 
cum appellnt .^*J. ^ ..^^J. Q j ^t j^ c j^^ ^ 



POE8I8. 355 - 

Ck*-* qJ i^^r! £** ^3 ^^ w t^ '<-^' yi^i' XJiiJ! iujlJI t^gdtW 
iXa£ q„j tX4-^ &_a.c lX.>'3 L«JLi*5 ^.wbJU, JjIaa^j^wJI JiLs> bL ' 
<_aa5 ^ tkks. ^li\ 3 (jlyLlI ^j-S-J ISjlXas &8 ^^ >T„LxJS (ikUt 

jgUxi sl^AJI q, JLeL:> yu& £+>{, i by LvJl oLo^l * l_5i*% J^W' 
0» ■(>— ^5 rjA^i ^Xth j^'i$ i^F^-.3 li'-A? 1 ^' KajUJI^ (j*wjfiJ! ^^ol 
Xjjto ,_i\J 5 £.>tJ ,J ' <S~~-} O^*™ iS*~?3 d*~T>.<^® i^-J t*-* 1 i)-»L^' Jwx*tl 

( 2 'v. ^5^1. 

Ex as-Sokkarii exeraplari descripsit poemata et Commentarium 
Abu-Bakr Ahmed ibn-Mohammed ibn- c Acim al-Holwanf, qui disci- 
pulus erat as-Sokkarii , et, quamquam incomtam scribebat manum , 
praeceptoris sui opera accurate describere solebat; ait enim al- 
Qiffct in Epitome Vitarum Grammaticorum, &b ad-Dzahabio facta 
(Cod. 654, 3): J^*, .^1 ^s j^JlJL ^ ^ 0^2? ^ J^i 

«— 3' *5S! ^r>AJ> -Jas> aJj i-O^J! ^-a-c lX-s^ «./.Xi aJLc ^gj. <^ XwJI 

^j^?. Ex al-Holwanti exemplari suum descripsit grammaticus ar- 
Eommant i. e. Abu'l-Hasan 'Alt ibn- c Isa (f 384), cujus vitam 
scripserunt Ibn-Khallikan , al-Qifti et as-Sojuti. Hie itaque in libro 
nostro constanter loquitur. 

Codex noster optime scriptus et antiquus est, anno scilicet 539 
absolutus. Omnes fere yocales versibus additae sunt, oomplures 



1) Sic logitur apud al-Qiftlum (qui post ^Ju^tl addit VjkkO ^i\ ^j). In as- 
Sojutii Codice pro tLsbo perperam legitur Juo. 

2) Al-Qifti itidem refert, aB-Sokknrium anno 275 diem supremura obiisse; sed 
IbnQAni' quem laudat (in Codice «jLs -ut soriptum eat), anno 290 eum mortuum 
eBse atatnit. Anb&ri utrumque memorat 



°^" POESIS. 



quoque Commenfcario. Continet folia 204 formae quae in folio 
dioifcur minoris. Librarii subseriptio haec est: yvJj^ ,[*£l ^Jv 

So,.* *,u& oija^i «W uj^j r L, *iT s ^ ^ dj4,,. v ^ 

^i L^ j^ £ ^ ^ j^| ^. ;jC . ^ ^ ^ u ^ Lxjg| 
i^s x,Lxtfl it o^j ^ J; ^ ^ji ^, ^^ ^ ^ u 
^i ju*, ^ L^ y>tl Uy>M jcu «y^ £ ^ tjLJj «;L a iXs 
^Uad. J, fi ^ a*^ ^OS^ '^.-Lr^S-uSs^', et in nota mar- 
ginal! : k^ ^x^ J^uo « vitJbfej : uf ^ 4 ^\ J^ ^ ^ 
^ 0^ ^i! u* .ItfrfAfc «s\j Ja^. ^Jl U^i k-^WOj ^UU. 
^ 3 *Ui J^r «>^. Codex itaque exaratus est, decern cir- 
citer annorum spatio (nam absolute volumine primo librariuB labo- 
rem Buum aliquamdiu intermisit) , a Mohammed ibn-'Ali al-<Attabi. 
Erat hie doctiBBimuB philologus Baghdadensis , qui, teBtibuB al- 
Qiftio et as-Sojutio , in Vitis Grammaticorum, pulohre quoque et 
emendate a bo exarati B Codicibus inclarmt; postremi auctoris verba 
ex Codxee Doct. Lee (fol. 30 r.) /d.eicripta, hac.data opportunity 
publici juriB faciam: (- ^1 ^ ^ ^j & ^ ^ ^ 

1)^1 ^oUl JL^ ^^t ^l^! JlL^ 0^' o-, -t al-Qifti 
{Jipitome Ft/arum Grammaticorum, ab ad- Dzshablo facia Cod fifU ^ r„toii- ^ 
est paw occidental Baghdddi; zi. Lobb-al-Mdl ^. 664, 8). Jntelhgenda 

2), Dozy: Quod ad signifioationeni attiDet, quae h. L Baa formae yerbi.yXj* 
propria est, cf. locnB Ibn-al-Khatibi (Cod. de Gayangos fol. 26 r.) : ^^J .I^f 
dxct. ar. I, 822. 



poesib. 357 

J>liSJ|j^OI JiyL^ 1 ^y! tX*-^ y>U£i ^j^ ^iJiii yjaii qJ J.e ,0 _/= 
trr U^.S> &«*-o ooljfe (^jjjItj&J! ,..IlX*av ..yj ^ji^Aiu ,.~j cy^r *^ c s 
0U5 iai K-U« jjsl ^*J; .(5 "-^s otj9L*u«^ cjI.sU.'* *«jLwJsi ..j t\*^ 
661 5CLw J^l (_g^U> _-^_e (jw^Li- ISiULJt jrtJ. Descripsit porio 

hunc Codicem Mohammed ibn- c Ali al-'Attabi e Codice ab as-Sim- 
simio exarato , qui et ipse oelebratus grammaticus saeculo quarto 
floruit , multisque emendate a se acriptie Codicibus inclaruit 

(,*iij! i^ r J^JaS iC^UaJ! ,9, y&Lt> J33- was>wa», ait al-Qifti, et as- 

Sojutf: JaJi f^^) et anno 415 diem supremum obiit 1 ). Contulit 
praeterea Mohammed ibn-'Ali Codicem, ab as-Simsimio exaratum, 
cum alio quem exaraverat al-Homaidt (fortasse Mohammed ibn- 
Fotuh, qui in HiBpania natus erat, sed anno 448 patria relicta 
in Orientem profectus Baghdadum eedem transtulit); partem con- 
tulit cum Codice exarato ab Abu-Mancur ibn-al-Djawalfql s ) , ce- 
lebrato itidem philologo Baghdadensi, qui nifcide et accurate a se 
scriptis Codicibus clarum nomen adeptus est (Js-wiJt^ JaJi ^JU, 
ait as-Sojutt) et anno 539 obiit 3 ), eodem illo quo Mohammed 



1) Propriam ejus nomen erat : Abu-'l-Hasan 'All ibn-'Obaidallah ibn-'Abd-al-Ghaffar. 
Anbari p. fit* male ^m^SI M\ aXac. 

2) Propriam ejus nomen erat Mauhub ibn- Ahmed. Lexicon vocnm peregrinarum, 
ab eo compositum, supra descripsimus , p. BO 

8) In as-Sojutii Codice quo utor, scripsit Dozy, mense Moharrami anni 465 
obiisse legitur; quod admitti nequit, nam ex subscriptions Codicis Diwani Hodzaili- 
tarum patet, eum anno 639 adhuc inter vivos fuisae; ubi enim Mohammed ibn-Ali 
de eo loquitur, ait: &j MJi )sXol; quae formula nonnisi de vivis uBurpatur. Con- 
fusDB vero est, aut ab as-Sojutfo, aut a Codicis librario, annus quo nat as cum illo 
qao mortuns est Ibu-al-Djawuliqi, ut patet ex al-Qiflio et ex Ibn-Khallikane (Fasc. 
IX, p. fV), qui eum anno 466 (non 465) natum, et mense Moharrami anni 539 



000 P035SIS. 



ibn-'AH apographum suum absolvit. Hoc Ibu-al-Djaw&liqio, disci- 
puio at-Tibrizii hujusque uuoRouBore in Acadeiriae Nithamiticae 
cathedra, praeooptore mm erat Mohammed ibn-'AH in Uteris hu- 
manioribus . addiecendis; huic Codices a se scriptoe praelegere 
solebat (cf. supra pagnia 356 ann. 3) et hunc quoque, ut ipse 
testatur', praelegit. Alios praeterea Codices fide dignos se oonto- 
lisse affirmat. 

AooaratiBsimiB itaque Codicibus quos Iugdur.i Batavorum ha- 
bemuB, bio Codex, quem a multie librariis ex praeclara echola 
Baghdadensi expolitum dixeris , summo jure aunumerandus est. 
Aecedit, quod opus confcinet praestantissimum et rarissimum. Sed 
quo major cum operis turn Codicis est praestantia, eo magis 
dolemus, hoc volumine dimidiam tantummodo operis partem con- 
tineri T ). 

Elenchus capitum hujus voluminis est: fol. 1 v. c<r j e)JU ' jc& 
^&. - 3 r. jjiil ^jl ^ .. t }_*JI jk^> y *J». - U t. .,-*-& 
jj c >l, - 30 v. bL^iit Q _, saA M r% _&, _ 33 v. ^1 
V^. - 41 r. >%i> ^ .jj& x xjb. _ 49 v. JILJI ^ 
/^ a- ;^5- - 58 y. ^li^i c\JLi> j \iJJu \.x^. - 70 r. 
XrfU pj ^ _.. ^ K*LJ ^ ^ y^ 3 OuV jj ^ j&d 

Mv^ -i M.^ .£*. - 88 >. ^-Jt ^ *4x> -.,-Ju-a. — 

to J '■ 

vaY ' -iJY cr^' .j** 6 * L^*^^ ^ ^ q-c v^ JI <j^> ;** yui 

mortunm esse tradant. De anno obitns fortasse recte traditom est, non ita de 
mense; nam ex subscriptione Dlwani Hodzailitarum patet, Ibn-al-Djawaiiqium mense 
Scha'bftm adhuc in vivis fuisse. Abulfeda (Ann. Ill, p. 495) earn anno 640 obiisse 
statu.t, Anbar! anno B39 regnante al-Moqtafi. Caotemm non tolum librum Ibn-al- 
Djawahqio praelegit Mohammed ibn-'Ali, nam fol. 178 r. exstat bujus viri gloesa 

marginal!*: *A* jJW {S ^c J ^ j^S ^gj\ \j&& ^ al^ ^Jh , 
quam quum scrtberet jam mortuue erat Ibn-al-Djawaliqi. 

h ^l ... 1 j|* iore « edition6 Doz y exposuit qnomodo detegerit frandem bibliopolae qui 
verba J.UJI ^ c harta agglutinata oblegit, ut emtori pereuaderet tolum Diwanum 
hoc volumine contineri. 




poesis. 359 

jRawj iX^X~|JS (mJj** Q-J Wj*" T***3 7* C Vl>— i>' U^A> jX.rtlij vJ>tX$J! 

c 

lX>! s wjLi ,j, y~f (^^— s>! B_^. — 99 r. ejU^S' q-J u^^S yXXi. — 
105 v. Jj-z* ^-J ^^cXil T sUi. — 108 v. ^(A^Ji a,0 ,-J yi^i. — 
110 r. (*v_i*^JI j,v_j _^-% *U„Ji Oi-Sj *"yj) . jJA^JI JJaut.ll s.Mi. — 
112 v. ,lXjst^^\JI j &SjO) .».&. — 115 r. *J J-)A5> ^ J*=>. .sxi 
jjj^w-j. — 115 V. ,..Oj.5oi ,.«..j &*<^i ****. — 117 r. li,^ ,-.»j KfcyC _s„w 

lX^3 ^L A a-J: ..J. — 118 r. *u> ^ o^<* Aac _a,&. — 123 v. 
(»LkJ! |»^j) ^jU' v^* 1 15^' **•&• — 125 v. (•j-j) v— *-A> .^J _x-Av 
(ctJjLiuSI. — 126 v. (e^^i -jj) *S$& ^J .%&< — 131 r. yu& 
iulk . -_jl. — 133 r. ■JL.J't'' , J _*_^. — 133 v. JL^—^Jt .«£ 
(J=lLsSjl. — 139 v. (H^il ^ ^J) BlX1L> .yJ ^l^vijl yt^i. — 
140 V. ( L? *vw -y.) vSVi^*" ct? L ^ c *«A. — . .'142 v. ■(JJ.mJ 1 ^-jI yt*i 
(<j*+*JI ...|.jgj) J.jAS> . p, y>H J^ 5 . — 143 v. .^L^Ji j,| ycii. — 

144 r. qJ yc v -*w$ *y-=» ^j! O? T* 1 f"™2 ^a*"" o^ l?*"^ ■'■>*•'*'■" 
(_bLs» ^J **j) ^ qJ JJiXc'u* ytwj U^- — 149. r. ^ y«c jtw 
(jLe -^j) Jw^ 1 . — 151 T. (^s/jJuw q_j _^(e ..«„&. — 152 V. ^Jtw 
«l!i ^\a£ -«j H^«. — 153 r, *_a\a> ^-j (j^U ijt-w. — 153 v. jddi 
-*£>') qJ l\JL>. — 154 r. ^ J->, ^j-a-w ^-vi pj>j:> ^JuJ »L*i ^j 
*j 1 (_?— J> — 155 v. %jy-*° (•v-J- — 156 r. v„JLJi*JI 5La-*-j -fc-J. — 
156 v, UlJ j^j _^ 5 w.U^3t ^j. — 157 r. ^Lilt y. _ 158 r. 
♦fcj (proelii nomen ad di turn non eat). — 158 v. .^svi^vjl ^ *o 

QisJCx*JI ^-J JI^JI -Raw *.-V-i. 163 V. (^jl qJ Bjl*C ^jt yaAW 

XsJa. — 164 T. ^.Iju' ^i q_j «JJi ^\_a-c ; JUi. — 166 r. v£*jtXs* 



860 POE8IS. 

° '* ■ V ' 



Cj^ } 



Priorem partem ex hoc nostro Codice anno 1854 Eosegarten 
typis man davit, quae resiant J. "Wellhausen anno 1884 edidit in 
libro c. t. Skizzen und Vo?'arbeiten. Idem deinde scholia dedit in 
Zeitschr. d. D. M. G. XXXIX, 411—480. Cf. porro ib. p. 104- 
106, 151 — 164. Partem voluminis secundi hujus Diwani possidet 
Bibl. Paris, Suppl. ar. 1427. 

DLXXVII. (Cod. 1501). 

Apographum Codicis praecedentis , factum ab Alberto Schul- 
tensio ; Commentarius decurfcatus est , liberque pessima manu , 
utpote Alberfci Schultensii 5 scriptus. Ex hoc apographo factum 
est apographum Reiskii , ex quo factum est apographum Lettii, 
quod servatur in Bibl. Gissensi (cf. Adriani Catal. p. 44). Frag- 
menta quaedam, ex nostro Oodioe descripta, possidet Bibl. Acad. 
Reg. Neerl. (n. 78 et 79). 

DLXXVIII. (Cod. 2399). 

AJterum apographon ejusdem Codicis manu Schroederi. 
E libris A. Rutgers. 

DLXXIX. (Cod. 525 Warn.) 

Diwan qui tribuitur khalifae c Ali ibn-abi-Talib (f 40) , cum 
amplo Oommentario, Persico, ab Hosain ibn-Mo'in-ad-din Maibodi 
coraposito, qui hoc opus anno 890 aut 870 absolvit; cf. Pertsch 
Oat. Goth, ad n. 2228. 

Codex anni nota caret, sed decimo Arabum eaeculo scriptus 
raihi videtur. Scriptura est neskM, ad nestalik vergens. 



foEsis, 361 

DLXXX. (Cod. 2041 = Amtn 317). 

Ea redactio ejusdem Diwani quae inscribitur: & l JLJLAj! ji^jf 

"( O^y' Lff M^ s ^bui!, de qua disseruit Ewald, Zeitschrift filr die 

Kunde des Morgenlandes II, 2 p. 192 et seqq. 

Codicem anno 1035 exaravit lX^j*? ^ ^ ^ Jy^ ^ Jw*^ 

Exeniplaria Diwani cum Comment, enumeravit Pertsch, Cat. 
Goth, ad n. 2227 a et 2228. 

DLXXXI. (Cod. 2027 = Amtn 304). 

Diwan poetae al-Hotaia Djarwal ibn-Aus (f 69) de quo vide 
Aghdni II, 43 seqq. XVI, 39, Ibn-Hadjar, Ig&ha I, 777 n. tW 
etc., secundum traditionem Ibn-al-A c rabi (f 231) et Abu-'Amr as- 
Schaibanf (f 213), a quibus per Mohammed ibn-Habib (f 245) 
illam tenuit as-Sokkari (f 275), hujus diwani redactor et commen- 
tator. Cf. Fihrist tov, 28. 

In fronte Codicis poema legitur quod Hotaiae adscribitur, sed 
in diwano non est receptum secundum annotationem. 

Codicem anno 1296 in urbe Medinae idem ille exaravit qui 
diwanum Abu-Mihdjani transscripsit et quidem ex exemplari, quod 
possidebat as-Schenqiti (vide supra n. DLXXII) et hie descripserat 
ex altero antiquo, bonae notao aHuervato in Bibliotheoa Sultani 
Mohammed Espugnatoris in urbe Constantinopolis. Sunt 70 folia. 
Editionem diwani e nostro Codioe parat H. Thorbeoke. 

DLXXXII. (Cod. 657 (4) Warn. fol. 52-71). 
Diwan poetae Tahman ( L$k) ibn- c Amr al-Kilabi 9 ), oommen- 



1) Pro ,3 vulgo. logitur q+ et pro J*&\ interdum ^IS. In fronte nostri CodioiB 
etiam additur iLaxJI iltJal} —j:*. 

2) In marg. paginae primae logimuB ad primum poema ^ t 1 , -< i _*, .. < t J&* 

Oat. I- 46 



332 POE8IS. 

tario iilufitratuB ab as-Bokkari (f 275) , quem integrum ex. hoc 
Codice edidit W. Wright, Opuscula Arabica p. v'i— f io . 

Perth; ebia Taliman ad Banu-Abu-Bakr ibu-Kiii > .'b . frmiiiair 
.geiitie c Amir ibn-Ca'ca c a, et -visit tempore khalifat; 'Abd-ai-Ma;iu 
ibn-Marvan, ut ex ipso Codice patot. Haec enim earibit ab-Suii- 

**_' * ,,- "^ ™ u»-> \^j > ^ • •. •• ^ « •> • - v » ■ v 

■ - . . vi ) - > - C - 

v3»*JkS &/J&^- <.,,.— ^F . V _J ...U^Ai'J i ?»^Si>l SlA^^O Oira^.' : IH.J1C i<NJ*5^Ji 

*' ' ■%/ \^ * v_/ * *~^JiJj • «-' V' 

^.aili LaS 1 ^U^ls Jwi*! J-^ (ja— s-j ^ im° '^ c?"" 5 *" &R/: J"^ 

5 5 o , i r - o - 

&j JJiXaJ" 20ls»l, \n^^.ju^>\s *-ia-J (^Aia*^ Wt^jS '-t-'^S Hr^ 5 *) "HA** 
wXa£ <W JUL t_j^ qJ j«st>- ^o Q* J"^ 8^F £* q 1 ^ 'J&UJi 1$ 

JUu iUL*-Ji Jw^l ^ ^-=*j5 **»JlL d H^?t>* (deest) &j iskjJiLs aitil 
jX^l *LftX-J Uii aJo K..L& KwXjp i_J Lois bIJ3>Is blii^Ui **>le &J 

l^JUgj ^cJiUj ic^J' £>' ^V^SU L^Xa£I (jvJU*jJt* j-*-«) \> i^iAj 
Descripto carmine as Sokkarl ait: £Jlo qL^jI liUIt Ow^c a5 i3»*^ 
iuL-JI ^! J.<aj ^ J^S oUi Ka,J.> ^ q^.. Turn vero diverBam 
traditionem refert his verbis: c^.o QUfb Jj>^> Jls^ ^i »*c o^Sj 

( _£i>o jUcJI IlX_5> JIs UJis wtkib («-4-s w5sJUJI l>w_x ^_j cX-J^JI 

*JLc ^^.JLsS- LPAxfil yy-«^il j^l Ij. Ex hac itaque traditione Tahman 
adhuc inter vivos fuiBset regnante al-Walido, Abd-al-Maliki filio, 



1) Huic vooabulo saperinscripta est varians lectio *-j. 



poesis. 363 

qui anno 86 regnum adeptus est. Caeterum alia de Tahm&m 
vita passim in Cominentario occurrunfc, et mulfca ex poematibus 
quae hoc Diwano continentur, sunt satyrae quibus Tahman per- 
strinxit Mauzunum ibii-'Oinair, qui itidem Kilabita erat. 

Codex, 40 paginis constans et omnibus fere vocalibus instruc- 
tus, anno 571 optime exaratus est. 

Inter hoc et praeuedens, quod hoc Codice continetur, opus 
(Ibn-Kaisani ^jj^JLJi ^..a^Ij', hujus Catal. p. 136, n. CCLXIV), 
exstat carmen 43 versuum, c. t. i^.L-r-JI ^w^SJJ ikXjuaidS tuX^P 

iu>j. *Ut (jAtXS (jy^^AoJS i^^^V. [ryi] ^-»*^. rrl tjrtr^-' Primus 
versus est: 

u» JL ..t q! , ^-iU'iJi *._jiA->Oj LtiiAi! <***j*S (j^XJi wXarJI Lst 

Hie Jahja, ag-Carcari anno 656 diem supremum obiit. Carmen 
igitur non ab eodem librario exaratura est, qui totum Codicem 
anno 571 seripsit, sed a possessore Codicis qui eo, ut videtur, 
consilio hoc carmen addidit, ut tres vacuas paginas implereL Idem 
carmen etiam exstat in Cod. 1284(1) ubi pro J,U^Hegitur ( _a£>UII. 

Hunc Codicem transcripsit Reiskius (cf. ipsius Vita p. 169). 
Aliud apographum est in Bibl. Acad. Reg. Neerl. 83. 

Aliud carmen ejusdem poetae Oxon, (Nic.) 315 (1); Escur. 
(Derenb.) 363 (1); cf. ibid. 466 (dfwan) et Berol. (Ahlw.) 496— 498. 

DLXXXIII. (Cod. 2398). 

Apographon hujus diwani manu Schroederi et alia excerpta 
ejusdem e Motanabbio et scholiasta Wahidaeo, e lexicis Djauharii 
et Firuzabadii necnon apographon historiae cujusdam brevissimae 
prophetarum. 

Sunt IV fasciculi olim e libris A. Rutgers. 

DLXXXIV. (Cod. 2032 = Amin 308). 

Diwan poetae celeberrimi 'Omar ibn-abt-RabPa al=Makhzumi 
(f 93) de quo Tide Ritdb al-Aghdni I, I* 1 . et seqq., Ibn-Khallikan , 
Vita n. 501. 



" • VOEfiTfl. 



Praemiooa est breviu pr&efatio de poeta cujue cxcrdmm esi 
gJ! iui»! Jfe ^c ^ ^jJJ ^ Utrum hmc eflieieudum sit. 
nt putavit Landberg, hob hie habere diwammi o redaceione al- 
Haithami ibn-'Adt (f 207) duhimn eot; in Kit&b ai~Fihrist nihil 
liac do re legimus; H. Ehal. Ill, 298 verbo iantum dlwai-um 
€ Omari recensct, 

Quidquid hupis rei sit, Codes nosier 85 foliic corun;ans sat; 
multa poemata eominet sine uiio commentario ; singulis carminibus 
tantum praemissa sunt verba Jls^ vel Lajf J% et eimilia. 

Codicem anno 1297 idem ille exaravit qui Codices Labtdi, 
A'schae et as-Schammakhi descripsit. 

DLXXXV. (Cod. 1021 (5) fol. 22 y._3S v. Warn.) 

Carmen ^^Ji ■Ha.^aS dictum poetae KMlid ibn-Cafwan al- 
Qannac, qui hoc composito, quo puellam celebrat, nullum aliud 
composuit,ut discimus ex titulo, qui hie est: ^Si\ JjS>l j^j Jls 
i' (joUaS' ^ykM-;^ uXJL> SJw*«i5 Ja&j> (1. ^*) ^ Lc ^-iT 

y^yd! UjjJI, Hunc Khalid ibn-Cafwan aequalem fuisse nobilis- 
simi Jazld ibn-al-Mohallab (f 102) atque igitur primo Ar. saeculo 
floruisse, discimus ex annotatione marginali, cujus prima verba 

sunt: Jfc U^ \yJ^ ^ jJL> ^ $ ^pjj\ j^ ^, j B 

&\a ^ j.Xs O o! JLai ,3J^Xj_^jP 5 ^J^l ^j ^ j^ iL>o 

«^-oJ U 3 JJ' o— Kt A_5, turn cibos quos sumserat elegantissimis 
verbis describit. 

Primus versus est: 

Ultimus : 

D WeJ ^Ls-lj ^1 ^jS a \ ^yS ^ JyiJL ^ ^jXJ yis 



P0ES18. ?(?R 



Deinde librarius scribit tU^/aliSS L *dj> y* L j*UJI w-f"^ U ii.>> 
I* C C5" HP-* i e&? f*"^ 81 ' "5*5 • 

Carmini eomraentarius additus est. 

Sunt 23 paginae, ineleganter Beriptae. Idiom carmen onm Ow-- 
menlario exutat in Mus. Brit, 565(3); lad. Off. J 043 (14); Bwo'I 
(Ahlw.) 132; Escur, (Derenb.) 371 (5); Vatic 36* (in fine), 

DLXXXVI. (Cod. 2029 = Amin 306). 

Diwan poetao Dzu-r-Romma Ghailan ibn-'Oqba (f 101 ye] 11'?),, 
de quo cf. Aghani XVI, lb. Quia hunc diwanum redegerit, m 
Codice , qui nil nisi nudum textum offerfc , non dieitur. 01 Fihrist 
p. IfiA, 20. Primum carmen est notissimuni illud uJLx^tr. Jb U 
>-^XwJj cLtl I^Xa quod anno 1874 edidit et annofcationibus inBtrmdt 
R. Smend. 

Apographon recens anno 1297 in urbe Medinae idem ille fecit 
qui Cod. 2024, 2025, 2031 et 2032 exaravit. 

DLXXXVIL (Cod. 2030 = Amtn 201 a). 

Idem diwan et quidem multo loeupletior plus quam octoginta 
diversa poemata continens. Nomen Dzu-'r-Rommae nusquam in 
Codice legitur et folia olim ligata erant in fascicule infra descri- 
bendo variorum poetarum carmina continente cum inscriptione 
plumbeo exarata ^J^U! UL ^^ J^UJI -L#**s>- (sic) K^Lf aiA£> 
( _5 ? _«i-*JL Mox autem vidi folia ilia continere diwanum alieujua 

poetae et quum saepius JC-uvo cujusdam mentionom inyenirein non 
dubitavi ilium Dzu-Rommae adscribere, quae conjectura insfcituta 
collatione mox comprobata est. Folia autem misere pemiixta 
erant, neque sciebam quemnam ordinem sequi deberem ; hoc tantu-m 
cerium erat primum carmen idem fuisse, quod etiam in altero 
exemplari praecedit, quum huic tan turn praemissa sit formula 
(***y Cr*" 5 ^' ^ (^-m*-j. Diwanum secundum homoeoteleuta ordi" 
nari ob varias causas non poterat et quum priora folia numero 



366 P0E3IS. 



D- 



dietineta eusent liaoc praemisi, cetera quo ordine ea inveni su 
junxi. Apograph on reoens est magna cura, Bed non sine vitas 
Constantinopoli factum ut videiur; vooaiium eigne, fere, ubivie ad- 
sunfc sed ComrnontariiiE nullue addiius est. 

DLXXXVIII. (Cod. 1021 (6) fol. 33 v. —35 v. Warn.) 
Carmen ex hoc Diwano, cujus primus versus est: 

4 paginae, negligenter exaratae. In fine librarius scripsit U \jj> 

Totum Dzu-'r-Rommae Dtwanum possident de Gayangos et 
Hus. Brit. 580; quaedam hujus poetae carmina contineniiur Codice 
Acad. Reg. Neerl. 211 et Mus. Brit. 561 (5). Bibl. Berol. possidet 
duo ex. carminis primi (134 et 135 ap. Ahlwardt). 

DLXX5IX. (Cod. 633 Warn.) 

Partes prima et secunda Diwani poetae Djarir (f 110), Com- 
mentario illustratae. 

Hujus Diwani fata (sit venia verbo) apparent ex nota tnarginali 

quae in pagina prima exstat. Est haec: vAss-j^l uX_a-x JL& ^ 

*^' s yV oIlX-j aJLJL/o L »Juf alb $ lytfio L ^«-^uJ! (j-w^s ^ 

( gJI JBj KjUjXJj ^jL+Sj l j***J> ii^w u^j Qft bUib yOldlJ «j£ 

.1) Ibn-Khallikan (ed. de SInne p. M*) . y'rf^if- 

2) Ne quia putet, hoc ^n-J' a me profeotum eBse, moneo illud in ipso Codice 
esse scriptum. 



poesis. 367 

i-^-Vp". Djariri igitur poemata in ur.um corpus collegiose videtur 
Mohammed ibn-Habib, doctiesimuc philologus Baghdadensis , qui 
Samarrae anno 245 obiit 3 j .; hie, te3te as-Sojutio, praetor alia 

opera etiam edidit (J^yU^ ); j t s (jsjUj , i.e. aatyras illas quibw; 
Djarir ei al-Farazdalc se invicem perstrinxeruni;; exatat opus in 
Bibl. Bodl. (Uri) 1224; cf. Add. et Emend, p. 613. Coram Ibn- 
Habib Diwanum legit 'Obaidallah ibn-Mohammed , quo coram 
oundem legit hujus fratris filius, Abu-Abdallah al-Jaztdi (f 810)., 
qui, ut supra (p. 352 ^qq.) vidimus, Diwanum al-Hadirae commen- 
tano illustravit. Quis Commentarium scripserit, non commemora- 
tum video, sed verosimiie est, conscriptum esse a Diwani collec- 
tore, Mohammed ibn-Habib. 

Non opus est, scripsit Dozy, ut longus sim de hoc Diwano, 
L^anJoquidem de Djariro poeta tarn eleganter et copiose egit 
Cauesin de Perceval in doctissima scriptione, Novo Diario Asiatieo 
Parisiensi inserta, ut Iliadem post Homerum canere viderer, si 
fuse de Djariri Diwano exponere vellem; dubium tamen non est 
quin multifarie hoc editione dignissimo Codice accurate perlecto 
locupletari possit scriptio Caussini, qui Djariri Diwano usus non 
ost, De multiB praeterea rebuB historicis in Oommentario mentio 
fit. Editionem libri parat W. Wright. 

De Codice, optime, omnibus fere vocalibus additis, scripto et 
237 foliis quadruplicatis constante, monenda sunt haec: duobus 
constat tomis, uno volumine compactis, quorum singulis titulus 
praefixus est, aureis Uteris Cuficis nitidissime pictus. Subscriptio 
tomi primi, ex qua apparet ilium anno 591 scriptum esse, haec 

ost: q_ i ^£**yA q-3 ^maa& -»_j tX>-]j.JI t\— *._e Jas" q* ( 2 &aJLb.j 



1) Vid. al-Qifti et as-Sojuti in Fids Grammaticorum. 

2) Ex notis marginaljbus apparet, librarii nomen fuisse Mohammed aa-Nawadji. 






r -.l ■■*.., ;;!i ,L„.i ;> uU4s" liX.w„ ^ jjj J^ *Ju9>J j,J< U/ «iJ. But 

itjique boo exemplar sumnn pretii, quippe ex. esenipiari description 
iMitiquiu^LiiOj tbttuu HCii exaiato; eo magisi yero dolenuum eat, 
tutofvv'iiii oo Diwamim noil contineri. Legituv quiuem in Bulr 
!u iifii-oi'O voliiiuiniE sccviiidi; j.,L != j.A.Jj -,!•' nAj:^, boo suboui-ipfj- 
oueuj i,-!npicioul.i Btaiim apparel, huec verba, antic iiiorit libiarii 
vevMi, ei-s'.tiUj i-ecentiori maun examta. ease; eat frauc bibliopolae, 
eixiburo jjtr.iiiuaueio cupieuwa, integrum opus boc Gotiice contmeri, 
el. e,v -verbis outiqui libiarii quae a leoenliori isto bibliopola erasa 
non suutj luculenter apparel > secundum volunien non esee Diwani 
ulliuium } yuimi iis argumentum initii -voluminis terfcii iudicetur. 
Bunt baec (verba a recenfciori manu antiquis substituta uncinis 
inelusi): ^^ [q^x-XJI &j jmjUx^] •j-s* «_&_=.& q-*, j,l£jl tj=Ji _i»l 

. i * * 

Ovj^ IjJ'vjw^ J}.«£ iiw*J <dJi (Jwtfij .«uX>-_j &U iX^ilj ......... ,.^jb 

U^Lvi' ^ivjc, iJ( . (J>cj. Magnum praeterea damnum paesus est hie 

Codex/ non adeo a blattis tineisque Orientalibue , nonnullaruni 
paginarum marginea j non vero ipsas literas , corrodenfcibus , Bed 
ab imprudenti bibliopega Leidensi, cujus curae Codes, ante mea 
tempora, commendatus fuit; qui quum eum fugiseet, surama eura 
tractandum esse tunc Codicem (cujus cbarta non melioris 6Bt 
notae, singulaeque paginae gummi Arabico adeo laeyigatae sunt 
ufc facillime inter se adhaereant efc agglutinentur) , Codiee ni~ 
mie cornpresBO , fecit nt ego paginas nonnullas inter bo agglu- 
ihiatas , paucas etiam a quodam , qui agglutinatas separaro vo- 
iuit, dilaeeraias , invenerim. Longe meliori eum nunc gaudere 
conditione quam exspectai-e ausus eram, industriae et dexteritati 
debeiur viri honesti, deque Codicibus Orientalibus bene meriti 
0. A. Emeis, oujus nomen silentio premere nolui 2 ). Nibilommus 



1) Obiit eodcDi anno 1B83 quo ipse qui haee aoripait Dozy. 



poisum. 



nonnulla, quainvis pauca, non anipliuii iogi poauuni; quam ob 
causam utile esse poterit apographum a Eeiekio, credo ■antequam 
Codex damnum passus est, factum (of. ejus Vita p. 164.-), quod 
nunc veroaimiliter in Bibl. Havn. servatur '). Primani praeterea 
Codicis partem quum turbato ordine paginarinn ligafcam iuvenisHem, 
singulas paginas buo loco collocans, vidi aliquid desiderari inter 
folium 6 et 7 , unumque praeterea folium deperdifcum esue inter 
fol. 15 et 16, illud scilicet quod secundae korrdsae ultimum en?; 
et cum folio, quod nunc septimum eat, coliaerere debuisaei, I'u 
Bibl. Acad. Reg, Neerl. est uniue carminis apographum, to tin, 
autem Diwan Djariri est in Mus. Asiafc. Petrop. (von Rosen) 2G% ; 
qui Codex praeter duas prioreo sectiones etiam tertiam continet 
sed hanc imperfectam. 

DXC. (Cod. 1828 = Amin 97). 

Carmen al-Farazdaqi (f 110) celeberrimum, quod dixit in 
honorem Zain-al-'Abidin 'Alii , filii Hosaini , filii 'Alii , cum com- 
mentario historico, qui per longam catenam traditionariorum re- 
fertur ad Ibn-'Aischa (Abdallah ibn -Mohammed)., patris alioruinque 
auctoritate narrantem. 

Scripsit Ahmed ibn-Khalil vulgo Ibn-al-Lobudi anno 865. 

Idem carmen invenitur in Cod. Goth. 14 (26). 

DXCL (Cod, 1021 (7) fol. 35 v. et 36 Warn.) 

Carmen poetae Basschar ibn-Bord (f 167), cujus primus ver- 
sus est: 

Una pagina et dimidia; librarius se haec tantum reperiesfo 
affirmat , seque nescire utrum hoc carmen pluribus constet ver- 
sibus (habemus 15, quorum ultimus incipit a verbis: q* ^l 



1) Est ibi n.,260 (1), Cat. p. 146. Inde autera patet Codicem jam Reiskii .tem- 
pore, anno 1789, tristi ilia oonditione fuisse. 

Cat. 3 47 



870 P9ES-IS. 

(■-/"H ^gjJ iUAJi oLU>) ueciie, Carmen iuelegautev exaratuni enb. 
■beifuuntut vemculi ni nan-afcio de plebejo (iJ*j<.£j±') coram Kha- 
lifa ftaschid et Masrur. 

DXCl'L (Cod. 2038 = Ainin 309). 

Dhvan onmmi poetae Abu-Nowds al-Hasan ibn-Hani ai-Kakami 
(| 195) oi. qtsidem secundum redactiunem Abu-Bafcri Mohammed 
ibii-tittLja <j,^~QuU (f tiSii). Hie tsarmina dispoauit in dooem capita, 
ut acimus e deocriptione exeinplam Vmdobonensis apud Fiiigel, 
Oat, III, 54-8 n. 2016; decern capita quoque in hoc Codice dis- 
iinota sunt, etsi in praefatione ipse Quit dicat se dtwanum in 

9 capita distribuisse. Omissum nenipe eBt caput k&3jx\ , quod in 
iitulo partie quartae memoratur , et ubi hoc caput in Codice in- 
cipit, nescio quia adscripsit j-S'uX-^lt j<u(j. Ceterum ordo idem est 
ae in Cod. Vindobonensi ; singula carmina in diversis capitibus 
secundum homoeoteleuton disposita sunt, adjectis inscriptionibus 
at nonnullorum verborum explieatione. Vocaliuni signa fere ubivis 
desunt, sed ceteroquin Codex antiquus est et bonae notae; 14 
autem priora folia et 32 folia in medio libri et in fine, a manu 
recentioro scripta sunt. Codex constat 4 partibus et olim fuit e 
Hbris as-Saijid Ishak Naqib al-Aschraf in urbe Meccae (anno 1268). 

DXCIII. (Cod. 1695). 

Ejusdern Diwani exemplar aliud sed e diversa redactione. In 
boc exemplari carmina secundum homoeoteleuton disposita sunt et 
nullum capitum divisionis vestigium exstat. Codex sine ulla prae- 
fatione inoipit a carmine : 

Aj,\j (sic) L^jUas <uXXj bi *L«pflJI JLJ^^IvaJI «»jtX=«* [> 

Longe abest ut in hoc Codice omnia carmina legantur quae 
in Codice praecedenti inveniuntur. 

Apographon reoens est sine anni nota, ineleganter et festinanter 
exaratum. Fuit olim e libris Mohl. Bmptus Parisiis anno 1876. 



POE8I8. 371 

Hujus Diwani Codices non rari sunt in bibliothecis. Redactio 
ac-Qulii quoque offertur in Cod. Vind. n. 2016 supra jam laudato, 
deinde in Cod. Berol. 142 apud Ahlwardt; Cod, Vatic. 456; Cod. 
Bodl. 1217. 

Aliara redactionem offerunt Codd. Mus. Brit. 1067 et 1408 
(Cf. H. Khal. Ill, 259) et Cod. Escur. 311; Cod. Paris. 1438 
(antiq. Catal.); Mus. ABiat. Petrop. n. 263 apud v. Rosen; Con- 
stant. (Koprulii) 1250, 1251, p. bv n. 267. Lithographia prodiit 
anno 1277 et anno 1861 Ahlwardt edidit primum fasciculum hujus 
libri s. t. Dhvdn des Abu nowas. I Die Weiniieder. Cf. porro 
editionem Beryti anni 1301 (Brill 505). 

DXCI?. (Cod. 908(6) fol. -47). 

Nonnulla carmina as-Schdfi'ii (f 204), quorum primum est idem 
quod exstat in Codd. Berol. (Ahlwardt) 145—147, nisi quod in 
nostro Codice incipit versu 

L§jLiaE> ,_£JU .-^jw^J .-^a*1 *jblb te^h i)* 2 *" ^ t -^ Jl £ ^sV 6 J*-**" 
deinde Bequitur ,irJI ,li <&**£>. 

Inter haec carmina non exstat unum eorum quae dedit Ibn- 
Khallikan in vita n. 569. 

Alia carmina eidem adBcripta vide in Cod. 2129. 

DXCV. (Cod. 888 Warn.) 

Diwan poetae Moslim ibn-al-Waltd al-Anjart (f 208), qui ab 
ipso Khalifa ar-Raschid, ut fertur accepit cognomen ^^jUI %lf*> 
a puellis prostratus, propter verBum (edit. p. I*v) 
J^vJt ^ac^Ij J^l. jjya 5 lXc^ ^^^ £» <g>) O ^ lA**^ &* 

Totum hunc diwanum anno 1875 ex hoc Codice edidi, adjunctis 
locis e variis libris ad vitam et carmina poetae pertinentibus. 

Commentatoris nomen latet. Codicem exaravit Abu-'l-' Abbas 
Walid ibn-'Isa Tiugitanus. Anni nota deest, Bed Codex Afrioana 



q72 

POE8I8. 



maim seripfcus ; valde antiquus eat. Unicus out, auauropteruoiou- 
duni est, oum aliquod damni a vemribuu ease perpesauk 

Did VI. (Cod. 899 Warn) 

Dlwan poetae ^..ZW» w <?/,« Habib ibn-Aut ex tr!bi> Tai (f 2*r, 
anno H. 1292 Qaliirae editus. " ''' 



LS M 



Opus ia octo libros di visum est, ex redacticme cc~0ulii , 

JCaJUj' jd»£>e, &5»> r Ai. xjjt >^i,„!' <" ' " ■ 't 

;J rv^ *-* ; iy^ j-^i &■> **j, ^jj\ . vuuy:ji 

_ Liber ? r« s continet carmina quae composita sunt in laudem 
Tirornm quorum nomina sequuntur: Khalid ibn-Jarfd as-Schaibanf • 
Jabja ibn-Tiabit; Mohammed ibn-Hassan ad-Dhabbi; abMo'tacim 
bdlahj Malik ibn-Tauq at-Taghlibi; 'Omar ibn-Tauq ; al -Hasan ibn- 
Wahb; al-Hwan ibn-Sahl; Solaiman ibn-Wakb; 'Abbas ibn-Lahi'a 
al-Hadhrami; Abu-Sa'id Mohammed ibn-Jusof at-Tzaghri- Abu- 
Dolaf al-Qarim ibn-'M al-ldjlf ; Abu->l-'Abbas 'Abdallah ibn-Tahir 
iBhaq ibn-Ibrahim; Mohammed ibn-'Abd-al-Malik ac-Caijat; Abu- 
1-Hasan Mohammed ibn-Abd-al-Malik ibn-Qalih al-Haschimi, caet - 
Liber 'fundus eontinet oarmina funebria; tertius carmina amatoria 
Wj*>')i quartos carmina reprehensoria (oLsUl); Suintus variarum 
rerum desoriptiones M U^I); sextus ^LLV, y^X &■ sepiimus 
carmina satyrica; octavus j^f ^. Singulorum librorum carmina 
secundum homoeoteleuta , ordinate sunt. In fine librariu. nonnulla 
poetae carmina supplevit quae in Diwano non invenerat. 

Codex satis bene exaratus est anno 1033. Vocales rariores sunt 

m ll -r wpk; Mu8 ' Brit " 581 ' 682 5 Ind - 0ff - 806 ; Bodi.' 

(Un) 1255 (cum paucis glossis) ; Mus. As. Petrop. (v. Rosen) 265, 
266; Escur. (Derenb.) 290, 291, 415; Soc. Asiat. Calc. p ft 
Berol. (Ahlw.) 160; Brill (Houts.) 6. ' 

DXCVII. (Cod. 403 Warn.) 

Hem Dtw^n cum Commentario, qui, (ut certum est collate 
a. H&ai. HI, p . 254, vs. 8) est Commentarius minor at-Tibrizti 



poeois. 373 

(f 502). In hoc. Codice Dhvau, non in octo, sed in Beptem libros 
divisus est, nam carminibue illis quae in Codice praecedente liber 
octavus complectitur, hie separatus locus non datus est, Initium 

Praefationis Commentatorie post doxologiam hoc est:. ^^^J^, lXS 

U^u$ (0 L™r £\ jLaJ>I ^^ Q~i likj'O,^ L_f. (Aj wXxavIj id!! tiUjuut 

SpiBsus hie Codex, in quo vocalea sunt rarissimae, satis bene 
exaratus est. Librarii subscriptione , titulo et possessoris nota 
destitutus quum sit et saeculo decimo septimo exaratus videatur, 
verosimile censeo, ilium Warneri jussu descriptum esse ex exem- 
plari quod in publica quadam Bibliotheca Constantinopolitana as- 
servabatur. Quod si ita est, archetypum nostri exemplaris anti- 
quissimum erat, anno scilicet 501 exaratum, ut patet ex ultimis 
nostri Codicis verbis;, sed librarius ille Constantinopolitanus baud 
pauca corrupisse videtur, nam liber justo mendosior est. 

DXCVIII. (Cod. 2037 = Amtn 313). 

Ejusdem Commentarii alteram exemplar, sed longe abest ut 
hoc Codice totus Dhvan contineatur, quum tantum in eo inveni- 
antur carmina laudatoria, neque haoc integra, et carmina satyrica 
(sb-^J! vjL). Haec addidit Mohammed Sa'id, idem ille qui Codi- 
cem Diwani A'schae exaravit anno 1297 tetste subscriptione. Idem 
etiam in prioribus foliis nonnulla supplevit (18 folia). Quae resfcant 
antiqua sunt et optimae notae et abrupte desinunt in explicatione 
primi versus dicti in laudem Ishaq ibn-Ibrahim qui ita sonat : (Ed. 
Q&hirensis p. M, Cod. 403 f. 250 r. 

Desunt igitur carmina desinentia in f (partim), , » et ^j ca- 
pitis I, e capitibus II— VI nihil restat. 

In ■ pribre pagina inter alia brevis annotatio de poeta exstat. 



°** POESIS. 



Ceteroquin hie Commentarius rams est nam praeter nostra exem- 
plaria aliud non innotuit. 



DXCIX. (Cod. 1928 == Amin 200). 

Additamenta ad Dtoanum praecedentom. Praefatio e Oommen- 
tano at-Tibrizti desumpta est, Bed carmina quae sequuntur in 7 
capita divisa et singula soeundum ordinem alphabetioam homoeo- 
teleufci disposita non exstant in pluribus libris manuscripts. Co- 
dicem exaravit ipse Mahmud Pascha ai-Barudi anno 1279 qui haec 
carmina supplevit, teste Landberg, e Codicibus Constantinopolitanis. 

Sunt 228 paginae currente calamo exarata. 

DC. (Cod. 87 Gol.) 

Al-ffamdsa; notissima ilia fragmenta antiquorum poetarum , quae 
ab Abu-Tammam Habfb ibn-Aus Tajensi collecta sunt. 

Hie Codex, nudum textum continens, optime et omnibus fere 
vocalibus additis scriptus est, anno 699. Bernstein, cui aliquando 
hie Codex commodatus fuit, jam vidit, lacunam esse in hoc Co- 
dice post carmen 41um ; carm i n i s 42 i inscriptionem tantum super- 
esse et quae sequi deberent desiderari usque ad carminis 58» ul- 
timum versum. 

DCI. (Cod. 181 Gol.) 

Aliud exemplar ejusdem operis, cum glossis marginalibus. Cf. 
quae de hoc Codice monuit Dozy in Prologo ad edit, priorem hujus 
Catalogi. 

Aliud exemplar cum scholiis margin, est in Bibl. Bodl. (Uri) 1207. 

DCH. (Cod. 2077 = Amm 354). 

?ragmentum ejusdem operis, quod incipit a capite inaoripto 
V^S vt (P- -flA in edit. Freytag) et explicit in carmine Abu- 



P0ESI8. 



375 



Mohammedis al-Jazidi (ibid. p. *Ut*'). Commentarius non additus 
est, sed in margine recentior manus scholia nonnulla adscripsit. 
Codex satis bene exaratus recentioris aetatis est. 

DCIII. (Cod. 569 Warn.) 

Quartum exemplar ejusdem operis, cum Commentario al-Mar- 
zuqii (f 421), do quo cf. Freytag in Praefatione ad al-Hamasae 
versionem Latinam , p. xvm sq. Apud al-Qifttum , in Epitome 
Vitarum Grammaticorum , ab ad-Dzahabio facta (Cod. 654, 3), 
haec tan turn de eo leguntur: ^Ji^\l\ ^y^-^~ \yi ^*-^ Q-f ^T\ 
oU ^svxJIj i^jSi\ & luS*, sidle lK-=>\ i^L^jjo^' ^t^uJS ^._c _^_j| 

f?| VU-w VJ&JL ^6 J,; sed apud as-Sojutium in Vitis Grammati- 
corum (Cod. Lee fol. 67 r.) haec occurrunt : iA-^-ss* ^pj \\J?\ 

4JJI S ^ ^ o^ 5 ' ^ tr* d* -#' i*W r U ^ o^ o* ] 

■-■■..■ ... gy W 

De ipso Comment, et de hoc Cod., anno 704 exarato, cf. 
Freytag 1.1. Alia exempl.: Mus. Brit. 568, 569; Bodl. (Uri) 1199, 
1218; Berol. (Ahlw.) 1005; de Sacy 145; Constantin. (Kopriilu) 
1308— 1311; Alger, (p. 8). 

DCIV. (Cod. 396 Warn.) 

Quartum exemplar ejusdem operis, cum Commentario at-Tibrlzii 
(f502), a Freytag e nostro Codioe edito. Codex descriptus est 
ex auctoris autographo, anno 560. 

Alia exempl.: Groning. a F 5; Paris. 50 (ap. Fliigel, W. Jahrb., 
92, Auz.-Bl, p. 58); Bodl. (TJri) 1228(2) (fragmentum) ; Berol, 
(Ahlw.) 1006; Monac. 501, 502; de Sacy 146. 



376 



POESIS. 



DCT. (Cod. 1472 fol. 1-55). 

Fragmentum apograph; Hamdsac. probabiliter a Colic faeti, el 
quidom p. 272—367 , ineipiens a versu ^Ji c ,a_*„w ^ b. edit. 
Freyt. p, fi., desmans vm-sn ^.J: *..*! jj^j ib. p. *H\.. Commen- 
tariuB non post singulou \ersuB, Btd post singula poernato eodptue, 
excerptua ear e Commentario Tiorisii. — Alteram fragmentum 

eontmet noniegium ex Jiamdsa, Incipit .versu ^_J| ^U-i.^U' 
ed. Freyt, p. 6*1, sequitur versus Abu-'l-Aswadi ad-Dowali p. ell 
et Bie porro. 'Sunt 13 pagg. Commentarius a Tibriziano diyersus. 
Fuerunt olim e libris S. F. J. Earn. 

DCVI. (Cod. 1346). 

o 

Schroederi yersio et explicatio carminum dl-Hamdsae, illorum 
scilicet quae a Schultensio edita non sunt. 
Emtus Groningae ex Bibl. Schroederi, ' 
Exempl. al-Hamdsae sine Commentario : Paris. 49 (apud Flii- 
gel U.) ; Mus. Brit. 567, 1054 (2), 1064, 1417, 1664; Cantabrig. 
(Preston 25) 213, 296 .; Bodl. (Uri) 1207, 1251, (Nic.) 309,' 310, 
311, 326 (parTum fragmentum), 335 (7) (fragmenta); Berol. (Ahlw.) 
1002—1004; Monac. 499, 500; de Sacy 143, 144, etc. ; Hayn. 
237, 238; Mus. Asiat. Petr. p. 206 (2 expl.); Escur. (Derenb.) 

480; Cid-Hammouda (p. 16); Soc. Asiat. Calc. (p. |v), Constant. 

(Kopriilii) 1237, 1238. Commentarius Ibn-Djinnfi est in Bibl. 

Paris. (191 ap. Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz..Bl., p. 10) et in Bibl. 

Qahirensi; in Bibl. Escur. est Comment. Abu-'l-Fotuh Tzabit al- 

Djordjant (Derenb.) 289 et Comment. Ibn-Malkun (Derenb.) 312; 

Comm. Fadhl-allah ibn ar-Rawandi Mus. Brit. 1663; al-Asta- 

rabadfi Alg. p. 8; al- c Okbari Constantinop. (Kopriilii) 1307. 



DCyil. (Cod. 901 (2) Warn. p. 120—177). 

Fragmenta diversarum elegiarum, ab antiqnis poetis composi- 
tarum. Collecta sunt a doctissimo philoiogo Ibn-al-A'r&M (...—it 



poesis, 377 

^..fc'it) (qui anno circite/ 230 octoginta annos nafcus obiit) , cui, 
utpote praeeeptori, ea recitavit Tza c lab, omnium grammaticorum 
sckolae Kufensis princeps (f 281). Ex Tza'labi exempiari descripta 
sunt ab al-wazlro al-Magliribt ; sic enim vulgo vocabatur Abu-'l- 
Qasim al-Hoaain ibn- c Ali (-f- 418), vir, cum propter personam et 
partes quas in rebus politicis sustinuit, turn propter dootrinam et 
multa quae composuit opera, celebrutiasimus (vide ejus vitam apud 
Ibn-Khallikanein , I, p. H'1 sqq. ed. de Slaue). Nostrum denique 
exemplar anno 545 deseriptum est ex exempiari al-wazfri al- 
Maghribi a viro doctissimo 'Alt ibn-Tzirwan ibn-al-Hasan al-Kindt, 
de quo in al-Qiftii Epitome Vitarum Grammaticorum, ab ad-Dza- 
habto facta, leguntur haec (Cod. 654, 3): ( a lXj; ^: ^*,A erf <J^ 

'^i LP $— J—*°' t*Y^' h*& V^^ ^> '&.S.A *J o—j'^ (^AaIjI 
( 8 q-» LoJJ L_^.j ^yfj L^a^avj OLiwoO ji,! (iUo lX*j J»A*Jtj li^jAii. 

* ■ ■ 

L^V^ 3 Uav.> LLi> i»aa4 qK'j o'Ig a_a_w; quibus haec -addd, ex 
as-Sojutio (Cod. Lee, fol. 142 r.) desumta: &LaoI %J>.ij-Q g ( 3 $ 

^.y^ ysii iJj *^>^' Nimirum hie Codex 901 continet prinio 

loco Diwanum Amru-'l-qaisi , de quo vide supra n. DLXIV, ubi 
subscriptio data est; secundo loco continet opus de quo agimus, 
cujus primae paginae (totius Codicis p, 119) haec inscripta sunt: 

*Jul<> kX_3> L> s^vJl &_J> 3 J,_c ijjjxlt ^iill 35I y^l JoS ^tf 

... * . ■» 

(i. e. Tza'lab) (^s?, qJ tX^I (j*Lw«jl ,3' Ja> (j-» ^yM<U *»a^*> 5hs» 



1) iA-J; i-y-j' Hec in subscriptione nostri exempkciB Dlwani Araru-'l-qaisi nee 
apud as-Sojutium legitur. 

2) Pro q* LujS as-Sojuti habet *\su. 

3) I. e. 'Imad-ad-dla Ispahanensis, 

Cat, I. 48 



3^8 P0E8IS. 



*2\Js (adscr. gvo) ^31 „* oUkiU aii! *»^, &bi? i,^.,^;- i^u^ 

L^t-^ o^' c^ ^^- Maxim; igitur preiii est hit; Codex, unions 
in Europa quantum scio, quaiuloquidem ipso antiquum ex antique 
exomplari descriprus est a docto grammarico qui, teste a'i-Qiftio. 
cum elegantei turn emendate aliorum opera aescribore solebai. 
Optime re vera eoriptus est Codex et omnibus fere voe&iibiiE in- 
structus. 

Jam quod ad ipsum opus attinet, ejus initio prist hwmillam 
haec leguntur: yv-^Jl ^fijl ^! J^ljQI ^-, V J5 Ja_~> ^ (i^j£i 
^ u??!^ J O^' ( £ ^*^ *»!-.*_T, J^ytft ayw J. _j J,. c ^j 
y*|- <«LfiJI J^>L c #_> dl_~>t Jafcgr - g^ .jy . cn , ^JLj v^ 11 
JjLswJI j, LLi>l Ul jytf '^^ .-jOjCj Ui aj ^j ^JJS -ju^ 
*.-A.y« xJafc^ 1 J. Turn sequuntur elegiarum fragmenta, et quidem 
post verba igitur quae supra descripsi, leguntur haec: '.(^cX-kJlj 
O- V** 2 *'-'^ y\ils> \j$y xLiai ^j jJL> _j cXa** c^ cU^J 
iiJ.Aai ^j JJL>. — p. 122 ^^yjJI v-^i^JI _^t Jej; margini anti- 
quus librarius adscripnit: K^Xe ^1 X^L* o'.aj'JW »lXS> XmLJL ^ 

V*^' V' t£&4, >^5 (_5~*<**J'; est quidem carmen quod legitur in 
al-Hamdsa p. fvf, sed in nostro Codice decern versus descripti 
sunt, in al-Hamdsa quinque tantum. — p. 124 ^ ,>_*_£_£ Jisj 
JM»Li> *_^J ^.iy xiXe. — ibid. K&yjj vJL^li ^R^j y>! JSj 
<^A^I ^LXJI ^1. — 125 £iSll ^-j aUI Jl*.c _j A*^> Js, 
*b^*il ^1 ^j ^L-t o^c ^jj. — 128 il.U ^_jl Jl5j. _ ibid. 
"^ l*V- °^ c^ 3^ ^s- ~ 129 v£& ^1 ^j slLc y Jgj. _ 

1) Loquitur hie 'Alt ibn-Tzirwan. 

2) Sunt verba Tza'labi. 

3) 1, e. Ibn-al-A'rubi. 



P0B3IG. 



^KsdL ~ 182 »U|^ C5 *(,™-,SI wC^ J!Sj..— 18? ,,.'••. ,>:, 
***' cr i oUj t ^Syj JJjJUt — j.35 ( >.I = y«J1 ,fe,; _ i??f- ,..•• --.Mi ,<":. 

r^yi o* r^ a* f^V 1 «.«V — iMd - £*<'.?. <f^ ^*''^' H ^' : - 

f ^>. - 140 ^ ^ JdB. ^1 J^. _ HI ^ >v ,. ,fc : , 

* sLUI °^ cr* ^ 5 - ~ U2 (' ^ «^ ! yrM l % a? ^^ $> - 

143 JUy a j ^^ J^, -, 144 L ^jJI Jyj'ii t jlv — .140 tyjv&il 

KjytbJi qJ O-yj lJ>L»l ^y i^kSi ^Oj v Jj>. — 149 »J j^jit 
bL>I ^y. K^iiU qJ jySVs &J JL&j ;H«jwLs> t ^ ^ J^J (*a'^ tX=*ja 
t£>~&. — 150 tJ^j^l JISj. — 151 (^Jww^t ^ys* ^ CT ^\ L fe„ _ 
ibid. LJ^ t,U»l ^ ^4 } cr J «UI JI&,.-'--.'l62..s-4'fli <%,, — 
153 fc^U* ^ (JF^J! f4 f Cfi pi, ^%, ■_ J 54 CJ »-'«>X> j% 
Lr^ B ^*t (J*j£ ( i c ) tM^, quod carmen, Iba-al-A'r&bio JECojrpiiom, 
a Tza'labo additum est {^ytHS CJr jl L^iyy J w^ iLjsj). — 

1) Huic voci g*_y» adocriptum est, et antiquus librariee .praetarea mat-giBi heeo 
adBcripsiti CdaS..^! *»k^ ^ lJuJ' ^.wjjl j. «jl ,jl% Won tank. e tali i 
irregularis orthogrftphiae exempla interdum oconrrunt, sod ctiem "vitia ut ki versa 

ed. Wright p. t.1 ? nbi Codex sio habot us% r »i' H^U«<s Ju cam'^ws ad vokJew 
dhamma vocali J'athae saperacriptam, Sian dubio autem Icgondum oat ^ff^ it ra j 

3) I. e. Ibn-al-A'rftbi. 



380 



POES18. 



155 *U>i (jr y ( J^Ji ^£> ^ ^ ^ _ 257 , r; o j^Ji t w;j ,j^ 
iUuJ!. _ 159 ^UiteJ! distil Jk,, .„, 163 ^JjjtJt tLlji «^ ^i... 

w^^lJ! ^ ^JUs* c^VjtJ'- — 165 ^,L^„« , ^,j l£J. .&<„ — 
ibid. ^LP ^.j ^.yjt jcUju-j ^jl\\ ni ^j J&,. — 166 jl^ 

ij;J^3i tX«* ^ £* S A' — ibid ' (jr-^-J J4>'^ .JdLaaa* c^-Jfe*. 
^LkJt IJu^. - 168 3 ^\^^ '^■■x«uuS Jfy.g&X JI5 5 
^^MiaJt. — 170 ^fcLJI f U^ ^ alJI Ju^s Jl^. — 172 Jfc, 

^ f* o^' c^> ;°^ -/cr* r**-'- — J73 lfM b >y cr^ r*^ ^ s 

«U>i -UjU — 174 v^jJU ^ 3rhC .J6j. — 175 -* l U * JtS> 
^; a-^ ur*^ ..^.^LAJI. - 176 ^^ ^ jijf v £_> jy^ 
iLs-t. 178 ^pj »y> q, ^jJI fcyJo tA-t-e.'^j yjjy* y»*l q, 3 

. Primo hujus carminis "versu descripto, Codex, abrupte desinit; 
ultima praeterea pagina situ et yetustate adeo detrita est ut non- 
nulla in ilia scripta yocabula non amplius legi possint. Opus 
igitur imperfectum est, et nunc 59 paginas octuplioatas continet. 
Monendum restat, praeter ilia carmina quorum argumentum de- 
scripsi, alia quoque Codioe contineri quorum auctores vago tantum 
modo indicantur, veluti jj>\ jls 3 , ^\ J^; gl Bsas denique per- 
raro esse additas. 

Anno 1859 edita est haec collectio a W. "Wright, Opuscula 
Arabica, p. 1a eeqq. 

Apographuin hujus Codicis, a Sohroedero faotum, est in Bibl. 
Acad. Reg. Neerl. (n. 80). 



8 



\ m ^\ 



poesis. 381 

DCYIII. (Cod. 2034 (1) = Amfn 310(1) fol. 1-154). 

Vj-*-*' »-£-*-"?■ s. pleniuB y^sil UlA! 'd^p.^. auctdre Abu~Zaid 

Mohammed ibn-abi-'l-Khattab al-Qoraschi aequalis poetae Abu 
Tammam ui fertur J ). Quum Lie Codex prorsus eandein red acti- 
onem offerai ac Cod, Mus. Brit. MLXIII ainpliorem descriptionoai 
in Cat. hums bibliotbecae jam datam et aecuratiorem apud Hommel 
in libro infra laudato hoc loco repetero nihil prodest. Ambo 

Codd. praeter b-^+i- continent oL^iL{JI sive elogia Haschiniitarum 
quae dixit al-Komait {\ 126) (f. 115—149), sed praeter carmen 
Di'bili etiam in Cod. Mus. Brit, obvium in nostro jam sequunf.ur: 
1° carmen Tarafae (25 vers.) cujus initium 6Bt: 

" - - *"".'.' - . s >t> t-i - s, 

2° carmen 'Antarae (28 vers.) ita inoipiens: 

3 carmen 5i*-y^J! feyxJI dictum, cui praecedunt haec verba { JiJ\ 

L^j! \jjj} UjU-j, (^JwJjl (jJU-J! <^X«J' j,L£Ji 3 o^yiJI qj! L?a&-I 

05*^' k^ ^-^ iWS ^aW L^._il ^ ! i^l J> L*$ iilj Jt. 
Initium hujus poematis (61 vers.) est: 

J4^ (^ L+-* J^ j3 oj J^LwJ Ji^iL. ji 

4° carmen Abu-Talibo adscriptum notissimum (79 vers.) quod 
ita incipit: 



> ui. 



Praecedit introductio Ibn-Ishaqi (ed. "Wiistenfeld p. tvf). 

1) Cf. quae hac de re disputavit P. Horamel in libro : Actes dtt sirihne congres 
international des Orient aliiten, llifcme partie, section ], p. 387—4,08, qui ejus aeta- 
tem iuter anno3 14,5—220 defiuivit. Miratnur autem quo factum sit ut nullibi hujus 
viri nee operis ejus raeDtio exstel ita ut oraDiB suspicio operis pseudepigraphi non- 
duw sublata sit. 2) Cod. ^Jjjl. 



382 



Carmina cu>.;».p eub 1° «*- 9° , 

PoBbuauo WDn eLd-m T- '" ^^ " edWone BKt 

258.et.jT ^^'^^^ALlw.,. W ; :f(jl . 

JOo.^rr" ™ 461 ™»l™ centre dicitur et i.seribkur 

.^r /^•••^; j, < ^w eamou mihi ineo itum 

^/ r4 w Mt Po^ odeW «AM ibn-Djabd. < t >13). 

^A. XHL, lOOsoqq., Ibx.-Khallikftn n. 472, t„ 8l)> C L, ' 

,7 • A d nUm ' Se ^- haeC HOD lGCTDtur rtn«A 

ciunt oniM ,w ■ * - J --^ -** reYem aliud °P»* effi- 

^ °'f " dMen P*°nem supra dedimus (p. 337 n. DXW) 

cair:!": ;;; i8 t ui :r en recentioris ae * ei — 

Oodice efflci neon t Z ezara.erit et quo anuo, « 

— ta« a^LZ" r; nptione ° Mmtai ° *»**»«. -J» 

Bakr Efenflf 8 ' d ' " UT 9 uldem '"d-al-Qadir ib„-aM- 

^ p „m u r r : h ;^ u r a s ° ■:* Mobarak ^-^ ito - 

;h„j ' SBd nul, ° ca ™» ««' quare hoc ium,™ 

.Hud esse statue™ q„„ d nostria manibM vel , J mu , " PBUm 

DOIX. (Ood. 2035 =Amin 311). 
aecedi [0 Ti„r S. P ' a9Ceden ' is ^-ip«oue receuauiu™, s6 d 

t ::2 1 u ", sr: tum ', 8cmcet mm ^ ■— » p- 1 -*- 

camiuL , e^t,;! V ,, '- < ' diti<,M AhWdt H » M ™° 

9uod^ud!:;^ ^r? we discrapani ' i,a -' *•«■—. 

n 6) 11 5, , ™ T9r * ibus cmlBtat '<"■ I9 <" P- '»7 

qaahs in hoc Codice -legitur, ab omnibuB aliis 



P0E8IS, i>88 

hujus libri redactionibuo quas novimuB differre vidotur; nequo euim 
cum Cod. Mus. Brit, 1662, aequo cum Cod. Boioi, Spusjtgov 
1215 (— 1000 apud Ahlwardfc) , ueque cum Cod Bodlei, (Tin 
n. 1298, 3), onmino couvenit, quantum e desoriptiono judical! 
licet; illam diversani eBse a Cod. praecttdonti ot Cod. ivj.ut;, liiii. 
1063 jam supra obBorvavimuB, Oil Akiwardt, Six pods. .1'rof, 
XIX etll 

Djanikaram exaravii noHoio- quia aumi 1081; earn) in a Awn- 
'1-qaisi duobuti aunie post (1083) soripfca aunt, Codex (umnial 2'lfi 
foliis e quibuti 184 pertinent ad-Djaniharamj cetera ad Am«< -'l- 
qaisum, 

De aliis oxemplaribus vido Honiniel 1.1. Adde: Brill (Houium.) n„ 4. 

DCX. (Cod. 2145 — Amin 426). 

Diwan poetae c Ali t&n-al= c AbbaB ibn-Djoraidj ar-Butni (•{ 283) 
alpuabotice dispositue. Hicce diwan rarisshnus est, quapropter 
doleMum est apographon nostrum, recenti tempore factum, non 
nisi exile fragmentum continere, quum abrupt© desinat Codes, in 
carmine homoeoteleuton o habente. Codex noster nihilominus 
100 folia numerat unde patet poefcam nostrum vix ab ullo alio eupe- 
rari quod attinet ad numerum carminum. Of. Ibn-Ehallikan n. 474.; 

Alterum exemplar mibi non innotuit. 

DCXI. (Cod. 1757 = Amin 22). 

Diwan poetae oeleberrimi al-Bohtort (f 284) et quidem eadem 
ilia recensio , quae offertur in Codice Vindobonensi eecundum 
Fliigel, Catal. I, 436 n. 450 et in editione Constantinopolitana. 
Cf. H. Kbal. Ill, 266, ubi dicitur 'Alt ibn-Hamza aKtsfahanluin 
carmina ordioasse non alpbabetice eed secundum genera ut diwanum 
Abu-Tammami diaposuit. Codex hicce partem prioreni diwani con- 
tinet ut recte in margine legifcur (jj^XssjvJt \^^jo cr -^1 *^J., 
Schaikh Amin in primo folio annotavit Codioem descriptum esse 
manu as-Schihab al-Khafadji (i. e. Schihab-ad-din Ahmed f 1069). 
Codex partim aqua laesue est. 

De altero exemplar! ejusdem Diwani vide numerum fieq. 



384 



P0ESI6. 



DCXIL (Cod. 2086 = Amin 312). 

Alteram exemplar Diwani ejiuidem recenBionis integrum vi 
vocte iu fine teuuitur libraviub l Abd-al-Qadk ibn-as-Saijki 'Oma> 
il! i'on 3 ! -al-Malikl al-Hoeainf ao-Gchami, qui hoc apographon absol- 
ve die 21° nienen; Eabr I auni 1288, ,x,A, a * J^ U ,-*-! !jy»> 
£. ,A„i,^ ,t ^£,^:.irji Codes: perspicue scrip tut; 60.4 paginal 



,,ai! 



O 

continent) oiim iuit e libriu Eagbib Paschae. 

DOXIII. (God. 2147 — Amin 428) 

Fragmentum ejusdem Div/ani alphabetice dispositi, ita autem 
ut primo loco offerantur e.Rrrnina laudatoria in hamzam desinentia, 
turn (^'bjll , deinde v_jUaJI , porro /Ls^Jt , denique w^amJI s Jj-sJt 
^— Jl ; et sic in ceteris homoeoteleutis. Ita legitur in fronte Co- 
dicie. Carminum in hamzam desinentium tria Bunt laudatoria, unum 
(4 Tersibus conatans) satiricum, unum consolatorium , Bed quum 
prima korrasa Oodicis duobus mediis foliia eareat, deperdita sunt 
pars priniae saltern et secundae speciei ; eorum quae in. u de- 
sinunt habemus carmina laudatoria et quae ad tLs^L^JIj ujLx*JI 
pertinent. In prima elegia abrupte desinit. Utrum haec redaciio 
sit Abu-Bakri ac-Quli, de qua loquitur H. Ehal. 1.1. necne,igno- 
ramus, quum in exordio Oodicis nihil legatur, nisi: .^iLsaJI .Jls 
addito pleno nomine poetae, oognomine etc. 

Codex continet 38 folia (4 korrasas). Apographon recens sed 
bene scriptum teste Schaikh Amin olim fuit e libris Mahmud- 
Schami-Pascha al-Barudi. 

Alia exemplaria, praeter Vindobonensem supra jam laudatum: 
Mus. As. Petrop. (Rosen, Not.) n. 267; Paris, n. 1392, nonnulla 
carmina ibidem Suppl. 1483; Berql. (Ahlwardt) n. 168; Monac, 
Aumer n. 508; Constant. (Koprulii) 1252, 1253 etc. 

Di wan anno H. 1301 Constantinopoli typis expressus est. 
(Brill 235). 



POBHIB. 385 

DCXIV. .(Ood. 889 Warn.) 

Hamdsa al-Bohtorii , i, e. anthologia e carminibus antiquie , 
quam Abu- c Obada al-Walid ibn-'Obaid al-Bohtort, compoauit al= 
Fatho ibn-Khaqan, waztro al-Motawakkili , qui una cum boc kha- 
lifa interfectue est anno 247. Titulus in noafcro Codice est: V )L"'i' 
»-Lc *W tic (' (^JC^vJi Jt„M»c ..._j iAJ^JI li^Le jX! ^.Jli' i'-v-Lil 

slJ! *_?^ ^^Jt-rJI ^^.s. Neque hie Abu-'l-'Abbas Ahmed ibn-Mo- 
hammed, vulgo Ibn-abi-Khalid al-Ahwal dictuB, neque pater aliunde 
raihi cogniti sunt. Vix necesae est ut moneam eum non confun- 
dendum esse cum celeberrimo Ahmed ibn-abi-Khalid al-Akwal 
wsziro al-Mamuni, qui anno 210 diem aupremum obiit; v. de 
Slane ad -vcrsionem Anglicam Ibn-Khallikanis , I, p. 20, ann. 9 
(El-Fachri ed. Ah)w. p. )V). 

Constat liber 174 capitibus, veluti: ^mjLU) J4" j J-o U ,3 t 

£ ^ L« j r .toil J, ^ U & Y V/ J. JwJLe « 5 jC£I c j^ 

,3»a5 U j, 1 ^Udi KaA=> o^JI v—^y. ,3 J-^S L* . j3 a w&*^3 
iujjl Jy,s . 'i^jjj .jLtlL JJ&Jf (Jo; (jk^s^Jt, et.sic porro. 



1) In Codice scriptum eat al-Bohtarj cum fat.ha; sed Ibn-Kh&llikau (Fasc. IX, 
p. Ill ed. Wustenfeld) non ta sed to pronuntiandum esse docet. Cf, quoque Dza- 
habi, Moschtabih, p. .PI ed. de Jong. 

Cat. I, 49 



ij^uc^i jio;;i.;',i (;^'!(.,..u vidottU in iiliu'-op':, Ooiiwiiei. 400 jikg'iaau 
u.vii'ic u^i'ipiiiiij c&t .. 00/.1 oi.araiuiu ease Ui d. e ( . o u. t; j i > i.'Ui' bi bibbo- 

' . It V ".I. -M . .. : 



|)i'ii»!.'Sj>?i' it<iiujj>» i!';i-i:L.: •■;'.(i-(!ln (i:._>. 



..V - f " T 



-i'!i 






•i}- Eji--;iii"na e«.i o^i-a iienpi.au o^i <<;i p& 



(l;:ks. iiii (;;) «.-;-;>i. um s>0 — iub 



•MJa MobanirnKd iuM-abiiasaij ibn-JJoraid abAadi, qui anno 821 
iiagndaui obiji 

iJub uifuJo lsgnni-m- nomina illoruiK viroiinn doefcoitnn qui hoe 
o}/Vif;ouIuLA aii;ar aiioium docucrant. Ipse Ibn-Doraid illud doouii 
Aliii -MoGliiauiii MoLaiaaiod ibn-Ahined al-katib anno 821. .Nomen 
..!.'... n iiiiu-ttra viroruin, vacuo rolicto spatio, non expreeBum ect; 

Wi g'£. Oodick habilu value \ r erosimilo aaihi -.. videtur , nunc revera 
anno h"ii esse es.sra.tuM. Lsctor in ultima pagina annotavii; ee 
banc librum Isgisso coram magietrc anno 666. 

Eat carmen quod auctor eo consilio compo3uit ut doeeret 
qrtaeBam vocoe cum medda, quaenam. Kino boc eigno sint ecri- 
bendae. Qui ■additus est GonimentariuG verooiuiiliter ipeum Ibn- 
DomMhim auctorem habet Opusculi boc est iniiimn: 

*TJ£l iSjs^ yftt, ^Ji ,iJ ^i ^ ■■■'■ ■ 

i'iommmiariw: yvj U i^a*tf £ [hP*5 ".lt*^ (Jy^ jya£i s ij^ 
• \ '.Vi >1 ■•• V fJcouiidur. vercus: 

s| r 5:Jb djUjL jya-j 5 ^5^' i' yjoj' U^ 

).-"^rri»c: (J ii!l ,^+il i7j£% wb^l ^il t5 jk 

In Miis 104—106 Oodicis legito 1° narratio de terra© inotu 
as eruptions Yolcani in vicirtia Mediime anno 654 } 2° sepfcem 



POEBHS. 387 

epistolae poetae Hai§-baig (f 674) ad Khalifem, praeniium pe- 
ientis pro carmine quod in ejus honorom pepegerat. 

DCXVI. (Cod. 841 (3) Warn, foL 80 v.— 81). 

Idem opusoulum cum eodem Oommentario ; sine titulo , ot 
praemissio tanfcum hie verbis (I. ^vJi.) yy*ii q«j t~*W j»=J Jli" 

Exaratue eat hie Codex anno 960„ 

DOXYII. (Cod. 1016 (1) Warn, fol. 1—2). 
Idem opusculum cum eodom Cominentario , sub titulo : nOw^ 

Sine anni nota. 

Duo bujuB opuseuli 'apographa possidet Bibl. Acad. Reg. 28 et 
29;- alia: Monao, 564 f. 123; Berol. (Ahlw.) 180—185; (Landberg) 
420; Vindok 146 cum comm. ibn-Hischam; Paris, (de Slane) 792 (4); 
Escur. (Derenb.) 476 (2) ; Mus, Asiat. Petrop. (von Rosen) 268 (1). 

DCXVin. (Cod. 475 Warn.) 

Ibn-Doraidi carmen c. t. al-Maqgura^ cum amplo Commentario 
docti philologi Abu-'Abdallah al-Hosain ibn-Khdlatmih (f 370) , 
discipuli Ibn-Doraidi *). In praefatione ait commentator: lkX.A.j| 

o -- y. 

Antiqnus hio Codex, qui sexto Arabum saeculo eoriptus mini 
videtur, 207 folia continet, nee tamen perfectus est, nam desinit 
in explicando versu qui in Scheidii editione est 221 U8 . Decern 
versus qui desunt a leotore in ultimo folio supplentur. 



1) Of. Ibn-Khallikdn.I , p. f\ u f B q. ed. de Slnue. 



38® POESIB. 



DCXIX. (Cod. 121 (2) Col. fol. 31-97), 

*Ut ^ c j^j! g^J! &. & y^ '^-L-c Li LfhSjij &~* ; . LS ^' j,— - 

^L»v ^j ^ J.UaJI qM JI. O-uu*. E. Khal. liuic Abu-Sa'ld a)- 
Hasan (ibn-'Abdallah) as-Strdfi (f 368), quo praeceptore Ibn-EM- 
lawaihi ai-Qoraui leofciones, quae diountur, -didioerat l ), Commen- 
tarium in Ibn-Doraidi al-Macjgura tribuit; ex hoc igitur oomplevit 
auctor anonymus epitome quod fecerat e Commentario Ibn-Khala- 
waihi. 

Codex sexto Arabum saeculo exeunte exaratus est. 
^ Aliud exemplar Commentarii Ibn-Khalawaihi possidebat Schei- 
dius .(n. 20) nunc Acad. Reg. 86; Berol. (Ahlw.) 169, 170; Mus. 
Asiat. Petrop. (von Rosen) 268 (2). Apographa, ex noslris Codd. 
facta, sunt in Bibl. Acad. Reg. 87— 89. 

DCXX. (Cod. 615 Warn.) 

Alius Commentarius in Ibn-Doraidi carmen, auctore Abu- 
'Abdallah Mohammed ibn-Ahmed as-Sabti al-Lakhmi , vulgo Ibn- 
Hischdm dicto (f 570). Titulus, ab antiquo librario scriptus, 
nunc -agglutinate charta tectus est, cui recens manus inscripsit: 

L ^Mi\ f Uu>> ^ j^ ^ v ur :)L^ ^ v LxT lj^, et 

in libri initio verba, quae sequebantur post: ^1 *-*JUl 3$ 
j^\ a^UJi ,).x>U3l Jl*]t, erasa sunt iisque recentiori manu substi- 
tutum est ^S> ^ .^1 a.^, quum sp atium tarn parvum sit ut 
tantum M cXa£ continere potuerit (suspicor enim antiquum libra-' 
rium ■:.«UI J.vX-*.* (^i) scripsisse). Attamen dubium non est quin 
Codex revera praestantiasimum Ibn-Hischami Commentarium con- 
tineat; nam initium nostri libri est: a^T j^ aUI J^- iXmj U, 
a quibus verbis Ibn-Hischami Commentarium incipere , affirmat 

1) Cf. Ibn-Khallikin 1.1. 



poesis. 389 

H. Khal. , ot praeterea longior ille locus quem bibliographus Turca 
ex praefatione laudavit, revera in nostri libri praefatione inve- 
nitur; accedit denique quod praefatione absoluta et vita Ibn- 
Doraidi (quae duas paginae occupat) enarrata, haec (Codicis fol. 2 v.) 
occurrunt: (.Lk$> ^ \\.%-\ q_j <Xt^s? &)JI <X^s _^j! JUCw^t $>' 

.ki j,_;>! J^iai^i ^aAJ! J^^l &Aft&)i (kXjUAJiJi «iA»|j b.^>l ^_*^vUI 

iL*i- lX.a£ q^j «!),L«il yi;A<»i». _^-j! llyj-S*-! jls alii *—T, i^^jI o^ 

Codex anni nofca caret, sed septimo Arabum saeculo scriptus 
mihi videtur. 

Alia exempl. : Paris. 490 (de Slane), 792 (2) (cf. de Slane ad 
versionem Anglicam Ibn-Khallikanis , III , p. 43 , ann. 3) ; Bodl. 
1257 (1); Monac. 564 (1); Escur. (Derenb.) 476 ; Alger, (p. 8). 

DCXXL (Cod. 1072 Warn.) 

Tertius Commentarius in Ibn-Doraidi carmen. Nomen Commen- 
fcatoris additum non est, at vero titulus est: \j iLxJL^JI &i?L*J! 
wX^O qj — -£j ^.jt y.yaftxi _„&. Plura patebunt ex praefatione, 
quam totam describam. Post brevem igitur doxologiam (cujus 



initium est: L_JL_j fc»jl 5 Uxaj! 5UII), Commentator haec ait: Ouoj 

■ ■ A 

L^mLs? q, . cy jC« > Xlt s : 'l^iB£>3 (Cod. S. p.) t^ljJ £ O^lj -''-LjlL^M 

^ lyAcj .&toL* l-4-i ( X JoolX.3"3 .'JOj ^^ 'jL^?.^ ^^r^ "»>^** 



1) Vooalis Jhwra sub e» in Codice addita est, quod moneo ne quia putet legen- 
dum esse Vi^^Xs**. 



^0 POESIS. 



*JUJ! ^ J^i ^41 ^LJ! Q j ^j j^ ^ ?l <;w , ; ,,v iV ,ji (j 

^L dl% ^jji ^ ^t Lg Jj|^ ..j^, j^ ^ u> u) j;^ 
^ "p^ Jb*-jJI ^ Q^.g£a b^_Jjj JQ* ^,b ! : >L OLxJf 

«^^J! 3 ^JUI ^j 'yj-^mij ^i\ uu ^jh> ^JJi, i^oJt 
yW yL« ^ &J^ ^yi *1& r M 3 < ^j *j *u» jet u^ j! 

O^Jo bU V^ ! JL^ ^1 (Cod. :b. p.) Jb» 3 itilJI jyuas* 
oJ m^3 L^! 3 o s JL^UJI f Ux, J, ^Jwj I Bj ^ £ *JJi .^L fc-U* 

r y>^t ^x_«ji ^ ^ajJll ^y bt 9 «(i :*&f *j^ *. D Ux*4t 
^ o e ■■*"' *r, «^x3»y» cr-^ ^ CH (^ S ^> L ^ ! -o*xJ» 

^■^•jfe v^!* >^ Jb-Urt -.& ^yai j^ Vj^jis ^ s 



1) Vooaln recentiori m Q nu additae videntur, alia certe cat atramenti apeoiea; 
Lexica (sub J(j) a ^S offerimt< 



P0E8IS. 391 

Ex qua praefatione patent haec : scripsit Commentator paullo 
post annum 661, quo carminis tradendi licentia, quae dicitur, ei 
concessa erat a praeceptore ; Cormnentarium dedicavit Rokn-ad- 
daulae (undo titulus JwO xVi,sJI) Abu-'Abd-al-'Aziz, filio Saif- 
ad-daulae A.bu-Jusof, quern wazirum appellat vinculum (iLJw^e 
qL^aLw. Dozy haec verba vertit » principle Solaiman" et suadente 
DefWhnevy proposuit intelligendum esse Perwanum Mo'in-ad-din 
Solaiman ibn-'Alt, potentissimum ministrum sultani Seldjukidarum 
Rokn-ad-dtn Qilidj-Arslan IV et G-hijatz-ad-din Kai-Khosraw III, 
qui neci datus ost anno 677 (d'Ohsaon , Histoire des Mongols III, 
p. 498 seqq) Mihi Becus videtur, nempe vertendum esse opinor 
»regni i. e. dynastiae Solaimani'' et intelligenda dynastia Seldju- 
kidarum Iconii de avo Solaiman (f 479, Hammer Gesch. I, 21) 
ita appellata. Quinam autem fuerint hi waziri difficile dictu est. 
Commentatoris nomen nullibi, quantum video, commemoratur, et 
hie Commentarius H. Khal. ignotus fuisse videtur, si nempe non 
est ille quern composuit Taqt-ad-dtn Abu-'l- c Abbas Ahmed ibn- 
Mobarak, qui anno 664 obiit teste as-Sojutio in Vitis Grammati- 
corum (Cod. Lee fol. 65 r.); quod tamen parum probabile mihi 
videtur. 

Caeterum Codex egregie scriptus est anno 672 a Mahmud ibn- 
Mohammed al-Qunawi i. e. IconienBis , quo tempore fortasse auctor 
adhuc inter vivos erat. 

Commentarius Hasan ibn-Moh. al-Azdfi recensetur: Constant. 
(Kopriilii) 1325. 

DCXXIL (Cod. 1332). 

Veraio latina carminis Ibn-Doraidi al-Maqcura, cum Commen- 

tario, diversa a verBionibus edifcia a Haitsema (1773) et a Schei- 

dio (h86). 

Bono dedit R, Koopmans van Boekeren. 



392 



POESIS. 



DOXXIII. (Cod. 121 (1) Gol. fo'i. 1-30). 

(ja^w-^^ carminifc Ibn-Doraidi, auefcore Sa'd ibn- r Ali a'i-Irbili 

an-Nischabi (sic cum -vocalibus in Coulee), 

Codex oxeuntc- eoxto Arabura saccule seripfcus est, sed ahrupte 
desinit, 

Alia specimina -j^*.*-'' descripsit Ahlwardt (Cod. Borol. 176, 179). 

DCXXIV. (Cod. 1021 (4) Warn. fol. U v.- 22 r.) 

Carmen ejusdem Ibn-Doraid, quo philologum al-Bahili per- 
stringit. TituluB in Codico est: ^ CJ wJ. a _j lX^ 1 ^i _j.jl $ 
Al\ njfj L epU\ J.P'lJL, ijoju D L_v= Ojl q, ,^^1 J^o. Brevis 
Coramentarius additus est. Primus carminis versus est: 

Sunt 17 paginae, incomte exaratae. In fine legimus : la \<XJ> 

DCXXV. (Cod. 720 Warn.) 

Diwan poetae Abu-'l-Fath Mahmud ibn-al-Hosain ibn-Schahik 
as-Sindl al-katib, vulgo Kosch&djim (*j>lkJ') dicti, qui CyXs> & 
anni 350 mortuus est. Secundum ordinem alphabeticum Byllabarum 
finalium ordinatus est hie Diwan. 

Codex anni nota caret, sed satis recens est. Alia exempl.: 
Mus. Brit. 1071; Petrop. (von Rosen) 269 (2); Constant. (Kopriilu) 
1261; Brill (Houts.) 7. 

DCXXVI. (Cod. 25 Gol.) 

Dtwan celebratissimi poetae Abu-'t-Taijib al-Motanabbi (f 354). 

In hoc Codice, Africana manu exarato, magna est lacuna atque 

insuper carmina nonnulla desunt. In margine annotatio scripta 



poe8is. 398 

est, cujus major pars Golium auctorem habet, non Warnerum , 
ut affirmavit Juynboll qui fuse de hoc Oodice egifc (Orient. I, 
p. 217—221); etenim nee Warneri manus haec ost, nee Codex a 
Warnero emtus est; in Golii Catalogo secundo ost n. 16 in folio. 

DCXXVII. (Cod. 1245 Schult.) 

Idem opus. Carnaina secundum homoeoteleuta disposita sunt 
et nitidus Codex anno 1178 exaratus est. 

De aliis exemplar, cf. Pertsch ad Cat. Goth. n. 2229, quibus 
add.: Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen) 273, 274; Rosen, Ms. Ar. 
n. 78, 80, 81; Ind. Off. 807, 1045; Constant. (Kopriilu) 1262, 
1263, 1264 (Florilegium). 

DCXXYIII. (Cod. 2042 = Amin 318). 

Fragmentum hujus Diwani, nempe carmina quae in editione 
Dieterici occupant inde a p. 326 1. 18 ad p. 568. Versus Com- 
mentario non sunt instructi , Bed singulis praemissa est inscriptio 
exponens satis copiose interdum qua opportunitate dicli sunt. Ordo 
carminum idem est ac in editione Diet. Praecedunt duo folia quae 
varia aliorum carmina continent, 

Codex ad saec. undecimum pertinere videtur. Abrupte desinit, 

DCXXIX. (Cod. 542 Warn.) 

Commentarius al-Wahidii (f 468) in al-Motanabbii carmina. 
Fuse de hoc Codice egit Juynboll (Orient. I, ' p: 221—229). Cf. 
porro Praefationem ad editionem Dieterici (1861), qui nostro Co- 
dice usub est, p. IX. 

Alia exempl. Commentarii al-Wahidii: Bodl. (Uri) 1208, 1248, 
1249, (Nic.) 312; Mus. Brit. 596; Cantabrig. (Preston 85) 114; 
Berol. (Ahlw.) 192-195; Monac. 513; Constant. (Kopriilu) 1316, 
1317; Goth. 2231; Caes. Vindob. 454, 455; Havn. 255—259; 
Upsal. 134; Mus. Asiat. Petrop. (von Rosen) 277, 278; Vatic. 
784; Palat. 513; Escur. (Derenb.) 308. 

Cat. I. B0 



394 poedis. 

DCXXX. -(Cod. 126 Goh) 

Primurn volumen Commentarii minoris. Ibn-Djinnii in al-Mo- 
tanabbium hoc Codice contineri, probare conatue est Juvnboll 
{Orient, I. p. 231 sq.), Quie anctor sit, me ignorare fateo 1 ; m-c, 
valde dubito an eit Ibn-DjinnL Fain inveni in Commemarif 1 jm- 
"Wahidii (p. ff vs. 11 ed, Dieterici) ad versum: 

> K .; „ 

haec annotata: k^j ^^ ^' ^3,. Quodsi igitur Codex nosier 

126 Ibn-Djinnii Commentarium* contineret, in eo *»s_j, non «.s^o 
exspectandum foret. Contrarium vero obtinet; legitur in eo *£_j/) 
et de altera ilia lectione ne sermo quidem est. Eevera idem valet, 
de loco Commentarii qui revera Ibn-Djinnium auctorem habere 
videtur, ut observavit Rosen, Notices Sommaires , p. 229. Sed ibi 
aliis plurimis locis consensus est inter ea quae Ibn-Djinnto tribuit 
al-Wahidt et verba Commentarii, in nostro vero plerumque hie 
consensus desideratur, ubi exstat quod sensum attinet , saltern 
verba differunt. Commentarii Ibn-Djinnii, in quo carmina secun- 
dum homoeoteleuta alphabetice disposita sunt, pars secunda exstat 
in Bibl. Escur. (Derenb.) 309 et in Mus. Asiat. Petrop. (von 
Kosen) 275. 

De Codice, qui continet carmina in ed. Dieterici p. I— Mo, cf. 
Juynboll 1.1. p. 229 sqq. 

DCXXXL (Cod. 2116 (2) fob 69 r.— 70 = Amln 397). 

Carmen celeberrimi poetae Abu-Firds al-Hamddni (f 357) quod 
incipit: 

p~M*-X.fLA *XJI Oy*j J' \c*2 *&&%& OLsiJij *J^SU .^-jjjl 

Occurrit in editions Beryti anni 1873 p. 135. 

Malum apographon saeculo undecimo factum. Exemplaria Diwani 
vel nonnulla carmina servantur: Bodl. (Uri) 1298 (5); Mus. Brit, 
(von Kremer) 168; Cantabr. (Preston p. 26) 83 ; Palat. 507; Mus. 



POEGJH, 3M 

Asiat, Petrop. (von Rosen) 270, 271, 272; Argent. (Spitfca) SO.; 
Lips. (Relay) 823; Berol. (Abhv.) 207—210 of. 1028(4), 1U3» (t>), 
1066, 1116; Tubing. 140(3), 142(1). 

DOXXXII. (Cod. 2038 — ■■ Amtn 314). 

Diwan viri principle Tamhn ibn'ftl-Mo'jav.-Oi-clfn-alli'li al-'ObauJi 
(f 374), de quo vide Ibn-EballiHn ed, WiiBtenf. n, 124. Opna 
rarissimum , oujus Codes' autiquus inter pi-eti.ojiiH3nuoG, quos Luc 
liabemus .numerandus eot Print um folium alio agglutiuatimi est 
a quo sine damno divelli posse lion vidotur, ita ul Oodicic tituhirs 
incertus sit; ultima folia aqua laesa sunt vel perisrunt, .Quis buno 
Diwanuni collegerifc qx praefatione prosa rhytmica oomposita uon 
liquet; -carmina secundum homoeotelouta dicposuit. Sunt quidem 
varii generis, sed sat multa dicta sunt iu laudem fratris poetae 
al-'Aziz Khalifae Fatimidarum (365—386), nommJIa in bonorem 
pafcris '); inter poenmta sunt quae ab aliis dicta sunt, quibus 
poeta nosier respondit, 'Inscription.es caiuiinum rubro vel caeruleo 
colore adscriptae sunt et in margine nonnulla verba explicantur. 
Duo carmina ipso anno mortis 374 pacta sunt. Codex valdoan- 
tiquus folia eontinet 178, quorum ultima grave damnum passa 
suut, duo vel tria in fine omnino perierunt, 

DOXXXIII. (Cod. 1932 = Amin 205). 

^JiMhjji tyj™£^ cp BtK-A-J , fragmentum Biwani poetae Abu- S l- 
Fath 'All ibn-Mohamined al-Boslt (f 401) s ). Carmina brevisoima 
sunt et secundum ordinem alpbabeticum homoootelouti dioposita, 



1) Inter ulis poema quod inacribitur: Ad!i .yj^J j„,<>L,J,t A/i$\ „^>u,f- $i^ 

2) De poeta of, Ethe', Morgenliindisc/te, Forscftnngen p. 5L> saqq. ot imprimis 
Tza'&libi in libro c. t. Jatimai-ad-dahr, 



396 



P0E3IS. 



sed quum ultimum in boc Codice obvium desinat in f , par-el doe 
'tan turn exiguam partem totius Dhvani possidere. 

Apographon recens quippe manu Mahmud Paacbae al-Barudn 
exaratuin. 

DCXXXIV. (Cod. 749 (2) Warn. fol. 37— G3). 

Ejusdem poetae carmen c._ t. ^.LuaJI ^iLj-x: et cujue primi 
versus sunt: 

Additus est amplus Commentarius , cujus auctor non indicatur; 
sed quum incipiat a verbis ^ ^UJI gJLo Jji> ^JlJI. aW Juii- 
i^VJjj«J!, certum est, collato H. Khal. (IV, p. 534, vs. 3) , Com- 
mentarium compositum esse ab as-Saijid c Abdallah, vulgo Noqrah- 
kar dicto. 

52 paginae, satis bene exaratae, non addita anni nota. 

Ejusdem ,-carminis alia exempl: Berol. (Ahlw.) 217— 226 .,- e 
quibus 225 et 226 eodem Comment, instructi sunt , (Landberg) 
873 (2); -Ham 242 (7); Goth. 2236, 2237; Lips. (Eefaij ) 109, 110; 
Vindob. 457 (2), 1996 (40); Paris, (de Slane) 1293 (2). 

Teste v. Mehren editus est in, t. Ill libri Baillie, Five books 
on Arabic Grammar. 

DCXXXV. (Cod. 588 Warn.) 

Codicis titulus vetustate passim detritus est, sod ex literarum 
ductibus qui supersunt, satis tuto adhuc elici possunt verba quae 

antiquitus scripta erant. Est igitur titulus: _^ j, < Ls&l U&f 

alii *-r, vo'UJt cX.U ^J ^i\ &o* „ (i l^J| jJKxUI oLo^l 

1) Vox in Codice fere deletn; tantum supercst _ ct pars litterae L Bene restituit 
Noldbke 1.1. p. 742 ann. 1. 



pobsis. 397 

Ibn-Asad al-k&tib, libri auctor, obiit anno 410; y. Ibn-Klml- 
likan , I , p. fv'i ed. de Slane ; praeter hune librura seripsit alium 
c. t. OjJs- i^jU/, quem laudat Cod. nostri fol, 7 r. 

Quod ad al-Ifg&h attinet , qui liber H. Khal. non inriotuiase 
videtur , est CommentariuE in mulfcorum poetwuin versus , ab Ilm- 
Asad secundum honaoeotelouta alphabeuoe ordinafcos , qui non tan 
turn difficiles sunt «od etiam primo oblutu mali videutur, revera 
tamen pulcbri sunt atque adeo eximii. Vid. porro quae soripsit 
Th. Noldeke in Z. d. D. M. G. XVI, 742—749. 

Primum tantum volunien hujuG operio bin habemus; desinii 
in explioatione versuum quorum syllaba finalis est (j*. 

Hie egregiue et multis vooalibus instrucfcuB Codex saeculo sexto 
aut septimo scriptus videtur. Continet 135 folia quadruplicata. 

Opus integrum est in Bibl. Escur. (Derenb.) 386. 

DCXXXVI. (Cod. 2040 = Amin 316). 

Diwan poetae Abu-'l-Hasan 'Alt ibn-Mohammed al-Tihdmi (f 416) 
de quo vide Ibn-Khallikan n. 482. Carmina nullo certo ordine 
disposita sunt, ita ut redactio nostra differat ab ea quam exhibet 
Codex Berolinonsis 229 (Ahlw.). 

Apographon recens 66 folia oontinens. Primum oarmen inscri- 
bitur *UI vA*e U vJu-wJI „\X.(r i -A$zh Ojy*ii — q-was*- _^' 0» 

idUJL (jy*it (qj) **$>\J qJ uy*-^- et ita iocipit: 

ty^ u>U iAs tskLJ ujLais^ ^LXsu LfSjJaj i*L-^JI cj*£su 

Idem carmen quoque primum est in Cod. Escur. (Deren- 
bourg) 383 (1). 

DCXXXVII. (Cod. 2039 = Amin 315). 

Hie Codex, cujus prima et postrema folia, quod summopere 
dolendum est, porierunt, continet florilegium poematum Mohammed 
ibn-al-Hosain ibn-Musa, as-Scharif ar-Radhi al-Musawt (f 416). 
Versus secundum homoeoteleuta disposita sunt, sed versus in t 
omnes, carmina in u et ^ exeuntia partim perierunt. Quum Di- 



rf! ^ I'OEQIG. 



w&uua hujuo poetae quatuor impleverit volumiua («f. R,_ J; .»»„]. 
ill, 286), constat uob .bic tautum flovilogjum possidero, vi tmonve 
in margine exteriorp lo e iti.r: ^ r Ji o!,U^, .probnbiIiter"il)»Hl, 
quod philologue quMam inooripsit:' ^Jw^Jl '^L,^JI , tfe quo bit 
k>qmfcur H, EiiaL «■; LL ei I 4CL °'' 

Coder ogregiue, fore omnium vooalium r,ig-nio mRtnt«toiB, unite, 
carmina contmat Dine eommontarjo. Sine dubio antiques est, Bed 
o.etatis indioaiio cum Codioie nHimig : foliio .penii 

Hujus. fioriiegii alterum exemplar mihi mm innotuit , Bed ipse 
Diwanus vol ejus partes offeruntnr in Codd. Eacur. 847; Mub. 
Brit. 1072 (p. HI) et 1526; Mb. Berol. (Ahlwardt) 227 et 228 
(p. Ill .et IV). 

DCXXXVIII. (Cod. 1258 (1) Sohult. fol.' l-60).„, 

OS * > .o 

JUjJl JaJu«,, notisaima oolleetio nonnullorum poematum ooeci 
pootae Abu-' I.' Aid al-Ma'arri (f 449). 

Liber jam eaepius in Orients editus e. g. Beryti 1884 (Brill 
457 , 458) et cum Comment. ^uJ! dicto J ) anno H. 1286 Bulaqi. 

Codex anno 1178 nitide exaratue est. Alia exempt.: Acad, 
Reg. 91; Paris. 133 (ap. Fliigel, W. Jahrb. 91); Mus. Brit. 598, 
1073, 1080(3), 1411; Cantabrig. (Preston 26) 83; BodL 769(2), 
i?56, 1277, (flic.) 329; Berol. (Ahlw.) 246-248; Guelpherb. 41; 
doth. 2238; Havn. 261; Caes. Vind. 459 (Hammeri 115); Vat. 
558; Esour. (Derenb.) 273, 435; Constant. (Koprulii) 1267, 1291, 
1292. ' 

DCXXXIX. (Cod. 112 <M.) 

Titulus, ab illo qui totum Codieem exaravit Horiptus et summa 
cum cura aureis rubrisque circulis inolusus, est hie: ^ ^Lti 

1) B loco (ed. Bui. TI, tfv) quern landarit post Chwoleon von Roam ad Cod. 
Mus. As, Petropol. 283 patet hunc Coramentarium pleruraque anonvmum scriptum 
esse ab Abu-.Ta'qub JA so f ibn-Tahir, auotore operie 0^\ \_&jl ^JLj supra „. 
CGCLXXXIX .jam descripti. 



poesis. 39!) 

JJLiasJI w-*s*-Lfl Jjti\ iLa^Le .e^La^l ,^j«wJ (^'j 58 **' *&bN ,^ tXi; iaii" 

yu>l &Ul ^f. ^jj„aaJ| i^. *LaJI. Jlunc titulum falsum esse, 

statiin apparet Codiceni 472 ooufereuti, qui revera at-Tibikti 
Conimentarium offort, ab illo qui Codicc de quo agi'muu ooiiti.o<. 
tur, diversum. Continei Lie,, ut ipse libi-arius reoi-e soripbiir ?., 

margine tituli, h,j:-J6 [j,^^ JLjRavJ! i^A;, i.e. Commontariunj ab 

ipso Abu-'l-'Ala compositum ; quod mihi paiuii cum ex praelaiiouo 
turn ex oollatis locis, a Sacyo in tertio Cliresfcomatkiae voiumins 
ex Jb&vJl >jao editis. De jaiuyJI uiu of. imprimis Ri?,u , De yifctti- 
-/4foe u/iff e£ c ar minibus ) p. 66, qui correxit errorein Reiskii «t 
Sacyi, hune Cominentariuin a poeta at-Tibrizio dictatum fuisss 
autumantium, quum contra ipse in praefatione testetur, se ilium 
Abu-'Ahdallae Mohanimedi ibn- l Abdallab Ispahanensi dictate. 

In hoe Codice, anno 126 i, e. 1126 exarato, textus carmiaum 
non omissus est ut factum eat in Codice Parisiensi de quo retulii 
de Saey (Chrest. Ill, p. 92); sed magnum damnum passus est 
quia textus ille minio scriptus est, eui gummi Arabicum adeo erat 
admixtum ut paginae inter se agglutinatae fuerint, et nonnuila 
nunc non amplius legi possint. 

Alia exem.pl.: Paris. 1409; Constantiu. (Kopriilii) 1322. 

DCXL. (Cod. 472 Warn.) 

At-Tibrizii (f 502) Commentarius in tXijjl Jailw, 

Antiquus hie est multisque vocalibus insfcruetus sed ineleganter 

scriptus Codex, anno 589 exaratus. Apographon deseripsit de 

Jong: Acad. Reg. 92. 

Alia exempl, : Paris. 1409 — Scheid, 83 (de quo cf. Sacyus 1.1,); 

Havn. 262; Caes. Vind. 460 (Hammeri) 399; Mus. Brit. 599; 

Can tabr. (Preston 26) 115; Lips. (Refaij) 223; Constant. '('Kopriilii) 

1321. Codex vero Oxon, (Uri) 1195 est pseudepigraphus. 



- f 00 poesis. 

DCXLI. (Cod. 605 Warn.) 

ComraentariuB in idem opus auctore Abu-'I-Fadbl 'Qasim ibii- 
al-Rosain ai-Khow/irezmi , vulgo Qadr-vhofCdhii dicto (f G17), qui 



enm anno i>K7 Bi>. 



iatuaniandae ecripsii oitjvt: iiii;lum dedit: J . x 



Codei imuo 1065 exaratus aat. 



Alia exoiupl: )\ku;. Asial. Petrop. (von .Rosen) 284, 286; BeroL 
(ALiJvy.) 2b0, 



DCXLH. (Cod. 100 Grol.) 

Ejusdem poeiae *jb ^ U -^J. 

Summi pretii est, antiquissimus hie Codes, nam ante annum 
496 exaratus est a doetissimo pkilologo Ibn-abDjawallqi (de quo 
cf. supra p. 357); bic librum legerat coram at-Tibrizfo, qui illiua 
partem coram ipso poefca Abu-'l-'Ala legerat. In titulo leguntur 

haec: ^ _,_*_£ ^ &J\ o,a* A^J> r ^JL, 3 U p> J v Li^ 
^Wu aUI &x£i. Paullo inferius scriptum est: ^1 ^aAJI lkX£jl 



1) In pracfationc legimus U pjj &xjj ujU/ j JLf tjLJj y^js*^ 

G - J c - 

2) I. e. ^UJf ^1 ^ 



pogme 401 

Turn Ibn-al-Djawaliqii manu tres versus scripti sunt qui partiin 
vetustate evanuerunt; recentiori manu quae chavtaui agglutinavit 
restituti sunt, et bene quidem, ut mibi et ablata ebarfca et col- 
lata subscriptione, alia manu exarata, patuii,, in qua siinilia ti'&» 
', duntur atque in nota ilia quae in titulo exstat, nempe haec ; 

yt B»_^>lt ^1 *^Uul ,e^ ff^-i "^ U jBjj«J vjLJLS ( « r L'» Qi I fSi 

^"^t ^^U^. i^JuoXU L^jS»T «Owo ij wdlwJi p.„4 iAf*l q^j iXf't 

^Jl &U J^_»Ji 5 idL y«v^3»e, »_&»=£ ( 2 ^*.w iCLw q*. In nota quae 

in titulo exstat, testatur Ibn-al-Djawal$qi , Ibn-al-KhasBcbabum, 
qui notam praecedentem ecripsit et summns erat philologus (v. ejus 
vitam apud Ibn-Kballikan , I, p. t*V<5 ed. de Slane), bune librum 
coram se legisse anno 517. Sed ipse Ibn-al-Djawaliqi libruin ante 
annum 496 exaraverat; quod patet ex annotatione, quae ipsiut! 

at-Tibrtz*? manu exarata, in titulo exstat, Bat baec: ^_J=_£ L=J 

*^ImJ1 KJLjOw. K_jU. In fine libri Ibn-al-Djawaliqt annum notavit 

quo nunc Codicem exaravit; sed propter detritam cbartam baec 
anni nota nunc non amplius legi potest, 

Habemus igitur classici operis exempluni, anno circiter 1100 
p. Cbr. exaratum, quod eandem fere atque autograpbum habet 
auctoritatem. Codicis pretium yiros doctos Orientis baudquaquam 
fugit, nam in primo Codicis folio legitur annotatio, a viro quodam 



1) Haec vox reoentiorie est manus, qaae quod antes scriptum erat, erasit. 

2) Cod, s, p. et legi posset scwj'. 

Oat. 1- 61 



P -i'.r-vcfrH'fi itsiijpi:,, iibi icni,r>,iui ^ j'p.hjj"fe(i"d'(wui» iim-'ri^^teLLi!!- 
v'" 3 "- ; ; i«J"ni;«(ioi:iini Ri'noiUi Gopiiimi ladle pijiieipom immib, e; 
f.«v<!' o£i8 ifbiioiiOj ionfcate.- f:f>f.'.(/iu.','} 'IrM.vio lib.i-um oliki poiU;yd)ii:t<v; 

pu.te>H*a;, ,-.,,,,.!-{, ,i« ;;iirii«;;: ; ii., i,, s , . <>-;,u-';'<;c;; (t. .L v 'li ■!.><<•■ i.V.., •-..•; ,,J\ 

'•'■'■' ; - ' ! )" ■ ''-' •-> l\ ) ; U>-' U!--iii; "i> «'!>,iti;;;.iii biltij U6li..;ii.V «v;vu<>V.t<:.iii-' v 
-■ ; '-'-'- "■■■ : <«U..k'. ; _j..;--u l r ,0 ,j io i; ,; j.,,-,,.^ ,-,.;,>,,,, f JW ,-j.p; : .-;i ( Oi,j, ft .--.:M. 
'' :i: " c i '■'■'-- !*- i^i-i'-O.'' »*)-! bijti,J,, b;-5>.'"Ji-;UL ..! .0 0,!'l:!. HOXOaiMU .(ildu-.wV diivwi i'j 

• : =■'-■ .' : : < te : tete ,-h vi.j'i ^tete r ,-r.^. ,s. i,5.<iu,j r ,....te r,-. 

Mo T, te.o T6i-o Ibn-ajfi-jSaiiliaRO libmva pro iioBii-o K» M« s in carcer-or. ; 
coiijrtciuj osiiit Jjauii'-ari-dik luoiiatiim&d al-A'i-aclj te.,-e'il) ur-Eiitoj ';. 
iiaceuia!- -diiiiOitiL «onaiii;oi-at (ni« certe nunc ir> Coilloe twriptem 
e;ii., f.'iu iKiiOuiJorij ..ui vidotui', iuaiia } quae ilia quao twitefe aoii^ia 
tsj'Cdi. , et'tiiiit). — oodes: 2GB paginal* ■ eoniinel et pGrmiilfcia voce.- 
Umm ■ ■iiisiruetna eafc. Optimo, vetuofcatiti habita rationo, coBBer- 

DOXLIIi, (Cod. 906 Warn,) 

.Alteram exemplar ■e.juadem oporis, a dnobus librariis naglxgeriier 
.si; Bine vocalibue. exaraium, iiaoone est, 

Alia esampL: BocU. (Uri) 1293; Mus, Aaiat. Pete (von Rosea) 

886; Mub, Bri'c. (tod Iramer) 166. 

SGXLIV. (Ood. .1057 Warn.) 

.^•■i'r r :-ntec> i.huMrn^ui 'kit ilra-ul H'aBaii ibn-'Ali ilm-al- 

PadM L ) i yulgo dicfci £orr».Dorr (^ J^) (f 465). 

FrimuBi carmen bujue Diwani composifcum eei in laudem Pria- 
fcipis Mdelmm al-Qaim-M-amrillah. Incipit: 

wequuutur alia oarmina .eneomiaatioa., soil, in laudem waziri Abu- 
'l-Qttoim C A1I ibn-Maelama aliorumque , oarmina lugubria etc, 

i) ta titnlo (^iaft^S, 



POKSX8. 403 

Codex nosier bene exaratus est anno 549. In ultirnis Codicie 
foliiB versiculi aliorum scripti sunt, 

DCXLV. (Cod. 2049 = Amin 326). 

Ejundem Dfwani recenG apograplion a fine mutiluui, 
Alia exempl: Mug, Asiat. Petr. (yon Robou) 287; Bibl. Soc. 
Asiat, Calc. (p. IT); Borol. (Landberg) 418. 

DCXLVI. (Cod. 749 (1) Warn. fol. 1—36). 

Carmen ut-Tantardnti (f 485), in laudom Nitham-al-molki com- 
positum et a Sacyo, in secundo Chrestomatniae volumine, edituni, 
cum amplo Commentario (cf. de Sacy, II, p. 500) cujus aucfcor 
non indicator. Initium est: q, K.uyJ! ^UJ «i, ^jJS S kXJL 

Codex 71 paginis constans antiquus non est. Addita quidem 
est nota diei et niensis, non vero anni. 

Alia exempl. partim cum Coram, a nostro diversis: Paris. 1454, 
(Ducaurroy) 42; Suppl. 1947(10); Mus. Brit. 565(4), 1617(4); 
Ind, Off. 803 (1); Bodl. (Uri) 1274 (4); Berol. (Ahlw.) 265—267, 
(Landberg) 1049 (3); Monac. 894 f. 18; Havn. 242 (1); von Rosen, 
Ms. Ar. 95 (2); Oaes. Vind. 461 et 462; Acad. Orient. Vind. 184, 
Stiam de Sacy exemplar possidebat (v. 1.1, p. 505), et infra 
videbimus, in Codice 1094 (20) 21 priores versus bujus carminis 
descriptos esse. 

Idem CommentariuB anonymus apud Rosen, Ms. Ar. 87. 

DCXLVII. (Cod. 657(5) Warn. fol. 73—171). 



-G^., 



a^LsJU, :(B jLs\JI 5 <j*eL% „^_^Ji ^LjJ auctore Abu-Jala 

hammed ibn-Mobammed ibn-al-B'abb&rija al-'Abbasi (f 504) l )$ de 
quo opere , ad exemplum libri Kalila wa-Dimna composito , cf« 
Nicoll p. 325 eq. , et imprimis Hammerus in W. Jahrb. f 90, 

1) In Cod. Goth. 2244 dicitur mortuus esse 490. 



404 



POE8IS. 



p. 67—123, qui ibi inagnain ejus partem versibue G-ennanieis vortit. 
Dedicatum est; domino Hiliae Abu-'l-Hasan Cadaqe ibn-Dobaie ai- 
Mazjadi (f 501). 

Antiquus esi; Codex, anno 571 egregie exaratuB. In duabus 
ultimie paginie ab eodom qui ante Tahmani Diwanum addidit oar- 
men £arcarii (v. B upra p. 88), ncriptum est carmen c, i. KiyA«J\ 
Initium est: wL>i, o^-s^JI SL* ^JUI f-a-L-xJl ^ ^X^ 

DCXLVIIL (Cod. 834 Warn.) 

Idem liber. Codex anno 933 exaratus est. 

Alia exempl.: Paris. 1426 (1) et 184 (ap. Fliigel, W. Jahrb. } 
91, Anz.-BL, p. ,10); Bodl. (Uri) 850(4), 1260, (Nic.) 820 .(1) ; 
Cantabrig. (Preston 10) 148; Goth. 2244, 2245; Lips. (Refaij.) 
243; Berol. (Ahlw.) 269, 270; Caes. Vind. (apud Hammer) 484 (a) 
et (apud Fliigel) 86; Escur. (Dereilb.) 474, 555, 759. Excerpta ex 
hoc libro exstant in Codice 881(2), de quo infra dicendum erit. 

DCXLIX. (Cod. 2146 = Amin 427). 

Fragmentum Diwani summi poetae Abu-'l-Mothaffar Mohammed 
ibn-abi-'l- c Abbas al-AMwardi (f 507). Praefatus est Ibrahim ibn- 
al-Haddjadj -'Alt al-Ahdab .-(^A-s^l) at-Tarabolosi qui, postquam 
poetam magnis laudibus ornavit, testatur se exemplar Diwani ejus 

invenisse antiquissimum (3J1 LpjJ, £ o> 5 Lp) detritum, ex quo 
novam collectionem fecit. Porro testatur Diwanum divisum esse 
in duas partes, quarum prior circiter 1000 versibus constans in- 

scripta sit oCtX^uJ) , altera 5000 versuum complectens oLsUJi , 

sed de oUj^^JI etc. de quibus loquitur Ibn-Khallikan , Vita 
n. 685 nihil observat. Apographon hocce, perspicue scriptum sed 
recens, abrupte in medio carmine explicit. Provenit e bibliotheca 
Mahmud Paschae al-Barudi. 



poesis. 405 

DCL. (Cod. 101.9 Warn.) 

Titulus in Codice est: K/>^LsJI ^L&Jf A^Ll oLjJuSUJI 'J« U^*.f 

^jLsj &LH kT \ ^ .aaapJ! ^*v,^v*JI Aac. Coinmentarius quem 'Abd- 

al-Mohsin al-Qaigari, oomposuit in partem priorem Diwani et quem 
anno 759 absolvit ut ipse testatur in subscriptione (£,-* *ii^« jlS 

Doxologiae inifcium est: ' qLwJJI ju ^^*j Lc ^ ,~t, et prae- 
fatio est haec : u ^ajo^S ^y&Ji JuU> 5 ' *fc?,-*55 vju&j ^J6 lAxjj 

> 0?5 "-uj*« vv^y*^ -.(jo|j.;> Xs-jm ^—e _j— {p ' .J«^) J>LJT Lg-*J-^ 
l^Wt O* <% "J— ^ '^-J ^ *^<: j-fr* 'iW ''s^-^ 'J-A* 3 ^ j*ri 
aJ-^^P "UsaJj .^jw ■Lj»k!l 5 'Uaas- Uy*o! 3 ~«%\£i l^JjSjj ' "^iJyj 

£_Xe>l 5 ' KtXjI^i iXji^s lAJii! 12LL* ,3 ^Ja-it q' i^J^l^ (5 i j>^^\p 
( Oy&titt (_^c l.yaito L>_& &£>_i&i « hiAjJ^e lAjJy) ■J^>il im'*£> (i*£ 

"Q^bCAJl &J.c^ 'qIrjc.w.11 »>jl 'qUI! tjUil oui^xj U-oCCw^i «(<_jUL^I. 
A.l-Abiwardi in brevi praefatione, prosa rhythmica conscripta, 



406 



POEBIS. 



quani amplo Commentiisio illustrat al-Qaietiri , promittit ■, ne ho:, 
in libro nee carmine laudatoria neo bath-as datartai. , t ucii cuii 
elegiae in quibuu de iFovfcimae injuria queratuv, turn talk vxmnuv 
in quibuB nuas laudes geutiuque suae gloriam piaediool: quibuf 
■yerbiu addit^ fcalia oRi-mina quae eompouuaiai. .^LkJ^ xAj'li-3. ,\ 
alio quotjue iibro> nempe oL.JL.Jij contmmi, .'Primiui qui e/i-pli- 
catur verauii est: 

5 3 £ . _£ ^ 

W-JH&N ks^Jl Ot^vc LL! ^ ( ^i ^jXU U ^ . ^-d''\ V y, 

Est Bpissus Codex , bene exaratris , non tamen ab ipso al-Qai- 
carlo, ut eenauisse ndetur Codicis possessor qui iitulo eubseripsit 

boo fieri non potest, nam iu titulo, ipsius librarii rnanu exarato, 
solennis ilia formula «AJI *4^, quae non nisi de mortuis usurpatur. 
addita est, 

Aliud exemplar hujus operis mibi non innotuit, sed "Diwan 
.al-Abtwardti est in Bibl. Paris. 1398; Mus. Brit. 602 ; Monac. 
518; Berol. (Ahlw.) 275; Bodl. (Uri) 1196; Eseur. (Derenb.) 371 (2), 
420 (1); Cod. Escur. 370 et Constant. (EopriiM) 1338 continent 

DCL1. (Cod. 527 (3) Warn, fob 40). 
At-Tograjii (f 514) ^uJI jLJLq^, colobratissimuru ot jam Bao- 

pius editum carmen. Solus textus, duabus paginio coniprebensuB, 
boc Codice oonfcinetur. 

DCLII. (Cod. 2117 = Amin 398). 

Secundum inscriptionem in fronte Codicis boc volumine con- 
tinetur Commentarius in carmen praecedens, quetn soripsit Abu- 
'1-Baqa Abdallab ibn-al-Hosain al-'Okbart (•} 616). Cf. H. Kbal. 
V, 293. Incipit post bismillam:^ ^jjjl Ojy y.^Ji Jbu./^ JB 



poBsis. 40? 

.#JI. Ita fere etiam exorditur Cod. Escur. (Derenb.) 325 (3), sed 
difi'erfc Ood. Vindob. 467 teste Fliigel. 

Codex anni nota caret sed fortasse ad saeculum decimum refe- 
rendus est; cum vermibuB turn aqua grave damnum paseus est. 

Exemplaribus hujus Commenfcarii de quibus supra mentio .facta 
est, addotur: Berol. (Landberg) 91S (J). 

DCLIII. (Cod. 2120 = Amfn 401). 

Idem carmen deinde Commenfcario uberrimo instruxit Calah- 
ad-din af-QafaM (f 764) s. t. ^s^Wil ^jjl (s. ^Si\ <>ll) eJjiJI 
u pS\x}) KAA'b) -J..& J., quem nos hie non possidemus *). Ex hoc 
Commentario plures alii originem duxerunt, quorum major pars 
nostris Codioibus continefcur. Valet hoc de Codice quem h. 1. 
descripturi sumus ut docet exordium operis ubi legimus : 0,*u U 

l$£>j& y* Qj&Xa a^sXJI iU/o^Lj «L-4-wJLI ikXuaJiJI (j^ \JLlsj IwXp 
Nomen epitomatoris et Commeutarii titulus desunt. Subscriptio est 

gJl *U .A*A-$ y^UJt ^ JjjLrJ! (jia-sj r*&& £* "a^JI Xa/0^5 ?■?£>> 
HiBce verbis praeoedit S$JL ^wJI 3 J^^JJ -LjOJI y tj^> ,-JLs 

j,L*_it J*_£>^, quae scriba Codicis Gothanae 2248 (1) pro titulo 
habuit (vid. Pertsch IV, 261), sed quae auotoris judicium conti- 
nent do versiculis quae praecedunt in fine Commentarii. 
Codex 137 folia continenB anno 1079 exaratus est. 



1) Exstat hie liber in Acnd. Rog. Neerl. 96; Paris. 1398 et 185 (ap. Fliigel, 
W. Jahrb., 91, Anz-Bl. p. 10); Bodl. (Uri) 1200, 1203, 1206, 1232, 1276/ 
1380; Mas. Brit. 1606; Havn. 268; Caes. Petrop. 136; Mus. Asiat. Petrop. (Rosen) 
289, 290; Rosen, Ms. Ar. 88, 89, 90; Vindob. 466; Esour. (Derenb.) 822, 823; 
Cid, Hammouda p. 16; Bibl. Soc. Asiat. Calo. p. ft; Berol, (Landberg) 6, 460; 
Ctinstantin. (Kopriilii) 1326. 



408 



FOEBIS. 



DCLIV. (Ood. 2119 fol. 57 v. -92 = Amin 400). 

Aliud compendium ejusdem ac-Qafadii Commer.tarii quod redegif 
Mohammed ibn-Musa ad-Damivt (t 808), jam saepius descriptors, 
v. g. in Catal. .Monac. (Aumer 566): Berol. (Ahlv.. n. 281, 282). 
Secundum Ahlwardt huic operi firiem imposuit Damiri anno 76S 
sed in subscriptione Codicis aoquentis idem opus eonnnentie legitor 
annus 779. 

Apographon anni nota caret sed aliae partes ejusdem Cod. vel 
1065 Yel 1066 exaratae sunt et quidem ab eodem librario. 

Sequitur in Codice haec inscriptio (f. 91, 92) ^ii ^U ^Lo 

pXwJI tAn. y ^ j gJi^vOj, ^l**;> (sic) LfcJsF ,^Jl ^j. Est 

nudus catalogus 134 nominum non commentario perpetuo sed tan- 
turn hie illic notis marginalibuB vel intorlinearibuB olucidatorum. 

DCLV. (Cod. 2106 (1) fol. 1-69 = Amin 597). 

Ejusdem Commentarii aliud sed pejus exemplar anno 1077 
oxaratum. 

DCLVI. (Cod. 2118 = Amin 399). 

« f^uJI X-yo -J» & < jJ.r.51 yki auctore Mohammed ibn-'Omar 

ibn Mobarak vulgo Ibn-Bohroq ] ) al-Hadhrami dicto de cujus aetate 
non certo constat, sed junior est quam ac-Qafadi cujus Commen- 
tario usus est. Cf. H. Khal, V, 294 et Pertsch, Cat. Goth. n. 2250, 
qui etiam alia exemplaria onumerat, quibus addendum Brill 
(Houtsm.) 8; 

Codex nitide scriptus est anno 1075. 



1) Ita legitur apud Brill, Cat. period, n. 564. Pertscli IV, 263 Jjb ^ n _j \ 

iir > "'i H * Klm1, v *> l 66 o^V? j*i*^'' Sn P rB ad nnm - CLIX pronunliavimus 
Baharaq. 



O - O-c 3 > ) 



poesis. 409 

DCLVIL (Cod. 1006(1) Warn. fol. 1—57). 

— .~ j > > 
ai>-oUI Jjjj auctore Badr-ad-din Abu- c Abdallah Mohammed ibn- 

abi-Bakr tftn-'Omar ad-Dam&mint (f 828). Initiura doxologiae de- 
»cripsit Tornberg (Catal Upsal. 103, p. 81); non plane convenit 
cum textu Codicis nostri, in quo scilicet longe fusius oxposita 
est ad-Damaminii (vel, ut in nostro Codice appellator, Ibn-ad- 
Damaminii) genealogia; pro v L t .J , ut edidit Tornberg, legatur 
obuii; post L W)UU addatur o^jj , et pro UC JL.*£! legatur j,UU. 
Minus accurate dixit praeterea, hoc ad-Damaminii opus esse Com- 
mentarium locupletissimum in at-Tograjii carmen. Etenim in prae- 
fatione narrat ad-Damaminl, se Alexandriae virum audivisse, 
doctum et scientiae studiosum se appellantem et summis laudibus 
Commentarium cumulantem, a Qalah-ad-dtn ac-gafadfo (f 764) in 

f^uiS it*/}! composihim, sibi igitur in votis fuisse ut hunc librum 
acquireret deliciisque ejus frueretur. Tandem librum ilium nactus 
est anno 794. Legit, permultos errores deprehendit, et malum 
esse vidit; quapropter hoc opus composuit ad errores, in quos 
ac-Qafadt inciderat, indicandos et refutandos, quod acerbius saepe 
quam par erat fecit: ^_^j U^_m, ; _^ vJloUoaJI <JiJ3 ^ ^^>. 

U -U°?j*l\ Jj^ki! £ L^Uai^l. Speciminis instar describam initium 
operis, ubi refutare conatur auctor sententiam ac-Qafadii de titulo 
carminis ,»»=A*JI {Ua$: 

jSJ) g w^ ! **^ LgJLUi^ l**<> £ l***Ltf L^ Vj «JI K^^j 



1) In Codio i perperam additor ^. 
Cat. I. 



53 



410 pofisis. 



f^O^ "'jjlc J& £«j! &ao. wjliijr. .^, ^ (^xa^j,!.! p yoi ^.e L e«y o..L 

'&.*$ ^.zfUsJJ ( Js aJ^-j i3^ 5 ^^ v-^V *fj&' ; ^ *~*a$ ^4'^'' vJ^ms 
j,„e SX~f. M^2& _t,l ,*p£>* *,jv. ^i' \£"*^ ! ^'^^ -U^IbUj k jz„A t 

,3 .■ AaSj^JI KiLto^l Ul ijv=3i ici*J' »— * J' 5U3Uo"i ".K^TsUlj *Jy._s y. 

Uy«w &£>■ cr» uilosa^U v_if^JU AjJax/JL BjS^*.i wj.jlJI iLwo"^ ^Jyji 
XcblJI i lAXSl yS^ijiS (j.4 1 o^ 1 ^' ? yf^ ! ^ *^' , -»^' 
pp* bU Ks-LuaiSI B(3oL^>3 fbUJI q'^o^ ijLaJ' (? Cod. uj^j) Bj^w« 
A^jJi W3 wLwj L^yJ3 ^ l^ykj v- 1 ?^ $-*-^ 4>*^ XiLtol ^1 

t 
i 

J^t aUIj L»|yj qUj ^jCr3I J^ L^xS'ijo. 

Codex, vocalibus destitutus, currente calamo exaratus est anno 975. 

DCLVIIL (Cod. 2064 = Amln 341). 

Bjusdem Commentarii Ibn-ad-Damaminli alterum et pejus exem- 
plar a fine mutilum. 

Alia exempl. praeter Upsal. : Escur. (Derenb.) 325 (1), 560. 

DCLIX. (Cod. 1036 Warn.) 

.^aaAJI ^y auctore Taql-ad-din Ibn-Hiddja al-Hamawi (f 837). 
Est compendium Commentarii ac-Cafadli. In praefatione ait epi- 



POBSia. 411 

tomator, ac-Qafadii Commentarium prolixiorern esse multaque con- 
tinere supervacanea. Loquitur deinde de Ibn-ad-Damaminfi in 
ac-(3afadii Commentarium aniniadversionibue , ex quibus baud paucas 
describit; turn transit ad at-Tograjii vitam enarrandam, auctori- 
tate nixus Ibn-Kkallikanie et 'Iniad-ad-dini in al-Khartda (laudat 
etiam iy&J! b^.*a_j hujus auctorie, sed verba quae describit otiam 
apud Ibn-Khallikanem exstant), et tandem, nonnullis hujus poetae 
carminibus descriptis, ipsum ^^.*i! iLy«^ commentario satis amplo 
illustrat. 

Annus quo Codex scriptus sit, indicatus non est, sed ex multis 
notis, ab illis qui Codicem legerunt, scriptis, apparet, euin anti- 
quum esse, quippe nono Arabum saeculo exaratum. 

DCLX. (Cod. 147 Gol.) 
Ejusdem libri alterum exemplar, anni nota carens. 

DCLXI. (Cod. 777 Warn.) 

Commentarius in idem at-Tograjii carmen, compositus anno 990 
ab Abu-Djom c a (X**:>) Sa'id ibti-Mas c ud al-Marrakoschf a£-Canhadji, 

"f-^wS '***0 CP ' (> J h*^^ p-^^! (qui titulus in praefatione occur- 

* ■ 
rit) inscriptus, et sultano Maroccano Abu-'l- c Abbas Ahmed, Scha- 
rifo Hasanidae, Abu-Abdallae Mohammedis filio, quern commen- 
tator summis effert laudibus, dedicatus l ). 

Codex anno 1028 exaratus est; ex subscriptione patere videtur, 
eum ex auctoris autographo esse descriptum. Alii sunt: Berol. 
(Ahlw.) 286 et Mus. Asiat. Petr. (Rosen) 292 (I). 

Accedunt duo carmina. Alterum, „\\-a ^ < qL*jJ! X_^U^J 

u U^—r) qLL-LaJI inscriptum, compositum est ab 'Abdallah ibn- 

1) H. Kbal. V, 293 male huDc Cominentnrium adscripsit ^yS^AJI iLcL*s» .J 

qui jam anno 819 diem supremum obiit, quum auctor sine ullo dubio Scharifi Zaidan 
easet coaetaDeua. 



41^ coKyis, 

'Abd-ar-Rahniap <jy r ^k>Jl Primus veraus (oontitat wiitem cannon 
100 versibns) em-: 

Altcrnm carmen, 83 veraibuG eoastarHi, cumposHim? eni it.i 
landcm Dcuaikh^l-iRbuni Abtf.-ar-Ry/uf al-MonAwi n8-.Scba.fii, J^j.V'5 

Primus versus ; 

Codice 1496, praeter alia, oontinebur vereio efc explicatio car- 
minis at-Tograjfi, anotore H, A. Schultene. 

DCLXII. (Cod. 109 Gol.) 

(.jjiAAfi q-j' %<Xj/£.'i pr—& elegia Ibn-'Abduni (f 529) in Afta- 
sidas, cum Commentario historico Ibn-Badruni, inter annum 558 
et 580 scripto. Turn ipaius poematis, turn Commentarii varii 
tituli traduntur, yid, Ahlwardt ad Cod, Berol. 303 , Pertsch ad 
Cod.' -Goth. 2252. 

Codex characiere Africano exaratus est anno 996. 

DCLXIII. (Cod. 733 Warn.) 
Secundum exemplar, anno 1030 negligenter exaratum. 

DCLXIV. (Cod, 770 Warn.) 
Tertium exemplar ejusdem fere aetafcis. 

DCLXV. (Cod. 755 (4) Warn. fol. 51 — 147). 

'»*<L+±* .^fyJo w>Uf ut fert inBcriptio hujuB Codicis contmentis 
epitome ejusdem Commentarii, facta ab Ahmed ibu-Mohammed 
al-EMlidi ac-Qafadi. Codex anno 1021 scriptus est. 



POESIS, 4.1.3 

DCLXYl. (Cod. 1601). 



Apographum Praefationis Ibn-Badruni et texiuo poematist Tim- 
'Abdimi, e Codice Petropidiumo anno 1256 (1840) factum. 
Domini Weijersii, qui hoc ai.ograpliuiu n GoUvvoJiH iiewijmnii.. 

DCLYH. (Cod. 1104 ft Warn,) 

Carmen Ibn-'Abduni Avdin'ce et Latiue, additis fere nbiquo 
annotationibua, Warneri aul.ograpb.on. 

Fuse de bie et de aliie qui in Europa sunt Codicibus wAj, 
Dozy iu iritroduefcione- ad imam bujus opem edition om. Vid. pon-o 
Pertsoh 1.1. Addendum Berol. (Lundberg) 184, 908. 

DCLXVIII. (Ood. 2135 (a) = Amin 416). 

Dfwan poetae .-al-Qftdht al-Arradjdnt (f 544), Mcib-ad-dfn Abu 
Bakr Ahmed ibn-Mohammed ibn-.al-Hosain. Cf Ibn-Khaliikan «, 
■62, ed, Slane p. 11, H. Ehal. *. v. O ^o et Cat. Berol. ed. AM- 
wardt, n. 67. Dhvan alpbabetice dispositus est, sed hoc apogra- 
phon non procedit ultra cannina bonmeoteleuton . habentia. Ce- 
terum redactio quantum ex prirno verau jndicare licet, conyenit 
cum ea quae offertur in Cod. Berol, 320 apud Ahlwardt. 1.1. 

Apographon recens est. 

DCLXIX. (Cod. 2135 (6) = Amin. 416). 

Fragmentum ejusdem Diwaui incipiens iu medio carmine in 
*! = fol. 10 v. 1. 16 "praecodenfi.8 -Coclicis et abrupte desinens 
fol. 59 x, 1. 4 ejusdem Codieis. Apographon satis nJtide scriptum 
est, sed utrum meliorem fcextum offerat ac praecodens val.de du- 
bito; ceterum recens est. Sunt 20 'folia. 

Praefcer exemplar Berol, aliud mi\u Mus, Brit (yob Kremer) 173,, 

DCLXX. (Cod, 2063 (2) fob 67 ad fin. = Amin 340), 
^A4^ul ikX^Aoa)! s, K-oL^i-Jjl BiXyaSjJ quod poema compositam 



414 



POESIS. 



a Naschwdn ibn-Sa'fd al-Himjart (f 573) anno 1865 edidit A, von 
Kromer. Iuitium deperditum est nam primus versus qui ocean-it- 
est Tigesimus septimus apuc! von Kremer. Texfcus elucidatur com- 
mentario prolixo historieo probabiliter oodem, qui etiam in aliin 
exemplai'ibus legitur, 

Codex anno 1090 satis distincte exaratus est. 

Alia exeinplaria omnia commentario instructa: Mus. Brit. 1068; 
Borol. (Ahlw.) 344 ; Tindob. 482 j Kosen (Ma. Ar.) 72 (2) , Frag- 
mentuni: Ind. Off. 1038, XIII a. 

DCLXXI. (Cod. 1832 = Amin 101). 

Inscribitur: ^jjjl V L^ ^U±.i (jl^Ji oUt u***^" W *fr 

iU*AJ' qJ (*t^=>- *Aac. Continet igitur carmen as-Sohailii, proba- 
biliter 'Abd-ar-Rahman ibn-'Abdallah ibn-Ahmed (f 581) takhmiso 
auctum a Schihab-ad-din Abu-Mohammed 'Abd-al-Halim ibn-Tai- 
mfja anno 668. Scripsit quidem as-Sohaill carmen cum horaoeote- 
leuto £, :hinc .XaaxjJI . s'A_AAaiUt dictum (cf. H. Khal. n. 9479), a 
pluribus takhmis amplificatum (cf. quoque Ahlwardt , Cat. Berol. 
n, 345—364), sed nostrum takhmis niihi ex alio exemplari non 
innotuit. Initium: 

£&£.'. <-r*~l-& L5yM & Fjte pff 1 ' . ■tiWi ■ cr !■&> cU^ q' 
Sunt 3 folia anno 868 manu Ibn-al-Lobudt exarata. 

DCLXXII. (Cod. 774 (4) Warn. fol. 55 v.-94 v.) 

■^^.Ldt. .BAaasEJI, carmen quod nonnulii ab Abu- c Abdall ah Mo- 
hammed ibn-Ahmed ibn-Ibrahim al-Andalosi al-Qoraachi (f 590) , 
plerique vero ab Abu-'l-Fadhl Jusof ibn-Mohammed ibn-Jusof at- 
Tauzari, vulgo Ibn-an-Nahwi dicto , compositum esse affirmant; 
cf. H. Khal. IV, p. 551,. et Praef. in nostro Codice. Ibn-an- 
Nahwii aetafcem nee H. Khal. indicat, nee as-Sojuti, qui pauca 
de eo refert in Vitis Grammaticorum (Cod. Doct. Lee, fol. 179 r.) 



POEBIS. 415 

Additus est Commentarius c. t. \JLjIso jj^-ji d ' ^-^fyt ty^l 

. ... ^ '* 

1 *j>j&a*JI , auctore Zain-ad-din Abu- Jahja Zakarija ibn -Mohammed 

ibn- Ahmed al-An^ari as-Schafi'i (f 926) , qui eum anno 881 ab- 
solvit. Quaedam ex praefatione delibavit H. KhaL; nog ea dabi- 
mus, quae ad motrum speotant, quod non estjeneb, ut legitur 
in Fliigelii editione et nihili est, ffed dl-lchabab, de quo Commen- 
tator haec: aSJ ,^0^3! u=^~^-tj ,~f*»-ti y&£ (ja^LJI ,:s?JI ^ ^ 
^4*5 o'yn qUj Q.Lx:b ^Iajuuj 8 jac^ ( j$xfti»'bM ^a^^ 8 j:^5 J*£^ 

q^S* ^_5> U (J>-c vi/-ou£,XjL JwaJ 5 sJa&Sli J.^ <>yp^ *A&J .Ujto'ib 
*is^ ,3 1 — g.-JL* ^s^UaJI k—4. Est autem metrum carminiB Ibn-<an- 
Nafawii idem atque carminis illius quod occurrit apud c Abd-al- 
Wahid (p. fit** edit. Dozyi), qui illud a quodam buo amico, 'All 
ibn-Hazmun ex urbe Murcia, inventum esse oontendit, et falso 
quidem ut yidetur. Ex Commentario de quo agimus patet, Arabes 
illud ad speciem decimam sextam , <i).ltXx£t , referre ; confer Prey- 
tag, Darstellung der Arabischen Verskunst, p. 291 sqq. 

Codex non antiquuB est. 

Exstat hoc carmen cum eodem Commentario Bodl. (Uri) 1274 (2); 
Berol. (Ahljv.) 389—395; Lips. (Refaij) 319, 356, 358; Escur. 
(Derenb.) 441, 521 (1); Brill (Houtsm.) 11. 

De exemplaribus carminis ipsius sine comm. vel cum aliis cf. 
Pertsoh ad n. 1539 (1). 

DCLXXHI. (Cod. 89 (2) Gol. fol. 46 y.-103). 

Continentur hisce foliis diversa carmina breviora ex anthologia 
quadam ut videtur desumta. Initium saltern deeBt, nam nunc post 



"*•'•<> P05H8IS, 

t!Ksi'iii!a,m s.;ku/ifii sect amir iiii-.c.>.ir»fci.o: -L^s! --/olji-i*. , M . ■* „, , , .*.-•• 

(ivjliit:(\ !.iy-/,:.r:-)/ti'J III; iiJChU't, 

,,w,l ''"' u, i i;of i io'i- VV v.. i."Oi|>i. j.ovii n-.-.i')oi«j iituu •ii>i..^.>-j-yij„i J t3: ,^uJ-' 
•'■'""[■. J' 1 --'-' 1 j,-?' -t Uv)i. ; . _ r ,;.iJi a i; i iii k;io bKr.ii'.no (vol, j)B i;} 

,:; ; i;isroi p(>6u>a 'Hi-ik: -/'<K.1'>1' ( : oo-. ! wrof.^rtiwi htihc^ A hi) -Mtidii. 
i^i:=i|«ii,ej- (j . ^ :,j \ iUulililiii. ul Jii,'»ii UtAJOl'lpuUiii vjtii, at Uiti,,. Mills. 

iiriL a. 176 (Vj (ubi male mmion itvgitur ^ j^i if _j\) w fc ju Owl 
BwoL (AIilw.) Bub ii, JiTi. b755, 378 s 874 i'oefca vmt eremite 
ssaeculo aexto teste Ahiwp.vd{; qui pulat, uoooio an raote, earn 
diii'erre.a, Sobo'&ib ilm-al-Hasan etiam Abu-Madia dioio at . arrao 
594 (vlcl. Oat, LI. p.. ^53) morfcuo. Heme poo'tam etiaia inter vivos 
fidesa quum auctor aosfcrae anthologiae scriberei e Oodice -nostro 
pat«fcj sed nomuii ejue et anthologiao titulus adkae latoiit. 
Be Codice Tide supra ad a, DXLY, 



■DCLXXIV. (Cod, 2089 ==.Amin 866), 

Ooutinefc hie Codex s si tali nomine digna sunt 8 folia fortasBO 
casu quodam colligate: 1° carmen quod dixit Abu-Bakr Jabj4 
ibn-'Abd-al-Djalil al-Atidalosf in principem Ja'qub ibn«JuBof ibn- 
'Abd-al-Mumfn (f 595) cujue iiiitium boo est'): 

2" breve poSma L*Jtfl „ ,Xj ^^ ' .Lji ■ #UuuJ ; 3° carmen quod 

dixit -Sobams-ad-atn Ahmed ibn-M.ohaiamed'"al-Badi , t <^juOujLJI) 

is laudem au-Saijidi al-Hotiaia ibn- t Abd-«,l-Q4dir iba au-Mgir 
anao I0 C J3. -Initiom est: 



O r - 



■ C- F , 



1) ■Punote diacritioa a -roe .addita sunt. 



POESlg. 41? 

DOLXXV. (Cod. 1962^=Amlu 227), 

bjf° ( ,yi .aiJi <Xasz qI^X Poeia 'Abdallah ibrHriamaa cognomiue 
ai-Mancur billah , i'uit imamus Zaiditaram Jomanenfdum efc diorn 
aupreminu obiit anno 614, Abil-Makbi'ama in opera biblio^raphico 
Ood, 1956, ^aJi£JI ^jJ*-, i', 10 >?. Lib veihie vitajua ojiu; deccribit; 

(t ...J> J J ^.j ^JiJi ^j ywJL t>T j *jJt <JLj,e j.^ ijrk^- 1*5^ «iJI vX.*j-. 

wUasi q^ u^-bij jsXw lit K*jt ( 1 .^j! .»Ut *^Uo lJ«™a«s> . s „^? fcj w-aja-J 
*jW*~*»e>5 (Jfc'"'*2 {J? fe ^" £B '' '^"- w uj^' /H^) j^t-** iS ^j f'^w! iii^LwJI 

adb^s? qI J^s { JL^s^ wydS jla.j«L mici KjL*J!j ^jLaJJI „aj i J^i 
iU^sSjl v^JdJLoXS! \^Jil>£>2 WjsJ! .LaA! q» Ci*-»^ W&tf XjU jJ^ Juy 

( (Jjl £ p&J *AS Jte^^j L^& XJJt «^J JO _£AM&J iJ, C .AWa , . jt^S BuXjS i% 

^ ~.L>-^5> ~- vi)j.u! (jL> yj. y^wJt ..jUJtS': *J^3 L|JU BjUy.il JliL*"^! 

( s tJ Ji l5 j£> ( 4 e ljil & y/i\ — ^bCi^i it ( 3 ^ u JLit» 'jcJLL* 

1) Saperinscribitur ..y« &bu. 2) Deest in God. 

8) Cod. ^jS. 4) Cod, J^iJ. 

6) Addidu 

Cat. i. sa 



418 



POESIS. 



qJ yauJI tjLul iyj ijp^ ^r^LeJ' .,JaL*Jf J, I U^*- ^Aif U *~Ui 
&Ji>. Lsi-ii *™jU,4^ i|v*a34; £Ju>-b H.'lfaX?>. ^wJil? *-*vdiJ JA-AJt, i«i_sj! 

( L»„\h j.yXi iC^s^L-^Ji ^.^jfcJV, L-J-Jj !Oi— *_X— a_x- «_^v ,^._j'l 

«■* ' J' 5 j 

I— ^5) fj-*^' * '!? .^—i—^ 5 ^' ^ _>Lji '-^V'® y^s* ^JUs- ^Ji 

Lj^L^sIj ^^JLsuJl t j«^4_ii bJw&_j LjlJ ^JLjL, oL*_s 

&suUc, KjUw-*^ yyi^oj i±>^L2 iLJL-w »iA«i! t_5^> i3 *J>e>-> «^olij 

q-j tX*^3 ^^^V. pxb° *m ^ i 'r M ) $ -.1— =^V- * o'r^"*"^' o' 1 ^*^' 

^1 Wj,ai (Aailj, j»Lo *j'l iX* i^s^Ls (j*o,ol jO JsjbS a^u-wJI Ljj 

LPLabS qL*Lj> ^oLs aL-& .»^L_s* jjt a-Ji^xo v.^-JLi'j JLXao 
^ i^oJI _^ ^p- ^Lo Ljj *oUJ! oi_jyiJl t^" 1 ^ <e5"*^' cr 1 *^ 

qvQ iJoip* ^ '■£*■?■.$ (*-W (jJjw/O j—^ bi-X^wj *.Iwa>5 .Lib ,j*a> 



1) Sic sec. textuni Diwuni, p. 93. Cod. L 5> lj,i bLit ^yij. Carmen anno 606 
pactum est, secundum inscriptionem in Diw&no. 

2) In Dlw. LOLAS' v_R**JL a ^v2) 3 ^1. 

3) DSw. t^.UI. 



POESIB. 



419 



o!y^ C^iJS L<yLs* dL*vJi D ls .gp\ jjufell JUlt j j*^ 1 
qjI *J JLaj Hp^ J^m -U*jl» f?jtjt L^3 j?>lp Vj% f"G»>V^ <& — w 2 

ioL^AAWe) b'..w>£ (j£"^>' K_A_*tf (5 r»*£^ J^UJ) qJ *>^w4> J^O qIS 

XjLaa«3 »_-w._c fcjjl Praeter haec , plura quoque de eo leguntur 
apud Khazradjl in Historia Jemanae, Cod, 302, p. 129 seqq., nee 
non in initio Cod. 1994 b. 

Diwanus divisus est in species (cU — if). Prima et particula se- 
cundae deperditae sunt quarum inscriptiones vide in Catal. Mus. 
Brit. p. 749. Prima quae integra exstat qacida inscripta est: 

Plura alia ad eundem scripsit poemata in hoc Diwano obyia. 
Hanc excipit qacida inscripta £^-».$ *i»&*aJij q^*** (/-? *±^ ^- 
Tertia ad Emirum ^J qJ tX*js? qjcXj! ^jSms, edita est a Land- 
berg in fronte catalogi. E ceteris huju sectionis poematibus, ad 
sequentia lectoris animum advertit Landberg. P. 8 O.j lX-3 ja 
4JU Su!y>! *JLxj 5 jitJt 5Cb^ .u\>b tXx*v qJ q1j£ ^ ^^31 K~dc. — 

P. 17 "b5jv^u .^JUjj' (.UaSI J-c > ; C? ur-*i^-* i5^ o^r^V- ^ 
*JU>5 J^J. — P. 23 'BjL&JI ^ ^'i-s> Jf'ysJabLJ Uy> JS 5 



1) Sic emendavit Landberg; Cod. L^wJI. 



^ 1P0ESJ8. 



L*l ji*L J^ ^^ ;! ^.I ? ! tX^ ^.^ r L, *Uf ^ t tl 

JUast f ty e , ^..jj |,j^ ^ f.^ rl , D ^ ^ K m ^ 

1*. KA*. - P. 44 j^jj-, D UL, ^ ^ .51 Lf _, ^^ ^ _ 
P. 49 £ ^ 4^ v f ..,y bL ^.| ^ v ^, ^^ ^. A: s| , 
it i , . - ii 

^lUI .^LJi ii ^i HOJul o, bU^ -L^i /Ju 1| iij^ j^-T. - 

V, w* y^i CriHj A . fSfXJi j ^ ^ ^^ _ p> 10(J ^ 

r iLJt l^L, ^ '^cdl £ vJH, ^ ^i. Haec igitur. speoiea 
inscripta erat oL^UUJ! ^, „, Sp6oieB terfcia in6cripta 6Bfc 
P- 114 J^| oLbU5 £ ^_j, ^ vJjja ^ ^, £ ^ f 

^iJu J^ V^L> v ^( t xil. Haec pars niulta ad historian* 
religiosam Jamani cognoscendam eontinet. Imprimis notandae sunt 
duae longae q a 5 fdae: altera p. 124 d-^i>^l, altera p. 139 

?/? Uj 5 JUsjM.^I ^. Quarta species, inuoriptione oarens 
(forte unum vel plura folia in fine speciei praecedentie excideru^ 
conhnet poemata ad filioe, aliptque proximo. - Quinta msoribifcur: 
p. 172 tsUju J^ L> oLo^ ^-.JUi t y Unum carmen hie 
deecribam (p. 176): *W: ^ ^ ^ ^ ^ ^ J^ 

T** .-.cr*-^* ^,i**V u^ *x***> ,oij u=/ d«j.-^jjfc 



1) Cod. ^Lww&Jl. 



VOB8I6. 



421 



Sexfcae inscriptio est p. 183 tiLAXj J****J Uj i y» U £-.2> oLa~*a (3 
Imprimis no tan da in ea Bunt camiina inscripta p. 185 m.k^$> J% 

P.. 215 vJLJL^ p,«A.^ t> .s ,,X.fM. - P. 218 XJbLil v^. v Ji. ~ 

P. 220 LSB fcAR« ,, ^Ls t , ; s r ll)h •- P. 221 L^l> L5 i> r 'iJ>l 
L^^, - i>. 222 I*.* u^vji c/ ^U)S. - r aw L ^ ,,'IJJS 

Septima species agit p. 239 ^.i.L A^ U> ^V ^" ^°" lii ' 6 ' ; 
eiegia post mortem maim; iVatris Mohammed ibmtlainza; 'Aiazan 
ibn^Sa'd (vid. supra); Sultani Sa'd ibn^Bischr ibn-Hatim; Emlri 
Mohammed ibn-al-Moi'addkal ; Emlri Djamal -ad- din Ahmed ibn- 
Jahja; fratris Qarim-ad-dln Ibrahim ibn-Haimsa; Schaikbi 'All ibn- 
Mancur ; Sultani al-Fadhl ibn-'Ali ibn-Hatim (f 604) ; consobrini 
Emlri Qal&h-ad-din Ibn-al-Mortadlia ibn-al-Q&sim ;. Emiri Sohams- 
ad-din Jahja ibn-Akmed (f606); Emiri Ma.djd-ad-.dm Jahja ibn- 
Mohammed. 

Codex (274 pagg.) optime exaratus 6Bt ; vocales neeesBariae 
plerumque additae sunt, puncta vero diacritica interdum desunt. 
Ut in initio, in fine quoque Codex mutiluB esse videtur. Interiit 
saltern ultimum folium subscriptioneni continene. 

Alia exemplar. : Berol. (Glaser) 34 ; Mus. Brit. 1668. 

DOLXSVI. (Cod. 881(1) Warn. fol. 1—42). 

Diwan emlri Hosam-ad-din c Isa ibn-Sindjar ibn-Bahrani al-lrbili 
al-IIddjiri (f 632) , collectus et ordinatus ab c Omaro ibn -Mohammed 
ibn-al-Hosain Damasceno. Divisus est in septem secfciones (J^ss), 
la ,jydS ^ *JS L**s; 2» li^Wyo (^ aJlii '.Uas; 3 a <yi wfo ■ L*» 
oLmjslH oLa-jHI; 4» oby^ oLjfl a * *JI3 U*»; 5* *JlS U3 

(1. o^^jjl). 

Codex Bcriptus est anno 1015. 



^22 POESIS. 



DCLXXVII. (Cod. 1094(11) Warn. p. 44—97). 

Permulta cormina ex hoc Dtwaao, quibus hie titulua praofisus 
est:^^ ^ ^^ ^jjji ^^ j^i^jj ^ L j; ^j ^, ^ 

ii *.*,*, O^c ^ ^^.Ls.. CAjJ. In margine recentior raanuc 
addidit quaedam quae verbofenue conveniunt cum iie quae in 
Hadjirii vita scripsit Ibn-Khallikan (I, p. 06v , para.-**. J et 
6—7) e quo auctore sine dubio desumta sunt. Alia, ex eodem 
desumta, in altera marginis parte leguntur. 

Codex, eaeculo octavo exeunte exaratus describetur in Cata- 
logo Codd. Persic. 

Alia exemplaria sunt in Bibl. Vatic. 360 (5) ; Mus. Brit. 
1080 (4); Ind. Off. 829 (3); Berol. (Ahlw.) 456, 457, 458; Monac. 
515; Mus. Asiafc. Petrop. et in Bibl. Soc. Asiat. Calc. (p. >T). 

DCLXXVIII. (Cod. 867 Warn.) 

Dtwan poetae 'Omar ibn-al-FAridh (f 632), ordinatus a poetae 
nepote (J^m,) Alto, quern minus recte poetae discipulum fuisse 
putarunt Sacyus (Chrestom. arabe, III, p. 132), Fliigel (W. Jahrb., 
91, Anz.-Bl., p. 4), Tornberg (Catal Upsal p. 136) aliique;' 
nam fieri non potest ,ut Alt, qui, . ut ex praefatione patet, anno 
circiter 730 florebat, discipulus fuerit poetae qui anno 632 obiit. 
Recte vero in Catal. Oxon. (II, p . 618, qui locus omnino confe- 
■rendu* est) yocabulum _b_^, H. Khal. auctoritate, vertitur per 
filium filiae; eadem explicate invenitur in Commentario Abd-al- 
(Jhanii an-Mbolost, de quo infra dicam. 

Codex egregie, omnibus fere vocalibus additis, scriptus est, 
anno 885. 

DCLXXIX. (Cod. 171 Gol.) 

Secundum exemplar ejusdem operis. Codex ineleganter exaratus 
est anno 1022. 



poesis. 423 

DCLXXX. (Cod. 1536 Testa). 
Tertium exemplar, anno 1104 negligenter exaratura. 

DCLXXXI. (Cod. 2051 = Amin 328). 

Qaartum exemplar sine ulla praefatione cujue primum carmen 
idem est ae in Cod. Berol. (Ahlw.) 417, Goth. 2264 etc. 

Codex eharactere maghribino exaratus esse dicitur anno 757 
ut nesoio quis subscripsit, sed mihi tarn antiquus non videtur. 

DCLXXXII. (Cod. 116 Gol.) 

Idem Diwan, non tamen ex c Alii sed e plane diversa redacti- 
one, quae nee doxologia nee praefatione instructa est. Primum 
quod hie occurrit carmen (cujus versus primus: 

uyu J *X v^3j& &\&i ^z*}) ^aJ-J^ i^ob (^liA^o i^+lS) 

legitur Cod. 867 p. 177. Codex, grandioribus Uteris Africanis 
exaratus, anni nota caret. 

DCLXXXIII. (Cod. 1194 (8) fol. 116— 133). 

Haec pars Codicis 1194 titulo caret, sed continet carmina 
quaedam ex Ibn-al-Faridhi Diwano, nempe illud quod primum 

est in c Alii redactione, JwJUJ!, X-^-f-Ji caet. Sunt 34 pp. satis 

bene exaratae. 

Pertinet ad Codices qui in antiquis Catalogis ex Mauritania allati dicuntur. 

DCLXXXIV. (Cod. 908(1) fol. 1-20). 

Collectio poematum, quorum priora certo auctori non attribu- 
untur, inscribuntur enim tantummodo primum ^^JIju all' *— ?j ijli' 

et deinde &>. Jljj; sunt autem omnia Ibn-al-Faridhi. Primum 
poema 59 versibus constans, ita incipit (Cod. 867, p. 189): 



4M t'oEsis. 

Sequunfcur 15 breviora cam; int. eiuedem poefcae, fdn^nk o.uolmr> 
versibup oonstanfcia. Uifcimum hoc e:it (God. 867, p. 7, r '): 



Hr> "sA^^AS 



Ls^amI' bL>- 






Haee excipit poema 25 versuum, quorum primus itidem est 
'f^y "'^ v3^'» se( i secundus (Cod. 867, p. 200): 

^'vXU ( feXK^> Ujr ■c>4^.XjI J LasJi (^Ju (wJ^-vj OsUs LiJiJI .lit 

Sequuntur deinde potima II versuum in !., poema 7 versuum 
i Q ^S ettertium 24 versuum in ^a desinens. Hoc absolute , 

legimus e^i Ud£$\ vJaS- .LJjbdl iuSUJI f U^I ^cLJt ^ ^ 

CXr-*' *J$y?* IXxsijj *—»-3j *l)f y^AJb, quibus verbis introducuntur 
poemata, quorum maximum est illud notissimum #J! J^LUi $ U 
(H. Khal. IV, p, 540; cf. Cod. Monac. 531 f. 39 apud Aumer 
Cat. p. 22G). Occupant 12 pagg. Sormo auctoris, qui incipit 

*LgJi Jbb? <3yftXit .\W lW-H (3 pagg.) et cW^aJI ikXuaii collec- 
tionem claudunt. Vir sanctus et in Oriente veneratissimus Mohji- 
'd-dtn Abu-Mobammed Abd-al-Qadir ibn-abi-Calih ibn-Abdallah al- 
Djili (s. al-Gilani) obiit anno 561. 

Sequitur per 7 pagg. poema, quod inscribitur: ^.a.^JJ i$Ju*aS 

.-0 3 

Haoc omnia (f. 1—20) ab uno librario descripta et cum alio 
exemplari collata sunt. Anni nota non additur, sed anno 850 



1) Cod.- 567 ^.JL*. 2) Idem &J. 

3) Cod. 8C7 { j^xqa. 4) Cod. v^is*. 



poesis. 425 

oerto antiquiora sunt, quo norape anno pars alia hujun volurainin 
boo, ut videtur, recentior, edita est, 

Emtus nimo 180B Londini e Catalogo Bernard! Quaritcta (Cntnl. p. 38, n. 7fig) r 
Alia exemplaria Diwani Ibn-al-Faridhi in quavis Bibl. exstaut 
e.g.: Paris. 1395, 1396, 1397, 1424, 1425, 1460, 1467, et alia 
apud Fliigel, W\ Jahrb., 91, Anz.-Bl. , p. 4, cum Commentario 
flujus auctorem non nominat; of. ibid. 92, Anz.-Bl., p. 58; Mub. 
Brit, 609, 610, 1041 (1); Berol. (Aklw.) 417—438, (Laudberg) 84: 
Bodl. (Uri) 1296, 1298 (1), (Nic.) 335 (5); Radcl. 8 K. 1—8 
(Sale); cf, Lee 64(4); Goth. 2262—2265; cf. Dread. 8; Monao. 
519, 520; Oaes. Vind. n, 471; Acad. Orient. Vind. 178; Ham- 
burg. 190; Favn. 268, 269; Upsal. 225 (18); Mus. Asiat. Petr. 
(Rosen) 299, 300; Rosen, Ms. Ar. 92, 93, 94; von Kremer 172; 
Ambros, 163; NeapoL 88; Escur. 418.(2); Bibl. Soo. Asiat, Gale, 
.(p. IT); Brill (Houtsm.) 14, etc. etc. 

DCLXXXV. (Cod. 1472 (2) fol. 56-63). 

wJacobi Gf-olii Excorpta ex Poematibus Celebris Poetae Arabici 
Ibn Farid quae Parisiis descripsit oa nactus opera Gabrielis Sio- 
nitae." Sunt 16 pag. in fob, sed plures interiisse videntur. 

Fuit olim S. F. J. Ravii. 

DCLXXXVI. (Cod. 152 a Gol.) 

Coramentarius in Ibn-al-Faridbi Dtwdnum, compositus a Badr- 
ad-din Hasan al-Burtni (f 1024). Viris doctis jam innotuit ex 
oxcerptis publici juris factis, cum a Sacyo in Vol. Ill Chresi 
Arab., et a Grangeret de Lagrange in Anthol. Arab., quorum 
tamen neuter Commentatoris nonien indicayit, turn editione anno 
1853 Massilie,e ') facta quae etiam continet Comment. an-Nabolosi, 
de quo vid. infra; loci vero, ab iis descripti ex Cod. Paris. 1479 
et (Saint-Germain-des-Prds) 179, in nostro quoque leguntur Codice. 

Codex mense Djomada II auni 1033 exaratus est ab eodem 



1) Anno 1289 cum eodera Coinm. mixto Qfthirae editus est. 

Cat. I. 54 



426 



P0ESI8. 



Derwisch Ahmed qui Gtolio in emetidip Codicibus operam suam 
praestitit ot quaedam in ejus usuni descripsit (of. Bozyi Pro- 
logue ad. Vol. 1, p. xivj. Hunc vero Codicem absohit cruobus, 
et quod excedit, aimis antequam Golius Halebum veniaset. 

Alia exempl. praeter duo Paris, de quibus dixi : Eodi, (Uri) 
1233 (1); Radcl. 9 K. 2-9: Bibi. &oc. Asiat. Calc. (p. IT); Beroi. 
(Ahlw.) 439, 440; Monao. 521, 522; Lips. (Refaij) 24. 

DCLXXXVII. (Cod. 1442 Testa). 

Amplissimus Commentarius in eundem Diwanum, auctore c Abd- 
al-Gbani an-Nabolosi , cujus scriptoria gonealogia, in praeiatione 
tradita, haec est: 'Abd-al-Ghani ibn-Isma'il ibn-'Abd-al-Grhani ibn- 
Isma'il ibn-Ahmed ibn-Ibrahim ibn-Isma'il ibn-Ibrahim ibn-'Abdallah 
ibn-Mohammed ibn-iAbd-ar-Rahman ibn-Ibrahtm ibn-<Abd-ar-Rahman 
ibn-Ibrahim ibn-Sa'dallah ibn-Djama'a al-Maqdisi an-Nabolost as- 
Schami. Anno 1086 adhuc intor vivos erat, nam Codex noster 
1545 (10) continet opusculum ab eo compositum cui titulus : tflLy^wi 

«&LwJlj (j»jft3l q£ \j^il J, ' jou^I , in cujus subscriptione legi- 

tur, illud ab eo esse compositum anno 1086. 

In praefatione narrat auctor, se praeter Hasanis al-Burini Com- 
mentarium nullum alium vidisse , ad illustrandum Ibn-al-Paridhi 
Diwanum compositum; hunc vero Commentatorem, quippe non ad 
Quflos pertinentem (c^*JI J— ^ cr» er^ (^ k ~^> I un ' al -Faridhi 
poemata ita interpretatum fuisse ut verborum tantum, non recon- 
ditarum mystioarumque sententiarum , rationem haberet, et carmen 
c. t. (^.Jii iLulXJI (a multis Qufiis, al-Burlnio tali in argumento 
doctioribus, Commentario illustratum) omisisse propter eandem 
mysticismi ignorantiam. Novum itaque oomposuit Commentarium , 
qui ea quoque in re ab al-Burinii Commentario differt, quod fuse 
explicat singula verba Praefationis 'Alii, ab al-Burinio omiBeae. 

Est spissum volumen, 620 paginis quadruplicatis constans, 
attamen ne dimidiam quidem Commentarii partem continens; nam 
margini exteriori (la tranche) inscriptum est, pritnum volumen 



poesis. 42^ 

hoc Codioe contineri, et ultima Codicis folia deperdita sunt. IJi 
nunc eBt, abrupte desinit in explicatione versus: 

qui in ^.-Jjl iLoUJI occurrit (Cod. 867 p. 116). Codox reoentiu 
est aetatie, non male exaratus. Alii sunt in Mub. Brit. 611, 612, 
1075, 1076$ Berol. (Ahlw.) 441; Mub. Asiat. Petr. et in Bibl. 
Soc. Asiat. Calc. (p. ft**). 

DCLXXXVIII. (Cod. 858 (2) Warn. p. 132- 169). 

Commentarius in Ibn-al-Faridhi poema c. t. iu^.*^! sive aa+aJI, 

compo8itus a Dawud ibn-Mahmud ibn-Mohammed al-Qaigari (+ 751), 
qui, ut in praefatione testatur, antea Commbntarium in iL^JLxJi 
(j^~j! a—L-Lj JsLfw.*.jf) compoBUerat, de quo infra dicturi sumus. 
Caeterum of. H. Khal., IV, p, 537. 

Sunt 37 paginae charactere nestaliq exaratae, anno 1036. 

DCLXXXIX. (Cod. 816 (3) Warn. fol. 176 v.— 194). 

Ejusdem Commentarii alterum exemplar. Libellus titulo caret, 
nisi quod in primo Codicis folio legitur esse iL^UJI '&,**■£ -Jb. 
In hoc Codice praefatio et tres disserfcationes omissae sunt, ita 
ut ne verbo quidem praemisso statim incipiat Commentarius ad 
versum primum. 

Anni nota caret. 

Alia exempl. CommeDtarii al-Qaicarii: Bodl. (Uri) 1233 (2); 
Lips. 110 (10); Goth. 2266. 

Alii Commentarii al-Khamrljae: Berol. (Ahlw.) 450, 451, 452, 
453; Vindob, 475; Paris, (de Slane) 1343 (4 et 5);Escur. (Derenb.) 
462 (2) ; Lips. (Refaij) 325. 

DCXC. (Cod. 601 (1) Warn. fol. 1-47). 

Commentarius Persicus in al-Khamrijam , auctore 'Abd-ar- 
Rahman ibn-Ahmed Djami (f 898). Titulus est : ou&IB .Li! a^ 



428 P0E3IG. 



a ^s^Jic, vjjt)^.)' ukl uj-Lj! t 4,c ' ^^3!^. Initium doxologiae; 

^yJ i' wj'JJ &.g^>J ^.wJ lV^-? O*'" |m^^ ,aw 5 initium praefationic : 

;?Ji o'.kAfij jsLfiJ' ^--i .0 v>*'j! <,\,c^ ^.3 ..-)! iXsu U. 

Codex characters ialiq exaratuu est anno 949. 

DCXCI. (Cod. 1027 (1) Warn, fol. 3—46). 

Idem opus. Codex charactere laliq nitidissime exaratus est. 
Aliud exemplar est in Mus. Brit. 886 (1) , Cat. Pers. p. 808 et 
828; cf. Paris. 461 (4); Bibl. Soc. Asiat. Calc. (p. IT). 

DCXCII. (Cod. 774 (5) Warn. fol. 95-145). 

Commentarius Turckus in al-Khamrijam , auctore Isma'il al- 

Maulawi al-Anqirawi (f 1042) 1 ). Initium est: J 5 I c>JL^ (j*Ly« 
fcysas-. Codex anni nota caret. 

DCXCIIL (Cod. 1140 Warn.) 

Aliud ejusdem operis exemplar, itidem anni nota carens, sed 
charactere taliq exaratum. 

Aliud exempl. : Caes. Vind. (Hammeri 111). 

DCXCI V. (Cod. 732 Warn.) 

Amplus Commentarius in Ibn-al-Faridhi poema c. t. kJJLJI, 

auctore c Izz-ad-din Mahmud al-Kaschi (f 735). In nostro Codice 

Commentarii titulus est: u^jjt ^JaJ j^JLaJ < Jsjl sy>^5l ouki; 

quern titulum a quodam viro dooto, non huio Commentario , sed 
Commentario al-Qaicarii (de quo mox videbimus) tribui, affirmat 
H. Khal. (II, p. 87); sed suspicor errasse aut bibliographum 



1) Cf, H. Khal. in voce XuLXJI , II, p. 87. 



poesis. 429 

Turcam, aut ilium quem secutus est; nam titulus ille bis, et 
quid.em diversa manu , in prirno folio Codicis nostri legitur et in 
ipsa praefatione occurrit. 

Prima verba ilia sunt quae deseripsit H. Kkal; sed in Flugfilii 
6ditione post vJLU addendum est ,0\Jui>, Praecedunt Conimenta- 
rium prolegomena satis ampla. Codex anno 987 exaratus est, 

DCXCY. (Cod. 207 Gol.) 

Statim kunc Codicom inspicienti apparet, Commentariuui eo 
contineri in idem Ibn-al-Faridhi poema; atkmen auetor niillibi 
commemoratur , et cum doxologia turn praefatione caret opus, 
cujus finis desideratur, nam abrupte desinit in explicatione versus: 

t^LsJLs ,j^o iuA^Lmj (»uXJi< ._JI L^ulc jjaJLUJ .l£i\iJI JAe !%*> 

qui carminis est antepaenultimus. Comparanti vero mihi kunc 
Commentarium cum praecedenti, apparuit esse eundem. Est itaque 
alterum exemplar Commentarii al-Kaschii, in quo prolegomena 
omissa sunt. 

Alia exemplar, hujus Comm.: Berol. (Ahlw.) 445, 446, (Land- 
berg) 983; Mus. Brit. 1077; Monac. 523;. Vindob. 474. 

DCXCVL (Cod. 816 (1) Warn. fol. 1 — 153). 

Alius Commentarius in idem poema, auctore al-Qaicari (f 751; 
cf. supra n. DCLXXXIX; in titulo et in praefatione hujus Codicis 
vocatur Scharaf-ad-din ar-Rumt al-Qaicari). De hoc opero cf. 
Tornberg, Catal. Upsal, p. 87. 

Codex anno 1021 exaratus est. Passim quae minio Bcribenda 
erant omisit librarius. 

Alia exempl.: Bodl. (Uri) 1205, 1230(1); Upsal. 141; Berol. 
(Ahlw.) 447; Vindob. 473; Lips. (Refaij) 103; Mub, Asiat. Petr. 

DCXCVII. (Cod. 152 & Gol.) 

Tertius Commentarius in idem poema, auctore (ut recte mar- 
gi'ni exteriori (la tranche) insoriptum est) Schaikh 'Alawan (i. e 



430 



POE31S. 



<AIi ibii-'Attja aLHamawi al-Htt! ; qui anno 936 ] ) diem supremuin 
obiit; ei. E Khal. II, 87). 

Incipit, ut dicit E. Khal., a verbis: *Jjj &Xa ^jJi a1! J^ii. , 
et in Introductions quaedam de ipso poeta dicuntur. 

Coutx anno 969 exaratu6 (m. Aliud cxempi. : Bodi. (Url) 
1242 (2;. 

Common tarius al-Farghanii: Mus. Brit. 888(12); Ind. Off. 81.4; 
Goth. 2267: al. Lips. (Refaij) 28, 16. 

DCXOVHI. (Cod. 875(2) Warn, fol. 58—79). 

^|^^! ^U>_~) auc ' ore Abu- c Abdallah Mohammed ibn-'Ali at- 

Tajt al-Hatimt al-Andalost , vulgo Mohji-ad-dfn ibn-al- c Arabt 2 ) 
dicto (f 638). 

Absoluta doxologia (cujus initium est: JbwJI cf*£- «U O^il) 
praefatio est haec: iCU* ^Lkj &)Ji Lgiyw *X« oJLi U J,ls Juu Lot 

"S-w^oU, «^J ^j\j L«ji JxJIj iJjA&v* '&avAaJ "$j&»i*A ,*^JIa13S «^« . Vt .'* 

i*^ o~t J 5 *!; fc^* -H' — f* |***V f^ f^ ! — &*&& \&* 
Xd^i XiLxJI SiL^I X&>t s ^Lxi' &UI *_^ liL^AAO^l Ls^Jt j*l ^t 

«^Wt ^^ f ; uii ^i, '^t^ii ^^ ^yjl j^'-kU^,^ 

'oLUjJ! «oUl*ll XT *Wj (j««*.^JI -fcfc-«-# V^M* f^l» t^^ 



1) H. Khal. habet quidem 1.1. 922 Bed al. locis ut recepi, 

2) ArticuluB, quem H. Khal. omittit, cum in hoc turn in seq. Cod. additus est. 



Pofcsis. 431 

' *-XjL wUM«.j qLwJj ' Owj^Lnii ^av.^1 v»jLxJ5I \\XJp J, U-Jaj ^ 

o* ^Jl L\.s> c; i jo;*ki l*as J;i ^ s ",_c,et l$\U.s UjAJI .b t K 5 
««yji*il oL-wLIij, <*..ob>*Ji o^U:Ji s <^M ob.jj.Ji J.I fL.-^t 
gJ! « J,_y)'l q, UJ ^.r* «' s>^ ! Ji < ^ill UxJb-is w Vc (l. LU>) ,L>-. 

Plura de hac redactione dicturi sumii6 ad Codicem soquentem. 
Codex, 43 foliis eonstans, anno 992 exaratus est. 

Aliud exemplar hujus redactionis apud PertBch, Cat. Goth. 
2268 (l). 

DCXCIX. (Cod. 641 Warn.) 

Commentarius quo ipse Ibn-al- c Arabi suum ^j^-Abit ^L_*-> J 
illustravit. Praefatio quam supra edidiinus, in hoc Codice non 
exstat; in ea vidimus, auctorem dicere , Be oarmina ilia Cufiea 
(eadein cum hoc turn praecedente Codice continentur) Meccae 
coniposuisse anno 598; contra in hoc Codice affirmat se ea nien- 
sibus Radjab, Soha'ban et Ramadhan anni 61 1 compoBuisse. Pos- 
tremum etiam legebatur in Codice quo ubus est H. Khal. (v. II, 
p. 276); attamen Codex quo usus est bibliographus Turca, aliam 
redactionem offerebat quam ille de quo agimus ; nam locus quem 
ex praefatione laudat, nee in Codice 875 (2) nee in 641 legitur. 
Hie enim, doxologia carens (incipit quidem a solenni tX~*.JL et 
^-Aaj, quae tamen doxologiam, proprie sio dictam, non constitu- 
unt), incipit a verbis *L^I JO*Jt J6'; turn sequuntur omnes Ibn- 

al-'Arabii -tituli omniaque ejus nomina ^); turn j ^JLxj' ^Jjl o^twt 

£ — X-JL* X-JjiJS oLu^t q« sljai L ^jUpi[ »uX^ g ojJLaj, 

^JJ.sa ^Jl I4J ^1 jt£i\ »JJ> & ^Uxcl -JL> J, _ gjl ^ 

1) In praefatione nomen <jj.fi scribitur FPi\H , 



4ii2 poesis. 

^.vii-'^-i, ; tain soquuntur vcu'ba quae laudavit li. EbuL (].\, vs. D) 
(in editione .Fliigelil pre ^.■,,..,„a„w;Ji 1; luge ^..^«iJ^ , oi. pro 

<%%'< 1. v."as) et post L/ua!' !:■ uofjtro Codiec j^g-mii;;- haec tan- 

tum : nA£ ^ Ov r; -.»jl ri'J..' j, L>,.-3sJlt v„v.-.^-' >)--'-.: leHqi-a igitm' 

quae R. Khal. ex suo Oociiee excerpyit. in uostre uon ioguiitur. 
Bed ut rodeamur uikh digress! snmus. !Nox: erode, naee cav- 
inina anno demum 611 ab Ibn-al-'Arabio esse composita/sed contra 
jam anno 598, ut in Codice 875 (2) indication esse vidimus. 
Buspicor carminibus istis, quae in pulchemmam illam eloquen- 
iemque puellam componita 63se ipse Ibn-al-'Arabt in prions re- 
dactions praefatione fatetur, baud leviter offeuaot; fuisse severos 
et religiosos Mosliruos; judicabant sine dubio, ut saoculo praete- 
rito judicabat Casirius (I, p. 122), in illis »de Amoribus et Ania- 
siis, nulla pudicitiae vel religionis habita ratione, agi," nee sibi 
persuadere poterant, haec religiosa esse carmina. Haec Buspicio 
fulcitur et sustentatur Codice Oxonienei (Uri) 1276, redactionem 
offerenti quam hie non habemus, ex cujus praefatione haec in 
Add. et Emend, ad Catalogum Oxoniensem (p. 617) leguntur: 
»Commentarium, rogantibus amicis , anno proximo [612], ideo 
confecit, quod quidam prius illud opus inculpaverant , eumque 
haud Berio in eo egisse reputaverant; hoc autem Commentario 
odito, nullum amplius culpandi locum exstare censuerunt." Ut 
igitur offensionis et culpae memoriam deleret poeta, non iantum 
Commentario suo probavit coelestem, non terrestrem, amorem a 
se celebratum fuisse, sed insuper alio anno carmina esse composita 
finxit; quo quidem artificio quamquam ilios decipere non poterat 
qui carmina jam antea legerant, eorum tamen sententiam mutavit, 
qui de lis deque magna offensione cujus causa exstiterant, fando 
audiverani, — Haec verosimilia mihi videntur; sed dignum est 
argumentum quod ab aliis, quibus plures Codices in promptu sint, 
dedita opera illustretur. 

Codex, 192 foliis quadruplicatis constans, anno 984 non male 
exaratus est. 



coasts. MB 

Alia exempl. : Paris, (de Slane) 1339 (5) et 1453 ©t 312 (apud 
Fliigel, W. Jahrb., 92, Anz.-Bl. } p. 46); Mus. Brit. 614 (P), 
754 (1), 1527; Ind. Off. 815; Monae. 524; Berol. (Ahlw.) 462—471, 
(Landberg) 768; Goth. 2269; Lips. (Eefaij) 26; Bodl. (Uri) 12?6 
et Mus. Asiat. Petrop. Haeo oarniinu (sine oommentario P) praeierea 
exstant in Bibl. Radcl. E. 1. 8, Bibl, Duois Parmae (Hammer in 
Bibl Ital. 59, p. 189), Vatic. 292(2), 860(4), Esour. (Dereub.) 
418(1), 530(4), et Oid-Hammouda (p. 16), 

DCC. (Ood. 2045 == Amin 321). 

In front© hujuB Codiois legitur illo contineri Diwanum Ibn-al- 
'Arabii, sed statim patet Diwanum ilium non esse integrum. 
Codex enim praemissa bismillah statim exorditur: ^sjjl Ui, $ Jb' 
^^um et sequitur carmen 8 versuum ; post aliquot folia legimus : 
j?Ji 4wU s M <A*sp. *£L ^^t et praemiBsa iterum bismillah nova 
sectio moipit; idem per totum Codioem ©bservatur, qui divisus 
est ir» quam plurimas sectiones. Verisimile igitur videtur nos tan- 
fcum poscidcre unum volumen Diwani neque illud primum; finis 
itidem deperditus est, ita ut de ambitu totius libri satis difficile sit 
judicare. Neque facile est dietu, quaenam redaotio Diwani in hoc 
Oodice offeratur: de ^V-^ 1 ^L*^j oogitari nequit ob plures 
causas; redactio Codiois Berolinensis n. 460 apud Ahlwardt prorsus 
diversa videtur, quum ilia divisa sit in 6 eeotiones et jam anno 
599 composita, dum in nostro Codioe carmen ooourrit post annum 
630 dictum; quin etiam redactio Codiois 461 Berolinensis alia est 
quum versus in nostro Cod. minime alphabetice digesti Bint. 
Quum igitur neque ex aliis Codioibus, neque ex H. Khal., neque 
ex biographia ejus apud Maqqari (I, t>%) effioere possim, quaenam 
redaotio sit, hoc tantum pro oertp amrmare volo nullam esse oau- 
sam, quare inscriptionem Codiois spuriam esse statuamus , nam 
quamquam nomen Ibn al-'Arabti in ipso Cod. non deprehendi, 
oarminum indoles et scopus summum mystioum tanquam auetorem 
arguunt. 

Aeque diffioile est de Codiois aetate oerti quid affirmare, sed 
satis antiquus videtur et optimae notae; folia oontinet 177. 
Cat. 1. 



S5 



434 pOHsre. 

DOCL (Cod. 312 Warn.) 

Ingens Conimentariug in Ibn-al-'Arabii carmen Qunoum , c. t. 
iLulxJl 1 ) eujusque primus voibue est; 

C; v. 

(in ^^< / ™w)fS ..,L=,*^>-.J) hoc uai'oiei'i noil Teper'ittjv). Commeij r, ariae 
eompositus est, ut margin! exterior: (ta truhohc) est inBeriptum. 
ab <A.bdt (,jelX*x) Efeudi i. e. 'Abdaliah Ei'endi o\-iioBiiawi (f J 054). 
Of. Khol&gat al-Atzar III, a1 ubi bujus Conimentarii mentio exstat. 
Hie in praef atipne j ad nauseam usque prolixa, tastatur •, Be bunc 
librum Constantinopoli anno 103 J abBoWiuse eiuue titulum dediBse: 

. -^ ' VJ> 

« ddl} v^n^ii! -(iiLx* .jwJiys yL*., ' J^&JS ('y^e {ijS. In Prolego- 
menis, quae no vein tiMs! constant, de Cufiorum dootrina agitur. — 
Codex anno 1031 et charactere nestallk ab ipso auctore exaratus est. 
Idem ut videtur exstat in Mus. Ar. Petropol. secundum anno- 
i.atioueni Dozyi ad H. Khal. 

DCCI1. (Cod. 2133 = Amin 414). 

« j^-^Lbj.*^^ *?t-& >5 i »^jS^\ o^jJ' auctore Abu -Mohammed 

fiolaiman ibn-Musa ibn-al-Djaun al-ABch'ari (f 652) teste H Khal. 
I'll", 515 n. 6708, qui librum numquam vidit ideoque ignoravit 
■ ilium esse commentarium in poeina alius. Certum autem est idem 
•:>pu.8 intolligi, nam quae H. Khal. nairat: auctorem duodeviginti 
ami OB natum bunc librum scripsisse etiam narrautur in hoc nostro 
Oodice folio ultimo r., ubi legimus: alii Jwj ^Ju 7 &>&$\ (X»jsJI $ 

'_■-_-, *it 3 tixsu all! &sfii .Mi*-*" (j^— 6 CY*? CT*^*" CT~1 i c*^" 1 * CT$ CJ*^*" 

,-VAl- ii.LjAaflil SlA-^ c^S*«"& L-l li^Jl/^ *.jU s *!)' iX+^ Mf*^' L^^' 

..;• : '~;jii cfc&i* 1 *N' iX*^ <A<&fll f.^5 UJ>.•*- W, ^ O"* fr"** viUi' jl*&£*vl 



1) Perperam SLoLJaJl scribitur in margine exteriore. 

2) Verba ywe By-S etiam denotant #wj.L»j quo auctor opua Buum prima vioe 
ub&olvit soil. 1030, anno dcrautn sequenli redactio finalis facta est. 



POEBIS. 



435 



.#JI "B;bp!», io^UaJ iAx^JL i'DjJI^ ' b;I jIj, ■jlolX^j 3 /fc-^Jasd' Jtili-U*. 

Sed jam satis de eonimentafcore ; videndum est de auccore, qui 
non minus obscurus est. Somen ejus est Abu-'l-fiusati Ahined 
ibn-Khoniarfcasch ibn-abi-Bakr ibn-Mohamnied ibn-an-No'man al- 
Himjari eujus vitaui his verbis deBcribil Abu-Makkrawa (God. 

1956, I, f. 37 v.): ^.>LwJ! ^LjJI ^\ ^yj^Jl ijiXb^S* ^ uXj'l 
«j£o *LjSUas lXj.^ byac fiLJLc 0^^>$\ Lg.jj^J ^;^J biLLs- i-^i q^ 

l$V L 5<J | -fjaJ' oLuL s y^wil ^"W^' w»^>Us 

instil H.yaiii 1 *J^ *^£^i jJJI . ■*_**' Lg^i> q! JUL B>^«i-« oLJ J^ 
■L$J$I L jJI jfc^iajLj^- .li*jj_j iu^S L^S -.i->wi) ^cJI }C^Ubj«*Js>L 

J.L' ^ sj'lijj &uix!l .«i\J> ^3 \XS> iCiSS L^ iulij ^jli' vJUbPl \ 

■'Lqj! ULk iL^slciJi ^ aojS'jj ^J^p (Ol. Ibn-Mahdi h. 1. memo- 

ratus est <Ali ibn-Mahdi qui urbe Zabid potitus anno 554 diem 
supremum obiit. Of. Johannaen, Historia Jenanae- p. 143. In 
praefatione nostri Codicis haec legimus : <A=*_:>I ^_-*_~w-JI Jls 

^^t^i. qL,?^' qJ lX+js? ^i ,5o ^1 qj ^Lb_«3- (h. 1. deest ^) 
tJ'-H-* o^ t^ g; 1 ^-:. H; \s^y cr J^? - ^ w -'* J jfia *^> «^M-U 
1) Cod. wJb. 



^36 POESIS. 



^ JUS *m li^> ^sb v* ^ tflb Qi jLfcJL <> ^ A^ 
gwH. Poetae more itaque cadit inter annum 551 quo 'AM Jbi- 
Mahdf superior facfcus es< et annum 554 quo periifc. 

Quod ad poema ipsuin vol potius ad Comrnentarium attinet 
multa oontinet scitu dignissima ad historiam veram et fabuiosaui 
Jemanensium illustrandam. Codex nosier a vermibus male pj i8 uut 
eat et ultinmni folium periit. Bene exaratua est et oertiasiiae 
antic.uuB; miuime autem est autographon auotoris nam post eius 
nomen in titulo legimus ^ ^^ J*^ *M u*Xj. Videtar 
insuper unicus in Europa. 

DOCin. (Cod. 845 Warn.) 
Titulus in Codice est: aoQjEJl ^Ijl ^(^ J^ <oL^!^t 

netque revera hie Codex carmina ilia quae oQjLlJI ^**JI dicuntur, 
composita ab <Izz- ad-din <Abd-al-Hamid ibn-abi-'l-Hadid (f 656) et 
anonymi commentario illustrata. 

Ex nostro.- .Codice .inaccurate notitia, quam H. Khal. (v. HI 
p. 577) de hoc opere dedit, corrigi potest. Etenim aetatem qua 
poeta florebat, non definivit; ex carmine autem sexto patet, eum 
circa annum 600 floruisse; nam carmen illud inscriptum est: Jl5j 

q-jAJ jmLU^-.^joXm^ f* xJy^- yOuj (nempe J^Jt) &>J^ 

tX-^l ^Ls_«JI -.^l-.^l; ■■florebat igitur poeta regnante khalifa an- 
Mcir-li-din-allah Abu-'l-<Abbas Ahmed (575-622). Affirmat prae- 
terea bibliographus Turca, nostrum opus unum carmen 69 ver- 
suum de expugnato oppido Khaibar continere. Hoc falsum est, 
nam opus, ut jam ex titulo patet , sepiem carmina continet. 
Horum primum revera de expugnato Khaibaro agit et 69 versibus 
constat; sed primus versus apud H. Khal., in editione certe Flii- 
gelii, ita corruptus est ut metri et grammaticae leges sint violatae. 
Pro verbis istis: 



pobsis. 487 

reponatur : 

et verbis Fliigelianiu : Certe invenie gloriam illustrem, mag nam t 
attamen periculorum plenum, terribilem, substituantur haeo: Nan 
gloriae via candet et cuivis patei '; attamen periculorum plena est 
formidinemque injicii. Addam explioationom hujus versue, quo 



simul Commentarii specimen offeram: iA_5 s pf^r^ *-#J.Jaj! iX>uJi 



Secundum carmen oompositum est in Meopae expugnationem ; 
tertium (21 versuum) in Prophetae laudem ; , quarti argumentum 
idem est; quintum compositum est in caedem Hosaini, et itidem 
sextum, in quo poeta an-Nacirum alloquitur; septimum denique 
est denuo in laudem Prophetae, 

Commentatorie nomen nusquam indicatur , et Commentariue 
di versus est ab illo quern oommemorat H. Khal. ; differt enim 
initium, quod in nostro Codioe est: toL&.Lj '^^fcsXwt Jsy>$N ^^f) 
. .«.yv-AAA«l \Ji£ Jw^-w. Commentator ad Alidarum gentem pertine- 
bat; in praefatione enim testatur, se, quum adhuo puer Laaw) 
esset, Ibn-abi-'l-Hadidi carmina edidioisse quae nunc Commen- 

tario illustret: Bja^I ^a ^*,{ 6\ 'jyJyfl vjiri-b q«« ii)JJ «s«^^ 

« *»jJUJI. Absoluto Commentari.v additj se multa carmina in laudem 
Prophetae elegiasque (in caedem Hosaini) legisse , sed omnibus 
reliquis poe'tis palmam praeripuisse Ibn-abi-'l-Hadidum. 

Codex, 48 foliis quadruplicatis constane, anni nota caret, Bed 
recens est et bene exaratus. Aliud exemplar Commenlarii mini 
non innotuit. Ipsa carmina sunt: Berol. (Ahlw.) 493, 494, 495. 



^ 38 POESIS. 



DOCIV. (Cod. 1274). 

Diwan poflfcae Bahd-ad-din a'1-katib (f 656) ; cujus pi enure no- 
mec erat Abu-'l-Padnl Zohair ibn-Mohammed al-Mohallab£ ai-iiiki. 
mc ihwanus, secundum homoeoteieuta ordinatus di versus ab 
illo quem ipse aucnor collegia (cf. Goth. 2271, Berol. 490 ewj.), 
continet, praeter alia carmiaa, multa quae poeta in laudem al- 
Malik an-Mciri, Saladini, aliorumque virorum principum conipo- 
euifc, et in quibus variaB quas reportarunt victorias celebravit. 
Codex, 200 paginis quadruplicatis consigns, satis bene exaratus 
est anno 1002. In prima pagina E. Scheidius eum ex Oriente 
anno 1767 accepisse legitur. In Scheidii Catalogo est n. 25. 

Alia exempl.: Paris. 1448; Soc. As. ibid. n. 26; Bodl. (Uri)* 
1272, 1278 cf. Nicoll. 380(9); Radcl. (Sale 32. K. 2-3); Havn. 
270; Berol. (Ahlw.) 490, 491, 492 ; Goth. 2271 ; Upsal. 143; 
Vatic. 362; Escur. (Derenb.) 477; eundem Diwanum contineri 
suspicor Codice Alger, (p. H), et de Slane perperam de antho- 
logia poetica cpgitasse. 

Edidit H. Palmer Cantabrigiae 1876. De editionibus orienta- 
libus cf. Pertsch ad num. 2271. 

DCCV. (Cod. 725 Warn.) 
Titulus est: UaI^ ^ S ^ ^J&S\ UuJUtt. A^ a l>jp 
"■■**j 0^ ] l^ **>' f^ en **$£ ■■■»)&) -.jULe.jM ^ U^x, 
<sl!l; ex quibus verbis argumentum intelligitur hujus operis, quod 
H. Khal. non innotuit; continet enim revera multa carmina, in 
Prophetae laudem composita; sed quonam tempore horum auctor., 
(Abd.al-Latif at-Takr!ti, floruerit , definire nequeo; neque enim 
hujus virinomen me alibi, legerememini , neque ex ipso opere, 
praefatione destitute, ejus aetas apparet. E primo carmine («3*>J) 

patet eum Schafi<ii asseclam -fuisse (^iLiJ! :f tii\ Q b U ^ s ), 
licet postea uno tenore laudet quatuor imamos (Malik, aB-SchaM, 



poesis. 439 

Ahmed et Abu Hanifa). Primus versus incipit: 

Poemata ejus fratris, Qafi-ad-din, quae ejusdem Bunt argumenti, 
octo ultimas Codicis paginas implent. Initium: 

Est bene exaratus et spissus Oodex, sed in singulis paginis 
pauci tan turn versuB (sex Tel octo) scripti Bunt. Tinois blattisque 
passim corrosus est. Anni nota desideratur, sed Codex Beptimo 
vel octavo Arabum saeculo scriptus mihi videtur. Alius mihi non 
innotuit, 

DCCVI. (Cod. 2086 = Amtn 363). 

«-_oJ^ Li\Jl Ks-«x ^s '^/.s^LsJ! qUmo plerumque appeliatum 

ob-i'JI, collectio carminum in laudem prophetae auctore Madjd- 

ad-dtn Mohammed ibn-abi-Bakr ibn-Raschid al-Baghdadi (dicto al- 
Witri f 662) cum takhmls auctore Mohammed ibn-'Abd-al-' Aziz 
al-Warraq. Liber jam descriptus fuit in priore editione Cat. V, 313 
et 314; et vid. porro Pertsch, Cat. Goth. IV, 281 n. 2273, qui 
etiam alia exemplaria enumerat. Quibus adde Berol. (Landberg) 
873(6); Brill (Houtsm.) 16, 17. 

Finem Codicis facit textus carminis iLJi-^^.J , dicti auctore al- 
Buciri de quo vide mox infra ad. num. DCCXXII et Beqq. In 
medio hoc carmine abrupte explicit Codex, cujus aetas non indi- 
catur sed probabiliter ad saeculum decimum vel undecimum refe- 
rendus est, 

DCCVII. (Cod. 886 Warn.) 

Hujus Codiqis initium jam in Oriente deperditum est, nam in 
folio quod nunc primum est, cernitur sigillum Orientale. Contine 
complures mokhammasdt in laudem Prophetae , diversas ab oLj^J' 
quae omnes ab uno eodemque poeta corapositae videntur , et se- 



440 P6BB18. 

cundum syllabas finales alphabotice ordinatae sunt. Haud ita p->uHa 
deperdita sunt, aara incipit Codex a carmine cujus liomoeoteieuton 

est *■;__. Quic horum earminura auctoi sit, isoacio. Capui iifcterae 
w ita incipit: 

V^ /"A"* J**^' qL.S? e>Uu KaJ>I 0^£ ^bLwJ! (J^ J»>.USJ 

Codex anno 779 bene exaratus est. 

DCCVIII, (Cod. 1273). 

Dtwan poetae Abu-'l-Hasan 'Alt ibn- c Abdallah as-Schuschtari J ) 
an-Namirl al-Fasi (f 668). 

Poeta erat Cufi; omnia ejus poemata Cufici sunt arguraenti, 
et in 'omnibus usus est metris recentioribus , numquam antiquis; 
occurrunt igitur in hoc volumine multae mowasschahdt aliaque id 
genus carmina. 

Codex 213 paginas octuplicatas continet et optime exaratus 
est. Librarius in subscriptione nomen quidem suum profitetur, 
sed anni notam non addidit. In possessoris inscriptione annus, 1125 
notatus est. In prima pagina E. Scheidius legitur hunc Codicem 
ex Oriente accepisse anno 1767. Est in Scheidii Catalogo n. 26. 

DCCIX. (Cod. 1397). 

Apographum Codicis praecedentis , factum ab H. A, Schultens. 
Emturo in auctione pablioa m. Octobri a. 1836. 

Alia exemplar, in Bibl. Berol. (Ahlw.) 508—514; Caes. Petrop. 
137; Monac. 525; Escur. (Derenb.) 278; aliud apographum, ex Co- 
dice nostro 1273 a Willmet factum, est in Bibl. Acad. Reg. Neerl. 96. 

1) lntelligitur pagus in Hispania (jfcl ^o\ 3 J^c { y,, Cf. Maqqari I, p. 583 
seqq. nbi nta auctoris exstat necnon Cat. Codd, Acad. Reg. Soient. p. 132 ann. a. 



P0ESI8. 441 

DCCX. (Cod. 2046 = Amin 323). 

Dfwaa, ut in fronts Codicis Schaikh Amin adscripsit, scribae 
et judicis Mohjt-ad-din 'Abdallah ibn-'Abd-at-Tblhir (f 692) de quo 
cf. Fawdt al-Wafaydt ed. Qdhir. I, 271. PotiuE autem non df- 
wanus appellari oportuit sed carmina selecta, quibus in fine non- 
nulla alia ex libro Fawdt supra laudato desumta manu Schaikhi 
Amin adjecta sunt. Apud H. Khal. Dlwani hajus viri mentio non 
logitur. 

Apographon recens currente calamo exaratum. Aliud exemplar 
mihi non innotuit. 

DCCXI. (Cod. 1744(2) fol. 79-85 — Amin ' 9). 

BJjJi BJuAaS. Carmen mysticum iam saepius editum, quod in 

Prophetae laudem compositum est a Scharaf-ad-din Abu-'Abdallah 

Mohammed ibn-Sa c id ad-Dulasi al-Bugiri (f 694). Titulus etiam 

est: «^Jt J^ ^ j t ~j^ i^i^ji. Hic Codex solum . 

modo textum continet, cui praemissa est brevis introductio in 
qua notae fabulae de causa compositionis hujus carminis — cf. 
Die Burda, ein Lobgedicht auf Mohammed ed. C. A. Ralfs p. 20 
21 — narrantur. 

Quo anno scriptum est hoc apographon non dicitur, attamen 
satis antiquum et optimae notae est, passim yocalium signis in- 
structum. 

DCCXI1. (Cod. 1335 (9) foL 135 V.-161 r.) 

Ejusdem carminis aliud exemplar. 

Volumen elegantissimum et perparvae formae, serio involucro 
tectum, qualia Moslimi collo appensa et usque ad medium pectus 
demissa circumgestare solent. Complura alia opuscula theologici 
fere argumenti oontinet, omnia anno 1216 exarata. 

Cat - I- . .. 66 



442 poEsis. 

DCCXIIL (Cod. 138 (1) Gol. fol 1—G7). 

CommentariuB in carmen al-Borda die. tunc, compoflitue el) 
auctore cujus nonien commemoratum non es; ; tr&dere tamec poe- 

sum quis Bit. In praefatione enim haec verba occurrunt: oA^Xct,, 

(JmX. ,& i cc,'J) CiJA^- «./Jiiji ^wjaJI iljlr., ,^.C b,tXi\i* aJumfifiJl is 

— wlfj^ii , ff j*uJi]l .»\^> iA*^ 5 ^ ^L^J' fejJi&i' ^ojijl ^ uLs»»-' «.'' 

,.«L*£e _p (^jl .~)l)Ji JL*> -iytfu! ^-yiiJ' ..».«& Lcv^w LgJ jAiiiJo-R 

Quum itaque carmen a Mohammed ibn-Djabir, ex oppido Guadix 
oriundo, se accepisse tradat auctor, verosimile est, ipsuin itidem 
Occidentalem fuisse. Accedit quod hoc volumine alia quoque con- 
tinentur opera, ab Oooidentalibus composita *). Sed omne dubium 
tollit locus, in praefatione Commentarii, ab Ibn-Marzuq oompositi, 
obvius (Cod. 54 fol. 2 v.). Ibi enim haec leguntur: 1$j (p^ 

sJojuaSJi J*e *Jj ibu *l)l a^j .LaiiJL- w^*iJI ( _£-w-J>XJI tS^ q^t' 



1) Inest v. g. huic volumini opus compositum a Granatcnsi Abu-'l-Qdsim Moham- 
med ibn-Ahmed ibn-Mohammed ibn-'Abdallah ibn-Djozai al-Kalbi (f741), patre Abu- 
'Abdallah Mohammedis ibn-Djozai, illius qui Ibn-Batutac ItiDernrinm redegit (cf. de 
Slane in Journ. Jsiat., IVe aerie, I, p. 241 — 246). Est florilegiam ex Prophetne 
effatis, ab Ibn-Djozai in asum filii, qui Abu-Bakr Ahmed vocabatur, compositum. 

j 

WWW fcW ^ ¥t <M 

In praefatione titulus traditor; est: «&,JuwJi Jjl_ft— S^l ^ ' *-£-*-*ol ,1^-i^l 

Idem opua commemoratnr ab Ibn-al-Khatibo in vita Mohammedis ibn-Djozai (Cod. 
de Gayangoe, fol. 279 v.; Cod. Paris, fol. 61 v.), sed ibi pro Ji>Ui^i legitur 
oLJJC't, quod eodem redit. 



.:>•: W~5 ' 



n? 



y,.« y 



P0B9IS. A4Q 

-«*»J cr- Sx quibus verbis patet, primum, in Codice noatro 138 
inter verba ^yjj) JU^ e t (^) ^ 3I excidisse baec 
qjJJI ^.^ ^ j^s* ^|t. librarii onim oculi a primo ^-X3 
alterum ^jjl aberraese videntur. Deinde certuni nunc est, Com- 
mentarium qui Codice 138 continotur, compouitum es He octavo 
Arabum saeculo ab Abu-VAbbas Ahmed ibn-Mohamined ibn.'Abd- 
ar-Rahman al-Azdt Tunetano, vulgo al-Qaggdr dicfco. Huno Com- 
mentarium perpaucis verbis coramomoravit H. Khal. (IV, 529). 
Initium doxologiae est: *Us ^jl ■< aJ ^ 3 v ^.g| ^j a Jt 

«*^>s; initium operis ipsius: U V U&! IJwJ> £ ^31 ^ J^ 

Codex, 67 foliis quadruplicatis constans, character Afrioano 
exaratue est a duobus librariis , altero antique , altero qui anno 
927 Bcripsit; quod explicari potest , si statuere licet, antiquitus 
folia quaedam excidisso, deinde a quodam suppleta. 

Aliud exemplar: Brill (Houtsm.) 20. 

DCCXIV. (Cod. 54 Gol.) 

l^y J^X^jLffcl v^- Est stupendus et horrendus Oomrnen- 

tarius in carmen al-Borda, a Sohams-ad-din Mohammed ibn-Marzuq 
at-Tilimsani (f 781) *) composite, ad quern legendum, ne dicam 
ad oomponendum, Arabis profecto requiruntur diligentia et pa- 
tientia: oomnientarium nempe 600 et quae excedunt paginmira 
formae maximae, presse scriptarum, ad carmen 170 tantum ver- 
sibus oonstans; nihilominus auctor serio affirmat ee brevitati otu- 
duisse. In praefatione narrat, se antea commentarium breviorem 
composuisse cui titulus ubu^^l; sed non loquitur de alio com- 
mentario voluminoso cujus mentio exstat apud El Khal. IV 

1) Of. supra p. 146 ann. a. 






444 



POESIB. 



et cujus exempkria sub titulo : bJ..,,,.,.-i,i; „.,-_^ A ^^*,~L ^„ A b 
w.„A„Aii. doBcripaarunt Abiwardt. Ms. Borol. 561, 5G2, Palmar, 
Ma. Coll. S. Trinit. Cantabr. p. 57: cf. etiam Koprulii 5 300, 
Commentarii autem do quo -agirnus ratio intelligitur ex hit; -verbis, 

in praofafcione obviis; «^, £. LuUj' ,- r , »,i! U ,<U ^bUJ! v -.sis^., 

I • v. ■•■ W __, . ■ ,V_ ■ . | - . ,• 

■ fv ^ __ 

Ujj vJiia^j L-oj H^sLtl JoUJNM oUJ „, r -,ii ^ wo.yji t^j ^.^:^' 

^/S ^^fSy^\ l^_JJ> 8^>5 ^3 ^ qLJ! f3 i-f-Jy' _jt bLii L$> a£ 

-ky^Uj U, jlpl«, *>_.L.,o &LJiil qI*^ J>Li' (^*il (j^ jcJ1> „«,<£•> 
fe^LkJt JuyiSI ys^JI *..Joo ^ols v'-^' (*> '^y^'i iUJtislll ^-«L^ 
ov^oasj, ^tkil ^Xl J.I yyUb B^L-ii! ££<,> ! ^jJC- to l^JU yjl 

^j&J^ iuLJi Xa^j> Lp_»iu J. adix ftSj U s ^J ^s l^u. 

Codex nitide exaratus est, anno 893, ab Ahmed ibn-Baha-ad- 
din as-Sakhawf al-Malikf. 

DCCXV. (Cod. 849 Warn. fol. 1—95). 

Tres Commentarii ad al-Bordam Codioe 849 continentur, de 
quibus antequam agamus, describamuB verba, in primo folio ab 
eodem qui Codicem exaravit scripta , ex quibus apparet qua reli- 
giosa veneratione MoBlimi al-Bordam prosequuntur. Sunt haec; 

O > Ow p j; Oil — 



P0E8IS. 445 

^ull sA^Jl, U^j >• ol^ ^, ^^ b>LaJ| ^ J r ^ii 

PrwiM*- CominenittriuB titulo ot nomine- auctoris caret; quura 
vero incipiut a verbis ^^1 e^ Qj w .^ J, ^ certum 
est, collate H. Khal. (IV, p. 526 vs. 1) et Casirii (Derenb.) 
Catalogo ad n. 314 (3IC) , bunc esse Couiroentarium Mohjl-ad-dini 
Mohammed ibr,-Hoytafa, vulgo Schuikh-zMch diefci (f 951). Alia 
exemplaria sunt in Bibl. Escur. (Dereub.) 316; Berol. (Landberg) 989. 

DCCXVI. (Cod. 849 Warn. fol. 97-217). 

Secundus Commentarius composite est, ut in Praefatione le- 
gitur, a schaikho 'AH ibn-Madjd-ad-din as-Schahrudzi al-Bistamf 
(t 875). Incipit revera, ut dixit H. Khal. (IV, p. 525), a verbis: 

Alia exemplaria sunt in Bibl. Dresd. 219 (1) ; Brill (Houtsm.) 21. 
DCCXVII. (Cod. 849 Warn. fol. 218-356). 

Tertius denique Commentarius cum in titulo turn in praefa- 
tione inscriptus est: ..^IJ iUL# 5 <^JLUl X-^J; auctorem, 
m praefatione commemoratum , habet Ahmed ibn-Mohammed ibn- 
abi-Bakr ibn-Mohammed as-Schirazi. Miro errore H. Khal. (IV, 
530 8 q.) ex uno hoc Commentario duos effecit. Etenim primum 
ait, Commentarium c. t. y^yi j^ Wv JLLJi iuy, de quo jam 
antea (p. 527) locutus erat, incipere a verbis »Ju^ *U J^JL 
*-i-*j«Ju*J5 (a quibus verbis Commentarius de quo agimus revera 
incipit, praeterquam quod in nostro Codice male legitur J^_«r 
pro 8Jw»^'); in Commentario de carminis metro sermonem es B e 
(revera in nostro Codice, descripto primo carminis versu, de metro 
agitur: J^Ji ; ^rj| ^ hjjj ^^ 8 j^ ^ ^ ^ ^ 

I) Est locua Qoranicus, 9, duo nltimi versus. 



446 



P0ES1S. 



i\jt j^vjl !j»%; est duarum paginaruni dissertation exemplar so 
vidisse addit, anno &t>5 exaratum, et nomeii auctoris Coimuen- 
tarii esBe Mas'ud ibi--Maumud ibn-Jahja- al-Hosaini. 'Peindc de alio 
Oommentario loquitur bibliographus Turcar turn rursue ue alio, 
oui ifcidera tifculum triov.it ,.^\J\ 'tLLS-\ ,-wJJ^ KJ^, t:-r cuiue 
idem initium, sed fusiutj fcradit: ait enina priuu; verba eaBe: J^ 

i.f.ks. J^S^XJj i-_..j j. v *'j^; i^yjtwoe, bJw*-^ : alU , quae verba eadem 
aunt atque prima quae in nostro Codice oecurrunt. Addit, Oom- 
inentarium ad aingulos versus quinque paragraphia constare, qua- 
rum prima agit de ^jU*, secunda de OwoU/o, tenia de a->Lj, 
quarta de oLx-JaJij' (lege oUjJasj) , quinta de oLLc!; auctorom 
Commentarii esse Fakhr-ad-din Ahmed ibn-Mohammed ibn-abi- 
Bakr ibn. Mohammed as-Schirazi , eundem ilium quern in nostro 
Codice iamquam eommentatorem commemorafcum vidimus; tradit 
praeterea, hunc eommentatorem affirmare, se carmen tradere au- 
ctoritate praeceptorum , in quibus eBset auotor al-Qdmusi, seque 
additis multiB disquisitionibus carmen commentatum esse mense 
Scha'ban anni 809, postquam antea, nempe mense Moharram anni 
787, commentarium Bcripsisset qui tantum in poetae -verbis et 
ideiB oxplicandis versaretur *). Haeo omnia etiam in Codice nostro 

lcguntur. En ipsa praefationis verba: oL.ajcJI *Ji_3»f ,^iui Juu s 

O* < (*£* 1 *'' *^M J*«J JyJtkwil It+frSyZ*]} ^Lj-Ji ^^fiJUo\^ 'fij^s 

oLLe^, x£JaJ ol£j 5 Joy^Ij obLJ 5 ii-J^ ci»'.^:! *.-« Lob' L^x>^ 

1) Textum Arabioum hujos loci a Flugel intellectum non fuiese , patet ex vcrsione 
Latina quam adjecit. 

2) Est auctor al-Qdmusi. 



* 



(♦^-ys Jw^a X-a-^i uX_£L.j *:^.;> v & lIlu* — — , „s&,4f 
^Jbci! ^t 3 vJUtfli j,UJI ^ .UL, J^S C(j Jt j^o oLUtj, oU V: t.*N\, 
e^JLUt X»^_j &x^v, 3 yvjJL y^Ui ^jij £ Lyb ^J! 3 tc j| 3 *t,.JL 

Luce itaque clarior est error H, Khal., ex uno Commentario 
duos facientis. Quaestio tantuni restat, undenam isfcum psoudo 
commentatorem Mas'ud ibn-Mahmud , et quae reliqua suntnoraina, 
desumserifc. Forfcasse falsum hoc nomen scriptum erat in anfciquo 
de quo loquitur bib liographus Turca exemplo; fortasse hie libra- 
nUiii pro auctore habuit. 

Totus Codex ab uno librario exaratus est, anno 1068. 

Aliud exemplar tertii Commentarii est in Bibl. Paris, (apud 
Fliigel, W. Jahrb., 91, Anz.-Bl. p. 5). 

DCOXVIII. (Cod. 696 Warn.) 

Ooramentarius in al-Bordam, quern Djalal-ad-din al-Ehodjandt 
discipulo cuidam suo dictavit. Codex tifculo caret quidem, sed in 
praefatione oocurrunt haec verba: ^ £ j^aXJ? ..IJl^ X^ 
ISA^ ty-* &fy ■ -\Jom* :0 * MjU 81^! iL^il.ia^Llt 8Ju*aiiJ|. 

-.tfc^M uiLJ! iQb -'pj^Lxit J.^Ml ^UJI J^UJI ^LsJI :f L#l 

k^ fr ^ A-'oifi^ ^3 £? -*M ■ f i r *-.ipl cfc*^' £-*-&/. 
y^jjU ^f^V j£»*JLUf I^amw Ja**iaJI ^1 -yJjSl. Initium est, ut 



448 



POESIfi. 



quoque H. Khal. (IV, p. 529) tradit: LjLx/I ^JkJi *JJ O^JL 

Subecriptio Oodicis anni nota caret, sod in mai'gine idem m. 
videtur librarius adscripsit anno 986 *) carmen a]-Bordae cum 
Comruentarie gramniatieo et lexiooiogico, Quisnan; ha hie Com- 
mon larii auctoi sit. noc patet. 

DCCXIX. (Cod. 1596). 

Carmen al-Borda y cum Commentario al-Khodjaudfi, descripto 
ex praecedente Codice; in margine additae mint variae lootionos 
ex Ilm-Marzuqi Commentario excerptae. 

Eralus ex Bibl. Talmiana (Oatal. p, 191 n. 42) 

DCCXX. (Cod. 1425 = Amin 197). 

«io^J! ^_i», CommentariuB in al-Bordam auctore Schihab-ad-din 

Abu-'1- C Abbas Abmed al-Qastal&ni Schafi'ita (f 923). 

Codicem nostrum anno 954 ex auctoris autograpbo descripsit 
Mohammed ibn-'Abd-ad-Dairn ibn-Mobammed ibn-Solaiman al-Bad- 
hali (J.0A.J). Sunt 61 folia bene exarata. 

Al. ex. bujus Commentarii: Berol. (Ahlw.) 567; Brill (Houtsm.) 22. 

DCCXXI. (Cod. 509 Warn.) 

Ainplus Commentarius Persicus in al-Bordam, cui titulus 
« r ^LJI fcJe ^Ijl ^j J, < r ll^t UulJo, auctore Jnaof ibn- 
Mohammed ibn-Schibab al-Djami, vulgo Jusof EM (Jw0l) dicto. 



o-r 



1) Dormivit hie acribens ad caloem poematis: *^»J j, ^Ufil \i\J> ( 8 ic) 
***** **" i3 _r>^' 50^ ^& (expnnctum eeq. ,3 qLm, ^) ^ & * 

• •*\ .. .• ,. 



poesis. 44.9 

Initium Arabice scriptae doxologiae est: ^JU! .t^+Jk S j^j 

* '■' " 

»*IJ 3 ^ *L*ytt ^^ j^ ^us^ cr jj( 3< Inoipit igitur eode|n 

modo ac Oommentarius Arabicus at-Talischii (H. Ehal, IV 529) 
quapropter suspicatus est Fliigel, Cat. Vindob. ad num. 479 
Commentatorem nostrum hoc Commentario usum esse, quod autem 
absurdum est, quum at-T&liecht anno 956, noster jam anno 863 
scripserit. Contrarium igitur, si qui nexus intercept, quod me 
nesoire fateor, statuendum est. Commentator in praefatione kudos 
celebrat principis Abu-Said (861-873) e familia Timuridarum, 
necnon viri surami Saijid Mazid Bahador. Ipse oriundus erat ex 
urbe Herat, quae quum huno librum scriberet gravissiniis malis 
belli affligebatur J ). Aliunde de eo nihil compertum habeo. 

Hie Codes, charactere nestalik egregie exaratus, quantivis est 
™*sW: a b ipso enim auctore scriptus est. In titulo haec, alia 
manu rcinutisque Uteris scripta, leguntur : ' XiwJI *j^ a l ^J 

pis-) IlUjI ^fj> »y>t s , quae revera confirmantur cum titulo (ex 
quo certe patet, auctorem adhuo inter vivos fuisse quum hoc 
exemplar scriberetur, nam ejus nomini addita sunt verba: gJu>l 
b'0^3 &JL& &JJI), turn operis initio et fine, ab illo qui notulam 
illam scripsit laudatis ut opinionem quam fovebat probaret; verum 
imprimis operis subscriptione, qua ipse Jusof Ehl affirmat, se 
nunc Codioem anno 863 scripsisse, quam aetatem Codex manifesto 
arguit. 

DCCXXII. (Cod. 784 Warn.) 

Alterum exemplar ejusdem Commentarii Persici. Titulus hie 
itidem est: a^\ ^U ^1 ^ ^ < ^\ otJIj^, el in 
praefatione idem auetor atque in praecedente Codioe nominatur, 
sed in inscription, illius qui Codicem exaravifc manu scripta, 

1) Cf. de hiBtoriB hujuB temporis: Journ. Ab. 1862 II, 304 et seqq. 

67 



4i>[> P0ESI8. 

i'.oii auctor nominatur, sed possessor Oodicie (otiLI-^JC^.-; q. 

,v.Ui £.',l<i ...j f wA»ls y/M$), JEledactio in hoc Codice passitn 

differro videtur ab ilia quae praecedonie eonfcinetuv. 
Codes: character© nostalili exaratuB est anno 100-1 
Takhmis poeinatia, al-Borda dici.i ? esstai in Codice 886, de quo 

Infra, dicfrori sumue. 



BCCXKIIL (Cod. 824(9) "Warn, fol. -143— 154). 

uiu^jj! ^.iitXj! .,3 '* &J.y*$3i HJwa&J!, ab auctore carmiaie al~ 

Borda coinposita j etiaia ^-JLJt J dicta et Qahirae edita. Vid. 
EL Khal, IV, p. 557 cteq. 

Codes anni no ta caret, neque ex eo de titulo ot de auctore 
doeemur. 

DOGXXIV. (God, 2148 = Amin 429). 

JBjuadetn cavminiQ aliud exemplar instructum annotationibus 
iiia^ginalibus neacio cujuo. 

Codox anni nota caret, sed antiquus non eBt. 

Al. exeinpl. lad. Off. 823; Bodl. (Uri) 850(3), 1226 (2), (Nio.) 
337 (3); Paris. 1322 (7) et 182 ap. Fliigei in W. Jahrb. 91 A. Bl. 
p. 9; Mus. Aciat. Pstr. p. 3; Berol. (Ahlw.) 538— 543, (Landberg) 
996 (2); Havn. 49 (4); Brill (Houtsm.) 25 (1). 

Tertiujn apographon sed non absolutum exstat in fine Codicis 
2086, (fol. 62 et eeqq.), Vid. supra p. 439 n. DCCVI. 

DCCXXV. (Cod. 1988 = Amin 265). 

£',jj..A-gJi ,„.& sive ComraontariuB amplisBiniUG in carmen modo 
dor.criptum cui titulus : « (_^ywi J. jJjsd ' t^yu' J<^ttiil Tel ^wmJI 
V.; : Xii\ f auctoro Ahsned ibn Ahmed ibn-Hadjar al-Haitzami (f 973). 



Of. H. KhaL IV, 557. 

0®do2 recens 820 foliie constats Bine anni note 



POBSIS. 



m 



Alia exempl.: Bodl. (Uri) 1226(1); Cantabrig. (Preston p. 27) 
126; Ind. Off. 824, 826; Berol. (Ahlw.) 545, 546, 547, (Land- 
berg) 498, 733; Eacur. (Derenb.) 315; Soc. Asiat. Calc. p. 25; 
Tippu p. 79, 179; Constantin. (KbpruM) p. 11., n. 297; Brill 
(Houtsm.) 26. Fragmenting Goth. 2 (96). De aliie Commentariis 
vide ibidem ad num. 2295. 

DOCXXVI. (Cod. 2084 = Amin 364). 

Idem carmen takhmiso auctum ab inoerto auetore div6ts»U2» a 
duobuB aliis amplificationibus ejusdem generis quae deBoripsit Ahlw. 
Mb. Berol. 549, 550. An idem sit ao Cod. Brill (Houtsm.) 661 (1) 
non memini. Initinm: 

iliisJt «JLc 2a&d jXS ooi 

Apographon 55 folia continens et nitide exaratum praefatione 
et subsoriptione caret. 

DCCXXVn. (Cod. 2128 (1) fol. 1—7 = Amln 409). 

Carmen ethici argumenti in laudem Prophetae qupd qnamquam 
titulo et auotoriB nomine sit destitutum, oerto tamen adecribendum 
est eidem al-Buciri. Collatis enim primis verbiB oarminum quae 
continent e. g. Cod. Mus. Brit. 888(4), Berol. (Ahlw.) 551, 552 

patet carmen illud esse quod ihnotuit titulo: i jkti 'c>Ls-«Ji j£*$ 

« oLk**/ i.v>JIj qjs de quo cf. H. Khal. Ill , 327. 

Praoter exemplaria jam laudata aliud apud Brill (Houtsm.) 661 (2). 
In marg'ine exstat dissertatiunoula de tremore membrorum 
(„)Us>'$\) et alia de eclipsi lunae Abu-Ma'spharq tributa. 



452 



POE8I8. 



DCCXXTiri. (Ood. 1385 (10) foL 151 v.-158 r.) 

- H'i ) _ 

{_giL^ |J SJu^aS ouotore anouymo, cujuB initium est: 

Est carmen similis argument atque al-Bordu, cujus aliud 
exemplar mihi non innotuit. 

DCOXXIX. (Cod. 894 a (3) Warn. p. 4V-179). 

oc P. 47-54. Duo poemata, composita a Scharaf-ad-din Mah- 
mnd ^ibn-Tai al-'Adjlunt fAdjlun est castellum in Syria, cuius 
suburbxum al-Ba<ut Z a ( ^LJI), vocatur; vide Abu^l-ieda, Geogr. 
p. Iff)", vulgo al-Hdn dicto, ^L^U u^!. 

Primum carmen compositum est in laudem judicis Eamal-ad-dtn 
Abu-Hafc 'Omar ibn-Scharaf-ad-dfn Mohammed '). Homoeoteleuton 



est 



J£, et versus numero sunt 57. Alteram compositum est 
quum, exeunte mense Rabi< I anni 700, al-Ba'utza (suburbium 
xllud) maxxmo imbri afflicta fuisset, quo rivuli super ripas effusi 
Bunt et murus dirutus est; aqua in magnum quoque templum 
penetravxt, et Ahmed, frater Qadhii Kamal-ad-din, a muro decidit 
aquxsque submersus est. In hujus itaque infelioem obitum hoc 
carmen compositum est, quod incipit a versu: 

Versus numero sunt 44. 

0. P. 55-63. Tria carmina, composita a Jahja ibn-Khodhair *) 
xbn-Solaunan ibn-Badr as-Solami al-Bocrawf (qui anno 711 obiit 
ut vxdebxmus ad f) in laudem ejusdem Qadhf Eamal-ad-din 'Omar' 
qui tunc (sunt verba mscriptionis) kdUm erat in oppido Adzra'ai 
(oL-c^l; pertmet ad provinoiam Damascenam; v. Abu-'l-feda, 

1) Sic plennjn datnr nomen in praefatione (3. 

2) Sic perspioue p. 127. Hie Cod. yo^, p. 113 y^>. 



poesis. 453 

Geogr. p. Vol*). Primum compositum est mense Babi' II anni 708. 
Constat 31 versibus, quorum primus est: 

Secundum constat 23 vorsibuG; initium era: 

Tertium 25 constat versibus, quorum priniUB est: 

c N La*w [ ^yd b>' (_cJLii (j**-^ cf- 5 !^ *jC-j>i 'iJ^Sj J-jM-^- 

Sequitur denique initium carminis, a poeta illo compositi in lau- 
dem qadhii illius, fratrisque ejus 'Ala-ad-din, qui khatib erat iu 
castello 'Adjlun, et tertii viri cui nomen Schams-ad-din Moham- 
med ibn-Dawud ibn-as-Saijid; sed ex hoc carmine praeter duos 
primos versus nihil descriptum est. 

y. P. 64 — 65. Carmen, a Mohammed ibn-Solaiman , medio 
mense Dzu-'l-hiddja anni 715, ex tempore compositum in oppido 
Adzra'at, ^(X> ^wJuS^c, in laudem ejusdem qadhii Kamal-ad-dtu 

Abu-Hafc 'Omar. 23 versus, quorum homoeoteleuton est ^^L. 

5. P. 66—67. Carmen in laudem ejusdem qadhii, ab Ibn-Tzafir 
(ji'dt>) al-Maredani compositum. 27 versus, quorum homoeoteleuton 
est jL. 

£. P. 68—70. Carmen, a Scharaf-ad-din Mahmud al-Hdfi al- 
'Adjluni (vide supra sub a) compositum in laudem ejuBdem (ut 

videtur) qadhii. 36 versus, quorum homoeoteleuton est JL. 

£. P. 73 — 112. Duae korrdsae quarum argumentum Codicis 
possessor quidam (in totius Hodioie folio primo) satis bene indi- 
cavit verbis: qLIxJ! ujLojI. Pleraque enim horum carminum in 
pulchros pueros, nonnulla in pulehras puellas, in flores, in stellas 
caet. , composita sunt. A quonam poeta profocta Bint ex his 40 
paginis non constat, ex quibus tantum apparet, omnia ab uno 
eodemque poeta esse composita; constat vero ex collata pagina 



454 



P0ESI8. 



prima opusouli de quo agimus, cum totitiK Oodicie pagiua 130. 
Nam ilia incipit hie verbis: ^y* s*J ^J^ £ 

sequuuturque 15 vei'sus. Idem autem carmer. exstat etiam p. 130 
sq., in quo Oodiek loco alia manu deBwipis sum carmina com- 
posita a Madjd-ad-dlu Jahja ibn-Khodhah . ce quo poeta (f 711) 
qui DSwanmn ediderat aliquot yoluminibuB constantem, haec re- 
ferirafcur in Codicis pagina 127: ^ ^^ Q ^>J> O^ ^J Jfe 

■ &=»3 jdJ' *&j gyt^ (i. e . 645) .tfjuh u*-*-^ .X-JLjw ^JJyi ^-wto^ 
bjiXc (_j,A^>.l j>LJ_** qUq^j -tVfX**^ q« ole^b liJw-A_£ »j&-a 0^5 

gJi yti ^ oLxb^ :& .iff* ^ mXo- Ju^\ a5 3 . Hie igitur 

poeta (of. ad (3) oriandus erat ex Syriae oppido Bocra, haud 
procul ab Adzra'at sito; quod postremum oppidum saepe visitabat, 
ut patet cum ex iis quae ad (3 dixi, turn ex nota, a Tiro qui 
Adzra'ati habitabat scrip ta, quam dedi. 

>*. P. 113— 126. Ejusdem poetae (oujus nomea in horrdsae 
initio addituni est) carmina quaedam; turn alia, composita a Sa c d- 
ad-dfn ibn-al-Mobariz al-'Adjlunf (anno 709), Kamal-ad-din c Omar 
ibn-Mohammed et 'Ala-ad-din ibn-Ghanim. 

'&. P. 127— 132. Carmina Madjd-ad-dfni Jahja, quibus prae- 
missa est nota ilia quam supra sub £ descripsi. 

i. P. 133—179. Haec reliqua Codicis pars oratione soluta 
conscripta est. Primo loco occurrit^jljw^ ^lX-jo , manse Babl'I 
anni 712 compoeitum ab c Ala-ad-din ibn-Ghanim (cf. supra ad yj) 
in usum viri cujusdam, cujuB ^JiJ erat Baha-ad-dfn. Duae deni- 
que ultimae korrasae J^L&il oLLtol» inscriptae sunt, et exempla 
elegantioris prosae continent, qua in epistolis utendum est, inter 
ea quae desumpta sunt e Uteris nomine al-Malik an-Naciri scriptis. 



poesir. 455 

Patet igitur, fere totam illam Codicis 994a partem de qua 
diximus , poemata continere a viris compoisita qui in Syriae tractu , 
oppida c Adjlun, Adzra'at et Bocra complectente , habitabant. Ho- 
rum tamen virorum fama ietius provinciae limitibus limitata fuisse 
videtur; nam ille qui hie Haurani virorum elegantiorie doctrinae 
facile princeps vocatur, ne commemoratur quidem ab historioo 
Ibn-Habib, qui tamen ipBe Syrus erat, saeoulo octavo florebat, 
et annum quo viri literati morfcui sint eedulo notare solet. Nee 
tamen haec colleetio, a viro quodaro docto qui saeoulo octavo 
ineunte Adzra'&ti vivebat facta, suo caret pretio; discinius enim 
ex ea, quaenam literarum conditio in parvis oppidis fuerit, quum 
reliquae scriptiones fere omnes in celeberrimis Urbibus compo- 
sitae sint. 

Omnia haec opuscula a diversis librariis ourrenjte calamo exa- 
rata ideoque lectu difficiliora sunt. 

DCCXXX. <Cod. 1480). 

Fragmentum Diwani, quod incipit a hemistichio, ^ iS-^K L-r! 
(jZ"^) L5Y^'> deinde 9 versus sequuntur cum hoc homoeoteleuto. 
Hoc excipit carmen incipiens ^Ojju J—P J-^' XJLaJ ^, delude 

a - J 

carmen ,^-u <A3 ^^y^b {£***& <-^>* d— *=*■, aliud i jwL» **oJcX* 
^y^ c^-5»Li, mox aliud ^jt ^J^s ^^ ^jUaa (J^a*o c^w^>L>, 
deinde oUtl J^*J5 f&"& f^M lj^S! >?4^ '^-^ <**} i^r> 

> - to „ > 

f^jto) P ost ^ oc v!** 9 j**4 !>**« #-^ (3^ "^V* iS t^l^jti* oK, 
deinceps sequuntur quatuordecim carmina sic incipientia: 

^>y I Q-4-J ^j^> j^wLvit ^J *JLwl vJui' (j^Ls* j^**^ p^ '^' 



456 poesis. 

oil . -j , «'.■■■. 



-7 v, _, . V.? -- 


&A*C \XX&- ,i.X»*Jo k\w 0**^ t>vC 






> " -.5™~ ' 2> "" 




tf*^w v^xa^p. WaA-iUa^ ' . » two ;Jt j e? Jn 





> _ E J ■ £ . _ : c >* > 

r^ .9 J***"! <3iV~ iS $W i't* W r!-F^! J** ^' ^-^A* 2 ^ jA***"" i_g«J 

> > - 5 , S 

^WJ,-^>- W.^X5\-< w*>_X-fi_J' y£<W>3 «^-J— O W^~A<9 Jt^mTSmm. j!fc«.J' <; »X_£ 

t c>-Ls <i)j_ji_j t _g J _5»L? > ^ ci*JkJE ^y^tJIj l_a_i* , 5 __^U$JI ,3 viK 

• \ & " *~ ( ' i ! 

Post hunc sequitur rubro atramento scriptum $*-£}<, sed nihil se- 
quitur, parte paginae alba relicta. Quis horum carminum eroti- 
corum auctor sit, ex hac Korrasa effioi nequit, nam praeter (Jbj 
cum aut sine formula *J* xUI U/s, *»L& .si)' ,-fo. aut fc-JLc alii XT', 
in inscriptionibus nihil invenimus. Bene exarata sunt. 

Oriundus e mueeo HagaDO quod nomen habuit Kabinet van xeldzaamkeden. 

DCCXXXI. (Cod. 861 (1) Warn. fol. 1—122). 

Diwan poetae Zain-ad-din Abu-Hafc. 'Omar ibn-Motzaffar ibn- 
'Omar al-Wardi, qui anno 749 Halebi obiit *). 

Primo loco opus poemata continet, veluti carmen in laudem 
Prophetae cui intexta sunt hemistichia ex carmine ab Abu-'l-'Ala 
in laudem Ibn-al-Facictt composito quod carmen ab editore Dtwani 
in Codice praemissum est; carmen in obitum filiae suae; aliud in 
obitum Taqi-ad-dini Ahmed ibn-Taimija qui, in arce Daraasci 
inclu8us, obiit anno 728; aliud in synagogam Judaeorum Halebi, 
a qadhio Kamal-ad-din az-Zamlakani in academiam conversant, 
in qua traditiones de Propheta explicarentur ; aliud in obitum 
schaikhi Mohanna (Up) ibn-Ibrahim; aliud, quod composuit poeta 

1) Ibn-Habfb in Orient. II, p, 390. 



poebis, 457 



quum arx yuJl dicta ArmeniB Francisque erepta erat; aliud,quod 
composuit quum Bjamal-ad-din ibn-Nobata ei versus miserat, ab 

'Ala-ad-din ibn-Fadhlallah io ; ^l JjXJI ^^Jl ^Ji ^ com- 
positos, petieratque a poiita nostro ut versus illos laudibus efferret; 
aliud, ad q&dhi-'j-qodhat Schams-ad-din Mohammed ibn-an-Naqib 
missum, qui munere buo, quo Halebi fungebatur, depositus erat; 
aliud, ad Schihab-ad-din ibn-al-Morakkal grammaticum nriBSum , 
qui scriptoris uostri lectionibus in magna Halebi mosquea adfue- 
rat; aliud ad Ibn-Nobatam ; aenigma cujas argumentum est ignis , 
fit sic porro. Turn sequuntur perbrevia carmina, pleraque dUbait , 
et mowasschaltdt. Deinde (fol. 76 v.) sequuntur opuscula prosa or- 
natiori conscripta, de quibus auctor in praefatione ait, se tertiam 
tantum partem illorum quae hoc in scribendi genere composuerat, 
daturum esse in hoc libro. Primo loco descriptae sunt maqdmae, 

nempe K*9^»JI suLiiJI, itlftLu^J, xI^ujUI , iljJ^UI (quae anno 725 
composita est) et "^ ^^ 3 ^ 'Ous^l jJuat XJ^I fcolfilt 
de incendio Damasci anno 740. Omnes complura carmina conti- 
nent. Turn sequuntur scriptiones: jJLSJI, vJLwJI jJL^; < «jJI idl* 
" ^ Q-* (in qua occurrit (fol. 94 v.) carminis genus illud quod 
O^i cfi vocatur 5 similia carmina reperiuntur fol. 103 v., 104 r. 

et aliis in locis; a C, ^_j KjaXi ^Jl xJL**,, risdla de terrae 
motu quae medio mense Scha'ban anni 744 locum habuit; ^ ^ 
&***«» ^ ^gjlil *.5^.o 8jL»-l; idjdza data Qalah-ad-din ac-Qafa- 
dio; 0*j ^^^ > ^^^ ^jj) ^ ^j. ^ .^^ j^ ^^ 

permultae epistolae, idjdzae cet. , quibus carmina sunt inserta 
Folio denique 121 r. exstat librarii subscriptio, quae haec est 

-b-^l i ^Ul y^.ii ^L^J ^^ jjlJUj ^p ^.JL*j" «UI j^ 
VI iLl^ ^i y, ^J^l ^U?.. Attamen f. 121 v. legimus *_ij 

Cat. I. 6g 



458 poeois. 

Sequitur responsum Ibn-al-Wardii (aunt 12 d&baii): turn ee» 
quitur »J ^Jv-s/nJi L^jSS' ^Js$ siL^w'iSS ti. E A5 et pauca alia. 

Hie diwan non inutilie est ad historian! literariam priorip partif 
saeculi octavi illustrandam. 

De Codice jam vidimus. 

Alia exempl. : Berol. (Ahlw.) 592. (Varia carmina ibid. n. 593 — 
610, 1009, 1024). 

DCCXXXIL (Cod. 2048 = Amfn 325). 

Fragmeiitum diw&ni Qafi-ad-dini al-HilU (f "50 sec. Fliigel 
in Zeilschr. 1). M. G. VII, 369, Ann. 2) continene carmina quae 
dixit in laudom al-Malik al-Mancjir Abu-'l-Fatb Ghazi al-Ortoqi, 

qui ab anno 699 — 712 in urbe Maridfn regnavit, ideoque iXjLaaJI 

oL-Juj^i dicta vel alio titulo: tiX-JU-Ji *n_jO— * ^-s ' «^UJI ..o 

u ^.mJLjl. Codex male ligatus est, nam primum carmen legitur 
fol. 8 v. ; fol. 1—7 eequi debent ad finem Codicis ubi explicit 
in medio carmine 25 to , homoeoteleuton - habente; "quatuor igitur 
carmina deeunt. In fol. 7 r. finis alius carminis legitur cujus 
ultimi versus sunt: 

(i*_t (J^.*^ jA-^'j 0*-+— :SV— * ts_& ^5;^ ^~ c ' d— c ^Lail ,/>' 

et cui subscriptum est librarium huic transcribendo finem fecisse 
anno 1075. Sequitur deinde fol. 8 v. 'i—AyJh * i\ i\JL*aii3t *^jj 5 
£nJI .y^uJI iAj^Lrj iU^A^i'. 

Edita sunt haec carmina Qahirae 1283 et apographa in qua vis 
fere bibliotheca asservantnr v. g.: Berol. (Ahlw.) n. 613, 616, 617; 
Mus. Brit. n. 624(1), 1079(2), 1080(2); Ms. Monac. (Aumer) 
n. 527 d, 530; Ms. Cantabr. (Trinity College), p. 65 in Cat. 
Palmer; von Rosen, Ms. Arab. n. 108 (2) etc. 

DCCXXXIII. (Cod. 803 Warn.) 

Dlw&n poetae Mohammed ibn-abi-'l-Wafa de cujus aetate non 



POE8IS. 459 

constat ') ; quin de nomine diesensio est scilicet utrum scribeudum 
Bit Wafa, Ibn-Wafa, an Ibn-al-Wafa, , nam quod in nostri Coriicis 
primo folio exstat Ibn-abi-'l-Wafa magna auctoritate gaudere neqmfc. 
Quum autem filiue 'Alt (of. Cod. Havn. infra laud.) anno 76.1. 
natus ait aetas patris cadit in medium saeculum octavum. Poeta 
ad Cuflorum sectam perfcinebat, et omnia ejus oarmina Ojifioi 
Bunt argument]'.. Initium hujus Codicis deperditum est; incipit 
nunc a versa : 

Singulis carminibus saepe formula bismillah praeinisBa est. Sunt 
inter ea u*^»<£' et recentioribus inetris interdum utitur poeta. 

Codex, haud male exaratus, foliie 142 quadruplicatis constat; 
anni nota caret, Bed certe decilno Arabum saeculo recentior non 
est, gerit enim notam possessoris illius Baeculi. 

Alia exemplaria totius dtwani, Mus. Brit. 1528; Bodl. (IM) 
1222(1); Havn. 277; Berol. (Ahlw.) 925, 926; Monac. 517; Cid. 
Hammouda p. 16. 

DCCXXXIV. (Cod. 2052 (1) = Amin 329 fol. 1—157 r.) 

Diwan poetae Djamal-ad-din Mohammed ibn-Mohammed ibn- 
Mohammed ibn-al-Hasan ibn-Nobdla al-Micri (f 768). Exstant 
hujuB diwani variae recensiones, vide PertBch ad Cod. Goth. 2304 
(Cat. IV, 300); quam hie habemus .eadein est. quae deBcribitur 
apud Ahlw. sub num. 632 (Cat, Berol.). In carminum disposition© 
nullus oertus ordo observatur, 

Apographon anno 1079 perspicue exaratum est. Alia exemplaria 
enumeravit Pertsch 1.1. quibus addendum esset, si fides Bit Cat. 
Oxoniensi, Cod. Bodl. n. 1213 (Uri p. 251). 

DOCXXXV. (Cod. 1847 = Aro$n 116). 
Inscribitur; Lp-y^ {J ^J,\ ^jj! Jj lUbl*J) »Ju«S. Auctor 



1) Ugimus quidem in Cat. JMus. Brit, ad num. 1628 eum obiiBse anno 759, aed 
nnnotatio nos relegat ad p. 299 ejusdem Catalogi (n. 631 , ann. t) ubi invenimus- 
fi lium nostri anno 761 natura esse. Cf. Ahlw. Cat. Cod. Berol. p. 102 ad num. C.KXV 



460 



POE9IS, 



Igitur est Ibn-as-Sobki (f 771) et caraieB hoe aenigmata continet 
ut jam sfcatim e priino versu patet qui ita audit: 

.Aonigmata autem minime omnia pertinent ad diseiplinas gram- 
maticalet). 

Explicatio brevis est et tantum ad nonnullos versus portinet. 
Sunt 6 folia manu Ibn-al-Lobudii exarata. 

DCCXXXYI. (Cod. 2050 = Amin 327). 

Florilegium ex diwano poetae Borhan-ad-din Abu-Ishaq Ibra- 
him ibn- c Abdallah al-Qtrdti (f 781) et quidem fere idem ut vide- 
tur, quod descripsit Ahlwardt in Cat. Berol. n. 642 sub tituloy^' 
^b^JjJi, sed in nostro parvo Oodice viginti tantum carmina oo- 
currunt, quorum primum eodem modo exorditur ac in Cod. Be- 
rolin. In subsoriptione legitur L^j £x^' t\jLAn*.'.Qp, .Ui^il J 
U^jfj^^ Q-t>>^{, sed annus et nomen scribae desunt, Sunt 12 folia. 

Opera omnia hujus poetae continentur Codiee egregio: Brill 
(Bouts.) 29; fragmentum in Cod. Berol. (Landberg) 859. 

DCCXXXVIL (Cod. 1545.(8) fol. 124-130 Testa) 

Duo carmina, metro ar-radjaz oomposita et praecepta ad vitam 
bene honesteque instituendam continentia quorum auctor est c Abd- 
ar-Eahman ibn-'Abd-ar-Razzaq noto nomine Jbn-Makdnis (f 794. 
Cf. Ibn-Habib in Orient. II, p. 479 seq.) Primum inscriptum est: 

"lijlaJI BjlXSj ^ijy^vJl BA*e IpL^ 83^! J^, et inoipit a versibus: 



Collato Nicollii Catalogo (p. 327), patet idem carmen exstare in 



P0E6IS. 461 



o 



Codice Bodl. (Nic.) 320, et perperam in illo Ibn-al-Habbarfjae 
tribui, cujus f-cLJI s ^oUJi v Lo" eodem illo Codice Oxoniensi 
continetur. Idem est initium in nosrro Codice et in Cod. Oxon,, 
praeterquam quod in hoc pro w cy jS * legitur oiJLi. 

In singulis lineis quinquo versus scripti sunt, ei; carmen dims 
paginas et dimidiam occupat, 

Praeter exempl. Oxon. alia sunt; Berol. (Aklw.) 645, C46; 
Monac. 898(12); Goth. 2174 f, 28, 2310; poetae diwan est BeroL 
(Ahlw.) 643 etc. 

Carmen socnndum (f. 125 v.) inscriptum est: L*Uw 5 B^l J,^ 
iiL-x_j gii) *..J^ uiU^it, ^jlLU!. Idem carmen continefcur eodem 
Codice Oxon. (Nic.) 320 , et recte Ibn-Makaniso tribuitur. Initium 
in Codice Oxon. idem est atque in nostro, in quo tamen pro 
-J legitur tV-ei. Continet carmen praecepta moralia, quibus 
fabulae et hisfcoriolae insertae sunt, veluti fabula de bove et 
asmo et historia waztri et morionis (<3is», quod morionem signi- 
ficare, patet ex tota narratione, in qua v. g. idem ille etiam 
&xs=Ua* et '^5Um vocafcur), cujus initium est: 

Est historia ilia quae in multis narratur libris, velufci in Ibn- 
Badruni Commentario p. M sq. 

Hoc carmen 10 paginas ocoupat. In singulis lineis quinque 
versus scripti sunt. 

Aliud exemplar praeter Oxoniense: Lips. (Refaij) 281, £ 1—23. 

DCCXXXVIII, (Cod. 30 (3) Gol. fol. 95- -117). 

Anthologia poetica (sine titulo) ab 'Alt ibn-'Azim (,^-cj ":*) in 
Hispania eollecta inter annum 793 et 798. 

Ipse collector in praefatione nomen suum profitetur; quo ■tern 

1) In Codice soriptum est ..Jo. 

2) Pronnntiare quoque posses "Ozaim. Nomen proprium *-&=& nee in al-Qdmmo 
neo in ad-Dzahabii al-Moschtabih commetnoratum est. 



462 



POE8I8. 



pore -scripoerit.. patet ex doxologia ubi haee leguntur: w>-A-a»J^ 
qJ -.Lsvsi. ^1 ^..IJal.vJi V\iji (.XjoUJIij ; ^;J' K,.,L*r> ^aL^J! &Ui (•(--'' 
t g.s bUi.K Uu> K*aa£ xLi ? a.~^fi ^ &LJL r -UiUi ^LbJuJi L'^«x 

Bcripsit itaque regnaiite roge Granatensi Jusoi'o II, filio Mohain- 
irtHcliB V. 

Liber divisus eel iu qainque capita (y^. I (p. 190— iW) 

*.ii\jj\ y^j ^vX„i) £; 2 (p. 199—209) Ast^! .jLJS^ JjixJ! £; 

.3 (p. 209--224) A^bJ ^blk. 3 U^l ,j; 4 (p. 224—227) ,1^1 j, 

keIbJ %s\£j; 5 (p. 227) .^cLi'tj, lX^U .^H £. . Continet brevia 

poematia singulosque versus poetaruai Ibn-al-Haddj , at-Towaibin 

(o^-y-^^-i Abu-'l-Hasan ibn-al-Djaijab, Abu-Dja c far ibn-Kbatima 

(ii-fLi" q-j!) Almeriensis , al-Motanabbi , Ibn-Darradj al-Qastali, 
Qalib. ibn-Sch&rif, Ibn-al-Khatib aliorumque cum Orientalium turn 
Occidentalium. 

Neeoio utrura bic liber (qui Codicis 30 pp. 189—234 iraplet) 
absolutus sit. Descriptis in p. 234 tribus versibus poetae Abu- 
Ishaq ibn-'Abdfs (,j*jjy.ft) (qui yJjJ^L JLs-^J! ^'l> vocatur) , 

quorum gdfia est i)_, satis abrupte desinit sine Bubscriptione et 
dimidia fere pagina vacua relicta. Codex, charactere Africano 
exaratus, lacunis scatet. 

DCCXXXIX. (Cod. 36G Warn.) 

-^-i-JI vjLj -LjcXxi. Diwan poetae Scbaraf-ad-din Abu-Sa'id 

Scha'ban ibn-Mohammed al-Qorascbf as-Schafi't al-Atzarf (^l3$K) , 
qui in Jemana florebat, et anno 828 diem obiit. 

Pleraque horum poematum in Propbetae laudem oomposita Bunt, 
eo saepe coneilio ut poeta exempla daret variarum figurarum rhe- 

toricarum et metrorum generum. Liber introductionem (£_/> Aiio) , 



fofcsrs, 463 

ecera capita ■(^La».J>I) et eouclusionem (ii„<-'L>) continet; Bed ita 
ordinata sunt haec, ut singulis duodecim capitibus (si nempe 
etiam introductionem et conclusiouem capita vooare licet) doxologia 
et praefatio praemissae Bint; quo factum est ut duodecim hoc 
Codice contineantur libelli, qui cum inter ee separari possunt, 
turn in unum corpus colligi. — Titulus Introductionis ml: r ^.3 

» jj,OJj\ ^wjJI jj.fi ^XwJI^ ij^L^JI ji ' _*iXJI ; prosa oraiione con ■ 
ocrip'ta, octo capita et 40 traditiones continet ^Jl ^c ii^LaJt j>. — 

Primum caput inscriptum est: uoliu* ^u ^.^i? j <oUI J..aJ. 
Describam specimen hujus ^^J?'. 

l^j^j |^*aaw L*.^o o«%~*^J J— £ 

Jj.^MW« S^jjtj, ^^J.J.JI pAJ ^A^jOlj 

' ..) ) . c 

J^ao»j Ip^j bLo 3 .*• ^ J^/ L ' 

.■';'■■ . ■* . .. . = ■-■. . .' . * 

. .8jua^. ,JLs3J : '.(j«m»& ^gi cjAj q's 



ti r .A«JL_4 i„A^aJ.J jLisuli 



In praefatione, huic carmini praemissa, narrat auotor, se multos 
yidisse y**A*i£' carminis al-Borda dicti , Bed duos fcantum carminis 
Ka'bi ibn-Zohair, alterum a Qadr-ad-din ^LaJGI. (sic) , alterum a 



4-.M P0E8I8. 

Nui'-ad-din f AU ibn-Farhun Medinensi compositum. Medinac quura 
■essei auiio 801 , ipse ^v^..*.„-i^' composuit cum i;i aUBordun ium 
in olkM ^a.JL Ex -liiu corrigantur quae perperam diets, sunt ab 
E, Khiil. fIV , p. 522). Idem K y.^.i~r ccmtinetur Cod. Lips, 298: 
bed perperam Fleischer (Catai. p. 535) dieit , bunc ^ ,,....^4 ~& ab 
aill. oiiiani (sic enim nomen iegii quod in noefcro Codioe est JUs') 
compositum esse; quern errorem ex male iutelleoia prae-faiione 
flinussc, aequeutia Fleischeri verba luculenter ostendimi. — Secun- 

dum caput iascriptura est: ««ijy>J! ^w-^sVj € i ' HuXJi^j! j,>. — 

Tertium: «<w«.iLwJI «.Jw» , -,s 'ejJ^JI iXfLsJi ; carmen 400 ver- 

( ~ " , v *-^ i ~-' ' _ 

suum in 'iaudeni Prophetae, varias figuras rhetoricas continens, 
cujus ut specimen aff'eram, initium describam: 



O^JUv^i '>Lr\ ~j 5 i jeJJai! il_sU 



*^bJlj ujysd! ^3- uVJ'i _,tX«5 JJJt j, aJJI JtJ* - KfilyJi ,-ym^ 



. fijHi&\ s,«fl j»LxJ) (lvLL^ui 



» : . . <= ■ ." ': 5 . -. » 

Terba quibus lineam impoui curavi, minio scripta sunt in Co- 

dice, — Quartum: »^UJ! *LJL,il _J«„* ,5 '^LxJI yAJl ; ejusdem 
generis carmen atque praecedens. Narrat poeta, se legisse cele- 
bratissimum poema (cujus metrum Ja_^./M^»Ji et qafia * est), ab 

'Abd-al-'Azfz ac-Qaf 1 (i. e. Qafl-ad-din) al-Hillt compositum (vid. 
supra p. 458), et etiam illud, ab 'Izz-ad-din al-Maucill compo- 
situm, cujus initium est: 

aXsj! Oj-jL-** sIlXJ i-yft SiL*-* 2 .Jbu! <j> JE^uXJf J^gJC/AU Keljj 

oe autera hoc de quo agimus carmen in horum duorum imita- 
tion em composuisse jussu al-Malik an-Nacir Ahmed ibn-Isma c il 
ibn-al- c Abbas ibn-'Alt (qui ab anno 803 usque ad annum 829 
in Jaman regnavit; cf. Johannsen, Hist. Jemanae, p. 170 sqq.)„ 

Initium est: 



pobsis. 465 

jBjS Q* &»tS U> J.AX5 ^g&X/M d^'i f>}^° qJLaw q£ J.awj U&Lw t'X*£ fc<3 

Quintum: "j^iJ wLcsUl ^J>w« J, < s^xJI j^jJu; ej us dem generis 
carmen. — Sextum: "^JLJI I^„^. a.,« ,3 ^...^J! il~5; 
ejusdem generis carmen. — Septimum: $>\ ^J 'o^-**' ^4^ 
« ui^;«*J'. De hoc carmine (in quo figurae rhetoricae non occur- 
runt) ipse poeta refert haec: ' ol*** «^JL L^j ^.s^Ls iidAa? »J^ 
iV l^* ■ ^ OjxO Xi^La ikX^aJ ^e, ,*xJLe «0>LsJt Ju« ~\Xa J. 

uS t/*"^ y ' Aw0 Vj-^ 1 i3 «5UJwj (sic) JuiAai; (jdjUL i^ks?. U5b' 
Sdu £, «o-,ydf ,M>! ^J! /'ijjtUI .-xL^ Lg^^w ljw^j 3 ~ &iT 5 

K^*5aXt j.'bU! ^ J.e yljXtt q* SLolsJI,, Ja***JI .^ J^£ y^j, 
(Princeps Jamanae , al-Malik al- Aschraf Isma'il , pater erat al= 
Malik an-Naciri, quern supra commemoratuin vidimus; regnavit 

ab anno 778 usque ad annum 803). — ■Octavum:. t s r ^ J iJ[ f ^.JI 

»uA-s^5\J! ol^w> $; carmen in imitationem aUBordae compo- 



1) Locus corrupts uaihi videtur. Forte legend urn &S $jki ija^Lw le a 
Cat. I. BU 



4m 



P0ESI8. 



(j - 



»iiuui. — Nonum: uJ.^UI y„vw.,JL K/.Js ~Ouj« , i <:,■/. XJi i's<>^: 
caruaou 90 verauairi. — Decimum: ikLaJI .j>I^J js, ' & lJL.* !>) ilLw 
^.iUv-tl*,; prosa oratione conBcriptuni eisi Loo caput; de quo ipnc 
Bcciptor ait; qc.kj, 1 $ 3 "JubM ^s- ,,W ' ^..-.-J ic, i*:,i^i' p<J a,\.p 



b£ 



(ilmioms denique titulns est: H<,_L^I .L~k -.&' .4 < l":hi' ;4 .-_a 
(i ^..M Jij , seriptorisque consilium ex hiuce ejus verbis apparet: 

Bxemplum Bit piimum poematioE: J^JiJI ^; c |e c >-is 

( g ? S>^' ^5 bU' UxXjS ,5 jMJUs, XJbeJs BUS- ^^\j' ,..! vi^.2.w tjl 

" - ~ - > »' a „ » 

v» |^. At i^/, ^^js jjjl tjLJjs J^aj <\4-J£? ■sli'ii ^-£-3> J^e J^/oi 

* .. 

Codex, 99 foliis oonstans, exaratus est quuin ibrtasse Dfwani 
auofcor adhuc inter vivos erat } anno scilicet 826. Videtur unicus. 

BCCXL. (Ood. 1248 Schult.) 

Diwan recentioris poetae, cui nomeu 'Abd-ar-Rahrnan al-'Alawi. 
i'i'obabiliter intelligitur c Abd-ar-Raliman ibn-Moharamed ibn-Jusof 
al-'Aiawi al-Jamaui Wadjih- ad-din qui vixit ineunte saoculo nono. 
Carmen autem quod describitur ab Ahlw. n. 650, 651 in nostro 
JJiwano quantum scio non legitur. Incipit sine praefatione a versu: 

continetque inulta carrnina pleraque erotica, in quibus poeta metris 
i-ecentioribuB utitur. 

Est modicum volumen, ineloganter exaratuin anno 1099. Aliud 
exemplar mini non innotuit, 



poesis. 467 

DCCXLL (Cod. 881 (2) Warn. fol. 46 v.— 100). 

Poemata diversorum poetamm, a diyeipulo quodam Taqi-ad-dini 
ibn-Hiddja (f 837) collecta sine ulla praefatione nee subscriptions. 
Eodern Codice continentut atque al-Hadjirii Diwan et ab eodem 
librario (anno itaque 1015) scripta sunt Poetarum, quorum car- 
mina referuntur, noniina liaec emit: 

^kxIaJI. — Ji-> yv^-ii _^-j'. — aXyJ ,-j-JjJ' ,^-ji. — ouac 

jLdLsJI. — s^aaJ! q— j' qJ^I JL**_SV — tA*^\.« ^^jtXJI j«^jii 
l y>i>*JI. — ^>!lX^I ilfe. — ptjil a *Jl j^L — ^j xxr\ ^LgA5' 

(^5j»-Li» qJiAJ! j»Lvj> j^o^' — ,_i,L>*«.+iAJ! v_*Aft»JI /•*?' r^ 1 -^' ■<j*"*-#'« '— ■ 

*«J>y o- 1 "^' ■jflj**'" — j^j qi^' 'Lgf — v 5 "^ o^' O 5 ^' yf 
cj^xj. — ^JL&aXJI KliLe. — (^m^- iC^" ,.»=j qjJJI ,<Sj. — 

t -^ir*"' — qS^N*) q? ^7"' *-Na^' _^' (carmen: 

quod edidit Weijers, Loa Ibn Khacanis de Ibn Zeidouno, 
p. 44—48). — ,}»&. QJtkJl ^^5. — (M^ q-J q^-SI tXjw« v ' — 
iJje ^jt. — jlLwJt .^ -^tij; JywJt. — i^a5^JI ^ qjOJ' yA/e. — • 
Epistola prosa ornatiore, internrixtis versibus, scripta, cum titolo 



468 



POESIS. 



qJ| qJ>Xj! ^ w'.jj'i) (^-iXa^'aj J^toLaJ! ^LrJ' J^l-Iil ^^oJwft t^ju 
^oLx/«. — ^<yn<ljl ^,iL — Jj>JU v^iu^dS yv_j. t l; >l£/s. E conipa- 
ratione initii cum initio Ood. Havn. 231 (10) paiet auctorem ejus 
es36 Ibn-Nobata (f 768). — qj.l>J! ^rj' iUbUJ! U^vi; »lj&jl Uo* 

iXaoj! lXj^j L ^<v/3 AfiUJij _.J>L*aJ5 wjLa/ ^ i_«M>*' *.S*^> ,-y^. — 

«^*^Jlfr, j«»!j>J,! J, '^^.J! avX.J, auctore, ut comparatp initio Co- 
dicis Petrop. inst. Orient. (Rosen) 108(3) patet, <Aia-ad-din 'Ali 
(ibn-Mohammed) ibn-al-Moscharraf al-Maridini, qui quoque dispu- 
tationem narcissum inter et rosam descripsit (v. supra p. 235). 
Quum hie circa annum 836 acripserit (v. Catal. Codd. Mus. Britt, 
p. 296 ad n. 626) diversus esse debet ab illo emtro quem Ibn- 
Eablb anno 772 obiisse afnrmat. — w^J)K ^.LaSil O^ ^^ 

O**^^* O^' C^ 1 "^' J^ y^- ^ ^ ^>*} j.LwJI .**. — Responsum 

DCCXLIL (Cod. 2128 (2) = Ainln 409 fol. 7 r.— 16). 

Carmen auctore Ismail (ibn) al-Moqrt (f 837), tahhmiso auctum 
a quodam l ) J^JI tX^t ut in margine annotatum est. Ipsum illud 
carmen jam descripsit Ahlwardt, Cod. Berol. 693, 694, Bed hujus 
takhmis aliud exemplar mihi non innotuit. 

f. .11 v. Breve carmen auctore Hosain ibn-ac-Qiddtq al-Ahdal 
domino urbis Aden. 

f. 12 r. Duo carmina quae dixit c Abd-al-Latif al-Qacl'i Yide 
infra p. 475. 

f. 13. Varia excerpta nullius valoris. 

Codex saeculo undecimo ut yidetur exaratus est. 



DCCXLIII. (Cod. 2043 = Amin 319). 
Diwan theologi et hiBtorici Schihab-ad-din Ahmed ibn-Hadjar 

1) Cod. b. p. 



poesis. 469 

al-'Asqalani (f 852). De hujus Dtwani ordine et divisions *uotor 
in praefatione ita monet: ^ jy^a-i ,.,! a^ -as i^JUL«j cXSs Om% 

J^Aot^i! ^ys. ^dj' ^gJi ^j^JdULs &A/> 03! j-jl^ 'LX4/8 Isjs ^^LjU 

^ oLJjJiJ ^j) oytA-iJL viy-is^Xslj rr w>'^! ^1 *LA„.&! K»s,«jj e «,,. j J^ 

£\J! (i^jJbUm. E quibuB verbis patet, collate K Khal. Ill, 245 
ad n. 5175, hoc Codice contineri epitomen duplioe tifculo inetruc- 

tarn ..OOi ^*Ja«*wo scilicet et ol-tiS! B.Lww*j' KaaawJS (cf. H, Khal. 

t 

III, 578 n. 7024). Neuter in nostro Codice oeourrit, sed prior 
legitur in duobus aliis exemplaribus , nempe: Escur. (DerenDourg) 
345(2) et .Berol.'706, apud Ahlwardt, Magnus denique Diwanus 
invenitur in Cod, Esour. n. 443. 

Exemplar nostrum minime integrum est nam 4 ultima oapita 
desunt; caput tertium in libro ipso non inscribitur obitj-sOJI, sed 
oL*s»LaJf. Apographon recens et vitiis minime immune. 

DCCXLIY. (Cod. 1836 = A.min 105). 

Inscribitur: ULoj i_^Jsu> q-jJJ! i3Us>- ■*U'iH hj^aoS k*j> <»j-> 
xks. ^tiA^^JI »Lijyfi q_j iX+£? j^aJ ^1 XjU}. Est igitur carmen 

breve 12 versuum compositum a Djamal-ad-din Abu-'l-Makarim 'Abd- 

al-Wahid ibn-<Abd-al-Karim . ibn-Khattb Zamaloha al-Aneari. 

Zamaloka, est nomen pagi in Ghuta Damasci. Cf. Jaqut II, ifo. 
Tria folia ab Ibn-al-Lobudt anno 865 scripta. Incipit: 



DCCXLV. (Cod. 2122 = Amin 403). 
Titulus in fronte Codicis est: oibu o^' *J*rJ) OjjLJt t.jUj' 



1) Haec ultima verba in Cod. signo delondi notata Bnnt, an jure neecio. 



;70 



possie. 



c5^ «-* «f*f j! c y.^ vj>j^> ^.,bi L? B Jb*^ ••{*£*$ Ufe 
iJJ! c^- iH ,x - ! .-J^^ 1 jrt~~* S cH ^ Ow-js #JJ* ^t ^iiaJS ^^ 
^ ' Aij 1 jj^ ^ ^Ls^l.v., ^ ^k'!< Ex praefatioue delude pataf 
Prmcipem Fidelium (Z&iditamm Jamanensium scilicet; a).-Motu- 
wakkil compoBuiiiBe carmen nub titiao: uW, * jCii ,.,Lfe OJL *■ 
.ji.-^^v.)! ^.,w.;A uj^ji, 172 voreilrut. constane , quod auotov nuyiti 
Codicit ampiu oommenfcario gmmnrntioo, rhetorico et historico 
mstruxit: Cavendum auteni est u.e putenius commeniatorem ease 
mium auctoriu sensu proprio, ut insuriptio Codicis dooerfi videfcur, 
nam fol. 30 v. ille avum suum (lkX>) nuncupat Imdwww an-Mcir 
Mohammed ibn-<Ali, liujusque filios memorat e. g. iniamuxn al- 
Mancur (f 1029), minime autem inter eos Motahharum , *l=Mota- 
wakkil cognominatum. Insuper secundum insoriptionein avus nomen 
Solaiman habuissefc, videmus autem eunf revera nomine Mohammed 
gavisum fuisse. Aocedit quod, teste subscriptione, Codex noster 
exaratus sit anno 1082 jussu filii nepotis hujus al-Mancuri, nempe 
al-Hosain ibp- Ahmed ibn al-Hasan, filii Principis Fidelium (L e. 
al-Qasim al-Mancur). Auctor poematis ipsius autem, ni fallor, ad 
saeculum nonum referendus est nam hoc tantum tempore vixit 
quidam al-Motahhar ibn-Mohammed ibn-Solaiman al-Motawakkil 
cognominatus , qui cum an-Nacir ibn-Mohammed (f 868) de prin- 
cipal disceptavit. Nonnulla de eo annotantur in Codd. nostris 
1970 et 1972, de quibus vide inter historicoa. Haec omnia egregie 
confirmantur Codice Berolinensi, quern Glaser ex Jemana attulit 
(n. 38 in catalogo Ahlwardt ubi titulum habet j iUsuJo BJs^aS -jb 
Jaeyi, ut quoque Schaikh Amin in primo folio nostrum librum appel- 
lavit JL*ajOj ^j&) et quern Ahlwordt circa anno 900 exaratum 
esse censet. Est quidem hie Codex acephalus et titulo destitutes, 
sed versus quern laudat Ahlwardt legitur in nostro Codice f. 18 v. 
infra, ita ut conatet idem carmen ambobus Codicibus oontineri. 
Si vero Commentarius in Cod. Berol. additus idem est ac noster, 
ut nullus dubito, Catalogi auotor erravit ubi Codicem ad saeculum 
nonum retulit. 

Ipso carmine fortasse facile caremus, sed Commentarius utilis- 



P0B8IS. 471 

simus est et permulte continet ad vitae rationem, mores, histo- 
rian! et tradiviones Arabum melius cognoscendos , ut recte jam 
observa-vit Landberg cujus Catalogue eonferatur. Singulae. partes 
separato titulo iiiBtructae sunt t. g. f. 2 r. ' wuJidl tjo^. vjL-A-i" 

"Vjj*- Ksjs^ J,; f. 21 r. ^J&- { y t JJJJi olsus ^ ' uhj^mS ^Jsf 

"(j^-iJIj; f, 79 r. OcXsJt ^jUtf'; f. 122 r. olw £ ' ^t^LJ! ^LS' 

«^LwjJI; f. 125 t. <i_^LJ! iiijkxi j < 'uLArJ! i_»ltf'. P lures titulos 

non deprehenrii , Bed de multis aliis rebus (in fine de theologicis) 
in Carmine et Commentario agitur. Primus versus est: 

— .. ■ - ■ ... — ° ^ ■<■ - .. ■ ™ - - » _ Jo a o , 

^JJu) oolS* ^-"^aoS u-SuL vji^uls j»As ^ ^JLs\JI yp- jc tXS tj-^Jlj 

Sunt 193 folia distincte qnidem Bed non sine vitiis exarata a 
Qalah ibn- c Ali al-Kabsi anno 1082 ut jam supra annotavi. 

nCCXLVI. (Cod. 2055 = Amtn 332). 

Hie Codex eontinet duas collectiones carminum, quarum prima 
cujus titulus charta agglutinata tecta est in subscriptione simpli- 
citer appellator diw&n, altera hac inscriptione munita est: ^LzS 
^l^jJI oLs^aJe, _^uJI oLu^il oL^mJ. Ambae auctorem habent 
Mohji-ad-dln Abu-'Abdallah Mohammed ibn-'All ibn-Ahmed ibn- 
Ibrahlm ibn-Mohammed as-Sudl qui dicitur al-Hddi (f 932). 'Altera 
collectio memoratur ab H. Khal. VI, 341 n. 13775 (ubi aL**«o 
j&ji\ oL^\AJ 5 _jsv_«Ji appellatur) , prior fortasse latet sub titulo : 
-ij^i a^-I^ r'/^' ^— a P u< * eundem II, 62 n. 1899. Quum de 
vita poetae quantum scio nullibi quid memoretur, doscribam ex 
Cod. 1742 (cf. infra inter historicos) vitam ejus J ) in qua etiam oc- 



currunt nonnulla Bpecimina carminum ejus: ^s*j Lf-o V¥ XJLw 
(_$•?' (^ft&wUJ' uUsLwj (jvijUJi waJ-i-9 rt^iJi JUjIj t-*-*^' &*tA^ 

q^j *\+^ q-j ^c ( j_j lX*^* *UI Jm^c (sic utroque loco pro ^j!) 

.. w - * 

j^Xi.^ 8^*.S 5 ytXi fj^ft^ <^>-^ jHS-"*^' {^$^y^^ Oc*^S? iy-i (»-^Lj! 



1) His in co eat, exceptis quibusdam poeseos specimiDibns. 



472 poKsie. 

...-J.i^Iiwtl (^vlwA-kiit. ,W«J' • r LOc,j5) lA..-^-' iU«JaE K_a_S iwJXi, »';„'. L&J 
8-&Aij, -iy|jAsX piijj *Jt) Wi-XJs- t.jJJi \~Jp yd .fK-S'5 ()^.J> ,Uai-^5i A- 

20- i£>-2 w,jA.i- i»X_r_j » t )wixj! Owajd' J^t Kiu.^ .«ks '..Xj> vX^K 
Ij.Lms g)ji3 *J»* i^,j.c UJ vt'tjis pii't, a»»Xr U L c& ijjo; Lot ,.,U&Aj£i- 

Lgj^ukj ...IL ^Lrj,, iL*»_J u^Jiji t-jr-iv-j UJw* J.'v j.„j:C-. . •... . .^Lu 

L^X^ .UJI ^ jd>. J^-??. 1A-S5 kjlXj (j^j JL> ^ L&.JJ (jli^ «Juj 

c^y^-lJ 4^ l^uiJIi iCw^ai iiajbs? &J! ,vi*ao v-jU^J! jyj; ^j jk 
^UJI (5 «lXj JJoli &_JL-x LfJiiy ■ J-wjIj ,-V wCa ** (jliaJl*JS ti)Ji iJui 

^J-rJL, l_a_i^jl ^j ^Oyaiw Jjfr- ^yJ! ^gs 
lX^xJSj ^t ^^ Uis *Uisui (jiaaj <J*_£ aJiaM (5 Liu ^ *jt Js»- 5 

qIs»; t_ ^3kJi. «£lj> (XU: »l Jjtlj y5LJj .^y 8lXa*« «_-« U^i tj)JU' i "bi 
L i*_e ^^Lb! (bl)Oc) aI I/j, tiLJJ ^5 tiLAi!} ^ilXJI^ jjSUJL, Is.lc 
j^tJj ^r**^ i3j— !— * A*iii 'J*- 11 o^S HjjLwJI JJu'i!!^ XnJLwJI •Lc>'i5l 

( 1 »-u s K^uis ^mJI *Jb v^y^ 

v_A_«_Ji! ^gji Le ^3 icL-^aJ i^S-Ji ic-^^ ic- *-* *'j »AS 
1) ZtfKKf/i f. 16 v. 



w-*A«aawj tX^AwJl^s ^XotXaJ' i^^P' vV.^ c cf^5 ^-fl^w y 

v_J-wil ^ _^JLfe2J La^\Jt JuXJ (^J JwP L-^s ,— L«»w j*j'k>Ju 

Ov/' ^ fjr^' ^A_f_a_i U^Lp-Uj > _ 5 -~L-J r i>! oLfi 

s-^oL^Xaw^ O.L-A9 f'i;^' 1 g J ( J*JI <^«-*a-i) Q-bjj** ti)J^3 

c 

^.-^a-j bj ^-a-^w ^~« L_> L^^^ls ^-A-* '3;!— > *— «~^ 



1) Cod. wa-oj. Defeat hie versus in Dtw. 2) Diw. aaavJij. 

3) Ufe. (jto.i. 4) Diw. ins. 

B) J)w, f. 4 r. 6) Voc. in Cod. (Dimin. *xi«xjj). 7) Ibid. f. 16 r. 

Cat. T. GO 






U C ' -> /. 

^J^>\ L^JL-J 1ji^_J ^™™^_-J»j {*—§■""& »«K»ir> ^^^jyi- :;js*J [ - 

,\P.ii"i 1" «— jL-A'." , -Jt L_»vLoW L-ffi™/M„ 1 ^ u W« ^)'«r> JiyO 'u-Vi'-'k.'"' 

6 

_b^J! ^jJI ( 3 tX_^j ^^JLilj, fcJ4»>-Lj> ^^»Ji_K»«i L ^&Js^ 

^_bl i\.;f\J J^PI i; fij-s^J ls>~& oX/ LmoJS «>*$» UK 
_t_ij' *_£-*-* 1}-^' j-»-J qI JUs^ wiUaj _^Jj J, j^Wwli 

pLxJjo. — Haec specimina sufficiant. Altera collectio poemata vari- 
orum generum recentiorum continet , imprimis illius quod Jamanen- 
B6B et Hidjazenses \p*+£~ appellant ), cujus autem descriptionem pe- 
ritioribuB relinquo. Exemplum vide apud Landberg p. 100. In lexicis 

1) Ex Diw ; Cod, L 5 . 2) Diw. JhXi\. 8) Diw <\iy 

4) Diw. f 10 r. 6) Ibid. f. 20 r. 

6) Amln al-Madam in ephemeride c. t. Borhdn 1883 n. 117 haeo genera enumeravit: 

^jtjiJi ^lysj fjS+^li -J*&&) Q^-J' i| i-ii^idt (yiLsJI yK-wJU, ^ l 3 cXLttoJI. 



poesib. 475 

frustra quaeritur hoc vocabulum et de origine nihil mihi constat. 
In Codioe Escurialensi n. 374 (1) apud Derenbourg occurrit titultfB 

Codex lectus vestigia non pauca habet et teste subscriptione 
partis prions anno 1009 scriptus est. — Aliud exemplar asservatur 
Berolini n. 909 apud Ahlwardt (p. 158), qui autem male nomen 
auctoris ^eoL^-JI A_^c scripsit. Carmen quod in illo Codice 
primum est in nostro secundum locum tenet. Cf. porro Berol. 
(Landb.) 706 (4). 

DCCXLVII. (Cod. 1523 (6) Testa fol. 133—136). 

Carmen schaikhi 'Alawan 'All ibn-'Atlja ibn-Hasan al-Hamawi 
(f 936) c. t. u^yjLs! <JL Hj L j, i^l^\ J&h l £yJs\$ ( s /^3! 



quo morum corruptelam, quae saeculo quo vivebat (i. e. Arabum 
decimo) obtinebat, perstringit. Metrum est al-basttt, homoeote- 
leuton est p, quapropter carmen in titulo 'L^-*~^a vocatur. Ini- 

tium eBt: 

Sunt 7 pp. satis bene exaratae, sed finis desideratur. 
Alia exempl.: Berol. (Ahlw.) 746, 747, (Landberg) 1012, 
(Sprenger) 894; Monac. 365 f. 78; Goth. (Pertsch) 709, 710. 

DCCXLVIII. (Cod. 2054 = Amtn 331). 

«^L5yt UuU5l ^iyL/l ^ <^uUJ! oiLJI sive y>LJI ^yJI 

uyniyt jylJij, carmina poetae 'Abd-al-Latif Siradj -ad-din ibn-'AU 
al-Qacin, post mortem a filio Mohammed collecta. H. Khal. hujus 
dtwani mentionem non fecit. Poetam fuisse Jamanensem et Cu- 
ficum nemo non videbit Codice inspecto, sed difficilius est aetatem 

1) I la esse legendum docet annotatio auctoris Oatalogi qui in textum reoepit 

2) Apud H. Khal. II, 648 legitur. ^y>-. 



^"® P0E8JS, 



ejus -definire. Q.uum autem inter alia legimus cannon in honorem 
Djamal-ad-din Mohammed ibn-abi-'I-Hasan al-Bahri ai-Micrl, quod 
auctor dixit, quuia peregrinationem Meccanam absolverei, collate 
Qotb-ad-din, Chron. Mecc. Ill, *a s Boimiw ilium perfcinuiBBe ad 
medium naoculum decimum. Carmina vel in laudom alicuius dicta 
Gunt vo; fchoologioi sunt argument!. Initium faciiml encomia pro- 
pbotae, ii3 medio libvo occurrit poema in. laud em <Abd-al-Qadir 

aJ-DjiUnt cui tilulus: g^Jt ^w ^ ^ *y>UJJ -g^'Sl ^j 

« ; oUJI O^e. Plura quoque carmina celebrant laudes nonnullorum 

librorum v. g. v 1_e^l JL^kU auctore al-Hartri, iLAjf Ibn-M&liki , 

4iAJ« Qadhfi <Iyadh, Jj^^JI ^^^j" auctore ad-Daiba< (^oJJI), 
Commentarii al-Baidhawii , quibus libris imprimis utebantur' Qufioi 
Jamanenses. Cf. Wiistenfeld, Die Quftien in Siid-Arabien im XI 
Jahrhundert, p. 8. 

Finem Codicis faciunt nonnulla carmina in laudem poetae ipsius 
auctoribus Djamal-ad-dfn Mohammed ibn-'Abdallah al-Makkl, Wadjfh- 
ad-dtn 'Abd-ar-Rahman ibn-Mohammed az-Zohri aliisque. Unum 
yel duo folia in fine perieruni 

Est autographon ut testatur subscripts dtwani .^Jdl .*uiV .^j 

DOCXLIX. (Cod. U45 Testa). 

Ibn-Aflahi (gib\ ^1) Dfwanum hoc Codice contineri censuerunt 
Wagers l ) et Meursinge. Hoc si admittimus .., contineret Codex 
librum rarissimum, cujus alteram exemplum in Europa, quantum 
scio, non adesset ; collectionem scilicet poematum antiqui poetae 
Baghdadensis qui anno 535 obiit cujusque vitam scripsit Ibn- 
Khallikan (I, p. 6 .r ed. de Slane). Sed multa obstant argumenta 
quominus banc opinionem amplectar, et liber (quern consideration 
dignissimum esse videbimus) non poetae adscribendus mihi videtur 
qui saeculo sexto ineunte floruit, sed longe recentiori qui quatuor 

1) In annotatione roanu scripts ad H. Khal. 



poesis. 477 



saeoulis post soripsit. Eteuiin ex quatuor carniinibus, quae ex 
Ibn-Aflahi Diwano laudat Ibn-Khallikan, nullum in nostro Codice 
invenitur. Poetas praeterea, qui Ibn-Aflaho longe reeentiores sunt , 
se imitari eubiude testatur poeta imprimio Mohammed as-Sudt al- 
Hddt (f 932). Of. supra n. DOOXLVI. Occurrunt; denique in libro 
nostro versus quidam ckroaograpliici, in quibuo omnibus finis 
saeouli decimi indicatur. Occurril v. g. carmen, in quo mentio 
fit templi, a waziro Haaano conditi; ultiinus oarminie versus est 
(fol. 63 v.) : 

111 m 

Bis hie indicatur annus 999, ut recte in ipso Codice annotatum 
est. De eodem templo in alio carmine poeta loquitur ibique etiam 
dicit, anno (j^iJ L^ (999) aedificatum esse (fol. 65 v.). Alii 
prnntorea versus chronographici occurrunt fol. 134 r., in quibus 
annus 999 indicatur. 

JSTon itaque Ibn-Aflahi hie est Diwanus. Error ortus est ex 
primo Oodiois folio, ubi non librarii eed alia eaque incondita 
inanu scripta sunt haec: ^^Jt ^UJI _^l _^.gJbl ^! ( 8ic ) ^ ; 
quae verba tali modo exarata sunt ut qui ea scripsit non libri 
titulum declarare voluisse videatur, Bed memoriae adjuvandae 
causa annotasse, proprium nomen Ibn-Aflahi, auctoris Diwani 
cujusdam (quern fortasse quaerebat), fuisse Abu-'l-Qasiro 'Alt al- 
<Absi. Nihilominus Illis verbis deceptus est alius, nescio quis, 
qui margini exteriori (la tranche) inscripsit: gdil ^1 I^. 

Poeta autem noster (cujus nomen in Codice commemoratum 
non vidi) vivebat in Jaman et quidem in celeberrimo emporio 

Mokha. Ait enim (fol. 64 v. , vs. 3 a f.) ^LJI b^S, et repetitis 
vicibus (fol. 57 v., vs. ult., 63 v., vs. 3) indicat^ se scribere in 
urbe in qua as-Schadzili sepuitus erat. Hie autem Abu-'l-Hasan 
'All ibn-'Omar as-Schadzili , rir sanetus qui medio saeculo decimo 
floruit cuique usum potus, quern cafi vocamus, deberi affirmant 
nonnulli (v. de Saoy, Chrest. arabe, I, p. |fl et 481, ubi 656 
est typothetae error pro 956), Mokhae sepuitus est, quam urbem 



478 



POHBIS. 



ilio auspice conditam esse ovedunt 1 ), hodieque sauctuB illo vii 
ihi pio ooiitur; per ojuc nomen juraoi iViokbae inoolae, et pairoiiuu 
ft«i ovimiaii) tabernaiioium qui cafi' reiiduut ot ad Soniiifrtrum 
(OrtbodOiiOium) yeotain porLmeiiu vidft Miebulir, Bexchriyviny van 
./.iraou-., p. 2i.i.. ( et hupriiiiiu (;Ju;;uojl liaixe naav .Arable t 1, p, 419 
tiqcp irtiOj poeli« iptio Mokbam i:onih,tu. (ml. 63 i« , vs. u'u. , 8u i., 
tu, b a L) iii ca/fjoindbuiJ quib.it; biiulat vazirum Hoaaii*, quo no- 
ivtivie cGitisRiiixlim est ilium B.arsau Pibeba indioar-i. Jamanac a 
EnHa.no OonstftntinopoliiCa.no Mor&do I'll praofeefcam , do quo eglt 
Kutgeui iu libro c, t Historia Jcmanae sab Hasano Pasc,ha y Co- 
dic.6m noKti-uai bistoiioum e. t ar-Raudh al-hasqn seoufcuB. Oar= 
mma ilia anno 099 oomposita aunt, quo tempore Hasan Pascba 
Mokbam \enerai Poeta eum vocat Jamauae praefectum, a Morado 
couBtitutuia ; eum cum exeroitu ad duas urbes sanctas (Meccam et 
Medinam) ae eontulisse dieit; celebrat victorias quas de Persis et 
do Rafidbitis, in montana Jamanae parte habitantibus (i.e. Zai- 
difcis). reportaverat ; 

^yUftJIjj iLJiUtoJi jfJMj^ ijjk^Jo^ &jm a\JL*vi (j&iJ) (jU<> ui***vj 

jusfciasimuin ejus in Jainana regimen ejusque munificentiam sum- 
mis effort laudibus; gratias ei agit pro restaurato Mokhae porta 
et aedifioata in ilia ur be magna mosquea; 

q**J'3 ijfU-;* „>.«J! ^ IfcsaJt ^.««i L^j q^5 sUfewJI (iLtjUc \iz>dc& 

""""it .. e a P • " ' 

Oi™"^ «.j=S£^j" u^&jb^i (j»aj iuJLJ" ^.Jt>LwJi ^.w,J„=/to liAij 

q^ss yy^i^J jJjyl JL.ui^c) ik+Si uJ'.fcoJ iA^avu ^UiOjfeJi K^JLJSe, 
° ^. I I i • i tv w ° ■* ° ^ 

Attamen non semper Hasani Pascha, i» e, Turcarum, partibus 
addictua fuerat poeta; nam fob 57 r. ezstat oarmeu quod eompo- 



l) S«d parperam, nam jam a Mokaddaulo ot Hmadinto memorotnr. 



fcdEsie. 479 

sifcum videtur in laudem adversarii hujus Paschae, nimirum in 
laudem itndmi Hasanis. Initium est: 

£?%■* J*" j. <-M^ 3>-P j^T-s tsyio Jb L cCi! ^-CijJI ii)J iLoP 

^^JUdt_A.«*Jf wJwJi^uJI ^ Jjtj B«i«! alii) ..,.JaJf ..• v «av«'^ .J "ii 
Deinde. 

q-j j5 Kw»LJi«Jl_«j^Lj ajj«Jx=^! iUUc^-J (j^Lwdll plot Lj tjy^&j} 

Dignus itaque est hie Diwanus qui ab illis, qui rebus in 
Jamana decimo Arabum saeoulo exeunte gestis operam dant, ac- 
curatiue exploretur. In praefatione (initium doxologiae: all a~*Jl 
Jj^-jX a^s*. J, K*^* a-^J^I v^jtJi^- ^4-bl i_gv3Jl.; initium prae- 

fationis: j^tf ^l K Jj JsUU^i ^1 .sill &)lJ jjlds Juu a ) dedicat 

iDurn poeta 'Alio ibn-Qasim ad-Dabuli (ij-AxJ), quern etiam in 
carmine quodam (fol.. 58 v., vs. 5 a f.) oommemorat. Primum car- 
men, cujus primus versus est: 

compositum est in laudem Prophetae, eique soli ex longioribus 
poematibus aliquid a librario inscriptum est; quod enim ad reliqua 
attinet, inscriptionibus spatium vacuum reliquit, Uteris minio scri- 
bendis deinde implendum , sed neglexit hoc facere. Turn sequuntur 
carmina quorum pleraque amatorii sunt argumenti; turn carmina 
ilia in virorum prinoipum laudem oompoBita, de quibus dixi. 
Fol. 69 v. incipiunt mowasschahdt ; quod carminum genus ab 
Arabibus Occidentalibus invenu'm et postea ab Aegyptiis excultum 
ease, affirmat poeta in brevi praefatione, quam Ms mowasschahdt 
praemisit. 

Oodicem, bene exaratum et 135 foliis quadruplicate oonatantem, 
totum opus continere non certum est ; desinit enim, nulla sub- 
soriptione addita, in media pagina; sed in loco ubi desinit, bre- 



480 

POESI8. 

Ttata. d«ripu B ,. ul canaina , luJla » ^ dIw ,, ioram 
olaa,; v eroE1!D1It i6 , ar „,_ Mrte LMd jta Mit> _ - 

a.oc aas^ari. Ma;,;a„ p„. s(JMOrllm „ 01a6 ;» ^^ . ' f ..; 

ir^rr MM cenBeo! uuut oo * « ~^'*~ 

Mm i oe mirum Meccae emiase. 

BCOL. (Cod. 1097 Warn.) 
Hie Codex brevia continet carmina, a variis viri8 in ip80nm 

"r : x po§ r m operibus descripta - °»** - o ^ 

Zaidum amasu, suae j^L^ aureie literis ^ > ^ 

Wanh e, Ibn-Khallicane desumti; versus Abu-'l Fa h al It • 

Si p T;r d ; ,r c : excerpta ex a <-^ — ~- 

Jtedhi, g^fj-ad-db al-Hillii, Ibn-ar-Kumti caet. Unus ex ii 8 

E^X 880-1 ^' erat Turca > cui — — - 

Libellus nihil fere bonae frugis continet, et passim multae 
pagmae vacuae relictae sunt. Codicis forma est oblonga. 

DOOM. (Cod. 2124 = Amtn 405). 

..^/^ '^ ^> diw4n -P08t" Mohammed ibn- 
Abdalah .bn-Jahja Scharaf-ad-din (938-1010). Carmina co,) g t 

ft 1^ ^ , ibn " LOt ' a " ah ibn - al - M ° ta ^ r ib -^ 

ad hf ' C ° ntlnet MC diwAnU8 cum annotationibus Isae 

ad histonam aetatis auctoris illustranda. 

Codex 141 foUie constans anno 1222 scriptus est. 
Ahud exemplar in fiibl. Berol. (Qlaser) 165. 

DCCLII. (Cod. 2059 = Amtn 336). 
Diwan poetae Jamanensis Hatim al-Ahdal (f 1013) Cf 7T^ V 

^ gufiien p . ii, 8eq ., Ahlwardt> Ga , BeroL ; 9o ad; ^- 



P0E8IS. 481 

Dfwan incipit fol. 4 t. nam quae praecedunt alia manu addita 
ad alios poetas pertinent; idem valet de ultimis Codicis foliis, 
quae tamen etiam nostri nonnulla carmina continent. Separata 
mentione digna sunt: f. 115 r. J^, L^^ 3 J^l S Ju* J^JJ; 

ibid. (P) «^ U*& v-i J^l cjJ^J; ibid. t. a _j J^ e u «JuJ 
tX ^ 1 C^ Ck** 5 *; f- 116 r. Lf ^J! lX*=s^ ^j J.C ^Lall .exoorptum 
ex JKajdwa c.t. Sh^jU ( r ^) jjui i j,l^'l y^l; f. 119 r. 
£jb uW i; ^_j J»5^fwi wX^wK; f. 121 v. carmen inscriptum &ilw 

t^r 1 -^ g/^ 1 J»' -jyoLsJJ ew jb Ujo (^yji; f. 122 v. o^x j^ 

■i^jALJI «1II; f. 124 r. responsum Sajjidi Isma'il; f. 124 v. ejusdem 
ad imamum al-Mancur; f. 125 r. oL^> ^tyl ^ ^^ j^ 
(cf, infra ad num. DCCLXIX) ; f. 126 y. ejusdem ad filium suum; 
f. 127 v. carmen Sayidi Ismft'tl .^uJL. «y^ ^jJo ^j- f. 130 v. 
ejusdem in laudem al-Mancuri (al-Hosain ibn-al-Motawakkil) ; 
f. 135 r. ejusdem ad eundem anno 1152 dictum; f. 149 r. carmen 

inscriptum: uy^ljl '&-S>jpJ < (j^J-Ltf Cof auctore al-Qadhi 'Alt 
ibn-Qalih. Turn in ipso Dtwano quum in appendice carmina ge- 
neris J^ dicti occurrunt e. g. f. 89 r. Jlji ^ ^ Lajl j^ 
Uu^l; f. 116 v. est ^r ex ^]l ^jjl, etc. 

Codex, teste subscription ad finem Korrasae f. 88 v. anno 
1192 est exaratus. 

DOOLIII. (Cod. 2080 = Amin 357). 

Hie Codex quasi supplementum est Codicis praecedentis et 
exaratus ab eodem qui hujus appendicem scripsit. F. 4 r. hano gerit 
inscriptionem: *JI 3 v ^'ull XjUT ^ »Jco J^.J^^. ty Jt\ lj^» 

gJt ^ 5 Jj^M ..^(U. vWil D lyO. Folia 1-3 varia excerpta con- 
tinent, inter alia carmen auctore Jahja ibn-al-Hosain ibn-al-Qasim. 
F. 6 y. incipit carmen Isma'ili ibn-Mohammed FM' («_jlj) i n 
lauflem imami al-Mancuri (al-Hosain ibn-al-Motawakkil al-Qasim 
ibn-al-Hosain). Sequuntur alia carmina ejusdem poetae ad annos 
... Cat.I. . '; ; 61 



482 POE816. 

1140, 1146, 1147, 1149 pertinentia, quae omnia diversa aunt, 
quantum viderim , ab iis quae supra recensui. 

Codox constat octodecini foliib, cetera perierunt. 

DCCLIV. (Cod. 2094 = Amic 371). 

Quinque Carolina in unum collecta sed a variis poeiis Jama- 
neneibus pacta soil. 1° ab Djamal-ad-din Mohammed ibn-Aumed 

al-Habbl (^_x.^.Jt) al-'Arischi in laudem emiri Mohammed ibn-al- 
Mahdt. 

2° ab 'lea ibn-Lotf-allah (f 1048) in laudem an-Mcir ibn- 
'Abd-ar-Rabb. 

3° ab 'All *Ofair in laudem emiri 'All ibn-SchamB-ad-din et 

familiae hujus. In inscriptione legifcur (C^' BtX^ai 'iJ£\» Jjs ^ 

4° a Qarim-ad-din Ibrahim ibn-al-Mofaddhal in laudem an- 
Kacir ibn- c Abd-ar-Rabb. 

5° ab as-Soharif al-Djarrah in laudem Scharifi Meccani Barakat. 

Omues hi viri pertinent ad aaeculum uudecimum Hidjrae. 
Legitur in fronte Codicis biAajlD 0UJ&J3 »tX_jj_aJl iXjUjaJI blX-P 
#JI *wJjbJJ ^yi\ L^bUJi ,5 JOjUlD ateLa <_ibUi»i ^c. Sequitur index 
nominum poetarum quae supra jam dedi. 

DCCLV. (Cod. 2097 = Amin 374). 

Tria carmina data ad nescio quern (qui singulis praemisit 

/Ji L_^»L*.5) anno 1051 a Sa'Id as-Somakki, Qalah ibn-Qalih al- 
Ahmar et Ahmed ibn-Mohammed at-Tabi c i (^yu^JI sic), neonon 
aliud carmen auctore Djamal-ad-din ibn-Nobata (aulo sic) in lau- 
dem Sultani al-Mancuri, et duo auctore Abu-'l-Grhanaim Moham- 
med ibn- c Alf ibn-al-Mo c allim , quorum alterum in laudem emiri 
Hindi al-Kurdi. 

Sunt 7 folia currente oalamo scripta, quae insuper varia apo- 
phtegmata continent. 



poesis. 483 

DCCLVI. (Cod. 1959 = Ainin 236). 
«OUj£UI ^ ^.vAwo J ^Ui^J! ('uojaJ, poema in laudem 

Propbetae commentario illustratum auctore Scbaraf-ad-dln Jabja 
ibn-Scbams-ad-din al-Motawakkil c ala-'Jlah, iraarao Zaiditarum Ja- 
manensium, (medio saeculo docimo). Hie ut videtur non tantum 
carmen, in Codice rubro distinctuin, sed etiam commentarium 
composuit, licet is qui libruin eeripsit passim inseruerit JL3 
M J.c J^xJI li^, fi . yjji^iJ ^\ \Siy, J5 } semper addita formula 

&Ul jJors* s. yoj ^e s. ejusmodi. 

Sunt 42 folia formae maximae aetate auctoris ut videtur exa- 
rata. Priraum folium cum titulo et majore parte introductionis 
desideratur. 

DCCLVII. (Cod. 2053 = Amfn 330). 

Uic Codex continet varia excerpta plerumque brevia ex per- 
multis libris, quae separata mentione indigna sunt. Praecipuum 
locum autem tonent nonnulla carmina auctore Fakhr-ad-din <Ab- 
dallah ibn-al-Mabdi ibn-Ibrahim in laudem Khalifae Zaiditarum 
al-Mowajjad-billab, qui regnavit medio saeculo undecimo. Unum 
borum carminum teste Bubsciiptione anno 1054 compositum est. 
Nonnulla eorum bis in Codice leguntur, scilicet in exordio et 
in fine. 

Secundo loco nominandum est carmen, quod dixit Scbaraf-ad- 
din Isma'il vulgo Ibn-al-Moqri dictus (f 837) carmen c. t. JL_^ 
r ^3l at-Togrdi imitatuB quod etiam offertur in Codd. Borolinens., 
de quibus Tide Ahlwardt n. 695 et 696. 

Finem Codicis facit apograpbon celeberrimi poematis iL..^*^ 
Vj_»-3! auctore as-Scbanfara, (vide supra n. DLXIX) cum non- 
nullis annotationibus grammatici et lexicologici argumenti. 

Codex variis manibus scriptns est. 

1) In snbscriptione cum articnlo. — Hie nnmerns proprie inserendQS erat post 
nnmernm HCC. 



X*OC 



iCLYJ.il. (Cod, « j 32 — Amin 413), 

Carmen ir kudem pviocipip. al E aukaban Zaiditae c Abd--abQaair 
ibu-an-Mcir (r 1097), auctore SehamB-ari-diii Alimeu ibu-Abmeo 
nb-Anisi coguomine al-Qahda (secundum Landberg). Incipit: 

Sunt tria folia nitide exaiata sine auuo. 

DCCLIX. (Cod. 1194 (2) fol. 41-50). 

Titulus eat: JLjJtj ^UxJt J,p ^tyl J,yJi iu^As> aX$>, eatque 
revera poema ..quo uliimum judicium describitur. Compocitum est 
lingua yulgari; flexiones certe grammaticales saepe abjectae sunt. 
Metrum est: 



V/ — > — ™* v-/ -» — 



Est itaque zacljal (cf, Freytag, Darstellung der Arabischen Vers- 
hmst, p. 459, Lane, Modern Egyptians II, 324 et imprimis 
H, Gies 54*a^JI ^yjUi (Leipzig 1879), p. 30 seqq.), ..et homoeote- 
leuta ita ordinate. -sunt ■ut tribus versibus idem sit homoeoteleuton, 
et quaternis versibuB idem sit homoeoteleuton in toto carmine, 

nempe ^ Initium est: 

Absolute doxologia sic pergit poeta: 

i>iU>_j &»™»L™Ji o>.> 1(3) 



P0B8IS, 48E 



qA*JUH ^...v--^-- 0, >= :.j 

Carmen 19 paginaa occupat. Codes. perfcmet ad speculum undo- 
cimum et eat ex illio qui i u antiqnin Catalogs er M.i.v.ritr.,u} K 
allati dicuntur. 

Aliud exemplar exstat in Bihl. Borol, (Alilw.) 887, 

DCCLX. (Cod, 1194(4) M. 65-71). 
Titulus est: J^l & ^ su&tJI ,J>UJ! Ltfl ^^Jl R^v o«X* 
JUCt s f UxJI J^ ^ & ^ fi ^1 -^ Jji^J!; „ed pro H^ 

legendum est bOWS, nam non est narratiunoula sed poerna, quo 
varia officia quae Moslimo inciimbunt, enumorantur, luitiura .est: 

Hoc carmen 10 paginaa occupat; idem est in Cod. Goth. 829(2). 
Adjectae sunt duae paginae, quae duo Carolina 'continent , a 
Scharaf-ad-din al-Buni composita, Primi initiuni est: 

Secundi: 

DCCL1X (Cod, 1194 (6) fol, 90—105), 

Titulus est: .^x . ^JUJI ^ JW j^JI J^> K^ »Ju> 
JUHj pUxJI. Carmen compositmu est ut reeitaretur in hominum 
oirculo, ut patet ex initio, ubi pceta auditores alloquitur plane 



486 pobbis. 

ut facere solebant aevi medii qui dicebantur joculatores. Est enim 
imtium (vocalee ego addidi) : 

>■■•■ '. *. '! ; t« -in" 




' . <■ - " . / .. 

> " C- > •■ r jj " 

Ci C V. 

.La3"^I J s Lj ^-\ \jsu0\2 iJJL 

.L*~s<>l K^&Jios .(J ^J i._ :> L« 

Solus , ait poeta , solus et in egestate vitam degebain. Die quodam 
Veneris video nobilem et pulchram puellam ambulantem, quam 
quatuor elegantissimae ancillae comitabantur. Puellae amore statim 
depereo. Unam ex ancillis alloquor, quae dominam suam Qafa- 
'l- c aisch (vocales in tifculo arlditae sunt), i. e. vita suavis est, ap- 
pellari et emiri Scha c ban filiam esse declarat. Puellas comitor, et 
dominae quis sim interroganti respondeo, me possidere alteram 
partem domus illius cujus alteram partem emirus Scha'ban possi- 
det, et hunc debito mihi obstrictum esse; immensas opes, veluti 
palatia magnificentissima , equos, servos caet. , me possidere affirmo. 
»Te mendacem esse non credo," respondet puella , mihique roganti 
ut mecum domum meam se conferat, annuit tandem. Duo turn 
eramus animi qui uno eodemque corpore continentur; grata ei 
erant oscula, gratiora mihi; praeterea — sed haec potius Arabiee 
dabimus — 

Turn rogat puella: nubinam sunt opes de quibus narrasti?" 



PQBBIB. 



eEquidem nihil possideo," inquani; » poeta euro; versus pondero, 
non vero aurum; sed te carmine oelebrabo." — Pudore suffusa 
puella haec: »]giturne mihi violatae sic abeundum est?" — Ego t 
»Sume pallium tuum et abi," — Clauditur carmen laudibus Pro- 
phetae et his versibus in quibus poeta de Be ipso loquitur regi« 
onemque indicat quam incolebat: 

jJUJ' ^ u^!p ijLkJI .&■$* ^ 
( j^-***' jj^Lej wuLJI ,-«™i u'% 

[^«-aJ cLuJe, AJt&iO &JLS: (j^.L_j 

... . ■ ' ' - 0.0 

Ex quibus verbis conficere possumus, hoc quoque carmen esse 
zadjal. Metrum mihi videtur al-khafif-. 

sed, ut fit in poesi populari, poeta longas syllabas saepe corripit, 
breves producit, multas alias licentias sibi sumit et lingua vul- 
gari utitur. 

+1 Carmen 30 paginas occupat et eodem Codice aliud poeseoe 

popularis specimen continetur, nempe: 

1) Et Ali nomen meum est. 



ikViOiil "i"L ((iocL 11H ('/) ioL. li>V— IH> 
f- «>:d >:'■ (4'!.i.M..,i.i, :. <-, i.'..- .n.^ ^iu^^Uij iijr'.G-ipitUti u;.i; r. ■ ,' r ;--. M o'i>ruv.u 

i,". ;-,;/. (! r,tO | bv/Uii,,-) (j'jii'ti Gi- i» «>;;•• ii.sjlifc \/iiii Ii'i><.-il-- In J./, u . U-i 

«.;'.; i.bm: fliii:i : ''pfij. ■■r^t'.:-) -.Viiu/Ou ijliiA>bi>Xi ck,7.olOy?.!j;i<i <.iOlu.-ij.<Jj.>.t , <■'■• 
■'.v.' 't*lt(-. ;*su VG"r>'' i:s(,/.V , .i)(ii. ; 

fixiierxj vJdotti'f, oarr'ioi'i oompotntum mae eo oosiiiilio (1.1. iiic cjvn 
illud reoiiayet, ah audRoribus imssitieoB. ai'-aipo/ot. 1'avu poetit Ijaeb; 
Boniiibant omuoo, at «^o, pulehree pvieilao auioi'S) orpins s "vigiiii/s 
orackbar; qua dc ra i^uum puolla oorfeior aeBefc facta,, imtsc mild 
dbit: Tipraeuiiic uox'mmpo jauitorem. plutoae in cpa babito et 
aoctn ad me void,.*' Hoeta itaque ad plateais ill&m mo confero, 

jJ&M ttliUl W»lAJf .(^iJ^jf « i **^ J 

— ' u 

,^4*11 Uj-f^ > V ^U ii -jJS >^f*e 

^Jl^) UJLj; (j/jjLit J^JJ 

(Ab ultimo boo vereu carmtea nomon euum aecopii) Pergit poeta: 
Janitorem ailoquor; amorem declaro; et ill©: »Da mibi quod 
oupio; ego tibi quod cupis dabo," Broaiitto itaque peeuniam; ad 
amasiam vaesm admittor, quaeam aootem tr&ueigo; aurora appro- 
piaquanie vanit janitor eui do quod 'promieeram. — Baenultima 
ekopba Prophet&o laudee celebrantur; in ultima poeta noinen 
swam dsclarat his verbis: 

^ -:^J J-t-*-^* ..jLLfi-J' -Mis 

5 & 



>^ 



rf»=Ji^,X=iKo4»lit!) i(=i ,BK*,»ffi fcajJU j " J >% 



P0B8IB, 



-V 



Sunt 14 paginae; et in solo hoc libello versus co modn dispo- 
sal .sunt quo disponent miLi videntur; nempe ifca, ut quatuo* 
versus stropham oonstituant. Nam in Ibrahtmi carmine 'uinguli 
versus soripti sunt quasi esaont hemiotichia , et in c Al$i carmine 
scripti sunt hoc modo; 

J rf» • • L? (J? „■ 

DCCLXITL (Cod. 1174 Warn.) 

Inscription caret, Bed est carmen , in obsidiouem et oEpugna- 
.';.iiC^i Haiebi eompositum, quod incipit a versus 

p.M\ Uj ^ ^ r ^ >> jj#\ j^yi. ^\ r .o o!ju . 

Haiebi tunc Pascha imperabat , qui ^^ ^1 titulo .gaadebat. 
Dltiiuus versus est: 

Sunt decern paginae, pessime exaratae in charta Europaea. 
DCCLXIV. (Cod. 1523 (4) Testa fol. 125-129). 

Carmen in laudem Prophetae, a Mohammed al-Maghribt ite 
compositum ut singuli versus a singulis alphabet! iiteris incipiant; 
prima litera primi versus igitur est a, secundi & et sic porro! 

Titulus in Codice est: ^^J! j^> ^j^ ^ xl^i Ki .Lj* 

*4 S L»u. Metrum (saepissime a poeta violatum) est aUtdmil, 
et homoeoteleuton est U. Sunt 10 .pp. et plus quam dimidium 
desideratur, nam desinit in medio versu a litera <> incipient!. 
Cat. I. 6g 



490 POBSIB, 

DGCLXV. (Cod, 2014 = Amin 320). 

Diwan poetae Schihab-ad-din ilm-Mo'tuq al-Musawi (+ 1087), 
a filio Ma'tuq coilectus. DivieiiB est in tree partee: V ^wtOw;; 
2° , c $yi'5 B° ^JaUi-a, cv-oy^, ^ et oLJy«. 

Apographon receutioris aetatis anno 1260 nitide et perepieiu: 
eoripfiuni ect. Alia exemplaria: BeroL (Ab.lv-.) 8Si ; Tubing 
(WetKBi.) bl ; Brill. (Houts.) 41. 

Anno H. 1290 Alexandriae typis expreaeus eci bic diwan w 
(Brill 133). 

DCCLXVI. (God. 2052(2) fol. 157-170 = Amin 329). 

i'y 8 ' Uj^^'s u*yiJf (jvj-j ^^_5 U^j ■'.BjbLuil^ ^LfUs-'ili Q^'y 

«»3"UJt auctore Ibrahim ibn-Qalih al-Hindi (f 1 102) minus recte 
jjjj-gil apud Ahlwardt ad Cod. Berol. n. 824) l ) qui hoc carmen 
Bcripsit in gratiam nepotis Khalifae Zaiditarum in urbe Can'a 
Ahmed ibn-al-Hasan. Pertinet hoc carmen ad genus quod dicitur 
K^jJ.JI eoque absolute sequuntur alia carmina ejusdem auctpris, 
partim gratulatoria, partim elegiae, partim generis quod appel- 
lator ^-jy-T, ex quibus unum in inscriptione dicitur anno 1079 
dictum esse. Codex abrupte explicit et nullam habet subscripti- 
onem nisi quod ad calcem carminis Bar&hin nomen legimus ejus 
qui aefcate poetae illud scripsit. Est autem idem qui priorem 
Codicis partem, Ibn-Nobatae Diwanum, exaravit anno 1079, no- 
mine c Ali ibn-Calah ibn-Jahja. 

Praeter exemplar Berolinense poematis -Bar&hin aliud mihi non 
innotuit, sed varia carmina hujus poetae continet Cod. Gothan. 
n. 2330 apud Pertsch. 

DCCLXVII. (Cod. 2058 = Amin 335). 

Diwan poetae Mohammed ibn-J.sma'il ibn-£alah (ad-din) qui in 
praefatione redactoris Bummis laudibus effertur, tamquam reno- 



>~ 



1) Videtur outcm habuisse cognomen ^OJ^I! cf. Kholdfat-al-Atzar 111, ft* 1 . 



POE8I8. 491 

vator religionis saeculi duodecimi. Carmina secundum homoeote- 
leuta dispoBita sunt, sed in fine accedit appendix; nonnullis car- 
minibus annoiatio hiBtorica praemissa est. 

Est spiBBus codex (228 fol.) teste subscription anno 1206 
exaratus. 

DCCLXVHI. (Cod. 1733 = Amin 322). 

" gty ^3~% ' -'-J^l [Jijy-z*- , Divan poetae 'Abdullah ibn- 

C AU al-Wazir, qui ineunte saeculo duodecimo in Jamana visit. 
Cf. infra inter bistoricos n. 19fi9 et 1735, ubi de aliis operi- 
bus ejusdem auctoris agetur. Idem Diwan asservatur Gotbae et 
descriptus est a Pertscb n. 2342 (Cat. IV, 327), quod autem 
ibi dicitur unum carmen anno 1158 compositum fuisse, vitium 
est, quod e nostro emendare possumus , scilicet scribendum est 
1108 "(fol. 38 r.j. Isma'il ibn-al-Hasan al-Homrf *), notus nomine 

al-Horra (by^JI apud Pertscb), cujus. mentio exstat in Cat. Gto- 
tbano, nunc Diwanum redegit, sed non omnia carmina recepit, ut 
in fronte Codicis annotavit nescio quia scribens: liX_^_l -«■ A ■& 

«*^ JwJ: jMpj ill! tXx£ v-A-J^t (sic) lXaw jUw q* ia&J ^I^jdJI 

U s l» J iJ'l .(jsoyj *Js jj^JJt ^xJJ **yj& «^J^ ^ (sic) ^>- t*> 
( B1C ) ^y*^ .<5*- ^' i^i> ^ jSc>. Carmina secundum homoeoteleuta 

alpbabetice disposita sunt et multa continent ad historiam Zaidi- 
tarum aevo auctoris elucidanda utilia, 

Apograpbon nostrum anno 1182 scriptum est. Praeter duo 
exemplaria Gotbana aliud mihi non innotuit, 

DCCLXIX. (0=d. 2057 = Amin 334). 
Diwan poetae 'Imad-ad-din Jahja ibn-Ibrabtm ibn-'Ali al-Djah- 



l) Cod. ^j-^JL. Pertsch 1.1. ^j j-4—sL eed prius mihi probsbiline videtur. Cf. 
Soynti, de Nom. Helat, ed. Veth s. v. 



492 



P0E6ZE. 



hdft, cujuo carmen jam recensuimus in deacribontio Coa 20i>S 
(DCCLII) iul. 125 r. "Vixit ineunLe saccule duodecimo, cjuuuj niium 
carmen in hoc Diwauo annuia 1114 gerat. Poitmcl, i,d ;K>etau 
Zaiditas et nonnulla oaimina dixit ad imam al-Muhdhnu «i filiof, 
knjuB, 

Codex satis bene ocriptuB, in fine mutiluc est Bun: 88 Mh, t 

DCOLXX. (Cod, 2129(2) fol. 32— M = Anifn 4J0). 

Codex varia carmina continet Bcilicet: 1° (f. 3>'. v.) iugenu 
carmen ethici argument! auctore Abu-'l-Fath a]-Eauaiii> de quo 
nihil compertuni habeo , propter honioeoteleuton H^JaJU dictum. 
Primus versus est: 

2 (f. 41 v.) Taria carmina quae dixerunt Mohammed ibn~Idris 
as-SchM'i (f 204), cf. supra n. DXCIV, et alii quibuB pi-aeariaBae 
Bunt formulae precationis v,oto assequendo prae ceteris utiles. 

3° (f. 43 r.) Carmen auctore al-Hosain ibn-'Alf ibn-al-Mote- 
wakkil qui ineunte saeculo duodecimo vixit ita incipiens (L^Jbss*. 
B,^^<*4I (^^Jf JkXjt^aflJ LtoLfi) 

J^l JL> (?) aI^. ^ U JLL j^t .^ic £>, LjjJI cr i,i 

DCCLXXI. (Cod. 2096(1) fol. 1— 3 r. = Amin 373). 

Carmen constsns 121 versibus in laudem et gloriam Kahtani- 
darum oompositum quod adscribitur cuidam mJS Q i f( Ju5. Jama- 
Bensis erat ex monte (jJb regionis Hamdan, ut adscripsit librarius 

et ex ipso carmine patet. Incipit: 

Apographon exaratum est anno 1140 in urbe Ta'izz. 
DCCLXXIL (Cod. 2329 = Amtn 61.1). 
Carmen quod anno 1165 regnante al-Mahdi Zaidita compoBuit 



pobsis. 493 

al-Hosaiu ibn-Zaid ibn-Mohammed ibn-al-Hasan ibn-al-irnani. An~ 
Bam dederunt verba conoionatoris al-emfr Mohammed ibn-lsma'il 

(^x^UJi et incipit: 

Carmen constat 68 versibiiB. Duo fob;;, quae restant vaik car- 
miua continent v. g. imami al-Mabdl Ahmed ibn-Jahja al-Mortadha, 
c Ali ibn-abM'ali'bi etc. 

DCCLXXTII. (Cod. 2098 -Amin 375). 

Nommlla (12) folia ex adversaries Isma'il ibn-al-Hasa!u ibn- 
Ahrned ibn-Hasan ibn-Qaiih ibn-Mohammed, vulgo dicti ibn-dbi- 

'r-Ridjdl, qui 1° primam partem descripsit libri .JkxJS K«l^JcJ 

(restat dimidium paginae agens de poeta UJlw ^ 0^1 (jy-i-U!!) 
cum subscription 1175. Deinde. ' 2° descripsit carmiaa al-Mota- 
nabbii apud Dieterici p. 548 seqq. et dua minora ejusdem poetae; 
3° sequitur elegia quam dixit Mohammed ibn-Qalih ibn-abi-'r- 
Ridjal in mortem filii Imami c. n. Mohammed ibn-Ishaq ibn- Ahmed; 
4° aliud poema ejusdem ad Mohammed ibn-Hasan ibn- c Alt ibn- 
abi-'r-Ridjal cum responso hujus; 5° carmen ab 'Abdallah ibn- 
lsma'il uc ^jj| datum ad eundem Mohammed ibn-Calih cum res- 
ponso hujus , sed h. 1 plura folia Codicis (ut ita dicam) desuni ; 
6 Epistola prosa ornatiore scripta ab Hasan patre Isma'ilis; 
7° Khotba ejusdem; 8° Carmen a Sajjido 'Adjlan domino Meocae 
datum ad Sultanum 'Amir ibn-'Abd-al-Wahhab. Sequitur subscript™ 
ejusdem anni ac in folio primo ei post banc tria folia sequuntur 
alia manu scripta quae varia carmina continent. 

Patet ex his Ibn-abi-'r-Kidial vixiase saeculo duodecimo. 

DCCLXXIT. (Cod, 2056 = Amin 333)./ 

Diw&n poetae Ibn-KJialluf (Ahmed ibn-abi-'l-Qasim at-Tunisi), 
qui saeculo duodecimo vixisse videtur; versus alphabetice secun- 



494 P0ESI6. 



duuo homoeoteleuta disposita sunt, nulla praemissa praefatione,. 
Diwan raruc non eri. tJii, exevaplaria inveniuntur in bibliothecii : 
Havn. 284; Berolin. (Ahlw.) 8£1 , 892: Tubing. 49 (Wetzetom) ; 
Mus. As. Pefcr. p, 5; Brill (Hours.) n. <I7. 

Carmen in laudem Mohammedie c. t. oJi»,!< Jb.^> cf. Aklwardt 1.1. 
n. 893, etiam in hoc C odice buo loco legifcur. Apographon nitidurr. 



sine anno. 



DOCLXXY. (Cod. 1545 (6) Testa fol. 82-110). 
«w«5e«^ui JJ vAjMaii Xi J, 'o^L^JI Jwjj excerptum e parte 

priore libri notissimi o>J\SJI ~jS> auctore Jusof ibn-Mohammed as- 
Scharbinf. Jam plus semel (annis 1274, 1284 cet.) editus est Qa- 
hirae. Sunt 56 pagg. 

Codex incomte exaratus est anno 1170. 

Operis majoris exemplaria sunt Cantabrig. (PreBton 31) 117; 
Gotka 2345, 2346; Berol. (Ahlw.) 785; von Kremer 157 (nunc in 
Mus. Brit.). 

DCCLXXVI. (Cod. 1732 = Amin 220). 

" vJ5~*-»- r^^ jy-* o* jk'oji ' ^^-w^l (jp»)j , commentarius in 
poema cujusdam Isma'll ibn-Mohammed ibn-Ish&q auctore Lotf- 
allah ibn-Djahhaf, qui quum Codex sit autographon et ab eo, 
teste subscriptione , anno 1215 scripts sit ad novissima tempora 
pertinet. Auctor poematis dicitur vixiese eodem tempore ac Mo- 
hammed ibn-Zaid ibn-al-Motawakkil (i. e. ut videtur Isma'll ibn- 
al-Qasim princeps fidelium Zaiditarum f 1087) E verbis autem 
praefationis efficere possumus poetam non diu ante commentatorem 
vixisse. 

Initium carminis : 

Commentarius prolixus est in quo auctor varia sub singulis ver- 
sibus congessit quae aliquo modo cum iis cohaerere videntur. 
Sunt 76 folia formae maximae currente calamo exarata. 



P0E8is. 495 

DCCLXXVII. (Cod. 2095 = Amin 372). 

22 folia continentia specimina carminum variorum Jamauensiuni 
cum annotationibus biographiciB. Pertinent poetae ad novissima 
tempora, nam vidi annum 1234. Utrum aliquid conforre poasit 
hie Codex ad historian! literariam Arabiae nostra aetate eluci- 
dandam alii dijudicent. 

Codex pessime exaratus est fere sine punctis diacriticis. 

DOCLXXVIII. (Cod. 1756 = Anitn 21). 

Diwan Tel potius compluria carmina quae c Abd-ar-Rahman 

Baghdadensis quum in India esset conscripsit ut ipse testatur 

. ~ y . 

post doxologiam hisce verbis: siX-g- .) L^Jlsu-^> oLkw., Vp* 5 aAfts 

^_Jt *llt cL_ui ^! &l$>i Jvc fc/to-cj.' Singulis poematibus praernissa 

est brevis expositio quanam opportunitate dicta sunt. 

Poeta ad nostram aetatem pertinet et, ut testatur Landberg, 
anno H. 1298 in urbe Prophetae diem supremum obiit. Deecriptio 
itineris quod suscepit in Braziliam turcice versa Constantinopoli 
typis expresBa est. Cf. Journ. Asiat, 1873 I, 535, n. 43. 

DCCLXXIX. (Cod. 2142 = Amin 423). 

Carmen quod inscribitur ^jUi *S\yi J^i^- ^■*-*J **a^ 8J<-yua» 

L 5..a./*>jJI So.Ls? secundum Schaikb Amin autographon est <Abd- 
al-Djalil Barradae qui anno 1883 adhuc inter vivos erat. Cf. 
Snouck Hurgronje, Mekka I p. 172, 173. 

DCCLXXX. (Cod. 2144 = Amin 425). 

"wjJi'^I oulii. & 'v-iJaJi cLii auctore Ahmed al-Ezbekawi. In 



496 



POESIS. 



praefatione auctor summis laudibuB ornat judicoai .supremum uv- 
Mb Qahirae as-Saijiu Ahmed Ef'eudi. Ipse liber continet carmiua 
omnia generis ita vt divraia dioi po9Git. Codex, bene scriptus em, 

DCCLXXXI. (Cod. J.730 = Amiu 201). 

Adversaria poetica, .auctore, secundum annotationem Schaikbi 
Aniin, Mahmud Pascba al-Barudi Aegyptiaco, e bello Angiieo il. 
Aegypto anni 1883 noto. Carolina selecta in capita redacta sunt, 
sed opus inchoatum mansit, nam pauca tantum descripta aunt, 
plurima folia alba sunt. Incipit sine bismillah aut praefatione 
ulla a ^i*aJ! J-&-&2 J-L-g-XJij, &J\jJ,\ i^L , quod continet qua- 
tuor poemata as-Scharifi ar-Radht ; sequitur - i^o^t i_jLj, quod 
ejusdem fragmentum carminis et unum poeraa continet; oUaqJI i_jL 
ejusdem versiculos exhibens paucos; qLoj-3! ^j^JLj&j i_jU*JI lJj, 
quo '--ium tantum ejuedem poetae carmen continetur; 3w-LiL v_)L 
y^ai! s tria ejusdem poemata continens; (^^wjjij JjiJI ^l novem ma- 
jora et minora ejusdem carmina continens; post multa folia alba 
habemus bismillam et denuo j^VaJlj ZJu& v^ i Q <3 u o tres versi- 
culi Amru-'l-Qaisi; ww^mUJIj Jj«-S' v^ i Q 9 U0 ^ u0 ejusdem carmina; 
oLa_«i_jl wL qui ejusdem quatuor carmina continet partim cum 
commentario. Deinde aAjPjJI i_)L in quo quatuor versiculi poetae 

as-Scharif ar-Radhl; JbLWI 6^*, (jUjuJIj, ^jmJI wi duo carmina 
ejusdem continens. 

DCCLXXXII. (Cod. 1764 = Amin 29). 

Sunt quatuor fasciculi continentes varia excerpta ejusdem Pashae 
sed longe plurima folia alba sunt. Qualis generis sint notis 
ipse explicuit quum v. g. in primo fasciculo hanc inscriptionem 
legamus: ii^ju "»Xs» ^j^UJL. \J^ ^U Lib l^*-^ -J&JI $ 



k 



poesis. 497 

DOCLXXXIII. (Cod. 2149 = Amin 430). 

Varia oarmina etc. inter quae occurrit unum cujub omneB 
literae sunt SO*p etc. etc. Inscribitur Codex *jbJaJ t^j^s? i. e . 
Yarla; et congessit idem al-Barudt quum adhuc juvenie esaet. Sunt 
II folia nitide exarata. 

DOCLXXXIV. (God. 2141 = Amin 422). 

Fragmentum eolleotioms cantilenarum quales nostra aetate in 
Oriente cammtnr secundum modum et rhytmum dispositarum, nam 
oocurrunt inseripfciones quales sunt: &jCv«JI ,»-JLJ y* Auut) &j^i, 
deinde nS^s- fjki bj^Xjj &5wwJi ,»JeJ ,*j', denique *^J5> *,..*i. ' .*j 
/*ri L f-A-«.-2s. j«™sLJ .wjJ-Xjj etc. Septem tantum folia supersunt. 
Apographon nitide exaratuni est. 



ADDENDUM AD CAPUT NONUM. 

(Prosa Ornata). 

DCCLXXXV. (Cod. 1468). 

Hie Codex nuper acquisitus ideoque non suo loco post n. 
CCCXCIX descriptus eontinet: Florilegium ex scriptis maqamdt, 
rasdil etc. auctore Badi az-Zamdn Abu-'l-Fadhl Ahmed ibn-al- 
Hosain al-Hamadhdni (f 398). Est apographon Codicis Parisionsis 
n. 1591 *), quod sibi comparaverat J. Scheidius, frater E. Schei- 
dii, et quo hie usus eBt ad parandam editionem suam quam imper 
feefcam reliquit. Cf. Cat. Cod. Acad. Regiae ad num. 54. 

Praeter Codioem Parisiensem alium possidebat Scheidius (Cat. 
41) et post eum de Sacy (Cat. 163) qui nunc fortasse etiam 
PariBiis asservatur. Alii recensentur in Cat. Havn. n. 224; Can- 
tabr. (Preston p. 34) n. 118. Of. Ms. Lips. (Refaija) n. 238. 
E dono Kau. 



1) Cf, de hoo Cod. de Sacy, Chrest. Ar. Ill, 260 eeq. 

Cat. I. 63 



J 



INDEX .ARGUMENT! 



Pag. 

I. Encyclopaedia. 1. 

II. Bibliographia 25. 

IH. Philologia: 

o. Lexica Arabica 31. 

b. Lexica Arabica-Persioa 62. 

c. Lexioa Arabica-Turcica 73. 

d. GUoBsarium Latino- Arabicum . . . .77. 

e. Nomina Eelativa 78. 

IV. Grammatica . g^ 

V. Ars Metrica 13g # 

VI. Ehetorica 150. 

VII. Epistolographia etc 183 

VIII. Gnomae et Proverbia 210. 

IX. Prosa Ornata 224 et 4i>7 

X. Anthologiae, Eclogae etc 241. 

XL Narrationes Pictae, Pabulae Milesiae, Varia. . 334. 

XII. Poesis 34.4 



i